„DE EEMLANDER"
MIIS DEI MIIlIfHItl X. S JX
_BU ITENLAND
BINNENLAND
17e Jaargang Wo. 265
per 3 mundtD toot Amen.
foor. f 1-80 Idem franco
pa port t 2.30. per week (met eratla eenekertnf
(egeo ongelukken) t 015. »honderl«ke nummer*
0j0J. - WekelükMh büvoegse) .Wercfdrevuee
pet 5 maanden 60 cent
AMERSFOOHTSCH DAGBLAD
Vrijdag 9 Mei 1919
HOOFDREDACTEURM.. D. J. VAN SCHAARDENBURG
UI) GEVERS VALKHOFF 4 C.
BUREAU: ARNHEMSCHEPOORTWAL.Momrur.eeirrteH.Ku
INTERCOMM TELEFOONNUMMER 513
dienstaanbiedingen 1—5 regels f OJO. groote letten
naar plaatsruimte Voor handeJ en bedrijf bestaan
xeer voordeelige bepalingen tot het herhaald ad vei»
teeren In dit Blad. hu abonnement Eene drciilairo
bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Politiek Overzicht
Uit de samenkomst van de wederzijdsche
vredesgevolmachtigden, waarin het voor-
loopige vredesverdrag aan de Duitschers is
overhandigd, hebben wij vernomen hoe
verder de loop van zaken zal zijn. Er is aan
de Duitsche delegatie veertien dagen tijd ge
geven om haar antwoord schriftelijk in te
zenden. Daarop zal een wederantwoord ge
geven worden met opgave van den termijn,
waarop de eindbeslissing van Duitschland
wordt verwacht.
Ook is^daaruit vernomen het standpunt,
dot de Duitsche delegatie inneemt bij het
onderzoek van het vredesverdrag. Graaf
Brockdorff-Rantzau heeft gezegd: „Wij zijn
bereid het voorloopige vredesverdrag op
den grondslag der 14 punten van Wilson te
onderzoeken, ten einde met u weder op te
bouwen wat is vernield en al het berokkende
kwaad te herstellen." Hiermee is bevestigd
zijne verklaring in de zitting der nationale
vergadering van 10 April, toen door hem
werd gezegd: „Wij staan voor harde en koel
rekenende vijanden en hebben tegenover
hen slechts één wapen: dat is het beroep op
de vredesgrondslagen waarover wij in het
begin van November, voordat wij onze wape-
-en en ons glacis uitleverden, het eens
zijn geworden; Een vrede, die van dezen
grondslag in een punt van aanbelang af
kijkt, kunnen wij niet onderteekenen."
Wilson's programma, zooals het is opgeno
men in zijne congresrede van 8 Januari
1918, nader aangevuld door de op dezelfde
-laats gehouden rede van 11 Februari en
ir de rede van Mount Vernon van 4 Juli
1918, is dus Duitschlands plechtanker. Aan
it programma getoetst, wijst het vredes
verdrag verschillende afwijkingen aan. Het
zal de vraag zijn of die afwijkingen van zóó
veel gewicht zijn, dat het voor Duitschland
niet mogelijk is er over heen te komen.
^lzas-Lotharingen betreft, schijnt dit
val niet aanwezig te zijn. Wel heeft
firockdorff-Rantzau in zijne rede van 10
April gezegd, dat hij opnieuw den Duitschen
isch moest aanmelden, dat aan de bevol
king van ELzas-Lotharingen het recht worde
'•bekend over haar toekomstig lot door
■nvloede wilsuiting zelf te beslissen.
Maar in Wilson's program is uitdrukkelijk
ilzas-Lotharingen uitgezonderd van de
i toepassing van het als algemeen be-
fr-irinsel gestelde zelfbeschikkingsrecht Er
staaf irr artiKei o„riei onrctm, j-.*
dat Frankrijk in het jaar 1871 ten opzichte
van Elzas-Lotharingen is aangedaan en dat
den vrede der wereld gedurende nagenoeg
vijftig jaren in gevaar heeft gebracht, moet
weer worden goed gemaakt, opdat het weer
vrede worde in het belang van allen." Met
de anderen heeft Duitschland ook dit punt
aanvaard en het verlies van Elzas-Lotharin-
en kan dus geen reden zijn om de onder
tekening van het vredesverdrag, dat op dit
punt een reeds voldongen feit bekrachtigt,
te weigeren.
Anders staat de zaak in de kwestie van
I. -t Saarbekken. Er is lang sprake geweest
v£n de teruggave van Elzas volgens de
grens, die het heeft gehad niet tusschen
1815 en 1871 maar vóór 1790. Daarvan is
door Frankrijk afgezien; maar de begeerte
naar het Saarbekken kan beschouwd wor
den als een overblijfsel van dit verlangen,
dat in zijn vollen omvang door Frankrijks
bondgenooten niet voor inwilliging vatbaar
werd geacht. Voor het Saarbekken, dat in
1801 door den vrede van Lunéville bij
Frankrijk is gekomen en eerst bij het twee
de verdrag van Parijs, na de mislukking van
het bij Waterloo geëindigde avóntuur, aan
Pruisen werd toegekend, is een regeerings-
stelsel uitgedacht, waarbij het noch aan
Frankrijk noch aan Duitschland behoort
maar bestuurd wordt door eene door den
volkenbond benoemde commissie. Die toe
stand zal vijftien jaren duren; daarna zullen
de bewoners door eene volksstemming be
slissen of zij wenschen vereenlgd te worden
met Frankrijk of met Duitschland. Daarte
gen moet Duitschland natuurlijk bezwaar
hebben, maar of het zijn bezwaar op de
spits zal drijven is een andere vraag. Er
wordt aan Duitschland niet direct gebied ont
nomen, maar er wordt voor dit gebied een.
overgangstoestand ih 't leven geroepen en
den bewoners wordt het recht toegekend
na een zekeren" termijn zelf te beslissen of
die toestand zal worden beëindigd door
weer naar Duitschland terug te keeren of
naar Frankrijk over te gaan.
Voor zooveel de grensregeling in het
westen betreft schijnt er voor. Duitschland
geen reden te zijn om den vrede niet te on
derteekenen.
Behalve in het westen, ondergaat de
Duitsche grens ook in het oosten eene in
grijpende verandering. De grensregeling in
het oosten kent aan den nieuw gestichten
staat Polen het grootste gedeelte toe van
Opper Silezie, Posen en West-Pruisen op
den linkeroever van de Weichsel. Het ge
bied rechts van de Weichsel blijft Duitsch,
behoudens de afscheiding van de kreitsen
Sfuhm en Rosenburg geheel en de kreit-;
Ben Marienburg en Marienwerder gedeel-
lelijk en eene nadere bepaling van de zui
delijke en oostelijke grens van Oost-Pau
sen tegenover Polen, hetgeen bij volksstem
ming zal worden bepaald. Aan den weste
lijken Weichseloever k<?mt eene vrij breede
strook grond geheel aan Polen, waarmee de
verbinding van Polen met de zee verzekerd
wordt. In dit gebied was het Poolsche ele
ment steeds overheerschend onder de be
volking, die Poolsche afgevaardigden zond
naar den rijksdag en den Pruisischen land
dag. Veel hoofdbrekens heeft de regeling
van de positie van Dantzig gekost, dat voor
97 pet. eene Duitsche bevolking heeft maar
links van de Weichsel is gelegen. Men heeft
er ten slotte dit op gevonden, dat Dantzig
met het omliggende gebied wordt ingericht
tot een „vrijstaat. Dantzig" onder waarborg
van den volkenbond. Voor de regeling der
verhouding tusschen Polen en Dantzig
schijnt de positie van de vrije steden Ham
burg, Bremen en Lubeck tot voorbeeld te
hebben gediend; de buitenlandsche betrek
kingen van Dantzig en de diplomatieke be
scherming van hare burgers zal aan Polen
zijn opgedragen. Duitschland raakt Dantzig
dus kwijt. Een goede spoorweggemeenschp.p
tusschen Polen en Dantzig over het Duit
sche gebied op den rechter Weichseloever
zal worden verzekerd; omgekeerd zal Polen
een vrijen doortocht toestaan voor het aan
de landzijde overal door vreemd gebied in
gesloten Oost-Pruisen en Duitschland.
In tegenstelling tot wat in het westen is
gedaan, waar men zich bepaald heeft tot het
herstel van de grensregeling zooals zij in
1815 was bepaald en tot 1871 heeft gegol
den, is men wat Polen betreft nog veel ver
der teruggegaan dan 1772, het jaar van de
eerste verdeeling van Polen. Men wil tenig-
keeren tot den toestand, die bestond in het
midden van de 16e eeuw; op een kaart van
1556 vindt men Dantzig geteekend als be-
hoorende aan Polen. Die toestand zal door
dit vredesverdrag hersteld worden. Maar
dat Dantzig Duitsch zal blijven, is een
wensch, die geheel Duitschland bezielt; alle
partijen, ook de onafhankelijke'sociaal-de
mocraten, zijn hierin één van zin. Hier is een
punt, waar het bijzonder zal spannen; in
dien ergens, dan zal Duitschland voet bij
stuk houden om Dantzig te redden.
De nieuwe grensregeling met Denemar
ken in Noord-Sleeswijk zal geene moeielijk-
heid leveren; die geschiedt met volledige
inachtneming van de beginselen van Wit-
son.
Wanneer in de gebiedsregelingen, die op
Europeesch territoir betrekking hebben,
een streven is waar te nemen om,
voor zoover dit bestaanbaar is met de
bevrediging van de aanspraken der overwin
naars, te zorgen dat de belangen van de
overwonnen partij niet geheel uit bet oog
votlorcnvoor <1p gebieden bu'itpn
Europa is daarvan in 't minst geer» sprake.
Over de koloniën en overzeesche bezittin
gen wordt kort en goed gezegd: „Duitsch
land doet afstand ten gunste van de geal
lieerde en geassocieerde mogendheden van
zijne overzeesche bezittingen met alle daar
toe behoorende rechten en titels". Meer
niet, maar dat weinige omvat alles. Duitsch
land verliest met één pennestreek zijn
gansche koloniaal bezit; alle gelegenheid
tot expansie wordt het afgesneden. Wan
neer men in aanmerking neemt welke hoog
gespannen verwachtingen vóór den oorlog
werden gekoesterd va dit nog jonge maar
veel belovende koloniale rijk, dan voelt men,
dat dit deel vsn het vredesverdrag binten-
gewoon hard is.
Boitfiülanusche Perichtw
Parijs. 8 Mei. (Tl.) Er zijn nog «-cni^e
aanvullingen Aan dc vredesvoorwaarden be
leend gemaakt. Daarin komt een bepaling voor
over steenkolen en andere göetlercn. die aldus
luidt: Duitschland moet jaarlijks gedurende
tien jaren, aan Frankrijk kolen leveren in een
hoeveelheid gelijk aan het verschil tusschen
de jaarlijkschu productie van de miinen der
departementen du Nord en Pas de Calais vóór
den oorlog en die gedurende de komende tien
jaren. Bovendien moet Duitschland zoo noo-
dig de verplichting aanvaarden om behalve
deze hoeveelheid kolen gedurende tien jaren
aan Frankrijk zeven miüioen ton kolen'le. te
veren, aan België aclif millioen ton en aan
Italië een hoeveelheid van -1500 000 ton tegen
prijzen als in het verdrag voorgeschreven. In
de plaats van koten mag cokes worden gele
verd in verhouding van drie ton tegen vier
Ook worden bepalingen getroffen voor de le
vering aan Frankrijk gedurende deze iaren
van benzol, kooïtèer sulfaat en ammoniak. De
commissie voor het herstel heeft bevoegdheid
om deze bepalingen uit te stellen of te nnmi-
leeren, indien de leveringen de industrieele
behoeften van Duitschland zouden benadeelon
Ook moet Duitschland leveren kleurstoffen en
chemicaliën, met inbegrip van chinine tot 50
proc. van den totalen voorraad van Duitsch
land op liet oogenblik dat het tractnat van
kracht wordt.
Over de bibliotheek van. Leuven is bepaald,
dat Duitschland als vergoeding manuscripten
en oude drukwerken cn platen moet afstaan,
gelijkwaardig aan die. welke zijn vernield.
Ook moet Duitschland afstaan aan België do
zich thans te Berlijn bevindende vleugels be
hoorende bij het altaarstuk De Aanbidding
van het Lam van Hubert cn Jan van Eyck,
waarvan het middenstuk in de St. Bavokerk
te Gent is; alsmede de zich thans te Berlijn en
München bevindende vleugels van hel altaar
stuk van Dirk Bouts: ITi-| laatste avondmaal
waarvan het middenstuk behoort aan de
St Pieterskerk Ie Leuven.
B e r 1 ij n, 8 Mei. (W. B.) In de zitting*
van de vredescommissie der Duitsche na
tionale vergadering, welke hedenmiddag om
vijf uur is gehouden, heeft minister Schei-
demanfi het woord gevoerd en o.a. ver
klaard De dag van heden, die ons einde
lijk, na zes maanden van het martelaar-
scK»q van den wapenstilstand, in kennis
stelt van de voornaamste gedeelten der vre
desvoorwaarden, beteekent de laagste trede
van den Duitschen ondergang en dat mis
schien nog niet eèns. Een ja, zoowel als
een neen kunnen ons nog dieper, nog hope-
loozer in de staatkundige en nationale ver
nietiging dompelen, terwijl reeds blijkt dat
alle bijkomstige voorwaarden, die ons tot
dusver nog niet geheel hebben bereikt, een
herstel onmogelijk maken; Wij staan aan
het graf van het Duitsche volk, wanneer al
les wat hier vredesvoorwaarden wordt ge
noemd, tot een in een verdrag vastgelegd
feit wordt.
Scheidemann verklaarde dat hij, in aan-
fnerking genomen dat de voorwaarden nog
niet volledig waren overgekomen, geen vol
ledige uiteenzetting- van de houding der re
geering kon geven. De regeering moet dit
stuk nuchter behandekn. Zij hoopt tot over
eenstemming te komen niet door handelen,
maar door onderhandelen en heeft daarom
de delegatie in Versailles opgedragen te
genvoorstellen in uitzicht te geven binnen
den gestelden termijn en te vragen om eene
mondelinge gedachtenwisseling, waarin op
heldering kan worden verschaft over de
motieven die tot het doen van de tegenvoor
stellen hebben bewogen.
Na een schorsing van de zitting legdé**de
voorzitter Fehrenbach in overeenstemming
met de leiders van aHe partijen de verkla
ring af, dot de minister-president met recht
heeft verklaard, dat het vredesverdrag zoo-
als het door de vijanden werd voorgelegd,
ondragelijk en onvervulbaar is en tegelijk
heeft aangetoond, dat onderhandelingen
met de tegenstanders werden ingeleid. Zij
stemmen allen er mee in, dat langs dezen
weg eene poging wordt beproefd om een
vrede tot stand te brbengen, die voor het
Duitsche volk dragelijk en vervulbaar is.
Op den eenstemmigen wensch van alle
partijen riep de voorzitter de nationale ver
gadering tegen Maandag 12 Mei drie uur
namiddags in Berlijn bijeen;
W e e n e n, 8 Me (Korr. bureau). De
bladen noemeTi de gisteren te Versailles
den Duitschen afgevaardigden overhandigde
vredesvoorwaarden der Entente den hard-
sten geweldvrede, die in de geschiedenis
nauwelijks zijns gelijke heeft en alleen nieu
we tweedracht kan té voorschijn roepen. Ze
wagen zich af, of Duitschland, dat uit de
voorwaarden niet eens den vollen omvang
van de van hem verlangde stoffelijke eischen
leert kennen, een wede zal onderteekenen,
die territoriaal zijn'grondgebied verkleint,
Hr-r Trvi-vncl .vcM-norlorf rut oeconorpisch wurgt.
Dë bladen waarschuwen de Entente, dat zij
de bezinning niet moet verliezen, want een
beweging in de eigen volken zou ook hen
kunnen bevangen en degenen wegvagen,
die zich thans nog niet alleen meester van
hun eigen vólken, maar ook meesters van
den geheelen aardbol wanen.
New-York, 8 Mei. (R). De ochtend
bladen geven alle als hun meening te ken
nen, dat Duitschland door de voorwaarden
van het verdrag volkomen tot machteloos
heid is gedoemd en dat het dit verdiend
heeft.
Londen, S Mei. (R.) Een manifest dei-
arbeiderspartij geeft kritiek op sommige ge
deelten van het vredesverdrag als zijnde in
strijd met Wilson's verklaringen. Het eischt
is nier zonuer waniue vuur pet ontwerp,
o.a dat rekening worde gehouden met de j s wijst hter bij voorbaat He bedoelingen
behoeften van het Duitsche volk bjj het J J
eischen van vergoeding, een algemeene be
perking van de bewapening, alsmede volks
stemming in Elzas-Lotharin yen, Malmédy
Parijs, 8 Me:. (Havas.) De krijgsraad
heeft Lenoir ter dood veroordeeld en De-
souches tot rijf jaren gevangenisstraf en
20.000 francs boete. Humbert cn Ladoux
werden vrijgesproken.
(Dit proces is een van de landverraads-
processen met politieken ondergrond, in
verband met den oorlog, waarvan wij in
Frankrijk reeds eenigen gehad hebben en
nog meer zullen krijgen. De krijgsraad, die
in deze zaak vonnis heeft gewezen, is de
zelfde, die indertijd Bolo ter dood heeft ver
oordeeld. Na eene instructie van vele maan
den is de openbare behandeling der. 31 en
Maart begonnen. Lenoir en Desouches
werden beschuldig van verstandhouding
met den vijand, Ladoux van mêcTéplichtig-
heid aan dit misdrijf? De meest markante
persoon oirTe- de beklaagden was de sena
tor Hurr!wier. verlor (commerce) mel
der vijand laste erd. gelegd, een min
der ernstig feit maar dat hem, als hij er aan
schuldig was bevonden, politiek dood zou
hebben gemaakt. Hij is vrij uitgegaan.)
Washington, 8 Mei. (R.). De regee
ring der Vereenigde Staten maakt bekend,
dat er persoonlijke invoervergunningen wor
den vereischt voor potasch en kleurstoffen.
In de toelichting wordt gezegd, dat het
noodzakelijk is dezen maatregel te nemen,
omdat ook dergelijke artikeleYi van Duit
schen oorsprong hun weg naar de Veree
nigde Staten vinden.
Londen, 8 Mei. (R.) De Times be
richt, dat volgens particuliere telegrammen
uit Indië Afghaansche geregelde troepen
zich meester gemaakt hebban, van de hoog
gelegen stellingen binnen de Indische grens,
die de Kyber- en Loishilmanpassen beheer-
schen.
Kameroverzicht
Tweede Kamer
Bij de in. de zitting- van Vrijdag opge-
maakte nominatie vQpr de vacature van een
raadsheerplaats in den Hoogen Raad was
nummer één bij de eerste stemming met 34
van de 66 stemmen mr. B. Ort, oud-minister
van justitie, nummer twee, na twee stem
mingen en één herstemming mr. dr. J. van
Gelein Vitringa, rechter in de arrondisse
mentsrechtbank te 's-Gravenhage, met 38
yan.de 71 stemmen.
Nummer drie wordt bij tweede stemming
met 34 van de 68 stemmen mr. dr. C. J. H.
Schepel, president van het Hoog Militair Ge
rechtshof.
Voortgezet wordt de discussie over het
onlwerp-Marchant tot invoering van
Vrouwenkiesrecht.
De heer Rink (U.-L.) verklaart zich vóór
het ontwerp. Het monopolie van het bestuur
der mannen heeft de wereld niet kunnen be
waren voor rampen, de vrouw is de trouwe
hulp gebleken van den man ook in het open
baar leven; bovendien werd de zaak reeds
beslist bij de. laatste grondwetsherziening.
De heer Van Schaik (R.-K.) is voor
vrouwenkiesrecht, omdat dit een welbegre
pen volksbelang zal dienen. Medewerking
van de vrouw aan de wetgeving is een nood
zakelijke aanvulling te achten van de werk
zaamheden van den man op dit gebied. Hij
is niet zonder warmte voor het ontwerp.
en andere gebieden aan de Duitsche grens.
Berlijn, 8 Mei (W. B.) Onder dc indruk
van de vernietigende- vredesvoorwaarden, die
aan liet Duitsche vol'lc worden toegedacht,
heeft het beursheslinir besloten de bgurs ge
durende drie dagen te "sluiten.
Hamburg, 8 Mei. (W. B.) Ook het be
stuur van de Hamburgsche beurs heeft be
sloten, dat tot en met Zaterdag geene zaken
op de beurs zullen worden gedaan.
Brussel, 8 Mei. (Havas) De president
der Braziliaansche republiek, die van Parijs
kwam, is hedenavond om half zes te Brus
sel aangekomen. De Belgische souvereinen
ontvingen hem aan het station.
B e r 1 ij n, 8 Mei. (W. B.) De Berliner
Zeilung meldt: Voor den krijgsraad van het
corps scherpschutters der garde-cavalerie
is vandaag het geding begonnen» tegen de
negen personen, wien de dood door geweld
pleging van dr. Liebknecht en mevrouw
Rosa Luxemberg ten laste wordt gelegd.
Te verantwoorden hadden zirh de huzaar
O. Runge en acht officieren. De beklaagde
Runge zei o.a.: Ik heb vóór het hotel Eden
op post gestaan en ik vernam, dat Lieb
knecht werd uitgeleverd. Ik was zeer gebe
ten op Libknecht, omdat hij mij destijds bij
een staking, die een demonstratief karakter
droeg, in de fabriek van Siemens, waar ik
niet mee wou staken, met een revolver had
bedreigd.
Er ontstond toen rumoer aan den uitgang
van het hotel. Ik kwam naar buiten om te
zien wat er aan de hand was. Ik zag toen
Liebknecht. Ik weet niet, of ik hem een of
twee slagen met den geweerkolf heb toe-
ebracht. Ook weet ik niet, waar ik hem
heb getroffen. Inlusschen kwam Rosa
Luxemburg naar buiten. Ik ontstak in zulk
een woede, toen ik haar zag, wegens de
staking van destijds. Ik weet niet of ik een
of twee slagen met den geweerkolf heb ge
geven
af van de feministen, die volledige maat
schappelijke gelijkstelling enschen van man
en vrouw.
De heer K r u y t (Chr.-Socialist) verwacht
van vrouwenkiesrecht verhooging van revo-
lutionnaire gedachien en verdieping van re-
vohiiiora>airë actie. Hij ziet in de stemming
van de Katholieken en anderen ter rechter
zijde alleen een uiting van vrees voor revo
lutie.
De heer De Wilde (A.-R.) acht de toe
kenning van het kiesrecht van de vrouw strij
dig met haar aard en aanleg. Bovendien vra
gen de vrouwen er niet om. Bijzondere be
zwaren heeft hij tegen het kiesrecht voor de
gehuwde vrouw. Hij zal zijn stem niet aan
het wetsontwerp kunnen geven.
De heer Bakker (C -H.) wilde het vrou
wenkiesrecht wijl het lag in den geest van
den tijd.
De heer T roelstro (S.-D.) zegt, dal de
katholieken het vrouwenkiesrecht aanvaar
den om het socialisme te bestrijdenzij
willen de vrouwen gebruiken als een leger
van reactie.
De heer Van de Laar (Chr.-Sociaal)
zal stemmen voor vrouwenkiesrecht. Een be
ginsel moet doorcrevoerd worden ongeacht
de politieke gevolgen.
De heer Smeènk (A.-R.) is voor vrou
wenkiesrecht en voerwacht van de vrouw in
dé politiek goede resultaten.
De vergadering wordt ten 5 uur verdaagd
tot morgen 1 uur.
IJlt <\r p
De rr "iJcsroorwaardeo.
Het Handelsblad noemt de „vre-
voorwaarden, aan Duitschland opge-
des"
lege!, zóó hard, zóó vernederend, dat zelfs
hij die de minste verwachtingen had van
den „rechlsvrede", die te Versailles zou
worden tot stand gebracht, diep teleurge
steld moet zijn.
„De Entente wil blijkbaar een volkomen
vernietiging van Duitschland. Zijn handels
vloot wordt niet alleen geheel geconfis
queerd, maar do scheepswerven moeten
voor de buitenlanders blijven werken. Ge*,
heclc stukken van Duitschland worden voI«r
komen van hun vrijheid beroofd, worden go,
regeerd door een commissie van vreemde
overheerschers, zonder werkelijke volk»*
vertegenwoordiging. De finoncieclc losten,
Duitschland opgelegd, zijn zóó zwoor, dat
men waarlijk niet overdrijft, door te zeg
gen, dat Duitschland in economische sla
vernij wordt gebracht. Dc Duitschers zou
den hard en zwaar moeten werken voor
het buitenland, zonde;- cenig vooruitzicht
op eigen voordeel, op eigen vrijheid en eco»
nomische onafhankelijkheid. In vorm ver
schilt dc „vrede" die Duitschland wórd!
uongeboden; van den „vrede", die het oude
Romeinsche rijk overwonnen volksstummcr
oplegde, in wezen niet. De vrede is een be
spotting von de beginselen van Wilson I»
vertrouwen op die beginselen heeft Duitscli
land den vrede aanvaard. Dat vertrouwd
is op een dusdanige wijze beschaamd, da
wij wat «hans gebeurt, gevoelen als eer
vernedering niet alleen voor de regecrin*
gen en dus ook voor de volken, die aan di
vredesaanbod mede schuldig zijn, maar oh
een vernedering voor de gehecle mensché
hcid.
Of Duitschland die voorwaarden aanvaar
den zal Wij weten het niet. En wij weten
ook niet eens zeker, wot wij erger zullen
vinden een aanvaarding van zulke voor
waarden of een voortduren van den fictie-*
ven oorlogstoestand, die geen oorlogstoe
stand is maar door de Entente misbruikt
wordt om vele internationale rechten buiten
werking te steden. Wat Duitschland ook
doet vrede kunnen deze voorwaarden
niet geven. Al wat Duitsch voelt moet het
loodzware juk, dat de mooi pratende Enten
te op Duilschc schouders legt, willen af
schudden."
Eert zoo tot het uiterste geknecht en ver
nederd Duitschland moet een gevaar voor
Europa blijven meent het blad.
„Wij begrijpen ons uitnemend de bittere
gevoelens, die in de landen der Entente
moeten heerschen, waar dc verschrikkelij
ke verwoestingen de vaak volkomen
noodelooze en opzettelijke verwoestingen
door de Duitschers aangericht op ge
heel andere wiize dan in ons neutrale land
gekend en gevoeld wordenwaar elke wan
daad, in den ooi log bedreven, eigen familie
leden, vrienden, landgenootcn heeft getrof
fen. Dat kan begrijpelijk maken, dat zulk
een „vrede" aangeboden wordi.
Maar de vredesvoorwaarden worden daardoor
niet minder verkeerd; brengen niet minder
schade aan onze wereldgemeenschap, zijn
niet minder een vergrijp nu tegen
Diritschland en de menschheid."
De Nieuwe Rotterdamschfl
Courant spreekt van een „verdrag tol
bestendiging van den oorlog".
„Dc oorlog duurt voort, alleen is er voort
aan maar één strijdende partij, want de an
dere mo^t machteloos óndergaan wat deze
haar aandoet. Tn verband daarmee zijn de
wapenen bopeikt tot die, waarmee de over
winnaars den strijd hebben gewonnen, en
die zij het gemakkelijkst kunnen hanteeren:
de economische wapenen,
Het verdrag vernietigt de hoop, die het
statuu' van den volkerenbond, door den be-
stannden toestand tct een uitgangspunt
naar een betere wereldorde te maken, had
gewekt. Want het verdeelt de wereld in
volken eerste, tweede en derde klasse. Vol
ken van overheerschers, volken van min of
meer vrije mcnschen, cn een volk van ver
schoppelingen Doordat het statuut ven den
bond als dcc! in dit verdrag is opgenomen
heeft het zijn waarde verloien.
Met de beginselen vej» Wilson heeft het
verdrag in zoover te maken, dot hel do
uitvoering bepaalt van precies het omge
keerde van alle punten var. zijn program."
Wanneer men de groote lijnen van het
verdrag samenvat komt dit hierop neer, dat
Duitschland territoriaal zal worden verminkt,
economich vermoord, en dat het restant van
hetgeen eenmaal het Duitsche Rijk. was bui
ten de internationale gemeenschap zal wor
den geplaatst.
Bij dit r&desverdrag vergeleken zijn op
het stuk van gewelddadigheid en onrecht
vaardigheid, en vat de kiemen van nieuwe
oorlogen betreft, Frankfort, Boekarest en
Brest-Litmysk, maar kinderspel.
Het Vaderland schrijft o.m4:
ivel een teleurstelling' Moet zoo
de nieuwe wereldorde worden ingeluid?
Kan zoo'n verdrag een blijvenden vréde
be\ ordcren?
De icgveringen die het verdrag hebben
ontworpen gclocveh het zelf niet. Zij ma
ken Diritschland volslagen weerlooshet
meg voortaan slecjus een klein legertje
hebben, nauwelijks groet genoeg om bin-
nenlandschc onlusten tc bedwingen, en ook
zijn poiitic, houtvesters en koddebeiers mag
het niet gevaarlijk versterken 1 duikboot en
en vliegtuigen mogen er bij de gewapende
macht niet zijnvestingwerken worden op
groote schaal geslecht. En toch sluiten En-'
geland cn Amerika een bondgenootschap
met Frankrijk om het bij te springen, zoo
dra het door Duitschland wordt aangeval
len. Zoo'n angst heeft Frankrijk nog voor
DiritschlendT
Oppervlakkig lijkt dat onzinnig, maar het
is het niet. Een verdrag als dit leidt onweer-
staanbaar tot een nieuwen oorlog. Voor
een volk als het Duitsche met een bevol
king van een zestig millioen dc bij an«
dere staten ingelijfde doelen cn Duitsch-
Oostenrijk niet meegerekend zijn op den
duur deze banden die men het aanlegt on-
duldbaar, cn de Entente kan zelf niet ge-
loovcn, dat nl deze maatregelen om Duitsch-
land machteloos te houden kunnen worden I
gehandhaafd, want waartoe endeTs dat ver-;
bond? Het is een vrede van geweld, en al-,
leen geweld zal dien vrede in stond kun*
nen houden, tot een sterker gewald doof