STADSNIEUWS
den, wijl het van principieel belang is voor gaat door verschillende terreinen met hek-
■ijn verder beleid. ken, slooten en kunstmatig aangebrachte
Na replieken werd het amendement in hindernisren, te bepalen door een com mis-
Stemming gebracht waarbij bleek dat het sie ter plaatse, waar het onderzoek wordt ge-
quorum niet aanwezig was, zoodat de verga- j houden.
dering werd geschorst Voorts wordt bepaald, dat militairen van
I de stormsectiën, die in het bezit zijn van het
Berichten voor de stormtroepen vastgestelde onder-
De Staatscourant van 14 December bevat scheidingsteeken en die om een of andere
0. a. de volgende Kon. besluiten: reden longer dan drie maanden van hun on
benoemd tot schoolopziener in het arron- derdeel waartoe zij behooren of eventueel
ttssem^nt Zuidhom mr dr. J. Kalina te Gro- komen te behooren, opnieuw de bewijzen
tóngen, moeten afleggen dat zij aan de vastgestelde
tot leeraar aan de R. H. B. S. te Groningen eischen voldoen,
dr. G. M. Reijntjes, thans lc-eraar aan hel Gym- i
nasium te Sneek; idem te Zierikzee J. S. Y/ijler Eerlij kf De Minister van Financiën
fhans leeraar aan de Gem. H. B. S .te Sneek; maakt bekend, dat ten behoeve van 's Rijks
op verzoek eervol ontslagen J Bauwens, schatkist uit Amsterdam per postwissel is
Jee raar aan de R. H. B. S te Zieriksee; ontvangen 16.65 voor misschien ver-
1, gerekend van 24 Juli 1917 aan den schuldigde beiastingen.
reserve kapitein -E- T. Hissmk van het regi-
ment genietroepen een eervol orrtslag nit den
dienst bij de landmacht verleend;
2o. voornoemde heer Hissink op het daar
toe door hem gedaan verzoek benoemd tot
reserve-kapitein bij het reserve-personeel der
School- en Kerknieuws
L v e n r i c h o o 1 g 6 i d. Dc ge
meentere ad van Deventer heeft in principe beslo
ten te, invoering van evenredig schoolgeld voor
het gymnasium. de hcogcro burgerscholen en
school A.
gevallen, door toe te tTeden tot de Onder
linge Risico Vereeniging van Nederland-
sche gemeenten.
23. Voorstel van B. en W. tot het ope
nen van een rekening courant, met de Ge
meentelijke Credietbank te 's-Gravenhage.
24. Voorstel van B. en W. tot wijziging
- Ds. I. J. Der mout. t Ds. L J. Dermout,; der Gem.-Begrooting dienst 1917
era. prrd., die lengen lijd te Scheveningen stond,25. Voorstel van B. én W tot het aangaan
wear h,, zeer gezien vos is op «I-jarigen leef-eener annulteitsleening groot j 240,000 ten
la z,,n.":"n8 ,c ''otfdQm behoeve van de iritkeering aan het Rijk voor
van g-isver stik king onta leven rs gekomen. den eener nieuwe Hoogere Burg«-
Acd. Hei-v. Kerk. sCbo°l en het daarvoor benoodigde terrein.
Beroepen le Hees en Neerbosoh, W. C i 26. Afschrijving wegens vertrek en over-
I lijden van Inkomstenbelasting dienst 1917.
i 27. Vaststelling kohier schoolgelden Bur-
geravondschool cursus 1917/18.
Posthumus Meyjes te Öroesbeek.
Bedankt voor Waddinxveen, P. de Looze
te Barnovfld.
Ktd. 'tere. t
te Bodegreven, E. Kgftenbelt
t6: Waarom V r ij zinnig Democraall
Nederland en de oorlog
Prijzen «ter brand^flcn.
De WÊÊÊÊKÊÊÊIKKKitÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊ
iandmachtKbij het wapen der genie en wel bij brandstoffen-bureau heeft medegedeeld, te- Vol,enbove
hel regiment genietroepen lefonisch bericht uit den Haag te hebben
aan mr. J. L. Linthorst Homan, aen wien eer- ontvangen, dat de geheel e navordering voor
vol ontslag is verleend als Commissaris er o- gejevercje brandstoffen wordt ingetrokken.
iTVonfko ftr» mm verzoek- f.
De kolenpnjzen worden wel verhoogd.
Onze scheepvaart.
Volgens de Stoomvaart Maatschappij
„Nederland" ontvangen bericht arriveerde
het s.s. „Roepat" circa 7 December en het
s.s. „Sumatra" circa 12 December in Ned.-
aingin in dc provincie Drenthe, op zijn verzoek,
en ontslag verleend als lid van het college
van curatoren der Rijksuniversiteit te Groningen,
■net dankbetuiging voor de diensten door hem
5n die betrekking bewezen
benoemd tot b'd van het college voornoemd,
J. T. Linthorst Homan, Commissaris der
Beroepen
te Lcrdam Te IJselraonde. I. Voorste 0
Waardenburg. j Donderdagavond hield de Vrijz. Dera. Kies-
Reflnnkt voor Gameren, N. Warraolts i vereeniging „Amersf. Gemeentebelang'' een
Nzn. te Neerlanzbroek. openbare vergadering in Amicitia, waarin als
Krrken. spreker optrad de heer Th. M. Ketelaar lid
Beroepen to Scheveningen, W. H. Gispen van de Tweede Kamer, met bovenstaand'on-
directeur van het Haarlemsche te Zwolle. To Terwi.pel, J. Douma te Ambt derwerp.
De vergadering, welke niet druk bezorht
was, werd geopend door mr. Verhoef, waar
na de heer Ketelaar het woord verkreeg, aan
wiens rede we het volgende ontleenen.
Spr. heeft zic h afgevraagd of het wel de tijd
Kennisgevingen thans politieke spreekbeurten te houden, nu
alles geconcentreerd is op den oorlog en de
Burgeme' r n cthouders van Amersfoort gevolgen daarvan voor ons land. Maar met
maken bekend, noor aanleiding ven de publicatie het oog op dc komende gebeurtenissen is hel
Koningin in de provincie Drenthe;
benoemd tot lid der commissie van toezicht, Indlë.
bedoeld in ert. 201 der Hooger-onderwijswet,
rvr Tl. J IT CtnoniiriiTr lïrl unn I Lichtschip No vT d-H 1 n U 6 r.
mr. W. L. baron de Vos van bteenwijK, na van ir -
de Eerste Kamer der Steten-Generael. te Wijhe - Volgens mededeeling van den Marine-
staf is het lichtschip Noord-Hinder binnen
gehaald
Onze n i e u w i; gezant 1 n
Amerika. Naar het ministerie van bui-
tenlandsche zaken ons mededeelt, zal mr.
Aug. Philips, benoemd gezant te Washing-
Ion, voor belanghebbenden te spreken zijn
te Amsterdam, Keizersgracht 573, op
Woensdag 19 December 1917 van 1012
uur en te Rotterdam in een der lokalen van Pluimveeteelt Op verzoek van
Voor het Engelsche pr ij zenhof.
Het visschersvaartuig Willem Cornelis,
aKtwijk 16, dat naar wij de^er dagen meld
den naar Harwich is opgebracht, komt voor
het Engelsche Prijzenhof.
de Kamer van Koophandel op Donderdag
20 December 1917, van 24 uur.
Het tijdstip van het spreekuuj te 'sGra-
Tenhage is nog niet vastgesteld.
Tweede Kamer.
Men meldt ons uit Den Haag:
In de kringen van de leden der Tweede
Kamer wordt verwacht, dat die Kamer, nh
bet Kerstrecès, weder tegen den 15en Ja
nuari e.k. zou bijeengeroepen worden.
Of de Landbouwbegrooting nog vóór het
uiteengaan der Kamer in behandeling zal
het Hoofdbestuur van de V. P. N. heeft de
van 8 December j 1., dat het sluitingsuur voor dc noodig. dat elke partij uiteenzet wat ze wil cn
winkels op de daarin genoemde dagen is 10A wat z,« in 1918 denkt te bereiken. Nog is bij
uur s avonds. j geen der partijen het verkiczingsprogram ge-
Amcrsfoort, II December 1917. i formuleerd, maar'we moeten ons toch reeds
Burgemeester en Wethouders voornoemd, j voorbereiden voor den strijd, die ons wacht
De Secretaris, De burgemeester, j Die strijd zal geheel anders zijn dan tot nog
A. R. VELNSFRA v. RAND'WLJCK. j toe. De grondwetsherziening heeft een derge-
lijke wijziging in onze verkiezingen gebracht,
De Eurgemeester der gemeente Amersfoort I dat het noodig is de kiezers daaromtrent voor
maakt bekend, djL de Distributieregeling von j te lichten. Tal van kiezers zijn daarvan niet
zsad voor zang- cn siervogels voor belongheb- I op de hoogte en als de stembus geopend
benden tor inzage ligt aan het Levensmiddelen- wordt, zal toch ieder man boven 25 jaren
bureau. Valkestraat 2 Loket Nr. 10.
Amersfoort, 11 December 1917.
De Burgemeester voornoemd,
VAN RANDWIJCK.
moeten weten wat hem te doen staat. Want
het algemeen mannenkiesrecht is ingevoerd
en daarbij ook de, stemplicht. Ieder kiezer
moet dus weten tot welke partij hij behoort,
Inog veel meer dan vroeger. Voorheen besliste
t ju k ij u„* A8enda voor de openbare vergadering „iet altijd de partij, wel de richting in het
Minister van Landbouw bepaald, dat het van ^en £aacj gemeente Amersfoort op algemeen, maar vaak de persoon van den can-
aantal rashoenderen en raseenden voor de Djnsdag 18 December 1917, des avonds ze-1 didaat. Dal is niet meer precies zoo het geval
voortteeling van den pluimveestapel, waar- ven uur Ieder moet meer dan tot nog toe partij kiezen.
voor van regeeeringswege spodig voer zal i j Benoeming van leden voor verschillen-' Het ls in dezen tijd vooral van gewicht, dat de
worden verstrekt, kon worden uitgebreid tot de Commissies wegens periodieke oftreding. Vrijzinnigen begrijpen dat de concentratie uit
50000 stuks. De 150 ton per maand daar-; 2. Benoeming van een lid der Commis-'5- beefl a'Sedaan. De concentratie heeft goed
voor benoodigd rullen echter worden afge- sie 'van Toezicht op het Lager Onderwijs. i wcrk "edaa"' h/:ef' ons dc «ondwetsherzie-
trokken van de hoeveelheid, die in het alge- 3 Benoeming van een onderwijzeres in 8ebr:,chl- Nu dle 15 'verkregen, behoeven
meen voor pluimvee kan worden beschik- de nm.TeT ndwe ken oan thöol B I "iCt biieC"
V ,j Iae "lr"'ge nonawerken aan scnool B. 1 In 1913 was samengaan noodig, omdat de
j (x oorgedragen: Mej. Hendrikes, Mej. vrijzinnige candidaat dan bij eerste stemming
Eikenschors. jOudraad, mej. Jonker.) z0ll zijn uitgevallen in tal van districten. En
De Minister van Landbouw heeft in- 4. Benoeming van een onderwijzeres in dan was het kerkelijk bloc gebleven en we wa
kamen valt nog niet te zeggen, maar "«tg-etrokken. de beschikking van 5 Mei 1917, j de nuttige handwerken aan de Openbare ren niets verder gekomen.
•chijnt in elk geval de bedoeling te ®in houdende vaststelling eener distributierege-Lagere School G. (vacature mej. Hamers-1 rijn er tal van mcnschcn, die zeggen dat
mocht zij nog wèl vóór het reces behandeld jing yQn eikenschors, de beschikking van 25 veld). samengaan is zoo goed gelukt, blijf dus bij
worden, de besprekingen van 't geen op den Mei 1Q17^ houdende aanvulling van de dis- (Voorgedragen mevr. Herweyer, mej. van elkaar- dan 21,11 €ens zien wat €€n kaJmer"
crisistijd en de distrfrutie enz. betrekking tributieregeling van eikenschors, en vastge- Haselen, mej. Beyer). ze,c,s kri'& Vriiz Deia hcbb€n djrect
steld een nieuwe distributicregeling met
manimumprijzen voor inlandsche eiken
schors.
Jtfffneo.
Gedurende de maand November j.l.
zijn 483 mijnen op onze kust aangespoeld,
5. Benoeming van een Ie ambtenaar ten wi' "'"fbf|>bcn
gedaan voor het algemeen kiesrecht en het
kontore var. den gemeente-ontvanger. oudïrdomspensioen, maar we hebben tol van
^6. Benoeming van een onderwijzer $an de andeps democratische eischen moeten op-
Openbare Lagere school B, (vacature Hijlke- schorten. Daarom wilde het Hoofdbestuur van
heeft, thans niet te voeren, doch te uit te
■tellen tot de behandeling van de bekende
■uppletotre Lendbouwbegiootingen, wearbljj
millioenen voor de verstrekking ven levens
middelen worden aangevraagd.
Kamerwerk levins Rotterdam II.
Bij de verkiezing voor een lid van de
Tweede Kamer in het district Rotterdam D
|vacature wijlen den heer H. Spiekman) wer
den uitgebracht 9254 geldige stemmen. Hier-
iren verkregen de heeren;
D. de Klerk, Unieliberaal, 2035,
Dr. W. van Ravesteijn Jr., S. D. P., 150,
J. Schouten, antirevolutionair, 3441, en
A. B. de Zeeuw, S. D. A. P., 3628 stem
men.
zoodat herstemming moet plaats hebben
hisschen de heeren Schouten en De Zeeuw.
In 1913 waren de cijfers: uitgebracht UC1
11175, waarvan H. Spiekman (S. D. A. P.) W amel. Het gerechtshof te Arnhem be- ^lende de jaarwedden
5395, dr. W. B. van Staveren (A. R.) 4431, tachhgde ztjn verstekarre^ van I Novem- en wefkl|eden in d.enst .mccmc
n rift KIprL' AT I 1 3349 ber Li., waarbij W. E. v. O., secretaris der n köf \.n daar hebben de kiezers zich niet mee tc be
B'J de Herst^ng v^egen^: H. 1
,rS,reren(A.-R.) 5322. I vangenisstraf. j 'wijziging van 'p^"^
R"ksambte.' Nikkelen stuivers. De Haag- het reglement van orde voor de vergadering door zooveel leden als in evenredigheid van
Salanee ring ij sc^e p0jjtje ^eeft -m bezit genomen 775 en van den Raad in verband met de toeken- het aantal stemmen de partij toekomt. Vroe-
naren. De Staatscommissie (on er v^or" 7^4 nikkelen stuivers, welke met speculatie- tóng van presentiegeld aan de raadsleden, ger hadden de menschcn. wier candidaat niet
zitterschap van v* doeleinden werden vastgehouden. 13. Voorstel van B. en W. tot het ver- gekozen werd. niets aan hun sieni^ Daarbij
ma-) |den Bond geen verdere samenwerking. De
7. Voorstel van en W. tot het verlee- groepen gaan in overtuiging te ver uit, zoo-
D nen van ziekteverlof aan mej. S. G. G. van dat aan samensmelting op den duur-niet valt
te weten457 Engelsche, 6 Fransche, 7 Kajken? onderwijzeres aan de Openbare La- te denken. Daarmee is de noodzakelijkheid der
Dwtsche en 10 van onbekenden oorsprong, j gere School E. verbonden door de evenredige vertegenwoor-
Dit brengt het totaal der sedert het uit- a Voorstel van B en \V tot vaststelling d'RinK opgeheven. Iets anders is het of in de
van de bezoldiging van het personeel aaS toekomst niet gekomen moet worden tol 2
,r/.t k i o partijen, een democratische en een meer be-
den cursus voor Fransch aan school B. {,oudJende E„ tocn is gaan schpeeuwen
oorstel van B. en tot wijziging over Vrijz. Dem. die de concentratie deden
van de Verordening tot regeling der jaar- uiteenvallen. Maar toevallig is het dat in de
wedden van de leeraren aan het Gymna- 3 bladen der vrijzinnigen reeds veel vroeger
sium- ongeveer hetzelfde werd geschreven. Dal ge-
10. Vaststelling der Verordening rege- beurde in Dec '16 en toen-in Maart '17 de brief
lende de jaarwedden van de onderwijzers van het Hoofdbestuur kwam. waren de heeren
bij het Openbaar Lager Onderwijs. verontwaardigd.
11. Vaststelling der Verordeningen re-' Het werlt da' men 'n 19,8 te doe" hcetl u
van de ambtenoren niel 200 moeiliik' is «makkelijk Ie begrijpen.
7" en werklieden in dienst der gemeente. (Her- "et °P'e"cn dcr c,,fers' dat ,s m0<,ll)k' n,nar
der u„.-.-1 j._ daar hebben
moeien. Daai
3 knappe menschen
vengenisstraf.
breken van den oorlog aangetroffen mijnen
op 3866, aldus onderverdeeld: 3048 En
gelsche, 79 Fransche, 296 Duitsche en 443
van onbekenden oorsprong.
Organisatie «Ier Vr!j-Liberaleu.
Te Kampen is een vrij-liberale kiesver-
eeniging opgericht. Voorzitter is ds. Vis.
De gemeentesecretaris v a n i
1 leenen van verlof aan den concierge aan
1 het Werkhuis, J. van Dorssen, in verband
I met d
Rijk.
kwam de zonderlinge districtsverdeeling.
In Amsterdam IV zijn maar 4000 kiezers
en in Amsterdam IX 26000. De evenredige ver
tegenwoordiging wenscht dat weg te maken
cn elke stem tot Haar recht te doen komen.
tot herziening van de salarissen van de bur-
gerlijke Rijks-ambtenaren, is, gisteren ge- Gevaarlijke vreemdelingen.
reed' gekomen met haar arbeid. De laatste Te Alphen aan de Maas hebben een paar judC v.
,,lcl ,,a™ titrDjmDrcvrzMnziDn K?» v3n W hpdrfl<T1 met overdracht van de H. B. S. aan het
hand is aan de opstelling van haar verslag zigeuners\ rouwen bij van \X een beara0
cele^rd van 4600 ontvreemd. -o...
geiegc. Inbraak In de sigarenfabriek 14- Adv.es van B. en \V. op het adres stem hier in Amersfoort op de Vrijz.
i Afnd-n" do Van I ennenlfde te Am van het Besluw der Openbare Leeszaal om Democran, uil«ebracht telt voor de heele
|„Modjo aan de Van Lennepkade te Am- de Ho Burgerschool af te staan voor partij in het land. Daardoor zullen heel wat
sterdam is inbraak gepleegd. Zij hebben openbare ,eesMa| Ler menschen Ier stembus komen. In 't zui-
vele lessenaars opengebroken en toen de en stellen voor voorloopig af te den en in den achterhoek van Gelderland bijv.
brandkast, die ongeveer een meter hoog is ^jj^en.) had men vaak maar protest- of telcandidaten.
naar de eerste verdieping gebracht. Daar Afwijzend advies van B en W op Wanneer men in '18 naar de stembus gaat
hebben zij de wand van de kost en het het VCrzoek van E. van Vollenhoven tot aan- U™et, men voorai!' élke atom heeft waarde.
Stormtroepen. Om het onder-
■cheidingsteeken voor stormtroepen te ver
krijgen worden de volgende eischen van be
kwaamheid gesteld:
a den graad van geoefend schermer op
het geweer bezitten;
b. voldoen aan de volgende eischen, wel-J nei verzoeK van c. van voiiennoven 101 aan- J* -t - mgjt+
ke alle in stormtenue moeten worden urt- j ^endek opgerold e^^ejnhoud^een be- koop van gCTneentegTOnd aan de Hu.gen.tSwES van^e gr^n
gevoerd:
1. Klimmen over een schutting van 2.20
M hoogte binnen 10 seconden.
2. Klimmen in een paal of touw tot 5 M.
bo ven den grond binnen 12 seconden.
3. Sprong over den evenwichtsboom op
5.10 M. hoogte met steun van de eene hand
op den boom en in de andere hand hel ge
weer.
4. Vrije sprong over een natte sloot van-
5 M. breedte gerekend van oever tot oever.
5. Sprong over een natte sloot van 4.50
M. breedte met behulp van een polsstok.
6. Uit de knielende houding van achter
een borstwering voor knielende schutters
drie oefenschok- en drie oefentijdhandgra
naten werpen binnen een horizontaal van
drag van ongeveer 200 gulden aan zilver jaan
meegenomen. Verder hebben zij als buit
nog meegenomen een kistje sigaren.
Diefstallen in kerken. On-
1v-ff-d ingebroken in de Ned. Herv. kerk
te Ilpendam; de brandkast werd geforceerd
en een bedrag van pl.m. 5000 gestolen.
Nu is ingebroken in de Ned. Herv. kerk te
Purmur heeft ook daar de brandkast
trachten te openen, doch de sleutel is in het
slot afgebroken. Daarna heeft men in de
kr:' der biblic'heek een ofr rbus en een col
lectebus der Zondagschool geledigd. De in
houd bedroeg pl.m. f 12. De daders van bei
de diefstallen 7;:n nog niet ontdekt.
Een jeugdige dievenbende.
De laatste weken was het aantal aangiften
om bet
4- D W7 4 A grooter te maken. Eigenlijk zou bet 't beste
l j w^!LV8n_ i. zijn, dat ieder mocht stemmen voor alle 100
\r j -- candidaten. Maar er zijn reeds 12 partijen en
als de kiezers uit al die namen moest kiezen,
zou dat een ondoenlijk werk zijn. Dat zou te
van de Verordening inzake het woningbe
drijf betreffende de regeling van de afschrij
ving.'
17.- Advies van de Commissie uit den
lastig worden. Daarom heeft men het land ver-
5 M. lang en breed, op een afstand van 20 j van diefstal van goederen uit winkels te
M. van de voorzijde van de borstwering, j Delft zeer groot. De recherche is er thans
7. uit de liggende houding 30 M. krui-1 in geslaagd de daders aan te houden; het
Raad belast met het onderzoek inzake een deeld in 18 kieskringen. Zoo vormt de provin-
geschil over de uitvoering van het bestek cle één kieskring. In elk van die kieskringen
no. 18, dienstjaar 1916. I maS een ü]si worden ingediend met de nomen
18. Mededeeling van B. en W. inzake de van lO candidateiL Dat mogen KJnezers 7
inrichting van de schuur op Berg en Dal
voor een vijftal woningen.
19. Voorstel van B. en W. tot het op
nieuw vaststellen der Verordening tot hef
fing van rechten voor diensten bewezen
door de brandweer.
20. Voorstel van B. en W. tot vaststel
ling der Verordening tot beperking ven het
herbergbezoek door jeugdige personen.
21. Afwijzend advies van B. en W. op
|>en over vlak terrein tot een kuil, daaruit waren een drietal knapen van 13 tot 17het adres van de Zeister-sportvereenfging,
5 tijdhandgranaten ten minste 15 M. ver j jaar en een 12-jarig meisje, die met elkaar
werpen en weer 30 M. kruipen naar het
punt van uitgang. Hiervoor mag niet meer
dan 2 minuten gebruikt worden.
8. Veldloop over een afstand van 3.5 K.M.
een tformeele dievenbende vormden. Bij
huiszoeking werd een gedeelte van het ont
vreemde, als doozen zeep, eau de cologne,
sigaretten en kleedingstukken teruggevon-
nf te leggen binnen 30 minuten, loop «den enin beslag genomen,
houdende verzoek om betaling van onkos
ten gemaakt voor harddraverijen, die door
besluit van den Burgemeester niet konden
doorgaan.
doen. Sterk komt het er op aan in welke volg
orde die namen staan, want wie bovenaan
staat heeft de beste kans. Dat is ook de be-
doeling der evenredige vertegenwoordiging,
dat de partijen bun beste mannen gekozen I
krijgen. Dat voorkomt dat een der allerbeste
mannen er niet uitgegooid wordt, want in de
eerste plaats is het noodig, dat de leiders in j
de Kamer zijn. Nu zal de Vrijz. Dem. Partij
zeggen: in Utrecht is een lijst ingediend met
10 namen, in Amsterdam ook enz. Nu gaan ze
die lijsten verbinden, d. w. z- men moet al
die 18 lijsten beschouwen als een lijst, dus al
de stemmen, die daarop worden uitgebracht
zijn Vrijz. Democraten. Dat zullen ook andere
partijen precies zoo doen. Alle stemmen ko
men dan bij elkaar. Bij de volgende verkiezing
22. Voorstel van B. en W. tot verzeke-zujjen er ZOo wat VA millioen kiezers zijn.
ring tegen de geldelijke gevolgen van oor 1 Laat men daarvan na #ena 100.000 thuis, dan
zijn cr 1.400.000 kiezers. Er zijn 100 Kamer'
leden; wanneer dus een candidaat
1.400.000 100 11000 stemmer,
heeft, dan is hij dadelijk gekozen. Zoo gemak*
kelijk zal het echter niet steeds gaan "Wan*
neer de lijsten zijn ingeleverd, worden dia
volgens loting op hel stembiljet gebracht. Bij
de stemming stemt men nu een man en clan
heeft men, stel dat ge den Vrijz. Dem. hebt ge
kozen, de Vrijz. Dem. Partij gekozen. Al de
stemmen worden dan in den Haag bijeenge-
tcld en daarnaar bepaald het aantal leden, dal
de partij in de Kamer zal hebben. Dal is het
eerste wat uitgemaakt wordt. Men krijgt echter
ook nog zg. overschotten Dc partij die. d*
grootste overschotten krijgt daarvoor weer
een lid. Elke partij moet voor zich zelf weten
hoe ze de candidatenlijsl wil inrichten- De
Vrijz. Dem. willen het land verdeden in 3
grootc stukken, dus telkens zoowal 6 kieskrin
gen bij elkaar. En in die 6 kieskringen stellen
ze dezelfde candidaten in dezelfde volgorde.
De best geschoolde menschen. die met dc po-
litïek het best op dc hoogte zijn, zullen No 1
van de lijst stemmen Wanneer Mr. Mar chant
nu 1 staat en hij krijgt bijv. 18000 stemmen,
dan heeft hij 4000 stemmen le veel. Die stem
men nu gaan over op no 2 Zoodra hij aan do
14000 is komt no. 3 aan de beurt om zijn stem
men over te nemen. Elke partij zal dus zijn
beste mannen bovenaan plaatsen, want die
hebben dan de meeste kans. Nu kan men op
een candidaat willen stemmen, die men bijv.
kent, al staat hij niet bovenaan. Dat is geen;
bezwaar. Zijn stemmen tellen mee en hij kan
met overschot van een anderen candidaat cr
komen. Want allen die stemmen, stemmen op
de partij. En nu ziet ge toch wel. dat dc con
centratie in drieën moest. Voortaan is het
overbodig te stemmen op een bepaalden can
didaat. men kan den candidaat kiezen dien
men wil. Dat werkt mede tot zuivering van
de politiek.Nu wordt er ook wel gesproken
van gemengde lijsten. Men krijgt dan bijv. een
lijst met een unie liberaal, een vrijz. democraat
en een vrij liberaal. Stel dan dat de vrijz.
democraat 20000 stemmen kreeg, dan gaan er
6000 over op den vrij liberaal die de kiezers
niet in de Kamer wilden hebben. En omge
keerd is dat natuurlijk ook mogelijk, dat zoo
doende stemmen van den vrij liberaal over
gaan op den vrijz. dem. Wanneer men zoo
doet draait men de kiezers een rad voor do
oogen en daarom zeggen de vrijz. dem. we
moeten gescheiden optreden. Hoe zal het dan
bij de herstemmingen gaan? Wel die zijn er
niet meer en ook geen tusschentijdsche ver
kiezingen. De lijst geldt voor 4 jaar. Daaror
is het van belang er van het begin af aan ei
bij te zijn, ieder moet zorgen nu reeds lid t4
zijn van een Kiesvereeniging. dan kan men
zijn invloed aanwenden bij de samenstelling
der lijsten. In den vrijz. dem. bond gaat hel
zoo democratisch mogelijk, daar stellen de
leden de lijsten vast Dr. Kuvpcr heeft gezegdi
jullie mogen de lijsten vaststellen maar ir
hoogste instantie ben ik er nog. Zoo is het bi
ons gelukkig niet. Maar dan ziet men toch
dat men niet meer kan samengaan. En daal
dringt de Liberale Unie nu iuist zoo op aan
want zeggen de leiders, wij zijn ook zoo demo
cratisch. Er ziin natuurlijk punten van aan»
raking, maar de wijze waarop men iets wil be'
reiken en de snelheid waarmee dat is d<
hoofdzaak. Nu zegt de Liberale Unie demo
cratisch te zijn maar tegelijkertijd doet zl
moeite met de conservatieven mee te gaan.
Dat gaat toch niet Op hel gebied der sociale
wetgeving gaan de vrij liberalen zeer bedacht
zaam te werk en zelfs bij de Unie Liberalen
ziet men dat ook Indien men nu met zoo'n
partij samen caat. zal men het treurige ver
schijnsel kriigen dat wat het eene gedeelte
verdedigt, door het ar.dere wordt tegen-ge»
werkt.
Op het punt van belastingen willen de vrijz
dem. naar draagkracht gerekend zien, en dai
vooral directe belastingen. De vrij liherah
heer Drion schreef in De Fakkel echter, dat
dc inkomsten van den Staal in hoofdzaak
moeten komen uit verbruiksbelasting.
Toen in het begin van r'cn oorlog gespro
ken weïxl over de dekking der koster., kwam
Dr. Bos on voor een heffing in eens. D<
sterkste bestiiiders daarvan waren de vrij
liberalen en ook enkele unie liberalen. Komt
men op het vrouwenkiesrecht, dan behoeft
men maar eens te denken hoe lang het ge
duurd heeft, eer de vrij liberalen e i de unie
liberalen voor het algemeen mannenkiesrecht
zich verklaarden. Vrijz. dem. cn s'oc. dem.
willen het vrouwenkiesrecht zoo spoedig mo
gelijk maar van de vrij- en unie liberalen
komen nog allerlei bezwaren. Zoo zijn er tal
van punten, die verschil geven en waaruit het
blijkt, dat we niet bij elkaar hooren. Op be
paalde practisclie punten kan men in de Ka
mer daarom nog wel samenwerken. Moeteiï
we nu bij al die gewichtige vragen de ver-
schilpunfcn maar wegdoezelen0 De vrijz. dem.
willen dat niet zij vormen in de eerste plaats
een democratische partij. Wij hebben ver
trouwen in het democratisch beginsel en in
de kiezers die dat beginsel tot zijn recht wiD
len doen komen.
Er zijn democraten onder verschillende
groepen. Door de antithese, zon handig door
Dr. Kuyper uitgevonden, zijn dc democraten
afgehouden, maar blijde zal Spr. zijn als in
1918 blijkt, dal die aulithese verbleekt is. "Wel
werd in de Kamer door Lobman en v. d.
Voort van Zijp gezegd, dat de aulithese bleef
gehandhaafd, maar Nolens gaf dat r.iet zoo
grif toe. Voor elke goede democraat is de tijd!
gekomen om met zijn democratie voor de kie
zers uit te komen en met een kort programma
te zorgen voor de overwinning der democra
tie. Na de verkiezing kan dan worden uitge
maakt, welke punten richtsnoer zullen zijn
voor de regeering. In de redevoering van
Mr. Troelstra kwam datzelfde ook uj't, dat
men niet gelijkgezinde moest trachten bepaal
de punten er door te krijgen.
Mede door de verandering van art. 192 dcPj
Grondwet zal men een geheel anderen geest
krijgen in het land. Men krijgt dc dcmocratetf
aan de eene zijde en de behoudenden aan de;
andere zijde. Dien weg gaat bet uiL In dezdi
grondwetsherziening ziet Spr. een geheel
nleuwre toekomst voor ons land, vooral door,,
de evenredige vertegenwoordiging. Sluit tt»
daarom aan, dan krijgt ge invloed voor hov
volgend jaar. De vrouwen mogen nog niet
meestemmen, maar zij kunnen zorgen, dat;
een wouw een hooge plaats op ce lijst krijgt^
Begrijpt toch dat ge u bij een politieke partij]
moei aansluUc i Door van stonde af aan med^f!
ic werken, kunt ge maken dat de man of dC
vrouw dien £e .wenscht, op de Uist komt, DC
