AMERSFOORTSCH DAGBLAD „de eemlander
Fontein&Sclaiippers
tweede blad.
BINNENLAND
Brieven Dit Genève.
ARNHEM.
Gestort Kapitaal
Reserven
Opgericht 1866.
f 10.000.000
- 4.400.000
MeÉleerinp. Kiinsüianiicl Behpj en Stoffeerderij.
Lamiestraat 42. Tel, Int. 496 AMERSFOORT
Berichte*
18e Jaargang
No. 128
Zaterdag
22 November 1919
Mondain Genève. Daarover wilde immers
een mijner bekoorlijkste lezeressen, dat 'k
thans schrijven zon
Maar beslaat er 'n mondain Genève? Er
zijn dagen, dat men daaraan twijfelen zou
en hier Tondioopt met 'n gevoel alsof men
'dan toch in 'n groote en mooie provincie
stad vertoeft. En dat gevoel zal zich wel het
steiksl opdringen in de eerste weken no het
'einde von het seizoen, als men nog leeft in
de herinnering van de schitterende dagen
toen de zon nog gloriede over het blauwe
meer en de thans verlaten kaden de druk
bezochte wandelplaats van 'n elegant en in
ternationaal publiek was. Maar het gemis
van de uiterlijke bekoring van mondain Ge
nève wojdl ruimschoots vergoed door de
geestelijk*? verkwikkingen, welke ons onder
cle tijdelijke heerschappij van Intellectueel
Genève rijklijfc geboden worden. In afwach
ting misschien \an de nog grootere zege
ningen van 'n futuristisch Proletarisch Ge
nève, wanneer al wat aan schoonheid, in
tellect en wijsheid herinnert weggeveegd
zal worden en het overtollige burgerbloed
het thans 200 klare meerwater troebel ma
ken 2aJ
Bestaat er 'n mondain Genève Naar
mondaine Genevois te zoeken, zal vergeef-
sche moeite zijn. Het mondaine, dat men te
Genève vindi. is uitheemsch.
De Genewis is immuun gebleven voor
het uitheemsche. Hij is de Hollander van
Zwitserland. Vandaar de sympathie, welke
wij voor hem hebben. Het Calvinisme heeft
hem hereditair belast met dat geesteliik-
ïtrakke en uiterlijk-deMge, dat ook den
Hollanderkenmerkt. Hij komt niet uit de
plooi en uit den kleinen kring, waarin hij
'altijd geloeid heeft en altijd wil blijven le
ven. Hij is niet zonder reden zich be~
vrust van z'n waarde en koestert 'n dageliik-
sche vrees om in aanraking te komen of
rich ie encanailleeren met de vreemde
snoeshanen, die in steeds grooteren getale
z'n. heilig vereerde stad en republiek over-
stroomen. Ook dat niet zonder reden ove
rigens, want met die vreemdelingen heeft
hij de treurigste ervaringen opgedaan niet
alleen met de Bolsjevistische propngandis-
cn, die onverdroten en met stijgend succes
voortgaan z'n zwakkeren broeders 't hoofd
op hol ie brengen met hun onwijze en ver
nielzuchtige theorieën en hun evangelie
.an de heat maar ook met elementen uit
le wat men, niet zonder ironie, betere stan
den noemt. Er hebben heel wat grands seig-
neurs en grandes dames te Genève geleefd
- .en er. zullen er nog wel leven, die
noch „grand" noch ..seigneur" nóch „dame"*
waren .En de oplichters en spionnen waren
ohtler hen niet "het minst talrijk. Heel wat
romantische en spannende verhalen doen
over hen en hun avonturen hier de ronde.
Ook Hollanders zijn dupe geworden van de
„vriendschap" van 'n Italiaansche gravin,
die tijdens den oorlog hier 'n bekende fi
guur was, 'n coquette 70 jarige avonturier-
der en- intriguante, die zich zoo wel gecon
serveerd had. dat zij de amie van 'n 70
jarigen Roemeenschen Bojaar geworden
was. De jeugdige oude dame had aller har
ten en sympathieën vervoerd en zelfs 'n
proces wegens oplichting had, ho.e opzien
barend hc» ook was, het vertrouwen harer
meeste vrienden en vereerders, niet ge
schokt. Toen de Roemeen, die als getuige
opgeroepen z'n vriendschap verloochende,
'erldarende de dame niet te kennen althans
niet te wïHen kennen, ging er in de rechts
zaal 'n luid gemurmureer op. Na de vrij
spraak w»s zij in cle meeste oogen weer
volkomen -gerehabiliteerd.
Maar ziet, eenige maanden later kwam
het bericht/ dat de p s e ir-d o g r a v i n Z.
in Italië als Duitsche spion gefusilleerd was!
Is het wonder dat de Genevois, die zulke
geschiedenissen telkens weer in zijn stad
ziet afspelen, zeer argwanend en zeer gere
serveerd tegenover de vreemdelingen staat?
De goeden betalen voor de kwaden en de
goedgezinde vreemdelingen zien dus tever
geefs uit naar eenige hartelijke toenade
ring van de zijde hunner g-aslheeren, die
trouwens, ook bij hun landgenooten, even-
a's cle Utrechters en Arnhemmers te on
zen!, cm hun stijfheid bekend staan. Zelfs
respectabele. Hollanders, die hier jaren
lang met hun familie wonen, hebben in de
kringen der Genevois, geen toegang weten
te krijgen. Heel anders dus dan in ons
-Holland, waar men zich beijvert om den
vreemdeling aangenaam te zijn en hem aan
den haard en de eettafel te doen plaats ne
men. Of hebben de ervaringen met onze
Belgische gasten ^orns wijziging in die ge
woonte gebracht Het is misschien niet aar
dig ven de vreemdelingen, maar, waar zij
ook samenkomen, de Genevois is 't dank
baarst onderwerp van hun gesprek en het
is zelden veel goeds wat zij van hen vertel
len Maar of het ook altijd even rechtvaar
dig en waarheid getrouw is'? Men geeft nu
eenmaal graag af op cle menschen in wier
midden men woont, hetzij 't vreemdelingen
of medeburgers zijn.
Dat mondain Genève niet 'door de Gene
vois gevormd wordt, zal men nu wel be
grijpen. In de zomermaanden is Genève vóór
alles 'n vveemdelingenstad, maar ook in den
winter zijn het bijna zonder uitzondering
vreemdelingen, die men hier in het mon
daine leven ontmoet. Niet zoozeer winter*
gasten als wel hier gevestigde vreemdelin
gen. Want als winterverblijfplaats behoeft
men waarlijk niet near Genève te gaan. Na
October is men er niet voor z'n pleizier.
.De stad ligt aan de Zuid-Westpunt van het
meer en is dus volkomen open voor den
N.-O. wind, de bise genaamd, welke de
schrik is van de bevolking en reeds 's zo
mers wordt de vreemdeling gewaarschuwd
voor dien ijzig-kouden wind. Wij hebben er
al eenige voorproefjes van gehad!
Er zijn hier vreemdelingen en vreemde
lingen. Er zijn er, die hier gevestigd zijn
omdat zij Genève, het meer en de omstre
ken lief hebben, er zijn er die voor hun
studie hier vertoeven, er zijn er die 't eer
zaam bedrijf uitoefenen. En al dezen wor
den gaarne geduld. Maar er zijn ook „indé-
sirables" en daaronder verstaat men niet
alleen degenen die het weinig nobele be
roep van politiek agent uitoefenen maar ook
de „noceurs", de pretmakers, de danseurs,
de spelers, kortom degenen, die hier 's win
ters de mondaine reputatie van Genève
hoog houden.
Voordat de wintersport in de bergen be
gint, is Genève, als een der grootere steden
met de meeste amusementen en distracties,
'n verzamelplaats voor deze bijzondere in
ternationalisten. In de dure restaurants en
bars zijn zij de trouwste bezoekers. Zij ge
ven elkaar rendez-vous in het Kursaal-res
taurant en in de andere elegante etablisse
menten, waar men s middags en 's avonds
voor werkelijk schappelijke prijzen tegelij
kertijd van z'n thé-complet of cocktail en
van de demonstratie* van moderne dansen
geniet, 'n Tea-room of restauraiTt, clat zich
'n beetje respecteert, moet hier 'n strijkje
hebben; en als het nog voornamer clientèle
wenscht, dient het eenige danseurs te en-
gageeren. Sem en Sonja bijv. zijn 'n zeer
bewonderd danspaar en de restaurants be
twisten elkaar hun optreden.
Dansen behoort hier trouwens bij het ge
luk der menschen. De Jong-radicole partij
organiseerde 'n liefdadigheidsbal om de
verkiezing van haar leider tot kamerlid te
vieren en ik ben er zeker van dat zii nog
meer succes had dan de oud-radicale par
tij, welke haar aanhangers tot 'n „choucrou-
te" (zuurkool-maaltijd) uitnoodigde.
De vreemdelingen, die hier het minst ge
zien zijn en het ongunstigst aangeschreven
staan, 'zijn de „macaques' De raam be-
teekent eigenlijk „aapje" en werd gegeven
aan de Zuid-Amerikanen, die in Europa
goede sier kwamen slaan en zich door hun.
zwierig uiterlijk onderscheidden. Thans
wordt ieder, die er wat overdreven dandy
achtig uit ziet, voor macaque uitgescholden
Gewoonlijk behooren zij nu niet juist tot de
elite der menschheid en de speeltafel is
voor hen niet een cler minste aantrekkelijk
heden.
Er wordt veel gespeeld in Genève. Wie
het Variété theater van cle Kursaal bezoekt,
kan daar niet binnentreden zonder de. speel
zaal to passeerên en in cle pauze stoan_,d_e
toeschouwers in dichte rijen om de rou
lettes geschaard. Er kan wel niet grof ge
speeld worden cle hoogste inzet is 5
franc maar ook bij de gewone inzet van
franc kan men in een uur tijds heel wat
verliezen. Er zijn vaste klanten maar nog
meer gelegenheidsspelers, menschen die
hetzij voor de grap, hetzij voor cle bekoring
bezwijkend, er eens 'n franc aanvoegden
om te probeeren hun entree terug te win
nen. Maar vooral hier is het le premier pas
qui coute. Eenmaal cle eerste franc verlo
ren of gewonnen en de kennis met den
speelduivel aangeknoopt hebbend, maakt
men zich niet zoo gauw weer uit z'n klau
wen los.
In cle beroemde speelholen zijn het door
gaans de meer gefortimeerden die zich aan
het 'spel overgeven en er moeten hun dan
groote sommen door de vingers glijden, al
eer het verlies voor hen beteekenis krijgt.
Maar hier heeft ieder die 1 franc entree of
feren kan, toegang tot de kurzaal en tegen
woordig ziet men het zal elders wel even
zoo zijn zeer vele jonge arbeiders in de
schouwburgen, helaas bij voorkeur daar
waar de lichtere muse hare triomien viert
Ook bij de roulettes waggt en verliest menig
jong arbeider 'n deel van z'n werkloon. En
wie te beschroomd is de speeltafels te na
deren vindt langs de wanden verscheidene
automaten, waai hij met 'n 20 centimes
stuk z'n geluk beproeven kan en ook die
automaten zijn bij deze jongelui de mon
daine kringen der toekomst zeer in trek.
Wie zich eens in hun midden begeeft en
naar hun gesprekken luistert, zaf het opval
len hoeveel adspirant-kapitalisten zich on
der deze jonge „proletariërs" bevinden; als
ze het niet over de kansen van de roulette
hebben, spieken 2e over hun kronen- en
marken- speculaties
De speelzaal van de Kursaal is met dat al
vrij burgerlijk en proletarisch, de voorname
spelers voelen zich beter thuis in d-e zoog.
privé-clubs, waar vreemdelingen zonder
veel formaliteiten toegang hebben en waar
van er een toevallig juist aan de Kursaal
grenst. Aan de speelwoede kan door geen
wettelijke bepalingen paal en perk gesteld
worden, de spelers weten elkaar overal wel
te vinden. Ook zonder roulette krijgt de
speelwoede de menschen wel te pakken on
in de meeste café's is wel 'n donkere hoek
waar, soms in cle ochtenduren reeds, grof
gespeeld wordt. Het is alleèn wenschelijk
den speelduivel binnen cle kooi te houden
en niet op 't publiek los te laten. Te Bern
schijnt men nu den strijd tegen de speel
huizen te willen gaan aanbinden maar de
aigevaardigden van Genève verzetten zich;
als men de divertissementen van de Kursaal
verbieden wil, zeggen zij, moet men ook de
Beurs sluiten, want daar wordt niet minder
gegokt en verloren.
't Weet niet of 'k m'n lieftallige lezeres,
die mondain Genève kennen wilde, ook de
schouwburgen en concertzalen moe; laten
DEPOSITORENTE:
een maand opzegging 3n„
drie maanden
een jaar 4 °/0
i—mm mmi-iaawuu—
3 0;
2 o
zien. 'k Heb er nog nooit in „mondain" pu
bliek getroffen. Fraaie dnmestoeletten zijn
er bijna even schaarsch als de evening-
dress der heeren; zoowel in de reusachtige
Victoria Hall, welke voor een der schoonste
concertzalen van 'Europa geldt, als in cle
prachtige Opera, waar men in cle rijke foyer
het schitterende publiek mist, dat men daar
verwachten zou. En cle andere schouwbur
gen maken met hun alledaagsch publiek 'n
nog minder mondainen indruk. Hetgeen na
tuurlijk niet zeggen wil, dat het kunstgenot
er geringer om is.
In do Comédie wordt heel goed gespeeld
en cle Parijsche tournees, welke in* 't voor
seizoen hier in de provincie eenige goed-
koope lauweren meenden te kunnen pluk
ken, kwamen bedrogen uit-. Leege zalen en
slechte pers. In het Theater Pitseff, dat veel
noviteiten brengt, kan de goede5*wil en de
goede smaok het te kort aan goede krach
ten "Viïet aanvuilerf.* Dit theater speelt in de
schouwburgzaal van een der. Geneefsche ge
meenten, Plainpalais, welke 'n Maison Com
munale stichtte met 'n töoneelzaal en
groote concertzaal. Voor Amersfoort oro
jaloersch 1e worden!
Toevallig geyep deze tooneelgézelschap-
pen -deze week. beidé n *5tük van Heyet-
mans, de Comedre Op Hoop van Zegen,
dat uitbundig geroemd vVorck, en Pitoëff Al
lerzielen, dat enthousiast toegejuicht werd
doch niet die toeloop heeft, welke het in
Holland had; er zijn hier helaas geen cen-
sureerende burgemeesters!
Over dc Opera zijn zelfs de Genevois niet
best te spreken, een der beste krachten is
nog Madame Puinode, in den Haag welbe
kend. Daarentegen mag Genève trotsch zijn
op z'n Orchestre Romancl. De Te cèllist is
de Hollander Simon; het doet altijd goed
aan om landgenooten te zien die de eer van
ons \o!k hoog houden. Wij hebben dan ook
krèchtig meegewerkt aan het langdurig ap
plaus, waarmee verleden week Marie Kalft*
beloond werd voor haar schitterend spel als
Nora in Ibsen's Poppenhuis4
In Mondain Genève zouden onder an
dere omstandigheden ongetwijfeld ook de
Russen 'n beduidende rol spelen. Er is hiei
altijd 'n sterke Russische kolonie geweest
en op een der hoogste punten der stad ver
heft nog altijd de fraaie Russische kapel
haar vergulde koepels ten hemel. Maar hoe
veel leed zal er onder die rijke koepels uit
geschreid zijn?
De Russische kolonie verkeert in de
diepste armoede. Alle fondsen zijn uitge
put en de voormalige rijken zijn er even
treurig aan toe als de van oudsher armen.
Dezelfde schatrijke baron, op-wiens kosten
die- koepels der kerk verguld werden hij
betaalde er T 200.000 franc voor moet
thans z'n sieraden verkoopen om te kunnen
leven. Tot elk bod doet hij er afstand van
en ik weet bijv., dat hij 'n paar gouden mun-
chetknoopen, hem geschonken door 'n
thans onttroonden koning, voor 20 fr. ver
kocht. Nu loopt misschien 'n O. W.'er met
die manchetknoopen met 'n kroon en vorste
lijke initialen. En 'n portefeuillecollectie,
welker waarde op 4000 fr. geschat werd,
moest hij voor 800 fr. van de hand doen,
omdat hij zonder geld zat en niemand hem
n hooger bod deedl
En de blinkende koepels herinneren hem
dagelijks aan zijn milddadigheid van vroe
ger! Op zijn beurt is hij nu slachtoffer van
het zich thans wrekende ancien regime.
clpn
van
Staten-Generaal
tweede kamek
Plaatselijke keuze.
Ia dc Memorie van 1 oelichling lot het, reeds
door ons vermelde, wetsvoorstel hieromtrent
zeggen dc voorstellers o.m.
Het stelsel van Plaatselijke keuze is vereenig
baor met elk onder stelsel van drankwetgeving,
behalve het algeheele vrij laten van den drank
handel, wat in ons land voor volkomen uitgcslo
ten mag worden gehouden, en met het stelsel
van algeheel verbod von drankverkoop, het
welk in niet weinige gevallen juist is aanvaard
als de vrucht van de ervaring met het stelsel
;\,n Plaatselijke Keuze opgedaan. Voorgesteld
wordt Pluatsclijke Keuze te verbinden met hel
thans vigecrende vergunn'ngsstelsel. Mocht in
ons lend ever korter of langer tijd in cenigen
vorm tot het stolsel van staatsmonopolie voor
den drankhandel" of lot het z.g. Golhcnburgcr
sielSe] worden overgegaan, dan blijft daarbij
h«t stelsel van Plaatselijke' Keuzo evenzeer ah.
thans mógelijk en Gc.nbcvelcnswe.ard g om 1<
komen lol algeheel verbod voor dit» plaatsen
wuat dal blijkens de gehouden stemming moge
lijk en wenschelijk is.
Voorgesteld wordt de Plaatselijke Keuze cil
leen in te voeVen voor de regeling van den
keinluindcT. in sterken drank.
Het ingediende voorsftl beperkt de Plaatse
'ijkc Keuze niet tot vergunningen door B. en
W. verleend. Ook de verkocp ven sterken drunk
n sociëteiten cn logementen zal er onder vol
en. Niét alleen verzot zich het gevoel van bil
ijkhe'd legen ongelijke 'behandeling vnn den
drraikverkoop ih sociëteiten en café's,mam
ook wordt dc deur voor ontduikingen opengezel
Tevens wordt voorgesteld dut een besluit
van de Kroon., om beslaande "vergunningen te
doen vervallen cck yon toepassing zo! zijn op
vergunningen vóór 1 M.ei Hlt'l verleend. Z.ij
meer. en te moeten voorstellen, dot aan houders
.van zoodanige vergurn'ngcn, indien "die vervol
!on, een schadeloosslehig worde toegekend
Dfc. .bijzonderheden van <lc stemming zijn of
"dus."gedacht. Aan dc stemming zullen dcelne
uien de ingezeter.cn, die bevoegd zijn aan de
verkiezing'Voor-den gemeenteraad deel te n('
men, Het zal bij de stemming gaan over de
vraag, of gesteund moet worden een voorstel
can de Kroon om gebruik te maken von haar
bevoegdheid tot hel' beperken in' oantol of
doen vervallen vnn de vergunningen in de
gemeente. De stemming heeft plaats wanneer
een zoodaivg voorstel door een bepaald deel
ven do kiezers (voorge t 11 ward', éénvijftien Jc!
wordt aanhangig gemankt. Het voorstel gaat
n:et door, wanneer niet ten minste von hen
die aan dc stemming deelnemen, zich daarvoor
heeft verklaard, alleen, wanneer een voorstel
strekt lot verruiming van de gelegenheid tot
verkoop van sterken dronk, is dc gewone meer
derheid voldoende. Het is mogelijk, dot meer
voorstellen tegelijk in stcmnv'ng komen alsdan
worden zij, die zich vóór een verder gaand
voorstel verklaren, indien duarvoor een vol
doende meerderheid n et is verkregen geacht
ook tc zijn voor een minder ver gaand voor
stel.
Het heeft een punt van ernstige overweging
uitgemaakt als eisch te stellen, dot niet alleen
J van de aan de stemming deelnemende perso
nCn, inoor ook ten minste dc helft van de daar
aan deelnemende mannen zich voor dc beper
king', resp. opheffing der vergunningen, verkla
re. Deze bepaling is achterwege gelaten, omdat
bij de gehouden proefslcmmingcn gebleken is
dat tusschen het gevoelen van mannen en vrou
wen in dezen niet zoo groot onderscheid be
staat.
Nadere voorzieningen belreffer.de
de grensbewaking.
Lr.gediend is een wetsontwerp, houdende no
dere voorzieningen betreffende de grensbewo
king.
Hierbij wordt voorgesteld, den .Minster van
Justitie bevoegd te verklaren, in hel belang
van dc grcnsbewakimg, den toegang tot, het
verkeer binnen, cn het verlaten von de bij Kon.
besluit aan le wijzen bewakingsgebieden te re
gelen. Door den minister en de door dezen
aan te wijzen personen, wier aanwezigheid in
het belang von de grensbewaking niet kon wor
den geduld, het verblijf binnen de beivakings
gebieden worden ontzegd, zij kunnen dooruil
worden verwijderd, of, indien dc mogelijkheid
daartoe niet bestaat, in bewering gesteld.
Blijkens de Memorie vsn Toelichting kon dc
s^tant von beleg, die nog geldt vóór de strook
lor.gs onze oostelijke en zuidelijke grenzen, niet
voetstoots worden opgeheven. Niet krachtig
genoeg kan immers worden gewaakt tegen h*et
binnenkomen von orvgewcnschle vreemdelingen
Zoo noodig moeten ook Nederlanders met
den sterken arm verwijderd kunnen worden, ter
wijl strenge straffen zijn te stellen op een on
peoorloofden terugkeer. Tevens kunnen dergc
lijke maatregelen van nut zijn tegenover onver
beterlijke smokkelaars. Wordt aon het burger
lijk gezeg* de hem toegedachte bevoegdheid ge
schonken, don kan dc stoat vun beleg thans
wel worden opgeheven. Het l'gt in de bedoc
ling, de took, welke de militaire grenswacht
thans vervult, zooveel uogelijk over te dragen
aan een versterkt korps douone ambtenaren,
die daarin, waar noodig, zullen bijgestaan wor
den dpor de militaire politi*
IX» Staatscourant van 21 November bcva(
o u. de volgende Kon. besluiten
benoemd tot registrotie-ihspccteur te
's-Hertogenbosch J. E. Poerink, thans te
Winschoten; tot inspecteur te Winschoten
G. 11. Dorrestein, registratie-ontvanger te
Eindhoven
tol directeur von het post- en telegraaf-'
kantoor te Gorincbem R. Rutgers, thans te
Terborg
I tot idem te Waalwijk W. B. Blokhuis,
thans te Heithuizeru
Onze gezant te Stockholm.
I De nieuwbenoemde Nederlondsche gezant
I voor Zweden en Finland, baron Sweerts de
Lanclos Wyborgh, wiens vertrek naar zijn
post wegens het stopzetten van het perso
nenvervoer per trein in Duitschlnnd móest
worden uitgesteld, is thans naar Stockholm
vertrokken.
De nieuwe F ra<n sche gezant.
H. M. de Koningin heelt gisteren namiddags
kwart voor vieren ten Kon. Pnleize óntvnn-
gen den nieuw benoemden gezant der
Fransche Republiek bij Hr. Ms. Hor
hoer Ch. Benoist, ter overhandiging
zijnen geloofsbrief.
De li e e r Van V o 11 e n h o v c n.
Dc buxemburgsche regeering heefl, naar
uit Brussel nan cle Msb. wordt gemeld, den
vroegeren minister-resident Van Vollenho
ven benoemd tot grootofficicr van dén
Eiker.kropn.
Nederland eit Itcltif.
liet doteert von vóór de verkiezing, die
den nnnexionistisch verdwaasden een zoo
treffende nederlaag bezorgde. Maar het is
toch le aardig om het niet even te ver
melden. zegt de N. C.
L.I., Zaterdag hebben de onderofficieren
van hel 12e Belgische linie-regiment een
feestmaaltijd gehouden. Telegrammen wer
den gezonden aan den- koning en aan den
regimentscommandant en aan het dessert
werd bij acclamatie een motie aangenomen,
waarin hol denkbeeld van een oorlogsver
klaring aan Nederland wercl toegejuicht.
Nog eens zouclen dc onderofficieren bereid
zijn het offer van hun leven te brengen, zij
bezweerden de regeering volledig hersteT
tc eischen voor' de beleecliging aan hun ge"
liefde ving aangedaan of het woord* te ge
ven aan het kanon.
Zoo staat te lezen in de „Métropole" vau
18 November.
Kft-Hclzer Ullliclm.
Peuter meldt u'l Londen Naar de
Daily Telegrjaph meldt hopden retb.tbrlijke
ambtenaren der kroon zich thans onledfg
met het maken van toebereidselen voor het
proces tegen den ex-koiz'er.
Chef g e n e r -a 1 e n staf. Met het
\eivnllen van het opper«v» *clhel.i)'TSCiinp ;s
er in de.instructie van den chef van den ge-
reralen stof de volgende wijziging aange
bracht, waardoor hij eigenlijk toch boven
hel' geheel is- gesteld.
Hij is bevoegd plte oefeningen eri onder
richt bij slaven, troepen of inrichtingen en
onderwijs bij te wonenhij geeft voor
zooveel mogelijk van zijn voornemen
daartoe kennis aan den commandant van het
veldleger of de daarbij betrokken inspec
teur.
Zonder in den gang van de oefeningen of
van hel onderwijs in te grijpen, is hij noch
tans bevoegd met betrekking tot hetgeen
door hem is waargenomen, voorstellen aan
den Minister van Oorlog le doen, onder me-
dedecling #van den uitslag van het overleg
ter zake met dc autoriteit, die daarbij betrok
ken is.
Onze voedingsmiddelen. Op
dc vragen van den heer Kruyt betreffende hel
opkoopen vnn inlandschc rogge door jenever
stokerijen en betreffende hel ondershands ver
koopen van erwten enz. door het Rijksgraan-
bureau, heeft de Minister van Landbouw geant
woord, dat het mogelijk is, dat de jeneverstoke
rijen zich van inlundschc rogge voorzien, aan
gezien slechts een gedeelte van dep inlundschen
roggeoogst bij dc Regcëring legen den garan
tieprijs wordt ingeleverd en het overige in den
vrijen handel is.
Een nadeclige invloed op de qualiteit vqn het
brood is liiervon geenszins Le duchten. Afge
zien nog van liet feit, dut inlandschc rogge niel
in aanmerking komt als middel om do qualiteit
van het brood le verbeteren, heeft de Regeering
de vrije inlandsche rogge niet noodig om in dc.
behoefte aan bioodgrondstolfen te voorzien.
Het Rijksbureau voor de Distributie vun
Graan en Meel heeft ondershands erwten, boo-
ncn en karwijzaad verkocht.
Wat betreft dc meening, o!s zou het onderst
hands verkoopen een bevoorrechting von enke
len beteekenen, meent de minister te mogen
qpjperken, <lQl' onderhandschc verkoopen er
toe bijdragen, dat door het Rijk op de voordec-
ligsle wijze wordt verkocht.
Von bevoorrechting van enkelen kan geen
sprake zijn, waar, indien een artikel ondershands
verkocht wordt, dit van nlgemcenc bekendheid
is. Klachten dienaangaande zijn hem dun ook
nimmer Ier oorc gekomen.
'i u r f. Op vragen van den heer V eitkomp
betreffende den verkoop van het turfproduel
1919, heeft de Minister van Landbouw het vol
gende geantwoord
Hel is den Minister bekend, dal dc afvoer van
het turfproduct 1919 uit de veenderijen in d#
provincies Groningen, Drente en Overijsel niet
in bevredigende male heeft plaats gehad cn dat
er verscheidene verveners zijn, die nog bijna
niets van het nieuwe product hebben verkochtv
Dat uit deze omstandigheid brandstoffennood
in de steden zou voortvloeien, kan hij evenwel
niet zonder meer als juist erkennen.
Hem zijn geen gevallen bekend, dal gegadig*
den voor turf in de steden deze brandstof niel
in elke gcwensclite hoeveelheid hebben kunnen
betrekken. Niettegenstaande dat bii herhaling
