„DE EEMLANDER"
N*iauiHianai£üï;;a
BUITENLAND
BINNENLAND
Astriö Eitrencroii-Müller.
O UDEUS
KOLONIËN.
FEUILLETON.
16e Jaargang, No. 159
tfr.f
k<h
per 3 maanden voor Amars*
food f 1.50. idem franco
t» p«i f VOO. pa wet!: (mei «iratis vertcl.ering
gKn orgeluVken) f O.H. ifcondcrlijlte nummers
OjW Wekelij'ijeu bijvoegsel «De ïlolbndich*
Irimm. (onder rtd«Ut van l'hétót Hoven)
n 3 »e«ed«n SO tent Wekelljkscb bijvoegsel
Maandag 28 Januari 1918
per 3 nuadea 60 cent
HOOFDREDACTEUR d.. D. J. VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS. VALKHOFF 4 C.
BUREAU: ARNH EMSCH E POORT WAL, hoek utrcchtschestm.
INTERCOMM. TELEFOONNUMM€R 513
dienstaanbiedingen I S regel» t 0.50. groole (etters
naar plaatsruimte, yoot handel en bedrijf bestaan
leer voordcclige bepalingen tot hel herhaald advct»
teeren In dit Blad, bij abonncmeot. Leoe circulair^
bevattende dt voorwaarden, wordl op aanvraag
toegezonden.
Weg mot tis examens
.cDe tijd dat in de zomermaanden de eene
der bevolking de andere helft exami-
neert begint voorbij te geraken, wij leven
in het teeken der vereenvoudiging en af-
■chalfmg van examens.
'n Duitsch dagblad heeft 'n rondvraag ge
houden over het afschaffen van eind-exa-
jnens. Algemeen werd de waarde van het
examen zeer laag geschat. Goede ieerlin-
gen doen vaak slecht examen, en omge
keerd. De eigenlijke geschiktheid voor stu
die aan de hoogeschool blijkt het zekerst
uit de onderwijsvorderingen, welke slechts
door de leeraren der laatste jaren geJfënd en
beoordeeld kunnen worden en daar er ver
schillende leeraren zijn is het gevaar van
eenzijdige beoordeeling, zooals bij examens
onvermijdelijk is, uitgesloten. De uren welke
gebn rikt worden voor de africhting tot het
examen, zouden beter besteed kunnen wor
den tot het opdoen van de meest grondige
algemeene ontwikkeling. De africhting is
boyendien zeer nadeelig voor de gezond
heid. Er moet steeds meer uit het hoofd ge
leerd worden en aan het geheugen en de
jeugdige hersens worden steeds hoogere
eischen gesteld. De zenuwen worden over
spannen. Én op den dag van het examen zelf
worden door menig slachtoffer allerlei voor
z'n' gezondheid schadelijke middeltjes ge
slikt.
n Bekend schrijver noemde de examen-
jfbereiding 'n dagenlange foltering, waar
bij de leerlingen onder het gebruik van ze-
rkiv; stillende en slaapverdrijvende midde
len rondloopen als wandelende encyclo-
paedieën.
De overgangs-^camens werden reeds af-
'•geschaft; wanneer zullen de eind-examens
i' volgen En al wat er tegen deze examens
aangevoerd wordt, geldt in nog veel hooge
er mate voor de universitaire examens in
Te faculteit? De»»* je rein-
"ril.
Politiek Overzicht
Hertling srj Czernin over
oorlog f-r, vrede.
Lloyd George heeft zich onlangs er over
beklaagd, dat de Duitsche regeering- fcijne
rede van 5 Januari en het door president
Wilson in zijne boodschap van 6 Januari in
14 punten .samengevatte vredesprogram in
't geheel geene aandacht scheen waardig te
keuren. Die klacht is voorbarig geweest. Er
is aan deze beide uitingen door de tegen
partij behoorlijk aandaoht geschonken, en
wat zij daarover té zeggen had vindt men
vermeld in de rede, die de Duitsche rijks
kanselier verleden Donderdag gehouden
heeft in de hoofdcommissie van den rijks
dag. Dienzelfden dag heeft ook graaf Czer
nin het woord gevoerd, zoodat men nu de
denkbeelden kent van de twee bewinds
lieden, die de politieke leiding aan de. zijde
van den vierbond in handen hebben.
Wel verre van geene aandacht over te heb
ben voor de meeningsuitingen van de tegen
partij, leveren die redevoeringen het bewijs,
dat zoowel graaf Hertling als de minister
van buitenlandsche zaken van Oostenrijk-
Hongarije die uitingen hebben overwogen
met den ernstigen wil om daarin aanknoo-
pingspunten te vinden voor verdere gedach-
tenwisseHng. Wanneer dezelfde wensch ook
voorzit bij de Entente en men daar in den-
zeilden geest kennis neemt van wat in deze
redevoeringen te berde is gebracht, dan
zou de hoop gekoesterd mogen worden,
dat 2ich hieruit eene wisseling van meenin
gen zal ontwikkelen, die ons dichter zal
brengen bij Het doel, dat men gezamenlijk j
gaat zoeken naar den weg om dezen vreese-
lijken oorlog te beëindigen.
Wel wordt door Reuter bericht, dot lord
Robert Cecil, de vice-minister \?n buiten
landsche zaken in Engeland, heeft gezegd,
dat de rede van graaf Herding geen vredes-
speech is. Uit dezelfde bron hebben wij uit
Washington vernomen, dat de regeerings-
kringen daar in de rede van den rijkskanse
lier geen tastbaren vooruitgang naar den
vrede zien. Maar er wordt bijgevoegd, dat
dit oordeel steunt op oppervlekkiue kennis
neming van onvolledige uittreksels. Het
schijnt dus niet onmogelijk, dat bi; meer ge
zette overweging vfcn den volfbdigen inhoud
dit oordeel zal blijken voor wijziging vatbaar
te zijn.
Daaraan zal echter ééne zaak vooraf die
nen te gaan. De Entente zal het standpunt
moeten wijzigen, waarvan zij de dingen be
schouwt. Zij zal zich op den grondslag moe
ten plaatsen van den werkelijken toestand
zooals die is nadat de oorlog 3'. jaar heeft
geduurd. Dat heeft zij ten deele reeds ge
daan. Zij heeft, reeds voordat Rusland zich
uitdrukkelijk van het bondgenootschap had
losgemaakt, rekening gehouden met den ge-
wijzigden toestand, in hét oosten en uit het
programma der oorlogseischen de verove
ring van Konstantinopel en de vermeeste
ring van de zeestraten geschrapt. De conse
quentie, die daaraan is verbonden, is door
de Entente aanvaard. De vernietiging van
het Turksche rijk staat niet meer op haar
programma; de- sultan mag in Konstantino
pel blijven.
Wanneer de Entente uit eigen beweging
dit punt van haar programma heeft laten
vallen, dan schjjnt het geene onredelijke
eisch, dien de Duitsche rijkskanselier haar
stelt, dat zij het geheele programma aan eene
herziening zal onderwerpen en elk van de
punten, die er in zijn opgenomen, zal toetsen
aan de vraag of hetgeen zij verlangt bereik
baar is.
Men kan zich echter niet ontveinzen, dat
het mogelijk nog lang zal duren, voordat de
leden der Efdentef zich zullen bekeeren tot
een inzicht, dat een zoo volkomen omkeering
in het doel van hun streven moeten brengen.
Anders staat de zaak; bij de Vereenigde
Staten- Zij ziin door andere drijfveren dan
die, welke voor de leden der Entente gol
den, bewogen in den oorlog te" gaan, en ook
h.e\ doel, waarvoor zij strijden, is niet het
zelfde; het loopt ten deele naast het oorlogs
doel van de Entente en gaat op sommige
punten zelfs daartegen in. Het kan ons dan
ook niet verwonderen, dat, terwijl de En
tente nog niet is kunnen komen tot een al-
gemeene herziening van haar oorlogsdoel,
president Wilson in 14 punten een geheel
programma heeft geformuleerd van wat hij
bij den eventueelen vrede wil trachten te be
reiken.
Op dit programma zijn de beide staats
lieden, die de hoofdvertegenwoordigers van
den vierbond zijn. uitvoerig ingegaan. Maar
de wijze waarop zij dit hebben gedaan, ver
toont een opmerkelijk verschil. De rijkskan
selier begroet de eerste vier punten en ook
het laatste met instemming; wat de anderen
betreft, stelt hij als olgemeene eisch op den
voorgrond, dat de eenig mogelijke basis voor
vredesbesprekingen is de erkenning door de
tegenpartij van de onschendbaarheid van het
gebied der leden-van den vierbond. Veel
verder gaat de Oostenrijksche bewindsman.
Deze ziet in Wilsons vredesprogram een be
langrijke toenadering tot het standpunt van
Oostenrijk-Ho-ngarije. Feitelijk stemmen
zoo verklaart hij, beiden overeen, niet
alleen in de groote grondbeginselen, maar
ook in verschillende concrete vraagstuk
ken en de nog overige verschillen
zijn niet zoo groot, dat er niet over
van gedachten kan worden gewisseld. I lij
wordt daardoor geleid tot het stelien van de
vraag of niet een overleg tusschen de Ver
eenigde Staten en Oóstenrijk-Hóngarije het
uitgangspunt zou kunnen zijn van een in
verzoenenden geest gevoerde gedachten-
wisseling tusschen al de staten, die nog niet
in vredesonderhandelingen zijn gelreden.
Dit is slechts een denkbeeld, dat is op
geworpen. Bestond nu nog de toestand, die
tot het begin van December gehandhaafd is
gebleven dat Oostenrijk-Hongarije zich niet
in oorlogstoestand' bevond met de Vereenig
de Staten, dan had graaf Czernin er zelf een
voorstel van kunnen maken. Nu is de pas
hem daarvoor afgesneden, al schijnt er een
middel te zijn gevonden om de Amerikaan-
sche regeering bij voorbaat reeds er van in
kennis te stellen hoe men in Weenen denkt
over Wilson's boodschap. Maar dat dit denk
beeld kon worden uitgesproken,Js teeke
nend voor de stemming, die begint door le
dringen. Wie zal cïit denkbeeld opnerïien en
zorgen, dat het verder doorwerkt? Daarmee
zou inderdaad een groo'e stap in de rich
ting van den vrede worden gezel.
Afgescheiden hiervan klinkt een toon van
hoop in de mededeeling over de onderhan
delingen, die met Rusland over den vrede
worden gevoerd. Zonder zich de moelelijk
heden te ontveinzen, die nog moeten worden
overwonnen, wordt gezegd, dot die toch niet
de onderhandelingen zullen doen mislukken;
zij kunnen de- einduitkomst slechts vertra
gen. En er wordt bijgevoegd, dat als er een
maal vrede met Rusland is, de nlgcmeene
vrede niet lang meer zal zijn tegen te hou
den, want zoo zegt graaf Czernin die
is aan het rijpen en bet is slechts eene
kwestie van volhouden om hem te krijgen.
„Man wittert Friedensluft" bij zulke woor
den.
De oorlog.
De hoofdcommissie van den Duitsohen
rijksdag heeft Zaterdag hare beraadslagingen
over de buitenlandsche politiek ten einde
gebracht. De voorzitter bracht in zijn slot
woord aan staatssecretaris von Kühlmann
.een gelukwensch met den vooruitgang van
hét vredeswerk. Hij drukte den algemeenen
wensch uit, uat men. de vredesonderhande
lingen spoedig tot een goed einde gebracht
zou zien en verklaarde, dat de staatssecreta
ris uit de gevoerde beraadslagingen de over
tuiging kan putten, dat de groote meerder
heid van den rijksdag zijne pogingen leven
dig ondersteunt.
-B e r 1 ij n 2 7 Ja:.. (W.-B.). De verjaar
dag van den keizer is heden bij prachtig
weer op bijzonder indrukwekkende wijze ge
vierd. Vlaggentooi en klokgelui vormden in
de geheele stad de uiterlijke teekenen van
den feestdag. Bij de garnizoenen had overal
een speciaal appèl plaats. Op de scholen
waren reeds gisteren den geheelen dog bij
zondere feestelijkheden gehouden.
Heden werd in alle kerken een plechtige
dienst gehouden. De keizer en de keizerin
namen aan de godsdienstoefening in den
Dom deel. Voor de eerste maal sedert het
begin van den oorlog heeft de keizer zijn
verjaardag te Berlijn gevierd.
Ópper-hofprediker Dryander gewaagde in
zijn preek van het diepe vredesverlangen,
dat idoor de wereld gaat. Het wachtwoord
moet echter blijven Niet moede worden.
Bijzondere pléchtigheden hadden in de
universiteit, op het stadhuis en in de Acade
mie voor kunsten plaats. Ook uit de provin
cie, alsmede van de Duitsche kolonies, in de
verbonden en neutrale staten komen berich
ten over feestelijke herdenking van dezen
dag.
Weenen, 26 Jan. (Part.). De keizer
vertrekt naar Budapest in verband met het
lot van het kabinet-Wekerle, dat staat voor
de beslissing over een nieuw programma.
Wekerle wil de regeling van de lagerkwestie
verschuiven tot na den oorlog.
Budapest, 26 Jan. (Corr.-bur.). De
koning heeft het ontslag van het kabinet-
•Wekerle aangenomen en den premier ver
zocht een nieuw ministerie samen te stellen.
Overeenkomstig de voorstellen van Wekerle
heeft hij de voljbnde personen benoemd,
resp. herbenoemdGraaf Aladar Zichy tot
minister bij het allerhoogste hof; graaf Al-
bert Apponyi tot minister van eeredienst cn
onderwijsgeheimraad generaal der infan
terie Szurmay tot Honved-ministerBela
Földes tot minister zonder portefeuille%dr.
Karl Unkerhauser to Kroatisch minister zon
der portefeuille.
Verder benoemde de koning geheimiaad
Johan Tolh tot minister van binnenlandsche
zaken; Wilhelm Vaszonyi tot minister van
justitieden gewezen staatssecretaris Jozef
Sfcterenyi tot minister van handel den ge
wezen minister-president, graaf Moritz Es-
terhazy en den afgevaardigde prins Ludwig
Windischgriitz toi minister zonder porte
feuille.
De minister-president Wekerle werd tijde
lijk met de leiding van financiën en land
bouw belast.
De nieuwbenoemde ministers legden
hedenvoormiddag in handen van den koning
den ambtseed af.
•Budapest, 27 Jan. (Corr.-bur.), De
Karolyi-partij heeft op een gisteren gehou
den conferentie besloten tegenover het
nieuwe kabinet een oppositiehouding aan te
nemen, maar het kiesrechtvoorstel der regee
ring te steunen. Naar in politieke kringen
verluidt, is de oorzaak van deze houding der
Karolyi-partij daarin te zoeken, dat over ver
schillende kwestiën der binnen- en buiten
landsche politiek meeningsverschillen tus
schen derf minister-president en Karolyi be
staan.
'Minister-president Wekerle verklaarde aan
den vertegenwoordiger der Karolyi-partij,
Teodor Batthyanyi, dat hij hem verzocht de
portefeuille voor volksverzorging te behou
den. Hij moest dan evenwel uit de Karolyi-
partij treden. Hiermede was' de breuk tus
schen de Karolyi-partij en het kabinet een
voldongen feit.
Washington, 26 Jgn. (R.) Wilson
heeft eene proclamatie uitgevaardigd, waar
in het publiek wordt aangespoord tot groo
te spaarzaamheid in het gebruiken van voed
sel. i
Hoover heeft op het verzoek von lord
Rondda om meer tarwe géantwoord, dat hij
eiken korrel zou uitvoeren, dien het Ame-
rikaansche volk zou kunnen uitwinnen op
zijn normoal verbruik; hij zegt: „Wij geloo-
ven, dat ons volk niet in gebreke zal blij
ven te doen wat de omstandigheden
eischen."
Tokio, 26 Jan. (R.) In het hoogerhuis
verklaarde de minister van buitenlandsche
zaken Motono, dat de hoop op vrede in de
naaste toekomst gering is, zoolang de par
tijen zoo ver van elkaar staan. Het stand
punt van Japan ten aanzien van den vrede
wordt bepaald dooi het Engelsch-Japansche
traktaat varr bondgenootschap, waarbij de
twee partijen zich wederzijds verbonden
hebben geen afzonderlijken vrede te slui
ten. Niet alleen heeft Japan geen -enkel
voorstel over vredesvoórwaarden van de ge
allieerden ontvangen, maar de regeering
gelooft niet, dat de tijd reeds is aangebro
ken om de onderhandelingen te beginnen.
Japan is thans bezig alle krachten in te
spannen tot samenwerking met de geallieer
den; het zal voortgaan zijne bondgenooten
te steunen met iedere materieel mogelijke
hub. Dat brengt de eerlijke tenuitvoortcg*
ging von de verdragsplichten mee»
Dc verantwoordelijkheid voor de hondha-
ving van rust en veiligheid in het verre oos
ten berust geheel bij Japan; als die mocht
worden bedreigd, zal niet worden genarzel<J
do noodige stoppen te doen.
Oost-lndiê
\C4lcrlnnilMclio .soliepen naar
Eturelm'h-Imliv.
Uit Bhtavia wordt geseind, dat de En-
gelsch-Indische regeering opnieuw het ver
zoek heeft gedaan, dat de Nederlandschd
schepen, geladen met suiker, ook Bombay
zullen aandoen. Door de scheepvaartmaat
schappijen wordt dit bevestigd, maar zij zijn
niet geneigd dit verzoek in te willigen. Ver
wacht wordt echter dat deze kwestie zal nor*
den geregeld.
Kapitein Hdi^rnv's verweer.
De Java Bode* vèrhèemt, dat kapitein
fthemc^v van den Hngelschen consul zijn
door dch censor te Hongkong aangehóuden
popier'ón heeft terugontvangen en niet ge
documenteerde stukken een verweer in zee
zal zenden tegen de op hem gedane aan- -
vallen.
Voor een tecta» leunt.
Volgens 'ófi Loc. schonk de N. I. S. een
ton en verschillende tramwegniaatschappijen
schonken 25 rnillen voor een technicum.
Keu ijzcrlautf
Uit Makassar wor jt aan het N. v. d. D. van
N.-I. gemeld
Gebleken is, dat de ijzerertsafzettingen in
het gebied tusschen Maliji en het Towoeti-
meer honderden millioenen tons bedragen.
Het nadeel van een groot aluminiumgehalte
denkt men te kunnen ondervangen.
!>e moord op rtr. Molles/,.
Het is gebfèken, dat de onlangs ver
moorde Oostenrijksche dokter Soltesz, be-
h oor end e bij een expeditie van Nieuw-Gul-
nea, niet om het leven gebracht werd door
de bevolking, doch door eigen dwangarbei
ders.
Staten-Ucneraal
TWEEDE KAMEH
3\ Ej l l l J1 K .V El 11 (lel R c g lc IJl c It I V ftU
Orde.
De voorzitters der Kamerfracties hebben
een voorstel ingediend tot wijziging van ccnige
artikelen van het Reglement van Orde der
Tweede Kanier.
In dc'eerste plaats wenschcn zij een einde
té maken nan het optreden van hel oudste lid
in jaren als Lijdelijk voorzitter. In de regle
menten van 1$42 en 1846 was 'fcepaakl, dal do
eerste bijeenkomst na de opening wordt voor
gezeten door den laatst afgetredenvoorzitter,
in de vergadering tegenwoordig, of bij ontsten
tenis van dezen door hel oudste lid in jaren.
De voorgestelde wijziging sluit zich hierbij aart
cn zal ten gevolge hebben, dat in den regel
het tijdelijk voorzitterschap zal bekleed wor
den door een lid, dat ten opzichte van de h i
ding der vergadering ervaring heeft opga*
daan. In het 2de, 3de en 4de jaar cener legisla
tieve periode zal het lid, dal iu het lsle jaar
voorzitter was, als lijdelijk voorzitter fungee-
ren.
Waar dc beslissing omtrent den geloofsbrief
voortaan in veel meerdere male dan tlians hot
geval is, van invloed lean zijn op die omtrent
andere geloofsbrieven, wordt voorgesteld
slechts één commissie te benoemen, die uil vijf
leden zou zijn samen te stellen. Do leden dezer
commissie kunnen dc werkzaamheden ondor
Het meest houdt men van waarheden
arelke men zelf ontdekt of uitgevonden heeft
Uit het Dccnsch door
3«tsy Bakker-Nort
*0
Mathilde had wel in tranen kunnen uit-
«aisten. O, wat was het hier toch vreesclijk,
V] eesclijk. Deze oude, lcvenlooze kamer, met
Cic kale takken voor de rameri^ de kapellucht
van den bak met palmkruid voor het venster,
*n de koude zieke vrouw, die daar zat ijskoud,
fn die naar dingen vroeg, die Mathilde niet
kende, haar niet kon zeggen. En dan mevrouw
Hojjth, o, hoe haatte ze haar op dit oogcnblik.
-Mevrouw, Högh, die er zoo nieuwsgierig bij-
fcoorejj*00 ^>e^ust interessante dingen te
Ze legde haar armen om den hals van de
vrouw.
MC-roclrnocder grootmoeder," zei ze half
ten reiend.
.,DCx."Vie,,v™'w znnk inccn bii den diiilc
Ta.i MeüMMc's armen.
Dra': iranr op den Iclin!; dan Raat dc
ipeur opto," jei ie vriendelijk inlichtend, cn
hief haar blauwe wijsvinger op „druk maar
op den klink."'
Mevrouw Högh* schudde hel hoofd. toen
ze buiten stonden.
„Nee zei ze, ..dal wil ik u graag toegeven,
dat bezoek had jk me kunnen besparen.
Mathilde staarde haar aan.
Sparen wat bedoelde ze daarmee. M it
wilde ze eigenlijk "daar binnen?
Maar ze zweeg, beangst.
„Nou, dat moet ik zeggen,lachte Ingeborg,
toen ze hoorde van den goeden indrhk. dien
mevrouw ÏK>gh bij Malhilde's ouders gemaakt
had, ..ze heeft zoom e! kanten, als ze wil. Weet
je, Tilde ik geloof dal mevrouw Iïögh
een demimondaine is."'
..Wat is dat.'- vroeg Mathilde.
Ingeborg vertrok den mond.
"**a» f,at kan ik je werkelijk niet zoo ver
klaren. Maar het is iets met poeder en sterke
parfum, en alle onderkleeren van zijde, en dan
heeren massa's heerenl''
„Geloof je werkelijk, dal ze zoo is, zoo n on
fatsoenlijke, meen ik?"
„Onfatsoenlijk! Ja, dat is heel wat anders
heb je nooit La Dame aux Camélias gele
zen?"
Mathilde schudde het hoofd-
„Ja, want dat is er zoo een ais ik bedoel."
Mathilde keek haar verwonderd aan.
„Ja, maar Ingeborg dan begrijp ik toch
niet boe jij met haar wilt omgaan?"
Ingeborg trok de schouders op.
„Ten eerste," zei ze, „zie ik niet in, wat het
mij aangaat; dat moet ze werkelijk zelf weten.
En ten tweede zal ik je zeggen ik dweep
met demi-móndaines. O, die geur van haar
kir erenbedwelmend als een heel perk
ïbliër. l'.n dan is er zoo iels, ik weet zelf niet j
{oo iets verbazend beschermends over haai
dat men -niet weerstaan kan. Dat wil zeggen,
zoo lang men heel jong is, zoodot ze je niet
meerekenen."'
„Later, dan haten ze je, als je maar een
beetje mooier dan de duivel zelf bent."
„Ingeborg,, hoe weet je dit alles toch?"
Mathilde keek haar schuw eu nieuwsgierig
aan.
„Dat weet ik werkelijk van mijn eigen oogen
en ooren," zei ze. „Denk er aan, dat ik van
mijn tiende tol mijn vijftiende jaar in Kopen
.lintfcn gewoond heb. Natuurlijk ben ik ook in
cafés cn dergelijke, geweest, met Johannes cn
consorten. Dat wil zeggen, die goede Johan
nes; hij zag natuurlijk nooit iets."
Kort na dc vacantia lu*ceg Mnlliilde een
merkwaaidigen brief, dien .ze eerst in 'l ge
heel niet begreep, en waarover ze slechts ge
roerd was. Die was van Ingeborg's nicht, van
dc oude moedor van .Johannes Witlrup.
„Lieve juffrouw Mathilde,
Zij, die de kinderen bij do hand neemt, ver
overt het hart van de moeder," begon dc brief
„cn nu moet u een oude vróuw toestaan
om u, juffrouw Mathilde, te danken, omdat u
van mijn zoonhield en zoo buitengewoon
goed voor hem was."
O. dacht Mathilde dal is toch niets om
voor te danken, dal ik zijn partij heb geno
men, wanneer allen zich legen hem keerden,
dat was toch gewoon een uiting van mensch-
lievendheid.
Maar toen zij verder las, stond er, dal als
zij, de oude mevrouw Wittrup, zoo brutaal
was aan Mathilde te schrijven, die haar heele-
maal onbekend was, eu zich met zaken be
moeide, die haar niet aangingen, zooals velen
nv': .v. ..ouden zeggen, dan moest ze er
.1 dal zij een oude vrouw was,
eu hei jiftur Uetcu loon. haar joiu&tc klud l>e=
trof. En zeker was het. dat Mathilde geen flin
ke» en verstandigen man zou krijgen, maar
dit durfde ze gerust zeggen, een innig goed
mensch. Want dat was hij en hij zou haar op
dc handen dragen, bel heole -leven. En dan
kwamen er eenige bijbelsehe teksten.
Mathilde wist met begreep hel niet, ze
werd zoo verschrikt, dat „e volslrrkl niet wist
wat ze eigenlijk-deed, vóór zc schreiend met
den brief bij haar moeder sloild.
„Ja. zie je nu wel," zei haar moeder, „wat
cr van al dien omgang met anderen komt.
Een jong meisje kan niet genoeg oppassen.
Ja, nu moeten je vader en ik je maar helpen
niet den brief, eh aan do moeder schrijven,
dat je dit niet gemeend hebt."
Maar toen werd Mathilde plotseling wéér
levendig. Nee. ze zou zelf dien brief wel schrij
ven. dat wilde' ticver alleen doen.
JIct krenkte baar haar ouders hel dade
lijk opvatten. i of er geen sprake van was,
dat zij zich verjovvn wilde -- en als ze -nu
toch eens gewild hnrt wat dan? Dan was
het toch haar eigen zaak geweest? Ze konden
toch niet weten hoe
Ach ja, dat was waar. Ze hadden haar
schrik gezien, en dal zc schreide.
Maar hoe had zijn moeder toch kunnen
denken dat zou hij zelf misschien en zijn
zuster of hoe?
En toen schreef zc zelf den brief naar de
oude vrouw. En het was haar, of ze nu eerst
volwassen was, nu ze dezen brief had geschre
ven.
Korten tijd daarna kwam er antwoord *an
zijn zuster Kristine.^
Ja, Mathilde moest niet boos zijn op hem
vooral niet Johannes had geen vermoeden
van den brief, dien zijn moeder bad ge=chrc-
.ven. Maar zjj veiL Kci^uue. had hel zoo vast
geloofd. Manr ze moest vooral niet boos zij*
op Johannes, hij liad nooit zoo op die wijze»
thuis over haar gesproken. Maar hij hiokt
vreeselijk veel van haar, natuurlijk. Maar zo
moest nooit over dien brief tegen hem spre
ken.
En Mathilde verborg haar brief cn haal
plotselinge schrik, maar ze vergat ze geen vao
beide.
Zoo zeer was mevrouw Högh in derf
smaak van haar ouders- gevallen, dal zij '«m
slotte degene was aan wie Mathilde hel te
danken had. dat ze eindelijk toestemming
kreeg met Ingeborg naar Kopenhagen te gaaa
logecren bij den ouden kapitein Wolff op Ere-,
deriksberg, Ingeborg's grootvader.
„Ik zal wel wat op haar létten," had me
vrouw Högh beloofd, en het merkwaardig*
gebeurde, dat Mathildc's ouders, die ander»
altijd hun eigen mecning hadden, waaraan
niemand iets kon veranderen, zich nu licte*
imponeeren cn overrompelen door wild*
vreemde, jonge vrouw.
O, als Mathilde toch kon lecren, wal vooit
gave die vrouw bezat,, om alle mensclicn t*
betoovcren, als ze slechts vriendelijk tegen
hen was. Als zij toch ook zoo n middel wis!
om te glimlachen, of te spreken, te wandelen
en zich te kleeden, die maakte, dal alle men*
scben van haar hielden.
(Wordt vervolgdf
