„de EEMLANDER"
"buitenland
"binnenland^
O UDEHS
«BBuranmzS'rsa
De vreemde ruiter
KOLONIËN.
FEUILLETON.
Astrid Ebrencron-Müller.
16e Jaargang, i
tBflUUCUC'JTCDDIX per 5 nu;in<ltn vocr Anc:"
At]Unr!tMtnlUlKiJd foorl f 1.50. Wem lianco
pi» pos» i 2j0ü. per «eek (met graii» yetiekeriu?
legen oo^eiukken) f 0.14. aizo.tderlijke nummer»
CX05 Wtólljkrc'» bijvoegsel »0« Ho'.ltrdsche
tlïUwvuw* (ontiet redactie van Théttee Moven)
pet S mvsnden 50 cent Wekelijksd> bijvoegsel
wWtrMnruj* per 3 mianden 60 ienl
HOOFDREDACTEUR: M._ D. J. VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF A C.
8U REAU ARNHEMSCH E POORTWAL. hovk uircchtschesi n.
INTERCOMM. TELEFOONNUMMER SI3
Woensdag 9 Januari 1918
dienstaanbiedingen 1-5 regels f 030. groole letters
naar plaatsruimte Voor liandcl en bcdrijt bcataaa
zeer voordeellge bepalingen tot het herhaald adver.
tecrcn In dit Blad. bij abonnement. Eene circulaire,
bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
door
Mevr. E, H. du QUESNE-VAN GOGH.
j
Er draaft een ruitersman langs den weg,
In zijn mantel gehuld met gesloten vizier, j
Bij dag en bij nachten,^vol somb'ren zwier; i
Hij let niet op heg noch op steg.
'k Weet niets van dien koenen ruiter af. j
Die voorwaarts rijdt, in gestrekten draf;
De vonken die slaan uit de steenen in
't rond,
De hoefslag die davert al langs den grond,
Zeg ruiter, waar rijdt je naar toe?
Hij luistert niet, antwoordt niet. immer voort;
De echo herhaalt mijn ledig woord;
De heuvels langs, nu berg af, berg opl
De klepper die schudt met den kop.
Vergeefs dat ik vraag wat voor landsman
hij is,
De ruiter die draaft door de duisternis.
Vervolgt ziin weg met rugkeer noch swenk,
Naar stommen geheimvollen wenk.
3k oog hem na een wijl waar ik sta,
Een vreemdeling treedt mij na;
Hij heeft mij gezegd: „Ge vraagt wie
daar rijdt?
„De die daar rijdt is de Tiid"
Politiek Overzicht
De vredesonderhandelingen.
II.
In de vergadering der vredesgevolmachtig-
den van 25 December van het vorige jaar
is-besloten de onderhandelingen gedurende
tien dagen te* onderbreken. Rusland heeft
van het begin zijner op het verkrijgen
van den vrede doelende actie af zich op het
standpunt geplaatst van een algemeenen
vrede zonder annexatiën en schadevergoe
dingen. Daarover is ook principieele over
eenstemming verkregen tusschen den vier
bond en Rusland met deze wijziging echter,
dat de door de Russen opgeworpen kwestie
van het recht der volken om zelf te bepalen
tot welken staat zij willen behooren, niet kan
geiden voor de reeds tot een staat behoo-
rende volken, voor wie de zaak hare oplos
sing moet vinden in het kader van de be-
ttaande grondwettige bepalingen.
Nadat dit programma als grondslag voor
de beraadslagingen was aangenomen, heeft
men gemeend aan de andere oorlogvoerende
itaten eenigen tijd te moeten laten om zich
op de hoogte te stellen van de te Brest-
Litowsk opgestelde beginselen voor een on
middellijker» vrede en te beslissen of zij aan
vredesonderhandelingen op dien grondslag
zouden willen deelnemen. Daarvoor is een
termijn van tien dagen gesteld. Die termijn
liep den 4en Januari af en den dag daarna
hebben de gevolmachtigden van den vier
bond uitdrukkelijk geconstateerd, dat van de
andere oorlogvoerenden geene verklaring
omtrent deelneming aan de vredesonderhan
delingen ontvangen was, en daarvan mede-
deeling gedaan aan de toen nog in Peters-
burg vertoevende Russische delegatie.
In de Temps wordt de verklaring van dit
ïeit hierin gezocht, dat bij de regeeringen
van de Entente geene uitnoodiging tot deel
neming aan deze onderhandelingen was in
gekomen en dat er dus voor hen geene aan
leiding bestond een besluit daarover te ne
men. Zulk eene uitnoodiging konden zij
echter niet verwachten. De bedoeling was
hun»gelegenheid te geven uit eigen bewe
ging bij de partijen, die over den vrede
onderhandelen, te komen met den wensch
om aan die onderhandelingen mee te doen.
Die gelegenheid is ongebruikt gebleven en
dus staat meiv nu voor het feit, dat de hoop,
dat de onderhandelingen in Brest-Litowsk
op een breedere basis zouden worden gesteld
en den algemeenen vrede zouden omvatten,
ijdel is gebleken. Zij zullen beperkt blijven
tot den vrede tusschen Rusland eenerzijds
en de staten van den vierbond anderzijds.
Intusschen is het uitzicht om eene deugde
lijk voorbereide regeling te krijgen, die reke
ning houdt met de verschillende hierbij be
trokken belangen, in zóóver verbeterd, dat
aan den kring van de onderhandelaars eene
uitbreiding is gegeven. Aan Russische zijde
nemen naast de gevolmachtigden, van. de
centrale regeering te Petersburg aan de on
derhandelingen deel vertegenwoordigers van
de Ukrainische republiek, welker zelfstandig
heid in Petersburg is erkend. Aan de andere
zijde zullen bij de behandeling van zaken,
die Polen in 't bijzonder raken men
denke b.v. aan de bepaling der grenzen van
den nieuwen staat Polen Poolsche ver
tegenwoordigers als deskundigen met raad-
gevenden stem aan de beraadslagingen deel
nemen.
Over den stand van zaken bij het begin
van de nu aangevangen tweëde phase der
onderhandelingen mag, naar de meening
\an den Berlijnschen correspondent der
Frankf. Ztg., worden aangenomen, dat de
grondslag voor de besprekingen dezelfde zal
blijven als tot dusver; hij schrijft daarover:
„De door de Russen gestelde hoofdeisch
van het rechf van zelfbepaling zal ook ver
der, het kader moeten bieden om de Duit-
sche levensbehoeften én de rechtmatige
Russische wenschen met elkaar in overeen
stemming te brengen. Bij de meerdeVheid
van den rijksdag vindt de rijksregeering on
dersteuning voor het door haar aangeno
men beginsel van het zelTbepalingsrecht der
volken in het in het oosten bezette gebied.
De meerderheid van den Duitschen rijksdag
wil, gelijk ook in de vredesresolutie van 19
Juli duidelijk is uitgedrukt, geen geweld-
vrede. Zij wil ook tegenover Rusland geen
vrede, die door geweldmaatregelen de toe
komst met nieuwe moeielijkheden zou belas
ten. Zij stemt in met de bedoeling van de
rijksregeering een vergelijk en eene verzoe
ning te verkrijgen, omdat zij doordrongen is
van de noodzakelijkheid een duurzamen
vrede in 't leven te roepen. Over het begin
sel der toepassing van het recht van zelf
bepaling waren de onderhandelaars der cen
trale mogendheden en de vertegenwoordi
gers der Russische regeering het eens. Ver
schillen bestonden nog in de praktische toe
passing van dit recht. Men ziet intusschen
uit den loop der besprekingen in de hoofd
commissie van den rijksdag, dat de rijksdag
in overeenstemming met de regeering be
reid is deze verschillen uit den' weg te rui
men, door voor het verkrijgen van den
rechtstitel, dien het vredesverdrag moet ge
ven aan de Polen, Litauers, Koerlanders
enz., eene oplossing te zoeken, die in de
hoofdzaak vasthoudt aan de in de bezette
gebieden aanwezige parlementaire lichamen
als verklaarders van den volkswil, maar ze
op een breedere basis stelt, waar dat wen-
schelijk blijkt.
Door de meerderheidspartijen is ook de
wensch uitgedrukt, in overleg met het mili
taire gezag een niet te langen termijn te be
palen, waarin na de Russische demobilisa
tie de Duitsche troepen uit de bezette stre
ken worden teruggetrokken. De grondge
dachte, waardoor de meerderheidspa; tijer.
zich hierbij laten leiden, is deze, dat ook
bij eene latere Russische regeering geene
aanknoopingspunten moeten worden gege
ven voor nieuw ontstaande revancheneigin
gen.
Moeielijk blijft de oplossing van het Pool
sche vraagstuk, waarvan reeds rijkskanselier
von Bethmann-Hollweg heeft gezegd, dat
geene oplossing volledige voldoening zou
wekken. De Poolsche kwestie was reeds aan
wezig voordat de oorlog begon, en zii we. cl
acuut door den loop, dien de oorlog heeft
genomen. De rijksdag heeft daqrin echter
nog niet definitief stelling genomen en ook
oneer de meerderheidspartijen gaan de mee-
niogen daarover uiteen."
De oorlog.
De vredesconferentie te Brest-Litowsk
houdt heden om elf uur voormiddags eene
algemeene vergadering. Gister hebben de
voorzitters van de verschillende delegation
eene voorbereidende bijeenkomst gehoitdpn
tot bespreking van vorm- en programkwes-
tiën. De delegatie van de Ukrainische re
publiek was daarbij ook vertegenwoordigd,
waaruit blijkt, dat zij als gelijkgerechtigde
staat is erkend.
B e r 1 ij n, 8 J a n. (W. B.) Eergister namid
dag hod de keizer een onderhoud van een
uur met den rijkskanselier in diens woning.
B e r 1 ij n, 8 Jan. (\V. B.) De keizer heeft
den staatssecretaris Vi'allrnf tot minister van
staat en lid van het Pruisische staats-minis-
terie benoemd.
Mun chen, 7 Ja n. (W. B.) Op zijn ver
jaardag hield koning Ludwig een toespraak
tot de rondom hem verzamelde officieren
Hij drukte zijne vreugde uit de troepen op
hunne standplaats in parade te hebben ge
zien. Velen hebben reeds voor den vijand
gestaan, enderen bereiden zich voor uit te
trekken. Wij moeten strijden tot de vijanden
onze voorwaarden aannemen Het zijn onge
hoorde eischen, -die zij ons stellen. Geen
voetbreedte Duitsche grond mag worden af
gestaan; fa wij moeten onze grenzen trachten
te beveiligen.
Londen, 7 Jan. (R.) In het manifest
over het oorlogsdoel, dat door de parlemen
taire commissie van het Trades Union-con-
gres is verspreid, werd voorgesteld, „dat de
veroverde streken in tropisch Afrika zullen
worden overgegeven aan een volkenbond
om te worden bestuurd als een enkele on
afhankelijke tropische staat. De Evening
Standard bericht, dat in het onderhoud, dat
de eerste minister Zaterdag met de arbei
dersleiders heeft gehad, geconstateerd is. dat
zij niet streng op deze oplossing van de Afri-
kaansche kwestie staan en dat ook eene an
dere regeling, die baseerd is op rechtvaar
digheid, hen zal bevredigen.
Bern 8 Jan. (W. B) Het Berner Tage-
blatt schrijft: De beurs herinnert zich niet
zulk eene stijgende beweging als die van de
devisen der centrale mogendheden in de
laatste vier weken. De Duitsche mark staat
heden op 90 centimes tegen 50 voor eeni
ge maanden, de Oostenrijksche kroon op
48 centime* tegen 37 een maand geleden.
B e r 1 ij n, 8 J a n. (AV. B Een bewijs voor
de ongebroken kracht van het Duitsche eco
nomische leven is de reusachtige toeloop
nanr de Berlijnsche spaarbanken. De Vos-
sische Ztg. bericht, dat reeds in December
19 000 nieuwe boekjes zijn uitgegeven, ter-
w.jl in de eerste dagen van het nieuwe jaar
de stroom van nieuwe inleggers zoo groot is
als nog nooit is waargenomen. lederen dag
worden 1H a 2 millioen mark ingebracht; tot
16.000 posten toe werden op één dag in
geschreven, hetgeen viermaal meer is dan
het normale getal.
B e r 1 ij n, 8 Jan. (W. B.) Aan het ooste
lijke front wordt de volgende opwekking ver-
spïéid, die waarschijnlijk uit Rumenië ofkom-
stig is: Alle officieren en soldaten, die in
het Amerikaansche leger wenschen te treden,
moeten zich wenden tot^rie Amerikaansche
militaire missie in Jassy. Eerste voorwaar
de is strenge discipline en onvoorwaardelijke
gehoorzaamheid. Voor de .soldaten is eene
aanbeveling van hunne officieren vereischl.
De voorkeur hebben zij, die bereid zijn een
blijvende dienstverbintenis aan Ic gaan.
W a s'h i n g t o n, 7 Jan. (Havas). De mi
nister van marine vraagt van het conn es
twee milliard dollars, om den aanbouw van
koopvaardijschepen uit te breiden en wonin
gen te bouwen voor de duizenden arbeiders,
die aan de nieuwe werven te werk worden
gesteld.
Het departement van Marine heeft gelast,
dot electrische verlichting zal worden aange
bracht met het oog op den nachtarbeid, aan
gezien de regeering voornemens is den ar-
b. id ongestoord te doen verrichten in drie
arbeidstijden van elk acht uur.
N e w-y o r k, 7 J a n. (R John D. Rocke
feller heeft een chèque van 5' millioen
dollars gezonden aan de Rockefellerstichting
tot bestrijding van de toenemende uitgaven
voor oorlogswerk. Rockefellers bijdragen aan
de stichting bedragen in 't geheel 130 mil
lioen dollars, waaronder 10 millioen kapi
taal. Een aönzienlijk deel van het inkomen
wordt gebruikt voor het verleenen van oor
logshulp.
Kenschetsend voor de omkeering van de
.stemming in Australië is het aftreden van
bet kebftret-nughes, dat in den uitslag van
de over de invoering van den verplichten
legerdienst gehouden volksstemming, die
leidde tot verwerping van dat berdnsel, aan
leiding heeft gevonden'om heen te gaan.
Hughes placht geene gelegenheid .te laten
voorbij gaan om zich te doen kennen als een
door de wol geverfde voorstander van den
oorlog tot het uiterste.
Verspreide Berichten
Nieuwe v redesactie. De nieu
we koers, dien de vredesactie neemt, en de
aandrang, van verschillende zijden uitgeoe
fend, om de Stockholmsche conferentie
thans te doen bijeenkomen, geven mr. P. J.
Troelstra aanleiding een nieuwe reeks brie
ven, ten vervolge van die uit Stockholm, in
Het Volk te beginnen.
Hij wil tTachten, de socialistische Interna
tionale te bewegen tot het oefenen van den
haar toekomenden invloed op het totstand
komen van een duurzamen algemeenen vre
de, die den grondslag kan vormen voor een
tijdperk van internationale organisatie en
ontwapening.
Volgens het Zweedsche orgaan „Social-
demokraten" eischt de situatie een alge
meen socialistisch congres, dot zich keert
tegen een afzonderlijken vrede door den al
gemeenen vrede op den grondslag van klaar
uitgedrukte voorwaarden. „Socialdemokra-
ten" verwijst naar een artikel van Sembat in
de „Humanité" van 21 December, dat dezelf
de opvatting huldigt.
Met telegrammen als dat van Henderson,
zegt mr. Troelstrp, komen wij evenmin ver
der als met audiënties bij Clemenceau en
Lloyd George. De Fransche socialisten
moeten de nieuwe Bastille, waarin Frankrijk
veranderd is, breken en Clemenceau en
Lloyd George moeten weg. Zoolang dat
niet is gebeurd, is het z. i. nutteloos over
Stockholm tè spreken.
Het democratische Amerika.
Naar de „New-York Herald" in zijn Parijsche
editie mededeelt, hebben een vijftigtal ingeze
tenen der Amerikaansche stad Mulvane (Kan
sas) de verplichting op zich genomen ieder"
vijftig dollars bij te dragen tot een fonds van
één millioen dollars, dat zal worden uitge
keerd aan. dengenen die den Duitschen Keizer
ter dood» brengt.
OosMndlt.
Onlusten Aljeli.
Men seint uit Batavia aan de Tel. d.d 2
dezer:
In de dessa Sembocnng op Aljch zijn on
lusten uitgebroken.
De gezaghebber Roo< is, vergezeld van poli
tie, derwaarts vertrokken. De heer Rooi werd
gedood, een politieman gewond. Ilct hoofd
van de oproerlingen vluchtte De oorzaak der
onlusten is tot heden niet bekend.
De gouverneur van Mjch vertrok naar Seni-
bocang.
Kameroverzicht
Eerste Kamer
Zitting van Dinsdagavond.
In de gisteravond ;ehouden vergadering
is besloten heden in de afdeelingen ver
schillende wetsontwerpen en Hoofdstuk II
der Staatsbegrooting voor 1918 te Onder
zoeken.
De gezamenlijke andere hoofdstukken en
de algemeene beschouwingen zulien in do
afdeelingen behandeld worden, zoodra alle
hoofdstukken bij do Eerste Kamer zullen ziin
ingekomen.
Donderdagochtend behandeling der wets
ontwerpen tot heffing van een dividend- en
tantième-belasting en de wijziging der wet
op de inkomstenbelasting.
Des namiddags zal het nieuwe gebouw van
het Dep. van Landbouw bezichtigd worden,
waartoe de leden door minister Posthuma
zijn uitgenoodigd.
Vrijdagochtend behandeling van eenig'
kleine wetsontwerpen
Berichten
Aön dc Staatscourant van Maandagavond
ontleenen wij nog de volgende Kon. besluiten
ingesteld is eene commissie tot het uitbrengen
van adviezen aan den Minister van Waterstaat
in zake de toekenning aan personen, behoorende
tot eene der vier groepen, aangewezen bij de
wet van 15 December 1017 (Staatsblad no 705),
tot aanvulling en verhooging van het IXde
hoofdstuk der StaalsbegTOOling voor het dienst
jaar 1017. Van deze commissie zijn benoemd
tot lid en voorzitter mr. E. Fokker, oud-voorzit
ter van don cenlralen raad vun beroep, en tot
leden mr. dr. G. F. M. baron van Hugcnpoth tot
Aerdt, oud-ondervoorzjiter van genoemden raad,
en mr. R. Macalester Loup, oud-voorzitter van
het bestuur d<rr Rijksverzekeringsbank. Aon de
commissie zijn als secretarissen toegevoegd mcj.
mr. G. J. Stemberg en mej. mr. M. A. Koning,
onderscheidenlijk commies cn adjunct-commies
bij het Departement van Waters!aut
de bij het Departement van Koloniën te werk
gestelde gepensionneerde 2de-luitenant der in
fanterie van het legci' in Ned.-Indië D. C. d«
Groot, met ingang vun I Jan. T9I8, benoemd tol
adjunct-commies bij dat Departement, en aan
den adjunct-commies J. Moorman, met ingang
van I Jan. 1918, de titulaire rang van cominie9
verleend
met ingang van 1 Jan. 1918, benoemd tot
huismeester bij het Kon. Koloniaal Militair Inva
lidenhuis op Bronbeek, de gepensionneerde on
derluitenant-titulair van het Ned -Indische leger
M. Dijksterhuis, thans tijdelijk belast met d«
waarneming van die betrekking
op zijn verzoek, wegens lichamelijke onge
schiktheid, gerekend van en met 31 Aug. 1917,
eervol uit 's lands dienst ontslagen, onder toe
kenning van pensioen, de Oost-Indischc ombte-
naar J. R. Blümc, laatstelijk tweede-hoofdverple
ger der mannenafdecling, tevens belast met het
opzicht over den landbouw bij het krankzinni
gengesticht te Buitenzorg
op zijn verzoek, wegens volbrachten diensttijd,
gerekend van cn met 31 Oct. 10T7, eervol uit
's lands dienst ontslagen, onder toekenning van
pensioen, de Oost-Indische ambtenaar G. J. D
Het is een triomf van het verstand goed
te kunnen omgaan met mensohen zonder
verstand.
Uit het Deensch door
Betsy Bakke r—N o r t
Hier lagen oude stoelen en versleten Bnts-
selsche tapijten, vogelkooien, muizenvallen en
gedeukte koperen kachelschermen, oude vuile
gipsbeelden en Torso's van het atelier van
grootvader.
En dan was er de oude kruidenkast, mei de
lade met kaneel, die haar er aan. herinnerde,
hoe vader, toen ze als klein kind haar brij niet
.wilde opeten, het vreemde, roode zand nam, en
o-ver haar bord strooide. En hoe wonderlijk
het er dan opeens uitzag, en naar beneden
gleed, terwijl vader merkwaardige dingen
vertelde van vreemde landen, waar dit roode
poeder vandaan kwam.
Zoo had hij haar van alle mogelijke dingen
verteld -waarvan ze niet hield, toen ze klein,
was.
Als roo'; aan de chocolade-la, dan zag ze
nog voortdurend een groole, groote keuken.
Er zijn geen vensters, maar slechts bouten
luiken, die alle openslaan, want 'l is verschrik
kelijk heel. Door deze luiken ziet men een
enorme weide mei een breeden vloed, waar
kano's over glijden, en lage, platte schuiten
die lijken' op banaanschillen. En aan beide
oevefs van den stroom staan de zwaarbeladen
cacaobonnen, met hangende takken verlangend
naar het water In de vreesclijke zonnehitte
Maar in die groote keuken zitten wel twin
tig negervrouwen op een rijtje, met gele en
roode tulbanden op het hoofd, en malen en
malen met kleine machinetjes, die wel op kof
fiemolens gelijken. En liet snort en snort als
een groot molenrad.
Soms houden ze allen tegelijk op, cn wis-
schen zich het voorhoofd af met cn lip vun
haar schort. De hitte dringt naar binnen, nis
een dichte walm van de groote weiden en
van den tragen vloed, die in de zon slaapt.
Maar als ze de luiken sluiten, dan zitten ze
immers in het donker?
En een oogenblik daarna draaien ze er
weer op los. Dc koopman moet immers cacao
hebben?
En het snort cn Vsnort, alsof de zon zelf een
machtig groot molenrad was, dat zijn ver
schrikkelijke hitte maalde over de arme
negervróuwen.
Zoo behoort er bij elke lade. in de groote
kruidenkast een sprookje, waarnaar ze nooit
moe wordt te luisteren.
Dikwijls had Mathilde gedacht, dat vader,
als hij daar zoo in de schemering zat te dut
ten, ook misschien in gedachten rondtrok in
al die verre, vreemde landen, waarvan hij eens
gelezen had.
Maar dan fcon liij zich plotseling tot moe
der wenden en met zachte, nadrukkelijke stem
zeggen;
„Dc zwarte, die gisteren gekalfd Jb^eil, moet
een half roggebrood hebben, Natalie." Of: „de
bron ten oosten van de schuur is op 't puftt
droog te loopen, ik hoop. dot we spoedig een
paar dogen regen krijgen. 1'
Nee. zijn gedachten bicven wel op 't land
goed, zelfs in de rusturen; die liepen niet weg.
En te midden von al deze zon en geur van
verre, verre rijken, hjng vader's groote oude
pels aan een honk, moe van ouderdom en van
groote tochten. Hij kroop in zijn eigen voering
van schapenvacht zwaar en gebogen, en
droomde van de lange tochten over het land,
terwijl in de lucht de witte sneeuw danste en
dc lede de vroolijlcste dansmelodiën kraakte.
Óf van stormachtige koude uitstapjes naar
Holstcbro, langs bevroren wegen, terwijl de
storm de lucht gecselde en den baas zoowel
als net paard zweepte.
Misschien ook herinnerde hij zich, dat hij
over tengere kindorschoudcrs gelegen had,
voor den grooten verrekijker in dc plantage,
op een helderen Novemberavond, terwijl de
hemel trilde van sterren en «koude. En in- en
uit zijn pelskraag kroop een hoofd met licht
blond haar en keek door <feh kijker, om zich
dan weer haastig teii^ te trekken, als een
schildpad in zijn beschermende schulp.
Ja, die had goede en koude herinneringen.
Net zoo goed als de anderen de hunne. Iets
van die akelige kruiden uit de kast hadden
ze in zijn pels gestrooid, dat kon hij ruiken.
Dat hield hem wakker ,N zoodat hij niet hecle-
fflaal ineen zakte, zooals verscheidene malen
gebeurd was, zoodat hij voorover tuimelde en
den haak zoowel als een stuk van den ouden
muur meerukte.
Heerlijk ri)ok het daar, inuf en oud, ge
kruid en goed. En tusschen den adem van al
die verre landen zweefde, door de reet van
de deur, de geur sap den appelzohfcr, .waar
nonnentitten, gravensteiners en de goudbruine
renetten in rijen lagen op groote papiervellcn;
ze hielden elkaar gezelschap cn geurden, en
ze droomden van de stammen der vaderen in
dc groene zomerschc grasvelden. Mathilde liep
tusschen de rijen-door cn koos zich er een uit.
Eerst werd die opgewreven met dc punt van
het schort, en dan dc tanden er in.
Heel gerust was Mathilde toch nooit daar
boven: Haar geweten knaagde en jammerde,
omdat ze wist, dat moeder niet hield vdn al
dat lezen.
„Men is niet alleen op de wereld om voor
zijn pleizier te leven." zei ze.
En altijd was er handwerk genoeg. Daar
waren haar eigen lange, en vader's korte kou
sen. die gebreid, gestopt en gemaasd moesten
worden. Eiken Maandag na de groote waséh
kreeg ze een heele groote mand met wasch-
goed, dat versteld moest worden. Dat kostt^
haar verscheiden dagen.
Er waren groole, grove lakens, voor het
volk. waarin lappen gezet, of die doorgeknipt
of omgekeerd moesten worden. Er waren
overhemden, die uitgestukt werden, en hem
den waaraan knoopen mankeerden of waar
van dc borduursels stuk waren getrokken. Het
allerergste waren de groote, oude tafellakens,
die aan grootmoeder behoord hadden, en die
met een heel fijnen draad gestopt moesten
worden, en die zoo zwak wafren, dat ze stuk
gingen bij het stoppen, als ze er slechts de
naald in zette.
Dan zat ze daar bij het breede raam in de
eetkamer te naaien, en snoof den geur in van
de dikke bloembollen in de blauwe en groene
glazen. Dan peinsde zc over haar eenzaamheid
en verbanning uit de groole wereld. En dan
keek ze tusschen de glazen door en heel in
haar vlechten, als er ten minste geen varken
losgeraakt was in den hof of oen zieke -Loc,
die gewreven moest worden.
Slechts dc oude Bólue uit Reud ltwani door
de poort aanwaggelen, met haar kruik in den
rooden zakdoek, of een der Poolsche kinde
ren stond op de teenen voor liet raam van den
opzichter, tikte op de ruil, cn praalle legen
den kanarievogel daarbinnen. Dan gleed hel
naaiwerk in den schoot en Mathilde volgde,
met dc naald warm geklemd tinschen de vin*
gers, de glimp van leven, die kwam Zn ging.
En dan eindelijk kwam het voorjaar.
Maart en April waren voorbij gegaan mei
sneeuwbuien en hagelstormen. Mathilde bad
tusschen de slruikcn geloopen en naar anemo
nen gezocht, maar zc vond slechts enkele ver
schrompelde sneeuwklokjes, die als witbcvro*
ren lijkjes ondeb dc sneeuw stonden.
Slechts de kleine donzige grauwe katjes der
wilgen waren er, kropen samen op de naakte
takken en zogen de sneeuw in. Mathilde bad
een armvol naar haar kamer gebracht, en zo
streelde zc net zoo lang, tot ze op een dag
zich uitrekten, en alle sinaasappelgcle meel
draadjes in dc hoogte slaken. Dat was ten
minste iets van het voorjaar.
Maar nu was het echt in vollen gang. Do
meidoorn was lichtgroen, en gewapend met
doornen als klauwen, en de groote kastanje
boom in den hoek van den hof had honder
den lichtgroene parasols opgestoken voor do
warme Meizon.
(Wordt vervolgd.}