„DE EEMLANDER"
BUITENLAND
BINNENLAND
TROTS.
HIJS DER ADÏIRIEHIIE»
D3 qnaestie^Mr. Van Traa.
Bnitenlandsche Berichtf.ii
18e Jaargang We. 75
per 3 m.tanden voor Anicrs»
WBimspmis loovt 1 l-80i Idem lianen»
rost f 2.I<X per weck (met gratie verzeker ng
'leges oDgeivitkea) 0.15, aleondeilijke nummcrj
7 C.OJ,
Dinsuag 23 September i«ia
HOOFDREDACTEUR: M«. D. J. VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF Ca
BUREAU: ARNHEMSCME POORTWAi. HOPK uTRecwT3ei!BSTr».
INTERCOMM. TELEFOONNUMMER 613
veel doet
nieuwen frisschen geest
Met aandacht heb ilc uit do verte de
quaestie van het al dan niet toelaten van
air. Van Traa als raadslid gevolgd. En he
den lees ik in het Dagblad, dat de rand
besloten heeft tot schorsing.
Een van de eerste daden van den nieu
wen raad. Maar een welke niet
verwachten van 'n nieuwen friss<
en ruimen blik. Eerder 'n uiting van ouder-
iwetsche, kleinsteedsche politiek, welke be
lhoren schepte in allerlei kleinigheden met
persoonlijken bijsmaak, hetzij dan wraak
zucht ol de lust om elkaar in de wielen te
rijden, onaangenaam te zijn of 'n hak te
zeiten.
Het is overbodig hier te verklaren, dat
tusschen onze politieke inzichten en die van
mr. Van Traa een diepe kloof gaapt. Maar bij
alle verschil van meening zou ik hem be
schouwd hebben als een der uitstekendste
raadsleden. Ik zou allerminste wenschen, dat
ziin invloed in den raad overwegend was of
dat de meerderheid der raadsleden achter
hem stond. Maar 't komt mij voor in 't alge
meen belang te zijn, dat alle groepen door
hun beste mannen vertegenwoordigd wor
den. De kiezers bewijzen ..wel vaak, dat zij
er anders over denken maar de massa heeft
doorgaans ongelijk.
Waar nu de vrii-lib. partij inderdaad door
een harer beste mannen vertegenwoordigd
was, vind 'k het allerkleinzieligste om op
grond van allerlei subtiele en spitsvoudige
argumenten zoo iemand uit den raad te wer
ken. Was een wettelijk beletsel aanwezig,
het spreekt van zelf, dat de toegang gewei
gerd moest worden. Maar in zoo dubieus
geval als hier aanwezig^ was, diende men
toch wat meer ruimheid van blik te toonen
en den doorslag te laten geven door de
overweging of de uitsluiting van 't raadslid
dn 's raads belang was. En wij zijn zeker dat
elke onbevoordeelde, die uitsluitend let op
de persoonlijke hoedanigheden, zich wel
.vachten zou om mr. van Traa buiten de
deur te zetten.
In geen enkel opzicht eischte het gemeen
tebelang de uitbanning van mr. van Traa.
fn geen enkel opzicht zou hij, meer dan de
andere raadsleden, -eigen voordeel kunnen
najagen. En êie vrij-lib. fractie is niet zoo
talrijk en haar standpunt toch inderdaad ook
niet zoo sterk, dat men 't in 't algemeen be
lang zou kunnen achten om een harer béste
woordvoerders het zwijgen op te leggen.
Het hardnekkige verzet van den heer Hof
land maakt den indruk, dat'hij zich graag
van 'n lastig tegenstander wenschte te ont
doen .Dat zou dan echter wel van groote
zwakte getuigen. En als de „nieuwe ma
nieren" welke cle heer Hofland aankondig--
k de, hierin bestaan dat men niet zal opzien
tegen allerlei gepietepeuter ten opzichte
van z'n medeleden, dan gaat de Amersfoort-
sche raad 'n allesbehalve frissche toekomst
tegemoet.
De vrij-liberalen ziin eerder onbewuste
propagandisten dan gevaarlijke tegenstan
ders voor het socialisme. Maar zulks belet
niet, dat mr. van Traa den heer Hofland me
nig zuur oogenblik zou bezorgd hebben en
van den heer Hofland en z'n roode makkers
kan ik dus begrijpen dat zij hem liever niet
in de raadszaal zagen. Maar de andere
raadsleden hadden wijzer moeten zijn, en
wat ruimer standpunt moeten innemen.
15 Sopt. 1919. v. S.
ven van den gecommitteerden opperpiesi-
dent van Oost-Pruisen Winnig, dat in de Ko-
nings-bergsche Volkszt. is opgenomen. Het
schrijven is een antwoord op een brief van
Iemand, die er over geklaagd had, dat de
verwachtingen, die in Oost-Pruisen op de
revolutie waren gebouwd, algemeen teleur
gesteld waren. Op die klacht geeft de hoer
Winnig, die evenals de klager sociaal-demo
craat is, te kennen, dat hij ook door de re-
daarvoor noodige tonnage beschikbaar stel
len.
De rand heeft het rapport van de bijzon
dere commissie in Teschen goedgekeurd,
waarbij voor de uitvoering van de volks
stemming een termijn van drie maanden
bepaald worclt.
P a r ij s 2 2 Sep t. (N. T. A. Draadloos
uit Parijs). Von Lersner heeft twee nota's
aan het secretariaat-generaal van de. Vre-
volutie ernstig teleurgesteld is; hij gaat dan j desconferentie doen toekomen. De eerste
voort: bevat een protest tegen de houding van den
„Misschien is mijne teleurstelling niet Franschen commandant Bastiani, door dezen
Politiek Overzicht
Een opmerkelijkë bekentenis over de uit
komst van de omwenteling, die in Novem
ber 1918 als een stormwind over Duitsch-
lar.d is losgebroken, is vervat in een schrij
zoo groot als de uwe, want ik heb niet zulke
buitensporige verwachtingen van de revo
lutie gekoesterd als gij schijnt te hebben
gedaan. Ik heb df revolutie niet gowild en
onze geheele partij heeft haar niet gewild.
Wij hebben integendeel vier jaren in woord
en schrift tegen de revolutie gestreden, niet
omdat wij met de oude toestanden tevreden
waren het is niet noodig dat te zeggen
maar omdat wij wisten, dat de revolutie onze
militaire en politieke instorting zou beteeke-
nen' en ons aan de wraakzucht en roofzucht
van de van haat vervulde vijanden zou uit
leveren. Dat is de waarheid en daarom moe-
ten wij thans niet doen alsof wij de revo
lutie hadden gewild. De afrekening met het
oude régime, de volledige en toornige af
rekening, zou nadat de vrede gesloten .vas
toch gekomen zijn. Wij hadden haar kunnen
verrichten, zonder ons land aan de over
moedige overwinnaars uit te leveren. Wij
zouden clan ook het voordeel hebben gehad
te kunnen steunen op gedisciplineerde en
zich van hun doel bewuste massa's en had
den niet behoeven te vreezen, dat de revo
lutie een gelegenheid werd voor krank-
zinnien en misdadigers.
Ik wil u slechts mijne meening zeggen,
waarom de revolutie onze verwachtingen
moest teleurstellen. Omdat de revolutie ge
schiedde op een lijd toen groote mossa's
van het volk den moreelen ruggesteun had
den verloren, liep zij gevaar haar doel uit
het oog te verliezen en de geheele staats
orde en economische orde te vernielen. Gij
weet zelf hoe dichtbij dit gevaar een tijdlang
is geweest, en dat het ook heden nog niet
nis overwonnen kan worden beschouwd.
Maar hoe grooter dit gevaar wordt, des le
grooter wordt voor ons, 'die dit gevaar willen
afweren, de dwang om gemeenschappelijk
te handelen met allen, die zich aankanten
tegen cle ontaarding van de revolutie. De
regeering deed een oproep tot verdediging.
Wie *volgden echter haren oproep? Voor
een aanzienlijk deel waren het leden van de
bezittende klassen en, voor zoover zij poli
tiek dachten, van de niet-^ocialistische par-
tijën. Het arbeiderselement^ Weef op zijde
staan. Deze ontwikkeling bepaalde nu echter
ook de politiek der regeering. Omdat rle
hulp van het burgerlijke element voor de in
standhouding van de staatsorde en de eco
nomische orde onontbeerlijk was, kon de re
geering niet een zuiver sociaal-democrati
sche politiek voeren, maar moest zij ook op
de aanspraken van de overige bevolking let
ten en daarmee rekening houden. Ook ik kan
natuurlijk niet buiten rekening loten, dat de
medewerking van de niet-sociaal-democrati-
sche kringen voor de nieuwe regeling en
den wederopbouw van ons staats- en econo
misch leven onmisbaar is. Wanneer ik
iemand noodig heb, dan mag ik hem nief
voor het hoofd stooten."
P a r ij s, 21 Sept. (R.) De opperste raad
heeft besloten, dat de Czecho-Slowakische
troepen, die zich thans, ter sterkte van
50.000 man, in Siberië bevinden, zullen
worden naar huis gezonden. Engeland, de
Vereenigde Staten en Frankrijk zullen de
aangenomen tijdens de gebeurtenissen te
Birkenfeld. De tweede nota-heeft betrekking
op de installatie van Duitsche vertegenwoor
digers te Parijs, nadat het vredesverdrag
door de Fransche Kamers zal zijn geraifi-
ceerd.
Daar de lokalen van het gezantschapsge
bouw te klein zijn om de leden der verschil
lende commissies te herbergen, die nog ge
durende langen tijd den rol van tusschen-
persoon zullen moeten spelen tusschen
Parijs en Berlijn, alsmede de vele secreta
rissen en steno-typisten, die aan die com
missies verbönden zijn, heeft von Lersner
daarom in cle wijk van het Champ de Mars,
drie localiteiten gehuurd, die thans in orde
gebracht worden.
P a r ij s, 2 2 S e p t. (N. T. A. Draadloos
van Lyon). Heden morgen om vier uur heeft
baron von Lernen de door de geallieerden
geëisc'nte verklaring onderteekend, waarbij
de nietigheid van art. 61, al. 2, der Duit
sche grondwet erkend wordt.
Rome, 22 Sept. (Stefani). De in den
laatsten tijd door de dagbladen verspreide
berichten over de gebeurtenissen in Fiume
zijn zeer overdreven en soms van allen
grond ontbloot. Vooral geldt dit van de
sterkte cler in Fiume vereenigde strijd
macht en van de aanwijzing der korpsen,
waartoe zij behooren. In den omtrek van cle
wapenstilstandslijn en in Dalmatie bespeurt
men bewegingen van Joegoslavische troe
pen en de samenstelling van afdeelingen,
samengesteld uit Joegoslavische vrijwilli
gers. Generaal Badoglio heeft instruction
gegeven, opdat overal een zeer strenge be
waking worde uitgeoefend.
Brussel, 2 2 Sept. (N. T. A. Draad
loos van Lyon). De geallieerden zijn het
eens geworden over een voorloopige ver-
deeling van de Duitsche petroleumschepen.
Frankrijk krijgt 30.000 bruto-tonnen
«scheepsruimte, België i'2.G00, Italië 6000.
Van de rest krijgt Groot-Brittannië drie
kwart, de Vereenigde Staten een kwart.
B e r 1 ij n 2 1 S e p t. (N. T. A. Draadloos
van Nauen). De chef van de „Reichswehr-
befehlstelle" Pruisen, kolonel Reinhardt en
de chef der admiraliteit, admiraal von
Trolha. zijn op 19 Sept. door den minister
van delensie op de grondwet beëedigd. Don
20en naro Reinhardt den eed op de grond
wet af aan allo officieren en ambtenaren van
het toekomstige Tijksministerie van verde
diging en van den olficiersstaf van het
groepscommando der rijksweormacht.
B r u n s w ij k, 21 Sept. (W. B.) Bij de
gemeenteraadsverkiezingen in Brunswijk,
Wolffenbuttel, Blankenburg, Helmstedt en
Bad Harzburg, zijn de onafhonkelijken ge
heel geslagen. In de stad Brunswijk werd de
oude opperburgemeester met overgroote
meerderheid tegen de stemmen van de onaf-|
hankelijken herkozen.
B e r 1 ij n 2 2 Sept. (N. T. A. Draadloos
van Nauen). Het kolengebrek dreigt ook in
Berlijn tot een noodtoestand te zullen lei
den. De gasfabrieken aldaar deelden Zater
dag mede, dat zij nog slechts kolen voor
drie, gedeeltelijk nog slechts voor twee da
van 1—4 rcqels 0.85^,
met Inbegri;) vn een*
-»cwijsnummer, elke icgel uiccr Q 2O, i.-c nb o»'
din.qeu 1 5 ïcgcls O.iO. Voor handel bcdrijK
bestaan xcci voorcicchge bepalingen tot hel herhaald)
advcrtecren. bij abonnement h'cne tlicuiairc.
bevattende dt voorwaarden, wordt op aanvraag
tocqczondcn. Bewijsnummers 5 cent. i
gen hebben. Dc rijkskolencommissaris wijst
erop, dat alle geruchten over beweerde nog
aunwezige kolenvoorraden bij de mijnen on
juist zijn, daar nergens meer dan een hoe
veel Öhci<l van één dag productie bij de mij
nen aanwezig is.
Hamburg, 21 Sept. (W. B.) Heden
is een directe stoomvaartlijn van Hamburg
naar Nederlandsch-Indië geopend met het
Nederlandsohe stoomschip Lombok, dot van
Hamburg naar Soerabaja (Java) is vertrok
ken.
B e r 1 ij n, 2 1 S e p t. (N. T. A. Draadloos
van Nauen). De Zwitsersche bondspresident
bericht, dat hij geen nieuwe condidatuur
voor den bondsraad wil aanvaarden voor cle
nog dit jaar te houden nieuwe verkiezingen.
B e r 1 ij n, 2 2 Sept. (N. T. A. Draadloos
van Nauen). Het Japansche gezantschap te
Rome kenschetst den door de Temps open
baar gemaakten tekst van de beweerde Jn-
pansch-Duitsche overeenkomst van herfst-
1918 als een ongehoorde vervalsching. Ja
pan heeft nooit tijdens den oorlog den
plicht van loyaliteit tegenover zijn bondge-
nooten geschonden.
New-York, 22 Sept. (R.) Een natio-
nade staking van werklieden in de staal
industrie is te 1 middernacht begonnen. Uit
berichten uit Pittsburg, Chicago, Cleveland
en andere plaatsen blijkt, dat duizenden het
werk hebben neergelegd. De stakingsbe-
richten zijn echter ten deele nog tegenstrij
dig. Zoo verklaren bijv. de officieele ver
tegenwoordigers der maatschappijen te Pitts
burg, dat de meeste bedrijven nog met ver
minderd personeel werken, terwijl de arbei
ders-leiders zeggen, dat reeds gedurende
twee dagen cle volle uitwerking der staking
gevoeld wordt.
Kaapstd, 20 Sept. (R.) Hertzog heeft
in een rede in een vergadering van nationa
listen geantwoord op Smuts' beroep op
eensgezindheid. Hertzog zeid.e, dat de natio
nalisten allen wenr.chen, dat eenmaal de
volkomen onafhankelijkheid van Groot-Brit
tannië worclt verkregén, en dat zij niet met
Smuts zouden kunnen samenwerken, wan
neer die samenwerking beteekende dat zij
dit ideaal moesten prijsgeven.
raai ter beantwoording van dc Troonrede, luidf
uls volgt
Mijne Hoeren.
Dankende voor het Adres von Antwoord oi*
do rede, wnnrmede Ik dc zitting der Sta.en4
Generaal heb geopend, verzoek Ik U ad«.
Eerste Kamer Mijn erkentelijkheid ov< te Ken*,
gen voor dc belangstelling wnarmodo zij kervnif
nam van de toezegging von de vgle en i, wich~
tigc i ngekondigde wetsontwerpen en vour dc"
verzekering dat de heele Natie achter Mij staal
bij de handhaving van de onschendbaarheid van
Ons grondgebied.
Van harte hoop ik dat Gods zegen moge rus'
ten op den arbeid der Sinten-Generaal.
Audiënties. De gewone audientfo
van den minister van Arbeid zal Donderdag
25 September 1919 niet plaats hebben.
De Staatcourant van 22 September
bevat o. o. dè volgevido'Kon. besluiten:
benoemd tot belasting-ontvcnger te Hen
gelo J, J. van Pienbroek, thans te Amster
dam 5e kantoor; te Alphen a. cl. Rijn A.
Potjer, thans te Zuidhorn; te Geertruiden-
berg M. van dér Linde, thans te Heinkens-
zand; te Heeriep1 He'nhus, thans te Har-
melen; te Hoensbroek \V. Th. van Thiel
thans te Eysden; te Lekkerkerk A. G. de
Brauw, thans te Overschie; te Wijhe B.
Both, controleur der invoerrechten en ac
cijnzen te Rotterdam; te Buiksloot B. van
Ewijk, thans te Barneveld; te Oosterhout D.
Brandenburg, thans te Zwaluwe; te Delfzijl
C. P. Ooshoek, verificateur der invoerrech
ten en accijnzen te Rotterdam; te Oude Pe-
kela Th. Th. Winkler, rijksklerk 2e klasse te
Breda, thans belast met de tijdelijke waar
neming van het ontvangerskantoor te Oude
Pekela; te Nieuw-Niedorp J. Lensveld, thans
klerk 2e klasse te Amsterdam 2e kantoor; te.
Axel J. Beaufort, commies-verificateur le
Kerkrade;
tot burgemeester van Doetinchem W. S.
J. Tenkink;
tot president der rechtbankte Zierikzee
mr. S. Friezenberg, thans rechter in de
rechtbank te*Tiel.
Het wederantwoord der Koningin op het
Adres van dc Eerste Kamer der Staten-Gene-
De Minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, Dr. de Visser,
heeft zijn verblijf te Wassenaar naar een
perceel aan de Jan Pieterszoon Coenstraat
te 's-Gravenhage verlegd.
Nederland en de Volkeren-
bon cl. Het Kamerlid Van Dijk heeft tot do
ministers van Bnitenlandsche Zaken en van'
Arbeid de volgende vragen gericht
lo. Is door de Nederlandsche regeering
officieel een uitnoodigng ophangen om'
deel te nemen aan de Internationale Con-
ferentie, welke dit jaar, als uitvloeisel van/
het Vredestractoat van Versailles, le Wash
ington zal worden gehouden
2o. Zoo ja, is die nitnoodiging door do
regeering aanvaard
3o. Indien de uitnoodiging is aanvaard,
kunnen Hunne Excellenties dan medecleo"
len
a. welke de aard dier conferentie is
b. welke verplichtingen uit het uonvaaf»
den dier uitnoodiging voorgons lor.cl voort
komen ten opzichte van het toe-treden lot
den Volkerenbond en het uitvoeren van cle
besluiten, op die conferentie t? nemen
c. welk mandaat door de regeering aan
hoor gedelegeerden naar die conferentie zal
wordeh verleend
Rxdiolter 11'tlhelai.
Het bericht van de Libre Belgique, dat d«
Nederlandsche gezant te Parijs nirdedeeling
zou hebben ontvangen, dat aan Nederland
binnen veertien dagen de uitlevering vam
•den gewezen Duitschen keizer zou gevraagd
worden, is, naar aan de N. R. Ct. uit Parij»
wordt geseind, onjuist. Wat te verwachten/
was. Toch blijft "d-> Libre Belgique voort-
fantaseeren. Het blad verneemt thans uit
Dfn. Haag, dat het verzoek tot uitlevering
van glen ex-keizer „geen verwondering boor
de." De Nederlandsohe regeering zal op het
verzoek van den Oppersten Raad met een
beleefde maar formeele weigering antwoor
den. Men verzekerde aan den correspondent
van dit bind uit zeer goed ingelichte bron,
dat de geallieerde mogendheden een weige
ring van de Nederlandsche regeering ver
wachten, welke zelfs door hen eenigszins
gewenscht zou zijn, opdat de quaestie, wel
ker oplossing niet zonder moeilijkheden zoir
gaan gepaard, tenslotte definitief van de
baan zou zijn.
Dit laatste is geen nieuws meer doch eer»
„on-dit", dat al bijna een half jaar oud is.
De Libre Belgique komt het nog eens op
warmen of het een kolossale primeur is.
Inmiddels verneemt het Ho II. N w s b.
uit Londen d.d. 22 September
Sir Gordon Howard, de attorney general,
heeft het rapport dat hij betreffende het pro
ces van den ex-keizer moest opmaken, vol
tooid. Zijn opport is aan den oppersten
tergeallieerden raad overgelegd.
De berg zal wel een muis baren f
De man, die de kleedkamer zijner vrouw
binnengaat moet een wijsgeer of een dwaas
7ijn.
P.oman
door
Mi I., il. J. LAMBERTS IIURRELBRINCK.
9
,En waar js de jongen nu?" vraagt Voncken.
„Daar in de wieg.1'
Een met trillende vingeren wegschuiven van
Jict blauw gordijntje en tegelijkertijd nieuwe
Bcliok in huii, bij het aanschouwen van liet
klem, tenger lijkgezichlje met gesloten oogjes
ap lief lijn bollend kussentje.
„Wat zeg je er van moeder is liet geen
lief kindje?''
...Ja... ja... maar toch niet... zoo flink als jij
er, .leane, toen jelui waart geboren."
j ..Maak je daar niet ongerust over, 't zal
zich gauw genoeg raltrapceren 't is ge
zond, 't mankeert niks, heeft cle dokter gezegd
en hoe vond je het vader, dal wij 't naar jou
genoemd hebben, Gérard?"
„Keel, heel lief Bcibke*' dén starenden blik
ona.gewend op het mummiekopie, ..maar 't is
lorh niet juist hetzelfot': Gradi's en... hoe is
l'c: nou ook weer?"'
/•tray], jouw naarn, maar in 't Fransch
Ba lui hier. zouden dat van z'n lew-n niet kun
nen uitspreken, Gradus zoo'n naam bestaat
hier niet."
,,'t Kan wel Berbkc, ik geloof het graag en
ik dank je ook wel voor de attentie, maar het
simpele Gradus was mij toch liever geweest,
als ik het rui maar eens ronduit zoo zeggen
mag."
Op dit oogenblik Réné en Jeanc die zachtjes
de kamer binnentreden.
„Dag vader, dag moeder," de zoen, „wel,
dat is lief, dat jelui toch gekomen bent en ben
jelui niet content met jelui kleinzoon?"
„Zeker, zeker, maar 't moet zich nog ma
ken, 't is een fijn wichtje clc kleine See.. See..
hoe is 't nu toch ook weer?"
„Gérard.''
„O ja, Secraar, ik hoop, dat ik liet zal kun
nen onthouden, Seeraar... Secraar.
Toen Réné enkele woorden tot Jeanc, door
dezen terstond vertaald, dat de dokter gezegd
had, dat Berbke zich vooral rustig moest hou
den, dat ze haar niet te veel moesten vermoei
en en dat het diné ook klaar was.
Goed, goed, ze zouden cl gaan; ze zagen
dal uit zich zeiven ook wel. dat ze niet te lang
bij Berbke mochten blijven ook heel anders
als toen Truike een kind kreeg; t had haar
niks kunnen schelen, al had dc heele kamer
den gehcelen dag vol menschen gezeten den
zesden dag na hare bevalling had zij dc koeien
al gemolken.
Nog enkele kussen met nauw aanrakende
lippen, en meewarig hoofdschudden, slechts
murmelend in eenfoonige herhaling: „arm,
arm kindje" en met zachte schuifolpasjes ver
laten zij het vertrek.
Aan tafel heeft Triiike gevraagd, waar haar
zuster Anneke was t verbaasde haar, dal ze
die nog niet gezien had.
„Tahtp. w«s on liet oogenblik buiten nr. oen
stil dorp," verklaarde Jeanc ja, dat was een
triestige affaire geweest, die liad zich clc plot
selinge dood van haar man zoo aangetrokken,
dat het haar onmogelijk was geweest om in
hetzelfde huis, op diezelfde kamers te blijven,
waarin zij altijd had gewoond -- 't was haar
ook al heel gauw te druk geworden, altijd,
den gehcelen dag die honderden menschen in
den winkel, 'i was haar geweest of alles voor
haar oogc» draaide, ze had er altijd hoofd
pijn van gehad gelukkig ging het nu al een
beetje beter inei haar daar buiteu, waar niet
alles haar aan haren man herinnerde, waar
ze niet altijd den kop vol van hem moest heb
ben.
,.Gcen wonder, dat konden ze wel begrijpen,
als je jaren lang samen zoo gelukkig bent ge
weest, als je zoovéél van elkaar gehouden, al
tijd samen zoo hard hebt gewerkt
„Dat hadden ze," verzekerde Réné, als va
der nog maar tien jaar had mogen blijven le
ven, dan zou dc geheele zaak van hem ge-
woest zijn, van hem alleen."
„"Wat?" heeft Voncken verwonderd ge
vraagd, „was dc zaak dun niet van hem al
leen?"
Van hem alleen dacht vader soms, dat
die geheele zaak enkci en alleen „zijn" eigen
dom was geweest ja, als dat waar was dan
zouden Réné, Emile er, Berbke nu zoowat tot
de rijkste lui van Luik behooren zoo ver
waren ze nog niet ze beheerden, bestuurden
dc zaak Réné en Emile waren na den dood
van den vader de directeuren er van gewor
den.
Gek toch, dat ze hem daar nooit iets van
verleid hadden „maar, als die zaal dan
niet van hen was, vau.wie was zc dan wel?"
„Van eer. naamlooze vennootschap."
..Wat is dat- een naamlooze vennootschap?"
„Dat zijn 'n heele boel lui le samen, dlc
geld bij elkaar hebben gebracht, aandeden
hebben genomen, zoofls ze dat noemen om
daarmede negotie tc doen, de een heeft één
aandeel, een andere twee, weer een ander
drie, -enz."
„En hoeveel is dan zoo'n aandeel?"
„Da's verschillend in wat voor zaak; in de
onze is elk aandeel tienduizend francs."
„Zou., zoo. cn wat moeten ze daarvoor
doei:?"
Vv.it ze daarvoor tc doen hebben niet
veel, eens per jaar te samen te komen, een
lekke;- kop koffie of een glas wijn drinken, die
wij hun offreeren, een sigaar rooken, ook van
ons n dan te hooren hoeveel winst wij in het
afgcloopen jaar hebben gemaakt om dan dc
procenten van hun aandeden op te strijken
en te teekenen, dat zc die ontvangen hebben."
„Dat is gemakkelijk verdiend geld en
hoeveel procenten krijgen zc dan wel?"
„Da's verschillend, das niet dk jaar het
zelfde, de cene keer eens-twintig, de andere
keer vijf en twintig, 'n paar jaar geleden heb
ben zc zelfs veertig procent gehad."
„Da'3 'n mooie rente van je geld, 'n pracbl-
rente," geeft Voncken toe maar één zaak is
hem toch niet duidelijk waarom moest va
der Du rand en nu Réné zoo hard werken, als
het toch maar voor den zak van anderen was."
„Maar daar wordt hij toch voor betaald, of
dacht vader soms, dat hij dat enkel voor z'n
plcizicr deed, dan had hij het glad mis hij
en Emilie kregen samen daarvoor vijftig dui
zend francs als directeuren schoon in het
handje 't spreekt van zelf, dat Réné daar
van het grootste deel kreeg, omdat hij ook
het meeste deed dat was een afspraak tus
schen; beide broeders, maar buitendien kregen
zii ook nou dc nrocenlen van de aandcelen. die
zq van vader geërfd hadden.''
„Zoo, zoo, jg, hij begint 't nu wel zoo'n beetje
te snappen, en hoeveel aandeden hebben ri
dan wel van den ouden Durend geërfd?"
„Tien is het niet waar Réné. hcblven jelui
niet aandeden van papa Durend gekre
gen?"
„Ja. tien."
Tien, da's honderdduizend francs dat valt
hetfn tegen hij zou niet graag oversteken
„hoeveel aandeden zijn er wel?"
„Vijftig is 't niet zoo Réné?" W
„Ja, vijftig."
„Dat maakt vijfmaal honderd duizend frano
dat begint er op tc lijken 'n heele boel,
toch beroerd, dat dit r.iet allemaal eigen geld
is jc werkt altijd met zooveel meer plcizic»
als het voor je zeiven is."
„Dat is zoo, dat zal niemand heetcn licgem
maar Réné hoopt in niet al le langen tijd r*
de aandeden a pari te kunnen lcoöpcn."
„Wat is dat, a pari?"
„Tegen honderd procent"
„Kan je hegrijpen die lui zullen zoo geï
niet zijn, om die anndcelen, die twintig tol
veertig procent opbrengen, voor honderd pro*
cent te verkoopen hij zou zoo stom niet zij*
daar zou hij met z'n simpel boerenverstand
toch tc slim voor zijn."
„Daar is geen quaestie van stom of slim
zijn zc moeten, moeten, als Réné over e«r
paar jaren met dc duiten voor hen staat.'-1
9
tvordt vcrvolgdV
■r
