„De Arenii"
Kantoorbediende.
Jongste Bediende
MULTATULI - lezing
P. J. Landman
een flinks dienstbode
UK en
Z oTte'Cr zii niets heeft te vree-| *»»«*- Boekband en Brnkkerij
H.l Biochemische Fabriek
Builinpswons Jllipesiit Vliering
Kloine Üoppet 28. AMERSFOORT.
Snreker: de heer b
danime uit Rotterdam
Elultatuli's leven en leer.
Entréé: 25 cent
Rink correspondeRt
Kantoorbediende,
firma F. j. Kempeneirs.
Wiilsinjel 39, Amsrsfoait.
I jongste bediende.
Huis- en Decoratieschüder!
Solied werli Billijlte piij/ey
F, Kürvers
Juffr. in de Huishouding
Gemeub. Zét- en
Slaapkamer
Kanarievnnels.
w. uenemans
W. Oerlemans
Lingeries, blouse*, japonnen, m.
J.Bronsdijk
Schouwburg Utrecht
Zatirdsa ZD December, h ir
Heneer was hypochonder
Mevrouw leed veel aan Jicht
En belden, -Was het wonder?
Zetten een znnr gezicht.
Hen ping een dokter zoeken
Die wist wel raad er mod
HU zocht in al zij" boeken,
En vond: Drinkt Brandsma's Thee
Nieuwjaarsgroeten.
Advertentie»,
Tsndaits WIRTJES
is VRIJDAG en
ZATERDAG I9en
2D Dec. NIET te
soreken.
FERWERDA TIEMAN
WIJNHANDELAREN
bij: M. N. R. OOSTERVEEN
LANGESTRAAT 46
ARNHEMSCHESTRAAT II. Telef. 77
hartstocht voor de werkelijkheid moet ge-| Men zal ons natuurlijk ten goede willen
richt zijn op ons eigen gemoedsleven, op.houden, dat we geen kritiek uitoefenen en
*lp hphneften der menschenziel.- (wel met het oog daarop, dat we met een-
de behoeften der B
En De Genestet zegt in zijn gedichtvoudige krachten te doen hebben, hetgeen
,Peinzensmoede"niet wegneemt, dat we zeer gaarne aar.stip-
,in U, mijn Schepper, vertrouwd mijn,pen, dat er in de uitvoering der verschil-
Jvert", lende nummers eenige zeer goede momen-
God in de Natuur te verheerlijken is een ten zijn aan te wijzen,
spontane uiting van het religieuze gevoel. De avond werd door den eëre-vcorzitter
De Eiisch-Modernen hebben begrepen, dat met een enkel woord van dank gesloten,
tie wetenschap vrij moest blijven van dé- Ten eerste aan de padvinders, aan wie
l eli jeuse overtuiging. deze avond voor weldadigheid voor een
En de strijd tusschen deze twee is sinds groot deel zijn welslagen te danken heeft,
de dagen van Galilei wèi minder hevig, Verder dankte hij den directeur, die geen
doch nooit beslecht. Nog immer wil men moeite gespaard heeft. En niet alleen hem,
wetenschap onder de voogdij der religie maar ook alle zangers en zangeressen,
stellen. Het is de triomf der moderne rich-1 Verder deed de zang van het meisjeskoor
ting, dal zij cle wetenschap vrij stelt, haar spreker eigenaardig aan, daar hierdoor bij
heeft bevrijd uit liefde voor beiden. [hem de gedachte werd opgewekt, dat juist
Godsdienst is een gemoedsaandoening, de kindermond moet bijdragen om den kin-
Het hort kan niet oordeelen over zaken die dermond daar ginds te vullen,
alleen door het verstand zijn te doorgron-1 A. J. C. M
den. De een slaat de ander rustig- gade, als j -
De biibel is voor den modernen mensch
een menschelijk boek en Goddelijk, omdat
en voor zoover het subliem is. Geen
enkele modern godsdienstige zal in den
bijbel een belemmering vinden voor vrije
natuurbeschouwing.
In de eerste periode der „Modernen" was
men zeer optimistisch gestemd jegens den
zondaar. Scholten noemde de zonde een
ziektetoestand van den mensch, die van na-
S.KR A"1' ERS LaRtjes'raai 35
Telef. 326 - - Amersfoort.
MODE fj DRUKWERK
KANTOOR NÜEUBELÊN.
SCHRIJFMACHINES
eene gezellige bijeenkomst. De avond bad
onder leiding van het bestuur der vereeni-
ging een genoegelijk verloop. Verschillende
aardige voordrachten werden ten beste ge
geven, terwijl tevens enkele zaken van huis-
houdelijken sard werden afgedaan.
Dergelijke bijeenkomsten komen het ver-
eenigingsleven zeer ten goede.
Politienieuws.
Aan de Amsterdamsche recherche is
assistentie verleend tot het hier ter plaatse
opsporen van den Belgischen minderjarige
A. B., die te Amsterdam heimelijk zijn be
trekking had verlaten, met 200, die hem
ter wisseling was toevertrouwd. Tot heden
is hij hier ter plaatse niet aangetroffen.
De Schelde van Antwerpen
tot aan zee.
Voor het departement Amersfoort van de
ture goed is. Volgens Opzoomer was de Maatschappij van Nijverheid sprak gister-
zonde een vast bestaan, een motief in het avond dr. A. A. Beekman, uit 's Graven-
wereld plan. De jongeren noemen het „de hage, over dit onderwerp. De spreker begon
grondverf waarin we staan'De Bussy zeimet een geografische en historische be-
Slechts door het Christendom konden er schouwing over de Schelde, en toonde op
zondaars zijn", omdat zonde-bewustzijn een oude kaarten aan, hoe vermoedelijk in vroe-
•genade van Jezus is. ger jaren de loop van de Schelde is ge-
Hoe ook beschouwd, de zonde is altijd weest, namelijk belangrijk noordelijker dan
een macht in het zedelijk leven van den thans de Oosterschelde. Langzamerhand
mensch. heeft de loop zich gewijzigd, tengevolge van
Ziekte, pijn, dood als voorkomend uit het wijder worden der monding, wat op zijn
zonde te zien is een antropocentrische na- beurt weer werd veroorzaakt door de oever-
tuurbeschouwing en dus verouderd, daar afschuivingen en de dijkvallen, verschijnse-
men gelukkig heeft gebroken met de ge- len, waaraan men tegenwoordig min of meer
dachte, dat de mensch heet middelpunt van paal en perk stelt. Dat er veel is weggeval-
het heelal is. len moge blijken uit het feit, dat Breskens,
Ten aanzien van de practische houding dat thans onmiddellijk aan het water ligt, in
tegenover de cultuur en het leven zeide het begin der 17e eeuw nog 2000 M. van
Spr.. den oever af lag. In den loop der tijden zijn
Wat verstaan wij onder cultuur? Het de vroegere rivieren vergroeid en vervormd
tvijsgeerig-wetenschappelijk inzicht, de tot de tegenwoordige zeeboezems. Spreker
kunst en ook godsdienst zijn cultuurver- schetste vervolgens aan de hancl van kaar-
schijnselen. j ten den tegenwoordigen loop der boezems,
Teveel nog (naar „Oud-Moderne trant") en wees er op, dat het buitengemeen moei-
willen wij de godsdienst sanctionneeren,1 lijk is om de Westerschelde met schepen,
gelijk eens een dirigent naïef* zijn dirigeer- die een grooten diepgang hadden, te be-
stok door den Paus liet zegenen. Maar er varen, daar slechts enkele diepe, op som-
groeit reecis waardeering van godsdienst mige plaatsen zeer diepe, geulen tusschen
voor de kunst. De kunst uit religieuse aspi- de verschillende bij ebbe droog loopende
raties gebot en wordt gezocht en gewaar-1 platen doorloopen. Hij behandelde daarna
deerd. Zoomin als de vrome zoekt de kun- de politieke geschiedenis d-er Schelde en
stenaar zichzelf; zij verliezen zich in kunst merkte in dat verband op, dat de Schelde
en religie. Lodewijk van Deyssel zei eens vroeger geheel tot Zeeland behoorde, want
de Heilige Schritf is slechts Hebreeuwsche het blijkt, uit oude stukken, dat Zeeland be-
litteratuur genoemd, thans noemt men alle gon aan de Vlaamsche kust. In 1646 werd
litteratuur heilig schrift. I bij de vrede van Munster de Schelde ge-
Alle waarachtige cultuur leidt tot God.sloten, wat een groot nadeel voor de zuide-
Het is de taak der Modernen invloed uit lijke Nederlanden was, daar geen enkel zee-
iroefenen op de cultuur. De groote me- schip in Antwerpen kwam. Aan dien toe-
nicte vraagt terecht niet naar wat we stand is feitelijk een eind gemaakt in den
denken en philosopheeren, maar hoe we Franschen tijd en de tiactaten van 1339
doen en oordeelen T Dat we nog geen macht j regelden de kwesties nader. Een moeilijk
van beteekenis zijn in de maatschappij, j heid rees, toen Nederland den spoorlijn naar
komt door 't weinig marquante en den een- Vlissingen ging aanleggen, en daarvoor het
voud onzer levensbeschouwing. j Sloe moest afdammen, waardoor België
De algemeene tendenz is optimistisch en meende geen goede verbinding met den
cle modernen gaan bijna mee met Rous- Rijn meer te hebben. Nederland heeft toen
seau, die den mensch van nature goed het kanaal door Zuid-Beverland gegraven,
noemt. Hier zijn zij het verst verwijderd van een der drukste kanalen van Europa in
de Orthodoxen, die verklaren, dat de 1913 passeerden er 65.341 schepen door.
mensch in zonde is ontvangen en geboren
en geneigd tot alle kwaad.
Wij menschen zegt Spr. kunnen
elkander onbegrensd veel geven, zooals we
elkaar van onnoemelijk veel geluk kunnen
berooven.
Wie zegt God lief te hebben en zich niet
Verder behandelde Spr. de zgn. Schelde-
kwestie, en constateerde, dat er eigenlijk
geen grieven van België aangaande den
Antwerpschen waterweg zijn, en dat er ei
genlijk geen Scheldekwestie bestaat. Uit de
verslagen van de Antwerpsche Kamer van
Koophandel komen nooit klachten voor over
V erkooping.
Door den notaris A. P. Schroder is gister
avond in openbare veiling in hotel „De
Zwaan" voor 36001verkocht aan den
heer K. van Nimwegen een huis aan den
Utrechtschen weg no. 25 (groot 9.80 A.)
Het concert T i g g e r s—C a n i v e z.
Van den cellist Thomas Canivez zegen de
bladen unaniem alles goeds. Daar hij en de
heer Tiggers a.s. Vrijdagavond in „Amici-
tia" concerteeren, geven wij een paar pas
sages uit deze recensies.
„Le couirier de Lausanne" spreekt van
een „hrillant succes"; de „Guide musicale"
te Parijs noekut hem „un trés bon artiste";
het „Intelligenz Blatt' te Bern zegt„Er ent-
locht seinem Instrument einen herzlichen,
runden Ton" en het'„Handelsblad" schrijft:
„hij is melancholicus, rijkvoelens, doch
zacht en subtiel
Van den heer Tiggers roemen de bladen:
„een zeer ontwikkelde vingertechniek" en
„een talentool pianist".
„PRANA"
vrtn aandeelhouder.-. op
Vrijdag 2 Januari
1020, 's morgens-ÏO uur ten
kantore der Vennootschap.
Aandeden minstens 8 dagen
voor do vergadering te dopo-
neeren ton kantore dor Ven
nootschap. alwaar de agenda
voor aandeelboudors tor inzage
ligt.
Amersfoort, 18 Doe. 1019.
DE DIRECTIE.
op Zondag 21 Dec. om balf
elf ln
Onderwern
Namens liet Comité
If. I. WOLTFMt. toojz.
Joh. 1). ROLWFJt. Secr.
sterdam P. SluijterJ. Noos, GrenauJ.
Putten, AmsterdamJ. v. Rossum, Culem-
borg; R. de Smetz, Zeist; C. Smelders,
Hang.
Agenda.
Onder deze agendo worden alleen opge
nomen die uitvoeringen, vergoderingen enz.»
welke in het Dagblad geadverteerd worden.
Vrijdag, Zaterdag, Zondag, Maandag,
Bioscoop de Arend.
Openbare Leeszaal (Beukenlaan 10
12XA, 210 uur. Zondag Ufc uur.
Maandag 2Yt10 uur.
D a g e 1 ij k s
Museum Flehite.
Bioscoop Langestraat.
18 Dec. Amicitia. Nutslezing.
19 Dec. Amicitia. Concert Tiggers.
20 Dec. Amicitia. Dansavond Line Ha
rold.
21 Dec. Arend, 10k- uur, Multatulilezing,
B. Damme.
Bur?erH|ke Stand
18 Dec. 1919.
Geboren: Rosalia Maria, d. van Hen-
drikus Antonius van Velthoven en Rosalia
Maria Verschuren. Johannes, z. van Fran-
ciscus Bosman en Machtildus Elisabeth van
Spengen.
Ondertrouwd: Johannes Bernardus
Vonk en da Geertruida van Dijk. Antoon
van den Hoek en Hendrika Wilhelmina van
Eyk. Hermanns Schoonhoven en Jannetje j
Paauw.
Gehuwd: Rudolf Adamo en Jenneke Jo
hanna Wessels.
Overleden: Jacoba van Doorn, 73 j„
wed. van Izak van Kalleveen. Johannes
Berg, 13 dagen. Hendriks Geurtsen, dag.
Do Firma M. DE POOL,
vraagt een
in de moderne talen, lovens
vlot typist. Sch rit te lijke solici-
talies met opgnvo van tegen
woordigen werkkring worden
ingewacht Muurhuizon 47.
bevraagd logon 1 Februari
1920. een flinke aankomende
m. of vr-, leeftijd circa! 8 19
jaar. Bokendheid met boekhou
den en correspondent io (schrijf
machine) strekt tot aanbeveling.
Brieven met opnaai van verlangd
salaris onder no. 1077 bur.
Amersf. Dagblad
Gevraagd op labriekskan-
toor te Amersfoort
leoflijd 15-16 i. een duidelijko
hand schrijvende. Eigenhandig
geschreven blieven le richten
onder no. 1082 bur. Amerst.
Dagblad.
vraagt, voor indiensttreding
1 Januari a.s.
Brieven te richten aan boven
staand adres.
llclllcoubcreernrc .1
Gevraagd tégen 1 Febr.
Loon f 200. Goed kunnende
koken en zolfatandig werken.
Zich aan te molden: Annn
Paulownalann f>.
Eon net meisjo 2Ag rich gaarne
geplaaiMt als
ook niet ongem-gen oen in oen
zaak behulpzaam te zijn (Intern)
doch beslist te Amorsfoorl.
Br. onder no. I070 bureau
Amorsf. Dagblad.
Hoer z. b. b. h. h. zookt tegen
1 Jan. a.s.
met of zondor ponsion Biioven
onder no. 1081 bur. Amersf.
Dagblad.
Nog voorradig eenige bcslo fiine
zangers mot prachtige diepe
toeren bij
L. BRANDSE
Bisschopwwcg: 78.
11itiiwi eitiiED
velen zich beleefd nan voorn
o in hun vak voorkomendel
>rkzannihodoii.
Tl
bovelen
allo
werkzaamheden.
Spocialilcil in inttkon vnjtf
Trnppon, Jalouzieën en Slorcs<(
St. .lorlsstrnnl 9
A1NTERSPOOR
worden op slgen otoiinr
vervaardigd onder leiding
o gid i Irmeerd coupeuse
Liiiiceatrnul >2.
Ook coupons wot dep ter
beWerking aanqenoman.
N. V. Het Hofstad Tooneel,
Dir COIt v. d. I.OGTMELSF.RT,
Spel van eerzucht en ijdoHioid
in een deftige Mad, door
JO VAN AMMF.RSRibir.iu
Te koop gevrnngri
rrijs fusschon 15 on 20 duizend gulden, to aanvaarden uiteilijk
1 Jan. Br. ondor no. 1080 bur. Amerst. Dagblad
VOOR DAMES
VOOR HEEREN
Prima Nïkkelou-, Japansclio-.
Blauwe-, Groene porc. TJieeser-
viezen. Theetafels- en bladen.
Vazen, Wandborden. Dotouners,
Karaffen. Wjjn- S: Likeurglazen
Piö desala. Beelden. Bloempot
ten, Lepels. Vorken, Mu>sen,
Koekstellen, Lee»en Taschjos,
PorteroonnniPs. Kap- Naai-
doozen, Eau de Cologne, Zeepen,
ruime keuze laagste priizen SPEELGOEDhREN in de
- „GflEDROOPE BAZAR" KROMMESTRAAT 64. -
Rookstollon, dakscharen fi
Mossen, SiKarenkokni-s, Terlo
ïeuilles. Porlomonnnies, Sno*
taaaen. Dejounera.'rabaksrolto»
.zakken. Si-aren- cn TaK.k»
pijnen, Aschbakjes. vulpen.
houders, Dam-, Schaak*, Trio*
trac bord on, D.imsohljvon,
Schaakstukken.
om zijn broeder bekommert, is mogelijk j het Hollandsche deel van de Schelde; inte-
dien-ti UWS m=ar "i€t gods gendeel, zij klagen herhaaldelijk ove. de
J..?.l^' Schelde op Belgisch gebied en over de ha-
V.J mogen ons met schamen over onze vens van Antwerpen zelf. En ni, plotseling,
eamen eving a.dcs bcs.oot Sp. doch na jen 00r[0, komen er grieven, die eigen-
moeten vaslhouden aan en ons openstellen lijk nooi( genoemt, ?ijn Noch in Neder]and.
voor de Bergrede, waarin tenslotte de gan-
Bcb.A religie ligt besloten.
Uitvoering „Harp e Sion s".
De uilvoering der Chr. Zangvereeniging
Harpe Sions" ten voordeele der noodlij
denden in Wëenen en Hongarije mag weer
als een bewijs beschouwd worden van de
sche, noch in buitenlandsche bladen heeft
spreker ooit kunnen vinden wat er nu toch
aan de Schelde mankeert.
Ten slotte besprak de heer Beekman het
kanaal van Terneuzen, dat aanvankelijk
diende voor afwatering en voor de scheep-
aart, totdat men in 1845 afzag van cle af-
or-r"0rin» die de ellende in't buienland op het kanaal van Nederlandsch
'r-*"..tei];. 'L'.. gebied, welke thans nog geschiedt door
rijkswaterleidingen. Langzamerhand werd
het kanaal voor de groote scheepvaart te
klein, waarom men te Sas van Gent een
nieuwe sluis bouwde en de diepte en bo-
lembreedte vergrootte in de jaren 1882
1885. Deze verbeteringen waren echter nog
onvoldoende, waarom een tiental jaren
ie ier op zijr.e wijze er toe wil bijdragen
(,'",n nood eer.irszins te lenicer. Het is
^.rom jammer, dat de zaal niet tot in de
i'iizrste hoeken gevuld was, want juist de
genen, die wegbleven, zouden het batig
srvo vergroot hekben.
De Eere-Voorzitter, de Eerw. Heer v. 8.
Heide, opende het samenzijn met een kort
woord. Hij vond het een heerlijke gedach
te, dat de „Harpe Sions" tot deze uiting
van menschlievendheid was gekomen. Maar
toch was T voor hem een schrijnende ge-
lachte, dat daar ginds in 't buitenland door
de ellende, die daar heerscht, de harpen
r n opgehangen terwijl hier juist voor die
•e' er.de de harpen werden opgenomen. En
ook dit: dat wij ons best doen dien nood
tet verzachten, terwijl de machtigen der
arde, door een ancjer politiek te voeren,
c en vreeselijken nasleep van den oorlog
lc' het verledene konden doen behooren.
De zangvereeniging en hare onder afdee-
li.ng „Chr. Meisjes koor Excelsior" brach
ten hierna verschillende nummers ten ge-
hoore, waaruit bleek, dat 't beste beentje
v.erd voorgezet. Hun directeur, de heer G.
'G. van Lunteren, zal (behoudens eenige on
gelukjes, die op uitvoeringen als deze «en-
maal schijnen thuis te behooren) wel met
«oldoeninar op dezen avond terugzien;
TeSefonisoh Weerbericht.
Naar waarneming in den morgen van:
18 December 19H
Hoogste stand773.7 te Biarritz.
Laagste stand 739.4 te Seydisfjord.
Verwachting tot den avond van 19 Dec.:
Matige, tijdelijk wellicht krachtige, Z. tot
W. wind, betrokken tot zwaar bewolkt, lateT
wellicht regen, aanvankelijk zachter.
W i e 1 r ij d e r s.
Fietslantaarn aansteken 4.08.
ter weer tot nadere verbetering werd over- j
gegaan en in 1902 werd een nieuw trac- j
taat gesloten, waarin werd bepaald dat de
diepte zou worden 8.70 M., de bodem
breedte 24 M. en de breedte aan de opper
vlakte 67 M. In België heeft men die afme
tingen nog grooter gemaakt, terwijl in Ne
derland men zich aan die maten heeft ge
houden. Het kanaal is doorloopend elec-
trisch verlicht. Wil België weer verbeteren, j
dan vindt het Nederland zoo klaar, dat de i
onteigeningen n behoeve van de schut- j
sluis te Terneuzen reeds zijn geschied. Dat i
typeert wel de goede wil der Hollanders om 1
het kanaal zoo goed mogelijk te maken.
Toen de spieker zijn voordracht beëin
digde weerklonk een dankbaar applaus,
waarna de Voorzitter van het departement
hem namens de aanwezigen dank bracht.
Neptunus.
In de bovenzaal van de Keizerskroon
Weid de zwemclub Neptunus gisteravond
SSjfiSSAl meer en meer
wordt het gewoonte
cliönleR, vrienden en üekonden
geluk te wenschen mot het
nieuw begonnen jaar door mid
del van een
N IE tT U'S JA A® SG ROET
m do krant.
Zulk een groet vervan ri het
lastigo en omslachtigo zenden
vm .kaartjes en men is zeker
niemand te vergeten.
Door plaatsing van Nieuw-
jnarsannonce voorkomt men dus
èn moeite èn onaangenaam
heden, bovendien bespaart men
geld.
Do prijs van zulk een adv. is
1regels Ï50 rent, elke
regel meer 10 cent.
Opgaven van Nieuwtaarsgroe-
ton aan het Bureau dezer cou
rant kunnen worden inge/.on-
don tot en mot Maandag 29
December a.s.
DE ADMINISTRATIE.
AANBEVOLEN MERKEN
C'ótes de Blaye.
f 1.70
Witte Bergerac.
f 2.60
St. Tulien Médoc
2.10
Muscaat Frontignan
n 8—
La Rose Ludon
215
Liebfraumiloh
3.50
Chau. Mn lier et
2.20
Ronde Poit vanaf
2.50
Graves Blanc
2.50
Witto Port
2.70
Pale Sherry
2-f>0
PRIMA BISSCHOP WIJN f150
SPAANSCHE TAFELWIJNEN
(TYPE BORDEAUX)
VINO DE BIOJA (ROOD)f l.SfS
EA PA I-MA (WIT)1.SO
EA ESTHF.LLA BEANCA (WIT) 2.
(ALLE PRIJZEN PER FLESCH) v
DEPOT TE AMERSFOORT