A. IAN IE WEE
AMERSFOORTSCH DAGBLAD „de eemlander
Fontein Schippers
ST. EMILIOÜ
Wijnhandel J. A. Schoteiian lZoon, litrechtschestraat II Tell. 145
VAUfliFFs Biekbndei
Eisengemaakte Kinderkléeding.
m
Jan, de zoon van Finn,
S Sportluis nOKSINC. 5
El'nacgaz. „Ce Dom".
Plaatsing van adverian-
tiën in alle bladen zon
der1 prijsverho^ging
„WIONOPOLE"
WILLEM GROENHUIZEN !u weiier Amersiooii.
FEUILLETON.
100 Jaargang
Ho. 80
O Zateraag
2 October 1020.
STOOWI«APPENDAGES p Q N f[|
piJP-AFSLUSTERS - PAKK5NG ..g uiissj/jifswfG 523
EN VEBDEBE MACHI\KKIMEB'BEHOEl'TEN l0J "lUMalinntB DiO.
tmw—n mac—jr^TfU-*inn- i n»i i m iii«M«am»j*jM'-.ac.-c.n.x&;fc'.ac-.r:
"5
Menbileeringen - Knnstbandel - Bebangerü en Stolfeerderü
Langestraat 24. Tel. Int. 4©Q. - AIVSERSFOQft™.
.1 ■■IN IIIIIIMHII HI I m ai iiiirnirTtn^.SMDtre™hh.wjrtt'rasn7„v^g>i5»aa
LANGESTRAAT 23.
Per flesch 1 1.75 per anker f 72.—.
TWEEDE BLAD^
BINNENLAND.
^IcdcrS.ind en Bclgle.
Havas-Reuter seint ons uit België:
Aangeande het vraagstuk der defensieve
ive-reemkomst mei Nederland zegt de „Na
tion Beige dat het mogelijk is van nu af
te spreken \an een defensief verbond, dat
officieel ?ich niet zal bepalen tot het nauw
van de Wielingen, noch tot de soevereini
teit van de Schelde. maar zioh zal uitstrek
ken over het geheele -grondgebied cler beide
landen.
De Zwits ers ch e gezant, de heer
Gaston Carlin, is uit Zwitserland in de resi
dentie teruggekeerd en heeft de leiding van
de legatie weer overgenomen.
Een departement van «feieiisie.
Een Koninklijk besluit van 27 Septem
ber, onderteekend door alle ministers, be
paalt de opheffing der departementen van
marine en oorlog en de instelling van een
departement- van algemeen bestuur, dat den
naam zal dragen van departement van de
fensie.
Dit besluit treedt in werking op een na
der te-bepalen datum.
Vezeln ij verhei d-v o o r 1 i c h-
tingsdienst. Bij Kon. besluit is inge
steld een Voorlichtingsdienst ten behoeve
van den vezelhandel en de vezelnijverheid.
Deze heeft lot taak, aan den handel in ve
zelstoffen en in andere grondstoffen der ve-#
7elnijverheid, alsmede aan die in textiele
voortbrengselen, vlechtwerk, papier en aan
verwante producten, technische voorlich
ting nopens die artikelen'te verschaffen en
.verder de technische ontwikkeling der be
drijven, welke vezelstoffen, in den ruimsten
zin genomen, bewerken of verwerken, te
bevorderen, een- en ander door het uit eigen
initiatief of op aanvraag van belanghebben
den verrichten of gelegenheid geven tot ver
richten van onderzoekingen, door het ver
zamelen van gegevens, het nemen van proe
ven en het openbaar maken of rechtstreeks
ter kennis van belanghebbenden brengen
van de verzamelde gegevens of de verkre
gen resultaten.
Aan den dienst is verbonden een com
missie van advies.
De zetel van den dienst, benevens de
verdere organisatie en de wijze waarop be
langhebbenden van dezen dienst zullen kun
nen gebruik maken, worden door den mi
nister van Landbouw nader geregeld en
bekend gemaakt.
Credieten aan boomkwee
kers. Ingesteld is -een aigiemeeme centra
le commissie \an advies nopens hei garan
deerden van credieten aan 'boomkweekers en
tuinders. Daarin zijn benoemd tot Md en
voorzitten A. H. J. Engels, Leiden; tot le
den J. Barendse, .PoeldijkAnt. van der
Bom, OudenboschJ. A. Dominicus; We-
meldinge; J* Feenstra, SappenveerD.
Frets, BoskoopW. D. K-eessen Azn., Aals
meer; H. Trienekens, Venlo, en P. Visser,
Bussum.
V r ij willige 'ouderdomsver-
zekering en armlastige krank
zinnigen. De Minister van Binnenland
se be Zaken heeft aan Ged. Staten der on
derscheidene provinciën bericht, dat ver
schillende gemeentebesturen van de over
gangsbepalingen der Ouderdomswet 1019
gebruik maken cm ten behoeve van arinks
tiige, \cor rekening \r. d? gerpaer.te ver
pleegde krankzinnigen eene vrijwillige ver
zekering te sluiten. Lk vraag doet zich hier
bij voor of de f enten, welke eventueel ten
behoeve dier patiënten wore en ontvangen,
moe-ten worden beschouwd als c?ne vergoe
ding die eene gemeente Ict bestrijding ven
de kosten van verpleging buiten de bijdra
gen van het rijk <*V\ van de ptovincie ont
vangt waarvan dus evenredige terugstorting
aan het Rijk moet plaats hebben.
Naar 's ministers meening valt een der
gelijke rente, toegekend* naar aanleiding
van eene vrijwillig door een gemeente
bestuur aangegane of voortgezette öuder-
domsverzekering buiten de toepassing van
genoemd artikel Het Riik draagt niet bij in
de premie en wenscht dit ook niet te doen
derhalve kon het ook geen aanspraek maken
op evenredige restitutie.
De Grafelijke Zal en. De mi
nister van Waterstaat brengt ter kennis van
belanghebbenden, dat de Grafelijke Zalen
op het Binnenhof van 4 tot 11 October o.s
voor bezichtiging door het publiek 'rn
zullen zijn.
R e n k u m en Door w er t h.
Gedeputeerde Staten van Gelderland heb
ben besloten om een regeling te ontwerpen
betreffende de wijze, waarop de gemeenten
Rerukum en Doorwerth kunnen worden ver-
eenigd.
De 7-v eren. De burgemeester van
'Amsterdam heeft in den Amsterdamschen
Gemeenteraad, naar aanleiding van de vele
ingekomen stukken en voorstellen medege
deeld, dat de voordracht betreffende het
vaststellen van een tarief voor de pont
veren De Ruyterkade—Buiksloterweg en De
Ruyterkade—Valkenweg; door B. en W. wor
den teruggenomen.
J. B. B 1 ij d e n s t e ij n B.Wzn. t De
heer J. B. Biijdensteijn B.Wzn., oud-be
stuurslid van de Vereeniging van Neder
landsche Werkgevers en lid der Textiel
firma Biijdensteijn en Co.. is. hedennacht
in den ouderdom van 58 jaar te Enschèdé
overleden. r
De fusieplannen. Naar de
Haagsche berichtgever der Tel. verneemt,
hebben verschillende afdeelingen van den
Economischen Bond zich uitgesproken voor
het fusiedenkbeeld, door Treub in zijn be-,
kende rede ontwikked.
2Ve«Iei*I. l}ir.il9>oun•deputatie La
Jttougiï rije.
Het Korr. Bur. seint ons uit Boedapest
d d. 30 September:
De Nederlardsche commissie bestaande
uit de heeren Manshojl, ru^teelangschef aan
het ministerie van Landbouw, Am ent, re-
geeringscommissaris en zuivelinspecteur.
voor Limburg en baron de Vos van Steen-
wijk, Eerst^ Kamerlid, is te Boedapest aan
gekomen. De commissie onderzoekt in op
dracht der Nederlandsohe regeering in hoe
verre de resultaten in Nederlan'd op land
bouwgebied verkregen in oHngarije kunnen
worden toegepast, Hollandsch vee hier ver
der gteeeid en de melkproductie des lands
omhoog gebracht worden kan. De leden der
commissie hadden gesprekken op het mi
nisterie van buitenlandse he zaken, met den
minister van landbouw, benevens met an
dere persoonlijkheden op economisch ge
bied. Verder bezochten ze verschillende
landbouwbedrijven. De provinciale bladen
geven uiting aan de hoop op nieuwe eco
nomische betrekkingen tusschen Nederland
en Hongarije,
IVeflerlambehe Mndcren ia het
Eiihrgebicri.
Tijdens de laaste dagen hadden te den
Haag besprekingen plaats tusschen de hee-
ren Schmid, consul der Nederlanden te
Essen, en eenige personen, die zich het lot
dezer kinderen aantrokken, onder wie
Z .K. H. Prins Hendrik.
j Na uiteênzettin van de toestander, in h
Ruhrgebied. die voornamenlijk voor den
middenstand, kleine renteniers, g. pensio
neerden en personen met yaste inkomens,
doch ook voor weduw en en de meestul on
geschoolde Nederlandse he arbeiders, ge»c-
geld slechter worden, en in ren stadium zijn
getreden als nooit tevoren, werden de vol
gende punten nader overwogen.
In Nederland vindt mvn gemakkelijker
plaats voor buitenlandse lie kinderen, dan
voor die vpn den ci£on stam. Er w rrdt niet
naar gestreefd Duitsche en Oostenrijkse ae
kinderen minder te doen helpen, doch ten
minste een gelijkstelling bij het public'; voor
de Nederlondsche kinderen in Duitschland
en Oostenrijk met deze te verkrijgen.
Bij-.toeneming van woningnood eenerzïids
en van tuberculose ond.er de kinderen aan
den anderen kant,-behoort, gezien den nood
verschil te worden gemaakt tusschen kinde
ren, wier opname in Nederland noodig is>
en hen, wier aanwezigheid in ons land min-
.der gewenscht is. Vandaar dat gezocht wor
den plaatsen voor de eerste en geld voor te
zenden versterkende levensmiddelen voor
de tweede groep.
Het comité voor Nederlandsche kinderen
j in den Vreemde secretaris, de heer W. F.
van Heusden, Amsterdam, 2e Constantijn
Huygenstraat 50, heeft behoeften aan plaat*
sen voor lang verblijf, terwijl het Inlichtin
genbureau een Tehuis voor kort verblijf
van Nederlandsche en buitenlandsche kin
deren te den Haag, Westende 9, in nauwe
samenwerking met het genot-rade comité
voor korter verblijf plaatsen zoekt.
Deze samenwerking belooft vruchtbaar te
worden en in een dringenden eisch, mede
van nationaal belang, te voorzien, immers
onze kinderen zijn onze toekomst.
Een nieuw organisatie is hiermede ge
reed, doch behoeft steun van regeering en
publiek. Wie geen kinderen kan öf wil op
nemen, offere geld of levensmiddelen, voor
al melk en vet in eiken vorm, suiker, meel
en/of onderkleeren en beddegoed beschik
baar.
Adressen voor plaatsing worden gaarne
ingewacht bij de volgende per£óncn mevr.
Keun van Iloogerwoerd, Westeinde 9, den
Haagmevr. S. van Lier-Enthoven, Laan
C. v. Cattenburgh .46, den Haagde heer
J. F. Sylvius, van Speykstraat 11, den Haag;
de heer W. F. van Leusden, 2e Constant
Huygensstraat 50, Amsterdam geldzendin
gen worden gaarne ontvangen door den pen
ningmeester van 't comité voor Nederland
sche kinderen in den vreemde, den heer
S. van Lier Ez., Na'ssaukade 358, Amster
dam.
-T- Tentoonstelling Holland
tusschen Maas en IJ. Aangemoe
digd door den zeer goeden uitslag van de
tentoonstelling betreffende Holland s Noor
derkwartier, gedurende September 1917 In
het Stedelijk Museum te Amsterdam ge
houden door het Kon. Nederl. Aardrijks
kundig Genootschap, bereidt dit genoot
schap weer zulk een tentoonstelling voor,
te houden gedurende de maanden Septem
ber en October 1921 op dezelfde plaats en
ditmaal betrekking hebbende op een deel
van Holland tusschen Maas en IJ, d. i. het
gedeelte van Kennemerland ten zuiden van
het IJ, Rijnland, Delfland en Schieland.
Deze tentoonstelling is ook nu weer al
leen van wetenschappelijken aard, heeft be
trekking op de vorming en vervorming van
den bodem en de wateren in den loop der
tijden, dus vooral op den waterstaatkundi
gen toestand, op de geologische samenstel
ling (droogmaking, vervening, brong-as, wa
terleidingen, -enz.) en wat de bewoonde
plaatsen betreft op hun ontstaan, uitbreiding
en* lotgevallen, die daarmee samenhangen.
De Rotterdamsche haven.
Volgens een .rapport van den havenmeester
is er in de Rotterdamsche haven dringend
behoefte aan uitbreiding, in 'het bijzonder
bij de Waalhaven, waaruit de Rijn- en bin
nenschepen, welke aldaar ligplaats vonden,
worden verdreven. De havenmeester acht
V> J.ANQESTKAAT 82. jj
Levert Hltslultctiil Is klas Sig.irsn !j
Import Sigaretten.
aretten. j
hW rtk WAw A 3
VarkensmarM - Amersfoort.
Speciale «MeoJin»
Maison VAN EIMEREN. j
«Coiffeur FosflcIlOiir Colficiisc
R I.VEHSSTKAAT 44. - Tel. «03 j
Hoogst Modorno Salons voor
I I>.tMF..Noii IIKl Iti:\ -Nliinloiirc I
Bj Magazijn van PnrfunuiricPï? on
m Toilot'Artikolon. J
a BADINRICHTING 2
Firma J. Hoogland
I Kromiiiesli'nnl l<> Tel. No. isou
I Drogisterij, Chemicaliën.
Verpakte Geneesmiddelen,
Verhandartikelen.
(Y. O. DE JONG)
UTRECHTSCHESTRAAT 46
Hotel Café Resraurant
I>e l>lrcefie mankt bekend,
«laf /.ij fegen na «Ier overeen
fc komen voorwfiaialeii «Be
ACHTEOCZAAI, met CIKSkO-
TEIV SERRE Ke<liirciBde lief.
uinfersei/.«»en voor gesloten
«lan.seliib.s l»eseliikl>aaa* stelt.
lVa«lea'e Inlielif ingen l;êj «Ie
Rli'eclie (Tel. 41;.
bet dringend noodzakelijk, dat 7>oo spoedig
mogelijk een wateroppervlakte van pl m.
«100 H.A. in gereedheid wo-rdt gebracht met
een diepte van minstens 4 meter bemeden
R. P. om als ligplool-s te dienen vooj Rijn
en binnen'schepeio en n-a verdere'uitdieping
ook voor zeeschepen
De directeur der gemeentewerken acht
voorshands 50 H.A. wateroppervlakte vol
doende. De kosten doorvoor wonden door
den directeur begroot op 6 mil'ioen voor
aanleg van pieren, baggerwerk en opspui-
ling vam den los wal B. en W. achten deze
uitgave onvermijdelijk en doen een voorstel
itfi dien zin.
Durf wij-s te züj'n
voor
R/ïonogrammen
in rijks keuze voorhanden.
door
A. J. DAWSON.
Met autorisatie vertaald door
Mevr. L P. Wesselink—Van Rossum.
48
„Juist, hij is drie honderd waard," zei de
man die geboortig was uit Nieuw-Enge-
land! toen hij Jan aan het werk 'had ge-
den.
„Dat verzeker ik je," zei Jean lakoniek.
„Maar ik heb het geld op het o ogenblik
iviet, anders zou hij main hond zijn."
Jean grijnsde. „Nou, waar niet is, verliest
de keizer zijn recht," zed hii. tei'mede wrin
gen zij van elkaardit laatste gesprek tus
schen hen had plaats, toen Jean met zijn
span wegtrok naar het noordwesten, na een
korten voordeeligen tijd Van rust, waarin
Jean een beetje rommel had geruHch tegen
een voorraad goed voedsel en een Hinken
stapel dollars.
Zooals Jean belooft had, zette hij Jan aan
het hoofd van het span, en het valt te be
twijfelen of de sledehonden in hun. kronie
ken een tweede voorbeeld vermelden van,
een hon-d, die, geheel buiten het vak staan
de, reeds na een enkele maand zulk een
promotie gemaakt had tusschen huskies en
geharde veteranen.
Er viel niet aan te twijfelen, of Jan ver-
'diende ten volle de onderscheiding. Gedu
rende zijn gejveèfe leven was hij, en dat
met recht, als een buitengewone hond be
schouwd'. In de laatste maand had hii ge
toond een werkelijk buitengewoon dier te
zijn. Eenige van zijn overwinningen dankte
hij waarschijnlijk aan de ongewone gave
van Dick Vaughan als opvoeder en kenner
van 'honden, iets dankte hij ook aan dien
anderen eerste-klas hond, Finn, aan Finn's
eigen buitengewone leven en aan. de oplei
ding, die hij zijn "zoon gegeven had op de
Sussex Downs. Iets was hij óók verschuldigd
aan den Baas op Nuthill en aan Betiie Mur
doch voor oen uitnemend en, lichamelijke
grondslag, dien zij gelegd hadden door de
wei-doordachte zorg, die £ij aan Jan hadden j
besteed. Maar het meest misschien was hij
verschuldigd aan het edele bloed, dat door
■zijn aderen vloeide. Het zou een fout zijn
de rol, die Jean speelde in Jan's verbazing
wekkend snelle ontwikkeling te onderschat
ten. Andere typen \an menschen zouden
Jan evenveel geleerd hebben, als zij Jean's
kennis en ervaring van de blanke wereld,-
die hij zoo goed kende, hadden gehad.
Maar weinigén zouden zoo vlug onderricht
hebben gegeven. In de wildernis is de na
tuur sneller en volmaakter als onderwijzer
dan de meeste menschen zijn. En Jean had,
afgezien van ziin verkeerde-neigingen, veel
overeenkomst met de natuur in de wilder
nis. In dit geval was hij beter ten minste
voor Jan. Niet door de een of andere deugd,
d'te hij bezat •maar om zijn begeerte naar
iels, waarvoor de natuur volkomen onver
schillig ió naar dollars. Deze begeerte
was een prikkel om te zorgen d l Jan bleef,
die hij was. De natuur geeft geen greintje
onruhet behoud van eenig individueel leven,
maar slechts de instandhouding der soorten.
De natuur zou Jan vlug en goed onder
richt hebben gegeven, maar het is zeer wel
mogelijk dat, in het een of andere stadium
van zijn opvoeding, zij zou hebben toege
staan, dat het stuk leven, hetwelk „Jan"
werd genoemd, in een anderen vorm over
ging misschien door de buik van een an
der dier. Jean's geldzucht en ziin reeds gek
toonde nveesterscl ap in de listen van het
leven in het Noorden, maakten hem veili
ger bewaker en beter onderwijzer voor Jan
dan de Natuur.
Maar Jean deed nu en dan fo ;an; geen
grove gebreken maar van die kleine tekort
komingen., die ziin beurs zouden kunnen
schaden. Hij maakte er een, toen hij Jan
aan het. hoofd zette en Bill aanstelde tot
leider in plaats van Blackfoot. Jean verlang
de zoo spoedig de opvoeding van Jan te
voltooien, maar tooh wilde hij Pill niet ver
liezen die een zeer nuttige hond was
en evenmin de gezondheid en de kracht van
Blackfoot bcnadeelen.
Bill, teruggebracht tot de achterste plaats
der honden, maakte het leven van Black
foot, dien vriendelijken, verstandigen, ouden
hond, met het bloed van het Newfoudland-
ras in de aderen, tot een hel op aarde en
dat was natuurlijk niet goed voor Blackfoot.
Maar dit was niet het ergste. Als leider
van het» span kon Bril Jan's overige diens'J-
gen ijver verdragen en kon hii het zelfs zoo
aanleggen de werkelijke meerderheid van
den grooten hond te erkennen, terwijl hii
door tact een heftige uitbarsting wist te ver
mijden. In zooverre was^BiH een fcröoht ge
bleven, dat hij de discipline handhaafde en I
de werkkracht van het span aanvuurde. Als
achterste hond in het span werd hij op eens
een uitgeslapen en verbitterde oproerma
ker; in de eerste plaats was zijn doel Jan's
nederlaag te bewerken en in het algemeen
de eensgezindheid in het span te verbreken.
Indien hij niet bezig was zijn wraakzicht bot
te vieren op den armen Blackfoot, naar wiens
aphterpooten hij voortdurend hapte, gaf Bill
al zijn krachten om onder zijn makkers
bandeloosheid en wanorde te vfiyckken.
Jean sloeg Bill hevig, vaak geducht, en
tusschervbeide sprak hij„Best, Bil!, dat zal
Jairje wel allemaal gauw aflecren
En dat was juist de fout van Jean Het
was Jan wel toevertrouwd den horden van:
het span wat aan of af te leerenmaar er
was iets in Bill, den ex-leider, dat door niets
ter wereld zou worden afgeleerdhij wist
-het en Jan wist het. En hierin was het, dat
zij beiden iets verder zagen dan de schran
dere Jean. Wat zi j zagen, hinderde ge on van
beide. Zij durfden gerust den afloop of te
wachten. Maar als Jenn alles had geweien,,
zou hij in het geTveel niet tevreden zijn ge
weest verre van dien.
In elk gleval sloot de uitslag verlies voor
Jean in, daar die, zooals beide honden wis
ten, den dood van Bill of Jan beteekende.
Zij waren volkomen tevreden met deze we
tenschap.
Maar Jean kon begrijpelijkerwijs niet te*
vreden ziin met een vooruitzicht, dat hem
geldelijk verlies zou bezorgen; want dit zou?
geheel tegen zijn grondbeginsel zijn. Trots
in zijn eigen onfeilbare kernis van bonden!
en van het leven in het Noorden droe«g
er toe bij, dat Jean Jan tot leider van het
span maakte. Maar, indien hij geldelijk ver
lies zou hebben kunnen voorzien in óexe
schikking, zou hij stellig zijn trots beteugeld
hebben en Bill weer aan het hoofd hebbeqi
geplaatst.
(Wordt vervolgd).