„DE EEMLANDER"
FBiisiüiiiiiiiiiiiiixsr^s
BUITENLAND
LIS DORm
17e Jaargang Ne. 290
mflUUCUrUTCBOIIQ P" 3 maanden voor Amers.
IBUnnvmLniOrfllJO f l.SO, idem franco
ptr post f 2.30, per week (met gratis verzekering
tegen ongelukken) f 0.15. afzonderlijke nummers
f 0.05. Wekelijksch bijvoegsel *VC«eldrcvue«
per 3 maanden 60 cent.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
HOOFDREDACTEUR: Ma. D. J. VAN SCHAARDENSURG
UITGEVERS: VALKHOFF Co
BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAL, hoek utrecktschestr.
INTERCOMM. TELEFOONNUMMER 513
Dinsdag 10 Juni 1919
dienstaanbiedingen 15 regels f 0.50, groote letters
naar plaatsruimte. Voor handel en bedrijf bestaan
zeer voordccligc bepalingen tot het herhaald adver*
tecren in dit Blad, bij abonnement. Ecne circulaire
b.vattende dc voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden. Bewijsnummers 5 cent.
Politiek Overzicht
Het vredesverdrag, dat den 2en Juni te
Saint-Germain in ontwerp aan de gevol-
machtigden van Duitsch Oostenrijk is mee
gedeeld, draagt het karakter van een akte
van boedelscheiding van het voormalige
Habsburgsche rijk. Maar het is een akte,
die alles behalve volledig is. Het'betreft
slechts de Oostenrijksche helft van de dub
bele monarchiehet lot van Hongarije blijft
voorshands nog ongeregeld. Het bevat bo
vendien slechts gebieds-, politieke en eco
nomische bepalingende militaire en de
financieele bepalingen zijn nog niet gereed.
Eindelijk zijn de gebiedsbepalingen niet vol
ledig zij bepalen de grenzen van het nieuwe
Oostenrijk, maar niet de grenzen die Polen
zullen scheiden van Czeoho-Slowakije, Ita
lië van Joego-Slavië, de Joego-Slaven van
Rumenië, Rumenië van de Russen. Met an
dere woorden het verdrag is een akte van
afstand, die aan Duitsch Oostenrijk wordt
opgelegd, maar geen akte van verdeeling
tusschen de bondgenooten. Die verdeeling
zal nog moeten geschiedenzij zal geregeld
-.vorden bij bijzondere verdragen, die ieder
van de belanghebbende staten zal moeten
«luiten met de geallieerde en geassocieerde
regeeringen.
Als akte van afstand draagt het ontwerp
verdrag de kenmerken, dat de natiën, die
zich van Oostenrijk hebben afgescheiden,
voor hunne vrenschen. een zeer welwillend
oor hebben gevonden bij den raad van vie
ren, die te beslissen had over de vorm waar
in het zou worden overhandigd. De Temps
vermeldt verklaringen van de Czecho-Slowa-
^ische en Zuid-Slavische gevolmachtigden,
dat zij tevreden zijn over de bepalingen .van
het verdrag voor zoover zij er kennis van
hebben genomen. Dat is wel te begrijpen,
want aan alles wat zij maar konden verlan
gen, is voldaan. Maar evenzeer is te begrij
pen, dat men in Duitsch Oostenrijk diep ter
neergeslagen is. Zulke harde voorwaarden
had niemand verwacht.
In de eerste plaats is men gegriefd over
de voor Oostenrijk bepaalde grensomschrij-
ving, want overal waar Oostenrijk paalt aan
Italië of aan de uit de oude monarchie voort
gekomen nationale staten, is die omschrij
ving in Oostenrijks nadeel geschied. Overal
zijn de grenzen, soms ver over de demar
catielijn heen, ten nadeele van Oostenrijk
verschoven. Tirol klaagt er over, dat be
halve het gebied, dat door het verleggen van
de grenslijn over den Brenner bij Italië komt,
ook nog het Sextendal verloren gaat. Van
Karintië wordt een aanmerkelijk gebied met
meer Duitsche dan Slavische bevolking af
gescheiden. Nog nadeeliger is de nieuwe
grensbepaling voor Stiermarken. Van de
grens tegenover Czecho-Slowakije wordt op
gemerkt, dat herhaaldelijk de historische
grenslijn gevoelig is overschreden, maar in
geen enkel geval eene concessie, hoe klein
ook, aan Duitsch Oostenrijk is gedaan. Zelfs
gebied van Neder-Oostenrijk, dat nooit tot
Bohemen of Moravië heeft behoord, wordt
bij Czecho-Slowakije gevoegd.
In totaal komen van de 10 millioen Dui to
chers, die wonen in het gebied van het
oude Oostenrijk, 4 millioen onder Slavisch
■of Italiaansch gezag terecht. Oostenrijk s
dit ontwerp-verdrag kent geen Duitsch-Oos-
tenrijk wordt een Entente-protectoraat
van 50 a 60,000 K.M.2 met fer nauwernood
6 miflioen inwoners. De nieuwe staat met
Duitsche bevolking in het zuidoosten zal een
povere figuur maken tegenover Czecho-
Slowakije, dat eene oppervlakte zal hebben
van 130,000 K.M.2 met 15 millioen inwo
ners, en het Servisch-Kroatisch-Slavonische
rijk, dat 12 13 millioen zielen zal tellen.
Van Bohemen, Moravië en Silezië worden
de Duitsche gouwen met inbegrip van den
kreits Znaim en het Bohemer woud en in een
stuk langs de March afgescheiden, van Ne
der Oostenrijk Felsberg en Gmund, van
Duitsch Tirol Bozen, Meran en het Sexten
dal, van Karintië Klagenfurt en Völker-
markt, van Stiermarken Cilli en Mar
burg. Wat overblijft is een romp, waarvan
te betwijfelen is of het als zelfstandige staat
levensvatbaarheid zal hebben.
Bnitenlandsciie BerichUii
P a r ij s, 7 Juni. (R.) Het schijnt niet zeer
waarschijnlijk te zijn, dat het antwoord van
de Entente op de Duitsche tegenvoorstellen
vóór den 14en gereed zal zijn. De raad van
vieren schijnt langzamerhand tot de mee
ning over te hellen, dat in de vredesvoor
waarden een bepaald bedrag moet worden
opgenomen als uitmakende Duitschland's to
tale aansprakelijkheid voor vergoeding.
Lyon, 9 Juni. (Draadloos N. T. A.) De
Echo de Paris bericht, dat de commissie voor
de schadeloosstelling de herziening van de
financieele bepalingen heeft ter hand geno
men .net het doel zoo spoedig mogelijk het
totale bedrag van de Duitsche verplichtingen
vast te stellen.
P a r ij s, 8 Juni. (Hawas). De raad van
vieren heeft in zijne vergadering van Zater
dag zich bezig gehouden met Estland, Po
len en Litauen. Hij zal Maandag zijne be
raadslagingen voortzetten.
9 J u n i. Zondagmorgen kwam de raad van
vieren, tot drie verminderd door de afwezig
heid van Orlande, bijeen bij president Wil
son, om het onderzoek van het Duitsche te
genontwerp voort te zetten. Wilson, Lloyd
George x Clemenceau hielden zich inzon
derheid bezig met de DuitschijPoolsche gren
zen.
Talrijke commissiën vergaderden in den
voor- en namiddag. In beginsel moeten de
bijzondere commissiën, in wier hariden de
verschillende hoofdstukken van het Duitsche
tegenontwerp zijn gesteld, Maandagmorgen
hunne rapporten inzenden; maar waarschijn
lijk zal voor sommigen hunner de termijn een
weinig verlengd worden.
P a r ij s, 9 Juni. (R.) Clemenceau, Cecil
en kolonel House hebben els resultaat van
hunne gemeenschappelijke beraadslagingen
voorgesteld, dat Duitschland zal worden op
genomen in den volkenbond, als het 't vre
desverdrag onderteekent en loyaal uitvoert
en een stevige regeering inricht. Er is be
sloten, dat de tegenvoorstellen der gealli
eerden niet zullen worden gezonden vóór 13
Juni. De Duitschers hebben vijf dagen tijd
om te antwoorden.
P a r ij s, 9 Juni. (R.) De raad der minis
ters van buitenlandsche zaken heeft heden
de bepalingen overwogen van het verdrag
betreffende Italië, die nog niet zijn mede
gedeeld aan de Oostenrijksche gedelegeer
den en ze in handen gesteld van de com
missie van redactie.
P a r ij s, 9 Juni. (W. B.) De Matin be
richt, dat de Raad van Vier Zaterdag het
rapport van Loucheur heeft ontvangen, die
verklaart, dat het moeilijk is van te voren
een nauwkeurig plan betreffende de door
Duitschland te betalen schadevergoeding te
ontwerpen. Vooral wat den opbouw van het
vernielde betreft, het is niet mogelijk cijfers
te noemen.
Versailles, 9 Juni. (W. B.) Graaf
Brockdorff-Rantzau is heden van Keulen te-
gekeerd, waar hij een bespreking heeft ge
had met den kardinaal-aartsbisschop von
Hartmanru
Par ij s, 9 Juni. (Havas). De Italiaan-
sche minister-president Orlando is Zaterdag
avond vertrokken naar Oulx om met de vice-
president van den ministerraad Colosimo te
confereeren over de kwestie van Fiume.
Volgens de Petit Parisien houdt de oplossing,
die Orlando voorstelt, inOprichting van
een autonome stad Fiume en bepaling
van het definitieve lot van stad en omgeving
door een na vrij korten tijd te houden volks
stemming. Voorts toewijzing van eenige
strategische eilanden en van Zara aan Italië
en van Sebenico aan het Zuid-Slavische
koninkrijk.
Washington, QJuni. (R.) Terwij! de
Senaat nog het antwoord wachtend is op
zijpe vraag naar den volledigen tekst van
het vredesverdrag, publiceeren vele dagbla
den uittreksels uit een volledig afschrift, in
houdende de Engelsche en Fraircche verta
lingen, dat de Chicago Tribune zegt te heb-
ijen ontvangen uit Parijs.
Tweede telegram. Wilson heeft den
Senaat geseind; dat het zeer ongewenscht is
den tekst mede te deelen van het vredesver
drag, dat nog een onderwerp van onder
handeling en vatbaar voor wijziging is. Hij
drong er bij den senaat op aan nauwkeurig
te onderzoeken hoe afschriften van het ver
drag in handen van bijzondere .personen zijn
gekomen.
Derde telegram. De senator No-
rat heeft heden bij den senaat ingebracht
een door een dagbladcorrespondent nas/
Amerika overgebracht afschrift van het vre
desverdrag. De senaat heeft met 47 tegen
24 stemmen besloten, dat dit afschrift als
een publiek stuk zal worden gedrukt.
Lond, 7 Juni. (R.) Uit Stockholm
wordt bericht, dat de aartsbisschop Södes-
hlom namens de Zweedsche, Deensche, Ne-
derlandsche Nöorweegsche raden van
den ..ereldboivd voor de bevordering van de
internationale vriendschap door de kerken
en de re- 'ii genootschappen in de ver
schillende landen tot de vredesconferentie
het verzoek heeft gericht, dat 1. de gods
dienstige vrijheid van de minderheden op
volkomen bevrëdige 'e wijze zal worden ze-
kergesteld en 2. de op de zending betrek
king hebbende onderwerpen zullen worden
onderworpen aan eene bijzondere behande
ling", waartoe ook neutrale deskundigen zul
len worden opgeroepen en gelegenheid zal
worden gegeven tot mondelinge discussie.
II c h s t a. d. Main, 9 Juni. (W. B
Landraad Klauscr, de opperburgemeester
Janke en de wethouder Iloog kregen Zaterdag
middag van den militairen bestuurder Rcné
Altmaier verlof voor onbepaalden tijd met
instructie om H' riist binnen 18 uur te verla
ten.
D a rm s t a d t, 8 Juni. (W. B.) De Hes-
sische minister-president Ulrich heeft heden
aan generaal Mangin een protest gezonden
tegen een vonnis van den Franschen krijgs
raad in Mainz, waardoor 22 spoorwegwer
kers wegens deelneming aan de demonstra
tie:! Ling gezamenlijk veroordeeld zijn tot
gevangenisstraffen van 33 jaren en 7 maan
den. Voor sommigen ging de straf tot 5 jaar.
Hij verzoekt den generaal tegenover deze
ontzettend harde straffen in ruime mate van
het gratierecht gebruik te maken.
Brussel, 9 Juni. (H.-R.) De „Soir" pu
bliceert een herderlijken brief van den aarts
bisschop van Mechelen kardinaal Mcrcicr, die
voorgelezen is in dc kerken. De kardinaal
deelt mede, dat de Heilige Sloel steeds vol
bezorgdheid was ten aanzien van Felgië gedu
rende den oorlog.
Hannover, 7 Juni. (W. B.) In den
avond van den 6en en den daarop volgen
den nacht trachtten 30 personen, gedeelte
lijk in uniform, voor een ander deel in bur-
gerkleeren, de militaire gevangenis te be
stormen en de arrestanten te bevrijden. De
aanvallers waren met wapenen uitgerust. De
beide aanvallen werden door de waakzaam
heid van de militaire politie verijdeld;
aanvallers ontkwamen.
B e r 1 ij n, 7 Juni. (W. B.) De betrokken
statencommissie heeft het wetsontwerp over
de inrichting van een staatsgerechtshof aan
genomen.
B e r 1 ij n, 7 Juni. (W. B.) Om vier uur
in den namiddag heeft de tram den dienst
hervat. Verscheidene avondbladen konden
reeds weer verschijnen.
Londen, 9 Juni. (R.) Reuter verneemt,
dat indien het hem mogelijk is Parijs te verla
ten, Lloyd George Maandag as. in ccn verga
dering in Guild Hall zal spreken ter-inwij
ding van de nieuwe overwinningslcening.
Koningsbergen, 8 Juni. (W. B.)
Tegen den spoorweg naar Suwalki zijn oen
6en een aantal aanslagen geschied. Op het
baanvak Suwalki—Maggrabowo v.eid de
spoorweg op 17 plaatsen, op het baanvak
Suwalki—Olita op 16 plaatsen opgeblazen
een goederentrein ontspoorde, aidoor
een stoker gedood werd. Het is buiten twij
fel, dat dit een aanslag is, die geschied is
van Poolsche zijde.
Praag, 8 Juni. (W. B.) H$t Preger Ta-
blatt berichtMet het oog op de gebeur
tenissen in CzechorSiowakije werd gister
de afsluiting der grenzen van de Czecho-Slo-
wakische republiek bevolen.
W e e n p n- 7 'uni. (W. B.) De' dagbla
den verneiucj. n bevoegde zijde, dat de
beschikking over het lot van de stad en het
district Klagenfurt van een volksstemming
afhankelijk zal worden gemaakt.
Lyon, 7 Juni. (Draadloos N. T. A.) Uit
Belgrado - rcL bericht, dat ten gevolge van
een eenige weken geleden genomen besluit
de eerste contingenten van de Fransche
troepen, die in Prossk'lda zullen worden ge*
sta'.!: aneerd, Belgrado hebben verlaten.
Over tic daren zullen er geene Fransche
trer» meer in de stad zijn.
P a r ij s, 8 .T u n i. (Havas.) Kolfsjak heeft
den geallieerden mogendheden een nota doen
toekomen, waarin hij.verklaart dat hij in het
algemeen dc beginselen aanvaardt In hel bij
zonder verklaart hij zich bereid zoo spoedig
mogelijk over te gaan tot het uitschrijven van
verkiezingen voor een Constituante. Naar aan
leiding van dc opmerking der mogendheden,
dat met dc verkiezing voor de Constituante,
te lang werd gedraald, voorloopig de Consti
tuante van 1917 zou kunnen worden bijeenge
roepen, zegt de admiraal, dat dc Vergadering
van 1917 op onregelmatige wijze is verkozen.
Wat. dc Russische randstaten betreft, ten aan
zien van Polen bestaan er geen moeilijkheden,
de onafhankelijkheid hiervan is reeds erkend
en dc grenzen zouden in gemeenschappelijk
overleg kunnen worden vastgesteld. Wat Fin
land betreft zou van een definitieve erkenning
der onafhankelijkheid pas sprake kunnen zijn,
als de toekomstige 'Constitualc- zich hiermee
zou vereenigen. In dc periode van overgang
zou Rusland voor dc betrekkingen rpet de
West-Russische nationaliteiten de hulp vau
den Volkenbond ter oplossing van bestaande
moeilijkheden willen aanvaarden en wat "de
definitieve regeling betreft zou Rusland ruim
schoots zelfbestuur willen verlcenen. Wat de
Russische schulden betreft, zal hij alle ver
plichtingen en contracten nakomen, door de
verschillende Russische regeeringen aange
gaan tol aan dc staatsgreep der boljswistcn
van 7 November 1917.
IColtsjak's antwoord beeft in politieke krin
gen te Parijs een gunstigen indruk gemaakt
W a s h i n gjt o n, 7 Juni. (R.) Generaal
March, de chef van den staf der Vereenigde
Staten, heeft bekend gemaakt, dot de oor
spronkelijke landingsmacht in het gebied
van Archangel binnen 14 dagen naar Ame
rika zal worden ingescheept.
London, 9 Juni. (R.) Officieel com
muniqué. De krijgswet is met ingang van
28 Mei ingetrokken in. het ditsrict Gujrat
en de meeste plattelandsstreken van Punjab.
\V ashington, 9 Juni. (R.) Preriden(
Wilson heeft het verbod opgeheven van
den gouduitvoer tusschen Amerika en alle
landen, uitgezonderd de vijandelijke landen
en bolsjewistisch Rusland."
Washington, 9 Mei. (R.) Men be
richt, dat, hangende het onderzoek van den
toestand, de regeering maatregelen neemt
tot bescherming van Nicaragua tegen een
inval uit Costarica.
B r u s s e 1, 9 Juni. (H. R.) Een post
vliegtuig, dienst doende tusschen Keulen en
Folkestone, is te Soye, nabij Florette, neer
gestort met het gevolg, dat de twee inzitten
de vliegers werden gedood.
KOLONI
Oost-lndifi.
I>e (stichting taei Hatsvia
lierdicht-
Ter gelegenheid van den gedenkdag
der stichting van Batavia heeft de gouver
neur-generaal /heden een hans neergelpgd
nan den voet van het standbeeld van Jan
Pietersz. Coen op het Waterlooplein. Een
enorme menschenmenigle was om 8 uur
daar verzameld, toen de burgemeester van
Batavia den gouverneur-generaal en zijn
gemalin, gravin Van Limburg Stirum, wel
kom heette. Alle hooge autoriteiten waren
aanwezig. Na nederleggen van den krans
sprak de gouverneur-generaal een geest
driftige redevoering, aarin hij hulde bracht
aan Coen's nagedachtenis en waarschuwde
tegen onze nationale neiging om ons eigen
werk te verkleinen, zoodat wij ons dikwijls
verbazen uit vreemden mond lof te hooren.
We vragen noch verier dank voor ons
werk in Indië, aldus de gouverneur. TocK
is dit werk voor ons een nationale schat van
gTOOte waarde, oan welks voltooiing wij ar
beiden in een harmonische samenwerking
met een groeiend aantal ontwikkelde lar.cs-
kinderen, vol von een bezielende macht.
Nadat de burgemeester van Batavia hierop
had geantwoord, werd een historische ten
toonstelling geopend in het museum, in b»j-
zijn van den gouverneur-generaal en gravin
Van Limburg Stirum, waarna het Bata-
viaansche Internaat gesticht werd (waarover
wij reeds eerder berichtten). De verdere dag
werd doorgebracht met volkssportfeesten op
het Koningplein, 's Avonds zou de geheele
wandeling om het Koningsplein geillumï*
neerd zijn.
I>© ©peaUiir van (ten Iniflscben
VolkMrRsul.
Hét NcJ. Ind. Persagentschap seint uil
Weltevreden dat dc Gouverneur-Generaal dien1
dag dc zitting van den Volksraad geopend
heeft met een rede, waarin hij wees op dc
noodzakelijkheid van versterking der politic
ter wille van. een kracht! i- bescherming vaiV
de veiligheid des lands tegen de toenemende
misdadigheid. AVanncér men onbevooroor
deeld den toestand beschouwt, bestaat er geen
reden om huiverig te zijn met het oog op
Indie's toekomst. Dc foul van een onjuist oor
deel over den toestand is gedeeltelijk te zoe*
ken bij dc pers. Dc inlandsche pers is buiten*
sporig in haar uitingen en zij geeft vaak op
zettelijk een onjuiste verklaring van regeer
ringsmaatrcgelen.
Noodig is dc overdracht van bevoegdheden"
aan vertegenwoordigende lichamen. Daar ech
ter een plotselinge overgang tot een moder
nen, westelijken regeeringsyorm schijn voor
werkelijkheid zou geven, dient men liet pad
voor geleidelijken overgang te effenen.
In afwachting van dc voorstellen der com
missie werkt de regccring reeds daaraan. Vóór
alles bereidt zij voor dc instelling van regent*
schapsraden en dessaraden. Uit de besprekin
gen ter plaatse is gebleken, dat talrijke groe*
pen van intellectueclen bereid zijn met dc
regeering samen te werken. Vele uitingen van
vertrouwen zijn vernomen
Het vermak-el ij kst in de menschelijke sa
menleving zijn dè wanhopige pogingen der
menschen om hun waren aard voor elkaar
1en missohien ook wel voor zich zelf te
verbergen.
FEUILLETON.
De Roman van een Nederlandscbcn Schilder.
Naar het Engelsch van
MAARTEN MAARTENS
door
J. L. van der Moer.
127
't Is alsof ik Raff hoor pralen. Ilij komt
.van avond hier.
Ik ben benieuwd wat ie hiervan zeggen
sol, zei ze, op het schilderij wijzend. Zal ie
hiervan ook zeggen dat je te beter kunt?
Daar ben ik wel zeker van.
Ik geloof 't niet. Maar we zullen 't af-
fwachten. Laten we nu maar eens over iets
«nders spreken.... Lis. mag ik de ouwe studeer
kamer nog eens zien?
Waarom wil-je die zien? De meubels zijn
Cr toch allemaal uit.
Allemaal?
Nude ouwe sofa is er nog; maar an-
Pers ook niet-s.
Je hebt 't beste bewaard. Dat is juist
"Weer Iets voor jou. Herinner jij je nog die
teerste verfdoos... op Sint-Nicolaas?
Die heb ik nas. 't Was iouw geschenk.
Ik zou die kamer toch nog zoo graag eens
willen zien, en vooral die ouwe sofa.
Goed dan. je z u 11 de kamer zien, zei hij
wanhopig, zwak, maar vertrouwend in de
overwinning, welke hij zooeven had behaald.
Hij nam den sleutel op de verborgen plaats
op izijn borst en ontsloot de zware deur.
Wacht één oogenblik, ja?
Hij btalc overal dc kaarsen aan.
Kom nu maar binnen.
Uit het atelier, trad zij thans in de door tal
van kaarsen verlichte, sedert lang verlaten
oude studeerkamer. Haar blik zocht het eerst
de oude sofa, die nog op haar eigen plaatsje
stond. Dan liet zij haar oogen langzaam langs
de met schilderijen behangen wanden dwalen.
Stil! sprak zij.
Met een gebaar beduidde zij hem, achteruit
te gaan. Zij bekeek het schilderij, dat het
dichtst bij haar hing, en aanschouwde een ver
rukkelijk paarse heide onder een bewolkten
hemel. Lang bleef zij er voor staan, beweging
loos, zonder één enkel woord te uiten. Lang
zaam trad zij voor een volgend schilderij.
Hij wilde spreken, haar iets zeggen, maar
weer legde zij hem het zwijgen op. Stil!" her
haalde zij, en beurtelings tuurde zij naar
rechts en naar links.
Maar ik moet spreken! barstic hij uit.
Ze zijn immers allen van joul van jou! 't Is
onze hei, zooals wij die samen hebben ge
kend en liefgehad! Hierin ligt mijn gansche
jeugd! Hierin ontwaken al mijn heerlijke
herinneringen! In alles leef jij, in alles zie ik
jou
Zij zonk neer in „Abrahams schoot" en be
dekte het gelaat met de handen. Zoo bleef zij
geruimen tijd liggen. Toen barstte zij in tra
nen uil:
O, waarom heb-jc dit gedaan? snikte zij.
Hij ging bij haar zitten op 't oude plaatsje,
op de oude sofa, in deze kamer vol herinne
ringen.
Omdat ik je liefhad, zei hij. Je weet 't.
Mjjn gansche leven heb ik je liefgehad!
Zij antwoordde niet dadelijk, maar wachtte
tot zij haar tranen had gedroogd.
Én ik! Mijn gansche leven heb ik jou ver
ongelijkt! Ik deed 't zonder opzet, miin schuld
zal ik niet onnoodig overdrijven. Ik was <le
vrouw van Pareys.
Om mijnentwille.
Zij kreeg een kleur.
Dat placht hij ook te zeggen. Uit jouw
mond klinkt 't niet als 'n belecdiging. Maar ik
vind 't zelf niet correct. Ik verlangde naar
weelde en naar een positie; dat heb ik hem
gezegd. Gedeeltelijk verlangde ik ze om jou
te helpen. Maar ik had jc niet zóó lief om....
met jc tc willen trouwen. Dat was niet in me
opgekomen. Je was immers nog 'n knaap?
En nu heb ik grijze haren.
Heb je die? Toch niet veel- O, Lis, jou
nobele ziel, hoe kon je dat toch doen?
Dat heb ik je al gezegd, 'i viel me niet
zwaar....
Dat moet je niet zeggen, Lis, ik kan 't
niet hooren...
Ik weet 't- Hij is dood, maar zelfs na zijn
dood vervolgt ie je nogl
Zij richtte zich op.
Hoe weet-je dat? riep zij verschrikt. Wie
anders dan ik kan je dat vertellen?
Onze goede vriend Job heeft je verkla
ring in zijn bezit.
Nu ontvlamde een hevige woede in haar.
Het hart der vrouw kwam in opstand.
Zool Alsof dat noodle wa$I Hij gaf dat
papier dus aan Job?
Zij keek naar dc hand die liet ondertee
kend had.
In die enkele dagen kwaru hij er in 't ge
heel niet meer op terug... Ilij had 'tpapier
dus aan Job gegeven?
Haar blik ontmoette de oogen van den man,
die haar zoo lang in stilte had liefgehad.
Wat betcekende die belofte? Hij begreep,
hij bedoelde volstrekt niet dat ik nooit met jc
zou kunnen trouwen.
Ik begrijp 't el, zei Lis. Ik heb ver
keerd tegenover jou gedaan door te spreken;
maar ik ben zwak, ik kon 't niet helpen. Maar
ik weet dat je niet met me trouwen kunt. Dat
heb ik gevoeld van den beginne af.
Zonder de belofte, zei zc zachtjes.
Ondanks alles had ik 't toch gehoopt, riep
hij uit.
„Och, zoo doel 'n mensch, niet waar, in 'n
dwaas oogenblik misschien. Maar dat is dan
ook slechts cén oogenblik, en dit is maar 'n
nietig deeltje van 'n heel leven! Als wij nu
trouwden, dan zouden Zc zeggen dat jc daar
op gewacht hebt, dat je eerst alleen om 't
geld getrouwd was cn dal Pareys je had la
ten wachten. Ze zouden ons uitlachen bij dc
gedachte, dat hij ons zoo lang gedwarsboomd
liad,
't Zou dc beschuldiging, die hij altijd
heeft volgehouden, waar maken, zei ze nog
zachter. O, bewijs jij nu aan onzen zoon dat
't niet waar is.
Ik weet 't, viel hij in, het hoofd achter
over werpend. Zijn schamperheid stond al
tijd tusschen ons. We moeten zorgen dat rijn
verdenking onjuist blijkt.
En die is onjuist, sprak zij haastig. Ik
heb me jegens hem nooit iels te verwijten ge
had, zooals hij meende.
,Jk kou bem dit met 'n gerust geweten zeg
gen. Jij bent de trots en dc bewondering valt
mijn leven geweest, Lis! Maar zij lachte
droevig, een blosje kleurde baar bleeke wan
gen ik heb nooit 't verlangen gehad, om
naar jc toe te komen. Daarom heb ik niet
minder van je gehouden.
Dan mag ik je wel dankbaar zijn voor,
die ondcrleckende verklaring, zei hij bitter.
Nee, Nee', Lis! Toe, steun mc. help mev
Wat kan ik meer doen dan je liefhebben en
bewonderen zooals ik altijd gedaan heb en
duizendmaal meer nog? O, die treurige, ellen
dige ziel. die sjacherde met jouw goedheid enf
erkentelijkheid jegens mij! Nee, die jou jo
roem ontroofde ên daarbijdaarbij mijn ge
negenheid, mijn medelijden, mijn och, noem
't zooals je wilt! O, Lis! Lis! Jij. met je nobel
hart! Wat kan ik toch voor je doen. wat moei
ik toch zeggen om 'l je duidelijk te maken? Iki
kan je alleen op mijn knieën danken, omdafl
je.mijn leven nog hebt mogelijk gemaakt! Na
die dwaasheid van mijn huwelijk, ben ik jon
alles, alles verschuldigd! God moge 't mij ver
geven dat ik jou je roem en je liefde heb ont*
roofd!
Lieveling, wij hebben clkaaT immers al*
les gegeven? Is dat geen geluk genoeg?
Nee. Ik kan jou nog 't grootste geluï
schenken. Ik kan jou je roem teruggeven.
Nee, je liefde is voor mij 't hoogste. GecJ
mc die. Laten wc den roem aan je zoon latent
't Zou dwaas en wreed zijn hem die tc ontn»
men.
(Wordt vervolgd}