^BGMKMENTSPRIIS
„DE EEMLANDER"
Waandan 22 December 1B1&
BUITENLAND
Buitfinlandsche Beriefctu
FEUILLETON.
De groote Liefde.
Gnnum Anelca Znoüieslaa
J. Qrootesidorst
18e jaargang Ne. 153
maanden voor Amers*
1 1.80. Idem franc®
per post 2J0i pet week (met pralii terreker of
fie*en oagc'ukken) 0.15, alzondcrlljko nummers
AMERSFOORTSC
HOOFDREDACTEUR: M,. D. J. VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF A C.
BUREAU: ARNHEMSCHE POORfwAL HOSK UTR80HTSC>ieSTH.
INTERCOMM. TELEFOONNUMMER G13
bewijsnummer. elke iceei meer 0.20. dieostaanb c.
dtoccn I -5 tegcli 0-50. Voot handel («drltf
bestaan teer voordeelige bepalingen lol lie: herhaald
«dvertcctcn. bij abonnement bene ihculairc,
bevjilcndc de voorwanden, wordt op aanvraag
tuc^ciondcn. Bewijsnummers 5 cent.
f
Politiek Overzicht
/De" Duitsche nationale vergadering heeft
d'an den vooravond van het Kerstreces de
%g e er ingsv oer dracht over het „rijksnood-
offer" aangenomen. Men kan dit geen
kerstgeschenk noemen. De nieuwe wet, die
na harden strijd is goedgekeurd, brengt
juist het tegendeel van een geschenk; zij
legt aan het Duitsche volk een financieel
jóffer op zwaarder dan het ooit te voren heeft
moeten brengen Maar buitengewone om
standigheden eischen buitengewone midde
len, en wanneer de meerderheid der verga
dering op weinige uitzonderingen na aan de
regeering trouw is gebleven bij de eind-
Stemming, waarbij de voordracht met 223
tegen 50 stemmen werd aangekomen, stem
den zeven democraten met de rechterzijde
tegen dan mag men daarin het bewijs
Hen van hare overtuiging, dat in een tijd
als de tegenwoordige geen maatregel, hoe
lastig en drukkend ook voor de individuen,
onbeproefd mag blijven, wanneer die het
vooruitzicht biedt, het land voor den drei
genden ondergang te bewaren.
f Onder het „rijksnoodoffer" wordt, zooals
bekend is, verstaan eene heffing in eens
van het vermogen. De maatstaf, waarnaar
de heffing berekend wordt, is verschillend
voor naamlooze vennootschappen en bij
zondere personen Naamlooze vennoot
schappen betalen 10 pet. van het aan de
heffing onderworpen vermogen. Bij indivi
duen is een vermogen van 5000 mark van
de heffing vrijgesteld. De belasting begint
te werken bij 5000 mark vermogen; de hef
fing geschiedt naar een tariefschaal, volgens
welke de belasting bedraagt:
voor de eerste 50.000 mark (gedeeltelijk
10 pet.
12
of geheel)
voor de volgende 50.000
volgende 100.000 15 ff
volgende 200.000 20
,r volgende 200.000 25
volgende 200.000 30
volgende 200.000 35
volgende 500.000 40
volgende 500.000 45
volgende 1.000.000 50
volgende 2.000.000 55
volgende 2.000.000 50
u verdere bedragen 65
1c de belasting zal werken, blijkt hier
uit, dat b.y. bij een vermogen van 20.000
mark een belasting" met 7.5 pet., bij
100 000 mark met 11 pet., bij 1'millioen
mark met. rond 25 pet. ontstaat.. Bij *5 mil-
lioen mark worden de 50 pet. overschre
den; de maximum-grens ligt dicht bij 65 pet.
Voor êe betaling is de keus gegeven tus-
schen dadelijke betaling en verdeeling van
den betalingsplicht over dertig jaren in jaar-»
lijksche, halljaarlijksche en driemaandelijks
sche termijnen met bijberekening van 5 pet.
rente. Bij de betaling in termijnen staat het
den belastingschuldige vrij de stortingen
sneller op elkaar te doen volgen en zoo het
bedrag der verschuldigde rente te vermin
deren. Voor de gedeelten van het'vermo
gen, die gestoken zijn in grond en gebou
wen. kan een hypotheek op het onroerend
goed gevestigd worden, aflosbaar in 50
jaren. De betaling in eens, nog in den loop
van het jèar 1920, wordt hierdoor begun
stigd, dat voor zelfgeteekende oorlogslee-
ning een gunstige koers van overneming
wordt bepaald voor de 5 pets. de nomi
nale waarde, voor de 4Li pets, eer^door den
minister var» 'Aanciën nog te bepalen koers,
terwijl andere obligatiën van rijksschuld I
binnen dat jnai worden aangenomen tot den'weg heeft aan Wolff's bureau ter versprei-
ko^rs, waarvoor zij in aanmerking komending gezonden eene verklaring, die een pro-
.1. 1 'Ii - 1. i 1 iJ H rtnl. trfin
Wat de vermogensheffing opbrengt, zal
uitsluitend besteed worden voor verminde
ring van de rijksschuld. Om daarmee het
succes te hebben, dat wordt gehoopt, zal
zij minstens 25 30 milliard moeten opleve
ren. Dat zal echter slechts kunnen gebeu
ren, wanneer de contante betaling regel, de
betaling in termijnen uitzondering wordt.
Graaf Montgelas, diè de verzameling
Duitsche documenten over het ontstaan van
den oorlog mee ter perse heeft bezorgd,
heeft in een dagbladartikel den wensch uit
gedrukt, dat het door de Duitsche regee
ring met voorbeeldelooze vrijmoedigheid
aan het publiek toevèrtrouwde materiaal in
het eigen vaderland zonder eenige politieke
bedoeling uitsluitend in het streven naar
objectieve waarheid zal worden onderzocht.
Nog een tweede wensch wordt door hem
uitgedrukt: namelijk dat de landen, die in
den bloedigen volkerenstrijd vijandig tegen
over Duitschland stonden, het gegeven
voorbeeld spoedig zullen volgen. Reeds heb
ben aan de tegenzijde eenige moedige man
nen een scherpe kritiek tegen de maatrege
len van hunne regeering uitgeoefend; ge
noemd worden de Engelschen lord Lore-
burn, oud-lordkanselier, en E. D. Morel en
de Franschman Demartial. De schrijver
hoopt, dat deze voofbeelden navolging mo
gen vinden en dat de openbare meening
ook aan gene zijde van de Duitsche gren
zen haren invloed moge aanwenden, opda^
de geheime documenten aan het licht ko
men.
In den wensch, dat het ter beschikking
van het publiek gestelde materiaal in het
eigen land uitsluitend in het streven naar
objectieve waarheid, zonder politieke be
doeling, zal worden onderzocht, ligt zijde
lings een verwijt tegen Kautsky, den schrij
ver van het boek „Hoe de oorlog ontstond".
Die heeft in zijn boek de onpartijdigheid
niet betracht. In een artikel van de offi
cieuze Duitsche Allg. Zeitung wordt zijn
boek gekenschetst als een zeer eenzijdig
commentaar op de Duitsche documenten,
dat geen aanspraak kan maken op den titel,
dien het voert. Daaraan wordt nog toege
voegd:
„De kantteekeningen van den gewezen
keizer worden door Kautsky op naieve wijze
overschat. Bijzonder duidelijk vertoont dit
zich bij de opmerking, die gemaakt is bij de
dépêche van Lichnowsky (den Duitschen
gezant in Londen) van 29 Juli 1914. De
kantlee-kening van den keizer is den 30en
Juli om 1 uur namiddags geschreven. Maar
reeds tien uren te voren (om 2.55 voormid-
dags) was een waarschuwend telegram naar
Weenen gegaan, dat geheel anders luidt
dan de keizerlijke kantteekening, die bink-
baar zonder eenigen invloed was. Op het
zelfde uur toen de keizer zijne kantteeke
ning schreef, werd de waarschuwing reeds
Weenen afgegeven."
Tot kenschetsing van den geest, die in
Kautsky's boek doorstraalt, wordt er op ge
wezen, dat verzwegen wordt hoe dikwijls en
ernstig van Berlijn uit in Weenen is aange
drongen op een toestemmend antwoord op
de bemiddelingsvoorstellen.. Van den drei
genden toestand, die door de Russische
mobilisatie was ontstaan, wordt door Kauts
ky volstrekt geen gewag gemaakt. Hij ver-
ijgt, dat uit alle deelen van Rusland be
richten binnenkwamen over de mobilisatie
eerst van het dertiende legerkorps en daar
na van het geheele Russische léger, en ziet
„eheel over het hoofd, dat volgens de
Fransch-Russische militaire conventiën de
mobilisatie reeds den oorlog beteekende.
De oud-rijkskanselier von Bethmann Holl-
voor de bèl&sting.
test inhoudt tegen de publicatie ook von
zulke kantteekeningen \an den keizer, die
geene politieke handelingen ten doel had
den. Hij zegt: „De kantteekeningen zijn
grootendeels niets anders dan de impulsieve
uiting van momentindrukken van den keizer
bij de eerste lezing von de stukken en bo
vendien neergeschreven in de onderstelling,
dot .de schrijver niet zou zijn blootgesteld
aan misbruik of verkeerde voorstelling. Hun
persoonlijk karakter was aan alle betrokken
personen bekend. Wanneer van kantteeke
ningen van den keizer' politieke besluiten
uitgingen, dan zijn die: eerst -genomen op
grond van zich daarbij aansluitende rap
porten en uitvoerige overwegingen, voor
zoover hunne behandeling niet reeds voort
vloeiden uit de vastgestelde algemeene
richtingslijnen. Bevelen van den keizer in
het tijdperk, dat de documenten omvatten,
hebben steeds het doel beoogd den wereld-
strijd te verhoeden. Lit te betuigen eischt
plicht en rechtvaardigheid."
Een algemeene opmerking van von Beth-
mann-Hollweg over do uitgegeven stukken-
verzameling hoiidt in, dat de uitgave niet#
volledig is. Zij begint de publicatie met de
laatste phase van de ontwikkeling, die »tot
den weraldstrijd hceÊ geleid. De besluiten
van de Duitsche regeering in Juli 19T4 hin
gen echter samen met de politieke oogmer
ken, die de Ententemogendheden in den
tijd, die daaraan voorafging, nastreefden, en
die hunne houding ook in de krisis bepaal
den. Over dezen voortijd kunnen ook du
Duitsche akten vele ophelderingen geven.
Parijs, 2 0 Dec. (N. T. A. Draadloos
uit Lyon). De Duitsche gedelegeerden voor
de commissies belast mot de uitvoering van
hc-t vredesverdrag zijn Onderweg naar
Frankrijktwee van hen zijn reeds te Parijs
aangekomen, de majoors von Michael is en
von Bötticlver, die n-.et de Geallieerde mili
taire deskundigen de kwesties aangaande
de ontruiming en het troepen-transport zul
len regelen voor dié Duitsche gebieden, die
hetzij afstaan, -hetzij aan een volksstemming
onderworpen worden.
P a r ij s, 2 0 Dcc. (N. T. A. Draadloos
uit Lyon). De Petit Paiisien deelt her volgen
de mede Noch de Opperste Raad noch de
technische commissie, die met de Duitsche
marinegedelegeerden onderhandelen, heb
ben gistêrc-n vergaderd.'
Vanmiddag vordén de besprekingen, be
treffende Scapa F!pw hervat. De Fransche
gedelegeerden zul; .o onverzettelijk zijn in
zake de levering var. de 5 lichte kruisers,
maar zij zullen concessies doen omgaande
de drijvende dokken. Uit deze bi zonderhe
den is al af te leiden, dat de besprekingen
ver gevorerd zijn en dat de eindbeslissing
nabij is. Intusschen zal de geallieerde ma
rine-commissie te Berlijn zich naai Dantzig
en Homburg begeven om den toestand van
het materieel in die twee havens te veri-
-fieeren.
P a r ij s, 2 O D e c. (N. T. A. Draadloos).
Philirce Berthclot, de politieke directeur aan
het ministerie van buiterlandsche zaken, die
hij de laatste conferentiën te Londen in het
bijzonder tot taak had de Turksche kwesties
met Lord Curzon te bespreken, zal Zondag
naar Londen tcrugkeeren. om de bespre
king met dien staatsman te hervatten.
B e r 1 ij n, 2 O Dec. (W. B.). In eert door
de Wiener Allg. Ztg. overgedrukt artikel uit
een binnenkort verschijnend boek van den
eerste-luitenant Seeliger, onder den titel
„Hoetzendorff de redder van Berlijn en an
dere onthullingen", wordt eewag gemaakt
groote schaal van ziine lucht-strijdkrachten
tegen Londen een beslissende uitwerking op
Engeland verwachtte, zeide de keizer:
„Graaf Zeppelin, gij moogt de vernieligings-
aanvallen op Londen niet uitvoeren. Hel is
voldoende wanneer, zooals tot nu toe. de mi
litaire objecten in clc Engelsche hoofdstad
met bommen bewerpen worden."
B e r 1 ij n, 1 9 D e c. (W. B.). Door cle com
missie voor de economische aangelegenhe
den werd een ontwerpregeling aangenomen
betreffende de controle over den buitenlancl-
schen handel, in hoofdzaak overeenkomen
de met de besluiten dienaangaande dooi
den Rijksraad genomen. Nadat de betreffen
de verordening zal zijn uitgevaardigd zal de
Minister voor economische aangelegenhe
den gemachtigd worden den uitvoer van
goederen en artikelen van eiken aard tc ver-
bicden. Alleen met toestemming van d(T
Rijkscommissie voor den in- en uitvoerhan
del zal export dan nog kunnen plaats vin
den. De rijkscommissaris voor d n in- en
uitvoerhandel zal zijne bevoegdheden over
dragen en de bestaande neutrale commis
sies zullen worden belast met dén con
troledienst voor den buitenlandse hen han
del.
K a s s e h L9 Dec. (W. B.). In dc zitting
van <len gemeenteraad werd de vroegere
minister-president Scheidoma'nn met 48
van de 86 uitgebrachte stemmen gekozen
to* „Oberbi'u germeister" van Kassei.
Brussel,"2 O Dec. (H.-R.). De gedele
geerden van de federatie von mijnwerkers
uit het kolenbekken ven Charleroi hebben
hedenochtend de stemmen geleld, die in de
verschillende districten zijn uitgebracht.
Mot 4/5 van do uitgebrachte stemmen is be
sloten Mam dag den arbeid te hervatten op
de voorwaarden, geformuleerd door den mi
nister van arbeid, welke bestaan in een al
gemeene verhooging der loónen met 2.50
fr.onmiddellijke uitbetaling van de bij hel
uitbreken der staking achterstallige loonen
intrekking van elke actie door dp pnlroons
aangebracht bij clen „conseil des prudhom-
mes"formeele belofte dot geen epressoil-
le maatregelen zullen worden genomen
gratis verstrekking van de hoeveelheid
steenkool, waarop ieder recht had, wanneer
hij gewerkt had.
De regeering zal onderzoeken, in hoever
re de Iconsverhooging den prijs der steen
kolen zal doen stijgen.
Parijs, 20 Dec (\T. T. A. Draadloos).
Gister is do Kamer in hare afdeëlingen bij
eengekomen, om een commissie van 33 le
den te benoemen, die belast zal zijn met het
onderzoek van dc financieele ontwerpen, die
door de regeering zijn ingediend. De minis
ter van financiën Kiotz verklaarde, dat hij
binnenkort een uitvoerig overzicht van den
financieelen toestand zal geven en met een
leeningsvoorstel en een plan tot het schep
pen van niéuwe belastingen bij de Kamer
zal komen.
Londen. 1 9 O c t. (R.). Het lagerhuis
hoeft in ééne zitting- een wetsontwerp tot
afdoening gebracht, dot machtiging ver
leent om het leeftijdspensioen van 7 shil
lings 6 pence te brengen op 10 shillings
per week.
Londen, 20 Dec. (R.). Dc dagbladen
melden, dat er heden le Dublin gescholen
is op Lord French, den onderkoning van
Ierland. De onderkoning bleef ongedeerd
een burger werd genood en een politie
agent gewond.
Londen, 2 0 Dec. (R.). In het Lager
huis heeft de Minister Mac Pherson mede
gedeeld. dat bij den aanslag op den Ierschcn
van een audiëntie die ex-Keizer Wilhelm onderkoning vier bommen geworpen en ook
in den herfst van 1915 aan graaf Zeppelin geweerschoten gelost zijn. 1 wee revolvers
verleend heeft. Op de verklaring van Zep- werden op den gedooden aonvaile.* gevon-
pelm, dat hij alleen van een gebruik op den. Zijn identiteit is vastgesteld.
L o nd en, 2 O D e c. (N. T. Y Drnadloot
uit Cnrnarson). De schandelijke u'inslag op
lord French wordt door alle bladen 'zonder
onderscheid van richting, mot nadruk \-r-.
oordecld. Bonar Law heeft kort i\n liet
beurde onder toejuichingen verklaard d t
het Britsche volk door het recht gen d
werd en zich nooit zou loten b.mg mak n.
De misdaad is gepleegd door een bende
van vijf mannen met revolvers en handgra
naten, die zich in hinderlaag gelegd hadden
achter een heg terwijl zij den weg met een
wagen gedeeltelijk versperd hadden. Geluk
kig zijn de revolverkogcls uit de lichting
gebracht door den zijwand van de auto. die
door hare snelheid van beweging den onder
koning dadelijk buiten het bereik der bom
men bracht. Vier of vijf bommen ontploften,
terwijl nog meerdere later op het terrein der
juisdaad gevonden* zijn. l i t escorte beant
woordde het vuur en doodde een der aan
vallersde overigen ontkwamen. Een re
chercheur en een politieagent werden ge
wond.
Eenige bladen, o.a. de Daily Chronicle, wijt.
zen er op dot deze misdaad de sluitsteen!
vormt van een geheele reeks van dergelijke
laffe aanslagen, die reeds maandenlang tel
kens op politie-agenten, sr hiaten en burgera
gepleegd worden. Een nieuw element vormt
ditmaal alleen de hboge rang van den aan
gevallenen.
L o n d e n, 2 I D e c. (R.). I !ot aantal aan
vallers van lord French bebrouc; 15 'i 20. Zij
hadden een kar dwars over dun weg gezet;
en beschoten hel motorrijtuig van den on
derkoning; maar de chauff'-i r slaagde r in
het rijtuig om de barricade heen ie sturen*
Er werd ooi: met bommen en har.dgrmviten
geschoten. Het rijtuig, dot volgde op dat van
den enderkoning, werd bijna geheel ver
nield, maar de inzittenden bleven onge
deerd. De in het derde rijtuig gezeten mili
tairen beantwoordden het vuur ven de aan
vallers.
Londen, 21 Dec. (E.). Bonar Low heeft
in een rede te Liverpool gezegd, dat de re
geering niet zou toestaan, dat een Icrsche-
republiek werd opgericht. Aanslagen, zoels
die op French, zullen rooit het Britsche volk
bewegen aan Ierland het recht te vcrlee--
nen om zijn eigen !ol te bepalen.
e e n e n, 19 Der. (W. B.) De Oos-
tenrijksche nationale vergadering heeft een
regecringsvooistel aangenomen, waardoor
de tot dusver bestaande machtiging der re
geering om beslissingen le nemen ten aan
zien van cle douanerecht en de handels
politiek verlengd wordt lot 31 December.
Weenen, 20 Dec. (Córr.-bur.). Vol
gens statistische opgaven zijn in de eerste
tien maanden van dit jaar 52.016 :,L Af
vallen meer en 69.292 lev- rxie geboorten
minder, voorgekomen vergeleken bii het
lanlsto vredesjaar. Het totale verlies is dus
121.308.
Innsbruck, 19 Dcc. (V. B.) Volgens
de Alg. Tiroler Anzeiger hebben de socia
listen van Trente op htm in 't begin
December gehouden congres., in een met
algemeene stemmen nana •nomen motie den
eisch gesteld, dat voor het gebied van de
Boven Adige een ppltiiek n economisch
zelfbestuur wordt ingest Id. Tevens werd
de verwachting uitgesproken, dat de socia
listen aller lenden een herziening van de
aan de overwonnen volk u opgrrlrcn?en
vredesverdragen zouden ir'wir.gen. v. :ar-
door aan de volken het 'Ar-schii kiu :-
recht zou worden gegeven
Budapest, 10 Dec. f!l. F. BA We
gens de vermindering 'van de koler.op-
brengst^ tengevolge van d: estdagm et
de staatsspoor van 24 Doc. ot en met 1
Jan. hel heele persortenverk^r stop zetten.
Veel dingen zouden we weggooien, als
we niet bang waren, dat anderen ze zouden
op'apen.
Roman door
ANNA WAHLENBERG.
26
Zij mocht 2ichzc-lven niet verontrusten.
Mnar nu haar fantasie niet afgeleid kon
worden van dit onderwerp, zou hij het nu
wagen haar in tc wijden in zijn beschouwing?
Zou dit haar niet vermoeien? Zou het haar
vkalmte kunnen brengen, haar fantasie, een
troostvolle richting kunnen geven? Hij zou al
les willen deen om haar rust tc geven.
Morgen oi overmorgen'mompelde zij,
ferugkcerende naar haar idée-fixe „ben ik
stoi Mijn hoold is stof, mijn zenuwen, mijn ge-
yoelens, mijn ziel is tot stof en ascli vergaan".
.AYnarom zou dit moeten zijn?'' -yroeg hij-
,,Het is noch bewezen noch noodwendig".
,Zoo geloof ik het toch zelve".
- Zij wendde haar gelaat Van hem af.
Ja, zoo had ook hij vroeger geloofd. Ilij had
rimmers gezien hoe de eene mensch niet alleen
'.He gelaatstrekken en dc stoffelijke eigenschap-
\^n» maar °°k de geestelijke vermogens van
zijn voorgeslacht "erfde, en hij wist immers dat
j;haar geestelijk leven, zoowel als dat van ieder
yonder, aiin "verschillende ortzanen had en zijn
eigenlijken zetel in dc hersenen, en (lat iedere
stoornis in dit orgaan de geestelijke krachten
verduisterde. "Wat lag dus meer voor de hand
dan te denken dat deze een product van dit
orgaan waren? Maar gedurende den langen
strijd, dien hij gestreden had bij den dood van
zijn liefste vriendin en in dc ziekte van zijn
zuster, stuitte deze voorstelling hem evenzeer
tegen de horst als haar. Het was hem hoe lan
ger zoo meer ongerijmd voorgekomen dat het
fijne wezen, waarvoor hij zooveel eerbied en
liefde gevoelde, met al zijn rijke afwisselin
gen, zijn eigenaardigheden, deze temperament
verscheidenheid, deze stemmingen, deze fanta
sie, al dit rijke, veelbewogen, inwendig leven
ontstaan zou zijn uit toevallige samenvoeging
van bestanddeelen, die zouden uitgebluscht
worden als een kaars, en dat dit tegelijk de
ontbinding zou zijn van dit hoogcre leven. En
zonder dat hij het wilde, waren zijn gedach
ten begonnen te zoeken naar nog een anderen
factor in ons bestaan dan alleen dezen aard-
sehen, waarvan dezelfde atomen vandaag
schitterende geestesgaven de wereld inzonden
om morgen deel uit te maken vap een afschuw
wekkend masker.
„Ik geloof als vroeger," zei hij „dat'ons we
zen gevormd wordt uit stof en door de uitwen
dige omstandigheden, die erop inwerken. Maar
het komt mij dikwijls voor alsof dit niet alles
lean zijn, dat hetgeen wij ziel noemen geen
product kan zijn van slechts deze twee facto
ren."
Zij keek hem verwonderd en wantrouwend
aan. Wilde hij haar weer troosten met frasen?
Zij had in den laatsten tijd ontdekt dat men
in groote en in kleine dingen geen waarheid
spralc, uit medelijden en om haar kalm te
houden.
Maarszij uitte geen woord.
„Dezelfde stof", zei hij met /iin kalme, diepe
stem. „is zoowel in den mensch als in het krui
pend dier aanwezig. Toen het werd bekleed
met een lichaam, werd liet gevormd naar zé
kere vooruit gestelde normen, ongelijk voor
ieder soort van levende ^vezens. Dit is geko
men onder den invloed der erfelijkheid. Maar
deze ontwikkelde bet slechts in een andere
richting, die der gelijkheid met den oorsprong
van het bijzonder bestaan, waartoe het aan
vankelijk behoorde. De verdere ontwikkeling
van dit bestaan wordt nu overgenomen door
andere invloeden: het klimaat, het levenslot
en al die omstandigheden, waardoor de indi
viduen van hetzelfde geslacht zoo ongelijk
STERK EX GOEDKOOP IX HET
GEBRUIK
TerkrijprbaHr bij:
HOF 33.
aan elkander kunnen zijn, zoodat alles onder
worpen is aan afzonderlijke verhoudingen.
Maar wanneer al deze invloeden even sterk
werken op twee wezens, hoe kan het dan, dat,
in ieder geval, de stof zoo ongelijk tewerk gaat,
dat wat men karakter, wezen, individualiteit
noemt bij den een zooveel anders aangetroffen
wordt dan bij eên ander? Zijn er ook in den
afwezigen toestand omstandigheden, die vol
gens noodlottige wetten werken? Zou het hoog
ste, het wezenlijke in ieder Ik zich laten wijzi
gen door zulk een onbeduidend iets, een luim
van het noodlot?"
Hij hield even op, maar vervolgde terstond
daarop:
„Zou dit duidelijker en -meer aannemelijk
zijn don de vroegere beschouwing, waarbij
men nog een tweede kracht aannam, een
tr'anscenilenten invloed, die op de slóf inwerk
te in verband met dc erfelijkheid en de eerste
ruwe slagen aan het marmer toebracht, die
men zooveel als omstandigheden zou kunnen
noemen, om dart "later met een kUItStvaordigcn
beitel een levende ziel in de maétric tc schep
pen cn re zijn stempel op te drukken, zoodat -rij
zich omhoog werkte zoolang de erfelijkheid en
dc omstandigheden haai; gunstig waren, maar
die verdrukt en verschrompeld werd toen dc
levensvoorwaarden ongunstig waren. Men ziet
immers kinderen, geboren van dezelfde ouders,
opgevoed onder dezelfde omstandigheden, xlic-
op dezelfde typische gelaatstrekken een geheel
ongelijke uitdrukking vertonnen cn ook van
dc eerste kindsheid af hemelsbreed verschillen
Irï manieren cn wezen."
Zij lag heel stil, op haar kussens geleund,
tc luisteren. Nu en dart hing haar blik aan hem,
vol vuur en licht als van een kind, waaraan
men oen sprookje vertelt.
Eu hij ging voort op zijn kalme maar be
sliste manier, verklarende met beelden, wan
neer hij geen woorden kon vinden voor zijn
mecning, en keer *>p keer in een anderen vorm
herhalende wat bij reeds gezegd had, want
wanneer liij zweeg drukte zij zijn hand en
fluisterde „meer". En bij sprak cn sprak, hoe
wel zij eindelijk de halfgesloten oo^en niet
opende, zoodat hij onzéker was of zij werke
lijk naar liem luisterde, of dat zij alleen be
hagen vond in het luisteren naar zijn stem.
Opeens nam zij zijn hand, bracht die aan
haar lip-pen en drukte er een leus op.
Maar een oogenblik daarna trok zij haar
Band terug en liet die vermoeid op de arm
leuning Tm» haar stoel vollen. Het was bijna
Isof zij zijn hand wegst«H. Dc oogleden 'lo
ten zfcli geheel cn haar trekken werden strak
ker. Zij verzi cht hém niét u. om voort tc
gaan IJet waren haar ei.'- n j dachten waar»
mee zij zich nu bezig hiel'!.
..Neen, neen.' zei ze somber, „a! de ziel
ccn bovennatuurlijke kracht i zooals men
me tracht te doen"gelooven, I zou die dan in
dc materie kunnen komen? II; zie geen poort
Deze twee, de levenskracht en de stof hangen
inniger samen dan zóoi Deze krachten men
niet van builen, noch in noch tilt. Zij hebben
geen afzonderlijk lu-lmn, samen vormen zij
een natuurverschijnsel als het kaarslicht.''
Jlij boog zich over haar heen en nam op
nieuw haar koude hand in zijn warme.
„Dat is nog niet zoo zeker. Edit. Mil je we
len wat ik onlangs opmerkte?"
Zij sloeg haar oogen vrogcpil op. Zij deden
dienst in plaats van haar gesloten lippen.
„Ik ontdekte dat er in alle geval een zelf
standige kracht in ons woont. Ik ontdekte .da*
dc ziel kan verhuizen."
„Verhuizen....?"
„Onlangs, toen ik je rust wilde geven, t°cn
was het mijn ziel, die verhuisde in jouw
lichaam en daar bevel voerde. Ik was het, die
jc oogen sloot. Al was ik ver van je weg go-
iweest, had ik dat kunnen doen, zelfs zonder,
een blik. .ie weet dat ik jc soms dwong op to
slaan en iels uit te voeren naar mijn zwijgen-
den wil. Er woont een kracht in ons. Edit. «Li»
onafhankelijk van ons lichaam, in ons werkl es
die niet onderhouden wordt door de middelen
waarmee onze stoffelijke krachten gevooö
worden.'*
("Wordt vervolgd).
