BUITENLAND
ABunnEMEHTSPRliS foort f 1.50. Idem franco
„DE EEMLANDER"
i®h manna
Aan den voorzichtiger kant.
FEUILLETON.
„IK HEB JE LIEF".
16e Jaargang, No. 120
IVMUUriirUTOOnilO Pmaanden voor Amen-
per oost 2.00. per week (met gratis verzekering
teger -ngelukken) f 0.14, afzonderlijke nummers
f 0.0> Wekelijksch bijvoegsel •De Holhndscht
Huisvrouw* (ónder redactie van Thérèse Hoven)
per 3 maanden 50 cent. Wekelijksch bijvoegsel
•Wevtldrevue* per 3 maanden 52 cent.
HOOFDREDACTEUR MD. J VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF Ca
BUREAU: ARNHEMSCHE POORTV
INTERCOMM. TELEFOONNU;
B. UT.PCMMr.Kflt.
Maandag 10 December 1917
ilicnsM-mhitdingcn 1—5 regels f 0.50, gróotc letter.
plsitsruimte Voor handel en hedri|f hesl .o
reet voordeelige bepalingen lot het herhaald au r.
tecren In dit Blad, bil abonnement. bene circulaire,
bevattende de voorwaarden, wordt op ranvrng
toegezonden
Bij hun economische overwegingen plegen
de socialisten uit te gaan van 'n optimisme,
idat dikwijls nauw grenst aan lichtzinnigheid.
De heer Hofland maakt geen uitzondering
op dezen regel. Wij hebben het bij de
jongste begrooting opnieuw kunnen hooren
hoe hij telkens en telkens weer Burg. en
l^eth. verweet dat zij bij de raming van den
post inkomstenbelasting t e voorzichtig
waren geweest.
Daar is nu opeens, zij het niet onvoorzien,
het bankroet van Rusland gekomen. En de
gevolgen daarvan, ook al mochten ze tijde
lijk zijn, reiken verder dan men op het eerste
gezicht wel zou denken.
Dat zeer vele kapitalisten door dit
bankroet zwaar getroffen worden, zal onzen
socialisten in hun kortzichtigheid waarschijn
lijk slechts leedvermaak bezorgen. Dat het
vooral de kleine renteniers zijn, die er het
meest onder lijden, zal hen weinig ontroeren.
Evenmin zullen zij, zoolang de middenstan
der maar 'n middenstander en geen arbeider
is, zich er om bekommeren, dat de winke
liers van de verminderde koopkracht van het
publiek leelijk de dupe kunnen worden.
Het eenige wat hen te denken zal geven,
is misschien het feit dat de weerslag van het
Russisch bankroet zich zal doen gevoelen
bij de opbrengst van de inkomsten- (en ver
mogensbelasting.
Wij weten niet hoeveel van Amersfoort's
kapitaal in Russische fondsen belegd is. Zijn
de vijftienhonderd millioen, waarmee Neder
land Rusland in st^at heeft gesteld zich zelf
te ontwikkelen, gelijkmatig verdeeld, dan zal
Amersfoort bij het bankroet voor ongeveer
6 millioen betrokken zijn. Dat beteekent 'n
vermindering van het totaal inkomen met
rK millioen en 'n mindere opbrengst van de
plaatselijke inkomstenbelasting met 'n kleine
tienduizend gulden.
Of het ook goed was dat B. en W. zich
aan den voor?ichtigen kant gehouden heb
ben f Voorloopi.' hegeeren wij den heer Hof
land no r U Wethouder van financiën.
Politiek Overzicht
America's oorlogsverklaring
aan Oostenrijk-Hongarije.
Het congreslaesluit, dat den president der
Vereenigde Staten machtigt tot de oorlogs-
verklaringv aan Oostenrijk-Hongarije, is ge
nomen met eenstemmigheid, althans voor
zooveel de aanwezige leden betreft; alleen
in het huis van vertegenwoordigers is het,
unisono verbroken door één tegenstem
mer. Dat is gewoonte bij dergelijke
gewichtige beslissingen. Wanneer men
besluit in den oorlog te gaan, dan is
de eerste eisch, dat men tegenover den
vijand een eensgezind front toont. Wie er
niet mee instemt, blijft weg. In de beide
huizen ven het congres is het aantal afwe
zigen niet gering geweesf; in den Senaat
werkten van de 06 leden 74 mee tot de
beslissing; in het huis van vertegenwoordi
gers hebben 563 leden voorgestemd en 1
tegen71 leden hebben niet meegestemd.
Het gaat zeker niet aan die allen zonder
meer in te lijven bij hen, die instemmen met
Wilson's beleid.
ïntusschen is er geen reden om zich uiter
mate te verwonderen over dit besluit. Eer
der zou men zich er over kunnen verbazen,
dat deze oorlogsverklaring niet reeds eerder
is geschied. Nadat Amerika besloten had
met Duitschland in den oorlog te gaan, lag
hot voor de hand, dat met Oostenrijk-Hon-
garije de toestand niet kon blijven zooals
hij was. Men heeft dat reeds dadelijk ge
voeld, want de diplomatieke betrekkingen
tusschen de Unie en. Oostenrijk-Hongarije
ziin afgebroken. Men is nu eenvoudig den
weg, waarop men reeds een stap had gedaan,
tot het einde toe gegaan.
De regeering van Oostenrijk-Hongarije
kan daardoor niet verrast zijn geworden. Zij
toont ook geene verrassing en nog minder
bezorgdheid o.c-r deze r 'uwe oorlogsver
klaring. GraaF Czernin heeft in de commissie
van de Hongaarsche delegatie gezegd, dat
Oostenrijk als trouw bondgenoot van
Duitschland, op de viiandsrhap van Amerika
heeft moeten rekenen. Wanneer Amerika
nu den oorlogstoestand laat ingaan, dan is
dat jammer voor de Oostenrijkers en Hon
garen, die zich in Amerika berinden en
daardoor in eene moeaeljjke positie komen.
Maar tot den uitslag van den oorlog zal het
niets afdoen.
Graaf Czernin heeft er op gewezen, dat in
de rede van president W-lson, waarin hij an
ders veel vindt wat voor hem onbegrijpeluk
is, toch op één punt iets goeds t? vindeft is:
namelijk in zijne verklaring, dat hij Oosten-
rijk-Hongarije op geen enkele wijze wil be-
nadeelen en dat het niet zijne zaak is zich
met de bmnenlandsrhe staatsinrichting van
de monarchie te bemoeien.
De goede bedoeling, waarmede Wilson be
zield is tegenove; Oostenrijk-Hongarije,
schijnt wel eenigszins in strijd mee ziin be
sluit om aan de monarchie den oorlog aan
te doen, maar men moet haar toch waardee-
ren. Zij kan te pas komen, als tengevolge
van Wilson's bemoeiing met den oorlog de
zaken voor Oostenrijk scheef mochten gaan
en het genoodzaakt mocht zijn de genade
van zijne vijanden in te roepen. Dan zal voor
Wilson hel oogenblik gekomen zijn om aan
Oostenrijks belagers een halt toe te roepen
en op te tieden als redder van de onschuld,
die hij heeft helpen op den grond brengen.
Hoe Wilson, als-dat geval zich voordoet,
net zal aanleggen om zijne plechtig© ver
zekering waar te maken, dat hij Oostenrijk-
Hongarije niet wil benadeelen, kan men zich
moeielijk voorstellen. Dai is een van de on
begrijpelijkheden in zijne rede, waarop graaf
Czernin wijst. Men stelle zich voor, dat
Italië door den steun van Wilson zich
herstelt van zijne nederlaag, die dreigt
het te verpletteren, en in de gelegen
heid komt de deelen van „onverlost"
Italië, die het begeert, toch nog bij zijn
gebied te voegen. Dat schijnt Wilson wer
kelijk voor den geest te staan, want volgens
een telegram van Reuter uit Washington
heeft hij aan een lid van het congres ge
zegd, dat hij de oorlogsverklaring aan Oos
tenrijk heeft aangeraden vooral uit overwe
ging, dat het zenden van Amerikaansche
troepen naar Italië noodig kan worden. Maar
als Wilson dan Italië mocht willen beletten
de vruchten van zijne overwinning binnen
te halen, dan zou hem dat niet gunstig wor
den afgenomen. Hij zou dan in een moeieltfk
parket komen.
Men mag echter wel aannemen, dat die
moeielijkheid aan Wilson bespaard zal blij
ven. Italië is door de twaalf bloedige nederla
gen, die het in een oorlog van 2V* jaar heeft
geleden, waarvan reeds alleen de laatste het
op het verlies van eenige honderdduizenden
is komen te staan, zoozeer uitgeput, dat hulp
uit Amerika, die nooit meer dan enkele
tienduizenden kan zijn, het niet op de been
zal kunnen brengen. Wie daarvan iets ver
wacht, op dien past. zooals wij vroeger reeds
hebben gezegd, -het beeld van den drenke
ling, die zich aan een stroohalm vastklampt.
De oorlog,
Sofia, 8 D e c. (Bulg.-ag.) Uit Nish wordt
bericht, dat de bevolking van het Morava-
gebied met een gevoel van verlichting de
tijding van den op het oostelijke front ge
sloten wapenstilstand heeft ontvangen in de
oprechte overtuiging, dat de eenheid van de
Bulgaarsche natie in hare ethnische grenzen
nu voor goed verzekerd is.
Bukarest, 8 Dec. (W. B.) Naar aan
leiding van de onderhandelingen over den
wapenstilstand aan het Rumeensche front
schrijft de Lumina: Juist een jaar nadat Bra-
tianu met ziine Ententevrienden de hoofd
stad had verlaten, wordt de wensch naar
onderhandelingen over een wapenstilstand
op het geheele Rumeensche front vervuld.
Een jaar nadat de krankzinnige politiek van
Bratianu bezegeld werd, gloort het morgen
rood van den vrede ook voor dit zwaarbe
proefde land. Zijne toekomst schijnt nog
door wolken omgeven, omdat de regeeren
den in Jassy tot elke krankzinnigheid in staat
zijn en nog de fictie handhaven, dat zij Ru-
menië vertegenwoordigen Niettemin zal het
bericht, dat de slachting zal ophouden, overal
met een gevoel van verlichting ontvangen
worden.
Van geen der oorlogst ooneelen is iets bij
zonders bericht.
B e r 1 ii n, 8 Dec. (W. B.) Officieel be
richt.
In het JEngelsche Knnnnl en in de Noord
zee zijn door onze U-booten weer 15.000
tonnen vrachtruimte in den grond geboord,
waaronder het Engel; he stoomschip Al-
mond Bearch van 3465 ton en drie bewa
pende Engelsche stoomschepen, waarvan
twee vol beladen.
Weencn, 8 Dec (Corr.-bur.). De mi
nister van bi'itenlandsche zaken graaf Czer
nin heeft zich, vergezeld van den gezant
Wiesner. voor een kort verblijf naar Berlijn
begeven.
9 Dec. De reis van g-aaf Czernin naar
Berlijn moöst wegens plotselinge ongesteld
heid van den minister uitgesteld worden.
Budapest, 8 Dec. (Corr.-bur.). In de
laatste zitting van de commissie voor Bui-
tenlandsche Zaken der Hongaarsche delega
tie, hield graaf Czernin zich bezig met de
opmerkingen van verschillende sprekers en
zeide op een vraag van het lid Lovassy, be
treffende België, dat hij niet iri staal was,
namens Duitschland een verklaring nopens
België af te geven. Het is in het internatio
naal \erkeer ontoelaatbaar, dat een staats
man van het eene rijk voor dien van een
ander verklaringen^,aflegt. Overigens heeft
staatssecreraris von Kühlmann verklaard,
dat er geen beletsel voor den vrede bestaat,
behalve Elzas-Eorh^fTin;en. Ook geloof ik,
dat men bij de Entente-mogend-heden, be
treffende België niet in 't onklare is.
Wat de opmerkingen van Karolyi betref
fende de militaire interventie der Vereenig
de Staten betreft, die inzichten schijnen wel
wat al te pessimistisch te zijn. Het is waar,
dat de Entente werkelijk gelooft, dat de
Amerikaansche hulp haar in omvangrijke
mate zal worden geboden, en zij klampt zich
aan deze hoop vast. Zij verwacht daarvan
een omkeering in den oorlog, maar het is
mogelijk, dat de Entente zich vergist. Het is
zeer gemakkelijk gezegd, een millioenen-
leger van Amerika naar Europa te zenden,
maar of zulk een plan ook verwezenlijkt kan
worden, moet eerst blijken. Gezaghebbende
militairen beschouwen dit als uitgesloten.
Dat aan de zijde der Amerikanen het plan
bestaat, de Entente krachtige hulp te bieden,
is intusschen juist. De verklaringen van Wil
son, waarin hij in het Congres aanbeveelt,
Oostenrijk-Hongarijs den oorlog aan te
doen, bewijzen intusschen een groote mate
van wanbegrip aangaande onze omstandig
heden en onzen toestand.
Wat den door het lid Okolyczanyi geuiten
twijfel betreffende de ontwapening, betreft,
blijf ik bij mijne meening, dat, in geval n a
den oorlog c - belemmerde bewapenings
ectie bleef voortbestaan, de uitgaven voor
deze bewapenin zich zoo fantastisch zou
den vermeerderen, dat zij tot een orn.oge-
lijheid zouden worden. Europa zou dan ééne
groote werkplaats voor oorlogstoerusting
moeten wov! De staten zullen dus wel
genoodze-l riin. don eenen of anderen uit
weg te vinden, en wij van onzen kant zullen
er uit alle macht naar streven, de ontwape»
ningsstrooming baan te doen breken.
Omtrent de cpmerkThgen van graaf'Ka
rolyi betreffende Spanje moet ik antwoor
den, dnt het eene vergissing is, dat de minis
ter in zijn e posé Soanje niet heeft genoemd.
De monarchie is Snanfe voor de aan hare
onderdanen verleende bescherming zeer
dankbaar Hot is absoluut onjuist, te bewe
ren, dnt de betrekkingen tusschen de'rttönar-
chie en Spanje naangenamen aard zijn.
Die betrekkingen zijn veeleer zoo uitstekend
als zij maar kunnen zijn.
Wat Ruslands streven naar vrede aangaat,
zal de Entente met alle middelen trachten,
dit te dwarsboomen en ik ben er van over
tuigd, dat te dien aanzien zich nog groote
moeilijkheden kunnen voordoen. Die moe
ten wij echter overwinnen. Wij willen een
onmiddellijken en zoo mog< jk algpmeehen
vrede. Wij willen niet trachten. Rusland van
zijne voormalige bondgenoot en af te lokken,
maar de weg naar den algrmecnen vrede
kan sléchts over Rusland voeren, omdat Rus
land de eenige staat is> die tot vrede is ge
neigd.
Wat onze vre<! svoorwaarden betreft, zoo
eisch en wi j noch annexaties noch schade
vergoeding Als Rusland werkelijk den
vrede wil en er best en twijfel over,
of het wil dien dan is het ook in staat, zijn
standpunt aan de Entente duidelijk te ma
ken. Onre toestand gelijkt op dien van
een schip op een stormachtige zee. Uit den
top van den mast ziet men reeds land, maar
wij zullen nog veel te strijden hebben alvo
rens wij in de haven van den vrede kunnen
binnenloopen(Langdurige stormachtige
toejuichingen).
Washington, 8 Dec. (R.) Door de
oorlogsverklaring aan Oostenrijk-I Iongarije,
zijn meer dan een millioen personen toege
voegd aan d lijsten van de vijandelijke
vreemdelingen. Velen van hen, die reeds
lang verdacht "werden van tegenwerking van
de oorlogsplannen, zijn gearresteerd en zul
len gëinterneed worden, indien zij niet in
staat ziin tegenover de autoriteiten voldoen
de bewijzen bij te brengen van hunne vre
delievende bedoelingen.
Geen Oostenrijksch of Hongaarsch onder
daan zal zich mogen begeven binnen de zo
nes, die op 100 yards afstands vpn de dok
ken enz. gelegen zijn.
Budapest, 8 Dec. (Corr.-bur.) De Bu-
dapester Hirlap bespreekt de uitlotingen
van de Hongaarsche delegatie over het in
nige bondgenootschap met Duitschland.
Het blad schrijft: De in de Hongaarsche
delegatie gehouden redevoeringen zullen op
vriend en vijand diepen indruk gemaakt
hebben. Wat de minister van Buitenlandsche
Zaken en de leden, der delegatie gezegd
hebben over het bondgenootschap met
Duitschland, moet bij de gansche wereld het
geloof aan de innigheid van dit bondgenoot
schap versterkt hebben.
Dooi de Hongaarsche delegatie werd
trouw aan den bondgenoot gezworen. Het
is een beleediging voor Hongarije, wanneer
men aan deze trouw twijfèlt. De Duitsche
soldaten, die bij de verdediging der Karpa-
then zijn gevallen en Zevenburgen tegen
den Rumeenschen inval hebben beschermd,
zijn evengoed onze broeers als het volk, dat
hen ons ter hulp zond.
Wij zullen ons gelukkig gevoelen, wan
neer het ons vergund moge zijn, hun deze
hulp t<j vergelden en ons wapenbroeder-
schap aan het westelijke front te herte
len.
Berlijn, 9 Dec. (W.-B.). In het Ameri
kaansche tijdschrift La PcT :tte's Magazine
kritiseert senator Lr» Follett zeer scherp de
proclamatie van ilson, die den uitvoer van
voedingsmiddelen, olen en andere ver-
bruiksartikelen naai neutrale landen ver
biedt. Hij schrijftNadat onze pogingen om
de onzijdigen in den oorlog te betrekken,
mislukt zijn, moet dit uitvoerverbod de neu
trale buren van Duitschland tot den oorlog
dwingen. Hoe past dit bij de beginselen van
het recht en de vrijheid der neutrale stoten,
die Wilson en Lansing met ooveel nadruk
verkondigden voordat^ Amerika in den <o-
log trad? Wat de Vereenigde Stalen nu
tegen de onziidigen ondernemen, is foiialijk
onverantwoordelijk.
Guayaquil, 8 Dec. (R.) Officieel
wordt bericht, dat E uador de diplomatieke
betrekkingen met Duitschland heeft afgebro
ken
Madrid, 3 Dec. (R.) Een uit Oporto
ontvangen telegram meldt:
Te Lissabon Is een opstand uitgebroken.
Bijzonderheden ontbi ken. Ook te Oporto
hadden op 5 December onlusten plaats De
volksmenigte plunderde de bakkerswinkels
Twee personen werden daarbij gedood, ter
wijl 60 naar het gasthuis moesten wor
den vervoerd; 70 personen weden in hech
tenis genomen.
De menigte juichte de soldaten toe, die
zich op een afstand hielden.
Tweede telegram Uit Oporto
wordt bericht, dot de revoluli geëindigd is
met een succes voor de revolutionairen. De
regeering heeft ontslag genomen. Alfonso
Corta heeft eene voorloopige regeerinj: sa
mengesteld, waarvan deel uitmaakt dr. Sido-
nio Paes, oud-gezant van Portugal te Berlijn.
Lissabon is evenals Oporto tot rust ge
komen.
L i s s a b o n, 8 Dec. (R.) Na een verwoe
den strijd van drie dagen tusschen de t egee-
ringstroepen en de revolutionairen, bij wie
zich bijna het geheegarnizoen ven Lissa
bon had aangesloten, is de regeering afge
treden en hebben de revolutionnoiren een
voorloopige regeering onder voorzitterschap
van Sidonio Paes samengesteld.
Dv leden van de afgetreden regeering be
gaven zich aan boord van den kruiser Vasoo
da Gama, die de stad bombardeerde, maar
die de beschieting Staakte toen de leider
van den opstand dreigde hef vuur van de
forten uit te doen beantwoorden
De geheele stad «is in staat van beleg; de
rust is thans weergekeerd
Londen, 9 Dec. (R.). Het Petersburg-
sche telegraafagentschap bericht, dat de tij
dingen uit de districten aan de Don melden,
dat Kaledin in Nowotsjerkask is in een toe
stand van afwachting In alle andere plaat-
sen van de Don is de macht in handen van
de Sovjets en de Ukrainische/rada. In de
Sovjetkringen heerscht de meening, dar Ka
ledin eene gewapende demonstratie voorbe-
reiclt. De regeering neemt de krachtigste
maatregelen om die met allen nadruk af te
wijzen.
Leipzig, 8 Dec. (W. B.) De Leipziger
voorjaarsmis heeft in het volgende jnar
plaats van 3 tot 9 Maart
Londen, 9De< (R.) De jongste cijfers
omtrent de slachtoffers van den ramp te Ha
lifax geven meer don 2000 dooden en 5000
gewonden aan. Een sneeuwstorm vererger!
het lijden. Wegens gebrek aan plaatsruimU
worden de lijken bijeen gebracht in de par
ken, op de pleinen en in de ruïnes, die zijft
opgeruimd.
Menigeen wacht zoolang op het gunstig
oogenblik, dat hij ten slotte het ongunstig
oogenblik gebruiken moet.
Naar het Deensch
van
ELITH REUMERT
door
D. L o g e m a nV an der Willigen.
Hans en Vilhelm Rönnow kregen de hoogste
cijfers op hel eindexamen.
Nu was Hans predikant te Salting.
Door een vriend was hij geïntroduceerd hij
de deftige familie Lüders. De oude heer
Lüdcrs was staatsraad. En Hans werd ver
liefd op de dochter, Ida Lüders.
Zij was een teer kasplantje een verwend
dametje, elegant en mooi, omringd door veel
aanbidders.
Maar zij gaf boven allen dc voorkeur aan
Hans Rönnow.
Zijp breedc, kerngezonde gestalte trok haar
aan door de tegenstelling met haar eigen fijn
en leer persoontje. Zijn sombere ernst wekte
haar vertrouwen in tegenstelling met de luid
ruchtige vroolijklieid van haar andere aan
bidders.
En Ida Rönnow werd de vrouw van een
dorpspredikant, waar zij misschien niet zeer
geschikt voor was.
Zeer persoonlijk was zij niet.
En zij geraakte langzamerhand geheel on
der' de macht van haar sterken echtgenoot.
En al kon zij ook zijn sombere levensbe
schouwing niet deelen cn had zij gaarne h^t
Kopenhaagsche, beschaafde gezelschapsleven
naar het dorp overgeplant, toch wende zij
langzamerhand aan het ascetisch bestaan, dat
Hans Rönnow voor een predikant geschikt
achtte. Ten slotte was zij bijna zijn afbeeldsel
met zwakkere omtrekken, vager van 'ce-
kening, iemand die geen kenmerkende
eigenaardigheden had, maar die zacht,
vriendelijk en goed was in hooge mate.
Maar zij had zich niet volkomen aan een
ander onderworpen, zonder dal zij een strijd
te strijden had gehad al had de buitenwereld
daar ook niets van bemerkt. Daardoor ont
aardde misschien haar zwakte in een ziekelij
ke zenuwachtigheid, die zich plotseling uiten
kon in melancholie en bittere, stille tranen.
Dai de ziekelijkheid van zijn vrouw daar de
oorzaak van was, kwam nooit in Hans Rön
now op.
Hij beschouwde die zenuwachtigheid als een
droeve nalatenschap van de oude Mevrouw
Lüders, die zoolang als hij zich herinnerde
aan nerveuse hoofdpijnen geleden had, welke
zij zich, volgens hem, op den hals gehaald
had door het vele uitgaan en door het hoogst
oppervlakkige leven dat zij geleid had.
Twee jaar na het huwelijk van Hans Rön
now en Ida Lüders, stierf de oude staatsraad,
zonder zelfs zoo veel na te laten dat zijn ver
wende cchtgcnoote een eenigszins onbekom
merd bestaan kou leiden.
Toen had Hans Rönnow hel zijn plicht ge
vonden haar een tehuis in de pastorie aan te
bieden.
En nauwelijks een jaar later nam hij nm
dezelfde reden zijn eigen oude moeder in huis.
Dc oude Gregers Rönnow had ongelukkig
gespeculeerd en ook boven zijn kracht ge
leefd. toen hij stierf was er meer schuld
dan goed.
Toen woonden er dus twee weduwen in de
pastorie te Sailing.
Zij hadden ieder twee kamers, cn hun
domein was door een smalle gang van elkaar
gescheiden.
Maar geestelijk was de afstand tusschen hen
veel grooter.
Mevrouw Lüders was van een esthetische
natuur.
Haar interieur te Kopenhagen had zich ge
kenmerkt door een bizondcr fijne kuituur.
De staatsraad zelf was een groot liefhebber
van al wat schoon was maar gaf gaarne
toe, dat zijn mooie vrouw het huis den geeste
lijk voornamen stempel gaf.
Hij had het bovendien buitenshuis zeer
druk.
Aan dc muren hingen schilderijen van de
beste Dcensche meesters; op de tafels lag de
nieuwste literatuur cn dc vele diners en par
tijen, die er werden gegeven, werden bezocht
door de moderne schoone geesten zoowel
schrijvers, schilders als tooneelspelers.
Vooral het theater trok de vrouw van den
staatsraad aan, en zij was er zeer trotsch op
dat zij een paar groote tooncel-stcrren aan
haar tafel gehad had.
Toen de oude schouwburg werd afgebroken
had zij zich op slimme manier een stukje
hour van den vloer van het tooncel weten te
verschaffen, waarop die sterren geloopen had
den, alsook een stukje van het roode fluweel.
dat dc balustrade van de Koningsloge bekleed
had.
Van dit dierbare hout en fluweel had zij een
naaidoosje laten maken.
Als men het opende zag men in het deksel
de portretten van haar twee gunstelingen:
Michael Wiehe en Mevrouw Heiberg de on
vergetelijke tweelingster van het Deensch
tooneel.
Dit kistje was het dierbaarste kleinood van
de weduwe Lüders
Het rood fluweel was door den tijd ver
bleekt, maar de portretten waren nog leven
dig en friseh.
En als Mevrouw Lüders gedurende de stille
winteravonden op haar groolen leuningstoel
in de pastorie zat en aan het verleden wilde
denken, sloot zij haar deur af, opende baar
naaidoosje en keek inct haar half verdoofden
blik naar het portret van haar lievelingen.
Dan dacht zij altijd speciaal aan een opvoe
ring van ..Ninon" van Hertz, waarin de ster
ren zulke schitterende overwinningen behaald
hadden.
Zij moest haar aanbidding in 't geheim lucht
g< ven, waardoor die in haar oogen een dub
bele bekoring kreeg.
Dominee Rönnow wist natuurlijk van het
bestaan van het doosje.
Ilij had het vroeger dikwijls gezien.
Maar hij had er een afkeer van.
Hij beschouwde het als een soort Hciden-
sche relikwie, die zijn wereldlijke schoonmoe-
dér op een onaangename en zondige wijze
afgodisch vereerde.
Mevrouw Lüders sprak nooit over het thea
ter in tegenwoordigheid van Hans Rönnow.
Als de herinneringen haar al te machtig
werden, uitte zij zich wel ceqs tegenover
haar dochter en kleindochter. Maar later had
zij er altijd gewetenswroeging over, omdat rij
wist dat het haar schoonzoon tegen stond.
Maar als dc broer van haar schoonzoon, dia
beste architect Vilhelm Rönnow, in dc pasto
rie logeerde, dan haalde zij haar hart op.
Dan legde hij iedcrcn dag zijn reglementair
bezoek bij dc twee weduwen af. Eerst bij zijn
moeder, van wie hij innig veel hield cn op
wie hij innerlijk cn uiterlijk zooveel geleek,
daarna bij Mevrouw Lüders niet wie hij over
esthetiek sprak, en voor wie die korte bezoek
jes een lafenis voor haar ziel waren, na zulk
een lang gedwongen vasten.
Aan den anderen kant van de gang huisde de
oude Madam Rönnow
Zij had eens voor al geweigerd om Mevrouw
genoemd te worden.
„Wat je niet worden kunt moet je ook niel
willen zijn," zeide zij. „Tic ben de weduwe
van een molenaar en molens zijn nu een
maal niet in aanzien.'* 9
Madam Rönnow had van natuur een schit
terend humeur, dat zich niet in dc war liet
brengen
Zij was een uitstekende vrouw.
De goedheid cn eerlijkheid straalden haar
dc mooie, bruine oogen uil, terwijl haar
kleine, gezette gestalte sprak van gezondheid
en jovialiteit.
Als alle innig goede menschcn kon zij drif
tig worden vreesclijk driftig maftr zij
was dadelijk weer goed.
Tot zekere hoogte was zij in dc oogen vail
haar zoon hel enfant terrible van de pastor:®
maar, zij was oud en zij was zijn moederv
Er viel niets aan te doen.
(Wordt vervolgd.)
