PlIISe ADVERTEMTIÊN
„DE EEMLANDER"
f BUITENLAND
""binnenland
KOLONIËN
17e Jaargang ho. <cbö
^1 DnimCUEUTCPQIlQ P" 3 m"nden voor Amcrs»
i huUnRtmtnrjrnlJu f 1.80, idem franco
per post f 2.30, per week (met gratis verrekering
{tegen ««gelukken) f 0.15. afzonderlijke nummer»
■f 0.05. Wekelijksch bijvoegsel alPkrcldrtvue*
pet 3 maanden 60 cent.
Vrijdag 6 Juni 1819
HOOFDREDACTEUR: Mr. D. J. VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF Co
BUREAUARNHEMSCHE POORTWAL, HOEK utrechtschestr.
INTERCOfyïIVI. TELEFOONNUMMER 513
van 1—4 regels f 0.80,
elke regel meer f 0.20,
dienstaanbiedingen 15 regels f 0.50, groote letters
naar plaatsruimte. Voor handel en bedrijf bestaan
zeer voordeelige bepalingen tot het herhaald advcr»
tccrcn in dit Blad, bij abonnement. Eene circulaire
b vattende dc voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden. Bewijsnummers 5 cent.
Politiek Overzicht
tGit de berichten, die over de Duitsche
JjegeiiVOOTstellen en de nota's en memoriën
jv*aaTvan zij vergezeld gingen, gegeven zijn
(kent men den hoofdinhoud. Maar een meer
Volledige beschouwing, vooral van het li-
nancieele gedeelte van dit voorstel is noodig
vbm er de juiste portée van te doen kennen.
ftVij laten er een overzichtvan volgen ann
5jje hand van wat daarover in de Köln. Ztg.
ijs meegedeeld ter vergelijking met de
*eischen, die in het verdragontwerp van de
geallieerde en geassocieerde regeeringen
•Zijn opgenomen. Die eischen bestaan in
,20 milliard mark in goud, die op 1 Mei 1921
ipoeten zijn afbetaald, verder 40 milliard,
Rentende van 1921 tot 1925 2Jr en daarna
5 pet., vervolgens nog eens 40 milliard
Overeenkomstig de nadere besluiten van de
'bevoegde commissie. Daarmee is. Duitsch
land nog niet vrij, want het staat naar het.
ónhverp-verdrsg r.iet vast of de tegenpartij
van de teruggave der oorlogskosten voor
goed afziet; 'het prijsgeven daarvan is
Slechts voorloopig.
Het Duitsche voorstel beoogt nu de ge-
Keele Duitsche prestatie op 100 milliard
vast te stellen. Dat is het gTootste bedrag,
tot welks uitkeering zich ooit een staat ver
bonden heeft, mc3r tot dat bedrag moet de
prestatie dan ook beperkt blijven. Het voor-
Stel sluit zich aan bij de regeling, volgens
Jwelke eene betaling in termijnen dadelijk
zal beginnen, maar verdeelt de eerste be
maling over de jaren 1921 tot 1926. Deze
prestatie van 20 milliard is reusachtig, wan
neer men bedenkt, dat de schuld van het
Jijk vóór den oorlog slechts vijf milliard
bereikte. Zij is echter - te overzien en
'daartegenover staan de op grond van
«den wapenstilstand en van het vredesver
drag aan Duitschland. opgelegde bedragen,
die in de milliardenschuld begrepen zijn,
bn de door de van het rijk losge
haakte gebieden te dragen aandeelen aan
Duitsche schulden. Hierbij zullen
deze gebieden hun aandeel moeten dra
den osn de oorlogskosten en oorlogsscha-
"devergoedingen; evengoed als de kosten,
die de staat waartoe zij hebben behoord, in
.hun belang heeft gemaakt, moeten zij naar
(<)e Duitsche opvatting fiun aandeel dragen
in de uitgaven voor den oorlog, waarvoor
vhunne vertegenwoordigers in den Duit-
Schen rijksdag hebben gestemd.
De onmisbare voorwaarde voor deze
,dCO milliarden-prestatie is, dat Duitsch
land in staat is om te betalen. Dat hangt
_}smen met de teruggave ven de Duitsche
koloniën en van de Duitsche eigendommen
In het buitenland, met de erkenning van
het beginsel van de open deur ook voor de
Duïtschers, die moeten worden beschermd
voor verdere wegneming van hun bezit en
ann wie de mogelijkheid moet worden gege
ven in het buitenland hun kost te verdienen;
vero'er met de hervatting van den arbeid in
tzïjn vollen omvang en op het geheele oude
.fndustrieveld zonder prijsgave van het Saer-
bekken en van Opper Süezie, die in zeke
ren zin door de milliarden teruggekocht
worden. Onder deze omstandigheden kun
nen de 20 eerste milliarden als oorlogs
schuld gelden.
Een reuzenprestatie is verder de betaling
ver. SO milliard mark. Die wordt echter over
een lange reeks van jaren verdeeld. De toe
komstige geslachten, die aan den wederop
bouw van het vaderland zullen werken, zul-
.Ien hun aandeel daarin dragen. De betalin
gen in de verschillende jaren en de bepa
ling van de termijnen zullen zich richten
naar de inkomsten van het rijk cn van de
staten, die er deel van uitmaken. Hierlii zal
t.niet meer de commissie van herstei van de
Entente eenzijdig als regelaar optreden, zoo-
rals het ontwerpverdrag bepaalt, d'"e met
ruime bevoegdheden zou zijn uitgerust zoo
danig als voorheen zelfs den Dufschen kei
zer niet weren toegekend; naast haar zal
een Deutsche commissie werkzaam zijn en
In de gevallen, waarin deze beide commis
sion 't niet eens zouden worden, stelt men
'zich voor, dat aan een neutraler scheids-
men de beslissing zal worden opgedragen.
De betaling van de termijnen van de 80
jnilliarden-schuld zak zich richten naar een
2olcer percentage van de algemeene inkom
sten van het rijk en de lidstaten. De vredes-
huishouding van het rijk bedroeg 2*4 3
.miiliaul. Wanneer men voor de toekomst
25 milliard neemt en voor de betaling van
^tïe oorlogsschadevergoeding als grondslag
aeeiht den maatstaf van 5 pet., dan zou er
jaarlijks 7'A milliard te betalen zijn. Een
^dergelijke regeling voor de betaling van de
80 irvillierd kan men zich slechts denken
<ö!s het laatstgenoemde bedrag niet rente-
bevend blijft; anders zou de betalingsplicht
tot in het onmogelijke stijgen. Nu reeds zal
jde belastingdruk buitengewoon verzwaard
moeten worden om aan Duitschland de be
maling mogelijk te maken. Maar de ontwer
pers van het voorstel moesten er op be-
"acht zijn voorstellen te doen, die voor de
tegenpartij eene aanleiding zouden kunnen
roet de Duitsche vertegenwoordigers
^verleggingen te beginnen, opdat een uit
voerbare regeling kunne worden verkregen.
wordt van afgezien jaarlijks een bepaald
1 miHaarden te beloven, omdat niemand
hoe de vermogenstoestand van
Duiteddend na den oorloc en de 'bekwaam
heid om te werken van zijne bevolking zich
zullen ontwikkelen. Wel meenen de ontwer
pers van het voorstel, dat Duitschland in
staat zal zijn de lasten te dragen, zooals zij
hier zijn omschreven, wanneer het blijft in
den toestand van thans.
Er is in het Duitsóhe tegenvoorstel met
2org naar gestreefd aan de taak van de
internationale commissie van herstel een
vorm te geven, die voor Duitschland te dra
gen zal zijn. Dat is zij thans niet. Voor de
vaststelling van de prijzen voor het door
Duitschland te leveren materiaal moeten de
noteeringen verrekend worden, die op de
wereldmarkt gelden, niet wat de commissie
bepaalt. Verder moet worden vermeden,
dat de commissie zich bemoeit met alle in
wendige aangelegenheden van den staat en
van de industrie. Men wenscht, dat haar
enkel inzage wordt 'gegeven van de statis
tische aanteekeningen. De Entente behoeft
er niet voor te vreezen, dat hetgeen Duitsch
land aan belastingen opbrengt gelijk zal
staan met het hoogst belaste Ententeland;
het zal in ieder geval ver daarboven gaan.
Wanneer na de eerste acht jaren, waarin
een milliard in goud moet worden uitge
keerd, de toekomstige uitkeering moet wor
den bepaald, zal dat naar het Duitsche voor
stel het werk zijn van de beide commis
siën. De controle-bevoegdheid over de in
komsten staat het Duitsche voorstel niet toe
aan de internationale commissie. Tot 1926
wordt een kas gevormd voor de te verrich
ten betalingen in dier voege, dat steeds een
jaartermijn vooraf gereed ligt; daardoor
wordt het vijandelijke toezicht op de inwen
dige zaken van het rijk overbodig en kan de
behandeling als een failliete boedel verme
den worden.
De door Duitschland ontworpen regeling
steunt op de onderstelling, dat geene
vreemde troepen in Duitschland behoeven
te worden onderhouden. De kosten daar
voor zouden meer dan een milliard mark
per jaar bedragen en daarmee zou het voor
deel, dat de afschaffing van het groote leger
en van de marine oplevert, verloren gaan.
Wanneer die bezetting gehandhaafd blijft,
kan er van betalingsvermogen geen sprake
zijn. Daaraan zou eveneens ernstig afbreuk
gedaan worden, wanneer de Duitsche han
delsvloot niet werd teruggegeven, voor wel
ker deelneming aan den wereldhandel een
regeling moet worden getroffen. De van de
zijde der Entente verwachte betaling van de
ooriogspensioenen, die diep in de milliarden
zou gaan, kan Duitschland niet op zich ne
men. Wel echter verklaart het zich nog
maals bereid de schaden te vergoeden, die
•burgerlijke personen hebben geleden. Over
neming van de oorlogsschuld, die België
met de Ententemogendheden heeft aange
gaan, wordt niet uitdrukkelijk bepaald,
maar dat is toch begrepen in de 80 milliard.
BDiteslanfisciie Berichtm
P a r ij s, 5 Juni. (Havas). De raad van
vieren, bijgestaan door Loucheur en Tar-
dieu, heeft Woensdag verscheidene uren
besteed aan het onderzoek van de Duitsche
tegenvoorstellen. Sommige gedeelten van
deze lange memorie werden in handen ge
steld van de bevoegde commissiën. Op an
dere punten, inzonderheid de kwestiën be
treffende leger en vloot, besloot de raad
deskundigen, niet behoorende tot de reeds
ingestelde commissiën, te raadplegen. Het
met zorg uitgevoerde werk zal nog eenige
dagen in beslag nemen en men verwacht,
dat het antwoord der geallieerden niet voor
aanstaanden Dinsdag zal kunnen worden
overhandigd aan de Duitsche gedelegeer
den. De meeste bladen zeggen, dat op alle
punten van aanbelang, vooral wat de bepa
ling van de gebiedsgrenzen betreft, de ge
allieerde en geassocieerde regeeringen niet
zullen toestemmen in een wijziging van het
verdrag.
Straatsburg, 5 Juni. (Havas). De
opperste raad heeft in zake de nieuwe ver
bindingen over de Vopeezen besloten, dat
de tracés WasserlingSt. Maurice en Saint
Dié—Sailles dadelijk zullen worden uitge
voerd.
B e r 1 ij n, 5 Juni. (W. B.) Buitenland-
sche bladen melden, dat men in de kringen
der Entente met het denkbeeld rondloopt
bij het sluiten van den vrede Duitschland
zijn Oost-Afrikaansche bezittingen terug te
geven. Om alle misverstand te voorkomen
worde hiertegen aangevoerd, dat de terug
gave van Duitsch Oost-Afrika alleen nog
geen vrije, onbevooroordeelde en volkomen
onpartijdige regeling van onze koloniale
aanspraken zou beteekenen, zooals ons bij
het sluiten van den wapenstilstand door het
aannemen van de beginselen van Wilson is
verzekerd. Als de Entente van onzen kant
een schadeloosstelling verwacht tot het be
drag, dat in de Duitsche tegenvoorstellen
wordt aangeboden, zal zij in het vredesver
drag ook de voorwaarden moeten scheppen,
die het Duitsche volk het bijeenbrengen van
die som mogelijk maken en daartoe behoort
een voldoende groot gebied aan koloniën tot
steun van de volkshuishouding in het moe
derland en als immigratiegebied voor dat
deel van de Duitsche bevolking, dat in den
vervolge in Duitschland zelf geen bestaans
mogelijkheid meer kan vinden. De terugga
ve van Duitsch Oost-Afrika alleen kan nog
niet beschouwd worden als een bevrediging
voor onze koloniale aanspraken, die zonder
twijfel ook in het belang zijn der Entente
r.alt t
Londen, 5 Juni. (R.) De parlemen
taire arbeiderspartij heeft een manifest open
baar gemaekt, waarin gezegd wordt, dat het
vredesverdrag fundamenteel verkeerd is,
daar het gegrond is op de beginselen, die
de oorzaak van den oorlog waren. De beta
ling door Duitschland van 3000 millioen
wordt niet buitensporig geacht, doch het
manifest protesteert tegpn den afstand van
het Saarbefcken aan Frankrijk en, de wijze
van bepaling der Poolsche grenzen. Aange
drongen wordt op verbod van particulieren
aanmaak van nieuwe bewapeningen en op
de toelating van Duitschland tot den volke
renbond.
W e e n e n, 4 Juni. (Corr.-Bur.) In de
vergadering van heden van de Beurskamer
is besloten de beurs ook verder te sluiten.
Voorts werd een motie aangenomen, waar
in wordt betoogd, dat het langzamerhand
bekend worden van het vredesverdrag den
indruk van een catastrophe steeds dieper
maakt. Er wordt in gewezen op de volsla
gen onaannemelijkheid van de bekend ge
worden eischen, die de voorwaarden voor
een volkomen ineenstorting van de volks
huishouding en een volkomen onmogelijk
heid voor het economisch bestaan van de
bevolking in het leven roepen. De motie
verklaart verder, dat de bepalingen over de
rechtsverhouding tot de nieuw gevormde
staten de ruïne van land en volk met zich
moeten sleepen.
P a r ij s5 J un i. (R.) Lloyd George heeft
heden de delegatie van de Zuïd-Afrikaan-
sche nationalisten ontvangen in een parlicu-
lier onderhoud, dat een uur duurde. Hertzog
trad als woordvoerder op. Lloyd George zei-
de zoo spoedig mogelijk een antwoord toe
betreffende de onderwerpen, die zijn bespro
ken.
Londen, 5 Juni. (R.) In het Lagerhuis
heeft Aubrey Herbert gevraagd of, als er
grenzen van onzijdige staten moeten wor
den afgebakend, een volksstemming zal
worden gehouden, of wel de vredesraad te
Parijs het voorbeeld van het congres van
Weenen zal volgen. Harmswort'n antwoord
de Gelijk uit de reeds bekend gemaakte
vredesvoorwaarden blijkt, ligt het in de be
doeling, een volksstemming uit te schrijven
om de grens van Sleeswijk te bepalen. Om
trent de grens van andere onzijdige staten
is nog niets beslist.
A n t w e r p e n, 5 Juni. (Havas). In een
vergadering der centrale commissie van de
Kamer van Koophandel heeft de voorzitter
een adres aan den eerste minister voorgele
zen, dat protesteert tegen bepaalde voordee-
len, die Engeland aan Rotterdam ten koste
van Antwerpen toestaat.
P a r ij s, 5 Juni. (Havas.) De Luxem-
burgsche Kamer heeft een amendement om
het referendum uit te stellen, tot Frankrijk
en België hun voorwaarden hebben be
kend gemaakt, verwerpen met 25 tegen 16
stemmen.
B e r 1 ij n, 4 Juni. (W. B.) In de zitting
vsn heden van de grondwetscommissie van
de Duitsche nationale vergadering is bij de
stemming over den rijksvlag het voorstel
van de regeering, die de kleuren zwart
rood—goud bepaalt, aangenomen.
Berlijn, 5 Juni. (\V. B.) Aan Clc-men-
ceau werd tegelijk met de nota van Erzber-
ger aan generaal Nudent een nota overhan
digd, waarin o. a. geconsteerd wordt, dat de
poging tot afscheiding van het Rijnland en
de Palts niet slechts door de bezettingsauto
riteiten worden geduld, doch ook openlijk
worden gesteund. Duitsche ambtenaren, die1
overeenkomstig hun plicht tegen de aan
stichters wilden optreden en ze ter verant
woording wilden roepen, werden met uilzet
ting bedreigd en vervolgd.
Verder wordt in de nota verklaard, dat de
Duitsche delegatie er de aandacht der geal
lieerden op vestigt, dat de bevordering der
afscheiding, die in hooge mate geschikt is
om de vredesonderhandelingen in de war
te sturen, in scherpe tegenstelling is met ar
tikel vijf van de wapenstilstandsvoorwaarden
en dat de afscheiding van zoo groote deelen
der bevolking de economische fundamenten
der capaciteit van Duitschland zou onder
mijnen.
Door den afval van het Rijnland te bevor
deren, zouden dus de bezettingsautoriteiten
de rechtswaarborgen voor de doorvoering
der vredesvoorwaarden verminderen. Aan
het slot eischt de nota, dat den bezettings
autoriteiten order wordt gegeven zich ven
iedere bevordering der afscheidingspogingen
te onthouden en de Duitsche autoriteiten bij
haar bestrijding daarvan niet te hinderen.
Keulen, 5 Juni. (W. B.) De Köln.
Volksztg. meldt: Gisteren heeft de KeuK
sche gemeenteraad met algemeene stemmen
de volgende motie aangenomenDe ge
meenteraad van Keulen, de vertegenwoor
diging der grootste stad van het Rijnland,
wil niets weten van de te Wiesbaden en
Mainz door eenige .menschen zonder ver
antwoordelijkheid afgekondigde proclama
tie vaiv de Rijn-republiek. De inwoners van
Keulen hebben met deze-politieke fantasten
niets uitstaande. Het oeroude Duitsche Keu
len voelt zich met het Duitsche vaderland in
de dagen van den diepsten rampspoed vas
ter dan ooit verknocht.
Coblenz, 5 Juni. (Havas). In een on
derhoud met een correspondent van de Dai
ly Mail heeft de president van de nieuwe
Rijnrepubliek verklaard, dat men wenscht het
lot van de Rijnrepubliek te scheiden van dat
van Pruisen, maar dat men zich volstrekt niet
los wi! maken van het Duitsche rijk, als Prui
sen tenminste niet weigert de republiek te
•erkennen. Ik moet op dit punt den nadruk
leggen, zei de president, want de huidige be
weging is niet gericht op afscheuring van
het moederland, maar op inwendige onaf
hankelijkheid. Wij zullen vanmiddag de re
geering overnemen en de liist van mijne mi
nisters is geheel gereed. Er zullen ministe-
riën gevormd worden van arbeid, landbouw,
nijverheid, openbaar onderwijs en kunsten.
Ik ben een Rijnlander uit Bonn en was ge
durende den oorlog kapitein en comman
dant van een batterij afweergeschut tegen
vliegtuigen op het front van Verdun.
München, 5 Juni. (W. B.) Volgens
de Münohen-Augsbuiger Abendzeitung
werd het doodvonnis aan Leviné-Nissen
hedèn op het middaguur voltrokken.
Eerlijn, 5 Juni. (W. B.) De morgen
bladen berichten, dat het lijk van Rosa
Luxemburg buiten eiken twijfel is herkend.
Londen, 5 Juni. (R.) In het Lagerhuis
heeft Chamberlain meegedeeld, dat de nieu
we leening 12 Juni zal worden uitgegeven.
L o n d e.n, 5 J u n i. (R.) In het Lagerhuis
een vraag over het tekort aan kolen beant
woordend, heeft Bridgment de hoop uitge
sproken, dat geen kolen uit den vreemde
zouden behoeven worden ingevoerd, indien
het besef van den tegenwoordigen toestand
de mijnwerkers tot het besluit noopt, afdoen
de voor een verbeterde voortbrenging van
Britsche kolen te zorgen.
Londen, 5 Juni. (R.) De koning heeft
heden avond een feestmaal gegeven in het
Buckingham paleis ter eere van den presi
dent van Brazilië. Er werden hartelijke dron
ken gewisseld.
Kopenhagen, 5 J u n i. (W. B.) Naar
Ritzau's bureau verneemt, werd door de
Skendinavische staten een collectieve nota
gezonden aan de geallieerde mogendhe
den, die ten doel heeft het ongerief te ver
hoeden, dat de hervatting van de blokkade
door Duitschland zou veroorzaken.
Kopenhagen, 5 Juni. (W. B.) „Ber-
lingske Tidende" >ht uit Helsingfors
Reizigers aan boord het stoomschip Es-
kilsluna, dat daar uit Rusland is aar.geko-
men, melden, dat de stemming in Rusland
zeer zenuwachtig is, sedert algemeen be
kend werd, dat de Engelschen de witte gar
de bijstaan. In den laatsten tijd zijn te Pe
tersburg en Moskou talrijke stakingen uit
gebroken, met name in fabrieken, waar
spoorwegmaterioal wordt vervaardigd. De
fabrieken staan onder militaire bewaking,
welke vaak van haar schietwapens tegen de
arbeiders gebruik maakt. De oorzaak der
t stakingen is overal, dat de arbeiders tegen
den hongersnood protest aanteekenen. De
bolsjewisten schijnen bereid te zijn vrede
te sluiten en hun agitatie in andere landen
te doen eindigen, onder voorwaarde, dat de
grenzen van Rusland daar zullen getrokken
worden, waar het front thans is. Bevestigd
tvordt, dat tal van bolsjewisten vsn het Rus
sische noordelijke front wegens honger naar
de geallieerden zijn overgeloopen.
Londen, 5 J u n (R.) Reuter verneemt,
dat de voorwaarden van den aan den emir
van Afghanistan voorgestelden wapenstil
stand inhouden, dat de Afghanen tot twintig
mijlen achter hunne eigen grens moeten te
ruggaan, terwijl onze tegenwoordige stellin
gen behouden, en dat de grensstammen
door de Afghanen van verdere vijandelijk
heden worden teruggehouden.
Brussel, 5 Juni. (Havas). In zijn rap
port aan de Kamer over de Congokwestie
laat de minister ven koloniën duidelijk uit
komen, welk een groot aandeel de Belgische
troepen hadden in de verovering van Duitsch
Oost Afrika. De Belgen brachten bij de
20,000 man op de been en namen deel aan
drie veldtochten. Na de gedeeltelijke afdan
king werd een nieuw beroep op hun hulp
gedaan, daar de Duitschers den kring van
de geallieerde 'troepen hadden verbroken.
De goede verstandhouding tusschen de Brit
sche Zuid-Afrikaansche troepen en de Bel
gen kan niet verstoord worden. Het bestuuT
van de Belgische bezetting ontving tal van
tevredenheidsbetuigingen van de inlandsche
bevolking en haar hoofden.
Brussel, 5 Juni. (Havas). De 5oir
meldt, dat een granaat magazijn te Corte-
marek in de lucht is gevlogen. Bijzonderhe
den ontbreken. Er moeten veel dooden en
gewonden zijn.
Wilkesbarre, 5 Juni. (Reuter). Er
werden 69 mijnwerkers gedood en 40 ge
wond bij de ontploffing in een tunnel van
een wagonlading kruit van een trei, waar
mede mijnwerkers een mijn binnengingen.
Volgens een nader bericht zijn 75 100
mijnwerkers gedood-
Oo8t»lndifc
5le lUbarstiot Tan den Kloet.
(Officieel). De Gouverneur-Generaal sein
de onder dagteekeni*^ A a<*7at int K«-
diri het volgende:
Oorzeak Kloetramp; inhoud kratermeei^
zes-en-dertig millioen kubieke meter met
grcot geweld omhoog gespoten; neerge-
vallen op zuidelijke hellingen, welke watert
massa nabij den top alles heeft geraseerd en}
met lossere vermeeringspiöducten in ver
schillende richtingen enorme lahars vormde
van heete modder, die gelijk lawine met
groote kracht en snelheid omlaag rolden,
reusachtige steenen en hoornen meesleu
rend, derhalve geen vuur- of lava-eruptie.
Aanstonds, na ramp togen ingenieurs naar
krater, alwaar wordt gebivakkeerd. Op bo
venhelling achtergebleven lahar, waarvan
korst reeds afgekoeld, evenwel gevaarlijk
door voortdurende ontploffingen met soms
hevige plaatselijke erupties, omdat onder-
laag. nog gloeiend heet is. Voorloopig vooral
gewenscht herhaling vdff uitspuiten krater-
meer voorkomen, indien draineeren door
tunnel onmogelijk blijkt, schijnt mij wen-
schelijk, pogen door motorgemaal krater-
meer ledig houden, voorts voor gedeelte van
Blilar, waarin gevaar voor toekomstige
lah3rs een bouwverbod noodig. Hulp door
militairen verleend bij opsporen vermisten,
bergen der lijken, vervoer en voedselvoor
ziening worden eenstemmig hoog geroemd.
Ook Staatsspoor, geneesheeren, .verplegers,
bestuurs Heilsleger, koode Kruis, Modjo-
warno, particulieren helpen prachtig. Aantal
ernstig gekwetsten groot. Waar r.oodig,
voedseldistributie georganiseerd, ambulan
ces en hospitalen ingericht. In Toeloenga-
goeng vond ik tweehonderd weesjes onder
medische verzorging in bedelaarskolonie,
die kunnen deur niet biijven. Misschien kan
Heilsleger verzorging opnemen in aldaar te
stichten Weesinrichting, indien daarvoor of
ficieren uitkomen. Aschregen deed veel
schade aan veldvruchten, vooral in Malang.
Waarschijnlijk zal Brantasbedding stijgen,
zoodat kostbare dijkverhooging noodig.
Over vraag, of wat en wanneer op lahars
van verschillende substantie en dikte nieuwe
aanplant geteeld kan worden, loopen mee
ningen zeer uileen.
De Nederl.-Ir.dische Landbouw-Mij.
heeft van haar vertegenwoordiger te Soera-
baya dd. 21 Mei een telegram ontvangen
van den volgenden inhoud: „Uitbarsting
Kloet oogsten van uwe en relatie-onderne
mingen nagenoeg onbeschadigd. Alleen
licht geleden door aschregen. Bibit onder
neming Wlingi verloor eenige (gronden voor
aanplant volgenden oogst, transport plant-
materiaal blijft via één weg mogelijk. De
Brantasrivier geeft geen overlast.
II. M. dc Koningin-Moeder heeft aan het
Comité tot het veile enen van geldelijke hulp
aan dc Slachtoffers van de Kloet-uitborstiug
een bedrag van f 1000 geschonken.
Door Z. IC. If. den Prins is een bedrag van
f 300 geschonken nan het Comit étot liet ver-
locncn van geldelijke hulp aan <lc slachtoffer*
i van dc Kloetiüilbarstmg.
Kameroverzicht
Eerste Kamer
In de zitting van Donderdag werd eervol
ontslag verleend aan den commies-griffier
jhr. mr. E. B. F. F. Wittert van Hoogland.
Nadat de Minister van Koloniën
de opmerkingen, in 'r eindverslag gemaakt,
heeft bèantwoord, wordt de Indische geld-
leening z. h. st. aangenomen.
Indische begrooting.
De heer v. d. B e r g wijst op fouten in Ket
regeeringsreglc-ment, ook ten aanzien van
den volksraad. Hij acht de verbeteringen
welke deze regeering zich voorstelt, half
werk.
De heer Van Kol brengt hulde aan den
gouverneur-generaal en is verheugd dal van
diens aftreden geen sprake zal zijn. Spr.
wijst op den zegen voor de koloniën, gevolgd
uit het onaerzoek-Liefrinck en bepleit gron
diger ziekenverzorging.
De heer Van Kol bespreekt verder de
staatsrechtelijke ontwikkeling van Indië. Hij-
meent dat de volksiaad het recht van en
quête moet krijgen.
De heer De Waal M a 1 e f ij t ontraadt
uitbreiding der bevoegdheden van den volks
raad met dit recht. Hij bepleit toekenning
van subsidie aan internaten op godsdiensti-
gen grondslag.
De heer v. d. Does de Wiileboisj
wijst op het nut en 't belang der zending.
Minister I d e n b u r g wil evenzeer beper
king van het Nederlandsche parlement ten.
gunste van den Volksraad. Hij wijst op de
Coenstichting te Batavia, welke ten doefc
heeft het stichten van Internaten voor stu-j
deerer.de inlanders, waarvoor reds in Indië-
geld bijeengebracht en ook in Nederland^
een beroep op particulieren zal worden ge
daan. Op deze begrooting wordt het over
schot der productieve werken besteed voon
den gewonen dienst, zegt spr., ten aanzieiy
der 40 millioen-kwestie.
Er wordt krachtig gewerkt om de volksge*
zondheid, doch niet iedere zieke kan van
gouvernementswege verpleegd worden. Spn,
wil de volksbeweging geen belemmeringen
in den weg leggen, doch haar in goeda
banen leiden. Hij aanvaardt de associatie*
politiek, zoo deze beduidt samenwerking var»,
inheemsch en vreemd element, ieder naa/
eigen aard. Parlementarisatie van den Volks*
raad acht spr. thans momenteel niet in he^
belang van Indië, dat voor zelfbestuur irt
zijn geheel nog niet geschikt is. De veranfr
