„DE EEMLANDER" MIIS DEI MIIlIfHItl X. S JX _BU ITENLAND BINNENLAND 17e Jaargang Wo. 265 per 3 mundtD toot Amen. foor. f 1-80 Idem franco pa port t 2.30. per week (met eratla eenekertnf (egeo ongelukken) t 015. »honderl«ke nummer* 0j0J. - WekelükMh büvoegse) .Wercfdrevuee pet 5 maanden 60 cent AMERSFOOHTSCH DAGBLAD Vrijdag 9 Mei 1919 HOOFDREDACTEURM.. D. J. VAN SCHAARDENBURG UI) GEVERS VALKHOFF 4 C. BUREAU: ARNHEMSCHEPOORTWAL.Momrur.eeirrteH.Ku INTERCOMM TELEFOONNUMMER 513 dienstaanbiedingen 1—5 regels f OJO. groote letten naar plaatsruimte Voor handeJ en bedrijf bestaan xeer voordeelige bepalingen tot het herhaald ad vei» teeren In dit Blad. hu abonnement Eene drciilairo bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. Politiek Overzicht Uit de samenkomst van de wederzijdsche vredesgevolmachtigden, waarin het voor- loopige vredesverdrag aan de Duitschers is overhandigd, hebben wij vernomen hoe verder de loop van zaken zal zijn. Er is aan de Duitsche delegatie veertien dagen tijd ge geven om haar antwoord schriftelijk in te zenden. Daarop zal een wederantwoord ge geven worden met opgave van den termijn, waarop de eindbeslissing van Duitschland wordt verwacht. Ook is^daaruit vernomen het standpunt, dot de Duitsche delegatie inneemt bij het onderzoek van het vredesverdrag. Graaf Brockdorff-Rantzau heeft gezegd: „Wij zijn bereid het voorloopige vredesverdrag op den grondslag der 14 punten van Wilson te onderzoeken, ten einde met u weder op te bouwen wat is vernield en al het berokkende kwaad te herstellen." Hiermee is bevestigd zijne verklaring in de zitting der nationale vergadering van 10 April, toen door hem werd gezegd: „Wij staan voor harde en koel rekenende vijanden en hebben tegenover hen slechts één wapen: dat is het beroep op de vredesgrondslagen waarover wij in het begin van November, voordat wij onze wape- -en en ons glacis uitleverden, het eens zijn geworden; Een vrede, die van dezen grondslag in een punt van aanbelang af kijkt, kunnen wij niet onderteekenen." Wilson's programma, zooals het is opgeno men in zijne congresrede van 8 Januari 1918, nader aangevuld door de op dezelfde -laats gehouden rede van 11 Februari en ir de rede van Mount Vernon van 4 Juli 1918, is dus Duitschlands plechtanker. Aan it programma getoetst, wijst het vredes verdrag verschillende afwijkingen aan. Het zal de vraag zijn of die afwijkingen van zóó veel gewicht zijn, dat het voor Duitschland niet mogelijk is er over heen te komen. ^lzas-Lotharingen betreft, schijnt dit val niet aanwezig te zijn. Wel heeft firockdorff-Rantzau in zijne rede van 10 April gezegd, dat hij opnieuw den Duitschen isch moest aanmelden, dat aan de bevol king van ELzas-Lotharingen het recht worde '•bekend over haar toekomstig lot door ■nvloede wilsuiting zelf te beslissen. Maar in Wilson's program is uitdrukkelijk ilzas-Lotharingen uitgezonderd van de i toepassing van het als algemeen be- fr-irinsel gestelde zelfbeschikkingsrecht Er staaf irr artiKei o„riei onrctm, j-.* dat Frankrijk in het jaar 1871 ten opzichte van Elzas-Lotharingen is aangedaan en dat den vrede der wereld gedurende nagenoeg vijftig jaren in gevaar heeft gebracht, moet weer worden goed gemaakt, opdat het weer vrede worde in het belang van allen." Met de anderen heeft Duitschland ook dit punt aanvaard en het verlies van Elzas-Lotharin- en kan dus geen reden zijn om de onder tekening van het vredesverdrag, dat op dit punt een reeds voldongen feit bekrachtigt, te weigeren. Anders staat de zaak in de kwestie van I. -t Saarbekken. Er is lang sprake geweest v£n de teruggave van Elzas volgens de grens, die het heeft gehad niet tusschen 1815 en 1871 maar vóór 1790. Daarvan is door Frankrijk afgezien; maar de begeerte naar het Saarbekken kan beschouwd wor den als een overblijfsel van dit verlangen, dat in zijn vollen omvang door Frankrijks bondgenooten niet voor inwilliging vatbaar werd geacht. Voor het Saarbekken, dat in 1801 door den vrede van Lunéville bij Frankrijk is gekomen en eerst bij het twee de verdrag van Parijs, na de mislukking van het bij Waterloo geëindigde avóntuur, aan Pruisen werd toegekend, is een regeerings- stelsel uitgedacht, waarbij het noch aan Frankrijk noch aan Duitschland behoort maar bestuurd wordt door eene door den volkenbond benoemde commissie. Die toe stand zal vijftien jaren duren; daarna zullen de bewoners door eene volksstemming be slissen of zij wenschen vereenlgd te worden met Frankrijk of met Duitschland. Daarte gen moet Duitschland natuurlijk bezwaar hebben, maar of het zijn bezwaar op de spits zal drijven is een andere vraag. Er wordt aan Duitschland niet direct gebied ont nomen, maar er wordt voor dit gebied een. overgangstoestand ih 't leven geroepen en den bewoners wordt het recht toegekend na een zekeren" termijn zelf te beslissen of die toestand zal worden beëindigd door weer naar Duitschland terug te keeren of naar Frankrijk over te gaan. Voor zooveel de grensregeling in het westen betreft schijnt er voor. Duitschland geen reden te zijn om den vrede niet te on derteekenen. Behalve in het westen, ondergaat de Duitsche grens ook in het oosten eene in grijpende verandering. De grensregeling in het oosten kent aan den nieuw gestichten staat Polen het grootste gedeelte toe van Opper Silezie, Posen en West-Pruisen op den linkeroever van de Weichsel. Het ge bied rechts van de Weichsel blijft Duitsch, behoudens de afscheiding van de kreitsen Sfuhm en Rosenburg geheel en de kreit-; Ben Marienburg en Marienwerder gedeel- lelijk en eene nadere bepaling van de zui delijke en oostelijke grens van Oost-Pau sen tegenover Polen, hetgeen bij volksstem ming zal worden bepaald. Aan den weste lijken Weichseloever k<?mt eene vrij breede strook grond geheel aan Polen, waarmee de verbinding van Polen met de zee verzekerd wordt. In dit gebied was het Poolsche ele ment steeds overheerschend onder de be volking, die Poolsche afgevaardigden zond naar den rijksdag en den Pruisischen land dag. Veel hoofdbrekens heeft de regeling van de positie van Dantzig gekost, dat voor 97 pet. eene Duitsche bevolking heeft maar links van de Weichsel is gelegen. Men heeft er ten slotte dit op gevonden, dat Dantzig met het omliggende gebied wordt ingericht tot een „vrijstaat. Dantzig" onder waarborg van den volkenbond. Voor de regeling der verhouding tusschen Polen en Dantzig schijnt de positie van de vrije steden Ham burg, Bremen en Lubeck tot voorbeeld te hebben gediend; de buitenlandsche betrek kingen van Dantzig en de diplomatieke be scherming van hare burgers zal aan Polen zijn opgedragen. Duitschland raakt Dantzig dus kwijt. Een goede spoorweggemeenschp.p tusschen Polen en Dantzig over het Duit sche gebied op den rechter Weichseloever zal worden verzekerd; omgekeerd zal Polen een vrijen doortocht toestaan voor het aan de landzijde overal door vreemd gebied in gesloten Oost-Pruisen en Duitschland. In tegenstelling tot wat in het westen is gedaan, waar men zich bepaald heeft tot het herstel van de grensregeling zooals zij in 1815 was bepaald en tot 1871 heeft gegol den, is men wat Polen betreft nog veel ver der teruggegaan dan 1772, het jaar van de eerste verdeeling van Polen. Men wil tenig- keeren tot den toestand, die bestond in het midden van de 16e eeuw; op een kaart van 1556 vindt men Dantzig geteekend als be- hoorende aan Polen. Die toestand zal door dit vredesverdrag hersteld worden. Maar dat Dantzig Duitsch zal blijven, is een wensch, die geheel Duitschland bezielt; alle partijen, ook de onafhankelijke'sociaal-de mocraten, zijn hierin één van zin. Hier is een punt, waar het bijzonder zal spannen; in dien ergens, dan zal Duitschland voet bij stuk houden om Dantzig te redden. De nieuwe grensregeling met Denemar ken in Noord-Sleeswijk zal geene moeielijk- heid leveren; die geschiedt met volledige inachtneming van de beginselen van Wit- son. Wanneer in de gebiedsregelingen, die op Europeesch territoir betrekking hebben, een streven is waar te nemen om, voor zoover dit bestaanbaar is met de bevrediging van de aanspraken der overwin naars, te zorgen dat de belangen van de overwonnen partij niet geheel uit bet oog votlorcnvoor <1p gebieden bu'itpn Europa is daarvan in 't minst geer» sprake. Over de koloniën en overzeesche bezittin gen wordt kort en goed gezegd: „Duitsch land doet afstand ten gunste van de geal lieerde en geassocieerde mogendheden van zijne overzeesche bezittingen met alle daar toe behoorende rechten en titels". Meer niet, maar dat weinige omvat alles. Duitsch land verliest met één pennestreek zijn gansche koloniaal bezit; alle gelegenheid tot expansie wordt het afgesneden. Wan neer men in aanmerking neemt welke hoog gespannen verwachtingen vóór den oorlog werden gekoesterd va dit nog jonge maar veel belovende koloniale rijk, dan voelt men, dat dit deel vsn het vredesverdrag binten- gewoon hard is. Boitfiülanusche Perichtw Parijs. 8 Mei. (Tl.) Er zijn nog «-cni^e aanvullingen Aan dc vredesvoorwaarden be leend gemaakt. Daarin komt een bepaling voor over steenkolen en andere göetlercn. die aldus luidt: Duitschland moet jaarlijks gedurende tien jaren, aan Frankrijk kolen leveren in een hoeveelheid gelijk aan het verschil tusschen de jaarlijkschu productie van de miinen der departementen du Nord en Pas de Calais vóór den oorlog en die gedurende de komende tien jaren. Bovendien moet Duitschland zoo noo- dig de verplichting aanvaarden om behalve deze hoeveelheid kolen gedurende tien jaren aan Frankrijk zeven miüioen ton kolen'le. te veren, aan België aclif millioen ton en aan Italië een hoeveelheid van -1500 000 ton tegen prijzen als in het verdrag voorgeschreven. In de plaats van koten mag cokes worden gele verd in verhouding van drie ton tegen vier Ook worden bepalingen getroffen voor de le vering aan Frankrijk gedurende deze iaren van benzol, kooïtèer sulfaat en ammoniak. De commissie voor het herstel heeft bevoegdheid om deze bepalingen uit te stellen of te nnmi- leeren, indien de leveringen de industrieele behoeften van Duitschland zouden benadeelon Ook moet Duitschland leveren kleurstoffen en chemicaliën, met inbegrip van chinine tot 50 proc. van den totalen voorraad van Duitsch land op liet oogenblik dat het tractnat van kracht wordt. Over de bibliotheek van. Leuven is bepaald, dat Duitschland als vergoeding manuscripten en oude drukwerken cn platen moet afstaan, gelijkwaardig aan die. welke zijn vernield. Ook moet Duitschland afstaan aan België do zich thans te Berlijn bevindende vleugels be hoorende bij het altaarstuk De Aanbidding van het Lam van Hubert cn Jan van Eyck, waarvan het middenstuk in de St. Bavokerk te Gent is; alsmede de zich thans te Berlijn en München bevindende vleugels van hel altaar stuk van Dirk Bouts: ITi-| laatste avondmaal waarvan het middenstuk behoort aan de St Pieterskerk Ie Leuven. B e r 1 ij n, 8 Mei. (W. B.) In de zitting* van de vredescommissie der Duitsche na tionale vergadering, welke hedenmiddag om vijf uur is gehouden, heeft minister Schei- demanfi het woord gevoerd en o.a. ver klaard De dag van heden, die ons einde lijk, na zes maanden van het martelaar- scK»q van den wapenstilstand, in kennis stelt van de voornaamste gedeelten der vre desvoorwaarden, beteekent de laagste trede van den Duitschen ondergang en dat mis schien nog niet eèns. Een ja, zoowel als een neen kunnen ons nog dieper, nog hope- loozer in de staatkundige en nationale ver nietiging dompelen, terwijl reeds blijkt dat alle bijkomstige voorwaarden, die ons tot dusver nog niet geheel hebben bereikt, een herstel onmogelijk maken; Wij staan aan het graf van het Duitsche volk, wanneer al les wat hier vredesvoorwaarden wordt ge noemd, tot een in een verdrag vastgelegd feit wordt. Scheidemann verklaarde dat hij, in aan- fnerking genomen dat de voorwaarden nog niet volledig waren overgekomen, geen vol ledige uiteenzetting- van de houding der re geering kon geven. De regeering moet dit stuk nuchter behandekn. Zij hoopt tot over eenstemming te komen niet door handelen, maar door onderhandelen en heeft daarom de delegatie in Versailles opgedragen te genvoorstellen in uitzicht te geven binnen den gestelden termijn en te vragen om eene mondelinge gedachtenwisseling, waarin op heldering kan worden verschaft over de motieven die tot het doen van de tegenvoor stellen hebben bewogen. Na een schorsing van de zitting legdé**de voorzitter Fehrenbach in overeenstemming met de leiders van aHe partijen de verkla ring af, dot de minister-president met recht heeft verklaard, dat het vredesverdrag zoo- als het door de vijanden werd voorgelegd, ondragelijk en onvervulbaar is en tegelijk heeft aangetoond, dat onderhandelingen met de tegenstanders werden ingeleid. Zij stemmen allen er mee in, dat langs dezen weg eene poging wordt beproefd om een vrede tot stand te brbengen, die voor het Duitsche volk dragelijk en vervulbaar is. Op den eenstemmigen wensch van alle partijen riep de voorzitter de nationale ver gadering tegen Maandag 12 Mei drie uur namiddags in Berlijn bijeen; W e e n e n, 8 Me (Korr. bureau). De bladen noemeTi de gisteren te Versailles den Duitschen afgevaardigden overhandigde vredesvoorwaarden der Entente den hard- sten geweldvrede, die in de geschiedenis nauwelijks zijns gelijke heeft en alleen nieu we tweedracht kan té voorschijn roepen. Ze wagen zich af, of Duitschland, dat uit de voorwaarden niet eens den vollen omvang van de van hem verlangde stoffelijke eischen leert kennen, een wede zal onderteekenen, die territoriaal zijn'grondgebied verkleint, Hr-r Trvi-vncl .vcM-norlorf rut oeconorpisch wurgt. Dë bladen waarschuwen de Entente, dat zij de bezinning niet moet verliezen, want een beweging in de eigen volken zou ook hen kunnen bevangen en degenen wegvagen, die zich thans nog niet alleen meester van hun eigen vólken, maar ook meesters van den geheelen aardbol wanen. New-York, 8 Mei. (R). De ochtend bladen geven alle als hun meening te ken nen, dat Duitschland door de voorwaarden van het verdrag volkomen tot machteloos heid is gedoemd en dat het dit verdiend heeft. Londen, S Mei. (R.) Een manifest dei- arbeiderspartij geeft kritiek op sommige ge deelten van het vredesverdrag als zijnde in strijd met Wilson's verklaringen. Het eischt is nier zonuer waniue vuur pet ontwerp, o.a dat rekening worde gehouden met de j s wijst hter bij voorbaat He bedoelingen behoeften van het Duitsche volk bjj het J J eischen van vergoeding, een algemeene be perking van de bewapening, alsmede volks stemming in Elzas-Lotharin yen, Malmédy Parijs, 8 Me:. (Havas.) De krijgsraad heeft Lenoir ter dood veroordeeld en De- souches tot rijf jaren gevangenisstraf en 20.000 francs boete. Humbert cn Ladoux werden vrijgesproken. (Dit proces is een van de landverraads- processen met politieken ondergrond, in verband met den oorlog, waarvan wij in Frankrijk reeds eenigen gehad hebben en nog meer zullen krijgen. De krijgsraad, die in deze zaak vonnis heeft gewezen, is de zelfde, die indertijd Bolo ter dood heeft ver oordeeld. Na eene instructie van vele maan den is de openbare behandeling der. 31 en Maart begonnen. Lenoir en Desouches werden beschuldig van verstandhouding met den vijand, Ladoux van mêcTéplichtig- heid aan dit misdrijf? De meest markante persoon oirTe- de beklaagden was de sena tor Hurr!wier. verlor (commerce) mel der vijand laste erd. gelegd, een min der ernstig feit maar dat hem, als hij er aan schuldig was bevonden, politiek dood zou hebben gemaakt. Hij is vrij uitgegaan.) Washington, 8 Mei. (R.). De regee ring der Vereenigde Staten maakt bekend, dat er persoonlijke invoervergunningen wor den vereischt voor potasch en kleurstoffen. In de toelichting wordt gezegd, dat het noodzakelijk is dezen maatregel te nemen, omdat ook dergelijke artikeleYi van Duit schen oorsprong hun weg naar de Veree nigde Staten vinden. Londen, 8 Mei. (R.) De Times be richt, dat volgens particuliere telegrammen uit Indië Afghaansche geregelde troepen zich meester gemaakt hebban, van de hoog gelegen stellingen binnen de Indische grens, die de Kyber- en Loishilmanpassen beheer- schen. Kameroverzicht Tweede Kamer Bij de in. de zitting- van Vrijdag opge- maakte nominatie vQpr de vacature van een raadsheerplaats in den Hoogen Raad was nummer één bij de eerste stemming met 34 van de 66 stemmen mr. B. Ort, oud-minister van justitie, nummer twee, na twee stem mingen en één herstemming mr. dr. J. van Gelein Vitringa, rechter in de arrondisse mentsrechtbank te 's-Gravenhage, met 38 yan.de 71 stemmen. Nummer drie wordt bij tweede stemming met 34 van de 68 stemmen mr. dr. C. J. H. Schepel, president van het Hoog Militair Ge rechtshof. Voortgezet wordt de discussie over het onlwerp-Marchant tot invoering van Vrouwenkiesrecht. De heer Rink (U.-L.) verklaart zich vóór het ontwerp. Het monopolie van het bestuur der mannen heeft de wereld niet kunnen be waren voor rampen, de vrouw is de trouwe hulp gebleken van den man ook in het open baar leven; bovendien werd de zaak reeds beslist bij de. laatste grondwetsherziening. De heer Van Schaik (R.-K.) is voor vrouwenkiesrecht, omdat dit een welbegre pen volksbelang zal dienen. Medewerking van de vrouw aan de wetgeving is een nood zakelijke aanvulling te achten van de werk zaamheden van den man op dit gebied. Hij is niet zonder warmte voor het ontwerp. en andere gebieden aan de Duitsche grens. Berlijn, 8 Mei (W. B.) Onder dc indruk van de vernietigende- vredesvoorwaarden, die aan liet Duitsche vol'lc worden toegedacht, heeft het beursheslinir besloten de bgurs ge durende drie dagen te "sluiten. Hamburg, 8 Mei. (W. B.) Ook het be stuur van de Hamburgsche beurs heeft be sloten, dat tot en met Zaterdag geene zaken op de beurs zullen worden gedaan. Brussel, 8 Mei. (Havas) De president der Braziliaansche republiek, die van Parijs kwam, is hedenavond om half zes te Brus sel aangekomen. De Belgische souvereinen ontvingen hem aan het station. B e r 1 ij n, 8 Mei. (W. B.) De Berliner Zeilung meldt: Voor den krijgsraad van het corps scherpschutters der garde-cavalerie is vandaag het geding begonnen» tegen de negen personen, wien de dood door geweld pleging van dr. Liebknecht en mevrouw Rosa Luxemberg ten laste wordt gelegd. Te verantwoorden hadden zirh de huzaar O. Runge en acht officieren. De beklaagde Runge zei o.a.: Ik heb vóór het hotel Eden op post gestaan en ik vernam, dat Lieb knecht werd uitgeleverd. Ik was zeer gebe ten op Libknecht, omdat hij mij destijds bij een staking, die een demonstratief karakter droeg, in de fabriek van Siemens, waar ik niet mee wou staken, met een revolver had bedreigd. Er ontstond toen rumoer aan den uitgang van het hotel. Ik kwam naar buiten om te zien wat er aan de hand was. Ik zag toen Liebknecht. Ik weet niet, of ik hem een of twee slagen met den geweerkolf heb toe- ebracht. Ook weet ik niet, waar ik hem heb getroffen. Inlusschen kwam Rosa Luxemburg naar buiten. Ik ontstak in zulk een woede, toen ik haar zag, wegens de staking van destijds. Ik weet niet of ik een of twee slagen met den geweerkolf heb ge geven af van de feministen, die volledige maat schappelijke gelijkstelling enschen van man en vrouw. De heer K r u y t (Chr.-Socialist) verwacht van vrouwenkiesrecht verhooging van revo- lutionnaire gedachien en verdieping van re- vohiiiora>airë actie. Hij ziet in de stemming van de Katholieken en anderen ter rechter zijde alleen een uiting van vrees voor revo lutie. De heer De Wilde (A.-R.) acht de toe kenning van het kiesrecht van de vrouw strij dig met haar aard en aanleg. Bovendien vra gen de vrouwen er niet om. Bijzondere be zwaren heeft hij tegen het kiesrecht voor de gehuwde vrouw. Hij zal zijn stem niet aan het wetsontwerp kunnen geven. De heer Bakker (C -H.) wilde het vrou wenkiesrecht wijl het lag in den geest van den tijd. De heer T roelstro (S.-D.) zegt, dal de katholieken het vrouwenkiesrecht aanvaar den om het socialisme te bestrijdenzij willen de vrouwen gebruiken als een leger van reactie. De heer Van de Laar (Chr.-Sociaal) zal stemmen voor vrouwenkiesrecht. Een be ginsel moet doorcrevoerd worden ongeacht de politieke gevolgen. De heer Smeènk (A.-R.) is voor vrou wenkiesrecht en voerwacht van de vrouw in dé politiek goede resultaten. De vergadering wordt ten 5 uur verdaagd tot morgen 1 uur. IJlt <\r p De rr "iJcsroorwaardeo. Het Handelsblad noemt de „vre- voorwaarden, aan Duitschland opge- des" lege!, zóó hard, zóó vernederend, dat zelfs hij die de minste verwachtingen had van den „rechlsvrede", die te Versailles zou worden tot stand gebracht, diep teleurge steld moet zijn. „De Entente wil blijkbaar een volkomen vernietiging van Duitschland. Zijn handels vloot wordt niet alleen geheel geconfis queerd, maar do scheepswerven moeten voor de buitenlanders blijven werken. Ge*, heclc stukken van Duitschland worden voI«r komen van hun vrijheid beroofd, worden go, regeerd door een commissie van vreemde overheerschers, zonder werkelijke volk»* vertegenwoordiging. De finoncieclc losten, Duitschland opgelegd, zijn zóó zwoor, dat men waarlijk niet overdrijft, door te zeg gen, dat Duitschland in economische sla vernij wordt gebracht. Dc Duitschers zou den hard en zwaar moeten werken voor het buitenland, zonde;- cenig vooruitzicht op eigen voordeel, op eigen vrijheid en eco» nomische onafhankelijkheid. In vorm ver schilt dc „vrede" die Duitschland wórd! uongeboden; van den „vrede", die het oude Romeinsche rijk overwonnen volksstummcr oplegde, in wezen niet. De vrede is een be spotting von de beginselen van Wilson I» vertrouwen op die beginselen heeft Duitscli land den vrede aanvaard. Dat vertrouwd is op een dusdanige wijze beschaamd, da wij wat «hans gebeurt, gevoelen als eer vernedering niet alleen voor de regecrin* gen en dus ook voor de volken, die aan di vredesaanbod mede schuldig zijn, maar oh een vernedering voor de gehecle mensché hcid. Of Duitschland die voorwaarden aanvaar den zal Wij weten het niet. En wij weten ook niet eens zeker, wot wij erger zullen vinden een aanvaarding van zulke voor waarden of een voortduren van den fictie-* ven oorlogstoestand, die geen oorlogstoe stand is maar door de Entente misbruikt wordt om vele internationale rechten buiten werking te steden. Wat Duitschland ook doet vrede kunnen deze voorwaarden niet geven. Al wat Duitsch voelt moet het loodzware juk, dat de mooi pratende Enten te op Duilschc schouders legt, willen af schudden." Eert zoo tot het uiterste geknecht en ver nederd Duitschland moet een gevaar voor Europa blijven meent het blad. „Wij begrijpen ons uitnemend de bittere gevoelens, die in de landen der Entente moeten heerschen, waar dc verschrikkelij ke verwoestingen de vaak volkomen noodelooze en opzettelijke verwoestingen door de Duitschers aangericht op ge heel andere wiize dan in ons neutrale land gekend en gevoeld wordenwaar elke wan daad, in den ooi log bedreven, eigen familie leden, vrienden, landgenootcn heeft getrof fen. Dat kan begrijpelijk maken, dat zulk een „vrede" aangeboden wordi. Maar de vredesvoorwaarden worden daardoor niet minder verkeerd; brengen niet minder schade aan onze wereldgemeenschap, zijn niet minder een vergrijp nu tegen Diritschland en de menschheid." De Nieuwe Rotterdamschfl Courant spreekt van een „verdrag tol bestendiging van den oorlog". „Dc oorlog duurt voort, alleen is er voort aan maar één strijdende partij, want de an dere mo^t machteloos óndergaan wat deze haar aandoet. Tn verband daarmee zijn de wapenen bopeikt tot die, waarmee de over winnaars den strijd hebben gewonnen, en die zij het gemakkelijkst kunnen hanteeren: de economische wapenen, Het verdrag vernietigt de hoop, die het statuu' van den volkerenbond, door den be- stannden toestand tct een uitgangspunt naar een betere wereldorde te maken, had gewekt. Want het verdeelt de wereld in volken eerste, tweede en derde klasse. Vol ken van overheerschers, volken van min of meer vrije mcnschen, cn een volk van ver schoppelingen Doordat het statuut ven den bond als dcc! in dit verdrag is opgenomen heeft het zijn waarde verloien. Met de beginselen vej» Wilson heeft het verdrag in zoover te maken, dot hel do uitvoering bepaalt van precies het omge keerde van alle punten var. zijn program." Wanneer men de groote lijnen van het verdrag samenvat komt dit hierop neer, dat Duitschland territoriaal zal worden verminkt, economich vermoord, en dat het restant van hetgeen eenmaal het Duitsche Rijk. was bui ten de internationale gemeenschap zal wor den geplaatst. Bij dit r&desverdrag vergeleken zijn op het stuk van gewelddadigheid en onrecht vaardigheid, en vat de kiemen van nieuwe oorlogen betreft, Frankfort, Boekarest en Brest-Litmysk, maar kinderspel. Het Vaderland schrijft o.m4: ivel een teleurstelling' Moet zoo de nieuwe wereldorde worden ingeluid? Kan zoo'n verdrag een blijvenden vréde be\ ordcren? De icgveringen die het verdrag hebben ontworpen gclocveh het zelf niet. Zij ma ken Diritschland volslagen weerlooshet meg voortaan slecjus een klein legertje hebben, nauwelijks groet genoeg om bin- nenlandschc onlusten tc bedwingen, en ook zijn poiitic, houtvesters en koddebeiers mag het niet gevaarlijk versterken 1 duikboot en en vliegtuigen mogen er bij de gewapende macht niet zijnvestingwerken worden op groote schaal geslecht. En toch sluiten En-' geland cn Amerika een bondgenootschap met Frankrijk om het bij te springen, zoo dra het door Duitschland wordt aangeval len. Zoo'n angst heeft Frankrijk nog voor DiritschlendT Oppervlakkig lijkt dat onzinnig, maar het is het niet. Een verdrag als dit leidt onweer- staanbaar tot een nieuwen oorlog. Voor een volk als het Duitsche met een bevol king van een zestig millioen dc bij an« dere staten ingelijfde doelen cn Duitsch- Oostenrijk niet meegerekend zijn op den duur deze banden die men het aanlegt on- duldbaar, cn de Entente kan zelf niet ge- loovcn, dat nl deze maatregelen om Duitsch- land machteloos te houden kunnen worden I gehandhaafd, want waartoe endeTs dat ver-; bond? Het is een vrede van geweld, en al-, leen geweld zal dien vrede in stond kun* nen houden, tot een sterker gewald doof

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1919 | | pagina 1