„de EEMLANDER"
"buitenland
Van week tot week.
VERSMACHTEN
17e Jaargang No. 129
ftnnmiCMCUTQDCIIQ Pcr 3 ®aanden voor Amen»
AuUnnLlflLn lOrRIJü foort f l 80. idem franco
pcr post f 2.50 per weck (met gratis verzekering
tegen ongelukken) f 0.15. afzonderlijke nummers
■f 0.05 Wekelyksch bijvoegsel ®De Hollandsche
Huisvrouw (onder redactie van Tbérèse Hoven)
per 5 maanden 75 cent. Wekelijkscb bijvoegsel
»Wereldrevue* per 5 maanden 60 cent
HOOFDREOACTEUR: M.. O. J. VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF Co
BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWtU»oiiin.i»n«ii.i
INTERCOMM. TELEFOONNUMMER 513
Maandag 25 November 1918
P3ÜS DER AöïfBïEüïlfHX^:,'^;^^
dienstaanbiedingen 1—5 regels f 0.50. grootc let.
naar plaatsruimte Voor handel en bedrijf bcst.'. i
zeer voordeeligc bepalingen tol bel herhaald advt -
feeren id dit Blad. hy abonnement flenc circulaire
bevattende de voorwaarden, word! op aanvraag
toegezonden
Dit had de week moeten zijn van de socia
listische revolutie. Maar het is de week ge
worden van de nationale betoogingen en de
weergalooze manifestaties van de aanhan
kelijkheid van ons volk aan regeering,
'democratie en Oranjehuis.
Dat is het werk van Troelstra. En wij
mogen hem er dankbaar voor zijn. Niet al
leen omdat hij door z'n onhandige taktièk
"de revolutie zoo zij al ernstig gemeend
was onmogelijk gemaakt heeft, me ar ook
omdat hij nu duidelijk heeft doen zien, hoe
grenzeloos de zelfoverschatting der socia
listen is en hoe roekeloos men caar met de
democratie omspringt. De revolutie is afge
last, wijl Troelstra zich vergist had in „de
machtsverhoudingen". Had het leger zich
in zijn dienst gesteld, had hij dus met ge
weld de meerderheid van het volk kunnen
onderdrukken er zou mei de democratie
korte metten gemaakt zijn.
Er zijn er die meer democraat dan socia
list zijn en zij schromen niet Troelstra's mis
lukte onderneming te veroordeelen als
heilloos èn voor net land èn voor de partij.
Er zijn er die meer socialist dan demo
craat zijn, er zijn woelwaters, wiën het alleen
maar om herrie te doen is, er zijn er die
ever de schouders der arbeiders naar boven
•hopen.te klimmen. Zij bekommeren zich niet
om den volkswil, doch wachten slechts op
de gelegenheid om de meerderheid te, kne
velen en de maatschappij omver te werpen.
Nu hebben zij zich in de kaart laten kijken
en daardoor voorloopig hun kansen bedor
ven. Zij laohen nu zoo'n beetje maar als
'n boer die kiespijn Heeft over de vrees
der burgerij voor de revolutie* en hare uit
gelatenheid nu het gevaar geweken is. Als
of de burgerij de eenige zou zijn, voor wie
de revolutie te vreezen isï Hebben de ar
beiders dan iets te winnen bij revolutie Wij
'bedoelen niet de eer- en heerschzuchtige
leiders, die 'n machtspositie te winnen heb
ben en graag baasje spelen willen. Maar
voor de arbeiders zelve is er niet 't ge
ringste gewin bij 'n revolutie, welker onver
mijdelijke nasleep wanofde en maatschappe
lijke ontwrichting, honger en allerlei ellen
de is.
Hoe weldadig over 't algemeen de- mani
festaties der vorige week aandoen en hoe
zeer zij ons volk afschuw van revolutionair
ïïurtderbeidsg-eweld bewijzen, de mogelijk
heid zelve; van,revolutie kan slechts op één
wijze gekeerd wordendoor 'rv zeer demo
cratisch bestuur, dat zoodra mogelijk alle
brandstof voor revolutie opruimt, 'n Betere
wegbereider voor de revolutie dan de takt-
iooze Tróelstra is 't blinde conservatisme,
dat zelfs uit de geschiedenis van Rusland
en Duitschland niets leeren wil. Had men
daar den democratischen weg bewandeld
beide landen zouden voor heel wat ellen
de gespaard gebleven zijn.
De meerderheid ven ons volk is democra
tisch en onze regeering wil aan alle demo
cratische wenschen gehoor geven. Onder
hare eigen volgelingen echter zijn nog
eenige van die blinde conservatieven en 'n
oogenblik heeft het geschenen dat zij 'n
poging zouden wagen om de regeering te
overreden met haar hervormingsplan geen
voortgang te maken om de socialisten
te straffen voor hun stout dreigement. Alsof
de hervormingen er kwamen ten gerieve der
socialisten en niet in 't,belang van het ge-
'heele volk.
Zulk 'n handelwijze ware faialar geweest
dan Troelsira's revolutie-avontuur; want dit
zou misgeioopen zijn op de dmoGrafische
gezindheid en 't gezond versland van ons
volk, maar op reactie en conservatisme
moet onafwendbaar revolutie volgen.
Gelukkig, we zijn gerustgesteld. De Ko
ningin heeft in de proclamatie welke zij tot
het volk richtte, om het te danken voor de
uitgesproken trouw aan de regeering, de
sc'noone woorden gezegd
„reactie zij uitgesloten; wij moeten voor
uit".
De regeering heeft dit onderschreven en
de. kamer heeft zich nog eens voor onver
wijlde hervormingen uitgesproken, eigen-
aardsgewijze echter met de stemmen der
geheele rechterzijde tegen. Maar dat was
politiek.
Ons buurland België beleeft thans z'n
schoonste dagen. Het viert z'n bevrijding.en
huldigt z'n als overwinnaars terugkeerer.de
Koning en leger.
Wat wij verleden jaar ondernomen heb
ben alweer onder hevige protesten van
conservatieven kant d>e invoering van het
algemeen kiesrecht, is thans ook door de
Belgische regeéring 'beloofd. Zoodra alle
Belgen terug zijn, zal het geheele volk ge
raadpleegd worden over de nieuwe regee-
ringskoers; voorloopig is 'n kabinet gevormd
uit katholieken, liberalen en socialisten,
Vlamingen en Walen.
De revolutie in Duitschland kómt op den
tweesprong.
Zal zij den democratischen of den-socia-
listischen kant opgaan?
De arbeiders dat wil dan zeggen- dat
gedeelte hunner dat naar de macht gegre
pen heeft eischt de dictatuur van het
proletariaat van „de menschen van betere
qualiteit", zou Troelstra zeggen; de soldaten
en alle democraten eischen 't bijeenroepen
van oen volksvertegenwoordiging, welke
den juisten wil des volks weerspiegelt.
Tusschen deze richtingen gaat de strijd,
welke weldra beslist-zal moeten worden.
Wint de eerste, dan is de Russische chaos
Du itech land's voorbeeld en toekomst.
Houdt de andere de overhand, dan staat
eerlang 'n krachtige ontwikkeling onder
democratisch regiem te wachten.
De geallieerden pogen het in deze laatste
richting te sturen, maar het is de vraag of
zij daartoe niet averechtsche middelen ge
bruiken. Door verzachting der wapenstil
standsvoorwaarden te weigeren en geen
levensmiddelen door te laten zoolang er.
Bolsjevistische gevaren bestaan, laten zij
juist den nood ten top stijgen en riskeeren
zij dat 't volk in wanhoop zich in-de armen
van het Bolsjevisrr.e werpt.
't Vooruitzicht is misschien voor de kort
zichtige chauvinisten in de andere landen
niet onwelgevallig, maar voor Europa's toe
komst zou 't er dan toch duister uitzien.
Intusschen schijnen de geallieerden zich
op te maken orn 't Bolsjevirme in z'n eigen
Russische haard te gaan uitroeien. Uit het
Zuiden en het Noorden trekken de legers
naar Moskou en Petersburg op.
Politiek Overzicht
De volken van Oostenrijk-
Hortctarije.
I.
Het ziet er-in het oude, gewezen, Oosten
rijk-I ïongarije verward uit, en de couranten
der laatste* dagen toonen ons van die leven
dige verwarring een levendige kinemato-
gTaphische afbeelding.
Diep in Zuid-Slaviscbe, in Sloveensche
streken, bij Laibach, hoofdstad van het voor
malige Oostenrijksche kroonland Krain, is
het bijna tot vechten gekomen tusschen de
troepen der twee concurreerende Noord-
Adriatische mogenheden: Servië en Italië. De
Italianen geven hier voorloopig toe, trekken
De meesten zoeken het geluk in weelde,
vermaak en macht, en juist alle drie staan
het ware geluk in den weg.
door J. Eigenhuis.
Alles te gelijk kwam het in haar op en ze zat
den mair~grau\v van schrik nan te staren. Ze
zou willen .schreien en schreeuwen, omdat al
dal moois nu toch niet van haar was, haar
wellicht ontnomen zou worden; die pronk
daar ze al als kind naar gesmacht had; die
pronk daar ze van haar jongste jaren af een
instictmalig verlangen naar had. Die praal
viel naast haar neer, dc praal van haar meu
beltjes, haar gordijnen en kleedcn, de praal
van haar kleeren, de pi"3oI van haar vaat- en
glaswerkI Alles Icon zoo van haar afgenomen
worden en als een heelster zou ze daar naakt
moeten achterblijven in haar buurtje, ten spot
voor iedereen, met ruw werk voor zich den
kost verdienend,, terwijl Henk in de gevange
nis zat.
Over Henk s gedrag voelde ze weinig leed.
Klaar stond het wel voor liaar: Henk was een
dief! Maar ja, je las in de krant zoo dikwijls
van stelen, en toevallig was hel nu haar nutn,
die betrapt was. Daarvoor bleef ze koud.
Henk zou zijn betrekking verliezen, zoolang de
gevangenis in meef"n haar zelf niet eens on
derhouden kunnen. Henk was niet langer het
middel, waardoor ze me>t moois omhangen
werd en zich met moois omringen kon, waar
door haar lekkers werd tocgcduwd en ze ei
ken wcnsch bevredigd zag Henk was nu
slechts iemand, die gestolen had en waarvan
ze vernam, dat hij gesnapt was.
Maar zij. zij-zelf! Ze zag met weemoed naar
haar blanke handen en naar haar mooie klee
ren. Zo klaagde en schreide, vooral toen haar
aandacht viel op moedors sjofele kleeren en
verstompte en zwart doorgroefde werkvin
gers.
Ja, zeker! Waarom zou ze niet willen be
kennen. De rechercheur mocht anders nog 'ris
denken, dat "ze medeplichtig was! Ja. zeker,
haar man bracht veel thuis, van alles en al
lerlei. En ze zond er veel van aan haar moe-
dei*. Hij had veel verval, beier wisten zc
niet. En koelbloedig noemde ze eenige zaken
op, die hij zooal naar huis had gesleept, koel
bloedig of zc het van een. vreemde vertelde.
De rechercheur knikte aanmoedigend en
Schreef alles op. Onderwijl kreeg zc kramp-
schokken jn de bors-t, bij het telkens zich weer
indenken, van oï die welvaart, van al die mooi
igheid, die zoli weggevaagd worden en waar
aan ze zoo gehecht was. En zij, zij, die als een
dame door de buurt uitgejouwd was, zou als
een arm naaistertje dc huisjes binnen moeten
om er twaalf stuivers te verdienen.
Ze kon niet verder antwoorden en snikte
als een kind.'
Toen begon moeder Plcg lol haar zelf te ko
men cn dorst den rechercheur le staan, zooals
ze hel heeïe hofje dorst le staan bij ruzies, en
er den schrik onder had weten te krijgen.
zich terug, terwijl de Sloveensche inwoners
nauwe aansluiting bij Servië noodig verkla
ren. Omgekeerd hac/den verder zuidelijk", in
Kroatië, Serviërs de door Italianen bewoon
de zeestad Fiume bezet, schijnen er op aan
maning hunner bondgenooten uit terugge
trokken te zijn. Hierna zijn de Italianen, (te
gen hun belofte, beweren de Serviërs), er
binnengetrokken. Zelfs zouden zij oprukken
in het zuiver Kroatische, van 'bevolking Sla
vische, achterland der stad, naar Karlstadt,
halfweg de hoofdstad van Kroatië, Agram.
(De Italianen zelf noemen dichterbij liggen
de, bescheidener doeleinden voor hunne be
wegingen in deze streken).
Ook het bericht, datde Zuid-Slavische
raad te Agram zich voor een monarchalen
Tegeerinigsvorm zal verklaren, duidt waar
schijnlijk in Servische richting.
Overal elders proclsmeeren de nieuw-ge-
vormde staten in Oostenrijk en Hongarije
zich tot republieken, schijnt men er niet over
te denken, de oude Hhbsburgsche dynastie
een nieuwe kroon óp te zetten. De monar
chale "bevlieging dier Slavische Kroatèn en
Slavoniërs zal dus zeker niet den Habsbur-
ger bedoèlen, wiens samenwerking met de
Servische of Montenegrijnsche dynastiën
In een federatieven Zuid-Slaviscnen Staal
óók wel ondenkbaar moet worden geacht.
Zoodat die berichten uit Agram veel eerder
op een geneigdheid tot het accepteeren dei
Servische dynastie kunnen duiden.
Trouwens reeds in de „Verklaring van
Korfoe", geteekend door den Servisch-en mi-
nister-president, en den voorzitter van het
Joego-Slavische comité te Londen, is voor
eenigen tijd geproclameerd, dat de Serviërs,
Kroaten en Slowenen een enkel Koninkrijk
vormen onder de dynastie Korageorgevilch;
de Bosnische nationale raad heeft zoo juist
om die vereeniging verzocht, en volgens de
laatste berichten moet de regiering van het
Servisch-Kroalisch-Sloweensche koninkrijk
reeds geconstitueerd zijn.
We spraken van den wedijver tusschen
Serbo-Kroaten (met hun aanhangers
de Slovenen), en -de 11 a 1 ie n e n.
Maar de Italianen toonen ook in de ande
re richting expansiezucht. Met overschrij
ding van de demarcatielijn, die zelf al diep
in het Duitsche taalgebied lag, hebben ze in
Tirol de hoofdstad Innsbruck bezet, of bijna
bezet, waarschijnlijk zich beroepend op
de bepaling in de overeenkomst, die de be
zetting der gewichtige verkeerspunten aan de
geallieerden toestond.
Doch inderdaad hernieuwt zich hier de
oude strijd der italiaansche en Duit
sche stammen om het cultureele overwicht
in Tirol.
Worden de DuitSchers dus aan dezen kant
door de Italianen bedreigd, ook hun andere
flank is niet veilig. Czecho-S'.owaken hebben
een aantal Duitsche plaatsen in Bohemen,
Mcravië en Silezic bezet, hiermede de lang
durige vijandelijkheid tusschen Duit-
sc hers en Czechen opnieuw demon-
streerend.
Doch ook naar de andere zijde z'jn die
Czechen actief. Karojyi protesteert dat zij
dealen ven den Hongaarschen staat bezet
hebben, (wel te verslaan: Slowalosrhe doe
len van het oude Hongarije). Zelfs is er nu
een fcrmeelè mobilisatie afgekondigd van
Czechen tegen Hongaren.
Maar Karolyi protesteert naar twéé kan
ten. In Zuid-Hongarije zijn da Serviërs den
Don au overgegaan en voeren zj actie op
Honganrsch gebied, (in clen dcor Serviërs
bewoonden hoek van Hongarije); Zoo zien
wij nu de Hongaren in strijd met de
Serviërs.
cn daarmee z;in we den kring rond 'Sfe-j
wc estServiërs, Italianen, -övitschcrs, Cze
chen, Hongaren, Serviërs.
Maar we vinderr in dit rijk der ethnografi-
Wat of zoo'n sti '"nvrd van de politie wel
te vertellen had Laat-ie voorzichtig wezen,
van-t als zoo mcleen 'r vent thuis kómt. of
sche onmogelijkheden nog andere reeksen.
De Duitschers en Polen hebben er
misschien alleen maar een te beperkt wrij-
vingsylak om elkaar hier even lastigste vallen
als in het Oosten van het oude Duitsche rijk.
En indien de Czechen en Po ben niet
vergeten hebben, met elkaar in strijd te ge
raken, dan heeft men wellicht alleen maar
vergeten, het ons te melden, moet dat nog
komen.
Doch verder gaat het weer consequent
door. In de Roetheensche Oostelijke helft
van Galicië, wordt er hevig gevochten tus
schen Polen en Roethenen, terwijl er
vroeger al gemeld was, dat de Roethenen de
hoofdstad Lemberg* hadden bezet, in een
Poolsche enclave temidden van Roetheensch
gebied gelegen.
Overigens bevrijden de Roethenen zich
hier van de Polen, die hen in Galicië zoo
lang hebben overheerscht.
Wat betreft Hongaren en Roeme
nen, tot nu toe was het tusschen hen nog
rustig. De Roemenen in Hongarije hadden
een eigen volksraad geschapen, maar Karo
lyi schijnt nog altijd in de illusie te leven,
alle volken binnen Hongarije,'(met buiten
sluiting van het koninkrijk Kroatië-Slavonië),
in eenig federatief verband bijeen te houden.
Nu echter zijn de Roemeniërs uit hun eigen
koninkrijk over cie grens gekomen, zoodat
Karolyi hierover meteen protesteeTen kan.
Ook voor een Rocme-ensch-Ser-
v i s c h e kwestie is er plnals, hoewel buiten
het gebied van het vroegere Oostenriik-Hon-
garije. In Noord-Oostelijk Servië van vóór
den Balken-oorlog wordt een groóte streek
door Roemenen bewoond. Men hoort daar
nooit van, hetgeen niet behoeft te beduiden,
dat c!e Serviërs zulke zachte meesters zijn.
Tenminste, de Bulgaren, van wier ethnogra-
phisch völksgebied een uitgebreide hoek het
Zuid-Oosten van Oud-Servië besloeg, bewe
ren we! anders. Maar met den feilen strijd
der Serviërs en Bulgaren zijn we
Oosteniijk-Hongarije te buiten. En even
eens met dien der Bu 1 g a r e n en R o_e m e-
n e n (over de Dobrudscha).
Wat echter het heele beeld van Ooslen-
njk-Hongarije betreft, dat de mat-wiite bla
den onzer couranten ons niettemin als hel
dere spiegels toekaatser., mag men zeggen,
dat het bijna zuiver vertoont een „strijd van
allen, tegen allen". Welk een verwarring
daaruit dreigt voort te koihen, ieder zal het
inzien, die een ethnographische kaart van de
oude dubbele monarchie voor zich neemt.
De volkeren liggen daarop door elkander als
in een puzzle, of liever als in een knibbelspel.
En het moet een goed speler zijn, die de
knibbelstokjes uit elkaar wart, zonder aan de
andere aanstoot te geven. Maar over de
beteekenis dezer ethnogTaphische problemen
schrijven we nog een en ander in een vol
gend artikel.
Snltenlandsnlie Rerichten.
Na vier jaren heldhaftig gedragen mar
telaarschap ziet België het beminde konink
lijke gezin weer in z'n hoofdstad terug, en
uii het verslag van. den intocht, dat men op
eene andere plaats in dit blad aantreft, kan
men eenigseins een indruk krijgen van de
geweldige geestdrift, die onze vZuiderkroe-
ders bij dit heerlijk en hisTorische schouw
spel, waaraan ook vertegenwoordigers-cn
troepen der geallieerden het hunne bijdroe
gen, aan den dag gelegd hebben.
De troonrede, welke de Koning in de
Kan jé r beeft ui! gespreken, moet op allen,
die haar hebben aangehoord, een ontróe
renden en onvergetelijken indruk hebben
gemaakt. „Gij hebt mij" zoo sprak de
koning „vierijaai- geleden het leger toe
vertrouwd, om het vaderland, dat in gevaar
was, te verdedigen: Ik kom u rekening en
verantwoording afleggen van mijn daden."
jongens, die zou en best een
pyr I
kond. of 'iyj
jaartjes zit-
ien r voor over hebben om 'nv eris le lecren.-;
wat-ie zeggen cn zwijgen meest! En wa'.-ie oj)
zoo'n braaf stuk kerel als Henk Overmullcr Ic
zeggen had! Haar bloedeigen zoons waren nog
niet zóó goed voor haar, als Henk wezen kon.
't Was 'n engel van een jongen! En as-l-ie wat
le lakleren had, dan tartte zc 'm ooi: '1 le be
wijzen. Anders zou zc Tis zien, of zij hem,
zoo'n stiekemerd, zelf niet achter dc tralies
kon krijgen voor al z'n lasterpraatjes.
Zc st-ond overeind en hief dreigend dc vuis
ten met hel aardappeltje of met he; cchil!er-
tje omhoog en spuwde speokscïsjraaltjes van
nijdige opwinding, dal hei bruis haar op den
mond stond.
„Bedaar wat. moedertje," kalmeerde de
man, „praat je neus niet voorbij", en ging de
deur uit.
De wijven van het hofje loerden allemaal
voor liaar huisjes of over dc onderdeur van
de porlaaltjes cn vroegen elkaar, wat zoo'n
stille bij de moeder van de ,.m?dam" moest
doen Ze kwamen gauw genoeg overeen, dat dc
„medam" uit een slecht huis was weggeloo-
pen, of dat ze het met een jfn-dér hield en nou
door de politie opgepakt zou worden...
Hoe kwam ze anders aan al dat moois! Een
spoorwegman moet er toch ook maar jroor
werken! -
Leunlje staarde troosteloos door de kleine
ruitjes en zag de spo-llendc kakclkoppen alle
maal met gebaren wijzen op moeders huisje!
En hij die lui zou zc om een dagje naaien moe
ten bedelen!
Al haar moois weg! Hard werken om nog
een werkschort le kunnen verdienen! En als
Henk uil dc gevangenis on! lagen werd, dan
kon-ic sjouwer worden of schoenpoetser.
En" telkens als ze nnnr hrar blanke handen
zag, scholen haar weer do oogen vol tranen cn
kreunend vergeleek zc die dan met moeders
vuile vrerkknoken.
Zo was nl voer gewend a3n }v' nauwe
beds'- rije onder do pannen. Ze dojcle zich
mei de groene moltondekens diep loc, want
op het kleine zoldertje snoof dc koude vorsl-
wind door dc pnnvoogen. Zoo lag zc. de oogen
star-wijd open, het duister in te staren, va^g
dc donkerheid van het tweede slaaphokje on
derscheidend, waarin anders de broers slie
pen. die nu voor den wal voeren. Ze luisterde
naar het razen en drcun-kormen van de tril
lende kap, onrb-r de aanvechtingen van de on
besuisde wincislootên, waarmee de h ele zol
derruimte resonneerdc als con klankd.-os. On-
dcr het gestadig klagend gebulder, dat in de
nauwe ruimte weerkaatste van hoek tot hoek
en uitweg zocht legen de pannen, onderscheid
de 70 de hooge w indg«eren. die om het huisje
heerdiuildcn en fluitend gilden door kieren en
reten. Als hooge angstkreten snerpten ze door
het smartelijk gesteun, dat het ^zold.-itjc ver
vulde. En ver weg rokle, als een aandaverend
wagcnhcid. het geluid van de zee, zwaar en
machtig als een aanhoudenden donder.
Ze voelde de kille wind zich in het gezicht
snuiven, spelend mc-t een Vnkcl losgewoeld
haarlokje'. En wiegend op alï" maat van het
huilend windgcklaag in haar nauwe 'Jcdstede,
trachtte ze de oogen te sluiten. Maar dan
overviel haar de angst voor haar visioenen:
Aldus de, in al zijn eenvoud, indrükwekker»
de aanhef.
En aan het slot lezen we deze schoonf
woorden
„België treedt uit den strijd, geknot, gol!
vol strijd «n met glorie omgeven. Met zege
vierende België, niet meer omkneld doo:
de neutraliteit, opgelegd door de verdra
gen, waarvan de oorlog den grondslag
heeft geschokt, zal volkomen onaf
hankelijk zijn.
„België, hersteld in al zijn rechten, zul
zijn zaken volgens zijn eigen behoeften er
zijn streven, eigenmachtig regelen. In 2ijr-
nieuwen vorm zal het waarborgen moeten
geven, die 't moeten bevrijden van volgende
aanvallen. Het zal de plaats innemen, cie
met zijn waardigheid en zijn rang overeen
stemt, in de aanstaande internationale re
geling, gegrond op rechtvaardigheid.
Gewichtige woorden, waarvan de volle
beteeken-is ons wellicht eerst later zal dui
delijk worden.
Het voLk dat eenmaal op een ruwe, hard
vochtige en niets ontziende manier de. on
zijdigheid van den kleinen nabuurstaat
schond, dat zijn treinen vol krijgers met
loof en bloemen omkranst en met het zelf
bewuste opschrift„Nach Parisnaar het
oorlogsfront zond, is than*,, volgens da
eigen verklaring van generaal-veldmaar-
schalk von Hindenburg, militair zoo on
machtig, dat het niet eens den strijd met
de, quantitatief-inferieure, Franscne natie
zou kunnen hervatten.
De Franschen kennen voor den-verslagen
vijand geen pardon. Ofschoon de leden der
Duitsche wapenstilstand-commissie herhaal
delijk hebben baloógd, cct het aa-n hun kant
onmogelijk is binnen den gestelden ontiui-
mingstermijn een leger \er. drie mülioen
man ordelijk naar het vaderland terug t?
brengen, heeft maarschalk Fc: d-a gevraag
de verzachting in de voorv/ca?d;n niet alleen
van de hand gewezen, doch bovendien
bruusk te kennen doen geven, c'.at hij derge
lijke verzoeken niet meer in ontvangst zal
nemen. De Duitschers hadden cie wapenstil
standsvoorwaarden eerrr-H r teekend en
als ze het niet hadden g.d.v zouden ze er
niet beter aan toe zijn. Daarmede kunneir
de Duitschers zich "troosten.
Ook in de speciale commissies stellen de
Fronsch'en, naar hun tegenstanders beweren,
allerlei onmogelijke eischen en te velde wor
den telkenmale overtredingen der voorwan
den aan Franschen kant gesignaleerd. Is hei
den Franschen orn de ontbinding en vernie
tiging van het Duitsche leger le doen? Vol
gens veldmaarschalk Von Hindenburg lijken
ze een voorwendsel le zoeken om clen strijd
te hei vatten. Met wat voor reden? zou
men willen vragen, waar de tegenstander
volkomen verslagen is en het niet veel
scheelt of de terugtocht van diens leger
zal, onder den ijzeren druk der geallieerden,
in een 'catastrophe ontaarden. Geen ander
antwoord kan hierop gegeven worden dan
dat de revanche-idee der Franschen nog
niet tevreden is met de reeds Lai eikt-e'resul
taten en nog méér offers wcnschtin
het land des vijands zelf, om daar „het oo^
om oog, tand om tand" toe le passen tot
straf voor al het leed, c.e verwoesting en cie
ellende die de Duitschers in de schoone
Fransche landouwen hebben aangericht. V ij
kunnen zulk een wraaklust psychologisch
verklaren, doch hopen niettemin dat aan net
ineengestort Duitschland -'ulk een lot zal ke
sp a erd blijven.
Het is ook mogelijk dat Hirdoniburg pressie
op het Duitsche volk heeft' willen uitoefe
nen om het tot stand komerr-des vresfes tw
bespoedigen. Ook. hij wijst.gr op,, dar do
vijandige "re gee ringen slecms vrede wen*
dan "zag zc een leger van vrouwen gelijk aan
haar-zeli', in dwaze mncle-co^'umcs, overdre
ven gekapt en belachelijk van hoogmoed;
mooie kamers met du.ï/.erdir d begeerde
lu\c-meubc!!jcs. voorzien van ::v are gordijnen
en kleurige tapiüen. Zo vóelde zi'h onder de
dekens vandaan, om met dc handen naar dat
begeerlijke le grijpen, tot -tic kou liaar dee-d
rillen cn de gezichten van bom- weken. Maar-
haar lippen bleven heet branden en dorstig
op elkaar kleven." Tiaar keel voelde hecsclu-
verschroeid of ze brandde van peper-prikke
ling. En haar bloed prikkelde liaar verlvit en.
brandde gestaag in dc hersens. Zp reikte op
den tast naar buiten, om dc groote melkkan
van den vloer te grijpen. Overeind zittend
klokte ze hv gulzigheid de kille waterslok-
ken naar binnen, gulzig als een afgetobde
hond.
Gloeiend in het hoofd Li ze zich weer neer,
rillend van kou, en schurkend rolde ze zich
weer in dc stugge dekens. Strak lag zc dan
weer in de donkerheid te «dtiren. ijzend voor
de smnrlgieren, die uit alle hoeken om het
huis w aarden en voor dc weeklagende bulder*»
stemmen der aanrollende zee.
En of ze dc oogen open hield of ze trachtlo
tc sluiten, dezelfde visioenen kwamen weer
op: zichzelf zag ze in allerlei modes gekleed,
modemagazijnen vol belachelijke costume.^
salons en deftige kamers als ze benijdde aan.,
dc menschen, waarbij zc uit werken ging.
ze weer niet aan den vuurbrnnd in haar
lichaam, die haar lippen cn keel verdorde cp
het hoofd deed dreunen cn gloeien, kon weer
stand bieden en ze dronk uil dc groote kan,,
voorzichtig eerst, bcgeerig dan en *en slotte
woest slurpend, tol haar gorgel niet snel ge-