BiassoGii SE 1
„DE EEMLANDER"
Van weak tot week,
Esn tendsaz-fiim in 5 acten
met masseert Ing van de Mc-
di3che Veraeniging voorSexit-
ëole V/eteaccliap te Berlijn.
FEUILLETON.
Het nest verstoord
!6e Jaargang, No. 257
IBMltiEUrUKDDIIC 1 tnJ,ndcn ,OOT Ameiv
flDUnlulïJiniurKuD foort f U0» Idem franco
pel pos* f 2.00, pet week (me! gratis verzekering
tegen ongelukken) f 0.14. afzonderlijke nummers
0.05. Wekelijksch bijvoegsel »D« HolUndsclxa
Huisvrouw* (ondet redactie vsd Théièse Hoven)
ptt 3 maanden 50 cent Wclcclljkscb by voegsel
Wcreldcevueper 3 maanden 60 cent
HOOFDREDACTEUR: M». D. J. VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF 4 C.
BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAL, «o,« uirscmischï»!..
INTERCOMM. TELEFOONNUMMER 513
SVlaaadag 27 Mei 1918
dienstaanbiedingen 1—5 regels f 0.50, groote letten
naar plaatsruimte. Voo» handel en bedrijf bestaan
zeer voordeclige bepalingen tut het herhaald ad ver»
teeren In dit Blad, bij abonnement Ecne drcuLlrc,
bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Ziezoo, de candidaatstelling voor de Kftj
merverkiezingen is achter den rug. Nu b&»
staat er althans zekerheid dat geen nieuwe
politieke paddestoeltjes zullen opschieten.
Op het allerlaatste oogenblik zijn er zoo
waar nog twee bijgekomen'n Koloniale
Partij, in 't leven geroepen door den heer
Fokkens, die vroeger 'n anti-rev. of chr.-
hist. candidatuur najoeg, en een Alg. Vrijz.
Partij, voor welke de Lib. Unie nog niet
alg. vrijz. genoeg was. 't Is dan ook je ware
eenheidspartij, ze komt zelfs met één can-
didaat uit, den heer De Klerk, die boos uit
de Lib. Unie weggeloopen is, omdat hij
daar niet candidaat gesteld werd.
Wel geteld hebben wij dus 25 partijen.
Of er ook 25 politieke schakeeringen te on
derscheiden zijn, is de vraag. Maar geen
vraag behoeft het te zijn of het Parlement
ook maar eenigen vruchtbaren arbeid zou
kunnen leveren als al die partijen in de Ka
mer hun vertegenwoordiger kregen. En even
zeker is het, dat die eenlingen met hun te
genstrijdige belangen, zonder aanhang en
invloed niet het geringste van hun program
zouden kunnen ten uitvoer brengen.
De socialisten verschijnen in 4 gelederen,
de Soc.-Dem. Arbeiderspartij, de Soc.-Dem.
Partij, de Soc. Partij, de Christen-Socialis
ten dan zijn er de Vrijz.-Democrateri, de
Lib. Unie en de Vrij-Lib.; de Econ. Bond,
de Alg. Staatspartij, de Unionisten Liga of
Vaderl. Partij, de Alg. Vrijz. Partij.
Voorts de Chrisk-Sociale Partij, de Chr.
Democraten, de Bond van Prot. Kiezers, de
Christ.-Hist., de Anti-Revol., de Oud-Geref.
Dan de Plattelandsparlij, met een recht-
sche en een linksche lijst, de Middenstands
partij, de Politiepartij, de Onderofficieren-
partij (V. D. W.), de Artistcn Partij (Neutrale
Partij), en de» Koloniale Partij.
En tegenover al die versnippering, .uiter
lijk onverdeeld, de R.-Kath.. Dat zij de sterk
ste partij in de nieuwe Kamer zullen vor
men, staat onomstootelijk vast.
Er hadden nog meer partijen kunnen zijn.
Wij missen naast allerhande belangengroe
pen en klassepartijen nog een doodbidders-
partij en 'n jonkerpartij, 'n sportpartij en 'n
loodgieterspartij, 'n schippers- en 'n vliege
nierspartij, 'n blondharige en 'n zwartharige,
n blauwoogige en -'n bruinoogige partij.
Maar een groep heeft zich niet afzonderlijk
georganiseerd, doch over alle partijen ver
deeld, wij bedoelen de politieke tinnegie
ters; diè vindt men in alle, en hoopvol
verschijnsel vooral in de jongste partijen.
Maar overigenswelk 'n hopelooze ver
splintering moet dat geven, en wat 'n stem
menverlies
Eigenaardig tocheerst vecht men jaren
lang om het kiesrecht deelachtig te worden,
en als men het eenmaal gekregen heeft,
gaat men z'n eigen stembiljet.... waardeloos
maken en den invloed, waarom men gestre
den heeft, vrijwillig prijsgeven f Want duide
lijk» is het, dat bij zooveel candiaatenlijsten
duizenden stemmen verloren moeten gaan.
Hoevele van de allerkleinste partijtjes zul
len *de halve kiesdeeler, 7500, niet eens
halen Hun lijsten worden dan terstond ter
zijde gelegd, de stemmen, er op uitgebrach:.
zijn gewoon verloren, de kiezers zelve heb
ben hun stembillet waardeloos gemaakt f
De volgende groep van partijen, die wei
den halven kiesdeele» behalen doch niet ge
noeg stemmen om dadelijk één zetel toe
gewezen te krijgen, zal moeten afwachten
of r.a de eerste toewijzing van zetels, het
'Stemmental groot genoeg is om voor een
der overgeschoten zetels in aanmerking te
komen. Ook daar dus groote kans van nut-
telooze stemmen.
Zelfs de derde groep, welke wel terstond
een zetel toegewezen krijgt en daaina nog
met 'n overschot blijft zitten, is er niet al
te gunstig aan toewant terwijf bij de groo-
tere partijen 'n eventueel nutteloos over
schot slechts 'n zeer gering percentage van
het totaal stemmen vertegenwoordigt, kan
voor de kleinere partijen in 'n dergelijk ge
val 50 a 50 van het totaal ve.loren gaan.
Daar de meeste van de nieuwe miniatuur-
partijtjes van linkschen stam ziin, spreekt
het wel vanzelf dat deze versnippering zéér
heilzaam voor rechts zal zijn. De kansen op
'n rechtsche meerderheid zijn na deze can
didaatstelling dus aanmerkelijk gestegen.
Dat zou nu op zichzelf zoo erg niet zijn,
ware het niet, dat onder de huidige omstan
digheden en de heerschende stemming des
volks 'n rechtsche regeering allerminst 'n
waarborg is voor binr.enlandsche rust. In
tegendeel, indien ooit, dan is wel thans"n
democratisch bestuur voor 's lands veilig
heid allereerste eisch.
De Duitsche hand schijnt nog zeer ver
te reiken. Na 'n isolement van vier jaar we
ten de Duitschers de wereld tot hare verste
uithoeken in beroering te brengen. Duitsche
complotten hebben Rusland ten val ge
bracht, Duitsche complotten worden telkens
weer in de Amerikaansche staten ontdekt,
Duitsche complotten hebben tot in de hoog
ste rangen en kringen in Frankrijk hare
slachtoffers gemaakt, Duitsche complotten
zijn het, die het overal groeiend pacifisme
hebben in 't leven geroepen.
Wij weten niet of het wel tactisch is van
de entente-pers om allen tegenspoed en te
genslag maar te wijten aan Duitsche com
plotten. Daargelaten nog, dat de Russische
i evolutie wel diepere oorzaken en sterkere
motoren had dan Duitsche complotten en
Duitsche spionnen, zou men, moest men alle.
verhalen gelooven, wel omvallen van ver
bazing voor de mysterieuse organisatie der
Duitschers, de machteloosheid der regeerin
gen ejx het bederf van 'n volk, dat tot in z'n
hoogste geledingen aan de Duitsche com
plotten medewerking verleent.
Wij hebben 'n beteren dunk van de vol
ken zelve en 'n lageren dunk van de diplo
matie en geheime kunsten der DiptscHers
en van de almacht hunner complotten.
In Ierland was het sinds weken, of eigen
lijk sinds de aankondiging van de oplegging
van den dienstplicht zeer roerig. Opstand
scheen voorbereid te worden. Maar de re
geering heeft dezen op energièke wijze
voorkomen door alle leiders der ultra's ge
vangen te nemen, parlementsleden incluis.
De aanleiding tot dezen drastischen maat
regel was.... 'n Dultsch complot. De Duit
schers hadden de hand in het spel.
't Is mogelijk, maar 't lijkt wat al le ro
mantisch. En als de Duitsche hand inder
daad nog zoo ver reikt, ziet het er beden
kelijk met Europa's toekomst uit.
Duitschland heeft 'n nieuwen zet gedaan
in het kat-en-muis-spel, waar Nederland als
muis fungeert, 'n Verscherping van de „Pri-
sen-Ordnung" dreigt elk onzer schepen,
dat uitvaart, te torpedeeren.
Nu is het volmaaktAmerika neemt de
eene helft onzer vloot in beslagen Duitsch
land belooft de andere helft, zoodra deze
onze havens verlaat, te torpedeeren. En in-
tusschen roept Amerika ons toehaast je
wat om het graan dat ik voor jelui bestemd
heb te komen halen, anders krijg je het niet
meer f
Maar Duitschland eischt dat we voor elk
schip dat uitvaart, 'n geleibrief zullen vragen.
In die hachelijke omstandigheden heeft
de regeering het uitvaren van schepen ver
boden.
Keclamc
'BxWBBBBBBBBi
j|i
Soa baden, Dinstlaa en Woensdag
laatste voorstellingen van
4»»(2d© dset)
Ho© redd9ft we ons zonder
vlcesch
't Is niet gemakkelijk om bij de steeds
krapper toegemeten rantsoenen nog hulp te
geven aan de huisvrouw, wier tonk hoe lan
ger hoe moeilijker wordt.
Een verminderd broodrantsoen en een
groote beperking von het vlceschgebruik. -
Verreweg den grootsten ramp zie ik in liet
verminderde brood rantsoen. Ons zelmeel-
voedsel is toch al op allerlei wijzen ingekort;
rijst wordt zoo goed als niet meer gedistri
bueerd, gort en havermout worden stepds
schaarscher, meel wordt op de broodkaart
zeker niet overgehouden, terwijl het in an
dere vormen (griesmeel, maïzena) veel te
duur is, om binnen ieders bereik te vallen;
macaroni èn vermecelli schijnen spaarzaam
te worden gefabriceerd en zijn buitendien te
hoog geprijsd. De eenige hulp dus, waarop
we mogen rekenen om ons zetmeel (of onze
koolhydraten) aan te vullen, vinden we in de
peulvruchten (erwten en, boonen)
waarvan trouwens het uitgedeelde rantsoen
gewoonlijk minder blijkt dan in den aanvang
was toegezegdverder in de a a r d a p p c-
1 e n en ten slotte in de suiker.
De moeilijkheid is hier werkelijk zéér groot,
ténzij de Regeering het aardappelrantsoen
nog verhoogt met I n 2 K.G. per week en
bovendien enkele gedeeltelijk nog „vrije" zet-
meelhoudende produkten (macaroni, verme
celli, griesmeel; sago, maïzena) tegen hereik-
bare maximumprijzen verkrijgbaar stelt.
Indevleeschfantsoeneering vin
den we een tweeden struikelblok voor d<^
huisvrouw, hoewel ik geloof, dat zij daar
over minder gemakkelijk zei vallen dan over
het eerstgenoemde.
.Welke beteekenis toch moeten we aan het
vleesch in onze voeding toekennen?
Persoonlijk (als vegetariër) zou ik antwoor
den „heelemaal geen beteekenis"; ik wil me
echter graag verplaatsen in de gedachten van
hen, die nog wel een zekere waarde hechter,
aan 't gebruik van vleesch en ik zou hun wil
len afvragen, of die waarde voor hen fei
telijk niet meer gelegen is in den smaak
in het 1 e k k e r-v i n d e n dan in het denk
beeld, dat men om de voedingswaar-
d e het vleesch hoog moet houden.
Immers, was de voedingswaarde het
punt van 't meeste belang, den zou het er
treurig uitzien met al de velen, die nooit
of zeer zelden vleesch gebruiken, met ge-
heele volken (Japanners b.v.) cn met ge-
heelo klassen in de maatschappij.
Als men de, hoeveelheid voedsel (eiwit)'
die het vleesch bezit, goed beschouwt, dan
kemt die hierop neer, dat iemand die per
dag 1 ons vleesch gebruikt daarmee 20
Gr. eiwit binnen krijgt, zoodat hij, als hij
bepaald op die hoeveelheid eiwit gesteld
was, ze zou moeten vervangen door an
dere voedingsmiddelen, een methode, die
heel goed mogelijk blijkt.
Ik spreek mei opzet van 10Ö Gr. (I ons)
vleesch, omdat men in de laatste 10 20
jaar een heel eind teruggekomen is van
den eisch, die vroeger werd gesteld en
waarbij dan niet 100, maar zelfs 250 Gr.
('j pond) vleesch per volwassen persoon
noodig zou zijn geweest. Vraag heft aan
onze tegenwoordige doktorenin plaats
van zulke hoeveelheden «aan te prijzen, ont
raden ze die liever.
Hoe nu kunnen we, zonder oan eiwit iets
te missen, 100 Gr. vleesch vervangen?
We kunnen het door middel van
1 gezouten haring,
1 gerookte bokking,
Ij pond versche visch (schelvisch,
schol, enz.),
1 K.G. mosselen in de schaal (gepeld
ongeveer 2 ons),
3 eieren (natuurlijk véél te duur In dezen
tijd),
Vk ons kaas,
Y* liter karnemelk,
Yj liter volle melk (of 50r Gr. volle-melk
poeder),
Yi liter taptemelk (of 50 Gr. volle-melk
poeder),
1 ons erwten of boonen.
U i t e r 1 ij k gelijken de meeste van de
hier genoemde plaatsvervangers al heel
weinig op het vleesch i n n e r 1 ij k, d. w.
z. in hun scheikundige samenstelling kun
nen ze in de hierboven opgegeven hoe
veelheden het vleesch volkomen vervan
gen, terwijl ze in eenige gevallen (melk,
kaas, boonen) ons nog behalve het eiwit
een vrij groote hoeveelheid andere voe
dingsstoffen leveren, hetzij vet (volle melk
kaas, haring), hetzij koolhydraten, (boo
nen, erwten, melk).
Nu komen we echter voor dc moeilijk
heid, hoe we deze gelijkwaardige levens
middelen de plaats van het vleesch zullen
doen innemen, want (dit geef ik graag
toe 1) al vindt men nu evenveel voedsel in
1 ons boonen of in Y* ons kaas of in >5 L.
melk als in een ons vleesch, dan mag men
toch niet beweren, dat die boonen of die
melk of die kaas zoo maar zonder méér de
plaats van het vleesch kunnen innemen in
ons middagmaal.
Wij zijn nu eenmaal san bepaalde ge
woonten gehecht en 't zou ons vreemd aan
doen, als een glas melk bij 't middagmaal
dc plaats van het vleesch kwam innemen,
ook al zou ons lichaam op die manier zich
over niets te beklagen hebben.
'Gewoonte en smaak willen ook
een woordje meespreken.
Daarom zol men het minste bezwaar heb
ben tegen de enkele voedingsmiddelen uit
ons lijstje, waarvan men toch reeds (op
vasten-dagen b.v.) gebruik maaktede eie
ren en de versche visch.
Van ue ciere n kan ik alleen niaor zeg
gen, dat ze onbehoorlijk duur zijn in ver
houding tot de hoeveelheid voedsel die ze
ons verschaffenzelfs aan kalkeieren zou
den we op 't oogenblik 3 X 15 ct. 45 ct.
moeten uitgeven, terwijl we dan nog de kans
loopen, dat er van de drie allicht één be
dorven zal zijn een prijs dus, die dan zou
komen op 22,'J ets. per stuk en daardoor
al veel overeenkomst vertoont met 't duur
ste vleesch. Wie zich zulk een weelde kon
toestaan, welnu, die heeft ook voor de be
reiding der eiergerechten geen verdere raad
gevingen noodig die kan dèt gerust
aan do keukenmeid toevertrouwen
Anders is het met de visch gesteld; daarin
hebben we wel degelijk een voedingsmiddel
te erkennen, dat goede diensten kan bewij
zen, vooral waar het de soorten betreft, die
lot de „regeeringsvisch" behooren en die dus
aan maximum-prijzen gebonden ziin.
Ik weet wel, dat men volstrekt niet dage
lijks zeker kan zijn van een voldoend groo-
len aanvoer; ik wil er alleen moor op wijzen,
dot als de visch beschikbaar is, men ze
zeker niet moet voorbij gaan.
Nog even dit. Olie en vet behooren te
genwoordig tot de meest schaorsche benoo-
digdheden; laten we nu niet zoo onverstan
dig zijn om misschien ook de visch af te
sc haffen, omdat we die gebakken 't lek
kerst vinden. Gekookt is visch werkelijk
óók niet tc versmaden, en de saus, die men
er dan bij klaar maakt, eischt bij lange na
niet zoove*l vet (boter) als bij het bakken
noodig zou zijn.
We zullen ook moeten rtachten de g e-
zouten haring en de gerookte
bokking dienst te laten doen. Welis-
woar zijn we tot nu toe gewend ge
weest deze beide soorten alleen bij de
boterham te eten, maar wat belet ons om
onze gewoonte te veranderen en er ons
middagmaal voedzamer mee te maken We
eten 's middags ook wel rookworst,
rookspek, gerookte ham, waarom
don niet eens de gerookte visch, de bok
king, geprobeerd? Met gekookte aardappe
len en boter- of mosterdsaus fs ze werkelijk
lang niet» kwaad. En wat de gezouten
haring betreft, men eet die met gekookte
aardappelen en geeft e; als groente b.v. sla
bij; ook w el worteltjes of sni j boonen of iets
dergelijks. In Duitschland is 't gebruik van
gezouten haring op deze wijze zeer bekend
(ik spreek hier niet van n u# nxear van vóór
den oorlog.)
Wat de mosselen betref;, verwijs ik'
eenvoudig naar het boekje, dat op aanvraag
kosteloos te krijgen is bij het Centraal Bu
reau v. d. afzet van visscherii produkten.
Singel 215, Amsterdam; daarin komen een
aantal recepten voor, zoowel geschikt voor
schrale beurzen als veor de ruimer gevulde,
't Gebruik van kaas in 'c middagmaal be
gint tegenwoordig ook in Holland meer en
meer bekend te worden en blijkt bij de
meeste rnenschen wel ir. .len smaak tc val
len. Do kaas-wordt fijn g^-r.eieri cn op deze
wijze gemengd door gestoofde aardappelen,
stamppot van kool, stamppot ori raapstelen,
aardappelsoep, koolsoep, in water gekookte
macaroni of vermocélli. 't Is noodig do kaas
flink mee warm te laten worden, zoodat de
stukjes wegsmelten.
Waar do gerantsoeneerde ho veelheid
magere kaas klein is (nog niet eens I ons
per week) verdient» het zeker aanbeveling,
om zoo mogelijk die v. ekeiijksche hoeveel
heid zelf nog wat aan te vullen dool* een
paar ons bij te koopen von de niet gerant
soeneerde duurdere so:.«, vnneer tenmin
ste de' Regeeiing niet nog terugkomt op
haar besluit en de kaasrantsoeneering een
grootere uitbreiding (een maatregel,
die zéér toegejuicht zou moeten worden.)
In gewone tijden zou de toevoeging
van melk (ook tapte- en karnemelk)" aan
ons middagmaal geen .moeite -geven; we
zouden er dan eenvoudig e°n pap van ko
ken met rijst, gort, grutjes ot havermout. In
dezen onge wonen tijd wordt ons deze
mogelijkheid grootendeels. zoo niet gehécl
ontnomen. Mnnr wél kunnen w? er aan den
ken, det aardappelen met melk gesloofd
(hetzij in plakjes gesneden of fijrgewreven)
tègelijkcrtijd smakelük en voedzaam ziin,
terwijl ze bovendien het voordeel g-wen van
zonder jus dus zonder groote hoeveel
heden vet of boter niet oneetbaar droog
te worden. Hetzelfde systeem kunnen we
toepassen op onze stamppotten; ook daarin
helpt de melk ons om 't gerecht ann voed
zaamheid en a?n smakelijkheid te doen win
nen.
Kunnen we op deze wijze al niet per per
soon een hoeveelheid van j Liter in het
middagmaal verwerken, dan kunnen we et
Zij ziin de ongelukkigsten ni^jt die op
s levens bescheiden achtergrond hun werk
plaats hebben opgeslagen.
llomnn door ERIK I.IE.
f/eautoriseerdc verlaling uit het Noorsch door
A. M. van der Linde n—v a n E d c n.
10
Leif en Mar got waren inlusschen gevonden
op een kippenhok bij den slager en storm
den naar binnen, rood van opgewondenheid.
De mand met proviand, die mee zou gaan,
stond al klaar.
Er speelde een wonderlijke trek van nieuw s
gierigheid over het gelaat van Marina, toen
zij door dc stad wandelde. Klinge had altijd
oen geheime bedoeling met zijn brieven. En
nu was het hem blijkbaar tc doen haar te ont
moeten bij Tobias op Ovreplads, waar zij
samen zouden kunnen spreken, zonder dat het
aanleiding gaf lot praatjes. Hierheen kon zij
ook de kinderen meenemen.
Wat wilde hij?
Het werd al herfstachtig. Gele en bruine
strepen teckendcn zich af op de heuvels, het
loof ritselde onder haar voeten, de lucht was
zoo doorzichtig, cn de verst verwijderde voor
werpen schenen dichtbij.
Het grootste deel van de badgasten was
3veg, enkele achterblijvers reden naar het sia-
tion met hun koffers boven op het rijtuig ge
pakt.
„Het saison," was voor dil jaar afgesloten.
Opnieuw zou Skjaergaardsslrand terugzinken
in stillen vrede onder de beschutting van den
winter, als het kleine zeeplaatsje, zooals het in
grootvaders dagen was geweest.
„Voorbij, voorbij' knarste het onder de wa
genwielen. „Voorbij, voorbij!'' ritselde het in
het herfstloof. „Voorbij, voorbij.' klonk het
diep in Marina's ziel dear, waar de ge
dachten niet verder ga an.
Dc kinderen waren langs den kortcrcii weg
over FlOicn gegaan. Maar Marino, ging niet
graag dien kant uit: zij vermeed den hoofd
weg cn sloeg een hosclipad in, dat wel langer
was, maar direct voerde naar den heuvel
waarop Ovreplads gelegen was.
Tobias' huisje log als een roode doo tegen
dc Skjaergaardi'.elling aan. Vóór het buis w as
een grasveld en er achter lag een stuk nard-
nppolenland cn een boschje hakhoul. Voor
Tiet overige was alles boscli boscli cn bost h-
geruiseh cn liet eentonig murmelen van dc
forellenbeek, die uit een hoogliggend, verg.?'
len meertje stroomde. Op een eilandje in dc
beek had Tobias?een kleine boot gebouwd om
"mee te vissclien en hier bracht hij soms dn gen
en jachten door, wanneer hij echt van zijn
beslaan wilde genieten. En zijn eigenlijk leven
was het eenzame leven in volstrekte afzon
dering van dc stad en van de mensclien.
Tobias zat in zijn hemdsmouwen op het
houtblok in de turfschuur en genoot zijn pijpje
tabak, loen hij op eens verrast werd door de
komst van zijn broer. Even daarna klonken
kinderstemmen en daar kwam ook Marina te
voorschijn.
„Zijn alle mensehen op pad?" riep hij uit
en stond op.
./Wij moeien samen wat bespreken." zei
Klinge met een beweging van zijn hoofd in dc
richting van Marina „en nu vond ik liet beier
elkaar hier te onlmoelcn."
„We zullen je geen last veroorzaken, To
bias," zei Marina. „Dc kinderen brcngeji hun
proviand mee.'
Zij bleef staan en keek hem aan. Er lag iels
zoo innig vergenoegds over zijn ronde, armoc-
dig geklecdc gestalte met de grijzende haren
c:i de lichte, goedmoedige oogen.
„En hier woon je nu i:i je eenzaamheid?"
zei 20.
„Ilier heb ik het goed.' antwoordde Tobias
cn deed een trek aan zijn pijpje. ,.De eenige,
die ik zie, is Spinnevvcb.Ilii vees naar een
oud gebocheld, zonderling wc zen. wiens ge-
slalle opeens tv- voorschijn gekomen en even
snel in hel boscli verdwerren was. ..lfct is een
vreemde vei rt kningT hij kriwi. - tand cn
leeft in een hul in hel bosch, maar voor hel
overige leeft hij als .een wild beest, ual zich
nu en dan onder- dc rnenschen verloor»i. Je
hebt hem zeker wcleens in d skid gezien,
wanneer hij er heengaat om zijn forellen tc
verkoopen Wanneer hij wal geld heeft, drinkt
hij zich dronken als een tempelier, cn trckl
zich weer in zijn liol terug. Hij komt 's avonds
wel eens bij mij, en dat is mijn ccnig gezel
schap behalve dc muziek."
„Toch wel wat triest," zei Marina.
„Misschien wel cn misschien niet," zei
Tcbias pèinzeifd. „Ik weet in ieder geval dal
ik, met mijn natuur, de ergste gewetensbe
zwaren zou hebben als ik een leven móest lei
den zooals jij. Kurt in zorg en rnceite. Dat
zou voor mij een hel zijn."
„Och, liom, geweten," viel dc directeur hem
in dc rede. „Dat was goed in den ouden lijd,
loen kon je er zulke fijngevoeligheden op na
houden. Nu j\ daar geen lijd meer voor, als
men tenminste mee wil leven. Maar daarom
behoef je nog niet'gewetenloos le zijn. De rnen
schen moeien nu wat sterker cn meer robuust
worden. Als v.e ohs ophielden met zenuwen
cn sentimenteel waren, dan zou het cr treu
rig uitzien."
De woorden kwamen er uit als harde, goed
aangebrachte slagen op steen. Marina herken
de zc in hun klank, in iedere zinsnede, 't Wa
ren de woorden van een man van zaken, die
ieder oogenblik hei een of ander af tc doen
heeft.
„Het komt cr maar opaan, wat men van hel
leven verlangt,' meende Tobias. „Wat mij
aangaat, ik verlang niets meer dan in rust cn
vrede le leven op (L kleine plek. Ik heb geen
andere bekommeringen dan die ik mij rede-
lij1. en eerlijk zei. vehep. Maar ik heb.veel oor
zaken tol blijdschap, die je in dc slad mist.
lederen morge i word ik wakker in een nieu
we omgeving. Want dc natuur wisselt allijd;
c'i? is vandaag altijd anders dan gister. Maar
dat zie jelui niet, die altijd dezelfde huizen cn
dezelfde mensclien voor oogen hebt. En ik
leef ir. do meest verschillende tijden. Aan liet
Skjaergaardstrand licbbcn wij onze- dagen
met machines en stoom en telegraaf. II. l raast
cn kookt cn buldert als in ccn ketel. Hier"op
Ovreplads ga ik terug lot den lijd van onze
voorouders. Ik gebruik een olielamp, ik brand
zelf mijn koffie, ik heb geen post of telegraaf.
En wil ik in nog vroegere lijden leven, dan
verhuis ik naar mijn visschersbool in hel
meer. DMr breng ik de dagen door als dc ne
gers in het verste Afrika. Datir leef ik in de
eeuwige stilte der naluurl"
„O, hoe gced begrijp ik je." riep Marina uit.
„En 's avonds," ging Tobias voort, „zit ik
bij het vuur en leg mijzelven de kaart. Ik
droom over rijkdom »-r. o\ ir.Hlioencn cn ik
geniet ervan zondift* zorgen."
Dc directeur schudde zijn hoofd. Hij vond
het gekkepraat, cv n krankzinnig als die vree-
selijke muziek van zijn broer.
De kinderen waren om hen been komen staan
en luisterden naar oom Tobias. Zij keken hem
smeekend aan om hem tc herinneren aan de
forellenbeek.
„Ja, ja, ik kom - zei Tobias lot hen.
Ilij knikte naar Marina en -s ng naar bin
nen, naai zijn mooion Engel ben hengel van
den wand cn verdv. *n i: -t de kinderen in dc
richting van dc beek.
Dc directeur liep c'u rn op cn neer;
loen wendde hij zich lot Marina.
(Laten wij naar binnen gaan, 'l is hier le
warm"
Zij voelde dat hij niet recht isl hoe le be
ginnen. I-Iel kostte hem blijkbaar moeite om
de oude wonde weer open K- rijten. Hij hield
cr niet van om zich te begeven in discussies,
v aarin hij zich niet zeker voelde en die niet
pasten bij zijn positieve natuur. Ecu prettige
koelte kwam hun tegemoet i.i de kleine ka
mer mei dc blauwe muren. Alles zag Cr netjes
uit, de muren nieuw aangestreken en de jene-4
verhessen, die op dcu grond gestrooid waren,
deden denken aan de Zondag -lemming in een
berghut. Een met rozen beschilderde wand
klok maakte een snorrend geluid en dan sloot
zich het dcu-rlje zonder dat er slagen kwa'
men. J
(Wordt vervol 2d.1
