STADSNIEUWS
Ruj Hooge giraspdijzen. Te Rhenen
jfieeft de gewone jaarlijksche grasverkooping
flaats gehadnooit zijn zulke hoogl prijzen
«teed. Perceelen, welke in gewonen tijd
|70 tot hoogstens f 100 opbrachten, werden
l voor 300 en hooger afgemijnd.
H K CTen m no' van 25 Juli i1- van een
UÏT DEN OMTREK
f»,
•Al eens elders moert zijn opgesteld geweest,
metgeen viel op te maken uit in de verschil-
Bende «tukken aanwezige Rookgaten.'
Een streelende naam. De perso
den, die aangesteld zijn bij de veetelling en
pegistreering van het vee in ons land, hebben
frvolgens De Veehandel, den naam ontvangen
foan „ambtenaren van den dierlijken stand
Zijner zoo meer?
r Een huiseigenaar te Apeldoorn heeft
Ijeen zestal zijner- huurders den komenden
Winter vrijgesteld van huur-betalen.
r De staking i'n de Rotterdam-
Bche haven. Het bestuurslid, M. de
feelèuw, van de Christ. Bootwerkers Organi
se, werd gistermorgen op weg naar het
Jjwérk van de Holland-Amerikalijn door arbei- JIiCl lCiUg5
[jders aangezegd, dat hij had te zorgen, dat zeggen(jg ^at -m Rijswijk
het werk aan die lijn werd stilgeleg ^Uvaer hij woonde. Van de zijde van het bu-
durfde daarop niet aan het werk gaan en r&gu kon njet langer worden gewacht en
is volgens zijn zeggen door de ïrecue wer(j siotte het boek uit zijn woning ge-
ontslagen. - I haald, terwijl'de brandkast vdn de leerver-
IJet relief stoomschip „Lygnern van me-j een.^^ werd opengebróken. Thans bleek
rika naar Rotterdam bestema. heek ^gister fraude. Tevens kwamen uit den lessenaar
avond voor den Waterweg order gekregen yan s. rekeningen te voorschijn, die be
naar Amsterdam op te stoomen om aai e -.vezen dat de man uitgaven had gedaan, die
lossen. - onmogelijk konden worden bestreden uit ziin
De firrma Hudig en Pieters aan a^j maanóelijksche administratie-inkomen van
per advertentie bootwerkers gevraagd dochf had
voor 8000 aan meu
niet meer dan 10 man hebben zich daarop b;]en bestcld
en voor 1000 aan electri-
aangemeld. sche licht-instollaties. De leveranciers wer-
Bij Blaauwhoedenveem werken een o Voor zoover bekend, gewaarschuwd,
venarbeiders in vereeniging met geniesolda
ten voor den étappendienst.
De Reliefboot Adolf Deppe is ongelost
naar Schiedam vertrokken.
Rotterdam een gouden horloge, 1000 aan
bankpapier en z'n Engelsche passen ont
roofd.
Valschc zllverbons. Maandagmid
dag is ter beschikking gesteld van de justitie
een 22- jarige schildersknecht uit Amsterdam,
die te Leeuwarden werd aangehouden we-
gens hef uitgeaen van een valschê zilverbon
ti f 2.50.
In diens bezit werden éenige valsche zil
verbons gevonden, terwijl in zijn kosthuis te
Leeuwarden een voledige inrichting voor het
maken ven' zilverbons i nbeslag werd geno
men en een stel inbrekers-werktuigen en een
masker.
Ernstige verduistering. Het
Volk maakt gewag van een verduistering,
die zou zijn gepleegd ten nadeele van het
Rirksdistributie-bureau voor huiden en leer
door den administrateur der leervereeniging
v. S. Hij schijnt deze verduistering tot een
bedrag van 3500 gepleegd te hebben,
toen hij voor een paar weken het kasbeheer
waarnam van voornoemd bureau. Toen de
kassier weer aan zijn gewone werk ging,
wilde Van-S. het kasboek niet teruggeven,
had,
gevormd, om den geliefden predikant, dio 33
jaar de Kerk van Amsterdam dient, te huldigen.
Bij monde van haren voorzitter, den heer J.
M. Mey, bood de commissie den jubilaris een
oorkonde aan.
Door den heer A. D. Kroonenbirrg werd
hierna een portefeuille met inhoud aangeboden,
welke portefeuille voorzien is van het inschrift
12 Aug. 184812 Au£. 1918.
Ds. J. C. van Belleghem, Prot. Belgisch
Aalmoezenier te Harderwijk, heeft voor zijn
arbeid twee giften, elk van 1000, ontvangen.
Alff.
8yn. der !f«d.
xxm.
Herv. Herb.
Voor zoover mogelijk* hebben zij een deel
der geleverde oederen uit V. S.' woning te
Rijswijk teruggehaald.
.w. Tal van personen meet hij voor groote be-
Gisteravond zijn met den trem \an u - d/agen. hébben opgelicht. Thans is een be-
•lit Utrecht aan het station - aas o _r I j inhechtenisneming tegen v. S., die
Ham aangekomen 200 Belgische geinter- uitgevaardigd
tteerden, militairen, afkomstig ^uit het kamp
bïi Zeist om té werk te worden gesteld op - Het dure leer De stationschef van
tie Relieïschf-pen. De aankomst der Belgen S S Marts tr Rotterdam stelde de poh-
vas strikt geheim gehouden, en een uitge- fPoodsscRsvagoas
R ..f. n „Q_ met minder clan al porüerricmen waren af-
breide politiemacht was aan het station aan-e(!e,, „a ,osfolen.
vezig. De mannen werden achter het station
per boot onmiddellijk naar voor. hen in ge- - B c r o o v i n g. Een Rus uit Amsterdam
reedheid gebrachte lichters overgebracht.?ecd met ce„ snorder uit en rijtoer door
Generaal Onnen, het hoofd van den inter-
NIcuwer-Amstel en is in een z.g. nachthuis
1 aan den Amsteldijk beroofd) van een porte-
neeringsdienst, was b,j de aankomst op het
met pLm. f 300. De politie doet onder
perron aanwezig. Vandaag verwachtte men zoe]c
Itog een even groot aantal. i Inbrekers gearresteerd'. 11e-
I dennachl is ingebroken in een. niet bewoonde
Brandstichting. Het huis van J. villa van den heer S. aan den Amsteldijk te
IS. Ie "Wessen (L.) nog nauwelijks geheel weer Nieuwer-AmsteL Dc dieven hebben de brand-
ópg«bouwd, nadat het t vorige jaar bijna op kast geopend, maar geen geld gevonden, wel
den. zelfden datum en uur was afgebrand, is stukken voorts hebben zij meegenomen een
opnieuween prooi der vlammen geworden. Hammond Schrijfmachine, een mandoline, an-
Alles was verzekerd: Men denkt aan kwaad- iïek porccicin, pendules, bedden-onder-lin
twilligheid.
Inbraak. Een agent van politie be
merkte Dinsdagmorgen vroeg, dal er was in
gebroken in de Rotterdamsche Tandheelkun
dige Polikliniek van Maurice Son aan de
'Baan. De inbrekers hadden een raam gefor
ceerd en zich daardoor toegang verschaft. In
jde wachtkamer werd een breekijzer gevon
den. Vermist worden 4 gebitten, ter waarde
Van f 100.
Loonactie bij de Schelde. Te
iVKssirvgen is een vergadering gehouden van
JBWrklieden van de Kon. Maatschappij De Schel
dek vereenigd in de verschillende vakbonden.
Nad.it hoofdbestuurders het woord hadden ge-
"woerd, is een motie aangenomen, waarbij aan
de directie wordt gevraagd, het loon van de ge
huwde arbeiders met 5 en dat o'er ongehuwde
met 3 cent te verhoogen.
jPoging tot vergiftiging
van haar echtgenoot. Voor de
rechtbank te Middelburg heeft terecht ge
staan Z. W., vrouw van D. M., te Heinkens-
zand, thans gedetineerd, beklaagd Van po
ging tot moord op haar man, door in zijn
thee, die hij op 26 April mee nam naar het
jland, een hoeveelheid uit een flesch met
;iBijlo's hoofdwater te doen. Volgens de des-
Ifamdigen. bevat dit hoofdwater, dat een af
treksel is van Sabadillezaad, een vergift, va-
|raitrine, en was de hoeveelheid zoo groot,
«dat als de man, die het gedronkene uit-
spuwde, geheel de hoeveelheid had opge
dronken, hij zo goed als zeker zou zijn ge
storven.
Bekl. zeide, dat zij niet de bedoeling had
jjgehad haar man te vermoorden, maar dat
fe|hem ziek wilde maken; zij had zelf reeds
/de nadeelige gevolgen van het innemen van
'dit hoofdwater ondervonden.
JJit het verhoor van den man en de daar
bij door den verdediger, mr. J. W Goed-
blèed, naar voren gebrachte intieme familie
omstandigheden, bleek, dat de verstandhou
ding van man en vrouw zeer veel te wen-
schen liet; reeds heeft de vrouw haar man
;eer. keer verlaten.
I De officier van justitie, mr. Wolffson,
meende uit dit verhoor de conclusie te moe
ten trekken, dat de grootste schuld in deze
RB>i| den man is, en eischte daarom slechts 6
maanden gevangenisstraf met aftrek van de
Toprloopige hechtenis,
f De verdediger sloot zich bij deze ziens-
HMnze aan en pleitte clementie voor be-
klèagde.
Pcrsdolict. Jhr. mr. Th. E. Serraris,
mfcenjeester van Ginneken, heeft een oan-
ingediend tegen de Bred. Ct., wegens het
injkelEen beschuldiging aan het adres van
ten burgemeester van Ginneken, waarin deze
Rgemeester wordt beschuldigd van oplichting
m (De Tifd).
nengoed. Door de nasporing van de politie
zijn gearresteerd twee Belgen in Amsterdam,
1 persoon uit Ilillegom en een Amsterdammer
Allen hebben bekend en zijn Ier beschikking
van den officier van Justitie gesteld.
I Inbraak In een militair
bureau. Te Leerdam is ingebroken tëh
bureele van den luitenant-kwartiermeester.
De administratiekist werd des morgens ge
vonden in een sloot aan den Parallelweg.
Een onderzoek met politiehonden wordt in
gesteld. Het gestolene wordt geschat op
7000.
Op a r ij e vóélen. De voerman E. J-
K. te Dinxpcrlo, die in verband met een
smokkelarij van spijkers, eiu. uil Pruisen op
Pruisisch gebied werd gelokt en gevdSkehjk
naar Bocholt werd overgebracht, is thans
weer op vrije voelen gesteld.
School Kerknieuwe
Prof. Dr. G. v. d. Leeuw.
Dr. G. v. d. Leeuw, benoemd hoogleeraar
in de faculteit der godgeleerdheid aan de Rijks
universiteit te Groningen, hoopt zijn lessen aan
te vangen met het uitspreken een er rede op
Woensdag 25 September, des namiddags te
ure. m
Hollandsch gastvrijheid en
Duitsche propaganda. Aan de Leid-
sche Universiteit houden zich, gelijk men weet,
een groot aantal Duitsche geïnterneerden met
de voortzetting van hun studiën, bezig. Behalve
door het volgen van dc gewone colleges enz.,
wat thans gedurende de vacantie natuurlijk stil
staat, doen zij dit ook door het zelf organisee-
rerv van cursussen, waarvoor geregeld Duitsche
l^oogleeraren als sprekers overkomen, en waar
toe hun door curatoren het gebruik der acade
mische lokalen is vergund. Naar het schijnt,
hebben sommigen van deze sprekers niet be
grepen, dat het hier niet de plaats was, om te
Lofnen met onderwerpen, die naar politieke pro
paganda smaakten, te meer daar tot het bijwo
nen der voordrachten ook „die hollarvdrschen
Damen und Herren" hoffelijk worden uitgenoo-
digd. De commissie van Leidsche professoren,
die met zorg voor de studiebelangen der ge-
interneerden is belast, meende, dat een lichte
wenk voldoende zou zijn, om het inzicht bij te
brengen, welke verplichtingen de gastvrijheid
der Leidsche Universiteit meebracht. Toen dit
echter niet het gevat bleek, en er opnieuw een
voordracht van min of meer propagandistische
strekking moet zijn gehouden, hebben one van
de vier leden der commissie van Leidsche pro
fessoren, onbevoegd en ook niet belust om
daadwerkelijk in deze kiesche quaestie in te
grijpen, hun hmetie als. zoodanig neergelegd,
omdat zij niet langer aansprakelijk wenschen
te zijn voor hetgeen hier geschiedt.
(N. R. Ct.)
Chr. Ondei wijzersver. in Indië.
Tot leden van het hoofdbestuur der Chris-
i:iir\-, j. ~r, in 7^<»Apr.-In<Iië
Aan den aanvang der eerste zitting der nieuwe
week leest de president Hebreeën 12.
Door den heer Landsman wordt verslag uit
gebracht over dc enquête bij de persoonlijke
kerkvisitatie met betrekking tot het gods
dienstonderwijs. Uit het rapport blijkt, dat wei
nig- antwoorden zijn ingekomen. Allcfc-n van
het Classicaal Bestuur van Middelburg kwam
een vrij uitgebreid verslag in. Ook de Classi
cal Besturen van Zierikzee en IJzendijke le
verden nog al eenige mede deelingen. Uit dc
andere provincies kwamen slechts enkele op
merkingen in. De gegevens geven der commis-
's!c van rapport geen leiddraad. De commissie
stelt voor een nieuwe en que te in te stellen en
daarvoor eene commissie te benoemen welke
de Synode op een door haar te bepalen tijd
van rapport zal dienen.
De conclusie van het rapport wordt met 10
tegen 3 stemmen verworpen.
In behandeling komt het door een ten vorigen
•are benoemde commissie ontworpen nieuw
reglement voor de kerkvisitatie.
Prof, Van Nes betoogtDe kerkvisitatie vol
doet niet aan rechtmatige eisclten. Hij vraagt:
L^eugt het Reglement niet, deugen de gestelde
vragen niet? Zijns inziens ligt het vooral aan
de kerkeraden, en acht hij, dat deze gebreken
:«iet door een nieuw reglement te verbeteren
zijn.
Prof. Aakiers meent, dat het nieuwe concept
ie weinig verandering brengt, en te weinig
rekening houdt niét de ontevredenheid, die met
betrekking tot de kerkvisitatie bestaat. Het
onderscheid tusschen schriftelijke en persoon
lijke kerkvisitatie treedt daarin niet genoeg aan
het iicht. Hij meent, dat in het concept in art. 1
als doel dér kerkvisitatie het geven van hulp en
raad en Wegnemen van verkeerdheden moet
voorafgaan aan het verzamelen van allerlei sta
tistische gegevens. Hij zou een vergelijking wil
len maken met het huisbezoek en de kerkvisita-
willen noemen een huisbezc*ek van de ge
meente. In t voorstel van de commissie wordt
wel gevraagd naar de overgangen, maar niet
naar hen, die buiten de kerk staan, de z.g. conr
fessicnslosen. Zijne conclusie is dat 't amende
ment moet worden aangenomen en dat een heel
andere uil werking noodig is.
De secretaris heeft een amendement inge
diend om in een bepaald hoofdstuk „van {te
kerkvisitntorei"' te omschrijvenlo. hoeveel
2o. wie3o. voor hoe lang*4o. door wie kerk-
visitatoren worden benoemd en wat hun taak
zal zijn. Hij acht de statistische gegeveens niet'
van het allergrootste belang; maar hij ziet in
het gezoek van de visitatoren toch gTOOte waar
de, omdat zij, door de aanraking met predikan
ten en kerkeraden, grooten invloed kunnen uit
oefenen. De Provinciale Kerkbesturen moeten
2 of 3 visitatoren benoemen voor den tijd van
vijf jaren en zij moeten dan gedurende die vijf
jaren de provincie bezoeken, zoodat zij ieder
jaar een vijfde deel bezoeken. De kosten zullen
can hooger worden, n«r ar dat geeft niet, als de
kerkvisitatie Beter aan haar doel beantwoordt.
Na een uitvoerige discussie stelt de heer Ei-
lerts de Haan voor eene commissie te benoe
men, die uitvoering geeft aan het denkbeeld
var. den secretaris, zonder zich er geheel door
te laten binden. Hij wil toch de schriftelijke
kerkvisitatie niet laten vervallen en dat gebeurt
met het amendement van den secretaris.
Dit voorstel wordt aangenomen en daarmee
het conceptreglement niet verder behandeld.
De commissie zal later worden benoemd.
Prof. Aaiders stelt voorrapport te zoeken
met de Dutch reformation in Amerika, wat
wordt aangenomen.
De heer Eileüs de Haan brengt eene circulai
re voor de Generale Kas ter tafel, welke circu
laire met aigemeene instemming van de verga
dering wordt vastgesteld.
De Spaansche riekte.. Ten ge
volge van het he'erschen der Spaansche
griep is het examen voo^ kantoorbediende
bij de Posterijen en Telegrafie, dat in. de af-
geloopen week te 's-Gravenhage zou wor
den afgenomen, voor onbepaalden tijd uit
gesteld.
De 2Q-jarige Iandstormplichtige sol
daat uit het kamp bij Bussum, is in. het milli-
tair hospitaal te Naarden overleden.
Te 's Gravenhage is de Spaansche
griep nog niet aan het luwen. Dagelijks wor
den ongeveer TOO gevallen ter kennis ge
bracht van den Gem. Geneesk. Dienst. Dat
Verdronken. Te Wijk bij Duurste
de ds de 21-jarige zoop van J. Ruven bij het
zwemmen in de Lek verdronken.
Ov e r r e d e n. Een voerman V. S. te
Raemsdonksveer, die Zaterdag door een
wagen overreden werd, is thans aan de ge
volgen daarvan overleden.
Brand. Maandagmiddag 'Brandde te
Oss de groentendrogerij der firma v. Alem
en de Reuss geheel af. Door het snel om zich
heen grijpen der vlammen, aan het geheel
van hout opgetrokken gebouw, kon niets wor
den gered o.m. verbrandde een zeer groote
hoeveelheid ter droging liggend braambeziën-
blad.
Verzekering dekt ten deele de schade.
Fabrieksbrand. Dinsdagmorgen
werd er brand ontdekt in de plateelfabriek
Zuid-Holland te Gouda, vermoedelijk ont
staan op den zolder boven de machineka
mer. De machinekamer met machines ging
verloren; de gieterij en modelleerderij kre
gen schade. Om 6 uur was men den brand
meester. De fabriek is verzekerd.
Baarn. H. M. de Koningin en Prinses
Juliana komen Vrijdag a.s. met den trein
van 9.58 v.m. (Holl. Spoor) van uit Apel
doorn alhier aan. Prinses Juliana zal enkele
dagen vertoeven ten paleize Soestdijk, ter
wijl de Koningin m§t denzelfden trein door
reist naar Den Haag.
Baarn. De Vereeniging tot Verfraaiing
van Baarn en bevordering van het Vreem
delingenverkeer, heeft alhier in de bosschen
/an Soestdijk egn snipperjocht gehouden,
waaraan door een groot aantal jongelui w^rd
deelgenomen. De twee uitgeloofde prijzen
werden behaald door J. Kramer en H. Gorro
Diski.
Brandwacht.
Door de Amersfoortsche Politie-vereeni-
ging is tot B. en W. het verzoek gericht om
het uurloon voor brandwachtdiensten, thans
bepaald op 0.25, te willen verhoogen.
.Bij onderzoek is gebleken, dat het uur
waarin de brandwachtdienst door de agen
ten moet vervuld worden, n.l. eiken dag des
voormiddags van 78 uur, onmiddellijk
aansluit aan den dan juist verrichten nacht
dienst.
Het is duidelijk, dat na volbrachten nacht
dienst het uur wachtdienst niet gemakkelijk
valt,, zoodat een betere belooning daarvan
billijk is te achten, terwijl bovendien een
loon 0.25 per uur inderdaad laag is.
B. en W. stellen daarom voor het loon
voor het uur wachtdienst, met ingang van
1 Juli 1918, te bepalen op 0.50.
Doopsgez. Kerk.
In onze predikbeurtenlijst stond Zaterdag
avond vermeld, dat den volgenden ochtend
in de Doopsgez. Eerk' zou optreden Prol.
Cannegieter. Dit was een abuis. Prof. Canne-
gieter zou Zondag 18 Aug. de- predikbeurt
waarnemen, gelijk het Kerkbestuur in zijn of-
ficieele opgave vermeld had. Echter zal thans
in plaats van Prof. Cannegieter a.s. Zondag
ds. Dnbny, em. pred. te Utrecht, in de Doops
gez .Kerk preeken.
Ev. Luth. Kerk.
Zondagochtend zal Prof. dr. Pont den dienst,
in de Luth. Kerk leiden.
Door de Synodale Commissie der Evang.
Luth. Kerk is de kerkelijke goedkeuring ver
leend aan het beroep van ds. J. G. de Jongh
van Zierikzee.
G arnizoen.
Reserve luitenant J. P. C. Danner is werk
zaam gesteld als secretaris bij den officier
commissaris te Amersfoort
Examens.
Te 's-Gravenhage slaagde gister voor het
examen Hoogduitsche taal L. O. de heer J.
W. Keel, alhier.
J u b i 1 m.
Onder vele blijken van belangstelling her
dacht dc heer G. J. van Kuyk, adjudant-onder
officier bij het wapen der cavalerie heden
den dag, waarop hij voor 36 jaar in militai
ren dienst trad Door trouwe plichtsbetrach
ting en vriendelijkheid in den omgang heeft
de jubilaris zich de genegenheid zijner meer
deren zoowel als van zijn ondergeschikten
verworven. In hel Kamp van Zeist, vsaar d®
heer Kuyk gedurende bijna de keele mobili
satie werkzaam is geweest, werd hedenmorgen
in het bijzijn van vele militaire autoriteiten,
alsmede het gezin van den jubilaris, de gou
den medaille uitgereikt.
Utrechtsche Prot. Zwcmbond.
ziin echter lang niet alle voorkomende ge- Je Amersfoort wordt op Zondag 18 Augustus
vallen, omdat ook meegerekend moeten ,'U' eerste Utrechtsche Provinciale Zwemdag
worden de gesftUen die alleen ter kennis ko- gehouden.
men van particuliere geneesheeren en waar- n j n
van geen aangifte wordt gedaan. Vooral on- e t verg aer ng t egen den
der het GemeenteTpersoneel "breidt de., ziek- Gemeen
te zich hoe langer hoe meer uit. Ze is ech
ter van zeer onschuldigen aard. Sterfgeval
len komen in den Haag zeer sporadisch
voor.
Aan het Postkantoor is het aantal ziekte
gevallen opnieuw stijgende. Van het gewo-
nep ersoneel zijn 110 man ziek, uit anderen
hoofde 40.
Militairen verdronken. Maan
dagavond zijn op het strand te Hoek van
Holland "-de sergeant .'Akkerhuis uit Rotter-
telijke Onderwijzersvereeniging in Neder.-In&e dam en dg so[daa( Grulling uit Amsterdam schijnsel, dat de middenstanders eindelijk
zijn gekozen de heeren Dekker, Von Duinen,u.. h _,emmen verdronken: beiden be- De middenstanders moeten
In Amiciiia hielden de vereenigmgen
.Handel .en Nijverheid" en „de Hanze" ge-
zamènlijk een protestvergadering tegen het
besluit van tien Raad tot het oprichten van
een gemeentewinkel. Spreker was de heer
D. Manassen, lid van den gemeenteraad te
Amsterdam, met het onderwerp: „Gemeen
telijke winkels".
Toen de voorzitter, de heer Krook, voor
zitter van. „Handel en Nijverheid", de ver
gadering opende, waren ongeveer tweehon
derd personen aanwezig.
De voorzitter noemt het een gunstig ver
zijn gekozen de heeren Dekker, Van Duinen, j bet TOemraen verdronken; beiden be-
Evers, Floor, Mulder en Van Oeffelenvoor hoorfen fot de 4e Cömpagnie grenadiers.
\is*= i nuenkele plaatsen is nog een herstemming noo- j
Diefstalion Fnn H k i. 1 1 Te Vlissingen is bij het fort de Nolle
man heeft aangifte iróda^n dot8?-. nT I Ds- J. Karsse.n. Dezer dagen her- e ensoldaat bij het baden verdronken. Waar
ford am OD on---rklnnrKo tn 1 dacht Ds' D- J- Karssen, een van de oudste pre- schijnlijk had hij zich te ver in zee gewaagd.
°P, onverklaarbare wijze 50.000 van de Ge«f. Kerk, te Amsterdam zijn
70sten verjaardag'.
Er had zich uit de gemeente eene commissie
JPW 1 -W.UU.V IJC.V.
">/ostenrijksche kronen is kwijt geraakte.
j^Een vreemdeling zijn in de Hoofdsteeg te
Te Wijk aan Zee is de milicien S. bij
Het baden in zee verdronken* u
wakker worden. De middenstanders moeten
bij de a.s. raadsverkiezingen er voor zorgen,
dat in den Raad geen voorstanders komen
van het Staatssocialistme.
Daarna begint de heer Manassen zijn
rede. Spreker zegt met genoegen de uit-
noodiging aangenomen te hebben, om hier
te komen spreken, want hij is den midden-1
standers goed gezind. De zeer bijzonder^
tijdsomstandigheden maken het noodig, dei
de overheid op velerlei gebied in het partW
culiere bedrijf moet ingrijpen. Het maaW
schappelijk verkeer moest zooveel mogelijH
worden gaande gehouden en ale partijeif
hebben op dat gebied samen gewerkt. Docll
de goede trouw moet blijven bestaan en mexf
mag niet trachten der maatschappij het so
cialisme op te dringen.
En al moet worden toegegeven, dat oq
verschillend gebied ingrijpen door de over
heid noodig was, toch is gebleken, dat daai*
door veel sommen gelds verknoeid zijn. Ve
le regelingen van prijzen en pogingen onj
de burgers van waren te voorzien, ziin na
tuurlijk goed. Maar waarom niet gebruik ge
maakt van den Middenstand, bij de distribu
tie-regelingen? Er zijn daartegen geen be
zwaren? De overheid wil, behalve het prijs-
bepalen, ook optreden als détaillist, d.w.z.
zelf de waren als winkelier aan den man
brengen. En daartegen moet worden gepro
testeerd, omdat het broodroof beteekent. Als
hetzelfde ten opzichte van de arbeiders ge
beurd was, stond de heele arbeidersbewe
ging op z'n achterste beenen. (Luid op*
plaus).
Wie -niet democratisch spreekt en vecht,
wordt voor conservatief gescholden. Dat er
veel slagerswinkels gesloten zijn, is een in-
droevige toestand, waaraan geen gemeente
raad iets kan veranderen. Maar Burg. en
Weth. moesten dankbaar zijn, dat er nog een
groep van zakenmenschen is, die wfl artike
len kunnen krijgen en dat die belastingbe
talers dus nog'hun kost kunnen verdienen.
Doch men neemt die ook nog het brood
uit den mond en men moet niet vergeten,
dat zulk een gemeentewinkel niet zoo gauw
meer weg is. De winkeliers zullen dus zeil
nog belasting moeten betalen, om den ge
meentewinkel in stand te kunnen houden.
(Applaus.)
De sociaal-democratie heeft reeds ja
ren getracht, den middenstanders tot onder
gang te brengen. Spr. toont dat aan met uit
latingen van den voorman Frank van der
Goes.
Spr. dringt er ook op aan te zorgen, dat
de Raad in 19T9 zóódanig wordt samenge
steld, dat de middenstand niet onder den
voet geloopen wordt. Niets is zoo duur als
overheidsbemoeiing. (Applaus.)
Juist omdat de overheid niet in staat is
goed in te grijpen en te marchandeeren,
loopt het met de overheidsbemoeiingen
overal mis. De overheid wil voor het meest
mogelijke geld zoo weinig mogelijk leveren.
(Applaus.)
Er moeten bij een bedrijf als de gemeen
tewinkel weer zooveel ambtenaren komen,
dat de artikelen uit dien winkel niet goed-
kooper verkocht kunnen worden. De belas-
tingverhooging zal een exodus ten gevolge
hebben en het verwondert spr. dat hoofd en
bestuur der gemeente Amersfoort zoo wei
nig oog hebben voor het belang van den
middenstand. Burg. en Weth. hebben met
het voorstel van den gemeentewinkel een
socialistischen stap gedaan en dat komt te
genwoordig meer voor. Daarom moet recht
streeks een polïtieken strijd gevoerd worden
tegen den politieken zet van B. en W.
Misschien komen B. en W. van Amers
foort tot het inzicht, dat het Staatssocialis
me tot verarming der gemeente en bevol
king zal voeren. De strijd der middenstan
ders zal zwaar zijn, omdat de drogredenen
der sociaal-democratie vooral de ambtena
ren in dienst der overheid er toe zullen ver
leiden, het leger der loontrekkenden te ver-
grooten. Met een voorbeeld uit het Amster-
damsche volle leven toont spr. aan, dat de
sociaal-democratie den middenstand steeds
dwars zit, terwijl de soc.-dem. het gecentra
liseerde grootbedrijf steunt. De voorstellen
in den Amsterdamschen Raad tot inrichting
van gemeentelijke visch- en groentenwin-
kels. Spr. kan Amersfoort met den gemeen
tewinkel niet gelukwenschen, want nu er
eenmaal een begin is, zal de gemeente ver
der gaan.
De Nederlandsche Middenstand moest
veel feller protesteeren, om dat het een
groep is uit de-burgerij, die bijna nooit bij
het stadsbestuur komt met verzoeken, die
steeds hard werkt voor zich zelf. En in bij
na geen enkele gemeenteraad wordt over
de belangen dier winkeliers gesproken, wel
over de belangen van hen, die in overheids
dienst zijn. Dat getuigt niet van goede va
derlijke zorg van de zijde van hen, die over
de ingezetenen gesteld zijn.
Het feit, dat enkele der middenstanders
min of meer in goeden doen gekomen zijn,
mag geen reden zijn voor de middenstan
ders, om thans te rusten. De middenstand
moet zich steeds hecht en sterk organisee-
ren om zijn zelfstandigheid terug te krij
gen. In den komenden strijd is eensgezind
heid dringend noodig en ook bij de raads
verkiezingen in het volgend jaar, moeten de
middenstanders weten, dat ze personen kie
zen, die hun belangen behartigen. (Luid ap
plaus.)
Aan het debat namen deel de heeren Rek-
ké, Th. Nieuw endlik, H. Nïeirwendijk en Eg-
gink.
De heer R e k k vraagt niet te worden
van het podium weggefloten, zooals zijn par
tijgenoot Mebius in de Keizerskroon is over
kómen. Debater zegt dat de spr. tegen de
sociaal-democraten te keer ging, doch niet
heeft genoemd de gronden, waarop B. en W.
tot hun voorstel kwamen.
Debater noemt enkele staaltjes van wets
ontduiking bij de winkeliers. (Applaus.)
De heer TK. Nieuwendijk dankt den
heer Manassen voor zijn helder betoog. Het
gaat tegen een systeem en het is duidelijk,
dat de geheele burgerij opgeroepen moet
worden, om tot een ander systeem te ko
men. Debater herinnert aan de laatste raads
zitting, waar duidelijk bleek, dat het ging om
