PMBurBramazU-jgi
Swingt ze om in te gaan.
DE EEMLANDER"
BUITENLAND
BINNENLAND
KOLONIËN.
FEUILLETON.
16e Jaargang, Wo. 185
iDnuururuTCDDiio pö B"8d™ *oor Atner**
RDUnllRtRlurKlid foort t \JO. Idem franco
pa poal f 2.00. per week (mef gratfa reriekcring
tegen ongelukken) f 0.14. atzonderlilke nummert
005 WekeHjkjth byvoegrel «De HolUndxht
Hmtvmw (onder redactie ran rktrtie Hoven)
pc 5 maanden 50 cent WekelIJkaefc kfjirocgael
•JPerridrevue» per I maanden «0 cent.
AMEBSFOORTSCH DAGBLAD
ff
HOOFDREDACTEUR: M». D. J. VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF C.
BUREAU: ARNHEMSCHEPOORTWAL, hok uraaoHTacHaara.
INTERCOMM. TECEFOONNUMMER 613
Woensdag 27 Februari 1918
dienstaanbiedingen 1-5 regela f 0J0. groote letteat
naar plaatsruimte. Voor handel en bedrijf bes tja*
leer voordeellgt bepalingen tol her herhaald ad va»
teeren In dit Blad. b{j abonnement Eene drculalre,
bevattende da voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Politiek Overzicht'
De weg naar den vrede met
hindernissen bezet
Wat in de rede, die de Duitsche rijks
kanselier eergister in den rijksdag heeft ge
houden het meest de aandacht trekt, de
ttellige toon, waarin over den vrede met
Groot-Rusland gesproken werd als over eene
laak, die voor 't grijpen ligt. Nog maar-wei
nige dagen geleden, heeft de Duitsche
staatssecretaris va^ buitenlandsche zaken
tegen overdreven "^verwachtingen gewaar
schuwd en gezegd, dat men niet moest den
ken den vrede met Rusland reeds in den zak
te hebben. De rijkskanselier denkt er an
ders over; hij is blijkbaar overtuigd, dat,
al heeft men het Russische vredesverdrag
nog niet in de zak, dat toch met zekerheid
binnen kort is te verwachten. Hij gaat zelfs
verder en verklaart, dat men de kans op
vrede aan het geheele oostelijke front van
Oost* tot Zwarte zee tot zeer_ dichtbij gena
derd is. Dus niet alleen met Rusland, ook
met Rumenië is de vrede op de komst.
Maar wanneer men zich over dat vooruit
zicht verblijdt, dan doet men dat niet alleen
omdat de vrede in het oosten weltfta een
voldongen feit zal zijn. Men hoopt op meer
•en vleit zich, dat het licht, dat in het oosten
opgaat, de aanstaande komst van den alge-
meenen vrede aankondigt. Terecht heeft
graaf Hertling gezegd, dat men in de gan-
sche wereld, die van den oorlog volop hare
bekomst heeft, maar vooral in de neutrale
landen daarnaar snakt. In dat opzicht geeft
deze rede van den Duitschen rijkskanselier
niet wat wij verwachten, al is er onmisken
baar vooruitgang te bespeuren.
Graaf Hertling beklaagt- zich, dat hij nog
steeds genoodzaakt is de gedachtenwisse-
ling voort te zetten, die de hoofden der re
geeringen van de beide oorlogvoerende par
tijen nu reeds maanden achtereen voeren
tot uiteenzetting van het wederzijdsche oor
logsdoel. Hij haalt met instemming het
woord van den oud-minister Runciman aan,
onlangs in het Engelsche lagerhuis uitge
sproken, dat men spoediger- tot den vrede zou
komen, wanneer- gevolmachtigden van beide
partijen in kleinen kring zich samen aan de
tafel zetten om van meening te wisselen. Dat
is völkojpen juist, maar op ééne voorwaarde.
Van zulke besprekingen in kleinen kring zijn
slechts dan positieve resultaten te verwach
ten, wanneer bij beide partijen eene stem
ming aanwezig is, die hen geneigd maakt
•om-tot elkaar te komen. Anders zullen zij
•eerder tot verwijdering leiden dan tot toe
nadering. Zoolang die stemming niet be
staat, zal men zich moeten blijven behelpen
met de er gevolgde methode van
gedachten :ng. Die heeft bij al hare
nadeelen althans dit voordeel, dat zij in het
openbaar wordt gevoerd, zoodat men er door
kan inwerken op de publieke opinie en hare
hulp kan inroepen om in de algemeene
stemming de omkeering'te weeg te brengen,
die moet plaats hebben om, als eenmaal de
tijd gekomen is voor besprekingen in klei
nen kring, die besprekingen vruchtdragend
te maken.
Die tijd zal eenmaal komen. Maar nu is
hij er nog niet, en deze rede van den rijkskan
selier doet ons helaas zien, dat dit nog ligt
in een^Ver verschiet. De meeningen loopen
nog te-zeer uiteen om te kannen verwachten,
dat de beide partijen zich op eene midden
lijn zullen vereenigen. Over België b.v. ver
kondigt graaf Hertling niets anders dan wat
reeds van vroeger bekend was. Hij herhaalt,
dat Duitschland er niet aan denkt België te
behouder of tot een bestanddeel van het
Duitsche rijk te maken, maar voegt er J>ij,
dat Duitschland beschermd moet blijven te
gen het gevaar, dat België een voorwerp van
vijandelijke intriges of van opmarschgebied
wordt. Wat onder die beperkende voorwaar
de moet worden verstaan, is onzeker. In
Duitschland zelf bestaat daarover groot ver
schil van meening. Geen wonder dus, dat de
tegenpartij daarmee geen genoegen neemt.
Elzas-Lotharingen blijft uitgeschakeld uit
de eventueele vredesonderhandelingen. De
kwestie van Elzas-Lotharingen is, zegt graaf
Hertling, geene internationale kwestie, maar
uitsluitend een binnenlandsche aangelegen
heid. Omgekeerd maakt de Entente van wat
genoemd wordt de desannexatie van Elzas-
Lotharingen eene conditio sine qua non.
Maar buiten de regeeringskringen doet zich
in het verleden Zaterdag vastgestelde me
morandum van de intergeallieerden-socialis-
tenconferentie voor het eerst eeifb andere
stem hooren; hoewel steeds den nadruk leg
gende op het in 1871 door de annexatie van
Elzas-Lotharingen aan Frankrijk gepleegde
onrecht, wordt in overweging gegeven de
beslissing over het lot van dit gewest in
handen te leggen van de bevolking
die het bewoont. Dat zou een uitweg
kunnen openen, die het wederzijdsche point
d'honneur ontziet. Tot dusver heeft men aan
beide zijden dat denkbeeld ver van zich af
geworpen. Nu is aan de eene zijde de eerste
aanwijzing van eene mogelijke kentering. Of
die zal doorwerken, is nu nog niet te be-
oordeelen; maar ook wanneer dat het geval
mocht zijn, dan zou men nog niets gevorderd
zijn, als aan den Duitschejy kant het onver
zoenlijke standpunt gehandhaafd blijft.
Duitschland blijft staan op zijn stuk, dat
als de Entente Elzas-Lotharingen wil heb
ben, zij moet zien het zich te verwerven
langs den eenigen weg waarop het voor haar
is te krijgen: door wapengeweld. Maar als
Duitschland op dit punt zijn streng tot het
uiterste blijft vasthouden, ook wanneer het
bij de Entente tot eene kentering mocht ko
men, dan kan het niet van de Entente toe*
nadering verwachten op andere punten, b.v.
op het «tuk der in Palestina en Mesopotamia
gemaakte veroveringen en van de terug
gave der Duitsche koloniën. Dan moet de
gedachte aan den vrede door vergelijk en
verzoening worden prijs gegeven en zal het
wachtwoord moeten blijven: Oorlog tot het
uiterste.
Zoo blijft de weg naar den vrede met hin
dernissen bezet. Al maakt de vredesgedach-
te onmiskenbaar vorderingen, dat gaat
uiterst langzaam en- helaas zoo langzaam,
dat eene nieuwe uitbarsting van den strijd
wel niet* zal zijn te vermijden.
De oorlog,
P e t e r s b u r g, 2 6 F e b r. (P. T. A.,
draadloos via Berlijn). Op last van den raad
van volkscommissarissen is een delegatie
naar Brest-Litowsk g^Fönden, om den vrede,
dien de Duitsche regeering heeft voorge
steld en welke in de zitting van 24 Febru
ari 's ochtends' om vjer uur door het uitvoe
rende centrale comité werd aangenomen, te
onderteekenen. Ze bestaat uit Trotzki,
voorts Tsjetsjerin, Sokolikow, Petrowsky en
Alexejew, leden van de partij der sociaal
revolutionairen van de linkerzijde, benevens
secretaris Karaswan, Joffe en de militaire
deskundigen.
De aan Rusland gestelde vredesvoorwaar
den houden in, dat de landstreken ten westen
van de vroeger medegedeelde linie, die in
de streek van Dunaburg tot aan de oostelijke
grens van Koerland verlegd zijn, niet meer
onderworpen zijn aan de Russische souve-
reiniteit. Duitschland en_ Oostenrijk-Honga-
rije bepalen het toekomstige lot van deze ge
bieden in overleg met de bevolking
Livland en Estland worden door eene
Duitsche politiemacht bezet, totdat de
landsinstellingen de veiligheid waarborgen.
Rusland sluit dodelijk vrede met de Ukrai
ne; het ontruimt de Ukraine en Finland van
troepen en roode garde. Het waarborgt de
teruggave van de provinciën in Oostelijk
Anatolië aan Turkije en erkent de afschaf
fing van de Turksche capitulatiën en voert
onverwijld de demobilisatie uit.
De verdere bepalingen betreffen de Rus
sische oorlogsschepen en de oorlogsschepen,
van de Entente, de handelsscheepvaart in
de Zwarte zee en de Oostzee, het weer in
werking treden vanbet Duitsch-Russische
handelsverdrag-,- de waarborging van de be
handeling op den voet der meest begunstig
de natie tot ultimo 1925, den afstand van
iedere agitatie tegen de verbonden regee
ringen, ook in de bezette gebieden.
Deze voorwaarden moeten binnen 48 uren
aangenomen worden. De Russische gevol
machtigden moeten zich onverwijld naar
Brest-Litowsk begeven en binnen drie dagen
den vréde onderteekenen, die binnen twee
weken daarna geratificeerd moet zijn.
Athene, 25 Febr. (Agence d'Atha-
nes). Dewninister vah buitenlandsche zaken
Politis heeft aan de geallieerde en neutrale
regeeringen een protëstnota gezonden tegen
de handelingen, door de Buigaarsche regee
ring gepleegd op de Grieksche bevolking
van Macedonië. De nota beveelt in het me
delijden van alle beschaafde regeeringen
aan den ontzettenden nood, waartoe met
minachting van de goddelijke en mensche-
lijke wetten de onschuldige Grieksche be
volking veroordeeld is, en onderwerpt aan
hun oordeel de misdaden, waartoe Bulgarije
door veroveringshartstocht gedreven wordt
in de ijdele hoop, te heerschen in de Balkan-
landen door de uitroeiing van zijne buren.
Konstantinopel, 24 Febr. (Milli).
De minister van buitenlandsche zaken
Achmed Nessimy Bey heeft in de Kamer
een rede gehouden, waarin hij mededeelin-
gen deed over de tot dusver gevoerde vre
desonderhandelingen. Hij drukte de hoop
uit, dat de onderhandelingen in Bukarest
ook een gunstig verlqop zullen nemen. De
Rumeensche minister-president, ^eneraal
Averescu, «is vóór zijn vertrek naar Buka.
ingelicht over de hoofdvoorwaarden van den
vierbor T.
Door de bemiddeling van den opperbevel
hebber der Russische troepen in den Kau-
kasus is van den president van de republiek
Kaukasus het verzoek ontvangen, een ge
schikte plaats te bepalen voor de vredes
onderhandelingen. Aan dit verzoek is be
reidwillig voldaan.
Na den aftocht van de in de oostelijke pro
vinciën gestationeerde Russische troepen
zijn die provinciën gezuiverd van de benden,
die daar verschrikkelijke wreedheden pleeg
den aan de mohammedaansche inboorlin
gen. De Turksche troepen hebben Boiburt en
Mamachatun bereikt.
De minister diukte den wensch uit, dat
deze""1 reeks van gesloten vredesverdragen
door den algemeenen vrede zou worden be
kroond. Binnen de perken van ons oorlogs
doel zal de oorlog in vereeniging met de
trouwe bondgenooten, steunende op den
heldenmoed van het leger en de offervaar
digheid der bevolking, worden voortgezet
totdat een eervolle en duurzame vrede is be
reikt.
Washington, 24 Febr. (R.) In eene
door president Wilson uitgevaardigde pro
clamatie is de tarweprijs voor 1918 bepaald
op 2 dollars 20 cents per bushel, zijnde het
zelfde bedrag als verleden jaar.
N e w-V ork, 26 Febr. (R.) De. presi
dent ^-van den Amerikaanschen arbeiders
bond Gompers heeft bekend gemaakt, dat hiif
eene uitnoodiging, van de zijde der Duit
sche vakvereeniging tot hem gericht tot bij
woning van eene conferentie om over den
vrede te spreken, heeft afgewezen. Hij zeide,
dat het plan was deze conferentie, al6 dit
mogelijk was, te doen bijwonen door gevol
machtigden van alle geallieerde landen. De
uitnoodiging kwam van het lid van den Duit
schen rijksdag Legien door tusschenkomst
van den Nederlandschen arbeiderslei
Oudegeest.
Gompers weigerde het antwoord, dat hij
gegeven 1 I aan Legien te publiceeren;
maar hij zeide, dat hij duidelijk gemaakt had,
dat de Amerikaansche arbeiders, nu zij bezig
zijn te trachten den keizer te verslaan,
geene verandering in den toestand wensch-
ten te brengen door besprekingen te houden
met de Duitsche arbeiders.
Oost-IndK
AKti.lciil.rfslitful Wrobo^an.
Tot assistent-resident van de atdceling
Grobogan is benoemd de controleur Van
den Bos.
Vernet tegen .Ie heliiMlingeu.
Alle inlanders op de particuliere on
dernemingen te Semorang hebben gewei
gerd hun belasting te betalen.
ItijNl voor Jftvn.
Het eerste met rijst geladen schip is
op Java aangekomen.
Yoeilselsclinnrsclitc.
Uit Batavia wordt geseind:
Te Pemalang en andere kustplaatsen,
waar vocdselschaarschte heerscht, treedt de
regeering helpend op.
op de groote moeilijkheden welke zich voor
doen bij de beoordeeling van het beleid van
de minister. Niettemin zal hij niet nalaten,
critiek te oefenen omdat hij verbetering mo
gelijk acht. De gestie van het departement
van landbouw wat betreft de besteding van
het millioenenkrediet is ten deele in duister
gehuld. Als de min. in zijn memorie van ant
woord beschouwingen geeft is alles mooi,
maar de practische maatregelen kloppen niet
steeds op de beschouwingen. Verschillende
beweringen worden zonder bewijs voorge
legd. De minister spreekt zich zelf meerma
len tegen en tracht beantwoording van con
crete vragen te ontgaan. Spr. behandelt daar
na het geval van de taxatie van 1 Juli 1916
in beslag genomen rijst, die ten deele eerst
in het voorjaar 1917 werd geschat met rea
lisatie van oorlogswinst en waarbij 50,000
taxatieloon werd opgedrongen aan de taxa
teurs die voor niets wilden schatten, wat het
rijt 5 6 millioen heeft gekost.
Kameroverzicht
Tweede Kamer
In de zitting van Dinsdag werd ten aan-
zieh der Indische Begrooting, de motie-Bo-
gaardt betreffende instelling eener staats-
--^missie van ambtenaren aangenomen
met 59 omen. Het amendement
der commissie van rapporteurs om de vóór
1914 gepensionneerde Indische officieren
te doen deelen in de voordeelen der nieuwe
pensioenregeling wordt aangenomen met 71
tegen 3 stemmen.
Levensmiddelen debat.
De heer van Beresteijn erkent dat de mi
nister voor een bijna bovenmenschelijke
taak Is geplaatst, en dat de burgerij niet
steeds voldoende medewerkt. Hij wijst voorts ►per dog tot veevoeder zal kunnen worden' ver-
En nu tracht de minister de schuld f*
schuiven op de taxateurs en bovendien da
Kamer om den tuin te leiden door op dJ
vraag naar loon van de taxateurs te ant
woorden met een mededeeling omtrent rijs»*'
soorten, welke ter schatting werden gege
ven. Onjuist is ook de bewering dat de heen
Kröller niet afwist van de quaestie van hel
drukken der broodkaarten. Deze kaarten zijn
namelijk ten deele op.de drukkerij van dei^
heer Kröller gedrukt. Ook heeft de minis^
ter onjuiste djfers voorgelegd aan de Km
mer. Spreker Is het eens met het distributief
systeem, doch wil critiek oefenen op hel
regeeringssysteem van den minister. Hij bef
handelt in dit verband eerst de peulvruch
ten-kwestie, waaromtrent hij zijn in zijn
nota's neergelegde opinie handhaaft, even-1
als ten aanzien van de kaasquaestie.
Uitvoerig betoogt spr. dat de Minister,'
wat betreft de graanvoorziening, voortdu-4
rend achter de feiten heeft aangeloopen en
bezweken is voor de bezwaren van do
groote kleiboeren, die worden bevoorrecht
boven de bondboeren, zonder dat daartoe
reden was. De teeltregeling werd veel te
laat vastgesteld. De vaststelling van maxi
mumprijzen na de inbeslagneming was vier*
kant strijdig met de wet. De teeltregeling
heeft bovendien verkeerd gewerkt. De met
granen beteclde oppervlakte is sinds 1915
teruggegaan met 40.000 H.A., van rogge
in 1916 slechts met 32 pet., van tarwe mei
64 pet., verkregen door invordering.
Aan de taxaties kleven vele fouten. Per
sonen die uit het in staat van beleg verkec-
rend gebied zijn gezet, komen soms als of<
ficieele» taxateurs weer in hun verboden ge
bied terug. De schadeloosstelling is niet be
hoorlijk geregeld, waardoor onbillijkheden
ontstaan. Het graan is veel te duur inge
kocht, tot schade van de schatkist en dal
eveneens pacht- en koopprijzen van de lan
derijen buitengewoon in prijs zijn gestegen.
De minister heeft over het hoofd gezien dal
gelijke menschen gelijk moeten worden be
handeld. Ook ten aanzien van de opvor
dering van granen bestaat ongelijkheid van
behandeling.
Ten 4.55 uur breekt spr. zijn rede af en
wordt de vergadering verdaagd tot 's avonds
8 uut ter verdere behandeling van de Indi
sche begrooting.
'•rocfveevoeilerinbrlek.
Bij <le Iweedo Kamer is een voorstel ingeko*
mcn om aan dc Coöperatieve Aordoppolmcel-
it-briok Oiunjc lü. Dellen tni ltcln/cTü van «la
slichting van een proefveovocderiabriek een sub
sidie te verleenen tot een bedrag van ter hoog
st? f 90.000.
Uit de toelichting blijkt, dat de capaciteit der
te stichten veevoederfabriek zoodanig zal zijn,
dal het vruchtwater van 1000 HX. uardappclei*
werkt, terwijl de Fabriek zich verbindt do proef
te nemen mcl 50.000 HL. aardappelen; bij het
welslagen der proef zullen voor de campagn#
1918 meer fabrieken voor dc toepassing van het
procédé kunnen worden ingericht.
Bovendien heeft de toepassing van dit procédé
ook met het oog op de vervulling der openbar»
wateren een groote beteekenis. Dienaangaande
wordt vermeldt, dat de toepassing er van ook in
uitzicht stelt, dat, behalve het eiwit, ook nog d»
voor bemesting waardevolle kalizouten en stik
stofverbindingen uit het afvalwater gewonnen
zullen kunnen worden.
In het klein werd deze meststof met circa 20
pet. kali cn 5 pet. stikstof bereid cn bij bcmes-
tingspvoev.cn a\% zeer werkzaam erkend.
De kosten van de inrichting der proelfobriek
zullen ten laste van het Rijk komen, doch in
geen geval zullen zij de f 90.000 te boven gaan.
Slaagt de proef, dan neemt de fabriek de aan t«
schaffen machines tegen een redelijken prijs, die
gesteld is op f 40.000, over.
Het te bereiden veevoeder zal in zijn geheel
ter beschikking van de Regeering komen.
Het leven te nemen zooals het is, is de
grootste heldenmoed.
Novelle „Uit het Zeedorp",
door
J. Eigenhuis.
Verdompeld, as 't er niet aan de deur wier
gerinkeld.
Maar de zwaar-vunzo lucht in het woon-
ihokje hield Sien nog zoo loom in de leden en
zoo zw.yar in het hoofd. Ze tilde" alleen het
hoofd etentjes schuin op, om te luisteren. Dat
was dronken Gilles-buur z'n dreun-stem en
*'n reutel-lach. Een vreemde stem er tegen
over. Weer rinketen aan de deur en dan Gil
lis' snerkerig lachen.
„Zou-je dan ope doen, lui varreke!"
Een vuist dreunde tegen de bovendeur, die
knoersig rammelde met de grendeL Een rof
fel kletterde tegen een ruitje, tegen een ander,
langs drie vier ruiten te gelijk.
Daar had je 't ah in de kribjes de twee
kleinsten wakker I Drenzerig eerst,, toen uit
schietend met blerkend geklaag.
Het wijf- richtte zich geeuwend overeind,
duwend tegen hel zware, in het bed gekrom
de lij! van haar man, om wat zit-ruimu:.
fiÜn sntiiverig hrak zu^htf-
rig kreunend af, het lijf zette zich nog krom-
mender naar haar toe en snorkend sliep hij
weer verder.
,',Zo'n slaepkop!" geeuwde het wijf, de
bloote armen in het donkere bedsteohok om
hoog stekend, loom met gebalde vuisten, die
tegen de zoldering aanbonkten.
Ze was nog zoo zwaar in het hoofd. Ze kon
er niet goed tegen. Gisteren avond een rechte
pret-avond, een Sint-de-vreet-op. Haar vent
had dc afrekening thuisgebracht. Aangescho
ten was-hij thuisgekomen, heel anders dan
andere jaren, als hij zwalkte, ccn paar dagen
temet, zonder boven water te komen, en eLn-
delijk als een verstijfd lijk door een paar bu
ren op z'n bed werd gesmeten. De' dominee
had 'm nog kort geleden opgezocht en met
hem gepraat over z'n groote gezin en de
armoede, die voor de deur stond als hij alles
verdeed, wat hij in handen kreeg. Ze moest
er toch om lachen eigenlijk, dat hij gisteren
avond zoo gehoorzaampjes was thuisgekomen,
een flesch brandewijn cn een zak bitterkoek
jes in z'n jekker. Buur Gilles en haaiïge^Leun
z'n wijf hadden danig meegeluifd. Wat 'n pan,
'n gezellige pan was dat geweest. Op de har-
monika gespeeld cn Gilles met er gestoeid, dat
ze gillend over elkaar rolden op den vloer.
Ze was er nog zwaar van in haar hoofd.
Tusschen het krijten en dreinerig gieren
van de kleintjes, kletterde de roffel weer tegen
de ruiten of dreunden de vuistslagen tegen de
deur en snerkte het gelach van Gilles: ,LZe
wass bezope hè-èèl Ze logge nóg voor
mcraokel, hè-èl Trap dc deur maar in!
Zoon gochcmc-rd! Of ie zelf gisteren niet
door z'n wijf naar huis is gesleept!
Sien smecf de dekens op cn scharrelde er
in de Liuuv. -baaien rokken uil. Zchs de kou
sen feaU noa aail Ze 'i ook niet gewend.
Zoo maar uit 'n kopje had zc de klare jene
ver met suiker gedronken. Uit één kopje later
met Gillcsbuur. Dat was m'n fijne, toen ze
stoeiend over den grond rolden, 'r Vent had
'cr toch geen*besef meer van.
„Jae, zeker, 'ou je -gemak. 'k Kom al lang,"
eu mei ccn loomen zwaai slofte ze in haar
borstrok naar dc deur, waarvan zc dc boven
helft opende.
De zilveren helm van een veldwachter glom
vlak voor haar cn grommend: „zoo, lui var
reke. is daU'n mcnsch late blauwbekken,"
duwde hij T een proces-verbaal in de han
den, na er eerst een paar krabbels opgezet ie
hebben, dat ie 'l overhandigd had aandc huis
vrouw van gedaagde.
„Wat mot 'k met dat pampieretje. malle
vent," lachte Sien nog geeuwerig.
„Zè-je wel lezen. Van de Leerplicht," en de
veldwachter keerde zieh om, verdwijnend in
het slopje.
Sien stond nog met open mond den man
na te oogen. Zoo'n klabak, wat 'l haar 'n zorg
was. De Leerplicht! Ze zou 'r jóngens-thuis
houën of naar school sturen, nel zoo zc wou.
Als je over je eigen zaad nou niet meer baas
was!
Gilles-buur stond legen 'r tc knipoogen. cn
greep T ineens in den dikken, blootcn boven
arm. Ilij kneep.woest in het harde vleesch,
dat vast was als ccn smids-biceps.
„Doe l mit Leune," lacht zc met haar drm-
Jièrige schreeuwstem, maar ze liet hem be
gaan, geeuwerig ouder ecu opkomend wel-
Justje door. Juist zag zc dc roqie locroogjes
van 'I wijf van haar broer, die over haar
woonde. Eu met een gemaakt nijdig gezicht
mepte zc naar Gilles, die vettig lachte cn grap
pig de h i»d< n ij\< naar huis liep.
I Was koud. Ecu triestige nevel-lucht hing
over hel slopje liecn cn walmde ijzig de deur
in. Sien huiverde er. smeet dc bovendeur dicht.
De verzuurde slaaplucht uil dc bedstee cn de
•drank- en rookwalm van den smulavond slon
ken haar te geinoet en beklemden haar de
ademhaling. Ze schoot een jak aan cn spelde
een vergoord grijsgcruitcr. omslagdoek om.
In dc bedstee knepperde weer regelmatig
de zware slaapademhaling van haar vent. En
de kleintjes kraakten allen nog wat. Dc zwa
re, vergiftige atmosfeer scheen die weer te
bedwelmen. Met den waterketel ging ze naar
buiten, de deur aclilcr zich open latend cn in
statigen zwier liep ze naar dc put. De rokken-
laag slingerde zoo regelmatig en zoo plechtig
om de breede heupen, of het onderlijf om een
spil draaide. Zwaar als van een geëicrzakle
spin, rond en ontzaggelijk, draaide het fameu
ze onderdeel om het middel en dc armen
balanceerden mee in zwierige deftigheid.
Sien was er om bekend, om haar sierlijken
gang, en menige vent uit het slopje moest
haar begeerig- nazien. Zoo'n groot, slonk wijf,
dat zoo aantrekkelijk heupdraaide, al dc ele
gance cn coqueilerie. haar als vrouw eigen,
leggend in dierv\pteclit$tatigen loopzwaai. Bij
den put waren net andere wijfjes, die haar
arm-stoötcrd en giebelend zagen aankomen.
„Zoa'n groasche gek!" fluisterden ze en ge
niepig begonnen ze 'n buurpraatje over de
kou c'n over 'n ruzie in hel slopje. De melk
boer kwam cr op af en do bakker, die gebbe
tjes maakten met Sien. Met een clcgantcn
zwaai keerde Sien zich om. toen zc haar ke
teltje bad gevuld, cn nog het hoofd naar de
mannen toegekeerd, mot een aanmoediging in
de zwarte oogen, lachte zc: „Non, je doe maar,
'art: lapjes". In een dansenden sleêpgang, de
p ti iiT. -,d v a gel-waggel «1(1 het
enorme licup end om iict spilligc middel.
zweefde ze naar haar huisje, en verdween xq
met nog een laalslen blik naar dc mannen.
„Sien 'oudt wel van 'n aerdig-eidje," grin
nikten dc wijfjes aan den put cn de bakker
knipoogde tegen den melkboer.
't Was nog alles stil in hel woonhokje. Met
een vuilcn, droogen doek veegde Sien <le
jeneverkopjes van gisterenavond om, zette
den waterketel op het pctroleum-stel en be
gon hoepels te knappen voor het kleine pol*
kacheltje. Toen z.elte ze z.ie-h op haar geraak.
Croonend in het kleine vertrekje als een
monstergroot afgodsbeeld in een nauw kapel
letje. Iloog op dc dikke rokkenlaag zat ze reu-
zig groot, het slanke bovenlijf omhoog en met
een lodderigen geeuw het nog knappe kopjö
door uitgcrcklen mond vermonsterend. Loe«
rend tuurde ze door een enkel onbevroren
plekje van dc ruitjes naar de overbuurljes.
nam een kous, welke ccn hiel ei^ leen mi -te;
van Wout, die school ging. Maar ze smeet 'ni
weer op zij. Wat duvelde 'l ook! De jongen kon
best op z'n bloote pooten loopen. Ja» ze zoil
'r nog drukte om maken! Als zij m naar
school stuurde met hecle kousen, dan kwam
ie loch op 't strand terecht, zelfs midden ia
den winter en 's avonds laat thuis, jeSou zier^
heelemaal zonder kousen.
Zij had nis kind ook oltijd blootsvoets
loopen. As dc meester 'm zoo niet op school
wou hebben, morst ie 't zelf weten. Met dieO
vervloekten leerplicht
(Wordt vervolgd.)