„DE EEMLANDER"
BUITENLAND
iBONMMis rr«vr.:
NIK DES «0l[8If8Il!li;,T.',«.Z':;S
"BINNEN LAN p~
FEUILLETON.
LIS DORIS
17o Jaargang No. 158
pci post 2-30. per «reck (met gratis verzekering
tegen ongelukken) f 0.15, afzonderlijke nummers
f 0.05. Wekelijkscb bijvoegsel »D* Holkndschê
Hxttsnouw (onder redactie van Thérèse Hoven)
pet 3 maandcD 75 cent Wekelijkscb bijvoegsel
*Wereldrevueper 3 maanden 60 cent
AMERSFOORTSCH DAGBLAI
HOOFDREDACTEUR: M«. O. J. VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF Co
BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAt. ho«« •r*».oUr,nH„T.
INTERCOMM TELEFOONNUMMER 613
Donderdag 2 Januari 1919
dienstaanbiedingen 1—5 regels f 050. groote leti
naai plaatsruimte Vooi handel en bedriji bestaan
teei voordeelige bepalingen tol het herhaald advcn
teeren In dit Blad, b(j abonnement Eene circulaire
bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Wereldgeschiedenis
in 1918.
I.
in een gewichtige gebeurtenissen too
rijke vijfde en gelukkig laatste oorlogsjaar
rijn twee datums, die boven alle andefen
de aandacht waard zijn. Dat zijn de 18e Juli,
de begindag van het offensief der geallieer
den aan het westelijke front, en de 11e
November, toen de wapenstilstandsover-
eenloomst onderteekend werd, die den strijd
tusschen de Duitsche en de geallieerde
legers ten einde bracht. Die twee datums
vermelden gebeurtenissen, welker beteeke-
nis alle anderen in de schaduw stelt, en zij
bewijzen ons daarbij een goeden dienst,
door het geheele jaar af te scheiden in drie
elk hun bijzonder kenmerk dragende tijdper
ken, hetgeen de taak vergemakkelijkt om de
geschiedenis van het jaar, dat is voorbijge
gaan, samen te vatten en uit de overstel
pende massa der détails de hoofdlijnen naar
voren te brengen.
Het tijdperk van 1 Januari tot 18 Juli geeft
eene voortzetting te zien van de oorlogvoe
ring, die wij uit de vorige jaren hadden lee-
ren kennen. Wij zien Duitschland bezig de
vruchten van den tot dusver gevoerden strijd
binnen te halen. Den 4en Januari worden te
Brest-Litowsk de vredesonderhandelingen
hervat. De vrede tusschen den vierbond en
de Ukrainische volksrepubliek wordt den
9en Februari onderteekend. De keizer geeft
uiting aan zijne dank-j&arheid aan God voor
het' tot stand komen van dezen vrede en
drukt het vertrouwen uit, dat God ook in de
verdere verrichtingen van den oorlog
Duitsohland en zijne bondgenooten zal hel
pen.
Meer moeite kost het tot stand brengen
van den vrede met Groot-Rusland. Den 19en
Februari worden de militaire operatiën her
vat. Dit heeft dadelijk de gewenschte uit
werking. Den volgenden dag reeds verklaart
de Sovjetregeering zich bereid^ over den
vrede te onderhandelen op de door den vier
bond gestelde voorwaarden. Den 3en Maart
wordt het vredesverdrag onderteekend en
Minnen dus de militaire operatiën voor goed
einctigen, die de Duitschers gebracht hadden
tot voor Nar va op 100 KM. afstand van
Petersburg; den 16en Maart volgt de be
krachtiging door het congres der Sovjets te
Moskou.
Het herstel van -den vredestoestand met
Rusland komt niet alleen Duitschland maar
ook Duiischlands bondgenooten ten goede,
niet het minst Turkije, dat niet alleen her-i
steld wordt in het bezit van het gebied, dat
het aan Rusland had verloren, maar er nog
heeiwat bijkrijgt. Belangrijke voo'deelen
brengt ook het vredesverdrag met Rumenië.
Voor Duitschland zijn die in hoofdzaak van
economischen en financieel en aard; aan
Oostenrijk-Hongariie en aan Bulgarije wor
den territoriale winsten verzekerd door de
verdragen, die den 7en Mei definitief te
Bukarest onderteekend worden en den len
Juli door de Rumeensche Kamer worden
goedgekeurd.
Maar een cardinaal gebrek kleefde aan
dit vredeswerk. De gesloten verdragen wa
ren slechts bindend voor de partijen, wier
gevolmachtigden ze hadden onderteekend.
De Entente-mogendheaen, die geen deel
hadden genomen aan de onderhandelingen
over deze verdragen, droegen zorg eiken
twijfel weg te nemen hoe hunne opvatting-
daarover was. Den 20en Maart gaven de ge
zamenlijke eerste ministers en ministers vair
buitenlandsche zaken van de Entenle-mo-
gendheden een protest uit tegen het vredes
verdrag van Brest-Litowsk. Den 14en Mei,
enkele dagen na de onderteeke'ning van de
definitieve verdragen te Bukarest, verkon
digde de Engelsche regeering als haar plicht
het verkrijgen der herziening van de harde
voorwaarden, aan Rumenië opgelegd. Door
deze verklaringen werd- uitdrukkelijk beves
tigd de uitspraak, den 28en Februari door
minister Balfour in het Britsohe lagerhuis ge
daan, dat over het lot van Rusland, Rumenië
en Armenië niet zou worden beslist door af
gedwongen vredesverdragen, maar slechts
op eene algemeene vredesconferentie.
Onvervuld was dus nog altijd de hoofd
voorwaarde, waaraan moest worden voldaan
om aan Duitschland een vrede te geven, die,
zooals keizer Wilhelm II het uitdrukte in een
schrijven aan den rijkskanselier op 15 Juni
bij de viering van zijn dertigjarig keizer
schap, „een Duitsch leven waarborgt". Op
het hoofdtooneel van den strijd moest de
beslissiAg nog verkfëgen worden, en hier
stonden de beide partijen met de oude on
verzettelijkheid tegenover elkaar. Tegenover
Wilhelms lofrede op het Pruisische milita
risme, „door zijne voorvaderen en hem ge
kweekt als de geest van orde, plichtsbesef,
trouw en gehoorzaamheid, die het Duitsche
zwaard en het Duitsche volk kraoht gegeven
heeft om te overwinnen", liet de tegenpartij
uitingen hooren, die als het doel van den
strijd verkondigden de vernietiging van dit
militarisme. Balfour waarschuwde den I2en
Januari er tegen den oorlog te doen eindi
gen met een Duitschen vrede. Staatssecre
taris Lansing verklaarde twee dagen later:
„Wij zetten dezen oorlog voort. Wij moeten
en wij zullen overwinnen ter wille van de
menschheid." President Wilson zeide den
8en April: „Op de daden van de Duitsche
militaire leiders is geen ander antwoord mo
gelijk dan geweld tot het uiterste" en de
financieele secretaris Mc. Adoo vulde dit
aan met de woorden: „Amerika zal strijden
tot den dag des oordeels om een vrede te
krijgen, die den strijd waard is.'
De drie eerste maanden van het jaar zijn
nagenoeg geheel heengegaan met het ma
ken van toebereidselen tot den nieuwen
strijd. Van de groote verwachtingen, die in
Duitschland aan dien strijd werden vastge
knoopt, getuigt de wensch, die den 22en
Maart door den voorzitter van den rijksdag,
die op het punt stond om, na weer 15 mil
liard mark als oorlogscrediet te hebben ge
voteerd, naar huis te gaan, werd uitgedrukt,
dat als men weer bijeenkwam het leger den
strijd tot het zegevierende einde zou hebben
doorgevochten an men den algerr.eenen
vrede naderbij zou zijn gekomen.
Dit werd gezegd op den dag nadat maar
schalk Hindenburg het groote voorjaars
offensief was begonnen. Daarvoor had men
zich wederom eene geweldige krachtsinspan
ning getroost. Krupp was weer met een
nieuwe vinding op artilleristisch gebied voor
den dag gekomen, een tegenhanger van de
„fleissige Berta" uit de eerste oorlogsmaan
den; Parijs werd bestookt door vèr dragend
geschut, opgesteld öp een afstand van 120
KM. En inderdaad werden door dit offen-_
sief uitkomsten verkregen, die niet achter
staan bij de geweldige successen, welke in
de beide eerstè oorlogsmaanden door de
wapenen zijn behaald. In de zes eerste da
gen kwamen de Duitschers 45 KM. vooruit.
In de maanden April, Mei en Juni werden in
telkens herhaalde aanvalsoperStiën onder
zwaren strijd ruim 6000 KM*. Fransch ge
bied op de geallieerden veroverd. Den len
Juni werd, ten zuiden van Fère-en-Tardanois,
de Marne bereikt?" Clemenceau zelf slaakte
den 5en Juni in de Fransche Kamer een
klacht over de Duitsche overmacht, die de
Franschen dwong terug te wijken. Maar hij
voegde daaraan tce: „Ca^iluleeren doen wij
nooit. Onze hoop blijft gevestigd op Ame
rika." N
Zoo scheen in deze voorjaarsmaanden_het
krijgsgeluk Dyjtscfrers toe te lachen. Het
was slechts schijn, bedriegeltjke schijn. Den
15en Juli begonnen de Duitschers weer een
nieuw offensief in het westen, het vijfde in
de reeks sedert 21 Maart. Ditmaal echter
konden zij den aanval niet doorzetten; den
volgenden dag reeds werd de voorwaartschè
beweging gestaakt. Daermee was de Duit
sche aanval voor goed lot staan gebracht.
Twee dagen later begon een nieuwe strijd-
periode, waarin de rollen verwisseld waren
en de aangevallene van gisteren op zijne
beurt als aanvaller optrad.
Politiek Overzicht
Wilson wordt, volgens een officieus be
richt uit Rome, Vrijdag 10 Januari daar ver
wacht. Bij zijn vertrek uit Engeland zfjn de
gebruikelijke betuigingen van dank en har
telijkheid tusschen gast en gastheer gewis
seld. Bijzonderheden verneemt men daarover
niet. Reuter bericht, dat de blieven be
schouwd woiden als ven persoonlijken en
privaten aard en daarom niet gepubliceerd
zullen, v.orclen. Volgens een dagbladbericht
heeft Wilson bij het afscheid aan het station
gezegd, dat hij hoopte den koning spoedig
in Amerika te zien.
Ook president Poincaré heeft plan om
naar Amerika te gaan; maar dat zal eerst
kunnen gebeuren in Juni of Juli na de vre
desconferentie.
De delegatiën der verschillende regeerin
gen voor deze conferentie zijn bezig hunne
koffers te pakken en die, welke eene verre
reis moeten doen, zijn reeds onderweg. De
Japansche commissie heeft op hare reis naar
Parijs New-York bereikt. Van dqt-Engelsche
delegatie is Balfour reeds in Frankrijk. Lloyd
George en Bonar Law zullen eerst tegen
hei midden van de volgende week op reis
gaan. Men verwacht, dat ^e conferentie den
I3cn Januari zal beginnen.
Poincaré heeft aan een Amerikaanschen
ioiWvialist verklaard, dat de geallieerden 't
reeds volkomen eens zijn over de grond
slagen van -den vrede. Hunne gemachtigden
zullen voor de regeling van de détails hunne
meeningen in de conferentie uiteenzetten.
Over de methode van werke der confe
rentie deelt de Daiiy Chronicle mede, dat
men er naar zal streven de bezwaren uit
den weg te ruimen wanneer zij nog klein
zijn en te vermijden, dat zij grooter worden.
De aanstaande vredesconferentie moet wor
den beschouwd als eene eerste zitting van
een lichaam, dat in dc toekomst telkens op
nieuw zal vergaciereii- Zij moet géene op
drachten voor bijzondere doeleinden geven
aan dezen of genen sraat, zonder zich zelf
het recht voor te behouden bij latere ge
legenheden der wijze waarop het mandaat
is uitgevoerd, te herzien. Op die wijze zal de
conferentie automatisch een verbond wor
den doov het noodzakelijke proces van zelf-
voor: etting en zal haar werk het lot ont
gaan van dat ven vroegere vredescongres
sen, dat door nieuwe oorlogen weer is ver
nietigd.
Prins Friedrich Karl van Hessen is, wel
wat laat, tot het inzicht gekomen, dat dit
fveen lijd is om nieuwe tronen op te richten;
hij Heeft aan het Finsche gezantschap te
Berlijn laten weten, dat hij voor goed afziet
van dc kroon van Finland.
BcUenlandsche berichten.
R o m e 3 1 Dcc. (H. N.) Het totaal aan
tal verliezen, geleden door het Italiaansche
lege: op alle fronten in den lodfc van den
oorlog osdrasgt 460.000 c'ood^n, waarven
16.362 officieren en Q'17.000 gewonden,
onder v ie 33.3^7 officieren. Cp'andere fron
ten hebben de Italianen nog bovendien ver
loren 7954 dooden-'dn 15.595 gewonden.
Men berekent, dat het aantal invaliden, ten
gevolge van wonden of van ziekten, de
500.000 te boven gaat.
Londen, 31 Dec. (R.) De Evening
Standard verneemt, dat Wilson bij het af
scheid nemen van den Koning den wensch
heeft geuit, dat hij den koning spoedig in
Amerika zou zien.
Londen, 1 Jan. (R.) De kranten uit
Rome vermelden, dat Wilson Napels en Flo
rence en misschien Milaan zal bezoeken.
P a r ij s 1 Jan. (R.) De Senaat heeft met
algemeene stemmen de financieele ontwer
pen aangenomen.
Parijs, 1 Jan. (R.) De Senaat is uiteen
gegaan tot 14 Januari, de Kamer voor onbe-
paalden tijd.
Brussel, 31 Dec. (H. N.) De alge
meene raad van de arbeiderspartij besloot
dat de conferentie in Lausanne intergeal-
lieerd en n i e t internationaal zou zijn. Later
zal worden beslist of er reden is de Duitsche
minderheden tot een nieuwe conferentie uit
te noodigen.
Stultgart, 31 Dec. (W.-B.). De op
27 December alhier vergaderden vertegen-
wordigers van de Zuid-Duitsche Staten
Beieren, Wurtemburg, Baden en Hessen zijn
.overeengekomen ia kwestie's die het aan
roeren van levensmiddelen betreffen, ge-
.meensMi&ppelijk te handelen. Zij eischen,
dat hun gelegenheid gegeven wordt aan de
aanstaande onderhandelingen met Amerika
deel le nomen door een gemeenschappelijke
vertegenwoordiging uit 't rijk, alsmede wil
len zij door eigen inrichtingen in de aanvoer
van levensmiddelen,' grondstoffen, enz. be
trokken worden. Zij verklaren dat de ge
beurtenissen in 't Roergebied zware bezorgd
heid voor het bedrijfsleven van Zuid-
Duitschild verwekken en houden het dien
tengevolge voor een gebiedende plicht van
de Rijks- en Pruisische regeering voor her
stel van ordelijke toestanden te zorgen.
Kopenhagen, 1 Jan. (R.) De Ameri-
kaansche kruiser Chester vertrok heden van
hier naar Dantzig. Twee Amerikaansche tor
pedojagers vertrokken naar Lubeck
Londen, 1 Jan. (R.) John Glagher, een
hotelemployé, is heden te Dublin door den
krijgsraad gevangen genomen. In zijn bezit
bevond zich een document, inlichtingen be
vattend voor den vijand van belang en een
uitgebreid plan voor een opstand te begin
nen als „het 'hoofdkwartier" het bevél er toe
gaf.
De Staatscourant van 31 De
cember bevat o.a. de volgende besluiten:
op verzoek eervol ontslagen met dank mi
nister Van Usselstein als buitengewoon lid
van den Centralen Gezondheidsraad; idem
D. Bakker els burgemeester van Capeüe aan
de IJssel;
op verzoek eervol ontslagen mej. J. Vale-
ton als leerares R. H. B. S. te Zierikzee; be
noemd als zoodanig mej. A. J. Alma, leera
res aan een bizondere H. B. S. te Utrecht;
op verzoek eervol ontslagen G. Haitsma
Muiier als burgemeester van Sloten (Fr.); -
benoemd lot leerares R. H. B. S. te Breda
ar. H. A. Er.no van Gelder, te Rotterdam;
tot gewoon hoogleeraar in de afdéeling
scheikundige technologie aan de Technische
Hoogeschool te Delft voor het onderwijs in
de scheikundige technologie dr. H. S. 'Water
man, leeraar aan de Middelbaar Technische
School te Dordrecht;' tot ingenieur bij de
telegrafie voorloopig voor 1 jaar J. D. H.
van der Toorn, J. M. H. Hendriks en J. M.
Verwey de Winter;
tot prosector bij de pathologische ana
tomie Rijksuniversiteit te Leiden J. P. L.
Huift; tot idem bij de anatomie dr. G. O.
Herenga, M. C. Jelgersma, dr. P. A. Diets
en J. H. Weiman;
benoemd tot belastinginspecteur te Gro
ningen 2e afdeeling J. J. C. Gaymans, oud-
administrateur financiën te Suriname; tot
hoofdcommies directe belastingen te Gro
ningen H. Idding, thans commies;
op verzoek eervol ontslagen uit den Rijks
dienst A. van Tessel, te Amsterdam, verifica-a
teur invoerrechten en accijnzen;
J. Lemstra, tijdelijk adjunct-accountant bij
den dienst der belastingen te Utrecht, met
ingang van 1 Jan. 1919 definitief als zoo
danig benoemd, en is O. J. Deetman, com
mies van de waarborg en de belastingen op
gouden en zilveren voorwerpen te Leeuwar
den, met ingang van 1 Jan. 1919 als zoo
danig benoemd te Utrecht.
met ingang von 1 Januari 1919 aan den
adjudant in buitengewone dienst van H. M.
de Koningin den tijdelijk als zoodanig be«'
noemden reserve geeraal-majoor der infante-^
rie jhr. L. D. C. <de Lannoy op zijn aanvraag
een eerv olontslag uit den militairen diénst
verleend;-
zijn met ingang van 1 Januari 1919 be
noemd:
lo. bij den Provincialen Staf, tot majoor,
provinciale adjudant n Limburg, de kapitein
J. A. A. Holste, van den Plantselijken Staf,
plaatselijke adjudant te Haarlem;
2o. bij den Plaotselijken Staf tot 2e luite
nant plaatselijk adjudant te Haarlem, de ser
geant J. L. Vrij, van het 18e regiment infan
terie;
3o. bij het wapen der artillerie, bij den
staf van het wapen tot majoor-magazijnmees
ter de kapitein J. C. Leus van-het 4 e reg.
vesting-artillerie;
is met ingang van 1 Januari 1919 aan den
luitenant-kolonel W. Weenink van den Pro
vincialen Staf, provinciale adjudant in Lim
burg en aan den majoor-magazijnmeester
der artillerie P. T. Nepveu, op hun aanvra
ge, terzake van langdurigen dienst, onder
toekenning van pensioen, eervol ontslag nil
den militairen dienst verleend.
bevorderd bij het Departement van Buiten
landsche Zaken
tot commies de heeren M. H. Godschalk en
J. W. von Gelderen, beiden thuns adjunct-com
mies, en mr. dr. P. C Witte, thans adjunct-com
mies met den persoonlijken titel van commies
tot udjuncl-commies de heer A. Gabel, thans
klerk
op zijn verzoek, eervol ontslag verleend uit
zijne betrekking van knntonrechtcr-plaotsvcrvan-
ger in het 'kanton Zwolle, aan jhr. mr. E. J. C.
Greven, onder .dankbetuiging voor dc als zoo
danig bs vezen diensten
benoemd tot lid en pleatsvevv. voorzitter volt
de Commissie van Advies, bedoeld bij de artt.
50 d, 50 e cn 50 f der Auteurswet 1912, gewij
zigd bij de wet var. 29 Oct. 1915 (Staatsblad no.
440), mr. L. G. van Praag, advocaat cn procu
reur te 's-Grave nhage
overgeplaatst" naar het Departement van Ar
beid.zijn de navolgende ambtenaren, werkzaam
bij het Departement van Binnenl. Zaken
de administrateur mr. L. Lietotert Peerbolte;
de hoofdcommies J. Tcekens
dc adjunct-commies P. C. Baerenls
de schrijvers op jaurloon mej. G. J. C.
Wichcrs mej. M. van IJscndijk en de tijdelijk»
'schrijver cp jaarloon C. L, Pieters
opnieuw benoemd
tot burgemeester der gemeente Oirschot, J. C,
H. B. von Lith;
tot burgemes Ier dor gemeente WSsch, S. J.
Karsten
tot burgemeester der gemeente Hoogvliet, I.
van Es, secretaris oier gemeente;
tot b urge mees', er der gemeente Wcr versta) of,
A. Slot
tot burgemeester der gemeente Hengelo (O.),
mr. N. A. Tonckens
lot burgemeester der gemeente Losser, G. J.
M. Eenhuis
tot burgemeester der gemeente Wcsaem, ".I,
J. A H. Tijssen
bevorderd tot adjunct-commios bij de Alge-
De Roman van een Nederlandschcn Schilder.
Naar het Engelsch van
van
MAARTEN MAARTENS
.door
J. L. v a n der Moer.
23
Hoe kon men toch van dc eentonig
heid op een dorp spreken! Nergens ter
"wereld hebben zulke schokkende gebeurtenis
sen plaats 1 Plotseling kwam hel: geheele eigen
lijke leven dn het plaatsje door zijn donkere
korst te voorschijn, het was een vulkaan van
menschelijlke driften in volle werking. De Al-
dervnnksche boerin, die Mevrouw Slilc ge
woonlijk vaiWieren voorzag, kon hel buitenge
wone nieuws onmogelijk voor zich houden. Zij
krabbelde het aan den voet van haar wekc-
ïitksch nota'ljc: „De ouderling Doris, van Bel
dam, is voor den kerkcraad geweest omdat hij
zich schandelijk onmatig heeft gedragen aan
de Avondmaalstafel. Morgen ochtend zal hij
openlijk schuld moeten belijden".
Mevrouw Slik antwoordde dadelijk per
briefkaart: „Wel, wel. wat 'n gebeurtenis 1 Er
waren twee eieren gebroken. De marktprijs
is hier nu zes cents".
Des middags vertelde zij aan tafel alles aan
•den dokter
Zoef. zco. onmatigheid? dat dacht fk al,
zei dc do-kier, terwijl hij zich nog eens in
schonk.
't Is 'n goeie waarschuwing, Slik, meende
zijn echlgenoole vriendelijk. Maar. vertel eens,
waarom dachl-jc dat zoo? Je hebt van je
leven- niét van den man gehoord.
T Is altijd onmatigheid, ik bedoel: ze
beginnen altijd dadelijk niet dol te denken
En dan nog wel 'n ouderling, zuchtte
Mevrouw.
Ja. Ik moet morgen juist naar Bold am...
voor 'n patiënt....
Welke patiënt? Je had er geen enkelen
patiënt, "riep zij in eens opgewonden uit.
Zéker wel! A propos. Malhil(le, ik zag
van middag versche eieren voor vijf en "n
halve cent in een winkel liggen.
Waar? Bij wie? Hoe wcel-je dat ze
versch waren?
t Is n nieuwe zaak. Je kunt er binnen
gaan en wachten om ze le zien leggen.
Deed jij dat? vroeg de ijverige huis
houdster.
Ik?"Neb, maar ik licb 't adres opgeschre
ven.
De dokter zocht in zijn notitie-boek, en dc
dame lied Simon Doris heclemaal vergeten.
Den volgenden morgen zat zij geduldig op te
letten bij een Arkc Noach's vol hoenders. En
dc dokter arriveerde in het stille centrum van
Boldam.
Een sluier van droefenis hing over het
dorpje, dat daar lag in zijn wmlersche verla
tenheid. De stille venstertjes schenen treurige
blikken tc werpen in de eenzame straat. Een
vreemde Sabbat-rust middenin de week, en
tocli meer beweging dan op Zondag. Op een
grasveldje waren een padr kinderen onbe
zorgd aan het ravotten 7j> gilden van plei-
ziur. Ju de vei le klonk het wanhopig gehuil
van eer. opgesloten hond.
En de dokter stond midden op den weg
nieuwsgierig tc staren naar de gesloten Win
keldeur van den kruidenier.
..Ze binnc nllemao! naor de eonsestoriekn-
nvn, dacr an <1' overkant," riep een slungel
achtige voerman uit Aldervauk, terwijl zijn
kar voorbij-ratelde.
Dr. Slik begaf zich in de richting van dc
kerk en mompelde', terwijl hij om liet varkens
hok van de pastorie liep: „Kromme Leer.cn
kunnen den koristen weg zoeken". En even
later, ongeduldig: „Zulke varkens!''
Mi ar hiermede bedoelde hij dc eerbiedwaar
dige keuen niet, die daar achter hem, knor
rend en kalm, heel redelijk hun dagelijksche
plichten vervulden. Dr. Slik was onredelijk.
Wij loopen ailemaal wel eens in behaaglijke
onwetendheid en den verkeerden weg, men-
sclien zoo wel, als varkens.
De consistoriekamer was eivol. Een massa
volk stond zich mopperend vóór de deur le
verdringen. De kleine dokter duwde dc men
schep rechts en "links -op zij, voortdurend- luide
rcdcnccrènd. 1"dc verbaasde menigte maak
te ruimte voor dc ellebogen van den vreemde
ling.
In het heldere, van lambrizecringen voor
ziene lokaal, gedeeltelijk- vernieuwd door
middel van het geld dat Parcys geschonken
had. aanschouwde men een zee van hoofden,
die zich allen hadden omgewend om den in
dringer te aanschouwen.
Alle kerken in Holland zijn blank en helder,
d. w. z. de gebouwen.
Het hoogc gebouw met zijn naaklc vensters
glom in den mist. Dc menigte die het vulde,
waar énd ci vele personen uit ver verwijderde
dornen scheen on dn verborgen Tieete kolen
van hel naderend Godsoordeel tc zitten. Ze
waren allen gekomen om 'kolen lo stapelen op
het hoold van den zondaar natuurlijk ko
len van medelijden, van Vergiffenis en... van
rechtmatige gramschap. Hij beviel hun wel,
omdat hij hun een aardige afleiding bezorg
de. Dc groote dronkaards hadden hét meeste
medelijden. Z:j waren geen ouderlingen, <-n
zoo zij het al geweest waren, dan kwamen zij
toch niet om „verzekerd le worden.
Een t«\vai .-kijker in slads-kleeren had eigen
lijk niets m.hun aangelegenheden ie maken;
dc komst \..a dezen man w.v huu zeer on
aangenaam. Lenigen van de slïmslen ver
moedden dat hij een verslaggcv v van de coik-
rant was er. gevoelden zich hierdoor cenigs
zins- gevleid. Maar een paar Aldcrvankers
do 1 Toonbakkers bijv. stootten hun buur-
mo 'iekem aan en Ijuislerdén met een nir
v. _iweet l": Slik!
Dr. Slik zag enkel maar het uiterste einde
van het lokaal. Daar was de lange tafel met
het groene kleed en de inktkokers in de
breedte geplaatst, en de gelcgenheids-Zon-
dags-gözicliten slaken er boven uil. En daar
achter, op hel zondaars-bankje in den hoek,
zal dc blcëke zieke man. met zijn jongen czcht
tegen hcan aan. De inge pannen oogen v i
vader en zooii waren gevestigd cp den. opper-,
sten rechter den dominee in zijn toga
met bef, dc eenige ziel die medeleed en die
anders dacht dan de opgewonden, onrustige
•bende. Vader en zoon namen geen notitie van
den binnenkomenden vreemdeling.
Dc dominee hervatte zijn lezing:
„Nademaal gij dus, volgens eigen belij
denis, hier slaat, omdat gij zijl schuldig
"bevonden aan de zonde der onbetamelijk
heid, en zelfs niet enkel van deze"
dominee'* slem begon droever le klinken,
volgens het oordeel van zijn gemeente
leden „maar ook nog van een veel
groolerc zonde, namelijk het spreken vaa
godslasterlijk,' taal, terwijl gij, een ouder
ling nog wel, u aan hel ITciligc Avond
maal
Dé man op de ban]; kreunde, terwijl hij
door zijn zoon onderste mul werd. De toe-'
schouwers, die dc halzen uitrekten, begonn n
wel iot ecr.ige- sympathie ever tc hellen. E:n
der ouderlingen jn de lange rij hoestte zenuw-'
achlig. eer. ander inspecteerde alk* aan-»
dacht zijn nagels.
Avondmaal vertoondct in een s'aat vaa
dronkenschap" <lc dominee bleef weer sic
ken „en schandaal vorooi zaakiet"
Zoo vielen de zware beschuldigingen, s^-oord
voor woord, tc midden van dc adendoc/ze
stilte, cn zij maakten een des te diepcrch <n-
druk. omdat de zachte stem, die ze uitte, zoo
in droevig klonk. Dc dominee legde het papier
neer en sprak:
Hebt gijlieden geen huizen waarin ^il
kunt* d- drinken? -Of veracht gijlieden d€l
k- kerk van God?
Toen zagen zij dal hij niet kon voortgaan
met lezen. Twee dikke tranen rolden lang
zaam over zijn wangen. Plotseling viel Simot,
Doris voorover-en Lis ving hem in zijn armeif
op.
Simon, wanneer ge hu openlijk bcrouwit
toont, dan zullen de broederen..
(Wordt vervolgd»!
