,,DE EEMLANDER" mis ofuaraTMzs^JS1' BUITENLAND De portieprijs der Centrale Keuken. BINNENLAND toe Jaargang, No. 128 IDflMHriiniTCDOIIt P" S "A"'1*0 TOOr Amet» ADUnfltmln I urnlju foorf f 1.50, Idem franco p*r post 1 2X0, per week (mel (rath verzekering tsgen nfelukken) 0.14. afzonderlijke nummers t OM. Wckelljksdi bijvoegsel >De HolUndxh* HuitvTtmw* 'onder redactie van Thirbe Hoven) per 1 maanden SO cent Wekelljksch bijvoegsel per S maanden 52 cent. HOOFDREDACTEUR: M.. 0. J. VAN SCHAARDENBURG UITGEVERS: VALKHOFF 4 Co BUR E ARNHEMSCH E POORTWAL, hocv utmcht.che.ti. INTERCOMM. TELEFOONNUMMER 513 Zaterdag 15 December 19i, dienstaanbiedingen 1-S regela f 0.50. groote lettel» naar plaatsruimte Voor bandel en bedrijf bestaak teer voordeelige bepalingen tot het herhaald advez» v teercn in dit Blad, bij abonnement. Eene circulatie bcvjtioudc de voorwaarden, wordt toegezonden op aanvnuf Er bestaan plannen tot progressieve prijs- Dg van de porties der Centrale Keuken, commissieleden zelve hebben reeds lang hun gedachten daarover laten gaan, van B. i "W. is, naar wij meenen, 'n voorstel in die pachting te verwachten, .en thans zijn er ook >1 eenige ingekomen stukken losgekomen. Men beschouwe deze quaestie kalm en objec- Bef. zonder vooroordeel of eenzijdigheid en tpooral zonder gissingen en lichtvaardige con .tlusies. De Centrale Keuken is in praktijk gebleken geen arbeiders- en geen midden- plandskeuken te zijn doch 'n keuken welke de jgeheele bevolking voldoen kan. Al mogen er jfl&n ook wel eens enkele dagen zijn, dat nu do fcene en dan de andere groep niet geheel vol- 'daan is. Maar bij 'n noodmaatregel als deze, is het natuurlijk nooit iedereen naar den zin Ie maken. De C. K. heeft in hoofdzaak aan de tiedoelingen beantwoord en men zorge du> dat ontwikkeling- in dezelfde lijn blijft gaan. Er is thans n uniforme prijs, ongeveer de Sostprijs, vermoedelijk echter, gezien de voor treffelijke samenstelling der spijzen, wel iels onder den kostprijs. Alle exploitatiekosten ko men voor rekening der gemeente; wij durven bet geraamde tgkort niet precies te noemen, maar het is zéér aanzienlijk. Zóó aanzienlijk, dat zelfs bij 'n flinke verhooging van den prijs niemand van afzetterij zou kunnen spre sen. Maar er is nog 'n andere reden welke •'ji nieuwe prijsregeling doet overwegen. Dat Is het matige succes dat de C. K. juist in arbei derskringen heefi. Daar zijn lal van redenen voor. Juist in arbeiderskringen plegen de domste vooroor deelen te heerschcn. Het conservatisme zit bier dieper dan ergens anders, wijziging.-van gewoonten behoeft 'n grootc zelfoverwinning. Daar komt bij dat de Ilollandschc huisvrouw en zij heeft gelijk liefst haar eigen potje kookt, en in den winter, nu de kachel toch brandt, valt het de arbeidersvrouw gemakke lijker zelf te koken dan de huisvrouw uit den middenstand, wier huiskamerkachel, de tenige brandende, niet voor koken berekend is. Maar dit alles neemt niet weg, dat er toch ook gezinnen zijn, voor wie de portieprijs van 13 cent te hoog is. 't Is waar als zij zelve de zelfde spijzen in dezelfde hoeveelheid moesten bereiden, zou bet hun nog duurder uitkomen. Maar in de (praktijk is hun zelfbcreid maal van heel wat miöder voedingswaarde En daar schuilt |uist het gevaar van ondervoeding, hetwelk te Voorkomen 't eerste doeltler C. IC. is. Het gaat dus niet aan om ter beperking van bet tekort den uniformen prijs te verhoogen Eerder verdient hel overweging den prijs voor de minstbcdeclden nog wat lager te stellen Ook dan zullen nog niet allen er gebruik van maken, maar de gelegenheid bestaat en velen worden geholpen. Althans kan Tn proef genomen worden. Maar op deze wijze zal het tekort nog groo- ter worden. Kan men dat inhalen door-voor :de andere verbruikers den uniformen prijs te verhoogen? Neen, want dan zouden velen, die bet nu nog net kunnen betalen, genoodzaakt "Worden weer zelf hun maaltijd te gaan be reiden, hetgeen afbreuk zon doen aan het andere doeleinde der C. IC., besparing van gas en brandstof, vooral straks wanneer de kachel niet meer gestookt wordt. Voor deze middengroep moet dus de prijs van 13 cent gehandhaafd blijven. Rest 'n moge lijke prijsverhooging voor de meer bemiddel den. En de groote vraag daarbij is: waar de grens te trekken? Men zij ook daarbij voor zichtig, want als men hen van de C. K. afsloot, is men nog verder van huis. Uit het feit dat het bergkwarlier de grootste afnemer is, heeft men allerlei valschc conclu sies gelrokken: dc rijke mcnschen wonen in het bergkwartier, zoo wordt geredeneerd; het bergkwarlier is de ^grootste afnemer. Dat is verdacht. De bakkers zeggen dat dc broodver koop geringer is geworden. Daar heb je 't al: in "t bergkwarlier gebruiken de rijkaards de spijzen der C. IC. voor de lunch, en 's avonds dineeren ze weer als altijd. Dit zou 'n kleine gasbesparing geven, maar de bedoeling ware bet niet. Deze redenatie is echter in flagranten strijd met de waarheid. Gissen doet #missen. De Waarheid is deze: De groote afname in 'l bergkwartier is niet Ie danken aan <lc lunch van de rijken (die trouwens heusch niet zoo dik gezaaid zijn.) Er zijn mogelijk eenige rijkaards, die wel eens 'n paai porties van de C. IC. lialen en bij de koffielafel gebruiken doch voor de over- jgrootc meerderheid der afnemers dient het eten der C. IC. inderdaad als hoofdmaaltijd, iDc groote meerderheid der bergbewoners be staat imniers uit ambtenaren, leeraren, offi cieren en gepensionneerden, gezinnen van Weduwen enz. Vooral voor deze laatste catc J^>rieén. welke van niemand duurtctoesl3g ont vangen en hun meestal zeer matig inkomen Vaak zelfs nog verminderd zien, was de C. K. uitkomst. Ook voor deze groepen burgers mag de overheid wel eens wat doen en zij zou rm grove fout en 'n groot onrecht'begaan zoo ïij het hun mocielijkcr maakte van de C. IC. Ie blijven gebmik maken. Werd immers de inkomengrens voor den ver hoogden portieprijs te laag gesteld, dan zou menigeen weer voordeeliger zelf gaan koken Dat ware niet in het belang der gasbesparing; en men kan ook niet verlangen dat in de huis kamers nieuwe kachels aangeschaft worden Welke voor koken berekend zijn. Bovendien zou dan 'n ander gunstig ver schijnsel verdwijnen, nl. het verminderd broodgebruik. "Want dit is niet te verklaren ftoor de legendarische lunch der rijkaards, Hoch doordat voor vele afnemers, die geen in gespannen- of handenarbeid verrichten, de portie® te groot zijn. "Wat er overblijft, wordt bewaard tot 's avonds en in plaats van brood benuttigd. Dat is 'n nieuw voordeel én voor de betrokkenen èn voor de broodbesparing. iWi willen maar leggen, dat de genoemde grens van 2000 gulden inkomen voor den ver hoogden portieprijs o- i. tc laag is Juist onder de aangeslagencn voor 2000—3000 gulden vindt men degenen voor wie dc strijd om het bestaan dikwijls heel wat zwaarder is dan voor 'n arbeider met goed loon. Wij zouden dus die grens ge: leid willen zicu op 3000 gulden en duchtten daarvan geen aan- merkelijken teruggang van verbruik. Want zij die. meer dan 3000 gutden inkomen hebben en hun maaltijden van de C. IC. betrokken, deden zulks waarschijnlijk niet om fin. rede nen ter wille van de gasbesparing: zij zullen daarmee voortgaan ook al moeten ze 'n paar centen meer betalen. En evenzoo de lunchende rijkaards. Het denkbeeld, in hel ingezonden stuk van den heer v. Wijngaarden ontwikkeld, om bij de prijsregeling ook met de grootte der ge zinnen rekening te houden, verdient o. i. even eens overweging Politiek Overzicht De vredesbeweging sn Engeland» II. De Engelsche regeering heeft met den brief van lord Lansdowne niets beters weten te doen, dan dat zij door de censuur de ver spreiding als drukwerk van het in tal van dagbladen opgenomen artikel heeft laten verbieden. Dat teekent hare stemming, maar heeft natuurlijk niet kunnen verhinderen, dat de brief toch zijne uitwerking heeft gedaan. De waarheid dringt door, ondanks alles wat haar tegenhoudt. Zoo is het ook hier ge gaan. Breede kringen vonden in dezen brief uitgedrukt wat op grond der ervaringen van veertig oorlogsmaanden in hun eigen ge moed leefde, en zij bleven niet achterwege van hunne instemming te doen blijken. De parlementaire medewerker van de Daily News heeft den brief gekenschetst als de merkpaal van een nieuw tijdperk. Zijne beteekenis wordt in het lagerhuis zoowel door de liberalen en de Labour Party als ook door de conservatieven erkend Wat de con servatieve partij betreft is het zeer zeker juist, dat sommigen van hare leden den brief als noodlottig afkeuren en dat eenige mili taire leden hem veroordeelen omdat zij van meening zijn, dat een vrede nooit met Prui sen kan worden gesloten. Maar er is een groote groep bezadigd oordeelende conserva tieven, die de opvatting voorstaat, dat de brief beantwoordt aan de eischen der wer kelijkheid. Als bewijs noemt hij de namen Shervill en Sir Henry Norman. Oak in het hoogerhuis is de brief met sympathie ont vangen, waarvoor als getuigen worden ge noemd lord Parmoor en van liberale zijde lord Loreburn. Lord Loreburn is een staatsman, die in hoog aanzien staat; hij is lord-kanselier geweest. Lord Buckmaster, zijn opvol ger in dat hooge ambtdat hij op zijne beurt weer aan een ander heeft afgestaanheeft zich eveneens bij lord Lansdowne aangesloten. Van beteekenis is ook de steun die gekomen is van de zijde van Arthur Henderson, die tot voor enkele maanden als lid van de regeering naast Lloyd George zitting heejt gehad in het War cabinet, dnt speciaal voor de behandeling van de oorlogszaken is ingesteld. Maar dit alles wordt in de schaduw gesteld door de adhaesie, die Asquith heeft geschonken aan de beweging, die de brief van Lansdowne in gang heeft gebracht. Asquith, het hoofd van de regeering, die in het begin van Augustus 1914 den oorlog aan Duitschland heeft verklaard heeft verledeh Dinsdag in Birmingham het woord gevoerd en daarbij medege deeld, dat ook hij zich aansluit bij lord Lansdowne en met hem den toestand nu uit een ander oogpunt beziet. Men zou zeker te ver gaan, door hem voor te stellen als een bekeerde. Uitdrukkelijk verklaart hij, dat de oorlog met kracht moet worden voortgezet. Het woord, dnt hij in den avond van 9 No vember 1914 in de Guildhall heeft gespro ken, is nog het zijne. Hij heeft toen gezegd „Wij zullen het zwaard niet opsteken voordat de militaire overheersching van Pruisen ge heel en voor goed is vernietigd." Dat zegt hij ook heden nog. Maar de zin, waarin die woorden moeten worden verstaan, is nu een geheel andere geworden. Destijds hadden die woorden de bedoe ling, dat Duitschlands kracht moest worden gebroken om de baan vrij te maken voor de verw^enlijking van de erschillende wen- schen en begeerten, waarvoor de leden van de Entente gezamenlijk in den strijd waren gegaan; de opsomming daarvan is bekend onder den no?.m van de „Guildhall terms". Van deze Guildhall terms" werd ditmaal niet gerept; men heeft ze met stilzwijgen voorbij laten gaan. Maar in plaats daarvan is de nadruk gelegd op wat genoemd werd .misvattingen omtrent het oorlogsdoel van de geallieerden. Er is eene omschrijving gegeven wat men verstaat onder het Pruisische militarisme, welks heerschappij moet worden vernietigd. Dat wordt ge noemd een stelsel, dat door een tweehan dige machine, leger en bureaucratie, aan spraak maakt op een meer dan pauselijke macht om zich zelf te ontslaan van verbin tenissen en beperkingen, die de rechten van de volken der wereld beveiligen. Daaraan moet een einde komen; Duitschland moet leeren* dat dit stelsel niet opgaat. Maar As quith voegt hieraan toe, dat hij gelooft, dat Duitschland bezig is dit te leeren. Die toe voeging is niet zonder beteekenis, want zij laat de opvatting toe, dot, wanneer het Duit- sche volk uit eigen innerlijken aandrang tot het besef daarvan komt, voor de Entente de reden zou vervallen om voor de vernietiging van het Pruisische militarisme het zwaard te voeren. Zij zou dan inderdaad haar zwaard kunnen opsteken. Eene andere misvatting, die Asquith wil recht zetten, is dot de geallieerden, speciaal Groot-Brittannie, zouden doelen op de ver nietiging, ter wille van de eigen belangen, van de vrijheid der zeeën. Hij verklaart, dat niemand betwist, dat »n tijden van vrede de zeeën open zijn en moeten blijven voor de koopvaarders van alle natiën der wereld. Dat zal in de-toekomst zoo blijven; er wordt niet aan gedacht dit natuurlijke, onheudheüjke recht te kortwieken door eenige bepaling in de eventueele vredesvoorwaarden. Nog een derde misvatting wordt door As quith aangewezen: de opvatting, dat de vrede, dien de Entente, op het oog heeft, moet zijn een mom en een dekmantel voor het voortzetten van den oorlog onder een anderen naam. Daaromtrent kan.men, zoo zegt hij, volkomen gerust zijn. Geen vrede zal dien naam waard zijn, die toelaat of be oogt een „gesluierden oorlog", voort te zet ten door andere methodes, maar niettemin in oorlogszuchtigen geest. Dit is de inhoud van deze opmerkelijke rede in 't kort samengevat. Wanneer men haar legt naast de vroeger door Asquith ge houden redevoeringen, toen hij aan het hoofd van de regeering stond en zelfs als hoofd van Z. M.'s-getrouwe oppositie, dan wijst zij op eene kentering, die in zijne op vattingen over den oorlog is gekomen. Hier is geen onverzoenlijke vijand aan het woord, die doelt op de vernietiging van den tegen stander, maar eerder een staatsman, die den tegenstander wil geruststellen over 't geen men voor heeft en 't hem gemakkelijker wil maken om tot de beëindiging van den strijd de hand te reiken. En dat sluit zich geheel aan bij de door lord Lansdowne uitgespro ken meening, die in zijn brief heeft gezegd: „Naar mijne opvatting zal de oorlog, wan neer hij ten einde moet worden gebracht om een wereldramp te voorkomen, daarom ein digen omdat de volken en landen, die er bij betrokken zijn, inzien, dat hij reeds te lang heeft geduurd." De oorlog, Het handelsverkeer tusschen Noorwegen en, het noorden van Groot-Brittannie heeft het weer moeten ontgelden. Een konvooi ven zes koopvaarders is vernield met eenigen van de voor hunne dekking aangewezen schepen. Funchal, de hoofdstad van het eiland Ma dera, is door een Duitsche duikboot gebom bardeerd. B e r 1 ij n 1 4 D e c. (W.-B Voormiddag- bericht uit het groote hoofdkwartier. •De onderhandelingen over d^n wapenstil stand aan het oostelijke front duren voort. B e r 1 ij n, 14 Dec. (W. B.) Officieel be richt. Den 13en December des voor- en namid dags hadden te Brest Litowsk zittingen in plenum plaats, waarbij enkele punten uit de wederzijdsche ontwerpen voor den wapen- stilstand het voorwerp van grondige beraad slagingen uitmaakten. Den !4en Dec. des voormiddags worden de besprekingen voort gezet. Konstantinopel, 14 Dec. (Milli.) Bericht van het hoofdkwartier. Zooals reeds overeengekomen was, zijn de onderhandelingen over den wapenstil stand, ter vervanging van de tijdelijke pau ze in de gevechten, heden begonnen. De Russische commandant aan het Kaukasus- front heeft zich eveneens bereid verklaard op bijzonderheden, betreffende den wapen stilstand in te gaan. B e r 1 ij n, 14 Dec. (W. B.) Over de vre desbeweging in Rusland verklaart de Pravda: Het levensbelang van Rusland eischt. dat de vrede met den vijand, met oF zonder de geallieerden, op zijn laatst in Januari tot stand komt. Londen, 14 Dec. (R.) De opperrab bijn heeft, namens de joodsche gemeente in het rijk, den koning een brief van geluk- wensching gestuurd met de Engelsche over winningen in Palestina en de bezetting van Jeruzalem, volgende oj> de verklaring van Palestina tot nationaal tehuis voor het jood- sche volk. In den sabbathdienst van de joodsche synagogen in het vereenigcle koninkrijk zal dit met lof en denk worden gevierd. Londen, 14 Dec. (R.) In antwoord aan eene deputatie, vertegen woordogen de de katoen-industrie, zeide Chiozza Money, de parlementaire secretaris- van het scheep vaartministerie, dat het oorlogekabinet de scheepvaartcon'rolcur last had gegeven, zooveel mogelijk den aanvoer van kato n te handhaven op de hoogte, die in het vorige jaar er aan gegeven was. Dit zal geschieden. Petersburg, 10 Dec. (R.). Krylenko seint, dat generaal Tseremisow geweigerd heeft naar Pskow te komen om hem te be- .zoeken en Van zijn commando orvr ~-ven i=. Krylenko voegt hieraan toe „Het gehcele garnizoen van Pskow is aan onzen kant; ikj ga verder." De commissaris van het vijfde leger be richt de aankomst van Krylenko te Dwinsk, en verder, dat het comité van het vijfde leger eene regeling heeft gemaakt voor een wa penstilstand aan het front van dat leger. De legercommandant, generaal Boldyrew, is van zijn bevel ontheven en in hechtenis geno men. Petersburg, 14 Dec. (R.) Vooraan staande leden van den raad der vereeniging van kozakken en soldaten zijn hier gehan gen genomen op verlangen van het met de sovjet verbonden kozakkencomité. Generaal Skalon heeft zich den llcn te Brest Litowsk van kant gemaakt eenige uren na de aankomst van de delegatie voor den wapenstilstand. Kopenhagen, 14 Dec. (\V. B.) Een telegram van het Telegraaf-Agentschap, ge dateerd 13 December, bevestigt het Reuter- bericht, volgens hetwelk Kornilow's storm troepen door afdeelingen van de roode garde en legertroepen verslagen zijn. Kornilow is op de vlucht. Kaledin's afdeelingen hebben Kali'. J ont ruimd. dat d,oor regeerin?stroepen is bezet. De Zwarte Z^e-vloot staat aan de zijde dar maximalisïiscba regeering. De raad van ar beiders en boeren heeft torped choot en naar den Don gezonden tot bestrijding v. n Kale- din. Petersburg. 14 Dec. (W B.) In het district Kostrama zijn vier revolutionnaire socialisten en vier Bolshewiki gekozen. In Krasnojarsk kregen de maximalisten 12000 stemmen, de revolutionnaire socialisten 4900, de cadetten 2600, de patriottische minimalisten 490 en de internationale mini malisten 200 In Minusinsk kregen de Bolshev.iki ven het aantal stemmen. Halifax, 14 Dec. (R.) De stuurman van het stoomschip „Jmo" is gearresteerd onder verdenking van Duitsche spionnage. In het hospitaal, waar hij onder behandeling was, wekte zijn houding bevreemding. De geneesheeren kwamen tot de conclusie, dat zijn ziekte gesimuleerd was. Hij werd gear resteerd op het oogenblik, dat bij trachtte het hospitaal te verloten Kameroverzicht Eerste Kamer In de vergadering van Vrijdag kwam aan de orde het wetsontwerp tot het aarrgaaiff eener geldleening van 500,000,000 ter nadere voorziening ten aanzien van de 5 pCts. schuldbekentenissen ten laste van het Rijk. Minister Treub beantwoordt eenige opmerkingen, gemaakt in het eindverslag. De min. kan omtrent de koers van uitgifte geen enkele toezegging doen. Ook al zou dé oor logswinstbelasting tot 50 PCt. kunnen wor den opgevoerd, dan zou toch consolidatie van de staatsschuld noodig blijven. De heer Van Nierop dringt er op aan de koers van uitgifte niet te hoog te stel len. Het gaat hier niet om belastingheffing; bovendien geldt het hier feitelijk een ge dwongen leening en is het nationaal vermo gen den laatsten tijd achteruitgegaan. Spr. betwijfelt of thans de grondaanwiizing voor een gedwongen leening, nu er geen dwin gende noodzakelijkheid bestaat tot consolida tie der vlottende schuld is. De heer Stork betoogt dat men hier niet te maken heeft met een gedwongen leening. Juist daarom wil hij geen te hooge koers van uitgifte. De heer De G ij s e 1 a a r is van meening dat het feitelijk wel een gedwongen leening geldt. Hij dringt aan op verandering der schaal van heffing voor de gedwongen lee ning, zoodat meer de groote inkomens niet uit vermogen verkregen, zullen worden ge troffen Spr. is het met den vorigen spreker eens. Hij zou de oorlogswinst willen zien aange wezen voor deelnemi: n een gedwongen leening. Minister!') u b is het eens mei hen, die meenen, dat in de koers van uitgifte niet een belasting mag liggen en dat die koers ongeveer moet overeenkomen met de koers van den dag. Wat de daling van het natio naal vermogen betreft, als het waar is wat omtrent Rusland wordt beweerd, zal dat in derdaad een neerdrukkenden invloed heb ben De heer Van Nierop: Op de geld markt is hede ivm orgen bericht ontvangen dat de rente der Russische leeningen niet wordt betaald. De M i n i s t e r wil dat in het midden laten n betoogt verder dat de bedreiging met een'ged rongen Jeer.ing noodig is om een eventueel in opspraak brengen van het staatscrediet te voorkomen. Wat de wenschen van do heeren De Gij- selaar en Van der Hoeven aan/raat, de Mi nister voelt daar veel voor, en za! het denk beeld over we ;en, al is de uitvoering niet ge makkelijk. Conversie der 5 f.Ct. Iéeniiyg van IQi 1 is in het belang van het land en niet onbillijk tegenover de bezitters der fondsen. No rc- en piiok wordt het omwerp zon- j der stemming aangenomen. Na de pauze worden een aantal ontwer- 1 oen aaxuzenomen. hii dat tol verlenging dei opsporingsvergunningen als bedoeld bij arfc 7 der Indische mijnwet, dringt de heer Polak aan op een uitgebreid onderzoek van Staats wege naar diamant in de alluviale vlokte» van Borneo, waarop minister Pleyte toezegt dat alleen op bescheiden wijze kan worden* voortgegaan. Zonder discussie wordt aangenomen dei, bekrachtiging eener overeenkomst met d« Nederl. Handelsmaotsohappij. Ten aanzien van het ontwerp tot regeling van hooger landbouw- en booger diergenees kundig onderwijs betreurt de heer Westen* d ij lede vestiging dor hoogeschool te W'n- geningen, terwijl spr. aandringt op vestiging van een leerstoel in de landbouw-economie' aan de Groningsche Universiteit. Ook de heer Do ies acht een lanJl )iiw- hoogeschool te Wageningen en vesting eener landbouwfaculteit te Groninger, je-' wenscht. Minister Posthumti wil gaarne partij trekken van hetgeen de vereeniging voor booger landbouw-onderwijs te Gronin gen doet, doch in ons land is geen plaats voor twee landboüw-hoogescholen. Het ontwerp tot bescherming van mollen en kikvorschen vraagt geen discussie. Over het ontwerp tot wijziging der wet op spoor wegen met beperkte snelheid wordt het woord gevoerd door de hoer Bergsma, die aandringt op het opnemen van veilig heidsvoorschriften in de concessievoorwaar den, waarna MinisterLely toezegt reke ning te zullen houden met de gemaakte merking. Nadat zonder beraadslaging of stemming nog zijn aangenomen de wetsontwerpen be treffende de uitkeering aan personen, die niet tijdig een ouderdomsrente hebben.aan gevraagd tot verlenging van den diensttijd bij den Landstorm en het longer in dienst houden van ingelijfden bij de militie en dienstplichtigen bij de landweer, gaat de Kamer tot nadere bijeen roe ping uiteen. Tweede Kamer Na regeling van werkzaamheden worden in de zitting van Vrijdag eenige kleine Wets ontwerpen aangenomen. Aan de orde is hierna het verzot-, van den heer Beum^r, om een interpellatie td richten. Zonder hoofdelijke stemming wordt be sloten den heer Beumer toe te staan den Minister van Landbouw te interpelleeren be treffende de doqr de Rijkskolendistributie op last van genoemden minister bepaalde rege ling der brands tof fenprijxen, welke sedert 1 Dec. j.L gelden en betreffende de no vorde ring van brandstoffen, welke voor dien da tum geleverd zijn. Besloten wordt verder de interpellatie zoo mogelijk Woensdag u.s. te doen geschieden. Marine-begrooting. De voorzitter opent de algemeene b©* schouwingen. De heer R a m b o n n e i, minister van marine, zet zijn gisteren afgebroken red© voort en antwoordt den heer Nierstrasz dat de regeering zich niet bewust is niet nlle maatregelen te hebben genomen om de scheepvaart in stand te houden. Het licht schip Noord-Hinder ;s weggenomen op ver zoek van de scheepvaartmaatschappijen, terwijl de Reedersvereenigingen er mede iit kennis zijn gesteld. Verder betoogt spr. dat men de oorlogs schepen riiet in het spergtbic-d kan laten voren, want dit zou herhaaldelijk tot ernstige incidenten aanleiding geven. Het geval met de Noorddam zet spr. nader uiceen hij meent dat de Marine in dezen in 't geheel geen blaam treft, zooals ook uit een schrijven der Ho!land-Airterika-lijn is gebleken Bij de in bouw zijnde booten zijn de be trokken officieren steeds tegenwoordig en staan voortdurend in contact met het depar tement. De stichting van een adspirantenschool acht spr. noodig. f ij bepleit als plaats der stichting Dcrdrech' Onder nader te bepaler, voorwaarden zal Het Anker' aan boord toegelaten kunnén worden. Te Koegras bij den Heidei zijn 30 H.A. grasland onteigend voor het oprichten van een vliegkamp. De minister bepleit verder een zelfstandi gen luchtvaartdienst voor de marine, hij meent dat ontwapening een illusie zal blij ven. Uitbreiding van de marinestaf acht spr. niet noodig De heer B o m a n s meent dat het vlieg- wezen moet geressorteerd blijven onder oor log. Hiariuuwerd gerepliceerd. De h er M e n d e 1 s vroeg vervolgens in lichtingen omtrent het binnenhalen van het lichtschip Noord-Hinder. De Minister van Marine ant woordde, dat er gebrek was aan ankers en kettigen, zoodat een der lichtschepen moest worden ingetrokken. Toen kwam het verzoek lot terugtrekking van de Noord-Hinder, waaraan de minisk-r gevolg gaf. Dj art. 25 verdedigde de heer Bichon Van IJsselmonde een amendement om de aangevraagde gelden voor de Adspi- ranten-School te Dordrecht niet toe te slaan. De Minister verdedigde evenwel uit voerig dezen pe t en zelde, dat de inrichting slechts van tijdelijk'-n aard is, zoodat niets voor de toekomst beslist wordt. Spreker koü het amendement du* onmogelijk aanvaax*

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1917 | | pagina 1