AMERSFDOBTSCH DAGBLAD
nuioamiiiimitiïürfa
buitenland
"binnenland
DE EEMLANDER"
16e Jaargang, No. 239
IBMIUCMCUTCDDIIC P" "»"ndcD *oot Amerj.
AuUnnLliltn I urnlJu foorl f 1.50, idem franco
pa pos' 2.00i per week (met gratis verzekering
fayn ongelukken) f 0.14. aizonderlljke nummert
f 0.05 Wekelljkscb bijvoegsel HolUndsch*
HfUmmaw (onder redactie tan Thirèse Hoven)
per 3 maanden 50 cent Wekelljkseb bijvoegsel
•WKtldrtvu** per 3 maanden 60 cent.
HOOFDREDACTEUR: M*. D. J. VAN SCHAARDENBURQ
UITGEVERS: VALKHOFF 4 C.
BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAL, hoik utrcchtschibt.
INTERCOMM. TELEFOONNUMMER 513
Vrijdag 3 mei 191a
ditnsUinbicdingen 1—5 regel» 0.50. groote lellen
naar pIjjBmlmte Vooi hendel en hedrlll txauan
teer eoordeelige bepalingen tol het herhaald advcn
teereo In dit Blad, by abonnement. Eene drculalm,
bevattende d, voonraarden. wordt op aanvraag
toegezonden.
Politiek Overzicht
Het einde van den strijd
in Finland.
De strijd tegen de anarchie in Finland na
dert zijn einde. Evenals in de nieuwe staats
lichamen, die in het oosten in wording zijn,
wordt in het oude grootvorstendom, dat in
1809 van Zweden werd afgescheiden en dat
van het uiteenvallen van het Russische cza-
renrijk partij heeft getrokken om zich onaf
hankelijk te verklaren, zonder veel moeite
de taak van vredeshersteller door Duitsch-
land vervuld. Het ijs, dat den toegang tot de
Finsche havens versperde, heeft eenige ver
traging teweeg gebracht in het aan land
brengen van het Duitsche hulokorps, dat
i kort nadat de vrede tusschen Duitschland
en Rusland gesloten was, op de roepstem
van de door de roode garde in 't nauw ge
brachte wettige regeering was uitgezonden.
Waar nadat den 3en April de Duitsche
troepen den voet hadden gezet op den Fin-
schen grond, is het werk met bekwamen
spoed aangevat. Den 18en April werd be
richt, dat het zuidwestelijke gedeelte van
Finland geheel van de roode garde bevrijd
was. Den 24en April volgde het bericht, dat
ten Noorden van Lahti de verbinding met
het Finsche leger verkregen was. En de al
lerlaatste dagen brachten de tijding, dat eene
poging van de roode garde om de Duitsche
linie N.-O. van Tavastehus en Lahti door
te breken, onder zeer zware verliezen voor
haar was afgeslagen, en tegelijk het bericht,
dat Finsche troepen de vesting Wiborg, dicht
bij de grens in het Zuidoosten, hebben ge
nomen en dat daarhii He aanvoerder van
de roode gardisten Kullervo Manner in ge
vangenschap is geraakt.
De strijd loopt dus naar het einde. Men
denkt er reeds aan het werk van reorgani-
atie en wederopbouw ter hand te nemen.
0e regeering heeft haren zetel uit Wasa,
lat haar tot wijkplaats heeft gediend in de
Hagen toen de revolutie in Zuid-Finland tri
omfeerde, weer naar de hoofdstad Helsing-
irs overgebracht. Een lid van de regeering,
'f> senator Castren, heeft it\ een interview
hoop uitgedrukt, Hat de toestand zonder
t< ^roote moeilijkheden geregeld zal kunnen
ordqn. De landdag zal den arbeid, dien hij
eeft moeten onderbreken, spoedig weer
noéten opvatten. Een bezwaar levert het in-
»usschen op, dat velen van de sociaal-demo
cratische leden van den landdag zich aan
landsverraderlijke handelingen hebben
schuldig gemaakt en veroordeeld moeten
worden, hetgeen hunne uitsluiting van den
landdag meebrengt. In de daardoor ledig ko
mende plaatsen zal door verkiezingen moe
ten worden voorzien. Totdat die plaatsen
vervuld zijn, is de landdag niet meer dan
een romppariement en zullen geene wetten
van ingrijpenden aard tot stand gebracht
kunnen worden. Dat zal moeten blijven
wachten, totdat de landdag weer voltallig is.
Tot zoo lang zal ook Hp v-raag moeten blijven
rusten, of de nu geldende grondwet ge
handhaafd zal blijven.
Eene andere vraag, die bij de nieuwe in
richting van het Finsche staatsgebouw aan
de orde zal komen, is die of Finland republi-
keinsch of monarchaal zal worden geregeerd.
Die vraag is dadelijk nadat de onafhankelijk
heid van Finland was uitgeroepen, aan de
orde gesteld. Tot klaarheid is men echter
daarin nog niet gekomen. Een correspondent
van de Vossische Zag. noemt twee Candida-
ten, die voor de bezetting van den troon van
Finland worden genoemd; hij zegt naar aan
leiding daarvan:
„De Duitsche candidaat, prins Oskar,
werd blijkbaar van Engelsche zijde gelan
ceerd. In Duitschland zou men zonder twij
fel er aan gedacht hebben, dat deze prins
buiten staat is een zeer gewichtigen plicht
van den koning te vervullen, omdat hij mor
ganatisch getrouwd is. In Engeland zag men
deze fout over het hoofd, want het kwam er
slechts op aan de Duitsche hulp voor de
Finsche republikeinen verdacht te maken,
Maar het eigenaardige was, dat er dadelijk
aan Duitsche zijde deskundigen waren, die
in den gestelden val liepen en luchtkastee-
len bouwden voor de problematieke dy
nastie. En daar, waar men het plan had uit
gedacht, kon men vergenoegd in het vuistje
lachen. Men had immers de bevestiging van
de Duitsche plannen op de heerschappij zoo
vlug en gemakkelijk gekregen als men maar
kon wenschen. En men kon dus „tot be
strijding van het Duitsche gevaar" een twee
de candidatuur lanceeren: die van den Deen-
schen prins Axel, den zoon van eene prin
ses van Orleans. Hoe de zaak ten slotte zou
uitloopen, was onverschillig. Men had in
ieder geval 'gezorgd voor de lieden, voor
wie ook de tegenwoordige wereldcatastro
phe in de eerste plaats een turf is voor dy
nastieke wedloopen.
„Maar één factor had men bij deze be
rekeningen geheel buiten aanmerking gela
ten: dat waren de Finnen. Ik heb velen van
dezen uit alle kringen van de bevolking ge
vraagd om hunne meening en hunne wen
schen over den toekomstigen regeerings-
vorm. Wat de theoretici van de eene of de
andere zijde zeiden, woog ongeveer tegen
'elkaar op. Interessanter waren de lieden, die
voor de vox populi kunnen doorgaan: geko
zenen van het volk of althans mannen, die in
nauwe voeling met het volk dagelijks prak
tisch werkzaam zijn. Die waren zonder uit-'
zondering republikeinen. Velen van hen
verklaarden zich theoretisch voor aanhan
gers van de monarchie, die echter praktisch
voor Finland ongeschikt was. En één, die
eene positie van hoog aanzien bekleedt,
zeide kort en bondig, dat de weg naar het
koningschap slechts ging over de lijken van
de tegenwoordige regeering."
De oorlog.
Van de oorlogstooneelen weer het korte
bericht, dat stereotiep begint te worden:
Geen nieuws. De strijd bepaalt zich in hoofd
zaak tot artilleriegevechten.
De Engelsche regeering heeft een nieuw
spergebied in de Noordzee ingesteld tus
schen Noorwegen en de ten Noorden van
Schotland gelegen Orkney- en Shetland-
eilanden. De vrije scheepvaart in de volle
zee wordt daardoor opnieuw belemmerd.
B e r J ij n 2 Mei. (W. B.) Voormiddag-
bericht uit het groote hoofdkwartier.
Voor Sebastopol braken wij den vijande
lijken tegenstand. De stad werd gisteren
zonder strijd door ons bezet.
B e r 1 ij n, 28 April. (W. B.) In Bem
zijn de onderhandelingen, die sints verschei
dene weken tusschen vertegenwoordigers
van de Duitsche en de Fransche regeerin
gen over kwestiën betreffende krijgsgevan
genen gevoerd worden, tot een bevredigend
einde gebracht. De regeling, die is getroffen,
betreft de uitwisseling van een aantal Duit
sche en Fransche krijgsgevangenen. Bij een
minimum-duur van de gevangenschap van
18 maanden zullen de krijgsgevangen offi
cieren in Zwitserland geïnterneerd, de on
derofficieren en manschappen rechtstreeks
naar huis gezonden worden.
Verder bevatte de overeenkomst nog een
leeks gewichtige bepalingen over de inrich
ting van het dienstbedrijf in de gevangen
kampen, over de voeding en de krijgsgevan
genen, inzonderheid hun broodrantsoen,
over de uitvoering van gerechtelijke en dis
ciplinaire straffen en over de behandeling
van de bevolking in de bezette gebieden.
Het Pruisische huis van afgevaardigden
heeft bij de behandeling van het wetsont
werp tot hervorming van de regeling van
het kiesrecht, een voorstel tot herstel van de
oorspronkelijke regeeringsvoordracht, die
de invoering van het gelijke kiesrecht met
geheime stemming bepaalt, met 235 tegen
183 stemmen verworpen. Daarna werd het
voorstel dei commissie, dat een. meervoudig
kiesrecht beoogt, aangenomen met 232 te
gen 183 stemmen.
Deze beslissing is nog niet definitief, want
de zaak komt in derde lezing nog weer aan
de orde.
Londen, 2 Mei. (R.) De Meibetooging
van de socialisten te Glasgow werd door
een groote menigte vijandig ontvangen. De
vlag werd vernield.
Washington, 2 Mei. (R.) Oorlogs-
secietaris Baker zal waarschijnlijk heden in
de legercommissie verschijnen om zijn pro
gramma aan te bieden tot versterking van
het Amerikaansche leger, ten einde het
hoofd te bieden aan den Duitschen aanval.
De kwestie van de uitrusting en het vervoer
is heden besproken in eene vergadering van
leden van den oorlogsraad. Men is aan het
oorlogsdepartement van meening, dat het
mogelijk zal zijn dit jaar minstens drie mil-
lioen manschappen te behandelen.
Washington, 2 Mei. (R.) Volgens
berichten van het schatkist-departement
hebben naar schatting reeds 12 millioen
mcnéchen ingeschreven op de derde vrij-
heldsleening tegen QVs millioen op de twee
de en 4>i millioen op de eerste leening. Het
totaal bedrag der inschrijvingen is nu ruim
2500 millioen dollars.
Washington, 2 Mei. (R.) Het spoor-
bestuur heeft orders gegeven voor 1025
passagiers- en vrachtlocomotieven aan de
American and Baldwins Locomotive works,
voor een bedrag van 60 millioen.
Washington, 2 Mei. (R.) De War
Trade Board heeft ruwe rubbel geplaatst op
de beperkte invoerlijst en den j>rijs naar
mate van de kwaliteit bepaald respectievelijk
op 62, 63 en 68 cents te New-York.
Verspreide Berichten
Londen, 2 Mei. (R.) Een telegram
zonder datum uit Port Atlantic bericht, dat
de kuststoomer City of Athens bij de kust
van Delaware met een kruiser in botsing is
geweest. 74 menschenlevens zijn verloren
gegaan, 61 personen zijn door een boot van
den kruiser gered. Het stoomschip zonk na
zeven minuten; de kruiser werd niet bescha
digd
Londen, 1 Mei. (R.) Heden morgen
spoelde in Bridlington (Yorkshire) een mijn
aan. die met geweldige kracht ontplofte. De
ontploffing werd in de geheele stad ge
voeld. Alle huizen langs het zeefront zijn
beschadigd en in een honderdtal werden de
ruiten stuk geslagen.
Kameroverzicht
Tweede Kamer
De post var: 120.000 voor voltooiing
dei inrichting van 't gebouw voor den post
chèque- en girodienst te 's-Gravenhage,
waarvan reeds 40.000 was toegestaan,
werd in de zitting van Donderdag verworpen
met 37 tegen 24 stemmen. In verband daar
mede werd de behandeling der suppletoire
Waterstaatsbegrootirtg geschorst.
De motie-Ter Laan betreffende de ontei
gening der oeverterreinen langs de Oude
Maas bij totstandkoming van den waterweg
van Dordrecht naar zee werd verworpen
met 47 tegen 15 stemmen.
Instelling handelsregister.
De bepaling betreffende de vermelding
der 'nationaliteit van commanditaire ven
nootschappen wordt aangenomen met 47
tegen 15 stemmen.
Het amendement-Rutgers om niet in het
register op te nemen land- en tuinbouwers
en visschers, die geen anderen handel drij
ven dan uit hun bedrijf voortvloeit, wordt
aangenomen z. h. St., na aanneming met
54 tegen 3 stemmen van het sub-amende-
ment-Gerretson om ook ambachtslieden uit
te zonderen.
Het amendement van de commissie van
rapporteurs, tot betere regeling van het
hooger beroep in zake de inschrijving, wordt
door de regeering .overgenomen.
De eindstemming over het ontwerp zal
op een nader te bepalen dag plaats hebben.
Aan de orde is daarna het ontwerp-Duys
c.s., betreffende de
Ouderdomsvoorziening.
De heer Snoeck Henkemans doet
een dringend beroep op de wijsheid van de
Kamer om het ontwerp niet aan te nemen,
in de eerste plaats om den inhoud, in* de
tweede plaats om het tijdstip van indiening.
Hij beveelt als compromis aan, het op
nemen van zelfstandig werkenden beneden
de loongrens, van invaliditeitsverzekering
en verplichte verzekering.
De heer VanVuuren protesteert tegen
de afwezigheid van verreweg de meeste
vrijzinnigen bij de behandeling van hun ont
werp en betoogt dat de indiening van het
ontwerp strijdig is met de politiek van het
bestand gesloten op verzoek der linker
zijde. Spr. beschouwt de indiening van het
ontwerp als een wanhoopspoging om poli
tieke onmacht te bedekken.
Te 4 uur 15 werden de beraadslagingen
verdaagd tot Vrijdag half 2.
Ben enten
Dc Staatscourant van 2 Mei bevat o. a. de
volgende Kon. besluiten:
op verzoek ccr\ ontslagen onder dank
E. Nicrstrasz, hypotheek-bewaarder te
Leeuwarden;
benoemd tot essayeur bij den waarborg en
de belasting der gouden- en zilveren werken
te Utrecht II F J. Caub, adjunct-controleur
bij dal dienstvak te den Haag;
tot belasting-ontvanger te Oude Tonge H.
van Hartem, rijksklerk le klasse bij dc be
lastingen te Breda;
op verzoek eervol ontslagen J. Zeilemakcr
als burgemeester van Nibbixwoud;
benoemd tot inspeclrice van hel Middelbaar
Onderwijs mevrouw M. E. Leliman—Bosch te
Baarn;
lot gewoon hoogleeraar in de letteren en
wijsbegeerte aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht voor het onderwijs in de algemeene
geschiedenis der middeleeuwen, diplomatiek,
palacographie en aanverwante hulpmiddelen
der geschiedenis dr. O. Oppermann en voor
het onderwijs in dc oude geschiedenis dr. H.
Bolkestein, beiden thans buitengewoon hoog-
lecraar;
lot gewoon hoogleeraar in de letteren en
wijsbegeerte aan de Rijksuniversiteit le Lei
den voor het onderwijs in talen en geschiede
nis van Babylonië en Assyrië dr. G. J. Thierry
thans buitengewoon hoogleeraar;
benoemd tot notaris te Lisse mr. J. P. van
den Brink thans te Alblasscrdam.
Z. K. II. de Prins begaf zich gistermid
dag naar Leiden ter bijwoning aldaar van de
algemeene vergadering van de Koninklijke
Nederlandsche Vereeniging „Onze Vloot"/ Na
afloop der vergadering verraste Z. K. II. het
gezelschap door den boottocht naar dc Kaag
mede te maken, waarna de Prins ook deel nam
aan den gemeenscbappelijken maaltijd in het
Restaurant „De Vergulde Turk" te Leiden.
Salarissen ambtenaren en
beambten. Naar uit parlementaire krin
gen wordt vernomen, zal de Tweede Kamer
de voorstellen tot verbetering van salarissen
van ambtenaren en beambten, om elke ver
traging te voorkomen, aannemen in den
vorm, waarin zij door de regeering zijn in
gediend. Er zal echter krachtig op worden
aangedrongen, de geheele verhooging en
niet 75 zoo spoedig mogelijk te doen in
voeren en om de noodige correctiën te doen
aanbrengen in die salarissen, waarvan de
billijkheid ten opzichte van andere salarissen
wordt erkend.
Personeelgebrek bij de pos-
te r ij e n. Gemeld wordt, dat om aan het
steeds nijpende personeelgebrek bij poste
rijen en telegrèfie het hoofd te kunnen bie
den, bij wijze van proef, tijdelijk op de Am-
sterdamsche bijkantoren de commiezen-titu
lair en adjunct-commiezen voor een gedeel
te zullen worden vervangen door bevorderd
lager personeel. Men hoopt zoodoende vol
ledig bevoegde ambtenaren beschikbaar te
krijgen om de verloven, die gevaar liepen
ingetrokken te worden, te kunnen afwikke
len.
Directeur openb.are werken
B r e d a. B. en W. van Breda hebben de vol
gende voordracht opgemaakt voor directeur
van openbare werken aldaar1. L. S. P.
Scheffer, Utrecht; 2. C. G. Beltman, Amers
foort; 3. J. F. A. Elick, Teteringen; 4. J. M.
D. Kentie te 's Gravenhage.
H. J. Bleek er. f T^ Lochem is
gisternamiddag overleden de reserve-ma
joor H. J. Bleeker, commandant van het 13e
landweerbataillon, waarvan de staf te Doe-
tinchem is gevestigd.
W. A. Beschoor. t Te 's-Graven
hage is op 62-jarigen leeftijd overleden de
heer W. A. Beschoor, de bekende vroegere
firma'-4 van den boekhandel van dien naam.
M. G. de Gelder., t In den ou
derdom van 48 jaren is te Rotterdam over
leden de heer M. G. de Gelder, directeur
van de Rotterdamsche Droogdok Maat
schappij. Hij was schrijft de N. R. Ct.
een zeer bekwaam ingenieur, die de Droog
dok Maatschappij tot een reusachtige on
derneming heeft gemaakt, bovendien een
man, die sociaal voelde en daarvan o.a. in
zijn stichting van het Tuindorp Heyplaat
blijk heeft gegeven.
NMlerland «n de oorlog
Nederland en Duitschland.
De Berlijnsche correspondent van het
Holl. Nwsb. seint:
Naar ik verneem waren reeds Zaterdag 27
April alle tusschen Nederland en Duitsch
land hangende vraagstukken opgelost en
wel dat van den uitvoer evenals dat van den
doorvoer van zand en grind en evenals in
beginsel het vraagstuk tot hervatting van bet
goederenverkeer over het Nederlandsche ge
deelte van den spoorweg AntwerpenMün
chenGladbach. Wat dit laatste vraagstuk
betieft, zoo moesten nog enkele onderdee-
len worden geregeld. Ook hiervoor is een
bevredigende oplossing gevonden, zoodat de
geheele zaak thans practisch is afgedaan.
De Magdeburgische Zeitung schrijft: In
een telegram uit Den Haag aan de Frankf.
Ztg. van 27 April lezen wij o.a.: Als een
teeken van Nederlands goeden wil moet men
het ook beschouwen, dat dadelijk de wan
toestanden bii de behandeling der reizigers
aan de grens zijn opgeheven. Een beschik
king van den minister van financiën heeft
gelast, dat goederen, die de reizigers gebrui
ken of dingen, die zij aan het lijf dragen, niet
meer geconfiskeerd mogen worden en dat
de reeds weggenomen dingen öf worden
den teruggegeven, M in waarde worden be
taald. Ook in de bezwaren ten opzichte van
de Rijnscheepvaart is reeds voorzien. De
schepen waren in talrijke gevallen gedwon
gen aan de grens hun lading te lossen voor
een doorzoeking, hetgeen in vele gevallen
een vertraging van 12 tot 30 dagen en
groote kosten meebracht. Van nu af aan
moet bij het inladen der schepen een Ne-
derlandsch ombtenaar tegenwoordig zijn, op
dat eens voor al onaangenaamheden bij de
grensonderzoeking wegvallen.
De militaire verloven.
Naar het Hbld. verneemt, worden de mili
taire uitzonderingsverloven weder toege
staan.
\e«lerlani1 eu He eeassocieerilc n
Aan het slot der Britsche antwoord-nota,
welke wij voor het grootste deel reeds in
een vorig nummer vermeldden, ontleenen
wij nog dat de Britsche regeering, na ver
schillende juridische uiteenzettingen te heb
ben gegeven over het recht van angary, be
reid is toe te geven, dat in één opzicht dit
récht kan worden beschouwd als te zijn ge
matigd in moderne tijden. Overeenkomstig
de oude practijk ervan was het niet alleen
geoorloofd om neutrale scheepsruimte te re-
quireeren, doch ook gezagvoerders en man
schappen zelfs tegen hun wil te dwingen om
op hunne schepen tijdens het gebruik ervan
voor militaire doeleinden werkzaam te blij-
en. Zulk een dwang zou niet in overeen
stemming zijn met modeme denkbeelden en
het is, zoo zegt het antwoord, onnoodig te
verklaren, dat het optreden van Z. M.'s re
geering niet zulk een dwang op de beman
ningen der in beslag genomen schepen in
zich sluit.
De Nederlandsche regeering beweert dat
de genomen maatregel alleen op geweld be
rust. Z. Ms. regeering wenscht daartegen
over te beweren, dat de maatregel in ieder
geval in de mate waarin hij is toegepast,
een uitoefening is van het recht van souve-
reiniteit.
De meeste schrijvers over internationaal
recht bepalen zich er toe het recht te be
schouwen als eenmaal bestaande zonder te
trachten het na te vorschen tot zijn oor
sprong, doch het schijnt de Britsche regee
ring toe, dat de werkelijke toedracht juist
worde gesteld door Azuni, die zegtHet
augarierecht behoort tot de prerogatieven
der hoogste macht. Dit augarierecht is een
regelmatig recht, waarvan de souvereine
maohten gebruik maken in gevallen van
noodzakelijkheid of algemeen nut."
Het wordt algemeen erkend, dat het recht
van een souvereine staat zich uitstrékt over
alle eigendommen binnen zijn jurisdictie,
onafhankelijk ervan wie de eigenaar is en
neutrale eigendom onder de jurisdictie van
een oorlogvoerende valt, bij gebreke van
een speciale verdragsbepaling en bij drin
gende noodzakelijkheid evenzeer onder de
requisitie als het bezit van een eigen onder
daan. Indien een bewijs van dit feit ver
langd werd, zou her worden geleverd door
de omstandigheid, dat het geen ongewone
bepaling is in handelsverdragen, dat het
eigendom van de onderdanen der contrac-
teerende partijen zal worden vrijgesteld van
militaire opvordering in het territoriale ge
bied van de wederpartij. Schepen die een
buitenlandsche haven aandoen, zijn bij af
wezigheid van een speciale verdragsbepa
ling, ten volle het vanwege de plaatselijke
rechtspraak.
Het feit, dat de uitoefening van dit recht
een bijzonderen naam heeft gekregen, be
hoort de waarheid niet te verduisteren, dat
het de wettige uitoefening is van het recht
van een souvereinen staat en niet op de
handeling van een oorlogvoerende, die op
geen enkel beginsel is gebaseerd.
De Britsche regeering vertrouwt dat dc
voorgaande toelichtingen de meening van
de Nederlandsche regeering en van het
Nederlandsche volk zullen zuiveren van do
verkeerde opvatting, die wellicht is ontstaan
over de handelwijze der geassocieerde re
geeringen, door beslag te leggen op de Ne
derlandsche schepen, en men zal inzien dat
de geassocieerde regeeringen alles hebben
gedaan wat in haar vermogen was pm do
actie, welke zij gedwongen waren te voe
ren, en die volgens haar meening volkomen,
gerechtvaardigd is door het international©
recht, zoo min mogelijk kwetsend te maken
voor de Nederlandsche belangen.
De Verecnlcde «laten eu XeilerlamT
Men seint d.d. 30 April uit New-York:
De Vereenigdc Staten hebben vreedzame
regelingen getroffen met Noorwegen, Zwe
den en Japan met betrekking tot het in ge
bruik nemen van een deel van hun tonnen-
maot, en zijn nu eenigermote verbaasd en
verbijsterd door de berichten die uit Neder
land komen en die een aanwijzing zijn voor
een bittere stemming in Nederland (jegens
de Vereen. Staten) welke stemming hoe
wel zij hier (V. St.) niet wordt kwalijk geno
men oprechterlijk wordt betreurd, wijl de
ernstige druk der omstandigheden de Ver.
Staten tot het nemen van dien stap had ge
noodzaakt.
Intusschen zijn het Amerikaansche volk
en de Amerikaansche regeering ten volle
op de hoogte van Nederlands moeilijke po
sitie in de zand- en grintkwestie, waar met
de belangen van drie partijen dient rekening
te worden gehouden. Indien echter de Ne
derlandsche couranten haar invloed aanwen
den in het belang van een politiek van kalm
te zooals ook de Amerikaansche pers op
het oogenblik doet kan de definitieve
schikking in deze zaak worden overgelaten
aan de competente handen van ons (het
Ned.) dept. van buitenlandsche zaken, het
geen zou kunnen leiden tot een vriendschap*
pelijke regeling, wat zeer voordeelig zal zijn
voor onzen kolonialen handel voor en na den
oorlog en die de herhaling zal voorkomen
van een gebeurtenis, welke het geheele
Amerikaansche volk welks sympathie
voor Nederland in deze dagen veeleer is
toegenomen dan verminderd zou betreu
ren als het noodlottigste gevolg van den
oorlog.
'Vt lialcn van irrKim Till 4crlltn
Het Kamerlid Van Hamel heeft, gelijk wij
destijds meldden, den 30en Mar.rt aan c!e
Regeering eenige schriftelijke Vragen ge
steld betreffende de uitzending van schepen
voor het halen van graan uit Amerika.
Die vragen betroffen de bekende 100,000
ton broodgraan, of de Regeering bereid was
op het aanbod der ^associeerde regeerin
gen in te gaan en of de graanschepen zou
den gevrijwaard blijven van duikbootaanval-
len.
De minister van Buitenlandsche Zaken
heeft hierop den 2en Mei geantwoord, dat
hij lot zijn leedwezen die vragen nog niet
kan beantwoorden. Hij hoopt echter zeer
spoedig niertoe in st3at te zljr..
De minister teekent hierbij aan, dot hij
den heer Van Hamel reeds persoonlijk hier
mede in kennis stelde.
Uit Rotterdam verneemt het Hbld., ddt in
plaats van de drie schepen, die uit Amerika
naar hier zullen worden gezonden me* graan,
drie schepen van drzelfde reederiion als
waartoe de bedoelde vaartuigen behooren,
van hier zullen vertrekker. Hr": "'in dus één
schip van den Holl. Lioyd, éér. var He „Ne
derland" en één van de Ko inklijke. Het
heet dat Duitschland de wijheid van vaart
van al deze schepen reeds heeft gewaar
borgd.
Het convoolf nnnr -ïn'U^
De minister van Landbouw dec't aan
de Tweede Kamer mede, dat, teneinde te
voorzien in de verbinding ni*»l (ie Neder
landsche koloniën, de regeering voorne
mens is een convooi te doen uitvafen on
der geleide van Nederlandsche oorlogs
schepen. Dit convooi zal mede dienen voor
het vervoer van gouvernementsnassagiers
en gouvernementsgoederen.
De Schepenvorderingswet 1917 voorziet
slechts het vervoer van goederen naar Ne
derland, doch niet het vervoer van goede
ren uit Nederland en evenmin het vervoer
van passagiers.
In verband met het bovenvermelde voor
nemen der Regeering is het dus noodzake
lijk de Schepenvorderingswet aan te vullen»
opdat de vordering ook kan plaats hebben
voor het vervoer van goederen uit Neder
land en voor het vervoer van passagier».