STADSNIEUWS
UIT DEN OMTREK
Onze correspondent te Brussel meldt: winkeb. w-lk kwaad zoo eer.irszins mo-eli.ik
Voor zoover ik uit gesprekken met de voor- wellicht door de helling van een gemeente-
nasmste personen meen te mogen opme-lijke belasting bestreden zal kunnen worden,
fcen, is den indruk meer en meer gewettigd
jdat de oplossing van de international? R e n t r i e e r e n d e vreemdelingen
Icwesties, Nederland en België betrefer.d en de distributie.
gezocht zal worden op den langen weg.
Vriendschappelijke besprekingen zuilen
De Minister van Landbouw heeft tot de
gemeentebesturen een circulaire gericht.
gevoerd worden. De eenigszins opgewon- waarin met hei oog op den terugkeer van
ricr. stemming is hier vrijwel verdwe: en. talrijke vreemdelingen naar hun land, de
noodige maatregelen worden aengegeven
ten aanzien van de inlevering van de aan
hen uitgereikte distributiebescheiden.
Men beschouwt de vraagstukken van uit
kalm zakëiiik standpunt dat de bezwaren
svelke ven Nederlandsche zijde te borde
tworden gebracht, volkomen recht doet ve-
idervaren. Alleen vertrouwt men dat het dei foorwwardeilltie ophefllug v»a
publieke opinie in Nederland duidelijk zalj «:»o!>t»eróo«t.
worden dat een ter sprake brervging vani De minister van Landbouw heeft met in-
Heze kwesties, nu alle internationale rege- j gang van heden het slachten of doen slach-
Jingen aan herziening worden onderworper, ten van runderen (daaronder bevepen
in de natuurlijke loep der dingen ligt graskalveren, vette en nuchtere kalveren)
I verboden.
Havas en Reuter seinen ons uit Brussel:Het verbod is niet van toepassing op:
Het katholieke dagblad „Libre Belgiquea. slechtingen, v rricht in opdracht van de
epoort het publiek tot kalmte aan en ver- militaire autoriteiten; b. slachtingen, waar-
Idaart dat het ten zeerste gewenscht is dat toe door het Rijks Centraal Administratie-
tiet vraagstuk der Nederlandsch-Belgische kantoor voor de Distributie van Levensmid-
^renzen wordt onderzocht in een verzoe- delen toestemming is verieend; c. slac.htin-
«ungsgezindan geest, die de rechten van een gen, waartoe de burgemeester der gemeente
feder eerbiedigt. Het blad betreurt de woor- vergunning heeft verleend,
den van gebiedsdiefstal, die in de Neder- In een circulaire aan de burgemeesters
landsche Tweede Kamer zijn.uitgesproken schrijft de minister. d»t de vrijwillige aan-
in hoopt dat de spreker daar niet bij heeftbieding van runder n =inds eeniger. tijd te
jiagedach:. Het is in het hoogste belang van eenenmale onvol doende is gebleken om
Nederland zoowel als van België, dat de be- aan de gemeenten ten behoeve harer inge-
frekkingen tusschpn beide landen goed en zetenen een wekelijksch rantsoen van 2 ons
sloor wederzijdsch vertrouwen gekenmerkt j pgr ho^fd der bevolking te verstrekken.
|>lijven. Het gaat hier niet om annexatie, Te vreezen is, dat ook bij gedwongen
«loch men moet door wede.rzijdsche conces- levering vordering niet het gewensohte
sies een verbetering der grenzen trachten resultaat zal worden verkregen. Daarom wil
I ©e düa'k
Men nveidt uit Rotterdam aan het HbL:
Naar wij vernemen gaan met ce „Nieuw
Amsterdam", die Zaterdagmorgen 3 uur uit-
stoomt, 1500 Fransche vluchtelingen mede,
die in Havre geland worden. Van daar be-
geeft het schip zich naar Brest, waar het on
geveer 2000 man Amerikaar.sche troepen,
die in Frankrijk vochten hebben, aan
boord krijgt om die naar New-York ie bren
gen.
in Neder la irt «d gebouwde.
Noorsche schepen.
De tien sëhepen, die voor Nooische fir
ma's in Nederland zijn gebouwd en die we-
ger.s^de Scheper.uitybenvet niet mochten
worden afgeleverd, zouden oorspronkelijk,
voor de Nederlandsche regeering eenige
verplichte reizen doen. 1
i De Msbd. verneemt r.u dat onze regee
ring op dit besluit is teruggekomen en de
schepen zonder eenige beperkende bepaling
ter beschikking ven de betrokken reeders
zijn gesteld.
Suikercampagne. De suikerfa
briek Holland te Halfweg, die de campagne
i heeft moeten staken wegens gebrek aan
brandstoffen, is Woensdagmorgen weer in
i werking gesteid.
Vermoedelijk zal nog een dag of zes kun
nen. en moeten gewerkt worden.
brachte Vc/wcr.dip.gen, overleden.
De c.iinmissaris van politie heeft op hel
lijk beslag gelegd.
Kunst en Wetenschap
C a 1 c iu m-C a r bi d.
Te Rotterdam, is aangekomen het
stoomschip Zuiderzee met een ladir.g van
700.000 KG. calcïum-carbïdv bestemd voor
cle N. V. Nederlandsch Carbidkantoor te
Rotterdam en aan haar geconsigneerd.
de minister een proef nemen met algeheele
intrekking der tct dusver geldende bepalin
gen omtrent de distributie van run<d vleesch.
Bij deze nieuwe regeling worden de burge
tot stand te brengen in het belang der ge
meenschappelijke verdediging.
T elegram aan Wilson.
De Algemeene Nederlandsche Bond Vre-meesters gemachtigd, in hun gemeente ont-
de door Recht heeft het volgend telegram heffing te geven van het slachtverbod van
aan president Wilson gezonden: runderen. De minister vertrouwt, dat de
„De Algemeene Nederlandsche Bond veehouders nu zelf zullen vaststellen, welk
Vrede door Recht, gesticht in 1891, heet ^èl van hun veestapel voor aflevering aan
Uwe Excellentie welkom als kampioen van siagers in aanmerking komt en door aan-
de heerschappij van het recht in de inter-1 bieding op deze wijze een juiste verhouding
nationale staatkunde en beschouwt uw te-zaj ontstaan tusschen .de vlees ohpritzen en
gënwoordigheid in Europa als een waarborgmarktwaarde van het vee. De maximum
dat de komende regeling ten bate zal strek- prijzen voor rundvee en.-vleesoh zijn uieps-
Benzine.
Dt Maasbode verneemt dat de Neder
landsche tankboot Gallia binnen enkele da
gen "van Rctterdcfn naar Thameshaven (bij
Londen) zal vertrekken om aldaar een volle
lading benzine in te nemen. Tegen het,ein
de der volgende week wordt deze lading,
ongeveer 1400 tons, te Rotterdam verwacht.
ken van alle betrokken natiën en van de
neutralen."
Opheffing stationscomman-
d o's. Ingang medio Januari worden de sta
tion-commando's opgeheven, behalve, die te
Amersfoort, Arnhem en Roosendaal. Deze
blijven bestaan, zoolang belangrijke contin
genten buitenlandsche krijgsgevangenen
worden vervoerd.
Het Kerstverlof der mili
tairen. Bepaald is, dat bij gelegenheid
van de a.s. feestdagen (Kerstmis en Nieuw
jaar) aan de compagnies- (eskadrons-, batte
rij- en detachements-) commandanten mach
tiging is verleend om de bewegingsvrijheid
in die mate uit te breiden als met de ei-
schen van den dienst en der veiligheid, als
mede met de richtige vervulling van gege
ven opdrachten vereenigbaar is.
Bedoelde uitbreiding zal voor hen, die
per spoor reizen, in dier voege behooren te
geschieden, dat de aantallen der aldus rei-,
zenden gelijkelijk over de Zon- en feestda
gen van 22 December 1918 tot en met 1
Januari 1919 worden verdeeld.
De beide Kerstdagen worden samen voor niet gesproken Is,* evenmin als van verhoo-
één gerekend, terwijl voor de hier bedoelde ging van jen accijns.
per spoor reizenden uitsluitend in aanmer- slechts wees hij er op, dat van verlaging
king worden gebracht, degenen, die in hetvan den suikerprijs voorloopig geen sprake
tijdperk van 19 (resp. 22 December 1Q13 kon zijn.
tot en met 1 Januari 1919 niet voor perio-
diek verlof aan de beurt komen. De thee- en koffiedistributie.
Aan hen, die veraf wonen, kunnen facili-,De heer Abr. Staalman heeft nog de volgende
teiten worden verleend ten opzichte van het vragen tot den Minister van Landbouw^ enz.
tijdig vertrek daags te voren en terugkomstgericht:
per eerste gelegenheid van den -dag na den 1- ^an Minister de oorzaa mee ee cn
betrokken- of feestdag. j 'eld-Si
De corpscommandanten en overeenkom-cen "0° geringe oe%ci ïci c
thee die reeds lang m uitzicht is gesteld.'
°e autoriteiten zullen op de nchtige uit- 2 Is'de Minis,cr
an mcening, dat dc distri-
voering van het vorenbepaalde toezien. hulie van ,he£ ];offie hier te ]3nde wel
Voor de leerlingen van de militaire on- zoo aIs billijkerwijze mag worden ver
volgens ingetrokken; desgelijks het vervoer-
verbod voor beide.
Intusschen vestigt de minister er de aan
dacht op, dat het wenschelijk is bij het ver-
leenèn van toestemming tot slachtingen ma
tiging te betrachten; immers zou er aan
merkelijk meer geslacht worden dan over
eenstemt met een hoofdelijk rantsoen van 2
ons per week, dan ontstaat het gevaar, dat
l wederom een absoluut slachtverbod zal wor
den uitgevaardigd en er alleen vleesch voor
zieken beschikbaar z«al worden gesteld.
Brood bij maalt ij den.
De minister van Landbouw heeft ingetrok
ken het verbod van aflevering van brood ten
gebruike bij warme en koude schotels en
gelegenheden bestemd voor het verstrekken
van maaltijden aan het publiek.
Geen verhooging van den
s u i k e r a c c ij n s.
In een onderhoud met een redacteur van
de Christelijke „Amsterdammer" verklaarde
minister De Vries dat van een verhooging
tran den suikerprijs door hem in 't geheel
Steen kolengebrek.
Wegens gebrek aan grondstoffen is
een groote aardappel- en groentendrogerij
j der firma Tulner en Bontekoe te St.-Nico-
laesga stopgezet. Vijftig werklieden zijn ont-
i slagen.
De cerlcnnagefabriek ,.het Zuiden" te
Helmond is wegens gasgebrek stopgezet; 80
meisjes zijn daardoor werkloos.
's Rijks Constructie Werkplaatsen te Delft
-zullen waarschijnlijk de volgende week ge
deeltelijk stopgezet moeten werden wegens
gebrek aan steenkolen.
Gaslooze uren. Het Haagsche Ge
meentebestuur heeft het voornemen te be
ginnen met ZateVdag a.s., reeds wederom
eenige gaslooze uren in te voeren, in ver
bard met den aandrang, op dit bestuur uit
geoefend lot kolenbesparing.
M r nu f actur en.
De Landelijke Bond van Confectie Fa
brikanten te Rotterdam heeft een aar^s ge
richt tot den Minister van Landbouw, waar
in zij verzoeken:
a. den Nederlandèchen confectiefabrikan-
I ten gelegenheid te geven tot een redelijken
export hunner artikelen naar het buiten-
i land;
b. op de heel-fabrikaten, die in het con
fectiebedrijf uit het buitenland worden aan
gevoerd, eep zoodanig invoerrecht te hef
fen, dat zij de concurrentie daartegen met
eenige kans op welslagen kunnen volhou-
den.
derwijsinrichtingen, de cursussen der infan
terie en de scholen der- genie voor zoo
veel zij niét bij de korpsen zijn. gedeta
cheerd en voor het daarbij dienstdoende
personeel, zal, voor zooverre de belangen
van den dienst zulks toelaten, het verlof wor
den geregeld volgens de ter zake bestaande
reglementen en voorschriften.
Voor de leerlingen van de scholen voor
verlofsofficieren en verdere opleidingen, als
mede voor het daarbij dienstdoende perso-.
neel-kan verlof worden verleend van Zater
dag 21 December 12 uur middag tot Don
derdag 2 Januari d.a.v. terugkomst per eer
ste gelegenheid.
■wacht?
3. Zoo niet, is de Minister dan bereid spoe
dig hierin verbetering te brengen?
E>e kleedinrdistrtbiitie.
Naar aanleiding van loopende geruch
ten. dat de distributie van goedkoope Weeding
zou worden stopgezet, deelt de directie der
Rijkskleedingvoorziening mede, dat de goed
koope kleedingsdistributie door de regeering
gewoon wordt voortgezet Er wordt niet aan
gedacht dc-ze voorloopig stop te zetten.
De Vereêniging van Ver
lof sofficieren der Nederlandsche
Land- en Zeemacht heeft een adres tot den
Ned. R. K. Middenstand. De Minister van Koloniën gericht, waarin zij
tijdelijke voorzitter van den Raad van Mi- den Minister herinnert aan een d.d. 18 Fe-
nisters had een onderhoud met vertegen- bruari tot haar gericht rekest, in welk re-
■woordigers van het bestuur van den Ned kest de medewerking was verzocht van den
R.-K. Middenstandsbond. J ambtsvoorganger van Z. Exc. teneinde ver-
Een- 25-tal wenschen werden daarbij geuit lofsofficieren der Ned. Land- en Zeemacht-in
De verwezenlijking van de meeste dier de gelegenheid te stellen na demobilisatie
wenschen behoort tot de competentie van of c.q. vroeger bij den militairen dienst in
verschillende ministers, die daarmede in Ne'd.-Indië vrijwillig gedetacheerd te wor-
kennis zijn. of worden gesteld. j den voor een naar hun keuze te stellen tijds-
Het doorvoeren van partieele bestekken duur \an bijv. 2, 5 of 5 jaien.
van werken enz., dat van algemeene strek-In antwoord op dit rekest ontving het
king is, zal door den ministerraad overwo- j hoofdbestuur der vereeniging de mededee-
gen worden. i dat terzake het advies van den land-
De wettelijke invoering van* den verplich- voogd in Indië werd gevraagd,
ren kindertoeslag zal mede een punt van Waar thans echter het oogenblik van de-
overweging uitmaken. mobilisatie niet ver meer in de toekomstkan
De invoering van een sterkere progres- liggen en reeds meerdere verlofsofficieren
sieve heffing volgens artikel 243 IV Ge- met onbepaald verlof kunnen vertrekken,
meentewet zei ter sprake komen bij het aan- wordt verlangend naar een beslissing op bo-
hangig wetsontwerp tot verruiming van het venbedoeld verzoek uitgezien en verzoekt
gemeentelijk belastinggebied. adressante den minister om een zoo spoe-
Wettelijke regeling der Zondagsrust zal dig mogelijk antwoord, teneinde de be
door den minister zoo mogelijk bevorderd 1 staande onzekerheid thans op te heffen, nu
worden. j velen zich een maatschappelijke positie
Ook kwamen ter sprake de z.s. vliegende trachten t# verwerven
W ij n k o o p naar D u i t s c -h I a n d.
Woensdag is aan den heer Wijnkoop en echt-
genoote cen pas voor Duitschland verleend.
Het „niilifair gez.ag" aan de
grenzen.
Een lid van den A. N. W. B., Toeristen-
bond voor Nederland, vroeg het bestuur of
de betreffende machten nu ook niet zouden
willen opheffen het verbod om onze gren
zen tot op 1000 M. te naderen. Waar zoo
veel bordjes door hun welwillendheid weer
worden aangebracht, mogen de door vele
wandelaars gehate bordjes: „Militair gezag',
die de mooiste wandelingen in de nabijheid
van de grens ontoegankelijk maken, spoedig
verdwijnen, schreef hij.
Dit bestuur heeft zich naar aanleiding
hiervan gewend tot den opperbevelhebber
a. i., met verzoek te willen overwegen, of
openstelling van de grensstrook thans ook
mogelijk is, waarop geantwoord werd, dat
j hiertoe nog niet kon worden overgegaan,
omdat onder de nog steeds onmisbare maat
regelen tot het tegengaan van de smokke
larij dit verbod niet kan worden gemist.
Duitscheambulancetrein. Te
Oldenzaal arriveerde Woensdagmorgen om
half 12 met bestemming Rotterdam, een Duit-
sche ambulancetrein, bestaande uit 35 wag-
gons, waarin zich 360 gewonde en zieke
Fransohe, Engelsche en Belgische krijgsge-
vangenen bevonden.
I De tfbfn was gekomen uit het gevangen-
i kamp van Hameln en werd begeleid door
j den Duitschen arts, dr. Rettberg. Dr. Jansen,
uit Oldenzaal, maakte de reis naar Rotter-
j dam mede.
Russische kr ij gsge vangenen.
Woensdag is te Oldenzaal aangekomen
een bataljon infanterie, om aldaar bij Dene
kamp, de Lutte en Losser den stroom van
Russische krijgsgevangenen, die uit de Duit-
sche gevangenschap bij duizenden ontvluch
ten, buiten onze grenzen te houden.
lier Pnr.dcr's levenswerk.
Het is thans zeker, dat het levenswerk van
Pier Pander: zijn rijf symbolieke beeldnomv-
v. erken, in" een passend gebouw te Leeuwar
den zin:;-: v. orden geplaatst. Asn vrije gif
ten was voor dit doel-8000 bijeenge
bracht, de rest van het benoodigde, nog
12,000, is :.ns door Vre'er~.delingen-ver-
keer ;e Lc g.eschy :r!-er..
ra. To; Dir< uir vr.r h:' -rv enle-
lijke I evensmiddelenbedrijt alhier is benoemd
de beer J. van Arlccl Jr. tc S^esl.
Nieuwe spoorwegpljtataea T?.n
de» beer ïïrfeser.
De ingenieur A. J. Krieger heeft aan de
bel rokken autoriteiten in overweging ge
geven door vorming van een comité werk
te maken ven een locaal spoorweg Vianen
Dordrecht, met medegebruik \an het baan
vak S'iiedrechtDordrecht
Het ligt in zijne bedoeling, deze lijn te
doen aansluiten met de door hem ontwor
pen spoorwegverbinding "Utrecht—Jutphaas
Vreeswijk of UtrechtAc'nthovenVrees
wijk (Z. O.), in verband met de in staat van
wijzen -zijnde lijn Gouda-^Montfoort
Utrecht en de geprojecteerde doortrekking
der lijn GoudaSchoonhoven naarLItrecht.
Voorgesteld wordt niet te wachten op eene
overbrugging van de Lek, die niet in afzien-
baren tijd kan tot stand komen en ook voor
gewoon verkeer zal moeten di-enen. Het ver
dient z. i. aanbeveling deze afzonderlijk, bijv.
door eene interprovinciale commissie voor
te slaan in verband met de spoon^egbe-
moeiingen.
I>e rtiaistal ie Sïaarsa.
Naar aanleiding van de diefstal ten huize
van den heer Godin.de Beaufort kunnen wij
nog het volgende mcdedeelen:
In den nacht van Dinsdag, op Woensdag,
omstreeks half vijf ontmoette een hoofdagent
van politie op de Bills tra at 3 personen, waar
van er één reed op een heerenrijwiel en de
twee anderc-n op een damesfiets. Ze- zaten dik
onder dc modder, en hun fietsen waren zóó
vuil en beslijkt, dat zij dc argwaan van den
agent gaande maakten. Hij hield hen staan
de, sprak hen aan, en vroeg hen, waar of ze
vandaan kwamen, en waar dc reis naar toe
ging. Een der drie antwoordde:. „Nou, ik zal
er niet om liegen; we komen uit Driebergen.
We zijn op de fiets uit Amsterdam gekomen
en naar Driebergen geweest om te zien, of we
v. at vleesch konden smokkelen. Maai* in Drie
bergen schijnen ze niet meer te slachten, want
we hebben niets machtig kunnen worden. Vfe
gaan nu met den eersten trein weer naar'
Amsterdam ferug, want wc zijn te moe, om
le fietsen.
De agent heeft toen zekerheidshalve hun
namen gevraagd, want hij dacht, dat zij de
liclsen gestolen hadden.
Men heeft onderzocht, of zij werkelijk met
den eersten trein naar Amsterdam zijn ver
trokken. De portier-nachtwaker van het sta
tion werd gehoord, en die verklaarde, dat hij
inderdaad die drie personen heeft gezien. Ze
waren zeer gejaagd en zenuwachtig. De por
tier heeft de derde-klas wachtkamer voor hen
geopend, waar ze zich nog eenigszins. ver-
frisebt hebben.
De namen der dieven zijn opgezonden naar
den burgemeester van Doorn, die verklaarde,
dat hoogstwaarschijnlijk de namen juist zijn,
omdat één ervan de naam is van een gewezen
huisknecht van den heer Godin de Beaufort.
Vercenlriiis voor ('roeuten> eo
VrncUten veiling.
UTRECHT EN OM '.TREKEN.
Exportrellin;.
19 Dec.
Geudreinctten f36.0062.00 per 100 Kg
Bellefleuren f41.00—65.00 100
Champagne7oet f3,9.00—50.00 100
Groen peren '51.0000.00 100
Kennisgeving
i LLA
Burgemeester en "Wethouders van Amers
foort,
Gelet op artt. 6 en 7 der Hinderwet,
Brengen ter keiuuls ven het publiek, dal een
door G. Kor/In? ingediend verzoek met bijla
gen, om vergunning tot het uitbreiden eener
cestaende balrkerij dcor het bijplaatsen vhn een
ubbelen hanculó.'czv ter vervanging van cen
IieeteAuch'toven in het perceel alhier gelegen
aan ós Krommestraat No. 68 bij het Kadas
ter bekend onder sectie E, No. 5115 op de Se-
jcrelarie der gemeente ter visie ligt, en dat
op Dinsdag den 31 en December aanstaande, des
"/oorrrüddags ite haff ,plf ure gelegenheid ten
RoadhuKze wordt gegc. en orc, ten overstaan
van (het Gemeentebestuur of van één of meer
zlner leden, bezwaren tegen het uitbreiden van
de inrichting - in te brengen.
Tot.hdt beroep, bedoeld in art. 15, le Ld der
Hinderwet, zijn volgens de bestaande jurispru
dentie alleen zij gerechtigd,, die overeenkom
stig art. 7 der Hinderwet voor het Geimfente-
ibestuur of pén of meer zijner leden zijn versche
nen, teneinde hunne bezwaren mondeling- toe
te -zichten.
Amersfoort, den 17. Dtecemcer 1918.
Burgemeester cn Wethouders voornoemd.
De Secretaris, - De Burgemeester,
A. R. VEENSTRA. v. RANDWUCK.
Aan zijn verwondingei over
leden. De 81-jarige Strookappe te Deven
ter, bij wien voor eenigen tijd werd ingebro-
ken, is gisteren, vermoedelijk tengevolge
van cfe aan hem door de inbreker* toege
Personalia.
Dr. De Boer, directeur van den keurings
dienst, komt voor op de voordracht tot be
noeming in gelijke functie te Rotterdam.
Handelsschool.
De „Vereen. Handelsschool voor Amers
foort e. o." houdt Maandagavond een alge
meene vergadering. De agenda vermeldt als
eenïg punt: Voorstel tot overdracht van de
school aan de gemeente Amersfoort
Maatschappij tot nut van
't algemeen.
Op nieuwe wegen.
Meer dan een eeuw heeft de Maatschappij
tot nut van t algemeen op verschillende
J wijzen aan de ontwikkeling en beschaving
en maatschappelijken welstand van ons"
J volk meegewerkt.
Zij heeft daarbij gele* op wat de tijd vroeg.
en hare methoden heeft zij naar den eisc'K;
l gewijzigd en haar middelen naar de behoefte*'
i aangewend.
j De ontwikkeling van het onderwijs in ons
land is onafscheidelijk van de ideeën, door'
de Maatschappij op'dit gebied ontwikkeid,'
gepropageerd en toegepast en als straks de
regeering het bewaarschoolonderwij-s in de
i sfeer van haar bemoeienissen zal trekken,
zal de Maatschappij daarin de bekroning
van haar voor honderd jaren begonnen pky
niers-arbeid in dezen mogen zien. Het hier-'
bij aansluitend lager onderwijs, dat in hel
teeken der reorganisatie staat, zal de Maat-
schappij beïnvloeden door haar jongste rap^
port inzake het nieuwe artikel 192 dei
I Grondwet. Het bevorderen van de eenheid
in alle geledingen varrons onderwijs tot hef
universitaire onderwijs toe, staat op haar
program; plannen hiertoe zijn in voorberei
ding en het in Januari te openen seminari
um in de paedagogiek te Amsterdam, zal
geheel nieuwe mogelijkheden openen om
het Nederlandsche onderwijs te beinvloeder
\ia den onderwiizer-leeraar. Het is niet te
ontkennen, dat de zoogenaamde Nutslezin
gen op hun wijze bijgedragen hebben tot ge
dachtewisseling, geestelijk verkeer en ge
not op tal van plaatsen, waar men hen roo-
de zou hebben kunnen ontbeeren en dat zij
dit vooral op het platte land nog in hooge
mate doen. Anderzijds zou--het zelfbedrog
zijn, indien wij niet wilden zien, dat veelal
in deze mutsavonden een amusementsfactor
is binnengedrongen van een gehalte, als
waarvoor een Nutsdeparfremenc zich eigen
lijk niet behoefde in tè spannen.
1 De departementen, die met hun lijd mee»
j gaan en Amersfoort behoort daartoe, trach-
ten het peil hunner lezingen, dat perioden,
van daling mag hebben beleefd, weer op U
voeren en sommigen slagen daarin voor-
j treffelijk. Mede een uiting- van dit streven
zal Amersfoort dezen-winter geven, door het
doen houden van een serie lezingen o-. ei
één bepaald one werp. Naast de cp zlsii
zrelf staande avonden zullen door Jen heer
Just Have'iaar in de maand Januari a.s. een
4-tal lezingen met tusschenruimte van 1 week'
worden gehouden, over een .der grootste
mbderne kunsteaars Auguste Rodin. volgens
bijgevoegd overzicht.
Het spreekt ven zelf, dat het volgen vairi
j een dergelijken kleinen cursus aan den hoor
der hoogere eischèn van ernst en toewij
ding stelt, dan de andere literaire avonden.
Niet alle leden en hun gezinnen zullen zich
tot dezen cursus aangetrokken gevoelen,
andere daarentegen, zullen ze als een voor
uitgang toejuichen en tot de ontwikkeling
van onze Amersfoortsche bevolking zullen
ze een middel bieden, dat hier tot nu toe te
zelden beschikbaar was. De Leeszaal zal zor
gen, dat de noodige literatuur over dit on
derwerp beschikbaar is.
Voor verdere bijzonerheden verwijzen we
naar de in dit nummer voorkomende adver
tentie.
Ten slotte laten we hier nog een over
zicht volgen van de vier lezingen.
Eerste avond.
Algemeene beteekenis van Rodin voor on'
zen tijd. Rodin in de omlijsting der Fransche
beschaving in de 19e eeuw en als verper
soonlijking van den Franschen geest in 't al
gemeen, dien geest van Latijnsche en GothL
sche traditie.
Rodin, gesteld tegenover enkele groote
kunstenaars der Fransche 19e eeuwDau-
nier, den romanticus en den hekelaar var
het burgerdomMillet, den schilder van het
buitehmaatschappeüjken boer wiens leven
een doem van arbeid beteekent; Meunier,
den beeldhouwer, die den arbeider en den
arbeid verheerlijkt. Tegenover het sociale
element van zijn voorgangers wordt ge wc
zen op het universeele van Rodin.
Tweede en derde avond.
Rodin's persoonlijkheid, leven en ontwik
keling geschetst aan de hand van zijn hoofd
werken. Innerlijke strijd van Rodin. zijn aar-
zelèn tusschen de 'Grieksche en de Gothi*
sche schoonheid; zijn heroische soms ver-
twijfelende drang uit de sfeer van realisme
eo. materialisme zich op te heffen. Zijn strijd
voerde tot grootsche overwinningen, niet tof
een stage stijging en een rust van overtui
ging. De onstuimige drang naar verlos
sing maakt zijn werk zoo ontroerend
geeft er zulk een verheven pathos aan.
Vierde avond.
I Rodin's levensbeschouwing mystisch
gestemde natuurliefde, die hem voerde tol
een pantheïstische erotiek, maar een erotiek
doorvlaagd van Gods-verlangen. Rodin ver-'
geleken met den grooten Franschen dichter
Baudelaire, den zanger van zonde-smart en'
van bevrijdings-verlangen. De ziekte var
■clien machtigen decadent is in Rodin over-
wonnen. Rodin is de moedige geloövige
verheerlijker des levens. Als zoodanig v.-ordl
j hij vergeleken met de representanten van het
(jongste Frankrijk en vooral met enkele zij'
ner groote tijdgenooten: Richard Wagr.er.
Mahler, Verhaeren.
r
Concert
(Mevr. Vleming—Van den Bergtë,
Zang.
Ary Belinfante, Piano.
We kunnen moeilijk verhelen, dat we gis
teravond bovenvermeld concert met zeer
gemengde gevoelens hebben bijgew oond, al
willen we direct vaststellen, dat de schuld
hiervan slechts voor een klein gedeelte aan
de concertgeefster lag. Zij heeft onmiskeiv
baar veel talent, het zingen lijkt ons haar een
innerliike behoefte, zij is in 't bezit van een
