DE EEMLANDER"
AB6HNEfH[NISPRUS ZJ Tm £Z S
fiiiHiiimnii-iiirwS
FEUILLETON.
Vrouwenregeering
l7e Ja-prrirfn
31
per dos* f 2.00 per week (met gratis verrekenng
tegen mgelukken) 0.C ahonderlijkc nummers
0.05 Wekelijksci btjeoegsel »Dt Holhndschc
Hnisvroiiu*(onder redacts, vai Thcrèse Hoven)
per maanden 50 *ent Wekelijksch bijvoegsel
>IT<reIdrevue« per J maanden 60 ce*.
I»
HOOFDREDACTEUR: M>. O. J. VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF I Co
BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAL, «on
INTERCOMM. TELEFOONNUMMER 513
Za'.sa-dFci 7 Sajjtssvifcer ?91t>
dienstaanbiedingen 1—5 regels f 0.50. groote letten
naar plaatsruimte. Voor handel en bedrijf bestaan
zeer voordeelige bepalingen tot het herhaald adver»
teeren in dit Blad, bij abonnement Eene circulaire
bevattende de voorwaardeo, wordt od aanvraag
toegezonden. S
TVt?«SLAD
jBINNENl-AND
Nederland en de oorlog
De scheepvaart op Scandi
navië.
- De Maasbode verneemt, dat de 50.000
ton Nederlandsche scheepsruimte, toege
staan voor de vaart tusschen Nederland en
Scandinavië, heden is bereikt. Nieuwe per
missies tot uitvaren worden niet meer gege
ven, voor dat eenzelfde tonnemaat in Ne
derlandsche havens is teruggekeerd. Slechts
enkele schepen, die reeds toestemming tot
vertrek hebben, liggen nog in de Nederland
sche havens, maar zullen heden of morgen
de reis aanvangen.
VI«fe«ch<3lN(ril)ytle.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake
de voedselvoorziening meldt
De bedoeling is 1 October a.s. te begin
nen met de algemeene distributie van rund-
vleesch tegen verlaagden prijs, waarvoor
echter de gemeentebesturen eerst gereed
moeten zijn met de noodige drukwerken enz.
Intusschen heeft de minister van landbouw
besloten reeds thans, te beginnen met
Maandag a.'s., slachtvee ter beschikking
der gemeentebesturen te stellen op de basis
van een rantsoen ven 2 ons per hoofd en
per week voor personen boven 1 jaar. Op
het aldus te distribueeren vleesch zal echter
geen rijksbijslag worden gegeven.
De gemeentebesturen kunnen telegrafisch
aan het Rijks Centraal Administratiekantoor
opgeven of zij slachtvee wen^chen te ont
vangen. Het Rijkskantoor voor Vee en Paar
den begint Maandag a.s. te koopen en de
ingekomen bestellingen zullen dan in den
loop der week worden ujtgevoerd. De keuze
van het vee blijft aan het Rijkskantoor.
Voor dezen verkoop zijn de maximumprij
zen voor rundvleesch tot 1 October a.s. bui
ten werking gesteld. Alleen de prijs voor vet
kalfsvleesch 1 lijft gelden, evenals de maxi
mumprijzen voor runderslachtafvallen. Ook
zijn de verplichting om alleen in centrale
slachtplaatsen te doen slachten en het ver-
voerverbod van versch vleesch tot 1 Octo
ber opgeheven.
Aan de gemeentebesturen is overgelaten
zelf de regeling en distributie van dit rund
vleesch te^egelen.
Aardappelen.
B. en W. van Amsterdam hebben nog
de vólgende missive in zake de aardappel-
voorziening aan den Minister van Landbouw
gezonden:
In uw circulaire aan de gemeentebesturen
d.d. 20 Augustus, betreffende de distribu
tie van aardappelen komt in de 3de alinea
de bepaling voor: De gemeenten zullen in
de eerste plaats worden voorzien van de
aardappelen, welke van deze soorten in.de
gemeenten zelve worden verbouwd. De hier
bedoelde soorten zijn eigenheimers, borgers
•en industries. In dezelfde alinea wordt mede
gedeeld, dat voor de gemeenten, waar geen
voldoende hoeveelheden aardappelen wor
den verbouwd van de soorten voor de dis
tributie aangewezen om in de behoefte te
voorzien, ten hoogste 40 pet. kleiaardappe
len zullen worden geleverd en voor de rest
zand- of veengrondaardappelen.
Deze regeling'zal dus, naar-wij aannemen
moeten, tot effect helpen dat gemeenten,
waar voldoende- kleiaardappelen voorkomen
in de soorten eigenheimers, borgers of in
dustries om in de behoefte van de gemeente
te voorzien, dan ook al de kleiaardappelen
zullen behouden, die voor de voorziening
in de behoefte noodig zijn, en dat enkel het
overschot beschikbaar komt voor de alge
meene distributie.
Er ligt hierin naar onze meening een groo
te bevooireenting van de gemeenten, waar
deze soorten kleiaardapplen worden' ver
bouwd. Immers zij zullen in plaats van ten
hoogste 40 pet. de volle 100 pet. aan klei
aardappelen ontvangen. De hoeveelheid
kleiaardappelen, die ter beschikking komt
voor de algemeene distributie, wordt door
dezen maatregel kleiner dan het geval zou
zijn bij een gelijkmatige verdeeling van klei
aardappelen en zand- of veengrondaardap
pelen. Het wil ons voorkomen, dat, waar de
verbruikers een zoo groot verschil maken
tusschen klei-aardappelen en zand- of veen
grondaardappelen en waar ook inderdaad
over het algemeen het verschil in kwaliteit
zeer groot is, de door u bedoelde regeling
rechtmatig misnoegen moet wekken.
Wij veroorloven ons daarom er bij u op
aan te dringen, dat alsnog een regeling zal
worden getroffen, waarbij aan de gemeen
ten, die kleiaardappelen verbouwen in de
soorten eigenheimers, borgers en indus
tries, daarvan zal gelaten worden ten hoog
ste 40 pet. van de hoeveelheid, die noodig
is om in de behoefte te voorzien, en dat
voor de overige 60 pet. ook aan deze ge
meenten zand- of veengrondaardappelen
zullen worden geleverd.
Slechts op dezen grondslag zal naar het
ons voorkomt een aannemelijke regdling
voor de aardappelvoorziening worden ver
kregen.
Volkstuintjes.
In~een rondschrijven aan de gemeente
besturen dringt de minister van Landbouw
er op aan, dat zij zooveel mogelijk zullen be
vorderen het aanleggen van de zoogenaam
de volkstuintjes, waarin voornamelijk win
teraardappelen, bruine boonen en eenige
groenten gekweekt kunnen worden. De gun
stige bepaling, dat de geheele opbrengst der
tuintjes aan de bebouwers wordt gelaten
zonder dat aan hun gezinnen iets wordt ont
houden van de algemeene distributie van
aardappelen en groenten, wekt reeds tot be
bouwing op. De gemeentebesturen kunnen
op d<) voornaamste wijze den aanleg van
volkstuintjes bevorderen door op gemakke
lijke voorwaarden geschikte terreinen be
schikbaar te stellen aan idividueele personen
zoowel als aan vereenigingen van inwoners,
opgericht om volkstuintjes aan te leggen en
te bebbuwen, of zulke, vereenigingen bij het
huren yan terreinen financieelen steun te
verleenen. Sinds de Scheurwet is afgekon
digd, kan aan gebruikers van grasland, Ha
verland of kunstweide geschikt om in bouw
land te worden omgezet, de verplichting tot
scheuren dier gronden worden opgelegd.
Zulke landerijen zijn vooral voor volkstuin
tjes geschikt. De gemeentebesturen doen
wel ter verkrijging dier landerijen overleg te
plegen met de -door den minister in te stel
len gemeentelijke productie-kantoren, waar
aan de plaatselijke uitvoering van de Scheur-
wet wordt opgedragen. De regeering is be
reid voor den aanleg van volkstuintjes op
nog te scheuren grasland, al of niet belast
met scheurplicht, voert- het jaar 1919 aan de
gemeentebesturen een suhsidie te verleenen
van 250 per H.A., onder beding, dat het
gemeentebestuur voor hetzelfde doel ten
minste 100 per H.A. beschikbaar stelt.
Aanvragen tot het bekomen van deze sub
sidie moeten door bemiddeling van het Pro
vinciaal Productiekantoor (P. P. K.) door de
gemeentebesturen gericht worden tot den
minister van Landbouw, afdeeling crisisza
ken, bureau Landbouw.
Op daartoe tijdig gedaan verzoek door
het gemeentebestuur, of het bestuur eener
vereeniging van houders van volkstuintjes,
zorgt het Gemeentelijk Prdgcutiekantoor
voor de beschikbaarstelling van geëigende
pootaardappelen en bruine boonen voor zaai
zaad.
Voor het bekomen van het overige zaai
zaad en groenteplanten dienen de gebrui
kers der tuintjes zelf zorg te dragen.
Dat de aandacht der gemeentebesturen
vooral op nog te scheuren grasland geves
tigd wordt en alleen voor die gronden sub
sidie in uitzicht gesteld wordt, vindt zijn
grond in het feit, dat deze in den regel zon
der bemesting voldoende vruchtbaar zijn om
een goeden oogst voort te brengen, terwijl
het afrasteren, omspitten en verder gereed
maken dezer terreinen voor de bebouwing
bovendien een uitstekende gelegenheid aan
biedt om tijdelijk werkloozen tegen uitbe
taling van een behoorlijk loon nuttigen ar
beid te «verschaffen.
De m e 1 k v o o r z i e n i n g en de b o-
terproductie.
In een circulaire aan de gemeentebe
sturen, waarin hun advies wordt gevraagd,
doet volgens het Volk de minister me-
dedeeling van zijn plannen voor de melk-
voorziening. Hierin wordt de prijs van volle
melk gesteld op 20 cent per liter en voor
zieken en zwakken op 12 cent per liter. De
totale aan elke gemeente te verstrekken hoe
veelheid bedraagt 0.2 liter per hoofd en per
dag.
Hiervan moeten eerst de rantsoenen aan
zieken, zwakken en kinderen gegeven wor
den, het restant is voor de verdere bevol
king. Men kan gerust rekenen, dat ruim V*
der bevolking tot de in aanmerking komen
de kinderen, zieken en zwakken behoort, en
als deze 0.5 liter krijgen, wat voor velen al
veel te weinig is, dan blijft voor de anderen
maar 0.1 liter per dag over.
Volgens den minister is dit de eenige weg,
om in eenigszins voldoende mate boter te
producer.ren.
Boter voor hotels.
Naar Het Volk verneemt, heeft de Mi
nister van Landbouw aan de gemeentebe
sturen medegedeeld, dat uit een ingesteld
onderzoek gebleken is, dat de restaurants
en hotels in 1916 ongeveer driemaal zoo
veel boter verbruikten als op dit oogenblik
door hen op bons wordt ontvangen.
Het restaurant-bedrijf dreigt naar de mee
ning van den minister, ernstig ontwricht te
worden dientengevolge, hetgeen tot groote
werkeloosheid in dit bedrijf aanleiding zou
moeten geven. Het komt daarom den minis
ter wenschelijk voor, maatregelen te ne
men, waartjpor wordt bereikt, dat het 'bedrijf
zooveel mogelijk intact kan voortgaan al zal
ook dit zich uit den aard der zaak zeer moe
ten beperken in het gebruik van boter. Op
grond hiervan heeft de minister besloten,
dat aan restaurants een bepaalden toeslag
aar. boter kan worden verstrekt en wel in
dier voege, dat voor eiken ingeleverden bon
van 250 gram 375 gram boter door een ho
tel kan worden ontvangen.
Onvoldoende boek weitoogst.
In Limburg wordt vrij algemeen geklaagd
over de zeer onvoldoende opbrengst van de
boekweit. Sommige perceelen zijn zoo slecht
geladen, dat ze de moeite van het dorschen
nauwelijks w8ard zijn. Bijna algemeen wordt
dit slechte resultaat toegeschreven aan de
vele gure dogen van Juni, gepaard met kou
de nachten in 't midden dier maand. Boven
dien was het in den bloeitijd van het gewas
zeer ongunstig bijenweer, waardoor de be
vruchting te wenschen overliet en ten slotte
kom' daar nu nog bij dat door de vele regens
van de laatste twee weken het binnenhalen
ten zeerste wordt belemmerd.
't Gevolg van deze omstandigheden zal
zijn, dat de kans op het clandestien achter
houden van rogge belangrijk toeneemt, daar
vele boeren enkele aren. boekweit verbouw
den, enkel met het doel om het karige
broodrantsoen wat te kunnen aanvullen en
nu de oogst van dat product zoo slecht is.,
natuurlijk in de verleiding komen om langs
^anderen weg het voedseltekort te beperken.
- Een goede oogst. De tarwe
oogst in Westelijk Zeeuwsch Vlaanderen valt
zeer mede, in doorsnee wordt 6ÖQ schoven
per gemet geoogst, en dit jaar 900 scho
ven. Ook de aardappeloogst is goed en
gaat tot 10.000 K.G. per gemet.
Caseïne.
Daar nog steeds wordt voortgegaan
met het opkoopen van caseïne boven de
door den minister van Landbouw vastgestel
de prijzen, heeft de minister besloten de ge
heele coseïne-productie, alsmede de voor
raden caseïne, die nog in ons land aanwe
zig zijn, tc '"~>en overnemen door het Rijks-
kantoor voor Melk en Kaas. In verband hier
mede moet thans in de eerste plaats tot in
ventarisatie van de aanwezige voorraden
worden overgegaan. Tevens selt de minis
ter de houders van partijen caseïne in de
gelegenheid deze caseine af te staan aan het
Rijkskantoor voor Melk en Kaas. De partij
en moeten in drogen toe:iand en zoo moge
lijk ongemalen afgeleverd worden. Bij de be
paling der prijzen, die aan de houders zullen
worden uitgekeerd, zal men uitgaan van de
basis, welke gelegd is in 's ministers be
schikking van 5 Juni 1918. Men zal daarbij
de caseïne keuren en een indeeling in 3 qua-
lieiten maken, waarvoor dan de volgende
prijzen, gebaseerd op een vochtgehalte van
8 pet. en met korting, te bepalen door het
Rijkskantoor voor Melk en Kaas, bij het
voorkomen van een hooger vochtgehalte dan
8 pet., betaald -uilen worden: Kleinhandel-
prijs: 1ste qualiteit 1.70, 2e qualiteit 1.60
3e qualiteit ten hoogste 1.10; groothan-
delsprijs: le qualiteit 1.60, 2e qualiteit
1.50, 3e qualiteit ten hoogste 1.—.
De groothandelprijzen zullen aan caseïne-
producenten, de kleinhandelprijzen aan an
dere houders van partijen caseïne worden
uitgekeerd.
Mochten niet alle houders van caseïne
overgaan tot het aanbieden van hun par
tijen, overeenkomstig het bovenstaande, dan
is, in verband hiermede, bepaald dat de
niet aangeboden partijen na 1 October 1918
in bezit zullen worden genomen, overeen
komstig art. 9 der Distributiewet 1916.
M e 1 d e z a a d.
De Minister van Landbouw heeft het
aflevereiT en vervoeren van meidezaad ver
boden. Het verbod is niet van toepassing
op meidezaad, gedekt door een vervoerbe-
wijs, afgegeven door een Regeerings-com-
missaris voor de Rijksgraanverzameling of
geadresseerd aan zulk een regeeringscom-
missaris. m
De Minister heeft voor meidezaad een
maximumprijs vastgesteld van 7 per 100
K.G., zand- en stofvrij geleverd daar waar
zulks door den regeeringscommissaris voor
de Rijksgraanverzameling wordt gewenscht,
mindere kwaliteit naar verhouding lager: On
der meidezaad in deze beschikking wordt
niet verstaan de zoogenaamde gierstmelde.
De Minister heeft de burgemeesters in 'n
rondschrijven van deze beschikking op de
hoogte gesteld.
BeiK'bikbHnrKtellIns tab tnrf.
Door den heer Van Doorn, lid van dc
Tweede Kamer, zijn den minister van Land
bouw de volgende vragen gesteld:
Waaraan is he^ toch te wijten? dat, terwijl
in Nederland overvloed van turf is. deze niet
in voldoende mate ter beschikking van parti
culieren en nijverheid wordt gesteld?
Ligt de schuld bij .de Kolen-distributie? En,
zoo ja, waarom werkt deze de beschikbaar
stelling van turf tegen?
Ligt de schuld bij de schipperij, die weigert
le vervoeren? En. zoo ja, acht de minister
dan niet den tijd gek omen om vcrvoevplicht
in te voeren?
Is de minister voornemens zorg tc dragen,
dat tegen den a.s. winter voldoende hoeveel
heid turf ter beschikking wordt gesteld?
Hierop heeft dc minister het volgend ant
woord ingezonden:
•De productie van turf in Nederland dekt in
normale tijden slechts een zeer klein gedeelte
van hel totaal brandstolfenverbruik.
Gelijk bekend, slaan omtrent de turfprodutl
tic van vroeger jaren geen nauwkeurige gege»
vens ten dienste, doch naar schatting voorzag
de turf in niet meer dan 1 of ten hoogste 5 pCfc
van de behoefte aan brandstoffen.
De normale turfproductie per jaar is gelijk'
te stellen met circa 400.000 a 500.000 ton kolen,
hetgeen overeenkomt met de productie vat
de Limburgschc mijnen van circp V/: maand
Naar schatting is dc productie? van dit sei
zoen in de geregelde veenderijen 5Q pCt. meer
dan normaal en is gelijk |c stellen, mei onge
veer- 650.000 ton kolen.
Het" vorig jaar aequivnlecrde de productie
mol rond 400.000 ton kolen. Bovendien js on
der medewerking en op aandrang van de
Rijkskolendistribu'tie op verscheidene plaat
sen in het land, waar gewoonlijk niet werd
geveend, dc turfproductie aangeval.
Hoewel er dus geen sprake is van een over
vloed van turf in dien zin, flat met turf alleen
in voldoende mate in dc behoefte van paHi-
euliercn en nijverheid aan brandstoffen 7.011
kunnen worden voorzien, zal er aanzienlijk
meer turf Ier beschikking van dc verbruiken
worden gesteld dan gewoonlijk wordt ver
bruikt. Teneinde noodcioos vervoer te vermij
den, zal turf in dc eerste plaats worden ge
distribueerd in de streken, waar zij wordt ge
wonnen. De industrie ontvangt in het alge
meen belangrijk meer turf dan vroeger. Ver
schillende bedrijven, welke voorheen geen
turf stookten, ontvangen thans het brandstof
fen rantsoen len deele in turf. Bovendien wor
den belangrijke partijen vervoerd naar do
aardappeldrogerijen, welke dit najaar een ge
deelte van den aardappeloogst zullen moeten
drogen.
Er is geen sprake van, dat de beschikbaar
stelling van turf door de Rijkskolcndistribu-
tie zou zijn-, tegengewerkt, integendeel, door
dezen diensttak is bewerkt, dat dc productie
belangrijk is vergroot. De afvoer van turf is
bovendien zoo krachtig aangevat, dat het pro
duct. dal in het vorige jnnr is*gestoken, doch
dal voor den afgcloopen winter nog iskft voor
verzending gereed was. dit jaar vroeger uit
de venen was afgevoerd, dan gewoonlijk het
geval was. De verzending der laatste maanden
stond gelijk met óen hoeveelheid van ongeveer
55 00ft ton kolen per maand, waarbij in aan
merking dient te worden genomen, dat de ver
scheping van het nieuwe product feitelijk
eerst einde Juli/begin Augustus op groote
schaal kan nlaats hebben.
Hoewel de schippersstglcing, welke in en
kele veendistrieten korten tijd geleden heeft
plaats gehad,-natuurlijk voor een regelmatige
verscheping niet bevorderlijk is geweest, is to
verwachten, dal ook het lurfproduct van dit
seizoen in voldoende mate zal kunnen worden
afgevoerd.
Er zal voor worden zorg gedragen, dat dc
turf, welke voor verscheping gereed is, legen
den a.s. winter wordt gedistribueerd.
Oud papier.
De Minister van Landbouw heeft bepaald,
dat de verbodsbepalingen, gesteld op den
verkoop, de x aflevering en het vervoer van
oud papier en afval van nieuw' papier aan
bedrijven, die deze artikelen als grondstof
verwerken, niet van toepassing zijn te ach
ten op zendingen oude broodkaarten en op-
plakstaten, die rechtstreeks door de gemeen
tebesturen naar de papierfabrieken worden
verzonden.
De wolcommissie ontbonden.
De Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel heeft met ingang van 5 September
1918 ontbonden de, op voorstel van de Nij
verheidscommissie uit het Koninklijk Natio
naal Steuncomité op 30 Mei 1918 door hem
geïnstalleerde Wol-Commissie "onder dank
betuiging aan het bestuur en dolleden dier
commissie voor de in hun functies den lan
de bewezen diensten
Belanghebbenden wordt in overweging
gegeven zich in aangelegenheden waartoe
zij tot dusver de medewerking van de Wol-
commissie behoefden, te wenden tot den di
recteur-generaal van den Arbeid, 's-Graven-
hage.
Dwazen en verstandigen zijn even on
schadelijk slechts de halve dwazen en de
halve wijzen, die zijn gevaarlijk.
Koman naar het Duitsch
van
A. Oskar Klausmann.
O
Dan eerst zag de dokter Dora en wendde
rich tot haar. Hij rukte zich den hoed van het
hoofd, wischte zich het zweel van het voor
hoofd en van hel vuil geworden gelaat.
Graaf Klinter, de bergraad en de vijfarbei-
ders zijn uit de mijn gehaald; eenigen van hen
zullen we zeker weer in het leven kunnen
terugroepen. Graaf Klinter is weer lieelemaal
hij alleen met den bergraad schijnt het heel
slecht te staan...'*
De arts ging snel weer dc 7.aal uit.
Een gejubel en daarop een plotseling stil-
zv :jgen. Daarna hoorde men regelmatige
sci eden. Ook dc tweede helft der vleugel-
idc.ir werd geopend en de helpers van de ge
neeskundige colonne droegen zes baren bin
nen Daarop lagen de lichamen van Spalding
en rijn vijf «tig? helpens Aar. den arm van
een dokter verscheen wankelend en moeilijk
loopend, graaf Klinter. Hij'werd op een der
bedden gelegd, die inderhaast klaargemaakt
werden en met het zuurstofapparaat behan
deld. Daarna? werd ook bij de andere half be-
vvuslclooze mannen geprobeerd, zuurstof naar
binnen te brengen.
Dora zag alles als in een nevel. Een angst
aanjagende onverschilligheid had zich van
haar meester gemaakt. Er was niet eens meer
iels van hoop in haar.
De ziekenwagens reden voor en de zes be-
wusteloozen werden weggebracht.
Graaf Klinter echter weigerde naar het
hospitaal te gaan. Hij zette zich op den rand
van zijn bed en verklaarde:
„Het wordt al beter, de frissche lucht doet
me goed. Ik heb mijn eigen auto hier en rijd
daarmee naar huis."
Hij stond op en beproefde te loopen, wat
hem mot veel moeite gelukte. Ilij reikte Dora
de hand. Dora kuste die en deed den goed-
mocdigen Klinter daardoor zóó schrikken, dat
hij eigenlijk pas goed tot bewustzijn kwam cn
afweerde: „Dat niet, dal niet!"
Tij hebt ze gered," zei Dora én nu einde
lijk vond ze tranen en brak uit in een hart
verscheurend snikken.
De graaf ging bij haar zitten en probeerde
haar te kalmeeren. Hij sprak enkele onsamen
hangende woorden, zoo goed en zoo kwaad
als hij in zijn suffigen toestand bedenken kon.
Dora zat aan de tafel, het gezicht in de han
den verborgen.
Het roepen en schreeuwen buiten werd har
der, duidelijk hoorde men vele menschen hf»pn
en weer loopen. Een luid hoerageroep! Daar
na trad Harlrop binnen en riep:
„De colonne uit het diepste deel der mijn
komt. Nu zijn ze allen gered!"
Toen verdween hij weer. De oude mijnwer
ker kon onmogelijk binnen blijven; hij moest
naar buiten, om zijn kameraden te begroeten.
Het tumult daarbuiten hield wel een half
uur aan. Daarna kwam. met langzame slepen
de schreden, geheimraad Kersten binnen. Zijn
verschijnen had een uitbundig gejubel daar
buiten veroorzaakt Dit gejuich hield nbg aan,
toen hij reeds binnen was en zich uitgeput op
een der bedden neerzette.
Ruften voor <?c vensters verdrongen zich
honderden menschen, meest vrouwen en kin
deren. Ze ontdekten graaf Klinter t>n begon
nen opnieuw te juichen: „Graaf Klinter, hoera,
glückauf! glückaufl"
Er hielp niets aan: graaf Klinter moest op
staan en tot voor de deur gaan, om een paar
woorden tot de menschen te spreken. Hij was
de held van den dag; hij was de redder van de
verloren gewoanden, evenals de oude geheim
raad als leider van het reddingswerk de ver
dienste had, dat degenen, die onder in de'mijn
opgesloten waren, zoo spoedig weer beyrijd
waren.
De beambten kwamen binnen en geheimraad
Kersten ging moeilijk naar de estrade, waar
hij zich aan de tafel, die zich daar bevond,
neerzette. Zoo goed en zoo kwaad als het ging,
werden de noodige bevelen gegeven, om de
mijn zoo spoedig mogelijk weer geschikt voor
hel werk le maken. Becds de nachtploeg zóu
met het our.:irningsweik moeien herinnen: zii
moest trachten de groolere stukken steen van
de doorbraak er uit te zoeken, opdat de dwars-
gang zoo gauw mogelijk weer gebruikt zou
ku»nen worden.
Dan moesten cr aanteekenïngcn gemaakt
worden betreffende de arbeiders, die bij hel
reddingswerk hadden geholpen en ook de
nachtploeg moest samengesteld' worden: dus
Kersten zei tot Dora:
„Je moet weggaan. We hebben de ruimte
hier noodig voor de administratie."
Graaf Klinter kwam binnen en geleidde
Dora naar buiten op Kerstcn's verlangen.
"Willoos en-stilzwijgend volgde ze hem.
,.7k wfi naar het hospitaal,'' zei ze ten
laatste. .Ik wil gaan hooren, hoe het met de
zieken is."
„Dan ga ik mee," zei Klinter, „als je het
goedvindt, ik wil ook zien, wie cr ahvecr bij
gekomen is uit zijn verdooving."
Dc menigte buiten begon zich te versprei
den. liet mijnhuis vulde zich met arbeiders,
die van het reddingswerk kwamen, of die be
reid waren, met de nachtploeg naar beneden
te gaan. De geneeskundige brigade ruimde de
bedden weer op en brak de tent buiten af-
De auto moest heel langzaam rijden, want
de hecle weg was vol prenschen Ook de stra
ten in Dorolhetr.hof waren versperd door
troepen menschen en overal zag men gered
den, omgeven door een aantal verwanten en
vrienden, die de aap den dood ontsnapten
naar huis begeleidden.
Het mijnwerker-lazaret. een complex van
mooie gebouwen, een zickeninrichling. zooair,
.ucii-jiiuule siad Liin«' -ü-.' r-' baj. 1
builen dc stad in het midden van een park.
Aan die zijde van Dorotheenhof kon de auto
sneller rijden en het was s avonds half tien,
toen Dora en Klinter stilhielden voor de deur
van het hospitaal.
De portier wilde bezwaren maken en be
weerde, dat hij niemand mocht binnen bril en. Hij
besloot echter toch. den dienstdoenden dokier
le gaan halen cn deze meldde de komst van
Dora cn graafKlinter aan den geneesheer
directeur, die het verzoek toestond en zeil
kwam, om de bezoekers te ontvangen.
„Hel gaat den zieken al wat heter, zij zijn
allen lol bewustzijn gekomen, dó.ch natuurlijk
nog zwak en een beetje verward. Binnen wei
nige dagen echter zullen ze beter zijn. Ernstige
gevolgen zullen ze er niet van ondervinden
Dc directeur begeleidde Dora cn Klinter
door verscheidene binnenplaatsen naar het
paviljoen, waar dc rieken lagen.
De wachthebbende zusier verleide, dat
bergraad Raiding zeer naaf graaf Klinter
verlangd had.
De geneesheer ging zelf naar den zieke ra
kwam kort daarop terug.
„Ga zelf maar naar binnen graaf Klinter,'*
zei hij „en stel hem gerust. U weet meer vaif
den afloop dan ik De patiënt wil hooren hoe
het op het bergwerk staat
Toen dan Klinl r aan hel bed van zijn vriend
trad. wasvn Werners oogen weer helder cd
met een iriawen lach reikte hij hem de hand-.
„Na dank ik mijn leven aan jou!" riep hi|
uit. „Hoe slaat hel niet de ingeslotenen?"
(olol volgt.)
