mnnwntPiiK zi rSr T.
„DE EEMLANDER"
w.HMifflaiiiiSi'iSja
BUITENLAND.
BINNENLAND.
KOLONIËN.
10e Jaargang, No. 94
per oot 1 2.00, per week (met gratis verzekering
tegen «»fel«kken) f 0.14, afzonderlijke nummers
f 0.05. Wekelijksch by voegsel vDe HolknJsch*
HuUvimm (onder redactie van Thérèse Hoven)
per 3 maanden 50 cent. WekelIJksch bijvoegsel
•Wtrekhned** per 3 maanden 52 cent
AMERSFOORTSCH DAGBLA!
Vrijdag 9 November 1917
HOOFDREDACTEUR: M«. O J VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF 4 Co
BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAL mo»
INTERCOMM TELEFOONNUMMER 513
dienstaanbiedingen 1—5 rogels f 0J0, grootc lellen
naar plaatsruimte. Voor handel en bedrijf best ,an
teer voordccligc bepalingen tot het herhaald adr en
teeren m uii lilad, bij abonnement. Eene circulaire,
bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden
Politiek Overzicht.
De Italiaansche nederlaag.
L
Steeds grooter wordt de omvang van de
ïtaliaanscbe nederlaag. In de Venetiaansche
vinkte gaat hun terugtocht aanhoudend ver
dei naar het westen. Tegelijk met het be-
*ich: uit Rome, dat de Italiaansche linie van
'de TagBamento is teruggebracht naar de
Livenza, kwam van de andere zijde de tij
ding, dot in de vervolging de Livenza-linie
bereikt was. Het laatste bericht is, dat de
overgang van de Livenza is bevochten,
waarmee het bericht uit Weenen wordt be
vestigd, dat de Italianen in vollen terugtocht
zijn, niet naar de Livenza, maar naar de
Pinve, die alweer verder naar het westen
Is ^elegen.
Men wil on s uoen gelooven, dat de
terugtocht in goede orde wordt verricht.
Daarover behoeft niet veel te worden ge-
se&d; tot weerlegging is eene verwij
zing voldoende naar het aantal krijgs
gevangenen, dat nu reeds de 250.000 over
treft. Dat is op zich zelf reeds een afdoend
bewijs, dat het Italiaansche leger eene ver
nietigende nederlaag geleden heeft. Wan-
neti men daarbij telt de in den strijd ge-
dooden en gewonden en de manschappen,
die het verband met hun korps hebben ver-
Foren, dan is een totaal verliescijfer van
500.000 eene schatting, die zeker beneden
de werkelijkheid blijft. Dat verlies is in nog
geen twee weken geleden. De tiende en de
elfde Isonzoslagen hebben den Italianen,
volgens de officieele berichten uit Weenen,
400.000 mrn gekost. Men kan dus sedert
Mei van dit jaar het totale verlies op ror.d
700.000 man stellen.
Daar komt nog bij, dat de beide Isonzo-
legers ongeveer de helft van hun artillerie-
park hebben verloren. Het door de verbon
den legers der centrale mogendheden bezet
te stuk Venetië was in de beide oorlogsjaren
tot hel grootste wapenmagazijn van het ko
ninkrijk ingericht. Wat kon worden gered is
slechts een gering deel geweest. 2300 stuk
ken geschut zijn verloren gegaan, waaron
der ook de zware Engelsche batterijen, die
gedeeltelijk aan de Isonzo in de rotsen vast
ingebouwd waren, gedeeltelijk aan den
Sdobbamond stonden. Daar gingen zij door
het ingrijpen vrn de Oostenrijksch-Hongaar-
sdhe torpedobooten verloren; aan de Isonzo
konden zij niet uit hunne dekkingen ver
voerd worden.
Het Italiaansche veldleger is door de
ramp, die zich uit den twaalfden Isonzoslag
heeft ontwikkeld, voor het grootste gedeelte
buiten gevecht gesteld. Geen wonder dus,
dat de terugtocht van de lexers, die/aan de
fsonzo hebbc i gesiaan, steeds verder gaat
nao- 't westen en dat de terugwaartsche be
weging ook is overgeslagen op het Dolomie
tenfront en op Zuid-Tirol. Wanneer zal die
beweging gestuit kunnen worden? Een En
gelsche deskundige, die door Reuter in Lon
den geraadpleegd werd, zegt dit in deze
woorden: „Het hangt af van de hulp, die
den Itnliaanschen opperbevelhebber gezon
den wprdt, en van den tijd waarop en de
plaats waar die hem zal bereiken, waar Uij
voor goed stand zal houden."
Van die hulp is de noodzakelijkheid aan
stonds ngezien. De Engelsche en Fransche
opperbevelhebbers hebben zich dodelijk
naar Italië begeven, de hoofden der regee
ringen van Engeland en Frankrijk zijn hen
gevolgd om met de Italaansche regeering te
overleggen wat in deze omstandigheden
moest worden gedaan. Die overleggingen
hebben plaats gehad in Rapallo aan de golf
van Genuazij hebben twee volle dagen ge
duurd. Het officieele agentschap Stefani
heeft de gelegenheid benut om aan de hoof
den der verbonden regeeringen en hunne
hoogste militaire vertegenwoordigers een
pluim op den hoed te steken voor
den spoed waarmee zij zijn gekomen
die ,op zich zelf eene plechtige beves
tiging is van de volkomen solidariteit
dei geallieerden en van de wapenbroeder-
schap tusschen de voor de gemeenschappe
lijke zaak strijdende legers."
Het komt intusschen niet slechts aan op
het verleenen van hulp, maar vooral op
spoedige hulp. Het antwoord op de vraag in
welken tijd een zeker aantal troepenkorpsen
nnar het operatiegebied kunnen worden
overgebracht, hangt af van den toestand van
het spoorwegnet. In Italië monden twee
Fransche spoorweglijnen uitde Mont Ce-
nis- en de Rivieraspoorweg. Op Italiaansch
gebied voeren drie hoofdwegen in de alge-
meene richting naar het oosten, die onder
ling door talrijke dwarslijnen verbonden zijn.
Maar uit dit spoorwegnet loopen wederom
slechts twee lijnen in de richting van het
operatiegebied ten westen van de Tagli-
mentode lijnen VicenzaTreviso en Pa-
dun—Mestre.
Op grond hiervan moet worden aangeno
men, dat een maand zal moeten verloopen
voordat eene Engelsch-Fr arische strijdmacht
van beteekenis in Boven Italië zal kunnen
zijn bijeengebracht In den tusschentijd zal
het uit eene zware nederlaag geredde over
schot van het haliaansche leger op zijne
eigen krachten zijn aangewezen om aan den
zegevierenden tegenstander het hoofd te bie-
den. hikrdaad de hier hevea a*rgehftsldt
deskundige, die door Reuter werd geraad
pleegd, kon met volle recht zeggen, dat de
toestand in Italië ernstig is.
Da oorlog.
In Italië gaan de verbonden Duitsrhe en
Oostenrijksche troepen onder aanhoudenden
strijd verder vooruit zoowel in het gebergte
als in de vlakte. De overgang over de Li
venza is reeds bevochten; de tocht gaat ver
der naar de Pieve.
Aan de Midden Tagtiamento heeft een
Italiaansche afdeeling, die zioh in hare stel
lingen gehandhaafd had maar van alle zijden
was ingesloten, zich overgegeven. Het totaal
der krijgsgevangen Italianen overtreft nu een
kwart millioen, dat van de buit gemaakte
stukken is 230O.
Lloyd George en Pain'levé, die met de
Fransche en Engelsche opperh Hhebbers
naar Italië waren gesneld op het bericht van
de zware nederlaag van het Italiaansche
leger, hebben in Rapallo gedurende twee da
gen geconfereerd met de hoofden van de
Italiaansche regeering en met den tweeden
chef van den generalen staf. Woensdag
avond hebben zij de terugreis aangenomen.
Londen, 8 Nov. (R.) Over de verove
ring van ,Gaza schrijft de Westminster Ga-
zette:
Ofschoon het bericht van den val van
Gaza een operatie-terrein in een uithoek be
treft, is bet 't belangrijkste nieuws uit 'dat
gedeelte.
Gaza was een van de voorraadschuren van
Mesopothamië, maar za! als en van de voor-
raad-basis een belangrijke rol vervullen voor
de in Palestina opereerende egers. Deze
zijn thans in verbinding met de zee en de
moeilijkheden, waarmede het transport' door
de woestijn gepaard gaat, zijn vermindei d.
De tegenstand der Turken is nog niet ge
broken, maar de Turk is toch minder gevaar
lijk, nu hij uit zijn versterkte posities is ge
worpen.
Onze troepen hebben een reeks successen
behaald en staan nu-op wO mijlen afstand
van Jeruzalem.
Londen, 8Nov. (R.) Gisteravond s een
bijzonder Amerikaansoh gezantschap in Lon
don aangekomen. Aan het hoofd staat kojo-
nel House met den honorairen rang van bij
zonder gezant.
Londen, 8 Nov. (R.) De kanselier der
schatkist Bonar Law heeft in Manchester het
woord gevoerd. Hij deelde mede, dat de En
gelsche vliegers- meer bommen wierpen op
Diritsche steden dan het publiek dacht, of
schoon dit nog slechts een begin was.
In de duikboot-campagne had de vijand
het gemiddelde in October niet kunnen ha
len en tot dusver was November gunstiger
geweest dan September.
Hij gelooide, dat het Italiaansche leger in
staat zou zijn den Duitschen voorwaartschen
marsch tegen te houden totdat er hulp komt
van de Engelsche en Fransche troepen.
Over het debat van Dinsdag in het la
gerhuis zeide Bonar Law, dat de stemming
van de leden was, dat zij niet geschokt wer
den door tijdelijke tegenslagen, maar daar-
dor vaster weiden in hun besluit. Wij moe
ten eene wereld na den oorlog hebben, die
beter is dan zij was voor den oorlog.
De vergadering nam een besluit, dat het
onwrikbare voornemen uitspreekt om te hel
pen in het doorzetten van den oorlog tot een
zegevierend einde.
De oplossing van de regeeringscrisis in
Duitschland naar den zin van de meerder
heid van den rijksdag is weer een stap voor
uit gekomen door het aan den vice-kanselier
Helfferich op zijn verzoek verleende ontslag.
Weenen, 8 Nov. (Corr.-bur.) In de be-
grootingscommissie van het huis van afge
vaardigden stelde de sociaal-democraat El-
lembogen, met verwijzing naar de dagblad-
berichten over eene beweerde oplossing van
de Poolsahe kwestie, voor den minister-pre
sident uit te noodigen hierover inlichtingen
te geven.
In de grondwetscommissie stelde de so
ciaal-democraat Renner voor de Poolsohe
kwestie aan de orde te stellen. Op voorstel
van den voorzitter werd besloten deze com-
missie en de begrootingscommissie in den
namiddag op te roepen tot eene gezamen
lijke zitting om eene mededeeling van
den minister-president in ontvangst te ne
men.
Weenen, 8 Nov. (Corr.-'bur.) De mi
nister van buitenlandsche zaken graaf Czer-
nin is heden morgen uit Berlijn naar Wennen
teruggekeerd. Naar wij vernemen, komen de
berichten in de Berlïjnsche bladen over den
stand van de onderhandelingen der regeerin
gen van Oostenrijk-Hongarije en Duitsch-
land betreffende de Polsche kwestie vol
strekt niet overeen met de feiten. Wel wer
den tijdens de aanwezigheid van graaf Czer-
nin in Berlijn tusschen hem en de Duitsche
regeering voorloopige besprekingen ingeleid
over de wijze waarop deze kwestie zou kun
nen worden opgelost, die een bevredigend
verloop namen. Die besprekingen zijn echter
geenszins ten emde gebracht; zij konden des
te minder tot concrete overeenkomsten lei
den, omdat bij de eventueel vast te stellen
regeling nog andere toongevende factoren
tot meespreken geroepen zuHen zijn.
Weenen, 8Nov. (Corr.-bur.). De Wie-
i e /fhuher bevat een brief van den keizer
aan den minister van buitenlandsche zaken
m de beide president-ministers, waarbij de
delegatiën op den 3en December naar Wee
nen opgeroepen worden.
Londen, 7 November. (R.) De
koning heeft een oproep tot de natie
gericht, om den eersten Zondag in Januari
1918 te bestemmen tot een bijzonderen dag
van gebed en dankzegging.
De koning zegt in deze proclamatie, dat
de wereldstrijd voor de overwinning van
recht en' vrijheid in zijne laatste en moeie-
Iijkste phase treedt. Dt» vijand tracht door
wanhopigen aanval en sluwe intrige het getij
van eene vrije beschaving tegen te houden.
Wij moeten nog de groote taak voltooien,
die wij drie jaren geleden besloten op ons
te nemen. Laat ons trachten te worden ver
licht in ons bewustzijn en gestaald in onzen
moed bij het onder de oogen zien van de
offers, die wij nog zullen hebben te brengen
voordat ons v.erk venïcH is.
Londen, 8 Nov. (R.) De koning heeft
aan den president der republiek Brazilië ge
seind: Bij de gewichtige gelegenheid van de
oorlogsverklaring door Brazilië tegen den ge
meenschappen iker. vijar.d bied ik mijne
hartelijke groeten en gelukwenschen aan. De
aansluiting van uw gToot land bij de zaak
van het recht zal den dag van de eindover-
wi n n i ng verhaasten
De president verzekert in zijn antwoord,
dat het volk van dc republiek Brazilië er
trotsch op is te voelen, dat het zich aan de
zijde van de geallieerden bevindt in den
strijd voor vrijheid, menschelijkheid en be
schaving, en bereid is offers te brengen voor
de taak om bij te dragen tot verzekering van
een zegevierend einde van den oorlog.
In Rusland is de burgeroorlog weer in vol
len gang. In Petersburg, waar de Sovjet (raad
van arbeiders- en soldaten-afgevaardigden)
beheersoht wordt door de maximalisten, zijn
de mannen, die in Maart de leiders waren
van de omwentelingsbeweging tegen den
Czaar, op hunne beurt overweldigd door de
uiterste revolutionaire elementen. Die heb
ben de stad in hunne macht. De ministers
zijn gevangen gezet. Alleen Kerinski is er in
geslaagd te vluchten. Misschien zal hij er in
slagen in de provincie eene tegenbeweging
op touw te zetten. Maar het laat zich op dit
oogenblik niet voorzien of hij in staat zal zijn
den strijd om de macht buiten de hoofdstad
aan te binden of slechts een vluchtende
zwerveling is.
Kenschetsend is'de mededeeling, dat Le
nin, de leider van de nu in Petersburg bo
vendrijvende partij, den eisch heeft gesteld
van onmiddelhjkèn wapenstilstand of vrede.
Melbourne, 7 Nov. (R.) De Australi
sche regeering heeft besloten een nieuw re
ferendum te houden over de conscriptie.
Londen, 7 Nov. (R.) Eene vereeniging
van suffragettes, genaamd de vrouwen so
ciaal-politieke vereeniging, is erkend onder
den naam van „Unmens Party" (niet-man-
nénpartij). Miss Christabel Pankhurst, die de
openingsvergadering leidde, verklaarde, dat
het partijprogramma inhield: Oorlog tot aan
de overwinning. De partij is een tegenstan
der van alle vormen van compromis met den
vijand en is beslist ten gunste van het her
stel van Elzas-Lotharingen en van de ver
brokkeling van Oostenrijk-Hongarije.
Londen, 7Nov. (R.) De Board of Agri
culture heeft eene voorloopige opgave be
kend gemaakt, waaruit blijkt, dat dc totale
productie van tarwe in Engeland en Wales
in 1917 was 7.164.649 querters, zi nde
330.000 quarters meer dan het vorige jaar.
De productie van rogge was 5.539,514 quar
ters (360,000 meer), die van haver
T0.066.705 quarters (450.000 meer), van
hooi 7.750.000 ton, zijnde 1,280,000 ton
minder dan in 1916, maar bijna een millioen
ton meer dan in 1915.
Verspreide ©eriohten,
B e r 1 ij n, 8 Nov. (W. B.) Prof. Adolf
Wagner, de bekende hoogleeraar in staats
huishoudkunde aan de Berlijnsche universi
teit. is op 82-jarigen leeftijd gestorven
St o c k h o l m, 8 Nov. (Zweedsch tel.-
bur.) De Zweedsche academie heeft besloten
den Nobelprijs voor litteratuur te verdeelen
tusschen de Deensche schrijvers Karl Gjel-
lerup en Henrick Pontoppidan.
Oost-lndll
Krntt.1 Ie Soerabaja.
Men seint uit Soerabaja aan h.et Hbtd.:
In den nacht van 3 op 4 November heeft
een groote brand aeivoed in de suikerfa
briek Bangzal. 50.000 pikols zijn verbrand.
Alles was verzekerd, $fe oorzaak van den
brand i- onbekend.
Kameroverzicht.
Eerste Kamer.
Zitting van 8 November.
De Voorzitter deelde mede, dat tot
voorzitters der afdeelingen gekozen zijn de
heeren van Nierop, de Vos van Steenwijk,
Reekers, 't Hooft en Verheyen en tot on
der-voorzitters de hoeren v. d. Feltz, van
Lamsweerde, de Gijselaar, v. d. Does de
Willebois en Fokker.
Ingekomen was een adres van den heer
v. Slingerland Jr., met verzoek tot verhoo
ging van het pensioen van adressant's moe
der, weduwe van den vroegeren stations
commandant te 's Gravenhage.
Namens de commissie stelt de heer van
Diepen, (R.-K., Noord-Brabant) voor het
adres te zenden naar den minister van Oor
log om advies, waartoe zonder hoofdelijke
stemming wordt besloten.
Hierna was aan de orde hot wetsontwerp
tot vereeniging van de gemeenten Alphen.
Aarlanderveen en Oudshoorn. hetwelk
zonder hoofdelijke stemming werd aangeno
men.
Eveneens werden zonder hoofdelijke
stemming aangenomen de volgende wets
ontwerpen:
Verhooging van de begrooting van in
komsten en uitgaven van het staatsbedrijf
der artillerie-inrichtingen voor 1917.
Wijziging van den termijn van navorde
ring der Vermogensbelasting.
Aanvulling van het eerste en derde lid
van art. 82 der Indische Comptabiliteitswet.
Wijziging van art. 77 van het Reglement,
op het beleid der Regeering van Ned.-Indië.
Goedkeuring van de te 's Gravenhage on-
derteekende verklaring tot afschaffing van
de Nederlandsche capitulaties in de Fran
sche zóne van Marokko.
Hierna werd de vergadering tot nadere
bijeenroeping verdaagd.
TWEEDE KAMER.
Hooger kosten vnn papier voor het
Kort Verslag.
Ingediend is een wetsontwerp tot verhoogmg
van hoofdstuk II (Hooge collegiön enz.) voor
T9T7 met IGOO, welke verhooging het gevolg
is van hel meerdere drukwerk en de hoogere
kosten vun het papier voor het Kort Verslag
van dc zittingen der Tweede Kamer.
Btfiehlwi.
De Staatscourant van 8 November be
vat o.a. het volgende Kon. Besluit:
benoemd tot substituut-griffier bij de
rechtbank te Amsterdam, mr. J. H. v. Wel-
sen, gewezen griffier van "den ontbonden
raad van beroep (ongevallen verzekering) te
Dordrecht.
Generaa l-m ajoor Ophorst.
Het Hbl. meldt, dat de generaal-mafoor Op-
horst, commandant van de Stelling Amster
dam, tegen half Maart ontslag uit den mili
tairen dienst heeft gevraagd.
Mr. J. W. vaa,den Biesen. Aan
het Eerste Kamerlid mr. J. W. van den Bje-
sen zijn naar Katholieke bladen melden in
het St.-Laurensgesticht te Ginneken, de H.
Sacramenten der Stervenden toegediend.
Nederland en de oorlog.
Voor/.or^siiu»»tregeleu in Zeeland.
Als gevolg van een groote verplaatsing
van troepen naar Zeeland, die dezer dagen
viel waar te nemen, (men zal zioh ook her
inneren het bericht, dat alle Belgische
vluchtelingen in Zeeland naar Brabant zou
den worden geëvacueerd, terwijl dezer dagen
de minister van oorlog een inspectietocht
heeft gemaakt door Zeeland en westelijk
Brabant) deden in VHssingen, Middelburg
en verder ook in geheel Zeeland allerlei ver
ontrustende geruchten de ronde.
Het woord voerende bij de opening ven de
Industrie- en Huishoudschool te Middelburg,
heeft de vice-admiraal Smit, commandant
in Zeeland, gisteren medegedeeld, dat deze
troepenverplaatsing slechts een voor
zorgsmaatregel is en volstrekt geen
reden tot ongerustheid behoeft te geven.
De /and- eu irriiid-kwestke,
De Londensche correspondent van de
Tel. meldt, dat de Britsche regeering tegen
de publicatie van de officieele correspon
dentie, welke tusschen de Nederlandsche
en de Engelsche regeering gevoerd werd
met betrekking tot de quaestie van het zand
en grintvervoer, geen bezwaar zal maken
wonneer alle stukken gepubliceerd worden.
De eemeiit-q««nost!e.
De cementquaestie mag maar niet tot rust
komen, zoow ordt uit Londen aan het Hbld.
geseind. Majoor David Davies is voorne
mens de volgende week in het Lagerhuis den
president van den Board of Trade te vragen
of het vinden van cementkisten met de
namen van Britsche fabrikanten in de Duit
sche verdedigingswerken in België niet
reden geven om het aantal der voor Neder
land toegestane uitv oervergunningen te be
perken of geheel in te trekken.
Herstel «let* telegrafische verbinding
met liet buitenland.
Naar wij vernemen heeft ook het Ver
bond van Nederlandsche Fabrikanten-veree-
nigingen zich aangesloten bij de beweging,
ten doel hebbende tot een zoo spoedig mo
gelijk herstel van de telegrafische verbin
ding met en over Ene "land te geraken.
De E n g e 1 s c h e h a n d e 1 s a 11 a c h
in Nederland.
Reuter seint ons uit Londen:
In het Lagerhuis hield de afgevaardigde
Hunt een king betoog, waarin hij vroeg of
Sir Francis Oppenhermer, de Engelsche ban-
deisattaché in Nederland, rn Juni j.l. de vrij
lating had in overweging gegeven van een
partij looistoffen, bestemd voor de Neder
landsche stoomlederfabriek te Rijen, die in
Engeland vertegenwoordigd wordt door dó
firnia Pasties, waarbij Sir Francis Oppenhei-
mer betrokken is.
Ceoil antwoordde, dat deze vraag betee-
kende, dut onder dekking van <le parlemen
taire onschendbaarheid een aantal beledi
gingen werden geuit tegen een opeivbanr
ambtenaar, die tijdens den oorlog zijn land
heeft gediend met het grootste succes en do
meeste toewijding. Alvorens op deze vraag
te antwoorden moest Cecil aan Hunt ver
zoeken openlijk te zeggen of hij eenige klacht
wenscht in te dienen tegen Sir Opponhoi-
mer. en zoo ja, welke.
Nederland en Duitschland.
Ter bespreking van verschillende han
gende zaken, waaronder de vervanging van
de vijf bij Falmouth getorpedeerde schepen,
zal dr. Greve (directeur van de Nord-deut-
sche Lloyd) daartoe door de Duitsche ro»
geering aangewezen, hier te lande komen.
(N^ R. Ct.)
Dommcti op XortfrlaiuUcli
sromltreblert.
Ongeveer ter zelfder tijd als te Axel
zijn twee bommen geworpen op Sas van
Gent. nabij de suikerfabriek van den heer
Molotaux, een in het kanaal liggend Rijn
schip werd beschadigd, 3 werklieden vnn de
suikerfabriek werden door de scherven ver
wond.
In aansluiting op ons bericht uit Axel,
vernemen wij nog, dat het waterreservoir
van de gasfabriek zoodanig is beschadigt^
dat de gastoevoer is afgesneden.
De 65-jarige vrouw te Axel, die aan do
keel werd getroffen, lag in haar woning te
bed, toen een scherf van de bom door de
buiten- en binnenmuur heen vloog. Haar
toestand is ernstig. De 30-jarige vrouw wie
drie vingers werden afgeslagen, keek door
een zolderraam naar buiten op het oogen-
blik, dat de bom ontplofte.
Verscheidene stukken van de bom zijo
gevonden en door den militairen comman
dant in beslag genomen.
Uit Sas van Gent meldt men nader aan
het iibld.:
Hedennacht om 3 uur 15 werd heel Sn»
van Gent opgeschrikt door twee direct
elkander opvolgende hevige ontploffingen.
Bij onderzoek bleek, dat een vlieger hier
twee bommen had neergeworpen. De beide
suikerfabrieken aan weerszijden der g«-
meente, ongeveer 1200 M. van elkaar, zijn
in den campagnctijd des nachts schitterend
verlicht. Beide hebben veel gloelichten en
aan de kade vele booglampen. De fabriek
Maloteoux heeft een luchtspoor van onge
veer 800 M. met groote verlichting. Bij de
los- en laadplaats van de laatste viel een
bom, beschadigde eenige kleine gebouwen
en verwondde drie werklieden, gelukkig zeer
licht. Aan de overzijde van het kanaal viel
een bom op den wal naast een schip. Dit
laatste. Rijnvaart I Rotterdam, is als door
zeefd. Er zijn gaten van meer dan een vier
kanten centimeter. De kajuit is grootendeelt
vernield, maar hierbij bleef het gelukkig.
Geen persoonlijke ongelukken kwamen voot
Direct na de ontploffingen stegen eenige
Duitische vliegers te Selzaete op ter ver
volging, maar waarschijnlijk te Iaat. De ge»
heele grens was door vuurpijlen en andere
luchtsignalen verlicht.
Gcnieentelr*«inren en brand-
atofteiM'ommlasie.
Teneinde een nauwere samenwerking te
verkrijgen tusschen gemeenten en brandt
stoffencommissies, heeft de minister var.
Landbouw enz. aan de gemeentebesturen
eene circulaire gericht, waarin o. a. wordt
medegedeeld dat de minister aan den direct
teur van het rijkskolenbureau heeft opgar
dragen 'aan de brandstoffencommissies te
verzoeken aan de besturen der gemeentei\
waarover zij zich uitstrekken, alle gewensch-
te inlichtingen over hun arbeid te geven.
Anderzijds wordt den gemeentebesturen
verzocht om aan die brandstaffencommis-
sies, die zulks mochten noodig hebben, cro»
dieten te verstrekken voor den aankoop
van steenkool en turf. Voorts wordt den ge
meentebesturen in overweging gegeven de
financieele gestie van de brandstoffen-com
missie ten hunnent te doen controleeren,
waarvoor de rijkskolendistributie desge-
wenscht bereid is een accountant te zenden.
Het accopntantsrapport wordt vóór 1 Dec.
ingewacht.
De ItrKiidftloüeii-voorxieniiii;.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake de
Voedselvoorziening meldt
De door de Rijkskolendistributie aan de
verschillende brandstoffencommissies voor
de maand November toegewezen hoeveelhe
den brandstoffen zijn zoodanig, dat voor
ieder gezinshoofd, van wel1 klasse ook#
zes brandstoffeneenheden beschikbaar zijn.
Deze zijn gedeeltelijk verstrekt, gedeeltelijk
in voorraad.
De Rijks-kolendistributie heeft aan He
brandstolTencommissie aanbevolen voor de
gezinshoofden, behoorende tot de klassen lr
Ia, II en Jla (dat zijn zij, die 1 of 2 haard
steden hebben en al dan niet op gas koken),
althans een gedeelte in voorraad te houden;
roodig is het echter volgens de Rijks-kolen
distributie aan de gezinshoofden, behooren
de tot de CUe en hoogere klassen, deze zes
brandstoffeneenheden in ieder geval vóór 1
December te verstrekken. Bovendien kan
aan deze gezinshoofden bo\ en de genoem
de zes eenheden nog een hoeveelheid ofl
