mmamzlTSZ1^: j. SROOÏÏlüRST 1 binnenland „DE EEMLANDER" BÜÏtËNJLAND De Slem van Frankrijk PRIIS DER ADVERTENTIE met inbegrip van ccn Van week tot week. BoitpnlandschR "firichtt.il FEUILLETON. g KOF 33. g le klas Reoaratis-inrichtmn. ise Jaargang No. 192 per post f 2.60, per week (met gratis venekcring tegen engelen) f 0.17', eiiondetlijke nummeti 0.03. AMERSFOORTSCH DAGBLA! HOOFDREDACTEUR: M,. D.J. VAN SCHAARDENBURG UITGEVERS: VALKHOFF 4 C, BUREAU: ARNHEMSCHE POORÏWAL MOCK UTRICHT3CH6STK INTERCOMM. TELEFOONNUMMER 513 Maandag 9 Februari 19ZO bewijsnummer, elke regel meer 0 20, dienstaanbio* dingen 1-5 iegels 0.50. Voor handel cn bedrijf bestaan zcci voordccligc bepalingen lol het herhaald ndvcriccicn bij abonnement L'cnc circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. Bewijsnummers 5 cent. Met js -eer* moeilijke kunst te juister tijd 4e kunnen eindigen. Hoe vaak is niet een werk verknoeid, doordat, na het beëindigen en de bekroning ervan, men van g*een op houden wist Ontegenzeggelijk was het een grootsche dag voor Frankrijk, toen spontaan allen ju belden over den wapenstilstand. De Parij- sche straten leverden een schitterend schouwspel op, toen een natie in groot ge luk uiting gaf aan zijn vreugde om de over winning en toen na de onderteekening van het vredesverdrag de overwinnaars in tri omf door de straten trokken, een triomf, die even werd afgebroken voor piëteit jegens 'den cénotaphe, was er evenzeer iets grootsch in dat oogenblik. Verleden jaar November, l ij de herdenking van den wapenstilstand al koning George, dat men een oogenblik allen arbeid zou laten rusten ter herden- hing van de periode die toén een jaar gele den heette te zijn afgesloten. En ook dat oogenblik was er een -Van wijding en onmis kenbare grootheid. Nu zijn de helden gedecoreerd, ge gene raals zijn doctor honoris causa van schier 'e geallieerde hoogescholen, nu moest het ti iomfeeren geëindigd zijn Maar neen. Men heeft zich bedacht, dat nog niet alle strijders ziin beloond. Niet alleen menschen streden mede, maar ook- de postduiven speelden hun i En ernstig, doodernstig is men „de ge- i cderd-e helden" gaan decoreeren, heeft hen e en ring om hun poot geschoven, die gelijk staat met het kruis van 't legioen van eer. Het decoreeren brengt in Frankrijk de eigenaardige ceremonie van een broederkus mee. Hoe zal men zich tegenover de post duiven uit de moeilijkheid der accolade réd den Men moet weten, waar te eindigen. Dit geldt ook voor het eischen van uitvoering der vredesvoorwaarden. Men heeft Duitsch land 'vloot, rollend materieel, machines en 1 nrlbouwwerktuigen ontnomen. „Nu moogt .veer een volk van „Denker und Dichter" den, spraken de overwinnaars. Is dat riet genoeg? Neen, „de postduiven moeten nog gedecoreerd worden", wij meenende oorlogsschuldigen moeten worden uitgele verd. Dat het nog nooit vertoond is, is geen bezwaar. Von Lersner zag geen kans hei uitleve» 5 ngs document in ontvangst te nemen. On middellijke diende hij zijn ontslag in en ver kreeg het. Het teekent wél defernst van den toestand. Wel heeft, vóór het sluiten van den vrede Von BrockdorffRantzau iets dergelijks gedaan, maar de omstandigheden ziin sindsdien veranderd. Toen hoopte Duitschland nog op uitvoerbare voorwaar den, nu weet het beter. ITet wegblijven van de krijgsgevangenen heeft het geprikkeld, de valuta-daling veroorzaakt een schier wan hopige gedruktheid en nu eischt men acht honderd Duiischers! Weinig goeds kan daar jn komen. De „Deutsche Post" schrijft dienaangaan de „Lersner heeft naar het hart van het ■gansche Duitsche volk gehandeld, door het schandelijk document niet aan te nemen. Hij heeft daarmee tegelijkertijd een voor beeld gegeven, hoe elk Duitscher handelen moet, die nog een sprankje Vaderlandslief de in het hart heeft". Daar heeft de „Deut sche Post" geen ongelijk in. In eigen land trekt de huldiging van De Meester deze week de meeste aandacht. ïSijnoff vergelijkt den G0-jarigen auteur van „Geertje", „De Zonde in het deftige Dorp", Gedenk te Leven" en zoovele andere bij een Dickens of een Disraeli. De viering van de zen dag verzamelde een aanzienlijk getal mannen van beieekenis, die allen hun be wondering voor den schrijver uitspraken. Onder de eigenaardigste van deze 'fmldebe- tuigingen is een sonnet van Dr. Hein Boe ken bij die gelegenheid voorgedragen. Het luidt TOT JOHAN DE MEESTER, den zestig-jarige, x 6 Fc-br. 1920. Wij zijn wei-licht een beetjen anti-poden Gij staat in 't Leven ik op den Olymp Der dichtren, wat gij noemt de Grieksche Goden. Ik zie van 't Leven slechts een verren glimp Slechts de echo hoor 'k, die komt zoo hoog gevlogen Gij eet de rauwe schel visch, vcisch en krimp, Waan niet, dat ik hiermee uw maaltijd schimp. Ik eet ze eerst als ze deftig is gezoden. Toch, waarde Meestér, was iels dat mij toog Uit mijne stad, om u dus toe te spreken, Om mee te 2ien hoe in uw donker oog Wel 't licht van dezen feest-dag kwam te breken. Ons beiden trekt het schouw spel hoe de jeugd In 't worstlcn vindt de wave levens-vreugd Politiek Overzicht Bii de successen, die op militair gebied door de regeerders van sovjet-Rusland zijn behaald, heeft zich thans een feit van an deren aard gevoegd, dat misschien van nog meer beieekenis is. Tusschen sovjet-Rus land en Estland is de vrede tot stond ge komen. Het vredesverdrag, dat verleden Maandag is onderteekend, houdt in, dat geene oorlogsschadevergoedingen worden betaald. Rusland erkent de zelfstandigheid von Estland. Het doel afstand van het voor malige Russische staatseigendom in het Estnische gebied, levert uit wat het bezit aan Estnisch eigendom, keert 15 millioen goudroebels uit als aandeel van Estland in den goudvoorraad van de Russische bank en verleent aan Estland het recht om een spoorweg aan te leggen naar Moskou, als mede het recht om een mjllioen dessjatinen van het complex der Russische boschgron- den te exploiteeren. Beide partijen zien af van dcrorgangsrechten. Onder de verdere bepalingen verdient nog de aandacht, dal alles wat de Russen uit het land hebben weggevoerd zal worden teruggegeven. De Estnische bibliotheek en de kunstvoorwerpen en zaken van histori sche beteekenis blijven het eigendom van de universiteit te Dorpat. Eene commissie wordt heiast met het opstellen van een handelsverdrag. De Finsche golf wordt geneutraliseerd. De beide contracteerende partijen verbinden zich, dat zij zich zullen onthouden van het samentrekken van troe pen met het doel de regeering van het an dere land omver te werpen. Dit vredesverdrag is, wanneer men het verdrag van Brest-Litowsk, dat slechts een korten levensduur heeft gehad, buiten rekening laat,, het eerste, dat met sovjet- Rusland is tot stand gekomen. Niet alleen daarom is de onderteekening van dit ver drag een feit van beteekenis. Het zal wel niet het eenige vredesverdrag blijven, dat met de randstaten gesloten wordt. Op de van 15 tot 22 Januari in Helsingfors gehou den conferentie van vertegenwoordigers der randstaten, waar Finland, Estland, Letland en Polen vertegenwoordigd waren, heeft Estland zich verbonden de anderen op de hoogte te houden van den loop der vredes onderhandelingen, waarmee het toen bezig was. Nu de uitkomst van die onderhande lingen bekend geworden is, mag wel wor den aangenomen, dat de andere randstaten zich zullen spiegelen aan het voorbeeld, dat hun door Estland is gegeven. De Daily News schrijft naar aanleiding hiervan: Estlands terugtrekken uit den gewapen- den strijd met het bolsjewisme zal waar schijnlijk de voorlooper zijn van eene ge wichtige ontwikkeling wat de randstaten in het algemeen betreft. Livland, Estlands zuidelijke nabuur, dat gezegd wordt in 't geheim te zijn getreden in zelfstandige vre desonderhandelingen met de sovjetregee- ring, heeft volgens een bericht uit Helsing fors een belofte teruggenomen om zijn leger en havens ter beschikking van Polen te stellen. De bolsjewistische gedelegeerden te DoTpat beweren, dat als gevolg van deze houding'de Polen hunne militaire toebereid selen hebben prijs gegeven, die doelden op een gelijktijdigen aanval op Petersburg en Moskou. Het is echter meer don waarschijn lijk, dat er van een geh. el andere zijde pressie is uitgeoefend op do Poolsche re geering. In dit verband verdient de aandacht een persgesprek met den Poolschen gezant te Londen, prins Sapieha, waarin deze ont kende, dat hij non 2ijne regeermg had over gebracht eene mededeelirvg van den Brit- schen premier Lloyd George, die een weige ring inhield om het Poolsche leger te steu nen. Hij voegde echter daaraan toe:, „De meening van den heer Lloyd George werd geheel duidelijk gemaakt aan onzen minis ter van buitenlondsche zaken Potek, die nu in Warschau terug is. De algemeene positie Is, dat de Polen geen plan hebben om de bolsjewisten aan le vallen. Een stellig en finaal besluit kan echter slechts genomen worden door den Poolschen landdag, nadat de heer Patek daar den uitslag heeft mee gedeeld van zijne zending naar Londen en Parijs. Wanneer de geallieerden er gunstig voor gestemd zijn, dat Polen tracht vrede te sluiten met de bolsjewisten, zal de Pool sche landdag dit in overweging nemen. Ik geloof, dat de geallieerden zelf de nood zakelijkheid erkennen, dat onze kracht in stand blijft hangende het sluiten van den vrede. Ik kan zeggen, dat niet verwacht wordt, dot territoriale moeielijkheden het sluiten van zulk een vrede zullen beletten, want de commissaris voqr buitenlandsche z6ken Tsjilsjerin heeft reeds duidelijk te kennen gegeven, dat de sbvjetregeering ge- biedsoanspraken niet beschouwt als een be letsel voor den vrede met Polen." P a r ij s, 7 F e b r. (N. T. A. Draadloos van Lyon). Volgens een bericht uit Havana heeft de Cubaansche Kamer het vredesver drag met Duitschland geratificeerd. Londen, 7 Febr. (R.) Reuter ver neemt, dat een der voornaamste punten van behandeling in de zitting van den uitvoe renden raad van den volkenbond, die den 11 en Februari begint, zal zijn de kwestie van het internationale gerechtshof. De raad zal verder behandelen de benoeming van den 'hoogen commissaris voor Danlzig en de toe lating van Zwitserland tot den volkenbond. B e r 1 ij n, 7 Febr. (W. B.). De authen tieke uitleveringslijst van de Entente is nog niet aangekomen. Verscheidene bladen hou den het voor waarschijnlijk, dot de lijst te zamen met de nota en het antwoord van de Entente op de Duitsche voorstellen van 25 Jan., zal worden overhandigd. Volgens de marine-autoriteiten bevinden zich op de gepubliceerde voorloopige lijst 29 U-boot commandanten. B e r 1 ij n, 7 Febr. (W. B.). Voortdurend komen berichten binnen over betoogingen tegen de uitlevering. De nationale vergade ring var\ Bremen protesteert er tegen met de diepste verontwaardiging. De studenten van alle hoogescholen te München verkla ren, dat zij.vost besloten zijn de mannen, wier uitlevering wordt verlangd, te bescher men. In de volgende week, heeft in Berlijn oen groote protestbetooging plaats. In een verklaring van de Berlijnsche uni versiteit wordt het vaste vertrouwen uitge drukt, dat er geen Duitscher te vinden zal zijn, die bereid is lot den handlongersdienst om deze Duiischers uit te leveren. B e r 1 ij n, 7 Febr. (W. B.) De Deutsche Allg. Zeitung publiceerde gister een voorstel tot wijziging van de uitleveringsbepalingen. Daarin werd gewezen op het scheidsgerecht van den volkenbond. Het Berliner Tageblott verneemt, dat de regeering geheel buiten dit artikel slaat en niet van plan*is naar uitwe gen te zoeken. De Baseier Nationalzeitung verneemt van bevoegde Zwitsersche zijde, dat het bericht, dat Duitschland zal voorstellen de berech ting van de Duitsohe beklaagden aan neutra le rechtbanken op te dragen, volkomen on juist is. Zwitserland zal zich niet bereid ver klaren tot aanvaarding van een dergelijke opdracht. B e r 1 ij n, 7 Feb r. (W. B.). De rijksregee- ring had heden uitvoerige besprekingen met de besturen van de partij groepen der natio nale vergadering. Er werd bepaald, dat een besluit in de uitleveringskwestie slechts met medewerking van het parlement zal geno men worden. De bijeenroeping zal dadelijk geschieden, zoodra de stukken aanwezig zijn, waarvan moet worden kennis genomen om in den toestond klaarheid te brengen. B e r 1 ij n, 8 Feb r. (\V. B.). Heden avond heeft de Fransche zaakgelastigde den rijks kanselier de lutleveringslijst met begelei dende nota overhandigd. Koningsbergen, 7 Febr. (W. B.). Het Oost-Pruisische gebied, waar een volks stemming zal worden gehouden, was den 6en Februari geheel ontruimd. B e r 1 ij n, 6 Febr. (\V. B). Naar de Vos- sische Zeitung" «verneemt, zal de behande ling van 't proces tegen den gewezen vaan drig, thans gymnasiast, Oltwig von Hirsch- feld, die een aanslag op den rijksminister van financiën Erzberger pleegde, op Zater dag 21 dezer voor de rechtbank van gezwo renen van het Landgericht beginnen De aanklacht kwalificeert het misdrijf als po ging tot moord. B e r 1 ij n, 6 Feb r. (W. B.). Volgens tie Tügliche Rundschau staal het thans reeds vost, dat voor de publiek beheerde levens middelen in het aanstaande jaar geene maxi mumprijzen zullen worden bepaald, maar dal men zal overgaan tot het stelsel van de mi nimumprijzen. De officieele bevestiging ontbreekt nog. Londen, Pebr- (R). Het besluur van de federatie van mijnwerkers heeft met het oog op de weigering van den premier om een wetsontwerp betreffende de nationalisa tie van de kolenmijnert in te dienen, beslo ten aan te dringen op bijeenroeping van een bijzonder vakvereenigings-cogres om te overwegen wat er gedaan kan worden om aan de eischen kracht bij te zetten. P a r ij s, 7 F e b r. (N. T. A. Draadloos van Lyon). Uit Budapest wordt gemeld, dal de ministerraad zich Donderdag bc-zig heeft ge houden met de Entente-nota, welke ver klaarde, niet de restauratie van de Hobsburg- sche monarchie in Hongarije te kunnen ge- cloogen. Volgens geruchten in politieke klin gen zal de Algemeene Vergadering zich aan het bevel van de Entente onderwerpen en geen Habsburger kiezen. Een voorloopig bewind zal in 'i leven wor. den geroepen door de verkiezingen van Ad miraal Herthy tot rijksbestuurder. r I III Staten-Gencraal TWEEDE KAMER. Muziekautcursrochl Bij do 1 woede humor is oon vin 'soiuworp in gediend tol nadere regeling v«n hot muziek auteursrecht. De bedoeling von dit ontwerp is om bureau'* voor muziekauteurshecht, die uls mmmeri ieole ondernemingen neig.'ng to! a1 u n.tem>ic>e ex ploilatie zouden kunnen woester en, von mogo lijke overvragingen te weerhouden. Voorgestel wordt ic bepalen, dut ook de openbare uilvo» ring van een muziekstuk zoh zijn geoorloofd, mits legen een billijke vergoeding ven den au tour, welke vergoeding in het uitcrsle geval doe den rechter zul worden bcpuald. Uil de Per» De «IrfclgoiMlc alaklitg; in «lo hiucx, De anti-rev.) Rotterdammer ontwik kelt het standpunt, dat bemiddeling in dit conflict in h o o g e mate o n g e- wenscht is en dat de pnrtijenn, die liet conflict in het leven hebben geroepen, ook de volle verantwoordelijkheid voor de ge volgen van haar daad zullen hebben te dra" gen. Deze cisch mag vooral worden gesteld in dezen tijd, nu bij de zedelijke Ónturich- "t'ing, die op alle gebied wordt aanschouwd, voor den opbouw van lici leven noodig zijn mannen, die blijk geven zelf een diep ver antwoordelijkheidsgevoel te bezitten en ul- le krachten non wenden om dut besef ook bij hun volgelingen nnn te kweeken. De Centrale Bond en „Het Volk" trach ten de verantwoordelijkheid van zich nl te schuiven en op de werkgevers tc leggen. Maar de zauk stout cenigszins anders. Door do werkgevers 'is medegedeeld, dut zij met hor oog op den toestond in ondero bedrijven verdere loonsverhooging in liet transportbedrijf onverantwoordelijk zou den achten. Persoonlijk staan wij op het stondpunt, dut deze opvatting der pu- troons op zichzelf volkomen moet worden geëerbiedigd, ol hebben zij hoor niet oltijd op de meest gejukkige en tactvolle wijze verdedigd Moor op deze meening cjuu tu- lis zouden wij geen coptie willen maken, omdat de werkgevers blijk hebben gege ven oog te hebben voor 'i gevaar dat schuilt in den psychologischeii factor, wuirr door meer en meer de loonpolitiek der ar beidersorganisaties wordt beheerscht, Wij bedoelen hiermede het verschijnsel dut loonsvcrhooginum in het eene bedrjjf voor de arbeiders in een ander bedrijf oen prikkel inhoudt om ook weer op hun beurt naur verheoging hunner inkomsten te stre ven, hetgeen er ten slotte toe leidl, dat men de loonen tot in het oneindige wil op voeren, zonder daaibii er rekening ïru-de te houden, dat vooral in den crisistijd, die wij beleven, niet alle bedrijven in staat /.i.M-i die abnormale loonen te dragen. Duor de ongekende loonsverhooging weer schriklie rende prijsstijging tengevolge heeft, wordt gene niet alleen voor somine bedrijven noodlottig, maar schaadt de arbeiders zeU liet meest. Ook socioal-democ rutische eco nomen hebben er op gewezen dat looiw verhooging niet het ultimum r»-medium is voor de verarmde massa, en neen punacée voor de wonden waaruit het maatschappe lijk leven bloedt. Ook van sociunl-democic- tische zijde wordt dU9 erkend, dut ei voor de loonsverhooging een grens bestaat. Bn wat hebben nu de werkgevers in den Loor- raad anders gedaan, dan le kennen gege- ven, dot naar hun meening om de genoem de reden in hei transportbediijl din grens was bereikt En dat zij bij het bepalen daarvan niet alleen met de draagkracht van hun eigen bedrijf hebben gerekend, maar ook in het oog hebben gehouden, dat de „skilied labourers" in andere vakkón er naar zouden streven om hun loonen belangrijk \e doen stijgen boven die dm ongeschoolde arbeiders, geelt op zich ze»!' blijk van gezond economisch en sociaal in zicht cn besef van «amant woordelijkheid Als men maar niet spreekt van akelige dingen, denkt menigeen dat ze ook niet be staan. Roman door ADRIEN BERTH AND Bekroond met den Prix-Goncourt. HOOFDSTUK IV. Op de Zerken van het IC e r k h o f. Als je v ilt.' ze» luitenant Lucien Fabre. „zouden we ons wat buiten het dorp kunnen Vertreden." De sergeant ging met graagte hierop in Hij was niet meer verdoofd door het gebeur de. Hij verlangde er naar, met iemand van gedachten tc wisselen, alleen met het doel om met zijn eigen gedachten tot klaarheid te ko men. Het bataillon had zieli verzameld in. het dorp R'émécourt. Den vorigen dag was tegen den avond de verbinding tusschen de compag nieën hersteld, dank zij de uitputting der Duit sche batterijen. Daarna waren -de mannen, op van vermoeienis, in slaap gevallen op de plek waar zij stonden. Bij liet aanbreken van den big, die met nieuwe artillerie-salvo's werd be groet waren infanteristen hen komen aflos sen. liet was een reserve-regiment dal sedert eenige uren was aangekomen en onmiddellijk in het vuur was gezonden. De jagers waren achter het front' gestuurd. Meel den dag door waren afgedwaalden, zieken, licht gewonden en treinsoldnien zich weer bij den troep kó men voegen. Men verwonderde zich dat er nog iemand in leven gebleven was. Niet het groo te aantal der afwezigen trok de aandacht, maar het feit dat er nog zoovelen present waren: zóó zeer was het abnormale in eenige uren normaal geworden, en zoozeer scheen voortaan de dood het natuurlijke ge- Volg le zijn van bet feit dat men zich in de vuurlinie bevond. Men maakte zich gereed den nacht door te brengen in de schuren, die niet door den geneeskundigen dienst w'aren gerequireerd voor de gekwetsten... Den volgenden morgen zouden 'de compag nieën op nieuw worden geformeerd. Toen de schemering kwam, had het leanon gezwegen. „Dat is weer een dag voorbij,' verklaarde Vaissettc opgelucht. Ze liepen door dc dorpsstraten, waarvan dp bewoners reeds te bed waren. Niets brak de stilte. Over de velden lag dc groote vrede, als een protest van dc aarde tegen de men schen. De maan stond aan den zwaar be wolkten zomerhemel. Haar licht doorwaasdc den nevel, die opsteeg uit den grond. „U wordt nu onze compagniescommandant," zei Vaissettc. „Arme kapitein! zuchtte Lucien. En hij ver zonk weer in zwijgen. Zijn smart was sedert den Vorige» dag fel ler en dieper geworden. Hij dacht aan zijn mannen, die waren heengegaan, aan het jaar dat hij met 'den kapitein had doorgebracht oo een aLcelefien oost iu de Alnen: bii herin nerde zich weer de week van de mobilisatie, de eerste dagen van den oorlog,"Waarin dc fi guur van kapitein Xicolaï plotseling grooter was geworden le gelijk met de gebeurtenis sen, en waarin de kapitein even fier, even on weerstaanbaar als de storm zelf was gel»! ken cn vol van eenvoud tot in den dood.. „liet is een krankzinnig ding, t'ó OfTlog. verklaarde de officier. „Blijkbaar" peinsde ltjj verder, .is de beste van ons allen getroffen. Hij had zich meer noch minder arm den dood blootgesteld dan wij. En toch werd hij door vier bajonetstoten getroffen, tenvijl jij noch ik een schram op' liepen. De oorlog is hel domein van het loc val. De dood is tenminste onpartijdig genoeg, om zoowel "dc moedigen, die hem onder dc tiogen zien, als de voorzichtigen, die lienv trachten te misleiden, weg tc nemen. Met bet moderne oorlogstuig loopt men hetzelfde ge vaar of men zich bloot geeft dan wel of men zich ingraaft. Het is een kwestie van geluk. En sedert den dag van gisteren vraag ik mij ab of ook niet dc overwinning een zaak van toeval is. De Pruisen hebben ons na onze charge niet meer aangevallen. "Waarom? Wij waren met ons dertigen, en ik zag door mijn kijker talrij ke versche compagnieën, die aan 'den ande ren ika.nl- van. het water looosraveii maakten. Vanmorgen beeft de generaal mij gehikgc- wenscht. Zijnerzijds moet hij door den opper bevelhebber gefeliciteerd zijn geworden. Noch bij noch ik, noch de Duitsehers hebben er iels aan kunnen doen. liet toeval alleen heeft de beslissing gebracht." Precies hetzelfde had Ynisettc lot zichzelf gezegd. Maar bij had er bij zijn chef niet mee durven aankomen. Thans echter wilde hij den luitenant tegenspreken. Ilij werd daartoe ge dreven zoowel omdat jj hem wilde prikkelen lot voortzetting van zijn beschouwingen, als omdat hij, door zijn liefde voor* paradoxen, steeds geneigd was cm vati alles wat hij hoor de beweren, het tegendeel staande te houden. „U vergeet," zei hij. „den bajonet-aanval, dien u hebt gecommandeerd." „Dien vergeet ik niet," antwoordde de luite nant, „evenmin als jou schitterende dapper heid. cn dc offers, die wij moesten brengen. .Juist dooi' 'lat alles word ik in mijn ietwat droc.vige overwegingen versterkt. Ik ontken niet, dat er eën onmiddellijk verhand bestaat tusschen onze daden cn dc oj>marsch of dc terugtocht van den vijand. Dat lieblkrn wc wel kunnen zien. Het is mij zelfs.tot een troost, want nu kan ieder, zelfs dc eenvoudigste en dc nederigste onder ons, de overtuiging heb ben, dat zijn moeite en zijn opoffering niet te ver eefscli zijn geweest. Maar, ik herhaal 't. na onze charge behoefden dc Duitsehers maar terug te kceren, oni ons weg tc vagen. Zij hebben de nieuwe poging niet gewaagd. F.n dientengevolge liebbc-n wij de overwinning be haald. Hier heeft nu echter het Toeval de hand in het spel gehad. Ik heb een charge gedaan, stellig. Maar ik deed het zonder daartoe bevel te hebben gekregen. Ik weet niet, waarom deze gedachte bij mij is opgeko men in plaats van het voornemen om achter uit ir gaan, zooals mij later door den gener i- len staf werd gelast. Is dit ici> miers dim het blootc Toeval? Ergo zie ik niet het ver band tusschen de bevelen van den chef en <k overwinning of dc nederlaag."' „Maar u wilt toch niet beweren," vroeg Vais settc, wien de wending van het gesprek be haagde, ,dat dc generaals overbodig zijn cj\ dal men, li tin generalen stal' gerust zou kunnen afschaffen?" „Ik wil daaromtrent geen theorieën ver kondigen" antwoordde Fabre. „Diepzinnige debatten zijn góed voor betcia tijden. Je zult moeien toestemmen, dat de huidige dagen niet bijster geschikt zijn voor speculatieve beschou wingen en voor dc ontwikkeling van nieuwe ideeën en theorieën. 1); spreek alleen maar uit, wat er zoo nu en dan hij mij opkomt in deze oogcivblikken van ritst, die volgen op (1c. opwinding van den. strijd. En die opkfmu-uile gedachten zijn een beetje droefgeestig, ook. omdat onze kapitein is gesneuveld." „IJ moet mij niet voor een stommeling hou den/' zei Yaivsctte. „I!; wilde eigenlijk met £-en leugen achter de waarheid komen. In-den grond der zaak kom ik tot dezelfde conclusie# als U. „Dat is te zeggen," hernam dc officier, „wij zijn eigenlijk niet tol een conclusie gekomen- Wij zullen den geheelen oorlog vóór ons heb* ben om voor ons z.elvcn tc komen tot een phi- losophischc conceptie van dit drama, waar va» wij tegelijkertijd dc acteurs en dc tocschom wei's zijn." (Wordt vervolgd). f

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1920 | | pagina 1