ttxxttïSssXZisa.Txssrï^^««.!
STADSNIEUWS
idenr^éhoud.* -** V*™'*
- Tijdelijk gebouw fuinisterie,"^—^'enVan-
van oorlog. Op een gedeelte van het P den man trachtte te brengen. Dit1
'imnr Hon aanhrvinu van hpt nipuwp crphntnv*
Het streven naar ni»
men er maar niet te ve
*Voor den aanbouw van het nieuwe gebouw
cöer Tweede Kamer bestemde terreing zal
'Öaar met dien aanbouw nog niet begonnen
bedrijf oefende hij in den laafsten Meer geschenkendaarover ook gaan denken. 1 het ambulantisme heeft er ook niet mee ié
maar enkel wat betreft de leerstof,
De "aanHeeding "is" een 'gësdietS van de Amersfoort wordt nagestreefd is, wat men Uchoolverknipping he -r ee te maj
van het Neder-1 in Amsterdam al heeft. In den Haag is men ken, werkt de zaak tegen. En afschaffing vaij
- «af hij te kennen als tusschenpersoon op te zijn
kan worden, een tijdelijk gebouw worden den voerman W. C. L. R. uit fraaie lichtkronen m
neergezet ten dienste van het ministerie ^an ^uist <jie ujt het bezette gebied in Zeeland fiuweelen voorhang.
'neergezet
oorlog en dat bestemd zal worden voor de
huisvesting van de
Vergoedingen, welke
en in de Hooistraat
Spoorwegkilo met erkaarte n.
De prijzen van de kilometerkaarten op de
spoorwegen worden naar enkele bladen mel
den, met ingang van 1 October gebracht op
18, 33,50 en 9 resp. voor de 3 e, 2e en
5e klasse.
De prijzen voor de rijwielkaarten thans
0.30 per stuk en 2 per 10 stuks 'wor
den gebracht onderscheidenlijk op 0.45
en f 3.
Telegraaf- en telefoonlijnen.
Men deelt aan de Msb. mede, dat de be
waking van de telegraaf- en telefoonlijnen
in de omstreken van Den Haag en Rotter
dam zeer spoedig zal aanvangen, een en an
der met behulp der militairen.
De centrale leiding van dezen bewakings
dienst wordt gevestigd te 's-Gravenhage, de
bewakingstroepen zullen worden gesteld on
der de bevelen van een kapitein. Van uit
Den Haag zal de bezetting der onderschei
dene posten geregld worden^
Zoodra de inrichting van de bureelen in
orde is, waarmede men druk bezig is, zal de
nieuwe dienst in werking treden.
De groote planten keuring. In
het geheel licbben 27150 personen dc 10c groo-
4e Keuring en Tuinbouwtentoonstelling in het
Concertgebouw te Amsterdam bezocht Zon
dagmiddag was de toeloop van bezoekers zoo
groot da» het bestuur genoodzaakt was de
verkoop van kaarten bij een derde loket te
doen plaats hebben. Bij het sluiten der ten
toonstelling hielden dc voorzitter jhr. van
Tets, dc voorzitter van het afdeelingsbestuur,
de heer Claassen en het lid van de regclings-
commissie de heer De Roos een sluitingsrede,
.waarna het bestuur met een gedeelte der in
zenders en de dames, onder het spelen van de
door Max Tak speciaal gecomponeerde Tuin-
bouwmarsch een rondgang hielden. Daarna
.werd de Tentoonstelling officieel gesloten.
Aaneengegroeid. In de Sint Jo
zefstichting te Harlingen is een vrouw moe
der geworden van twee meisjes, die over de
voorzijde.van' het lichaam aan elkander wa
ren vastgegroeid- Een der kinderen was
dood, het andere overleed spoedig na de
geboorte. De lijkjes zijn voor wetenschap
pelijk onderzoek opgezonden naar het Aca
demisch Ziekenhuis te Groningen.
r geworden, o.a. twee Aan die uniiormiteit moet ir.cn geen ai te t *■•*-»* ----- -w
den foyer en de rood- groote waarde hechten. De papieren unifor-1 steh, men doet het best zich de zaak voor to
tv/v/i'on vnAf Hort VOPITOQI\ W. t.. i-r* Uil liualc ilCillxrUIl*-»L -1 J O nuuiut ■- i y
hhdst die uit het bezette gebied in Zeeland fiuweelen voorhang, die een schitterend ef- miteit is heel gemakkelijk, maar de werke- stellen, zooals de particulier die zou opsatf!
i is gezet en in een logement in de Hugo de fect maakt. Dit laatste is een geschenk van lijkheid is niet zoo gemakkelijk te vrkrijgen. ten en regelen (applaus).
geschenk van'bjkheid is niet zoo gemakkelijk te vrkrijgen.
voerman 300 broodkaarten gevonden
beslag genomen. De voerman, die gearres-1 grooten Snoeck.^een^gtoviue.
teerd is, beweert de kaarten van een onbe- 'mmm- 1
kende te hebben gekocht.
N. R. Ct.
een zelfde school kan het zelfs voorkomen.
Het tooneel is 10 M. breed en Qli M. diep dat bepaalde kringen zijn aan te wijzen, die
i met een achtertooneel van ö!4 M. breedte.1 meer of minder vatbaar zijn voor ontwikke-
waar de wagens met décor met paard en al ling. Spreker staat aan 't hootd eener school,
houden 3 personen, die in het bezit waren
TV xi„«t^Kt Wit a-uure- °P kunnen rijden. 1 welke de bevolking krijgt uit een oud Am-
De^politie j Iaastr^ üüïfpr, Aan w eerszijden zijn ruime décor- en re-sterdamsche buurt en uit een nieuwe buurt,
i in gewapend beton voornamelijk bewoond door een toege
en zeer eenvoudig ingerichte kleedkamers stroomde bevolking. De kinderen uit de laat-
op de verschillende verdiepingen. Rondom ste buurten ontvangen heel gemakkelijk het
b het zaolhalfrond en daarboven op de andere loffelijk ontslag en de eerste kinderen heb-
van een ^roTTantaTTÖodkaarten', welkequisietenbergplaatsen in gewapend beton
zij verkochten. Bij onderzoek bleken deze cenvotrd.g n
kaarten ontvreemd te zijn bij den regeerfngs
commissaris, die ze van Si.tard moest ont- veil(jCpjn^erv loooen 5 M. breede wandel- ben er veel moeite mee. Over een groote
vangen, waar ze door de Ian ouwers, J..g-Qngenr die aan de andere rijde ruime ves- stad loopen die verschillen natuurlijk nog
1 meer uiteen. In Amersfoort wil men echter
zelf graan hadden, ingeleverd waren. Bij t.air^s
de aangehoudenen is een gewezen beoiende j beneden gelegen verdieping is de ook de scholen mét Fransch in de eerste
van het gTaanbur-eau.
Voorts zijn in verzekerde bewaring ge
steld 2 jongelieden, van welke' een werk-
zaam was op de drukkerij van Aelst, waar de De^) aa_S"r!l
broodkaarten voor St. Pi eter en Oud-Vroen-
hoven gedrukt worden. Na de broodkaarten
ontvreemd te hebben, had een der aange
houdenen er den stempel Maastricht op ge
zet. Voor die kaarten werd bij een bakker
meel gekocht en dit weer voor hooge prij
zen verkocht.
Gouden tientjeszwendcl.
Een koopman te Amsterdam heeft bij de
rookfoyer, de directeurskamer en zijn «v.
noodige dienstvertrekken, werkplaatsen en zich dat voorgesteld heeft, heeft zeker ge-
zweefd in de wolken der democratie. Dat
De commissie van beheer, onder leiding doen tegenwoordig velen en die zien dan
van den wethouder mr. Heerkens Thijssen de aarde beneden zich, zoo gla'd als een bil-
(voorzitter) en J. B. Schuil (secretaris), be- jartbal. In -Amsterdam begint men in de
sturen den schouwburg, waarvan de dage- tweede helft "van het derde leerjaar met
Iijksche leiding is toevertrouwd aan den Fransch. Nu gaan de kinderen der gewone
heer G. J. van Gasteren, tot nu directeurscholen, wanneer ze naar de 2de helft van
van den schouwburg aan den Jansweg. i het vierde leerjaar overgaan, pas naar de
U. L. O. school en komen dan in de 2de
Gisteravond heeft de feestelijke openings- j helft van het derde leerjaar. Wat hier dan
voorstelling van den nieuwen schouwburg j 00k gewild wordt, is onmogelijk.
men voor scholen van dezelfde soort een-
Haarlemsche politie aangifte gedaan, dat hij j plaats gehad, die werd bijgewoond o. a. door
Zaterdag bij zekeren M. J. V. aan het Wijde den Commissaris der Koningin in Noord- j zelfde
Geldloozepad aldaar is geweest, wien hij 36 Holland, leden van Gedep. Staten, van het niet? Maar nu moet men niet denken, wan
gouden tientjes ij 395 guldens heeft gege- college van B. en W. en van den raad metneer men die uniformiteit voorschrijft, dat
ven, om daarvoor 1148 te ontvangen. Hij hunne dames. I-men die al heeft. Aan het eind zal steeds on-
heeft echter maar 600 gekregen. De rest Nadat het Wilhelmus was uitgevoerd gelijkheid zijn.
zou hij bij gelegenheid wei krijgen Een an-. door het Haarlemsch muziekcorps, sprak dei 0m nu dot streven n3ar uniformiteit te be_
dere, koopman te Rotterdam, heeit op een burgemeester eene redevoering uit, waarin I v'orderen> ?0at men te scho]?n verknip.
nnnr.nrp cfp^rnrpvpn waarin onirrlpn tientiPS 7P A al-lor» rlnnl-to rlir» fof Hp fwHd-annlrn- r-.
I pen. Dat is, om dat doel te bereiken preoes
j den verkeerden weg opgaan. Er zijn hier vier
scholen voor gewoon lager onderwijs. Een
annonce geschreven, waarin gouden tientjes Z.E A. allen dankte die tot de totstandko-
werden te koop gevraagd voor ƒ18.65. Hij ming van den schouwburg hadden bijgedra-
heeft daarop te Haarlem vervoegd bij D. vijgen, den nobelen schenker allereerst. a
A. aart de Zijlstraat 19ai rood, die hem voorDaarna spraken de voorzitter van de Com-dïTscholT zVl'bT'! het "leerplan" goedpa
170 -rm.Hon ftortf.oc fi7"AS Hooft mthotsiaiH- beheer voor den stadsschouw- - - - -
172 gouden tientjes 1735 heeft uitbetaald; ^missie van
het ontbrekende bedrag zou wel volgen.
werken, maar de drie andere zullen afwijken.
DeSpaansche ziekt*e. Te Ol-
denzaal lijden meer dan duizend personen
aan de Spaansche ziekte, welke daar thans
«en kwaadaardig karakter heeft. Eenige pa
tiënt enzijn reeds overleden. Op last van B.
•n W. rijn voorloopig alle scholen gesloten.
Oogst in beslag' genomen.
$ij den landbouwer H. v. d. Sanger te Beugt
(jmder Dinther heeft een der rijksgraancon-
troleurs, bijgestaan door 5 militairen, den
geheelen roggeoogst in^ beslag genomen.
De boer had geweigerd de noodige gra
nen in te leveren.
Een staking van couranten-
loopers. De loopers van de Haagsche
Courant weigerden gisteravond dit blad rond
te brengen en eischten meer loonsverhoo-
ging, niettegenstaande gistermorgen de Ver-
eeniging de Haagsche Dagbladpers het be
richt van den Nederlandschen Bond van
Transportarbeiders had bereikt, dat voorstel
len tot loonsverhooging door de loopers wa
ren aanvaard.
Vele lezers van deze courant gingen naar
de Wagenstraat om het blad persoonlijk te
halen. De toeloop werd steeds grooter, zoo
dat er in den loop vaft den avond politie-
hulp gerequireerd moest worden om de orde
te handhaven. Den geheelen avond bleef het
in de Wagenstraat rumoerig.
Hooier Beroep. Door den moorde
naar van de 37-jarige Petronella Theunisse
te Roermond, die tot levenslange gevange
nisstraf werd veroordeeld, is tegen dat von
nis Hooger Beroep aangeteekend.
Dc duivel in de vrouw. Het Ge
rechtshof te den Bosch veroordeelde den
kommies G. B. te Ellen, wegens moord op J.
iUit de Willigen tot 12 jaar gevangenisstraf.
De vrouw van Uit dc "Willigen, beklaagd
<3en moord te hebben uitgelokt, werd vrijge
sproken.
Inbraak. Vrijdagnacht hebben drie
personen inbraak gepleegd m een sigaren
fabriek aan den Baarsjesweg te Sloten
(N.-I-L) Voor ruim drieduizend gulden waar
de aan pakken tabak werd medegenomen,
•wat met behulp van een schuit is geschied.
De politie is de daders op het spoor.
Inbraak te Heeze. Het Gerechts-
fc-jf te den Bosch veroordeelde de Duïtsche
Jdesorleurs "W. en E. Ph.. wegens diefstal met
braak cn inklimming bij dr. van der Meyle
5be Heeze tol resp. 6 en 3 jaar.
Vetkaartenhandel..De politie te
Schiedam heeft een vetkaartenhandel ont
maskerd. Een ambtenaar van het levensmid-
rielenbureau was de leverancier der kaar
ten en verkocht ze. aan een politieagent, die
ïe op rijn beurt weer overdeed aan een der-
ÏÏen persoon, die ze daar ter stede en te
Rotterdam verhandelde. Het drietal is door
de politie aangehouden en in bewaring ge
steld. Naar verluidt, zijn er een 500-tal vet-
kaarten ten nadeele van het levensmidde
len bedrijf gestolen.
Broodkaarten zwendel. Op
fu°t station vanlde electrfsche spoor aan het
Hofplein te Rotterdam is een Delftsch stu-
de inrichting van den foyer aan.
Mr. Heerkens Thijssen dankte na de rede klasse
van den heer Merens alle gevers voor de
fraaie geschenken.
Daarna ving de^ openingsvoorstelling aan,
I waarvoor was gekozen „De Heks van Haar-
Vergiftige sigaretten.-^- Een
14-jsrïge zoon van den heer B. te Gasselter-
nijveenschemond had zelf sigaretten ge
maakt. Na het rooken er van is hij ongesteld
geworden en aan vergiftiging overleden.
M ij n o n g e 1 u k. De 23 jarige mijn
werker Gerard Wïjgen is in de mijn Laura
en Vereeniging te Eijgelshoven onder het
afvallend gesteente bedolven geworden.
Zondagmorgen is hij in 't hospitaal te Heer-lem door Dr. Fred, van Eeden.
len aan de gevolgen overleden.
Twee kweekeling-loodsen
verdronken. Het ongeluk der stoom-
Ioodsboot no. 32 om den in noodverkeeren-
de logger IJm. 233 te hulp te komen, heeft
zoo meldt men ons uit IJmuiden helaas
twee jonge menschenlevens gekost. De
scheepsboot sloeg om en de beide ongehuw
de kweekelingen Klaas Troost van IJmuiden
en Hermanus Jansen uit den Haag verdron
ken. De kweekeling Been is met een be£n-
fractuur nog gered kunnen worden.
burg, Mr. J. N. J. E. Heerkens Thijssen, wet- gn g.aat men nu g maken, dan zullen er
houder van Haarlem en de heer M. Merens, 7 afwijken. Laat men dan liever doen als
voorzitter der afd. Haarlem van het Tooneel- in Mannheim, waar men van alle scholen één
verbond.
school maakt. Maar er is nog meer. Een
De laatste bood namens vele Haarlemmers school met tw.aalf halfjaar-klassen, is te pre-
G arnizoen.
Kapitein J. F. van der Vijver van het I6e
reg. inf. is overgeplaatst bij den generalen
staf.
Reorganisatie Lager
O n d e r w ij s.
Maandagavond hield de afd. Amers-
fereeren. Wanneer een kind naar de tweede
overgaat, riet hij al op de kleintjes
neer en voelt zich meer. Dat moet men niet
te licht stellen in het kinderleven. En tegen
het eind van den cursus zet het kind nog
eens extra in. In Amsterdam is het aantal
zittervblijvers op -de halfjaarklassen dan ook
geringer dan op de jaarklassen. Maar er is
meer. Het groote bezwaar is dit, dat een
kind dat bijv. na 5 maanden niet mee kan,
dan komt in een sukkelperiode. Stel je nu
voor, dat die periode 9 maanden moet du
ren, dat is voldoende om de fut er uit te
brengen. Dan is er nog een ander punt, de
financieele rijde. Er is gezengd, dat kleine
scholen voordeéliger zijn wat de subsidie
betreft. Dat is mogelijk,^maar dan moet er
beel wat kunst- en vliegwerk bij gebeuren.
«UUI..J Kuiuieit wuiucii. Veref Hoofden van Maor wat betreft de leermiddelen, rijn de
Later is de ledige boot bjj Wijk aan ZeeC6j^ a, e+nriei mG v0nO° 01) enkele scholen heel v/at duurder dan de dub-
I in Maisort d-e Kloet, ter bespreking van 'het
aangespoeld, terwtjl de logger hooger op n reorganisatie van het onder-
het strand is gezet. De bemanning heelt het
schip verlaten.
O v e
j wijs.
De
oorritter de heer C. J. F. Prins open-
r boord geslagen. De ri- (fe bijeenkomst en wees -er op, dat het
sic I/IJ tnvtttOL CIL 11 vvo Ci 1 in 1 ltd i., j l_ t l_
vierventer J. v. E., te Gameren, is over boord ontwerp voor zoover het niet tot practische SP 1 se sc"c|fen betreft, dat is dan ook
1J- ---1-1 de paard-en achter den wagen spannen.
geslagen en in de rivier de V aal verdron- maatregelen overgaat zeer veel goeds be
ken. De ongelukkige, die slechts 24 jaar oud -
is verdween onmiddellijk in de diepte, zoo
dat pogiri oin hem te redden zonder baat
bleven.
Kun? t Wetenschap
at. Zoo o.a. het streven naar Meinere klas- ^nneer men uniiormiteit wil.
sen. Gerekend wordt op 54 k 36 leerlingen n °e 0Pheffm? van het
per klasse. Dat geeft nog geen idealen toe- Md "or 1 511®' gal^otjveerd.
stand, maar i<? trvrh ppn «cnHr-Ado k,assi^« scholen zijn is geen ambulant hoofd
Zeer aangenaam heeft het verder getroffen, meer noo<bf>- Zal ik nu zeggen, dot er wel
dat vooral met het oog op de komende tij- !en moet Z1,n' Neen* In bestuurskringen re-
Hot i::i.I. deneert
den het mdenvijs zoo goed mogelijk moet men 2°° sc^°°^ mGt bassen
De Haarlemsche Stads- zijn en dat dan voor groote uitgaven niet e C^e-t - .^een 3mbulant hoofd, een school
s c h
lem.
u e naaneiiibi iic oiaus- '--.t" «u* uan v^ui giwic uugavcu iucu -
o u w b u r g. Op 't Wilsonplein te Haar- mag worden teruggedeinsd. En als een gou- ^et lJ klassen weI- Met klassen heeft men
is de nieim e Stadschouwbiug verrezen, den draad door geheel het rapport loopt het L^ffeen ljSS.C entoestan^- In Amsterdam
een geschenk van iemand, die onbekend streven om elk kind, dat het openbaar on- i.!*1.811 atuZ?° dat de hoofden
wenscht te blijven. In 1914 wen vóór den derwijs te Amersfoort volgt, dat onderwijs 0 scholen 32 uren les moeten ge-
te gev^n, waarvoor het berekend is. Bij- I?.n* Men kan het °°k anders opvatten, door
j- r dijv. een 7de leerjaar te vormen, waarin het
zijn
oorlog, deed hij de mêdc«*pol^S
genereuze gift, maar door ce
sen van Juli 3914 moest 1 duw v -?c:cr.
uitgesteld tot d-en winter van 3035/3936. Fe
hruari van dit iaar kwam dit gebouw ge-
r-;s_ zonder gefrappeerd heeft de regeling van "rje?n leerjaar te vormen, waarin het
o«Gr. het voorbereidend onderwijs. Dat onder-1 j gevGn bilv- 12 en voor de
Fe- u'ijs is zeer noodig vooral voor de kinderenff8 111:011 ^junnen ze dan meedoen met de
der minder bevoorrechten. Dat men meent
aanvoer van de materialen was voorname-1 eenheid in te brengen. Voor het goede en
lijk de oorzaak, dat de aannemer niet voortmooie in het ontwerp zijn 'de hoofden van
kon. Die vertraagde aanvoer deed 't ookscholen dus volstrekt niet blind. Er zijn en-
voorkomen, dat de prijzen middelerwijl ont-1 vergissingen in. Zoo heeft men gere-
zaglijk stegen, w aarom het noodig werd, dat ':*nd op 9 scholen, maar dat zullen er wel 10
de Raad van Haarlem aan de door den ge- j moeten zijn, daar gerekend wordt op een af-
ver beschikbaar gestelde som van 250.000
nog 28.500 toevoegde. De Raad stond
ook 30.000 toe voor de meubileering van
het gebouw. Die is nu ook gereed, voor zoo
ver de crisisomstandigheden het niet noo
dig maken, dat voorloopige voorzieningen
worden getroffen, zoosls geschiedde met de
bekleedïr.g van dé stoelen, die nu méf een
soort Engelsch leer zijn bedekt.
Het schouwburggebouw is geheel vrij
staand en meet ongeveer 30 bij 50 M. De
voorzijde is geflankeerd door twee met koe
pels afgedekte hoektorens, 't Gebouw is op
trek van. 200 kinderen, maar dat zei te veel
blijken.
Tegen de algem-eene strekking bestaat
geen bezwaar, maar wel tegen de wijze,
waarop dat m practijk zal worden gebracht.
Daarover zal de heer Nooter het woord voe
ren.
Daarna verkreeg de heer L. Nooter
hoofd eener school te Amsterdam, het woord
aan wiens rede we het volgende ontleenen
Het plan verdient allen lof, het is een
grootsch plan, al'een is het niet min of meer
preematuur, lcom* het niet wat te vroeg? De
I komt
niet te vroeg, met de uitvoering za\
getrokken van grijskleurigen baksteen met i gelijkstelling komr er, maar eerst wannéér
toepassing van verglaasde grès van de fa- Wie er is kan worden beslist hoeveel scho-
briek van Joost Thooft en Labouchère te j ^en er moeten zijn. Maar het plan als p!ar.
Delft voor de versiering van lijsten en ra
men. Natuursteen is uitsluitend voor de
ptintefdekking toegepast. De schouwburg is
ingericht voor ongeveer 750 toeschouwers.
JMe vinden een plaats in de stalles en par
terre, die samen 38?M. diep zijn en op de
twee balcons, waarvan de bovenste, de gale
rij, afzonderlijke opgangen en een eigen
foyer heeft. Op de balcons zijn voorstoelen
ten en regelen (applaus).
De beer A. R. Veenstra wil gaarne
een woord in 't midden brengen als men
dat maar beschouwt los van zijn ambtelijke
taak, want hij spreekt geheel persoonlijk.
Spreker ziet het onderwijs in drie gedeel*
ten, n.I. den opbouw van het onderwijs in
groote lijnen, in de tweede plaats het schep*'
pen van gelegenheid voor onderwijs en in;
de derde pla_ats het geven van onderwijs zelf.'
In onderwijskringen spreekt men nu bij den
opbouw te veel over het technische. Wil
men over de gTOOte lijnen sproken, dan moet
men de technische kwesties achterwege la*
ten. Spr. erkent het groote belang voor den
Staat van goed onderwijs. Voor een zoo
hoog mogelijk opgevoerd 1 volksonder*»
wijs, moet de Staat zorgen. En in de twee
de, plaats moet de Staat- o gelegenheid
scheppen om goed onderwijs te genietenl
Zoo ziet spr. de uniformiteit van het rege
lend standpunt beschouwd, van het trek
ken van algemeene lijnen. Waarom moet de
wetgever dan beginnen met het stellen van
verschillende eischen Men wil, dat het
volksonderwijs in een zeker aantal jaren
een gelijk doel vereischt. Nu heeft men in
Amersfoort 4 jaar gesteld voor de uniformi
teit. Lager kan men toch al niet gaan; om
den kinderen te geven wat ze noodig hel>
Wanneer i ben. Bij den opbouw moet alles worden ver-<
bannen wat het kind later zal ontvangen,
leerplan kan hebben, waarom dan Men moet den eisch stellen hel algemeen
volksonderwijs één lijn. Men treft verschil
lende toestanden aan. Zeker f Maar dat zit
niet steeds in de afkomst der kinderen. Als
men de kinderen maar niet altijd direct op
een te hoog plan wil brengen. Als men de
zaakicalm opzet, zouden dan in de eerste
vier jaren de invloeden zoo groot zijn, dat
men de verschillen moet laten uitkomen op
de school. Wie te hard ioopt, trekke men
aan zijn jasje, en wie te langzaam loopt,
geve men een dauw en dan kan men er wel
komen. Men behoeft dan de uniformiteit niet
te trekken over gelijke boekjes enz. Ee* eer
ste eisch toch is dat men den onderwijzer
zijn zelfstandigheid laat. Het gaat er om, dat
men na vier jaar de kinderen ongeveer op
een gelijk punt ziet. Heeft de spreker niet te
veel de oogen gericht op Amsterdam? Men
moet ook met plaatselijke omstandigheden
rekening houden. En dan zijn de verschillen
hier niet ^,00 groot. B. en W. willen ook het
voorbereidend onderwijs regelen. Is het nu
niet mogelijk, daar de kinderen eenigszins
bij te brengen tot ze mee kunnen komen
Over de vraag, hoe groot de scholen moe
ten zijn, daarover is steeds een wisselend
inzicht geweest bij de onderwijzers en dé
hoofden. De eene keer verdedigt men de
zesklassig-e school en de andere keer de
twaalfklassige. Men moet met de omstandig^
heden rekening houden en de zaak bekij
ken uit de groote lijnen van den opbouw. Bij
het onderwijs drijft men te veel, lot schade
van het kind. En moet men nu in de eerste
vier jaar al spreken over de moeilijkheden
bij het blijven zitten. Wordt dat niet dikwijls
een beetje overdreven? Zou men niet het
ondenvijs kunnen inrichten dat de middel-,
matigen het kunnen ontvangen Men moet
uitgaan van het middelmatige, en dan zijn
er maar uitzonderingen, die niet kunnen
meegaan. En nooit mag men zich daarbij be-'
roepen op kinderen, die van elders komen,
want nergens is de zaak gelijk geregeld. Ook
de zaak van het ambulantisme is te veel
van het Amsterdamsche standpunt be
schouwd. Want anders zou de heer Nooter
een smet hebben gelegd op het grootste
deel der Nederlandsche onderwijzers, die
niet een ambulant hoofd hebben, als het
waar zou zijn, dat daar een sleurleven zou
ontstaan. Wat nu het al of niet ambulant
zijn met de uniformiteit heeft te maken, be
grijpt spr. niet.
Het voorstel van B. en W. acht spr. niet
praematuur. De gelijkstelling zal binnen af-
zienbaren tijd komen. Men heeft nu nog ee-
nigen tijd van uitwerking. En die uitwerking
wordt vaak gelegd in handen van ambtena
ren die niet bij het onderwijs betrokken zijn.
Als de grondslagen gelegd zijn, moeten de
onderwijsmannen komen om de zaak uit te"'
werken.
De heer Hazendonk wijst er op, dat
uit de rede van den heer Nooter sprak de
practisch schoolman. Ook heeit hij het
ambulantisme vevdedigd als ambulant hoofd.
Wanneer wij, onderwijzers, afschaffing van
het ambulantisme vragen," dan gaat het hier
om, omdat daardoor de officieel meest prac
tische kracht aan het onderwijs wordt ont
trokken. Maar het cardinale punt is wel, dat
door afschaffing van het ambulantisme de
onderwijzer naar buiten meer als zelfstandig
persoon optreedt. Als het hoofd niet ambu
lant is, wat komt er dan terecht van de uni
formiteit, vraagt de heer Nooter. Maar zijn
er dan niet de schoolvergaderingen, waar
juist de uniformiteit tot zijn recht moet ko*
men
De belooning voor den onderwijzer ligt
alleen in het werk zelf. Naar buiten af kan
niemand over het werk oordeelen.
De practijk en de feiten zijn er in over-
bele.
Leerboeken kan men nog verdoelen, m&ar
seriën platen kan men niet doordeelen. Ook
landkaarten komen veel duurder. Wat het
6e klasse. Het maakt den indruk of men
hier het ambulantisme wil afschaffen om
I formiteit, dan moet men menschen hebben
pdie er op toezien, dat doze er ook is. En
j nu moet men niet zeggen, dat het hoofd dat
kan doen als hij een klas heeft, dan he'eft
men een interieur idee van het werk van den
onderwijzer. Men heeft nu goede invallers.
Als den onderwijzer weg is, moet het hoofd
invallen. In Amsterdam -heeft men kv/eeke-
ling-onderwijzers gekregen. Maar dat is het
zwakste punt in de geheele reg.eling.
Maar men is niet van de uniformiteit af,
maai- ook van de meelevende belangstelling
van het hoofd der school voor de school. En
dat is het cardinale punt. Als een onderwij-
1 zer goed werkt, heeft hij dan geen recht, dat
we daar eens naar komen kijken en onze
waardeermg uitspreken? Zeker daarop heeft
hij recht. En de kinderen, hebben die niet
het recht, dat er eens iemand komt, die ze
aanmoedigt en een prijsje geeft. Die mee
levende belangstelling is noodig voor den
onderwijzer en voor het kind en daarvoort L
krijg je sleuj, vale sleur. Het werk d?t de vloed om te bewiJ*zen' dal het "jet
men nog moeten wachten. Een 'der voor- ^ndenv,Jzer doet, daar hoort bij 'belangstel-
naamste zijden van het ontwerp is de uni- :ng van Iemand* die bet ook kan TW ?c
formiteit, dat »s de spil; de- splitsing van
scholen en de opheffing van het ambulan
tisme raken dc uitvoering. In verschillen
de plaatsen loopt de regeling uiteen. In den
Haag heeft men geen uniiormiteit, in Rotter
dam wel. Amsterdam staat daar eenigszins
(fauteuils-de-balcon) en loges-de-balcon aan- tusscheru Daar bestaat uniformiteit per ca-
dat de scholen zonder ambulant hoofd slech-
ng van" iemand, die het ook kan.'~DaTTwat,er zouden ziin- Trouwens in Amsterdam I»
een onderwijzer behoeft, anders krijgt hijhet voorgekomen, dat een hoofd 2 maanden
een sleurleven." Dat geldt voor het' hoofd 1 3fv-"ez'g wfls als lid eener examer.-commis-
van een school evengoed. Wanneer een lid sie' zonder dat een Wach' «erd vernomen,
der sohoolcommissie de sohool rondging,' De heer Spelberg .aagt, als er geen
heeft spr. dingen opgemerkt, die hem anders 'reserve-onderwijzers komen, vie dan moet
niet opvielen. Juist dat andere oogen mee- invallen bij ziekte.
gingen, maakte sprekers oogen scherper, i De heer Nooter zegt, wat het laatste
