„DE EEMLANDER"
PiwiEiimraiËZS^SS-
BUITENLAND
BINNENLAND
KOLONIËN.
16e Jaargang, No. 112
ii« pet 3 maanden voor Amers
foort f 130. idem franco
per port 1 2.00. per weck (met gratis veteekering
tegen ongelukken) t 0.14. afzonderlijke nummers
f 0.05 Wekelijksch bijvoegsel HolUndscke
HnissTomw (onder redactie van Tbérèse Hoven)
j*t 1 maanden 50 cent Wekelljksch bijvoegsel
»W«Wdre*uee per 3 maanden 52 cent.
AMERSFOORTSCH DAG
HOOFDREDACTEUR: M.. D. J. VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF 4 Co
BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAL, hoc» utuccktschest»
INTERCOMM. TELEFOONNUMMER 513
Vrijdag 30 November 1917
dienstaanbiedingen 1—5 regels f 030, groote lettert
naar plaatsruimte. Vn0r handel en bedrijf bestaan
reer voordeelige bepalingen tot het herhaald adver»
tecrcn iD dil Blad, bij abonnement. Eene circulaire,
hevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Politiek Overzicht
De wapenstilstand in
't gezicht.
Er komt licht in de duisternis. Dc regee-
ping, die door de omwenteling van 7 No
vember in Rusland aan het bewind is geko
men, toont, dat het haar ernst is om tot den
vrede te komen en heeft den opperbevelheb
ber aan het front opgedragen de noodige
pstappen te doen om aan de tegenpartij haren
!Vensch kenbaar te maken, dat er een wa
penstilstand zou worden gesloten als voor-
[t>ereiding tot besprekingen over het herstel
van den vrede. Het teekent den in Rusland
heerschenden toestand, die van anarchie
alle kenmerken draagt, dat de opperbevel
hebber, generaal Duchonin, geweigerd heeft
die opdracht uit te voeren. De regeering
heeft daarop geantwoord met een besluit,
ïiat zijne afzetting inhield en een ander in
zijne plaats benoemde.
Zoo staat nu aan het hoofd van de gehee-
le Russische strijdmacht een man, die uit
een der ondergeschikte rangen in de mili
taire hiërarchie tot die waardigheid geroe
pen is. Het maakt een vreemden indruk, dat
«en luitenant (volgens een ander bericht
IWas. hij zelfs maar vaandrig) op de hoogste
plaats in het leger is gezet. Maar men heeft
het meer zien gebeuren, dat in tijden van
revolutie een luitenant avanceert tot opper
bevelhebber. Uit den tijd der groote Fran-
sche revolutie kan men daarvan verschillen
de voorbeelden noemen. In elk geval heeft de
Russische regeering daarmee dit bereikt,
dat aan het hoofd van het leger nu iemand
Staat, 'dien zij onvoorwaardelijk vertrouwen
kan. Krylenko is een belangwekkende figuur.
Hij heeft als reserve-luitenant den oorlog
fcan het front meegemaakt en is een aanhan
ger door dik en dun van Lenfn. Terwijl in
Petersburg na den val van den czaar de
Pravda de meeningen van Lenin verkon
digde, heeft Krylenko aan het fron^ een
orgaan uitgegeven, dat den titel droeg Loop-
gra venwaarheid en dezelfde strekking had.
Krylenko was dasrna vertegenwoordiger van
het front in den raad van soldatenafgevaar-
digd'en. Hij is betrokken geweest in den mis
lukten aanslag van Lenin van 1618 Juli
en werd gevangen genomen. Een maand ge
leden werd hij tegen borgtocht uit de ge
vangenis ontslagen.
Dit is de man, die zich gekweten heeft
van de opdracht van zijne regeering om
zich met het aanbod van een wapenstilstand
lot de vijandelijke opperbevelhebbers te
wenden. Daar de wapenstilstand, al kan hij
politieke gevolgen hebben, althans voorloo-
pig eene militaire handeling is, handelde de
Russische regeerine volkomen correct, door
'den opperbevelhebber met het inleiden van
de besprekingen daarover te belasten.
Daardoor wordt ook de netelige kwestie op
gelost, of bij de onzekerheid van den toe
stand in Rusland de tegenwoordige regee-
ring kan worden beschouwd als geschikt om
er onderhandelingen mee te voeren en, als
mocht worden besloten een wapenstilstand
aan te gaan. wat er dan zou gebeuren bij
«ene nieuwe politieke omwenteling. Aange
zien de opperbevelhebber bevoegd is den wa
penstilstand te sluiten, dien hij door zijne
handteekening bekrachtigt, kan er bij eene
«ventueele systeemverandering niets an
ders gebeuren, dan dat mogelijk de wapen
stilstand wo^dt opgezegd. Er is dus geen re
den om uit dien hoofde,Jiet aanbod af te wij
zen.
Dit is dan ook van Duitsche zijde niet ge
schied. De Duitsche opperbevelhebber heeft
ihet. aanbod beantwoord met een schrijven,
«dat zijne toestemming inhoudt tot het ope
nen var. onderhandelingen over een Wapen
stilstand op alle fronten, waar de Duitschers
en de Russen tegenover elkaar staan. Over
morgen zuilen de wederzijdsche gevolmach
tigden bij elkaar komen tot bespreking van
de voorwaarden van den wapenstilstand.
Waar inmiddels heeft Krylenko bevel gege
ven het schieten op het geheeie Russische
front onmiddellijk te staken. Feitelijk rust
dus nu reeds de strijd.
De wapenstilstand is hiermee in 't gezicht
gekomen op het front, dat zich uitstrekt van
Riga tot aan den mond van de Donau, want
het zal wel niet aan twijfel onderhevig zijn,
'dat Oostenrijk zich zal haasten het door
Duitsohland gegeven- voorbeeld te volgen.
Het is niet de eerste maal, dat men aan de
zijde van de Entente een der oorlogvoeren
den van het strijdtooneel heeft zien ver
dwijnen. Toen de Oostenrijksche troepen
Cettinje waren binnengetrokken, heeft de
koning van Montenegro in Weenen laten
weten, dat hij bereid was den strijd te be
ëindigen. Dat kwam toen de eer van de En
tente te na. Koning Nikita is gedwongen ge
worden zijn vredesaanbod te herroepen; hoe
wel koning zonder land, staat hij nog als
vijand van de centrale mogendheden te
boek.
Nu herhaalt zich de geschiedenis. Rusland
verlangt naar den vrede; het heeft den vijand
«en wapenstilstand aangeboden met het uit
gesproken doel om daardoor tot den vrede te
komen. Het is bij dit besluit gebleven, on
danks de bedreiging, die zijne bondgenooten
deden hooren, dat daardoor het verdrag van
9 September 1914, de verbintenis inhouden
de om niet anders dan gezamenlijk den oor
log te beëindigen, werd geschonden en dat
dit zou worden beschouwd als eene on
vriendschappelijke daad. Weldra zal de wa
penstilstand tussdhen Rusland en de cen
trale mogendheden zijn beslag gekregen
hebben. En als Rusland dan den weg opgaat
van afzonderlijke vredesonderhandelingen
dan is niet alleen het verdrag van 9 Sep
tember 1914 waardeloos geworden, maar
slaat het geheeie gebouw der Entente naar
den grond.
Wat zullen in dat geval de andere leden
van de Entente doen? Daarop zal de loop,
dien de gebeurtenissen verder nemen, ons
het antwoord brengen Het is beter daarop
niet vooruit te loopen. Wij staan voor groote
veranderingen. In Engeland zelf staat de
barometer op Veranderlijk; daarop wijst on
miskenbaar de stem, zoo geheel verschillend
van wat wij tot dusver plachten te vernemen
uit de heersohende kringen, die een staats
man van de positie van lord Lansdowne
heeft laten hooren. Verandering zit in de
lucht en voor het eerst na veertig bange oor
logsmaanden kunnen wij ons verblijden in
de gedachte, dat het eene verandering ten
goede kan zijn, die in aantocht is.
De oorlog.
Van het front zijn geene berichten van
eenig belang ontvangen, behalve dat in het
westen Kamerijk door de Engelsche artil
lerie beschoten is.
In den Duitschen rijksdag heeft rijkskanse
lier von Hertling gister uitvoerig zijn regee-
ringsprogramma uiteengezet. Bijzondere aan
dacht verdient zijne verklaring over het voor
stel, dat door de regeering, die thans in Rus
land aan het roer is, tot de regeeringen en
volken van de oorlogvoerende landen is ge
richt om op een korten termijn in onderhan
delingen over den wapenstilstand en den al-
gemeenen vrede te treden. Hij is van oor
deel, dat in de voorstellen der Russische
regeering, voor zoover zij tot dusver bekend
zijn, discutabele punten kunnen worden ge
zien, en is bereid in onderhandelingen te
treden, zoodra de Russische regeering hare
gevolmachtigde vertegenwoordigers zendt.
Aan het einde van het debat, dot zich aan
de rede van den rijkskanselier aansloot, werd
het nieuwe oorlogscrediet van 15 milliard
mark, dat de regeering heeft aangevraagd, in
eerste en tweede lezing toegestaan. De eind-
behandeling zal morgen plaats hebben.
De door de Bolshewiki-regeering aange
stelde opperbevelhebber heeft van den
Duitschen opperbevelhebber een toestem
mend antwoord ontvangen op zijn aanbod tot
het sluiten van een wapenstilstand op alle
fronten. Zondag zullen de wederzijdsche
gevolmachtigden bijeenkomen tot bespre
king van de voorwaarden. In afwachting van
het resultaat, dat men hoopt te verkrijgen,
heeft de Russische opperbevelhebber bevo
len het schieten op het geheeie front onmid
dellijk te staken.
Ber 1 ij n, 2 9 Nov. (W. B.) Het bericht
var. Reuter, dat de Duitschers de op hevel
van de maximalistische regeering gezonden
gemachtigden niet hebben ontvangen, en dat
zii siechts met de constitueerende vergade
ring over den vrede willen ondai handelen
en als prealabele voorwaarde hebben ge-
eischt, dat de Russen zich 100 Kilometers
zouden terugtrekken, heeft het Berliner Ta-
geblatt aanleiding gegeven zich ter bevoeg
de plaatse te informeeren. Daar werd aan
het blad verzekerd, dat dit bericht van het
begin tot het einde verzonnen is.
De markies van Lansdowne, een staats
man, die sedert vijftig jaren vooraan staat in
het Britsche openbare leven, drukt in een
dagbladartikel zijne overtuiging uit, dat eene
'verdere verlenging van den oorlog de on
dergang zou zijn van de Beschaafde wereld
en slaat tegenover Duitschland een toon aan.
merkwaardig verschillend van wat wij tot
dusver uit de in Engeland heerschende krin
gen te hooren kregen.
Stockholm, 29 Nov. (W. B.) De
Alandkwestie staat op den voorgrond van de
belangstelling. Aftonbladet verklaart, dat
men uit c!e gepubliceerde stukken kan wor
den afgeleid, dat bij de overwinning van de
Entente Zweden den dood zou hebben ge
vonden. Thans is men aan het gevaar ont
komen. Althans kan men gelooven, dat het
vocrloopig voorbij is.
De koningen van Zweden en Denemarken
vertoeven in Christiania als gasten van den
koning van Noorwegen. De hoofden van de
drie regeeringen en de drie ministers van
buitenlandsche zaken nemen deze gelegen
heid waar om samen overleg te plegen.
Tokio, 2 9 Nov. (R.) Officieus wordt
tegengesproken, dat Japansche tioepen wor
den gezonden naar Charbin. Waarschijnlijk
zal eene kleine politiemacht gezonden wor
den. Maar daarover is nog niets beslist.
Washington, 29 Nov. (R.) Wilson
heeft een proclamitie uitgevaardigd, waar
bij op den invoer van de voornaamste arti
kelen dezelfde mate van controle wordt uit
gebreid, die de regeering sedert het begin
van den oorlog over den uitvoer uitoefent.
Het geven van vergunning voor den uitvoer
zal in handen zijn van het oorlogshandels-
departement. De nieuwe maatregel verschaft
aan de regeermg een nieuw krachtig wa
pen, waarvan ten volle gebruik zal worden
gemaakt in den economischen oorlog tegen
Duitschland.
Een officieel telegram uit Washington
meldt:
Het aantal ambtenaren van de regeering
der Vereenigde Staten te Washington is met
20.000 vermeerderd sinds de deelneming
van Amerika aan den oorlog. Naar schat
ting is de bevolking der stad Washington
met meer dan 40.000 personen toegeno
men. Alleen het departement van Oorlog
heeft 5000 namen aan zijn personeel-lijst
toegevoegd. De voedings-administratie heeft
op het oogenblik bijna 1000 personen in
dienst, de Raad voor den Oorlogshande!
700, de Raad voor Nationale Verdediging
en het Roode Kruis ongeveer 1400.
Londen, 29 Nov. (R.) Officieel be
richt.
Heden morgen is wegens een gezwel in de
twaalfvingerigen damt eene operatie ver
richt aan prins Albert. De toestand van den
prins is op dit o ogenblik bevredigend.
(Prins Albert is de tweede zoon van den
koning; hij is geboren den 14en December
1895 en dient bij de marine).
Ooet-lndlë.
Ziekenverpleging op Jnva.
r Uit Batavia wordt aan de N. R. Ct. ge
seind:
De gemeenteraad van Bandoeng vraagt
van het gouvernement 350.000 voor de
oprichting van het eerste stedelijke zieken
huis op Java.
Persrielict.
Volgens een N. I P. A.-telegram uit
Batavia, is tegen den heer Boon. directeur
van het Soerabajasche Handelsblad eene
vervolging ingesteld wegens de opneming
van een hoofdartikel, d.d. 29 October j.l.,
getiteld „Right or wrong my Country'
Kameroverzicht
Eerste Kamer
In de zitting van Donderdag kwam aan de
orde
Grondwethcrzieningsvoorstellcn.
De heer 't Hooft (a.-r.) zegt, dat het on
gewone en onbetamelijke bericht, dat hij in
een uitvoerige rede zijn stem zou motivee-
ren, onjuist is. lede-; kan weten -dat hij nis
anti-revolutionnair moet zijn tegen alge
meen kiesrecht. De motiveering der heeren
De Vos van Steenwijk en Bavinck voor al
gemeen kiesrecht aanvaardt spr. niet, even
min als de motieven van laatstgenoemde
voor vrouwenkiesrecht. Genoemden hebben
positief medegewerkt tot wat zij zelf ver
keerd achten. Algemeen kiesrecht is geen
overgang naar organisch kiesrecht. Blijk
baar is ook dr. Kuyper het niet met anti-re-
volutionnaire voorstemmers eens.
De heer Bosch van Ou d-A melis-
w e e r d (r.-k.) bepleit afwachting der wetten
tot uitvoering van art. 192 nog in deze wet
gevende periode.
De heer Van den Berg (a.-r.) zal voor
stemmen, niet op grond van de anti-revolu-
tionnaire beginselen, doch van de opportu
nistische overwegingen, dat er evenredig
kiesrecht komt tot kans op einde van de
schoolstrijd.
De heer Reekers (r.-k.) meent, dat nlle-
mans-kiesrecht een bederf zal zijn voor de
politiek door het opnemen in het kiezers
corps van velen, die geen ander doel heb
ben dan van de gemeenschap te halen wat
zij kunnen. Vrouwenkiesrecht zal schade
toebrengen aan het gezin, terwijl bovendien
geen finale kiesrechtregeling wordt gebracht.
Evenwel zal spr. toch voorstemmen met het
oog op art. 192.
Minister Cort van der Linden
betoogt, dat evenredig kiesrecht de vorming
van organisch kiesrecht veeleer zal bevorde
ren dan belemmeren. Hij weerlegt de bezwa
ren van den heer Reekers.
Het kiesrechtontwerp wordt aangenomen
met 42 tegen 1 stem, evenals het onderwijs-
ontwerp. (Tegen de heer 't Hooft). De addi-
tioneele artikelen worden aangenomen, met
41 tegen 2 stemmen. (Tegen de heeren
't Hooft en Stork).
De voorzitter wenscht de regecring geluk
onder applaus der Kamer.
Na de pauze werd een aantal ontwerpen
zonder beraadslaging of stemming aange
nomen, o.a. maatregelen tot verkrijging van
een juiste statistiek van voorbrenging en
verbruik en de wijziging der oorlogsmolest-
verzekeringswet 1915. Te halfdrie ging de
Kamer uiteen tot nadere bijeenroeping.
Tweede Kamer
Aan de orde was Donderdag de Justitie
begroting voor 1918.
De Voorzitter opent de algemeene be
schouwingen.
De heer V a nS c h a i k (r.-k.) bespreekt
het processie-verbod in Gelderland en Noord
Brabant, hetwelk een grievend onrecht is
voor de daar wonende katholieken. Optoch
ten en betoogingen voor elk doel mogen ge
houden worden, maar processies toegewijd
aan God worden verboden. Een oud arrest
van den Hoogen Raad oordeelt deze proces
sie wel toelaatbaar Er is echter een conflict
fusschen de rechtsprekende en rechtschrij-
yende macht, welke tot een groote rechtson
zekerheid aanleiding geeft. Spr. vraagt den
minister aan een ieder de volle vrijheid van
godsdienst te waarborgen, welke vrijheid op
onze Grondwet is gebaseerd.
De heer D e J o n g (u.-l.) bepleitte de her
ziening der huurcommissiewet en wees
voorts op de ongelijkheid in de berechting
van de overtredingen der Distributiewet.
De heer Juten (r.-k.) vroeg hooger be
roep in zake de beslissingen van distributie-
ambtenaren en krachtiger optreden tegen
spionnage en smokkelen.
De heer Van Hamel (u.-l.) wees voorts
op de nadeelen der celstraf.
Spreker bepleitte het breken met dit ouder-
wetsche en neerdrukkende stelsel en zou
eene regeling, wenschen het mogelijk ma
kende, dat de vrijheidsstraf in de tweede
helft wordt omgezet in een soort gedwongen
landarbeid. Hij besprak voorts de uitleve
ring en betoogde dat alleen uitgeleverd dien
de te worden, wanneer met zekerheid vast
staat, dat men met een misdadiger te doen
heeft.
De heer Hugenholtz (s.-d.) betoogde
de urgentie van een wetsontwerp op de psy-
chopatische behandeling en bepleitte een
soort doorgangshuis voor de voorwaardelijk
veroordeelden.
Spreker achtte voorts wettelijke registe
ring en nummering von rijwielen noodig.
De heer Heeres (u.-l.) wenscht afschaf
fing van het zoogenaamde collotierecht in de
Ned. Hervormde Kerk.
De Minister Van Justitie zal zoo
veel mogelijk zorgen, dat de Hooge Raad
opnieuw de gelegenheid krijgt eene beslis
sing te nemen, betreffende de openbare
godsdienstoefeningen buiten de kerkgebou
wen. Een beroep op de beslissingen der dis
tributie-commissies ochtte ook de minister
wenschelijk, maar de zaak gaat over verschil
lende departementen.
Spreker zeide zoo spoedig mogelijk met
zijn betrokken ambtgenooten overleg te zul
len plegen. Tegen smokkelaars moet streng
opgetreden worden. Het instituut van voor
waardelijke veroordeeling tot gevangenis
straf heeft hier veel succes gehad. Wat art
426 van het Strafwetboek betreft, spr. zal
overwegen wat in deze is te doen. Met art
450 van het Strafwetboek zijn alle gemeen
teverordeningen vervollen. Het artikel 100
is voldoende, om elke poging tot het in ge
vaar brengen der neutraliteit strafbaar te
stellen. Zou men hierin voorzien door wets
wijziging, dan zou de persvrijheid gevaar
loopen.
Een nieuw onderzoek zal ingesteld worden
omtrent de werking der huurcommissiewet.
Een ontwerp is gereed, om onredelijke op
zeggingen ongedaan te maken. Verbetering
van het celwezen zal Spr. ter hand nemen.
Een commissie is werkzaam. Aan de uitleve
ring wordt niet gedacht, vórdat spreker de
overtuiging heeft dat personen om politieke
overtuiging geen haar wordt gekrenkt. De
psychopatenwet zal zoo mogelijk nog dit zit
tingsjaar behandeld worden.
De registreering van rijwielen is aan den
Minister van Waterstaat in overweging ge
geven. Spreker zal de zaak van het collatie-
recht in studie nemen.
Na de beslissing van den Hoogen Raad in
zake de processies zal de minister een na
dere regeling ter hand nemen. De alge
meene beraadslagingen werden hierna ge
sloten.
Uit de Pers
De socialisten en <le regeering.
H e t V o 1 k bespreekt, naar aanleiding van
de daarover gevoerde debatten in de Ka
mer het niet-deelnemen der soc.-democra-
ten in 1913 aan de vorming van het kabinet
en zegt:
„Laten de heeren, die ons verwijten willen
doen om de portefeuilleweigening, nog eens
lezen, wot de heer Tydeman nu vier jaar ge
leden over het samenwerken met de socialis
ten op het stuk van het militairisme heeft
gezegdIaat men eens vragen, hoe lang de
Eerste Kamer, die het leven aan dit Kabinet
al zoo moeilijk heeft gemaakt, een vrijzinnig-
socialistisch ministerie het bestaan zou heb
ben gegund een ministerie, dat niet de
onderwijs-pacificatie tot stand had kunnen
brengen; laat ons erkennen, dat het huidige
kabinet cr in geslaagd is, het politieke leven
te verlossen van twee hinderlijke beletselen
voor een normale ontwikkeling; en wij mogen
in gemoede volhouden, dat de oplossing van
'13 de vruchtbaarste en zegenrijkste is ge
weest, die in de gegeven omstandigheden
denkbaar was.
Desniettemin verlangt niemand naar herha
ling ook wij niet, zegt het blad verder. De
feitelijke beteekenis hiervan echter is, dat
ieder verlangt naar het einde der valscne ver
houding, die in T9T5 bestond, naar het ver
dwijnen uit den politieken rtsijd van het reli
gieus element. Diegenen onder de liberalen,
die beweren dit verlangen te deelen, en toch
opnieuw de concentratie hedden willen zien
werken, spelen in de kaart der klerikalen
De evenredige vertegenwoordiging ook
een vrucht van het optreden van dit kabinet
bevordert het verdwijnen der antithese. Dc
vrijzinnig-democraten, dit moet men hen tot
hun eer na-zeggen, grijpen de gelegenheid
aan om aan de valsche verhouding, waaraan
zij tot nog toe mede schuld hebben, een eind
te maken. Laten de overige vrijzinnigen der
gelijks doen."
Be «nti-revoiutionnaiten en het
kiesrecht.
Enkele dagen geleden maakte de Nieu
we Ct., naar aanleiding-van het door
dr. Kuyper gesprokene op de jongste verga
dering der Deputaten, de opmerking, dat bij
of na de stembus van 1918 met een anti*
revolutionnaire campagne tot herziening vart
de nieuwe kiesrechtregeling rekening moesf
worden gehouden. i
Een driestar in De Standaard van
Maandag bevestigt dat vermoeden.
Na gewezen te hebben op de voorbarig*
heid van het scheppen eener geheel nieuwe
a.-r. partij-organisatie met het oog op dei
E. V., besluit de driestar-schrijver:
„Als dc regeling definitief wordt, zullen we
ons allicht moeten voegen naar wat niet bij
ons hoorL
Doch zoover zijn we nog niet.
Er is nog geen wet, die dc zaak regelt. We
hebben nog niets dan de Additioneele artike
len. die bovendien slordig in elkaar zitten.
Dit nu blijft niet zoo.
Vermoedelijk teeds in 1919 komt de defi
nitieve regeling. Daarbij zal eon p o-
g i n g kunne n g ewangd worden, om
wat nu zoo averechts in elkaar ie
gezet, op gewcnschten voet te re
gelen. En don kunnen, ja moeten odk wij
ons vöegen.
Tot zoolang daarentegen is het al nog wer
ken achter de schutting, en wachten op do
definitieve regeling, die straks de schutting
vallen doet."
Berichten
H. M» de Koningin verwel
komt de „Tromp". H. M. de Koningin
zal heden te Den Helder arriveeren met het
doel een bezoek te brengen aan „De Tromp",
welk sdhip uit Indië aldaar wordt verwacht,
H. M. zal zidh aan boord van de „Medusa"
inschepen en de Tromp tegemoet komen,
waarna zij zich op dot pantserschip embai»
queert.
Minister Treub centra minister
l'ost liiiniit.
Gisteravond is het voorloopig verslag ver
schenen van de Tweede Kamer over het
ontwerp tot heffing van 150 oprenten op
de Verdedigingsbelasting, hetwelk is bo«
doeld om de kosten der distributie te dek
ken.
Daarin krijgt minister Treub van de Ka
mer enkele harde noten te kraken.
„V r ij algemeen" zoo heet het
„had men met verbazing en ontstemming
gezien, dat de Minister von Financiën goed
gevonden heeft in zijn Memorie van Toe
lichting een bestrijding van de voorstellen
van zijn ambtgenoot van L., N. en H. op te
nemen. Geschillei\ tusschen ministers ple
gen in den Raad van Ministers beslist te
worden; kan men het daar nret eens worden,
dan vraagt de dissentieerende minister zijn
ontslag. Zoo werd het geschil tusschen den
minister Van Gijn en zijne ambtgenooten
beëindigd."
Het Verslag wijst er dan verder op, dat
minister Treub zich thans bij de distributie-
politiek heeft neergelegd, maar dat de strijd
tusschen beide ministers in 1918 zal herle
ven.
Er is weinig uitzicht dat vóór dien tijd
veel verandering in den staat van zaken zal
komen. Sommige leden meenden daarom,
dat, indien de minister voor zijne bezwaren
bij de meerderheid van den ministerraad
geen steun heeft kunnen vinden, hij beter
zou hebben gedaan thans heen te gaan.
Verderop wordt nog gezegd
Wil deze (n.l. de minister van financiën)
zich niet schikken naar de beslissing van
den Raad, dan ligt het, naar men meende,
op dien weg tot zijne v e r w ij de
ring het initiatief te nemen
en niet genoegen te nemen met het voort
bestaan van een gemis aan homogeniteit
ten aanzien van belangrijke punten van
staatsbeleid.
Er waren echter ook andere leden die ver
klaarden, dat zij het zeer zouden betreuren,
indien minister Treub als gevolg van het ge
rezen geschil tot aftreden mocht worden ge
noopt."
Aan den Haagschen berichtgever van de
Tel.-wordt nog van betrouwbare zijde mede
gedeeld, dat minister Treub zich niet zou
hebben kunnen vereenigen met het opnieuw
consent verleenen voor den uitvoer van
kaas en aan de douane-ambtenaren zou heb
ben loten sginen, de kaas die voor uitvoer
was bestemd, aan te houden.
Deze mededeeling, die op een nieuw con
flict tusschen beide ministers zou wijzen,
komt zelfs dezen berichtgever zóó krps voor,
dat hij dit onder voorbehoud publiceert, hoe
wel zijn zegsman verzekerde, voor de juist
heid er van volkomen in te staan.
Uit het bovenstaande zou de vertraging
in den uitvoer van kaa? gedeeltelijk te ver
klaren zijn.
v
De droogmaking van de
Zuiderzee. In een vergadering van den
Landbouwbond „Hollands Noorderkwartier"
heeft het Kamerlid jhr. Van Foreest mede
gedeeld, dat de voorzitter der Tweede Ka
mer voornemens is in het begin van het
volgend jaar het wetsotwerp tot droogleg
ging der Zuiderzee in openbare behande
ling te brengen.
Verkiezing Provinciale Sta
ten N.-H o 11 a n d. Bij de gisteren gehou
den verkiezing in district Amsterdam IX voor
de Provinciale Staten (vac. W. H. Vliegen)
zijn uitgebracht 4931 stemmen, van onwaar
de 203, alzoo 4728 geldige stemmen. Hier
van verkregen de heeren J. van Eizenga
3041 en W. Oosterbaan 1687, zoodat dus
gekozen is de heer J. van Eizenga (S.D.A.P.)L