BUITENLAND
BINNENLAND
„DE EEIV1 LANDER"
FEUILLETON.
Het Suiker-Paleis
I7e Jaargang N&. SS
iGDUIIIIlCklTCDOIK P*r 3 ™"ndtn voor Ame«*
ADUrVRLnlilvIdrRlld foort f 1.50, Idem franco
ne» oo? f 2.00. pei weck (mei gratis verzekering
tegen ongelukken) 1 0.M afzonderlijke nummers
r 005 Wekelijk'ct. bijvoegsel ®Dw tiollandsche
Htftsvrom»» (onder redacti va.' Tbérèse Hoven)
per maanden 50 *en' Wekelijksch bijvoegsel
•Wa+kirew pet 3 jpaandeo 60 cent.
HOOFDREDACTEUR: M«. D. J. VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF C.
BUREAU: ARNHEMSCHEPOORTWAUho..
INTERCOMM. TELEFOONNUMMER S13
Dinsdag 8 October 1318
dienstaanbieding»^ I 5 regels f 0.50. groote lellen
naar plaatsruimte. Vonr hanitel en beJriji be*raa»
t*<i voordeeligJ bepalingen rn» hei herhaald ad vet»
teereo (n dit Blad, b(j ibonacmcni. £cnc drciilairt
bevattend# iê rour<r»«K.kik, «uctfc uan^f
toegezonden.
Politiek Overzicht
De n;euwe vredesstap.
De nieuwe regeering van het Duitsche
rijk is opgetreden met een programma, dat
een nieuw regeeringsstelsel inhoudt. Wat
in vredestijd een strijd van jaren zou heb
ben geeisohl, is in de gloeiende atmosfeer
van dezen oorlogstijd in weinige dagen tot
stand gekomen. Maar het hoofdpunt van
haar programma is de bevordering van het
tot stand komen van een spoedigen vrede.
De eerste ernstige poging om den vrede
te herstellen, is reeds nagenoeg twee jaren
geleden geschied in de uitnoodiging, die
den Gen December 1916 door den vierbond
gericht werd tot de tegenpartij, om geza
menlijk aan de conferentietafel plaats te
nemen voor een gedachtenwisselipg over
de middelen om weer tot den vrede te ko
men. Nu is voor de tweede maal met de
zelfde bedoeling een stap gedaan en weder
is daartoe op Wilson een beroep gedaan.
Maar als men de omstandigheden van toen
met. die'van nu. vergelijkt, dan vindt men
een groot verschil.
Vooreerst is Wilson niet meer dezelfde
van vroeger. .Toen was Wilson de vredes
apostel; -nu h> hij de grootste roeper .in den
strijd. Wat 2€i ditmaal de uitwerking zijn
van "de roepstem, die tot hem wordt ge
richt om het initiatief te nemen tot onder
handelingen over den vrede? Van hem, die
vooraar, staat in de gelederen van de strij
denden, wordt verlangd, dat hij zijne mede-
snijders, die in zijn voorbeeld eene aan-j
sporing plachten te vinden om hunne in
spanning te verdubbeien, zal bewegen om
zich te matigen en zich met de tegenpartij
te zetten tot onderhandelingen over eer,
vrede. Het eerste war hem wordt gevraagd,
is, da: hij de onmiddellijke staking van alle;
vijandelijkheden zal bewerken. Wat zal hij
doen met dit verzoek? Misschien lacht de
rol \an operscheidsrechter, die hem is toe
gedacht, hem toe. Maar wat zal hij kunnen
uitwerker, bij zijne medestrijders, bij Frank
rijk en Engeland, waar Clemenceau en
Lloyd George den toon aangeven,- en bij
Italië Zijn antwoord op de nota's, clie hem
tegelijk via Bern en via Stockholm zijn ge
zonden, zal het uitwijzen. Maar al te opti
mistisch kan men hierover niet zijn.
O de algemeene toestand is een geheel
and. - geworden. In December 1916 richt
ten Duitschland en zijne bondgenooten zich
tot de tegenpartij in het volle besef, dat
'de overwinning hun niet zou kunnen ont
gaan; zij voelden zich als overwinnaars, die
genadiglijk aan de andere partij de gelegen-
- heid wilden gunnen om het ergste onheil
van zich ai te wenden. Nu zijn de rollen
verwisseld. De Entente voelt zich verzekerd
van de eindoverwinning, zoo niet reeds in
de eerstvolgende weken, dan toch stellig in
het aanstaande jaar, wanneer Amerika zijne
nog v ersche krachten ten volle op de slag
velden za! kunnen ontplooien. Bulgarije's
afval van der. vierbond heeft hen gesterkt
in hunne reeds hoog gespannen verwachtin
gen or, het ligt voor de hand, dat zij den
nieuwen vredesstap van de "overgebleven
leden van het vijandige bondgenootschap
interpreteeren als eene aanwijzing, dat men
daar zich er van bewust is geworden, datj
de partij verloren is. 1
En hoe is de stemming in Duitschland?;
Een maatstaf daarvoor ~s te vinden bij ver
gelijking van 't geen vroeger is gezegd over
de eischen, die men stelde aan den toekom-
stigen vrede, met de jongste uitingen daar
over Hier is eene steeds sterkere daling,
"die in de laatste dogen zelfs bij sprongen
gaat. De „Duitsche vrede". de toekomst
droom van de Al-Duitschers, is opgeborgen;
het is nog maar „een vrede, die onze eer
niet aantast", die wordt verlangd. Een paar
weken geleden verkondigde vice-kanselier
von Payer in "zijne rede te Stuttgart, dat de
Entente moest afblijven van wden in het
Oosten herstelden vredestoestand; daarin
had zij niets te zeggen. In het program van
de meerderheidspartijen van den rijksdag,
dat door de nieuwe regeering als grondslag
van hare politiek is aanvaard, wordt gezegd,
dat de tot dusver gesloten vredesverdragen
geene belemmering mogen zijn voor een al-
gemeenen vrede. Op dit punt is dus een
volslagen omkeering te constateeren. Wat
België betreft, wordt de verplichting tot
schadeloosstelling erkend. Voor EIzas-Lotha-
ringen wordt de inrichting van het nu door
een uit Berlijn gezonden stadhouder be
stuurde rijksland als een zelfstandige bonds
staat verkondigd.
Duitschland begint dus met^Ket doen van
•belangrijke concessiën reeds voordat er van
onderhandelingen sprake is. Dit verraadt
een gevoel van zwakheid, dat zeker niet kan
bijdragen om de tegenpartij tot matiging Ie
stemmen. Het groote gevaar, dat het slagen
van den nieuwen vredesstap bedreigt, zit
hierin, .dat men tot dusver steeds heeft ge
zien, dat zoodra er uitzicht ontstond op
verandering van den toestand in het voor
deel van per. der partijen, de winnende partij
dadelijk alle zelfbeheersching vendor en dat
met hare verwachtingen ook hare eischen
tot in het onmatige stegen. Nu wordt op
Wilson, die zelf in tegenstelling tot den
toestand van twee jaren geleden, toen hij
als onzijdige s'ond tegenover den strijd
oen van de. oorlogvoerenden is. een beroep
gedaan, dat hij aan zich zelf en aan zijne
medestrijders matiging zal opleggen. Wij
hopen natuurlijk, dat dit beroep niet zonder
vrucht zal blijven en dat de president der
groote Amerikaansche republiek zich zal
bekeeren tot h-ev inzicht, dat het alles over-
heerschende belang van de geheele mensch-
heid is. dat de vrede wordt hersteld. Wij
wensr.hen vurig, dat het zoo zal z:in. Alleen
is het geraden, lettende op de ondervinding"
in de 50 oorlogsmaanden, die achter ons
liggen, opgedaan, hierin niet al te optimis
tisch te zi;n.
l3e oorlog.
De gezanten van Zweden en Zwitserland
hebben gistermorgen de nota's, die aan
hunne regeeringen ter bezorging waren toe
vertrouwd, respectievelijk aan I.ansing en-
aon Wilson ter hand gesteld.
Wat tot dusver aan de zijde der Entente
over den nieuwen vredesstap is gezegd,
klonk over 't geheel zeer gereserveerd en
hield in hoofdzaak in, dat voordat de nota's
ontvangen waren men zich van een oordeel
moest onthouden. Men schijnt dus te voe
len, dat de nu gedane voorstellen niet onge
lezen ter zijde kunnen worden gelegd, zoosls
met het voorstel van graaf Burian is ge
schied. Beslist afwijzend klonk alleen wat
door Havas, het door de Eransche regeering
geïnspireerde nieuwsagentschap, werd be
licht over de stemming in de Fransche re-
geerfngskringen en in de pers, voor zoover
die door Havas waardig wordt gekeurd om
naar buiten te worden vermeld.
Volgers eene ofiicieele mededeeiing van
Reuter wenscht de Engelsche regeering z«ch
niet uit te laten over de Duitsche vredes
voorstellen, die naar zij gelooft onderweg
zijn, zoolang niet officieel bekend is v;e!ke
deze -voorstellen zijn.
Tegenover het voorstel van Burian heeft
de Engelsche regeering zich anders gedra
gen. Balfour heeft er, geheel voor eigen re
kening. een rede over gehouden zoodra hij
het voorstel in de pers gelezen had; maar
de Engelsche regeering heeft er, nadat zij
het voorstel had ontvangen, over gezwegen.
Als zijn persoonlijke- rtieening heeft de
Britsche onderstaatssecretaris Barnes ge
zegd, dat men .verzekerd moet zijn, dat
Duitschland eeiv schoonen, werkelijken vre
de (a clean, real peace) bedoelt, voordat men
zich bereid kan zijn zich te leenen tot eeni-
gen vorm var. onderhandeling.
Eene mededeeiing van de Associated
Press uit Washington houdt in, dat men daar
meent, dat het weinig waarschijnlijk is, dat
ernstige aandacht zal worden geschonken
aan de Duitsche voorstellen, zoolang
Duitschland nog gedeelten van Frankrijk en
België bezet houdt.
Een Fransche otficieuse mededeeiing
j-v,ijst op de verklaring van Wilson van 27
September* dat geen vrede kan worden ver-
kregen door overeenkomst of compromis
met de regeerir.gen van dp centrale mogend
heden en verklaart ten slotte, dat geene on
derhandelingen mogelijk zijn met den
vijand, zóólang hij op den vaderlandschen
grond is.
Volgens Hévas kan het antwoord van
Frankrijk nier anders zijn don eene verkla
ring van n;et-or.tvankelijkheid.
Het nieuws van de' oorlogstooneelén is
dit maai van geringe beteekenis.
U:r. Parijs- worden geslaagde plaatselijke
operatiëii bericht in dejstreek N.-O. van St.-
Quentin tot verbetering van het front. Aan
de Suippe en de Aisne eveneens strijd van
niet zeer grooten omvang. St.-Etienne aan
de Arnes werd door de Duitschers een
oogenblik hernomen, maar was spoedig weer
in Fransch bezit. Een loopgraafnet, dat het
terrein Z. van Isles aan de Suippe verdedig
de. \?er.d door de Franschen bemachtigd.
Het Duitsche avondbericht meldt plaatse
lijke gevechten ten X. van de Scarpe en in
Champagne een rustigen dag Ten N. van
St.-Quentin en tusschen Argon ne en Maas
hebben zich in de avonduren vijandelijke
aanvallen ontwikkeld.
De steeds aanhoudende strijd noodzaakt
de Duitschers telkerfe nieuwe wijzigingen
aan te brc-ngen in hun verdedigingsfront. In
Vlaanderen staan de Ententetroepen dicht
voor Roesselaere-en 
