umaanniisc.'TTir Ets
„DE EEMLANDER"
^BUITENLAND-
FEUILLETON.
„IK HEB JE LIEF".
16e Jaargang, No. 127
ftr post ZOO. pet wetk (met r»Us TUiekerim
i ttjer rifidukkeo) f 0.14. ifioadalijke nummers
f OjOJ. WdteUJksck bfjroegKl >0* HotUndsch»
Haisrmnr» (osder utUctlt sin Thtrtse Hoveml
pc 1 munden 50 cent Wekelijkse^ bljvoepe!
%WmtUmn— pet 3 muwkn 52 ccat
HOOFDREDACTEUR M.. D. J. VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF Co
BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAL. hof> ut«,eur,cHta<«
INTERCOMM. TELEFOONNUMMER 513
Dinsdag 13 December 1917
dienstaanbicdin-co 1—5 regels f OJO. grootc L-tum
naar plaatsruimte Voor handel cn bedrijf l>oitaas
zeer voordccli-e bepalingen tot het herhaald ndvci»
teeren in ^lit Glad, by abonnement tene cir. 'ilalre,
bevattende de voorwaarden, wordi op
toegezonden
nnvruf
Ons nnderwy».
2e Serie II.
1st Handelsonderwijs en het M. D. L 0
t Voldoende aan de door dé Redactie van het
iKmersf. Dagblad tot mij gerichte uitnoodiging
het hierboven genoemde vraagstuk van
$en M. U. L. O.-kant te bekijken begin ik met
aan de Redactie mijn dank te betuigen voor
'die uitnoodiging. En dan zou ik in de eerste
plaats de vraag willen beantwoorden of er
fcvereenkomst bestaat tusschen het onderwijs,
gegeven aan een Handelsdagschool en aan
pen M. U. L. O.-school. Het antwoord op die
{rraag moet bevestigend luiden. In de eerste
plaats wat de leerlingen betreft. Beide soort
scholen worden in*hoofdzaak bezocht door
leerlingen uit hetzelfde milieu en deze hebben
tot nu toe ongeveer dezelfde vooropleiding ge
had d. w. z. de gewone lagere school. In het
[Vervolg zal dat, ten minste hier, anders woiv
•den, nu op de hier bestaande handelsschool
ook kennis van Fransch op het toelatings
examen zal gevraagd worden. Of dat ge-
wenscht is. is een vraag, die zeer verschillend
beantwoord zal worden en die hier voor mij
ook trouwens niet aan de orde is.
Overigens is de leerstof op beide scholen in
hoofdzaak gelijk d. w. z. de vakken, die aan
een M. U. L. O. school onderwezen worden,
staan ook op het program van de H. S., niet
zelden worden ook dezelfde leerboeken ge
bruikt. Evenwel heeft de H. S. er nog eenige
bovendien, als daar zijn: handelscorrespon
dentie in de vier talen, handelsaardrijks-
kunde. handelsgeschiedenis, warenkennis,
handelsrekenen, boekhouden. En nu komt
het mij, en velen met mij, voor, dat dit grootc
aantal „des Gitten zu viel" is, niet alleen, maar
ook te vroeg. Immers het is practisch onuit
voerbaar o a. met handelscorrespondentie in
oen vreemde taal te beginnen alvorens een zoo
grondig mogelijke voorbereiding voorafgegaan
is. En zulk een voorbereiding eischt naar
mijn ervaring een jaar of drie.
Boekhouden en handelsrekenen eischen een
Inzicht, dat alleen hij meerdere ontwikkeling
van zestienjarigen te verwachten is. Handels-
aardrijkskunde kan niet doeltreffend onder
wezen worden, indien niet de algemeene
aardrijkskunde is voorafgegaan. Zoo is het
ook met do andere speciale vakken.
Dat heeft ook de Haagsche Gemeenteraad
een jaar of drie geleden begrepen, toen hij
het voorstel van B. en W. om een 5-jarige dag-
lïandelss-chool op te richten verwierp en een
voorstel van het raadslid Couvée aannam, dat
bedoelde een 2-jarige handelsschool, voor
leerlingen van 15 16 jaar. Deze leerlingen
kunnen dus een goede voorbereiding vinden
op een 3-jarige H. B. S. of een M. U. L. O.-
school.
Op die wijze ontgaat men ook het groote
bezwaar dat de ouders genoodzaakt zijn reeds
voor hun 12- of 13-jarige kinderen te kiezen in
welke richting ze gaan zullen.
Immers de overtuiging is algemeen, zoowel
in onderwijskringen als daarbuiten, dat het
onpaedagogisch is de vakkeuze reeds zoo
vroeg te doen plaats hebben en dat het ge-
wenscM is daarmede te wachten'tot na het
tijdstip der puberteitsonwikkeling, dus tot
16-jarigcn leeftijd.
Indien tot aan de vakkeuzc de leerlingen
gelegenheid krijgen tot algemeene ontwikke
ling. waarvoor een goed ingerichte M. U. L. O.
school of 3-jarige H. B. S. kan dienen dian zul
len ze daarna op een 2-jarige handelsschool
met vrucht het onderwijs in de handelsvakken
kunnen volgen. Zij wier ouders het nog een
paar jaar kunnen ..uitzingen", zouden naar de
handelsdagschool, de anderen, die wat moeten
gaan verdienen naar de handelsavondschool
kunnen overgaan.
Het komt mij voor dat een dergelijke rege-
lingxiti het welbegrepen belang der leerlingen
zou zijn.
De verhouding tusschen de hier bestaande
handelsschool en de verschillende M U. L. O -
scholen zou dus naar mijn meening een goede
zijn a's dc leerlingen tot 15 jaar bv. een
M. U L O.-school bezochten. Zij die het diplo
ma M U. L. O. wensclien te behalen om daar
mede een betrekking tc krijgen of naar een
andere onderwijsinrichting over te gaan,
waarvoor het bezit van dat diploma vereischt
wordt, blijven nog een jaar op school, de
anderen, die naar een handelskantoor of in
een zaak willen, gaan over naar de handels
school.
Ik meen, dat den schrijver van de artike
len over Ons Onderwijs (le serie) in dit blad,
ook een dergelijke oplossing voor den geest
stond.
G. A. L. SPELBERG.
Politiek Overzicht
Wapenstilstand in het
oosten.
De wapenrust, die krachtens een voorloo-
pige regeling sedert het middaguur van 7
December heerschte aan het oostelijke front,
is nu overgegaan in een wapenstilstand.
Voor de wapenrust was een termijn van
tien dagen bepaald; de wapenstilstand zal
langer duren. Hij-is voor vier weken geslo
ten met bepaling, dat hij, behoudens opzeg
ging zeven dagen te voren, na dien tijd stil
zwijgend zal worden verlengd. Het onder
scheid zit echter niet alleen in den tijd van
duur. Wapen rust is eene zuiver militaire
beslissing, geldende voor twee tegen
over elkaar staande legerafdeelingen
b.v. om de tusschen de wederzijdsche
liniën gevallen dooden te begraven. Dat
is ditmaal in zeer ruimen zin geno
men, want de rust heeft zich uitgestrekt over
alle fronten in het oosten. Wapen stil
stand is een rechtsgeldige, in den vorm
van een verdrag opgemaakte overeenkomst
tusschen de beide opperste legerbesturen,
die in ieder geval beslissen in overeenstem
ming met de politieke regeeringen van de
betrokken landen.
Derhalve rust nu de strijd op alle Russische
fronten voor alle land-, lucht- en zeestrijd-
krachten gedurende vier weken en met uit
zicht op verdere verlenging van dien termijn,
als dat noodigmocht zijn. Als de vier weken
om zijn, loopt de wapenstilstand stilzwijgend
door, tenzij hij wordt opgezegd, wat eene
week vooraf moet geschieden. Maar dat zal
wel niet gebeuren. Indien ooit, dan is deze
wapenstilstand gesloten met het doel de ge
legenheid te openen om tot den vrede te
komen. Men mag dus aannemen, dat met het
sluiten van dezen wapenstilstand Rusland
voor goed uit de rij der oorlogvoerenden is
getreden.
Bij de onderteelcening van dit wapenstil
standsverdrag heeft bij beide partijen de
wensch voorgezeten om den vredestoestand
te herstellen. Daarvan getuigt de bepaling
van artikel 9, dat de onderhandelingen over
de/\ vrede zullen beginnen in onmiddellijke
aansluiting aan de onderteekening van den
wapenstilstand. Nu is de groote vraag deze of
die onderhandelingen, evenals die over den
wapenstilstand, uitsluitend zullen worden ge
voerd tusschen Rusland en de staten van
den vierbond. Daaraan zou in den weg kun
nen staan het verdrag van 5 September 1914,
dat het eerst tusschen Engeland, Frankrijk
en Rusland gesloten werd, maar waarbij zich
alle andere aan de zijde der Entente oorlog
voerende staten, met uitzondering van Ame
rika, hebben aangesloten. Dat verdrag ver
plicht de deelnemers, gedurende den te-
genwoordigen oorlog geen afzonderlijken
vrede te sluiten; indien vredesvoorstellen in
bespreking mochten komen, zal geen van de
bondgenooten ze mogen aannemen zonder
dat daaraan is voorafgegaan de toestem
ming vn ieder der andere bondgenooten.
Of Rusland zich aan dat verdrag nog ge
bonden zal rekenen, is aan sterken twijfel
onderhevig. Door uit eigen beweging een
wapenstilstand te sluiten voor de fronten,
waar zijne legers in het veld staan, heeft
Rusland den eersten stap reeds gedaan om
zijn eigen weg te gaan en met een beroep
op het „A l'impossrble hul n'est tenu" zich
van de verplichtingen, die dit verdrag het
oplegt, los te maken. En daar, volgens een
ander Fransch spreekwoord ,,ce n'est que le
premier pas qui coüte", zal Rus-land er wel
niet tegen opzien, als dat noodig is om den
vrede te bereiken, den band met zijne bond
genooten geheel te verbreken en zelfstandig
over den vrede te onderhandelen.
Voor het oogen'blik echter staat aan de
mannen, die in Rusland de regeeringsmacht
uitoefenen, nog iets anders voor den geest.
In eene nota, die de commissaris voor bui-
tenlandsrhe zaken Trotzky aan de gezant
schappen der geallieerden heeft gezonden,
is hun eene gelegenheid geopend om, als zij
dat mochten wenschen, deel te nemen aan
de onderhandelingen over den vrede met de
centrale mogendheden. Er is hun te kennen
gegeven, dat zij de gelegenheid hebben
hunne houding tegenover de vredesonder
handelingen te bepalen: d. w. z. te verklaren
of zij bereid zijn dan wel weigeren deel te
nemen aan de onderhandelingen over den
wapenstilstand en den vrede. En daaraan is
toegevoegd, dat zij „in het geval van eene
weigering duidelijk en stellig voor de ge-
hcele menschheid moeten verklaren de oog
merken waarvoor de volken van Europa hun
bloed zullen moeten verliezen gedurende
een vierde oorlogsjaar
De geallieerden hebben dus de gelegen
heid met Rusland mee te doen. Als zij dit
weigeren, dan worden zij gesommeerd het
clóel waarvoor rij strijden duidelijk te doen
kennen. Dan zal niet alleen Rusland maar
de geheele menschheid daaruit de conse
quentie kunnen trekken.
De> oorlog,
B e r 1 ij n, 1 7 D e c. {W. B.) In de inleiding
van het heden gepubliceerde wapenstil
standsverdrag, dat op 15 Dec. te Brest Li-
towsk gesloten en onderteekend is, wordt ge
zegd:
Tusschen de geyolmaohtigde vertegen
woordigers van de opperste legerbesturen
van Oostenrijk-Hongarije, Duitschland, Bul
garije en Turkije eenerziids en Rusland an
derzijds wordt tot verkrijging van een duur-
zamen, voor alle partijen eervollen vrede, de
volgende wapenstilstand gesloten:
Art. 1. De wapenstilstand begint op 17 De
cember 1917, om 12 uur des middags, eo.
duurt tot 14 Januari 1918, om 12 uur 's mid
dags.
De verdragsluitende partijen zijn gemach
tigd den wapenstilstand op den 21en dag
met een termijn van zeven dagen op te zeg
gen.
Art. 2. De wapenstilstand strekt zich uit tot
alle land- en luchtstrijdkrachten van genoem
de mogendheden aan het landfront tusschen
de Zwarte Zee en de Oostzee. Op. de Rus-
sisch-Turksche oorlogstooneelen in Azië
treedt de wapenstilstand tegelijkertijd in.
De contracteerende partijen verbinden
zich, tijdens den wapenstilstand het aantal
der zich aan genoemde fronten en op de
eilanden in de Moon Sond bevindende troe-
penverbanden, ook ten opzichte van hun
formatie en staf niet te versterken en aan
deze fronten geen hergroepeeringen tot
voorbereiding van een offensief te doen
plaats vinden.
Verder verbinden de oontracteerende par
tijen zich, tot den 14en Januari 1918 aan
het front tusschen de Zwarte Zee en de
Oostzee geene operatieve'troepenverplaat
singen uit te voeren, tenzij de verplaatsingen
op het oogen'blik van de onderteekening van
het wapenstilstandsverdrag reeds zijn inge
leid.
Eindelijk verbinden de contracteerende
partijen zich, in de havens van de Oostzee,
ten Oosten van den 15en lengtegraad Ooste
lijk van Greenwich en in de havens van de
Zwarte Zee tijdens den duur van den wapen
stilstand, geen troepen te concentreeren.
Art. 5 stelt de demarcatie-liinen vost.
Art. 4 bepaalt de gedetailleerde voor
waarden, waaronder tot ontwikkeling en ver
sterking der. vriendschappelijke betrekkingen
tusschen de volkeren der contracteerende
partijen het georganiseerd verkeer tusschen
de troepen wordt toegestaan. Dienovereen
komstig is het verkeer slechts overdag van
zonsopgang af toelaatbaar.
Op de verkeersposten, waarvan er twee tot
drie in iederen sector van een Russische
divisie worden georganiseerd, mogen zich
tegelijk hoogstens 25 leden van iedere partij
zonder wapens ophouden. De uitwisseling
van berichten en kranten is toegestaan.
Open brieven kunnen ter verzending worden
overgereikt. De verkoop en uitwisseling van
artikelen van dagelijksch gebruik is bij de
verkeersposten toegestaen-
Omtrent den terugkeer van vrijgelaten mi
litairen van het eene land, die aan gene zij
de van de demercatie-liin van het andere
land hun woonplaats hebben, kan eerst bij
de vredesonderhandelingen worden beslist.
Dit geldt opk voor hen, die tot Poolsche
troepenformaties behooren.
Personen, die in strijd met deze bepalin
gen de demarcatie-lijn van de tegenpartij
overschrijden, worden geïnterneerd en eerst
bij het sluiten van den vrede of bij opzeg
ging van den wapenstilstand uitgeleverd.
Art. 5 bepaalt ten aanzien van den zee
oorlog, dat de wapenstilstand zich tot de
geheele Zwarte Zee en tot de Oostzee ten
Oosten van den 15en lengtegraad (Oostelijk
van Greenwich) en wel tot alle, zich daar
bevindende zee- en luchtstrijdkrachten der
contracteerende partijen uitstrekt.
Betreffende de Witte Zee en de Russische
kustwateren in de Noordelijke IJszee zal
tusschen de Duitsche en Russische admira
liteit een bijzondere overeenkomst worden
getroffen. Wederzijdsche aanvallen op han
dels- en oorlogsschepen in genoemde wa
teren moeten zooveel mogelijk thans achter
wege blijven. In deze bijzondere overeen
komst zullen ook bepalingen worden opge
nomen, om naar jnogelijkheid te verhinde
ren, dat de zeestrijdkrachten der contrac
teerende partijen elkaar op andere zeeën
bestrijden. Zee- en lucht-aanvollen op ha
vens en kusten van de andere contractee
rende partij zullen op alle zeeën achterwege
blijven. Het aanloopen van door de eene
partij bezette havens en kusten door zee-
strijdkrachten van de andere is verboden,
evenals het vliegen boven deze of boven de
demarcatielijn.
In de overeenkomst worden voorts bepa
lingen opgenomen betreffende de demar
catie-lijnen ter zee. Voor de Zwarte Zee,
alsmede voor de Oostzee, wordt bepaald,
dat de Russische zeestrijd krachtens deze
demarcatie-lijnen niet naar het Zuiden en
de zeestrijdkrachten der verbondenen deze
niet naar het Noorden mogen overschrij
den.
De Russische regeering waarborgt, dat
de zeestrijdkrachten der Entente, die zich
bij het begin van den wapenstilstand ten
Noorden van de demarcatie-lijn bevonden,
of daar later zijn aangekomen, zich even
zoo zullen gedragen als de Russische zee-
strijdkrachten.
Handel en handelsscheepvaart in het bo
ven omschreven zeegebied in de Zwarte
Zee en de Oostzee zijn vrij. Nieuwe bepa
lingen hieromtrent worden door de speci
ale wapenstilstandscommissies voor beide
zeegebied getroffen.
De contracteerende partijen verbinden
zich, tijdens den wapenstilstand in beide
zeegebieden geen aanvalfr-opcrtuii ter ze*
voor'te bereiden.
Art. 6 luidt: Tot vermijding van onrust
en incidenten aan het front mogen (hier ont*
breken eenige woorden Ped.) vijftien ki
lometer achter het front »>lnats hebben.
Voor luchtstrijdkrachten geldt een z&ne van
tien kilometer achter de e;gen demarcatie
lijn. De strijd met landmijnen wordt volko
men gestaakt. Werkzaamheden aan de stel
lingen achter de voorste draadversperrin
gen zijn toegestaan, met uitzondering van
die, welke tot voorbereiding aanvallen
kunnen dienen.
Art. 7. Tegelijk met hot brv van den
wapenstilstand komen zeven, uit vertegen-
wordigers* van den staf in eiken betrokken
sector van het front samengestelde wapen-
stilsiondscommissiën bijeen nn wie alle
militaire vragen in verband met de in/voe
ring der wapcnstilstandsbepabngen ir hun
gebied moeten worden voorgelegd en wel te
Riga voor de Oostzee, te Dwinsk voor het
front van de Oostzee tot de Bwina, te Brest-
Litowsk voor het front van de Dwino tot de
Pripjet, te Rerditsjew voor het front van de
Pripjet tot de Dnjester, te Kolozsvar en Foc-
sani voor het front van de Dnjpster tol de
Zwarte Zee en te Odessa voor de Zwarte Zee.
Aan deze commission worden rechtstreeks
en ongecontroleerd, de telegraaflijnen in de
geboorte-landen barer leden ter beschikking
gestold.
Op de Russisch-Turksche 'o. toonce-
len in Azië worden dergelijke r.ommissiën na
overeenkomst tusschen de wederzijdsche op
perbevelhebbers ingesteld.
Art. 8. Het verdrag betreffende de wapen
rust van 3 December, alsmede allo volgende,
tot dusver 'esloten wapenstilstandsverdra-
gen, worden door dit wapensti!?tands\ erdrag
buiten werking gesteld.
Art. 9. De contracteerende partijen zullen
onmiddellijk in aansluiting aan de ondertee
kening van dit wapenstilstandsverdrag vre
desonderhandelingen beginnen.
Art. 10. Uitgaande van het beginsel der
vrijheid, onafhankelijkheid en territoriale
onschendbaarheid van het neutrale Perzi
sche rijk, zijn de opperste legerbesturen van
Turkije en Rusland bereid, hunne troepen uit
Perzië terug te trekken. Zij zullen zich spoe
dig met de Perzische regeering in verbinding
stellen tot regeling van de bijzonderheden.
Art. 11. Iedere contracteerende partij ont
vangt een afschrift ven deze overeenkomst
in de Duitsche en Russische taal, dat door
de gevolmachtigde vertegenwoordigers on*
derteekend is.
Berlijn, 17 Dec. (W. B) Naar wij ver
nemen, zal staatssecretaris von Kühlmann
in den loop van de week ten behoeve van
de vredesonderhandelingen zich naar Brest-
Litowsk begeven.
B e r 1 ij n, 1 8 D e c. (W. B.) O f f i c i e eL
De regeeringen van Duitschlond, Oostenrijk-
Hongarije, Bulgarije en Turkije zullen recdi
in de eerstvolgende dagen de vredesonder
handelingen met Rusland beginnen. Het ver
trek van de^Duitsche gevolmachtigden heeft
zeer spoedig plaats. Voorbesprekingen zon
der verbindende kracht over de vredesvoor
waarden tusschen de reeds-in Brest-Litowsk
aanwezige vertegenwoordigers der desbetref
fende regeeringen zijn reeds loopende.
In tegenstelling tot den wensch om tot
den vrede te komen, die bestaat in de staten,
die 't over den wapenstilstand eens gewor<
den zijn, blaakt generaal Pershing, de bevel
hebber van de Amerikaansche strijdmacht in
Europa, van strijdlust. Hij verkondiet aan
ieder die 't wil hooren, dat Amerika moet en
zal overwinnen en dat Duitschland kan en
moet verslagen worden.
Rome, 17 Dec (R.) Veldmaarschalk
Krobatin heeft de Trentino \erlaten om he*
Een snelle bliksemflits maakt het uitzicht
daarna nog donkerder.
Naar het Decnsch
van
ELITH REUMERT
door
D. Logcma nV an der Willigen.
31
En nu wensch ik je welkom in mijn huis,
Volle Knudsen en ik dank jc voor dit onder
houd. Ga nu maar naar Agnes en zeg dat je me
bevalt neen, neen zeg haar alleen
maar dat ik je liefgekregen he b
Grootje Rönnow had een aardigheid bedacht
voor Agnes en Volle toen Volle voor het eerst
bij hen aan tafel zou zitten.
Zij had gehoord hoe Volle en Agnes elkaar
gevonden hadden en Volle bad haar het mos
laten zien dat hij mee uit Eisenach gebracht
had.
„Dat mos moet op tafel staan tusschen de
rozen, die ik uit onzen eigen tuin geplukt heb,"
had gTootje Rönnow zichzelf beloofd.
En tusschen twee groote bloemenvazen, zette
lij den bloempot met mos, dien zij met
kleurd papier versierde.
Ea Hans Rönnow, die ook gehoord had hoe
zij elkaar haddep leeren kennen, hield den
volgenden speech:
,Op rotsgrond prijkten uw beider namen,
God geve dat uw geheele leven op even solle
den ondergrond gebouwd zijT*
Vilhelm Rönnow was een goed tegenwicht
vcor al de plechtigheid.
Hij herinnerde misschien uit angst dat
anderen het anders doen zouden aan zijn
eigen verdiensten als trouw familie-iventa-
ris en oom, dronk humoristisch op zijn eigen
gezondheid en was zelf verbaasd over zijn
eigen welsprekendheid, die in zijn geheele
vroegere leven zoo gering geweest was, maar
de laatste dagen onbegrijpelijk was aange
groeid.
Ida Rönnow was stil en gelukkig.
Met tranen in de oogen knikte zij beurtelings
alle aanwezigen toe.
Groote Rönnow was vrecsclijk in haar schik
cn dronk misschien wel een beetje meer-ron
den wijn dan goed voor haar was.
Nu zal 't hier (tenminste uit te houden
zijn," zeide zij midden in een stilte zeer luid,
„ik ben wat blij met dien tooneelspeler."
En grootmoeder Lfiders dacht aan vroegere
dagen toen zij beroemde tooneel-sterren te
dineeren had.
Zij was zeer gecharmeerd van dien Meneer
Knudsen en in 't geheim had zij reeds besloten
een codicil aan haar testament toe te voegen.
Volle Knudsen zou na haar dood het naai-
doosjc erven met dc portretten van Michaêl
Wiehe en Mevrouw Heiberg I
Agnes Rönnow en Volle Knudsen zaten aan
den eenen kant van de tafel.
Zij keken naar elkaar en naar het mos, dat
die lieve grootje Rönnow tusschen hen in had
geze^
En al zaten ze ook in de pastorie van Sal
ting met hun gedachten waren zij in de
Larrlgrafenschlucbt te Eisenach
Toen het avond werd gingen zij samen den
tuin in.
Bij het hek, dat naar het veld leidde, van
waar men een ver uitzicht over het Kattegat
had, bleven zij staan kijken naar dc volle
maan, die bloedrood aan den horizont stond
En hij nam haar in zijn armen en vertelde
haar van „Erklarungdat Jheerlijke gedicht
van Ifeinc op z ij n Agnes.
..Kijk," zeide hij, terwijl hij naar dc maan
wees, „de maan is van avond een levende
illustratie voor het gedicht. Verbeeld je nu
maar dat er onderaan rechts een klein
streepje bij is. dan is 't precies een groote
gloeiende A. Nietwaar?"
ET- hij" citeerde het slot van het Duitsche ge
dicht voor haar cn toen hij aan de laatste,
hartstochtelijke woorden kwam, fluisterde hij
haar in 't oor:
„Agnes! Ich liebe dicht"
XXIII.
Gedurende de rest van de vacantie stu
deerde Volle Knudsen tooneelkunst in de
pastorie le Salting, waar men hem natuurlijk
uitgenoodigd had tol de repetities in Kopen
hagen beginnen zooden.
Zijn studies waren zeer eenzijdig.
Hij trachtte zich uitsluitend te perfection-
neeren in erotische rollen. In dat opzicht bad
hij, volgens de kritiek, ook 't meest tc leeren.
Het was een bizonder opwekkende studie,
waaraan hij zich met buitengewonen ijver cn
belangstelling wijdde.
Die werd niet gedoceerd door een drogen,
ouden professor. maar door een mooi long.
meisje, dat hem haar kennis op zulk een
boeiende en bekoorlijke wijze mededeelde dat
't leeren „spelen" was.
En die studie had tegelijkertijd het voordeel
dat die met zeer veel kans op succes in dc
vrije lucht beoefend kon worden. Zoowel op
akker cn weide, als in den mooien tuin van
de pastorie en de naburige bossehen.
En moest* die een enkel maal plaats vinden
in een gesloten auditorium, dan gebeurde dit
in de gezellige tuinkamer met dc groote open
verandadeuren, aardoor men een heerlijk
uitzicht had .den blauwen hemel en de
groene velden.
Volle was een leergierige leerling, en Agnes
en hij waren het er over eens. dat zijn studies
wel de noodige uitwerking zouden hebben als
hij van den winter voor hel grootc publiek
examen zou doen.
Nuchtere, prozaïsche raenschen zouden mis
schien in hun hart redeneeren, dat 't maar
heel gelukkig was dat een verbintenis die zoo
snel en op zulk een romantische wijze geslo
ten was. door een dagelijksch verkeer van
vele dagen wat versterkt werd.
Maar Volle en Agnes zouden met diepe min
achting op zulk een redenatie hebben neer
gezien.
In hun oogen was de verlovingstijd niet een
borduurlap, waarop men zich bekwaamde in
de moeilijke borduursels van het huwelijk.
De ongelukkige, die noodig heeft om in het
geloof van zijn liefde versterkt te worden
doet maar 'l best zijn verloving dadelijk af te
maken, want hij bemint reeds niet langer cn
heeft 't zeker nooit gedaan.
Voor Agnes en Volle was de verlovingstijd
niet meer dan een bittere noodzakelijkheid,
veroorzaakt door Volles klein tractcment en
dóór dc jeugd van Agnes die nauwe lij ks
achttien jaar was.
Overigens behoefden zij zich ,nict tc bekla
gen.
Het was een tijd van onschuldige vreugd*
cn de allerfijnste poëzie.
Volle wist die heerlijkheid le waardccrcn
cn zijn dankbaarheid tc toonen voor al het 'ge
luk, dat zoo onverdiend en onverwacht zijn
bestaan was komen verheerlijken.
Hij won aller hart door zijn eerlijkheid en
zijn jeugdige frischheid en voelde zich weldra
geheel thuis in de pastorie.
Niet zelden zat hij in de studeerkamer bij
den predikant cn iederen dag werd dc ver
houding tusschen hem cn den ernstigen
dienaar Gods inniger.
Al waren hun opinies in menig opzicht ook
nog zoo verschillend, zij leerden elkander 'ochi
meer cn meer begrijpen en kregen wederkce-
rig- steeds grootcr ccrbcid vcor eikaars stand-j
punt, omdat er een goede wil en een eerliiko
overtuiging achter hun opinie school.
Hans Rannow-zag dat er een diepe ernst opi
den bodem van de ziel van het jonge mcnsch
lag en dal hij volstrekt zijn tijd niet lichtzin
nig en onverschillig verdaan had. maar dat
hij meor dan menig ander over dc groot*
vraagstukken van het leven had nagedacht.
liet sprak van zelf dat Volle Zondags met
dc anderen naar de kerk ging.
En hij voelde zich verplaatst naar hooger.
sferen als hij naast Agnes in de kerk zat ea
haar hoorde meezingen met haar helder*
stem, die hij 't eerst in de Landgrafenschluchl
bewonderd had, toen zij daar het Deensch*
volksliedje zong.
fWordt wvolfléJ4