de eemlander" wk des 10iï8iii1üï s3 buitenland binnenland EERSTE BLAD 17e Jaargang, No. 6 IDnUHCUKUTCPOIIQ pCT 3 maanden voot *mcTU ADuNulUilH I UinUD foort f 1.50, Idem franco pe» pofl f 2.00, per week (met gratis verzekering régen ongelukken) f 0.14, afzonderlijke nummers OjQJ. WekelJjkscb bijvoegsel *Dt Holkndsch6 Huimcout (onder redactis ran Thirèse Hoven) per 3 nuanden 50 cent Wckelijkscb bijvoegsel stWtrildrtYue* per 3 maanden 60 «ent 11 HOOFDREDACTEUR: M«. D. J. VAN SCHAARDENBUR3 UITGEVERS: VALKHOFF Co BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAL, HOM utbkcntkchmtii. INTERCOMM. TELEFOONNUMMER 513 Zaterdag 6 Juli 1913 dienstaanbiedingen 1—5 regels f 0.50. groote IcYtera naar plaatsruimte. V0ot handel en bedrijf bestaan zeer voordeclige bepalingen tot het herhaald advew teeren In dit Blad, bij abonnement. Eene circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. Uitzending van 25000 Nederl. kinderen naar buiten. Namens het Plaatselijk Comité „voorde uitzending van zwakke kinde ren naar buiten" komen ondergetee- kenden een dringend beroep doen op den geldel ij ken steun van die weldadige stadgenooten, die met hen gevoelen, dat hier een goed werk te doen is. Zooals uit mededeelingen der bladen reeds bekend zal zijn, heeft zich in Den Haag een Centrale Commissie gevormd, die 7?ch ten doel stelt met steun van Rijk, Gemeenten, Vereenigingen en Particulie ren eer. groot aantal kinderen, die lijden onder de tegenwoordige tijdsomstandighe den en dringend behoefte hebben aan ver sterkend voedsel en gezonde lucht, uit de groote steden naar buiten te zenden. H.M. de Koningin heeft reeds een bij drage geschonken van 15.000, terwijl ver schillende gemeenten (waaronder ook Amersfoort) voor elk uit de gemeente uit te zenden kind een bijdrage van 2 5 c t per dag hebben toegestaan. Ook is door enkele stadgenooten al financiëele steun geschonken of toegezegd, o.a. door iemand, die onbekend wenscht te blijven, ƒ10 0, op voorwaarde dat minstens 5 anderen zijn voorbeeld volgen. Zal echter het grootsche plan uitgevoerd kunnen worden, dan is geldelijke steup van zeer Velen dringend noodig. Het plaat selijk Comité, waarvan Eere-Voorzitster is Mevr. C. H. gravin v. Randwijck—De Jonge, Voorzitter dr. G. A. Prins, secretaris (nog nader aan te wijzen) en penningmeester de heer G. H. Kolff, stelt zich voor alle kinde ren uit deze gemeente, waarvoor uitzending gevraagd en door de Commissie van Onder zoek (bestaande uit de heéren dr. G. A. Prins, Dr. M. v. d. Hoeve en A. B. v. d. Klein) noodig geoordeeld wordt, min stens 6 weken en desnoods langer naar een gezonde streek te zenden. Ze wor den daar gehuisvest in gezinnen, die zich hetzij belangeloos of tegen vergoeding be reid verklaren één of meer kinderen op te nemen, staan onder geregeld toezicht, be zoeken de scholen, terwijl zooveel mogelijk met de godsdienstige gevoelens der ouders bij dé keuze der gezinnen rekening gehou den wordt. Ondergetekenden vertrouwen, dat zeer vele stadgenooten sympathiseeren zullen met het doel en de Commissie gaarne zul- en willen steunen, opdat zooveel kinderen, als maar eenigszins mogelijk is, kunnen profiteeren van beter voedsel en de frissche buitenlucht. Zij stellen zich voor de volgende week een lijst te doen presenteeren en hopen, dat talloos velen daarop zullen willen teekenen, of hunne 'giften rechtstreeks zullen toezen den aan het adres van den Penningmeester Van Persijnsiraat no. 10. Elke bijdrage zal in dank worden aan vaard. De Financiëele Commissie uit het PI. Comité voornoemd, Mevr. VAN DEN BERGH— Baronesse Van Ittersum. G. H. KOLFF. E. LÏNDENHOVIUS. Amersfoort, 6 Juli 1918. door Mevr. E. H. DU QUESNE VAN GOGH Zijde-zachte rozeblaren, Rozig-blank als kinderwangen. Nachtelijke regen kwam uw Schoone bladerkroon verstrooien Op de zwarte aarde neder Zegen uw gekleurde blaren. Zonder vorm meer, zonder waarde, Ondanks dat zoo naam'loos teeder T Niets vermag u doen herleven. Of opnieuw Nu laten prijken Voor uw tijd moest gij bezwijken! V'at al levens als het uwe, Die bezwijken, moeten sneven Voor hun tijd, en wie zal weten Waar de schoonheid was gelegen Hunner daden Rijpe "zaden worden zij det nageslachten; Blij-bezielende gedachten. Die in nieuwe sfeer geboren, In al eeuwigheden gloren On\ ^rwélkbare aureolen Politiek Overzicht De viering van den Independence day. De dag van 4 Juli is, zoolang de republiek der Vereenigde Staten van Noord-Amerika bestaat, daar als d e nationale feestdag ge vierd. Dan wordt het groote feit herdacht, dat de Unie als zelfstandige staat in het le ven is getreden door de beroemde onafhan kelijkheidsverklaring van 4 Juli 1776, waar mee de dertien Britsche koloniën van Ncord- Amerika de gehoorzaamheid aan het moe derland opzeiden en hunne onafhankelijk heid uitliepen. Tot dusver was dat een dag, welks viering een specitiek Amerikaansch karakter droeg. Ditmaal was dat anders. In alle landen der Entente werd de feestdag van den Ameri- kaanschen bondgenoot meegevierd en ner gens was de geestdrift grooter dan in Enge land. De tijden veranderen en de menschen met hen. Uitgewischt was ditmaal de herin nering aan den oorsprong van dezen feest dag. Niet de afscheiding der voormalige ko loniën van het moederland werd herdacht; men vierde een feest van verbroedering. Het bondgenootschap, dat gesloten is om ge zamenlijk Duitschland te bestrijden, werd gevierd en uitbundig geprezen. In Londen heeft de minister Winston Churchill voor de verklaring van 4 Juli 1776 in de plaats ge steld eene verklaring van 4 Juli 1918, die niet alleen eene verklaring van onafhanke lijkheid is, maar tevens eene van v.ederkee- rige afhankelijkheid; en met aanhaling van dezelfde woorden, waarmee de verklaring van 4 Juli 1776 eindigde, heeft hij gezegd „Voor deze verklaring geven wij met vast vertrouwen op de bescherming van de God delijke Voorzienigheid elkander ons le ven, ons vermogen en onze eer." De nieuwe verklaring houdt in, dat Duitschland moet worden overwonnen en tot het besef moer worden gebracht, dat het overwonnen is. Dezelfde gedachte ligt ook ten grondslag aan de rede, die president Wilson op dezen 4en Juli gehouden heeft en die hij, om den indruk er van te versterken, heeft uitgesproken te Mount Vernon aan het graf van Washington. Het zijn schoone ge dachten, die door president Wilson verkon digd werden aan het graf van den grooten staatsman, in wien het Amerikaansche volk den grondlegger van zijne vrijheid vereert. Maar de booz" kern kwam aan den dag aan het slot, waarin de verkondiger van vrede en gerechtigheid zich ontpopte als propa gandist van den oorlog. In zijn slotwoord zegt hij, dat de verblinde regeerders van Pruisen krachten hebben wakker gemaakt, die, een maal gewekt, nooit weer op den grond kun nen worden geworpen, want zij hebben in hun hart eene bezieling en een doel, die on sterfelijk zijn en van de ware stof der over winning. Hier is geen vredesapostel aan het woord, maar een oorlogsroeper, een even knie van Churchill, die in de reeds door ons geciteerde rede zijne bedoeling uitdrukt in de woordeh„Geen compromis ten opzich te van ons hoofddoel, geen vrede voor de overwinning, geen overeenkomst met een niet berouwenden misdadiger." Zulke redevoeringen kunnen ons niet dich ter bij den vrede brengen. De groote fout in de gedachte, die de sprekers op den Inde pendence Day bezielde, is reeds een maand geleden aangewezen door den hoofdredac teur van de Londensche Daily News Gardi ner, die heeft gezegjd, dat het op den grond werpen van Pruisen voor de wereld niets zou beteekenen, dan eene tijdelijke over gang van de oppermacht van één staat op een anderen, maar dat daarrentegen 't neer werpen van het prussianisme voor de wereld alles beteekent. De reden voor deze tragi sche misvatting ligt hierin, dat het milita risme niet een monopolie van Duitschland is, maar overal, inzonderheid ook in Enge land, aanhangers heeft, die met verblinde logica van den oorlog spreken als een bio logische noodzakelijkheid, een Godsmedi cijn, en zich van eene krankzinnige pers bedienen om de hooge doeleinden van de menschheid te verduisteren. Die doeleind^, die niet gaan om dit of dat stuk land, of om een nieuw, voor den oorlog georganiseerd statenstelsel, maar om een voor vrede en veiligheid georganiseerde wereld, om ontwa pening, om uitschakeling van den wedstrijd in de bewapeningen en gemeenschappelijke bescherming van het recht tegen de macjtt, moeten op nieuw op den voorgrond gesteld worden. Dat zijn de doeleinden van Wilson's volkerenbond, waarop tot dusver de Euro- peesche bondgenooten niet zijn ingegaan. Wat door dezen Engelschen journalist werd aangegeven, zou beter passen bij de hooge idealen, die Wilson aan Washing ton's graf heeft verkondigd, dan de oorlogs kreet waarmee hij zijne rede heeft geëin digd. Maar de tijd is helaas nog niet geko men, waarop dergelijke inzichten zich doen gelden. Wanneer vredesgedachten worden verkondigd, dan gebeurt dat altijd nog om den oorlog voor te stellen als het middel, dat den vrede, dien men zegt te bégeeren, moet brengen. Dat hebben wij bij deze vie ring van Amerika's Independence Day op nieuw ondervonden. De oorlog, In het westen wordt de verovering van Hamel door de Engelschen van Duitsohe zijde erkend. Overigens geen nieuws. Aan het Italiaansche front duurt de strijd aan de Beneden-Piave voort. Volgens de berichten van het Italiaansche hoofdkwar tier hebben de Italianen hunne terreinwinst ZO. van Ghiesa Nuova en N. van Cava Zu- cherina aanmerkelijk uitgebreid. Uit Wee- nen wordt bericht, dat de wederzijdsohe strijdkrachten elkaar in bedwang houden. Tusschen de Piave en de Brenta houdt de strijd om de door de Oostenrijkers bij hun offensief van 15 Juni veroverde stellingen aan. Sofia, 4 J u 1 i. (Buig. ag.) Bericht van het hoofdkwartier. Benoorden Monastir is het geschutvuur bij tusschenpoozen hevig geweest. Bezuiden Hoema en bewesten Altsjkame heeft onze artillerie verscheiden vijandelijke munitie depots in brand geschoten. Westelijk van de Vardar zijn onze groepen de vijandelijke stellingen binnengedrongen en met verscheiden Fransche gevangenen teruggekeerd. Een vijandelijk vliegeskader heeft 22 bom men op een onzer militaire hospitalen ge- worpan, dat duidelijk de voorgeschreven kenteekenen droeg. P a r ij s, 5 Juli. (Havas.) Officieel be richt. Groote bedrijvigheid op sommige gedeel ten van het front van Doiran en in het vak van Monastir, waar de Franschen met suc ces vernielingsschoten op de Bulgaarsche batterijen hebben gericht. Het Fransche afweergeschut heeft twee Bulgaarsche vliegtuigen neergeschoten. Konstantinopel, 5 Juli. (Milli). Bericht van het hoofdkwartier. Aan het front in Palestina was de werk zaamheid der wederzijdsche artillerie in den kustsector gering, doch hevig ter weerszijden van den weg JeruzalemNablus. Nadat een vijandelijke batterij, "die zich in stelling bevond ten Oosten van de Jordaan, zich voor onze artillerierhacLteruggetrokken, trokken ook drie escadrons cavalerie en de posten in de omgeving zich snel in zuide lijke richting terug. Aan beide oevers van de Jordaan was veel bedrijvighèid in de lucht. Weenen, 4 Juli. (W. B.) D? Neue Freie Presse bespreekt de gisteren gfge- legde verklaring van den vice-kanselier von Payer over de vredeskwestie in>verband met het door Bonar Law gezegde op de Londen sche intergeallieerden parlementaire con ferentie en schrijft: Kan men met grooter gematigdheid spreken, met een ernstiger wil om overleg te plegen en om het mensche- lijke in de politiek te doen terugkeeren? Wat kan Duitschland minder verlangen en hoe zou de Entente zelfs in fmre stoutste droo- men aan de Duitschers weigeren wat von Payer verlang: een vrede in eere? Uit de woorden van Bonar Law echter is de ge- heele verstoktheid van de oorlogspartijen te bespeuren. Bonar Law blijft bij zijn triomf kreet: Oorlog tot aan het eindef Oorlog tot aan den laatsten manf De Entente is de ge vangene van hare beloften en van hare fouten. Londen, 5-J u!- i. (R.) De koning en ko ningin hebbn heden in Buskingham Palace een delegatie van de inter-geallieerde parle mentaire handelsconferentie ontvangen. Na de gedelegeerden persoonlijk hartelijk be groet te hebben, richtte de koning tot hen gezamenlijk aldus het woord: Met groot genoegen begroeten de ko ningin en ik u heden hier. Ik vertrouw, dat het resultaat van uwe besprekingen zal zijn een versterking van het wederzijdsch ver trouwen tusschen de parlementen van al on ze geallieerde-.anites, hetgeen alleen een ware basis voor overeenkomsten en verbon den is. De eenheid van actie tusschen de gealli eerden op het gebied van handel, marine en leger blijkt een der voornaamste factoren van onze kracht. De opgedane ervaringen zullen na den met succes beëindigden oor log ons allen tot het besef brengen van de waarde van het vereenigen dér wederzijd sche belangen. Mogen wij voortaan in vredestijd even hartelijk samenwerken als in dezen oorlog. Moge onze gezamenlijkeactie een even krachtig werktuig zijn om geluk en voor spoed van onze geallieerde volkeren te be vorderen, als het gebldk-en is om de plan nen van hun vijanden te verijdelen. De handel is de leven§zenuw der bescha ving en van een aanhoudend en onbelem- herd ruilverkeer hangt de voortdurende ver betering van de welvaart der volkeren af, welke het rechtvaardig doel van alle ver standige regeeringen is. Moge de handels-entente, die uw doel is, voortaan de gids en wegbereider zijn van den algemeenen vrede, waarnaar wij allen in geduldig vertrouwen uitzien. Parijs, 5 Juli. (Havas). Ter gelegen heid van Independence Day heeft Foch het volgende telegram aan generaal Pershing gezonden „Voor de onafhankelijkheid strij den wij ven ganscher harte. Wij vieren met u den verjaardag van de onafhankelijkheids verklaring." Pershing antwoordde „Ik ben diep getrof fen door uw hartelijk telegram. De geallieer den hebben den verjaawlag van Amerika's onafhankelijkheidsverklaring gevierd in de overtuiging, dat hun overwinning weldra de onafhankelijkheid en vrijheid van de geheele wereld zal herstellen." Rome, 5 Juli. (Stefani). Uit geheel Ita lië koméh berichten over indrukwekkende betoogingen ter eere van de Vereenigde Staten. Te Milaan had een groote optocht plaats. Te Ancona werd een boulevard naar Wilson genoemd. In Turijn werd het Ame rikaansche volkslied door 2000 kinderen ge zongen. .Overal wapperden Amerikaansche vlaggen. B e r 1 ij n, 4 Juli. (W. B.) Heden had oj) het Landbouwdepartement een streng ver trouwelijke bespreking plaats over de eco- norn's^he ^toenadering tusschen Duitschland ne Oostenruk-Hongarije» Uitgenoodigd waren vertegenwoordigers der economische bonden, en der vereenigin gen van landbouw, handel en nijverheid. Na eenige inleidende woorden van den staatssecretaris voor Landbouw, werd door vertegenwoordigers der regeering een kort overzicht van den tot dusverre verrichten voorbereidenden arbeid gegeven, welke de instelling van een uniforme douanpwet en douanestelsel, benevens invoering van een uniform douane-verkeer omvat, voorts uni- formeering van de wettelijke regeling op het gebied van handel en nijverheid, industriee- le rechtswaarborgen* statistiek, verkeers- en scheepvaartinstellingen. Op 8 Juli zal te Salzburg een vergadering plaats vinden van vertegenwoordigers uit de beide lande, waarop de grondbeginselen zul len worden vastgelegd voor de gedetailleer de onderhandelingen, die. later zullen vol gen. Evenals op deze zitting, zullen ook later de economische bonden en belanghebben den gelegenheid krijgen, hun meening te -zeggen en hunne inzichten en wenschen tot uiting te brengen. Londen, 5*j/uli. (R.) Hedenmorgen \roeg heeft de politie' uitgebreide huiszoe kingen gedaan in Galway en de a3ngrende graafschappen, over een gebied met een straal van vijftig mijlen om Ballinasloe. Zij keerde terug met honderden gc-wc-ren en an dere wapenen. Over he algemeen werd geen tegenstand geboden. Waar men zich verzet te, werden arrestaties gedaan. Buk a rest, 4 Juli. Het antwoord van koning Ferdinand op het adres, dat hem door den Senaats-president Dobresku werd voorgelezen, luidt: „Innig verheugd, begroet ik met u de we- deraansluiting van het oei-oude Moldavi- sohe gebied tusschen Pruth en Dn jester bij Rumenië. Ik zie in deze veremniging een machtige bron van nationalen vooruitgang. De vredestoestand, dien gij geroepen zijt vast te stellen, en de beirekkingen van vriendschap tusschen Rumenië en alle sta ten, zullen ons in staat stellen d'en arbeid op te vatten en de wonden van het land te hee- I-en en door grondwettelijke hervormingen een nieuwe en krachtige maatschappelijke en economische organisatie in het teven te roepen, waaruit vermeerderde kracht voor een gezonde ontwikkeling van ons volk moet ontstaan. De dringende en vérstrekkende totstand brenging van deze hervormingen wordt door onzen moedigen en bekwamen boerenstand met vol vertroiFwen verwacht." De koninig eindigde met woorden van lief de en dankbaarheid voor het leger en voor degenen die hu,n leven voor het vaderland gelaten hebben.' K o p e n h a g e n, 5 J u 1 i.' (W. B.) Volgens een bericht aan de National Tidende uit Stockholm heeft Lenin in een gesprek met den correspondent te Moskou van het Stockholmsche socialistisch blad Folkets Dagblad op de meest stellige wijze verklaard, dat het bericht van den moord op den czaar onwaar is. Londen, 5 Juli. (R.) Volgens een tele gram van Britsche zijde uit Irkoetsk hebben de Czecho-Siowaken de Bolshewiki volko men verslagen. Zij dreven hen uit Nynioe- dinsk, beoosten het Baikal-meer. De Bolshe wiki hebben hkoetsk prijsgegeven. L o n.d e nn, 5 Jul i. (R.) Naar aanleiding va de progroms, kré hebben plaats gehad, heeft de Joodsche gemeente te Petersburg besloten dat er den 23er. Jufi in alle synago gen rouwdiensten zuilen worden gehouden. Konstantinopel, 4 Juli. (W. B.) Onze 'bijzondere correspondent ber icht, dat ■heden voormiddag met groote plechtigheid de biat is geschied, d. i. de uitroeping van den nieuwen sultan Mehmed VI in het pa leis Topkanuf. Om 10.50^voormiddaigs be trad de sultan de troonzaal, waar de troons- opvoiger Abdul Medsjid Effendi, de keizer lijke prinsen, de grootvizier, de sjeik-ul- iskam, de ministers, het parlement en de khedive verzameld waren. Nadat de sultan een oog en blik op een zetel n&ast den troon had plaats genomen, begon de biat, waarbij de aanwezigen het santschk, dat de hand van den padisha voorstelt, kusten. Na deze plechtigheid r.am de sultan plaats op den troon. Afgevaardigden uit Noord-Kaukazus en Aserbèidsjan woonden de plechtigheid bij. Op <ie biat volgde de bijzetting van het lijk van sultan Mehmed V, dat voor het ver richten van de wasschmgen naar het paleis Topkanuf werd gebracht. De sultan volgde de niet zachte bonte dekens belegde lijk kist tot aan den ingang van het paleis. Dsarop begaf hij zioh met zijn jacht naar Ejub, waarheen het lijk met een motorboot weid overgebracht. Daar geschiedde de bij zetting in het door Mehmed V gebouwde praalgraf. Weenen, 5 Juli (Corr.-bur.) Een be richt van het Milli-agentschap meldt dat volgens een irade van den nieuwen sultan grootvizier Talaat paöha en den Sjeik-ul- Islam in hun ambten worden gehandhaafd. Pretoria, 5 Juli. (R.) Generaal Botha heeft door gemiddeiing van Reuter een op roep tot alle volkeren van Zuid-Afrika ge richt, om op hun hoede te zijn voor vijande lijke intriges.''Hij zegt De regeering bezit inlichtingen over het bestaan van een beweging, die er naar streeft de constitutie met geweld terzijde te stellen; Er hebben zich de laatste dagen gebeur* tenissen afgespeeld, die onmiddellijke en af* doende militaire en politiemaatregelen nood* zakelijk maakten, zonder welke het tot ern stige wanordelijkheden en waarschijnlijk tot groot bloedvergieten zou zijn gekomen. Botha voegt er aan-toe, dat hij gaarne zon zien, dat er van de leiders der politieke en industriëele organisaties een oproep uitging, om daden van geweld af te raden. IJlt de Pers. l>e iPlsifts <lor ftamerrerkioKiJigrii Öp de vraag „wat zullen wij doc-n met onze macht", antwoordt H e t V o 1 k, dat die vraag niet alleen van de S. D. A. P.ers aï- hnngt. Het is ook hiervan afhankelijk, oï een of meer burgerlijke partijen tot ons komen, c:i ons in slaat willen stellen, de wetgevende' macht te sturen in de richting van oas pro gram. Hun bereidwilligheid daartoe woidt bepaald door hun karakter. Onwillige. nul len zij zijn, nanrn-'-'e zij zich Hechter vast geklonken voelen can het kapitalistische stelsel, aan de belangen der kapitalistische klassen. En waren wij in 1913, door den loop der politieke gebeurtenissen, een schoone die men wat n! te ijverig het hof maakte, thans staan de burgerlijke partijen vrijer; ieder kan zijn kapitalistisch hart vol* gen; de S. D. A. P. staat alleen. Zoo zien wij de situatie, cn wij gelooven niet, dat iemand in Nederland ze anders ziet. Met onze driehonderdduizend stemmen; met onze 22 Kamerleden, zullen wij, indien niet alle teekenen bedriegen, oppositie-partij zijn, geheel vrij, om den strijd voor het socia lisme te voeren op de wijze, die docr ons eigen karakter, door het belang der arbei dersklasse alleen wordt bepaald. Die strijd zal allereerst zijn de voortzetting var. onze levensmiddelenactie in de lijn, sedert Augus tus 1914 door ons gevolgd. Allengs hebbea de omstandigheden onzen strijd voor een betere levensmiddclenvoorzieninc; gemaakt lot een strijd tegen de algeheel uitputting der arbeidersklasse, een strijd tegen den dreigenden hongersnoodMen kan er op rekenen, dat onze versterkte fraktie niet vcrdubbcle kracht zal pogen olie positieve resultaten m -riken, die hier te* bereiken zijn. In de tweede plaats zal de kracht onzer sterk gegroeide partij blijven gericht op de strikte handhaving van Nederland's neutra liteit; Al wat in haar vermogen is, zal zij aanwenden, om te verhoeden dat Nederland wordt meegesleept in den oorlog. Dit is het naast voor dc hand ligg-ende, wat er valt te doen. Er is Dnarover nader. De hoefijzer-correspondc-nt van het Hbld. bespreekt de waarschijnlijkheid van een rechtsch ministerie. „De Tweede Kamer is, zoo zegt „De Tijd", gekomen op „het doode punt." Onidat de drie partijen van rechts slechts 50 zetels be zetten. Nu laten wij voor een oogenblik de vraag rusten of de twee celingen, die onder dc zeven „diversen" toch eer rechts dun links staan (de christen-democraat en de christen-sociaal), een rechtsch kabinet niet zouden willen steunen op een wei-omschre ven program. Doen ze dat, dan is een, zij het ook kleine, absolute meerderheid van de rechterzijde verzekerd. Maar ook zonder dien steun is er oen bijzondere omstandigheid die dringt naar het optreden van een rechtsch kabinet. Tegenover de mogelijkheid namelijk om een rechtsch bloc von minstens 50 leden te vormen, staat de onmogelijkheid om links iets tot stand te brengen, dat zelfs moar eenigermate tot dat aantal nadert. Er kan wel weder een rechterzijde worden gevormd maar er is geen linkerzijde meer. Althans geene dan een bloot topografische. De gTOOtsle politieke eenheid waartoe men het links zou kunnen brengen, ware oen „democratisch" bloc tusschen dc 5 Vr;,- zinnig-Democcaten, de 22 S. D. A. P.'ers, 'la 2 D. S. P.'ers en den ééncn S. P.-er. Samen 30. Als de Weermachtsdemocroat er bij zou kompa, don weid het een ..democratisch allegaartje van 31. Wat zou dat gezelschap hoe heterogeen bovendien f dan nog" hebben in te b'fngen tegenover een aan eengesloten rechterzijde van 50 man? Niets. Fn duaiom is het ooi; niet meer don de gowore socialistische bluf, wanneer „Het Volk" hoog opgeeft van het succes eer „democratie" en beweert dat de nieuwe hh- geering met de S. D. A. P. zal hebben la rekenen. Als'er een rcchtschc Regeering op treedt, aan loopt die, met haar minstens 50 trawanten in de Tweede Kamer en met een meerderheid in de Eerste, over de socialisten zoo goed als over de liberalen en over hec-l de rest van de Staten-Gencroal heen. Het uiterste wat zij zou hebben te vreczen, ware een toevallig samentreffen, bij een zeld zame stemming, van al de minderheden en minderheidjes 10 liberalen von tweeër lei gading, 25 socialisten van drieërlei zin, 5 „burgerlijke" democraten cn 4 „diversen die allen wat anders willen en op geen enkele beginsellijn duurzaam allen kunnen samengaan. En bij zoo'n toevallig samen treffen zouden de 3 „diversen" ven rech'.- sche allure nog zich bij de Mnksche moeten voegen omnog maar een oppositie vca 50 vol te maken. Niet meer dan do som der leden van dc drie officieel rechtscnfi fracties. Er is geen oppositie meet tegenover een rechtsch kabinet, doordien 'T, in politieken zin, geen linkerzijde meer is. Vermoedelijk zal dat nog wel geruimen tijd zoo blijven en zullen de rechtsche partijen dus, zoo lang zij samengaan, nog jaren lang hel land kunnen regeeren zor.der dat ze eene wezenlijke «roositie, d, w. z. een aaneenge*

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1918 | | pagina 1