r? EXTRA-AANBIEDING NIEUWE PIANO'S WT-EN ORGELS"***» F* R. VAN DEN BURG DUU, feuilleton!" DE EEMLANDER" BUITENLAND. ABe«mi3PRiis^37^;r:rr. ÜÏS DER ADVERIENTIËN met inbegrip van ccn Door omvangrijk© inkoop n zijn wij in staat, behalve onze gebruikte Instrumenten ook een aantal BIJZONDER VOÖRDEELSG AAN TE BIEDEN Arnhemscbestraat Gevestigd sedert 1887 Amsterdam—Nizza. bij J. Grootendorst, HOF 20. 19e Jaargang No. 109 p«r post f 2.60, per weck toet «ratis veneker ng tegen ongelukken) 0.17', «Ixondcrlijke nummer* 'f f.0 AMERSFOORTSCH DAGBLAD ff DIRECTEUR: J. VALKHOFF. BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAU. TEL. INT 513. Vrijdag 5 November 192V bewijsnummer, elke regel meer 0 25, dienstaanb^* dingen en Licldadighcids-adveitentiën voor de helft der ptijs Voor handel cn bedrijf bestaan zeer voovdcclige bepalingen voor het advertecren. Ecn« circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. Politiek Overzicht. De Engelsche persbureaux filosofeeren voort over het resultaat van het referendum der mijnwerkers, die, naar reeds eerder is medegedeeld, met een kleine m'eerderheid van één en een kwart procent van het ge- héele aantal stemmen zich uitspraken tegen de voorgestelde regeling; van de twintig districten waren er zestien, die vóór een regeling, hebben gestemd. Vooral in Lan cashire en Cheshire werd^ een onverwacht groot aantal stemmen uitgebracht tegen de overeenkomst en hieraan is het ook toe te schrijven, dat een meerderheid voor de ver werping werd verkregen. Nu om-ende-bij vier-vijfde der districten zich hadden ver klaard tegen een voortzetten van de sta king, werd er cloor het mijnwerkersbestirui niet aan gedacht orders te geven om den s t r i k e-toestand te bestendigen; de raad werd gegeven het werk weer le hervatten, maar het is wel teekenend, dat, tegen den raad van 't uitvoerend comité in, zelfs een meerderheid tegen het aanvaarden der re geling zich uitsprak. De staking is nu wel afgelat (overeenkomstig de statuten der mijnwerkersfederatie, die voorschrijven, %dat een meerderheid van twee derde vereischl is om een staking voort te zetten), maar hel is de vraag, of de uitslag wezenlijk voor de legëering zoo bemoedigend mag zijn. Na tuurlijk is het waar, wanneer een Engelsch persbureau opmerkt, dat het eindigen der staking voldoening teweeg heeft gebracht; elk dreigement, dat wordt afgewend, geeft een gevoel van opluchting en verruiming, maar ongetwijfeld heeft men thans slechts te doen met uitstel van executie, daar het bezwaarlijk is aan te nemen, dat, nu zoo'n groot aantal mijnwerkers èn het regeerings- voorstel van de hand wezen èn tegen het advies 'hunner leiders ingingen, zich op den duur bij de beslissing zullen neerleg gen. De sociale strijd mag nu een momentje zijn geluwd, maar de wind zal wel, na ver loop van korter of langer tijd, weer luider gaan waaien. 1 Het kenmerkende van de stemming wordt genoemd, dat een opmerkeijk groot aantal leden zich van stemming heeft onthouden: van de rond 930.000 leden stemden maar 684.549, terwijl bij de vorige stemming over het eerste aanbod der regeering 816,516 stemmen werden uitgebracht. De meening van hen, die bekend zijn met dp stemming in de miindistricten, is dat de groote meederheid der mijnwerkers zoo •vlug mogelijk het werk zal hervatten. In of- ficieele kringen wordt het grootste vertrou wen uitgesproken m^t betrekking tot de on- de; handelingen omtrent een volledige over eenkomst en het stichten van een perma nenten nationalen loonraad, die, naar ge hoopt wordt, een voorbode zal zijn van een lange periode van tevredenheid in de mijn- districten. De middelen, om de productie te verhoogen, moeten reeds door de mijneige naars worden overwogen. Of het optimisme, dat in de offi-cieele kringen tot uiting komt, gefundeerd is, zal (natuurlijk) de tijd lee- ren, maar wij achten het niet geheel en al gerechtvaardigd om de redenen, die zijn aangestipt. Gemeld wordt nog, dat gisteren in vele kolenmijnen het werk is hervat, met name in Yorkshire en Northumberland, maar men is van oordeel, dat niet voor Maandag alge meen aan 't werk zal worden gegaan. Het blijkt, wordt hier a cm toegevoegd, dat de raad der leiders om dadelijk weer te gaan werken over 't algemeen is aanvaard. *- België op zijn beurt heeft met zijn mijn- kers te stellen en uit een bericht van de Soir blijkt, dat de staking der mijnwerkers in het bekken van Charleroi tot verschei dene mijnen zich heeft uitgebreid: ongeveer een half honderdduizijd mannen zijn erbij betrokken. Een Iconkwestie is ook weer de oorzaak van het neerleggen van den ar beid. Bij de werkgevers bestond bereidheid om dezen eisch in te willigen, maaj de in williging stelden zij afhankelijk van het g-e-, noegen nemen (van de zijde der arbeiders) met een prijsverhoogmg der kolen. In vele centra aanvaardden de del'vers het pa- troonsvoorstel, maar in Charleroi werd het aanbod verworpen. Over de nederlaag van Wrangel meldt het bolsjewistisch legerbericht clat in den Krim-sector de 'bolsjewistische troe pen voortgaan met druk ftit te oefenen op de vijanden, die zich na hardnekkige ge vechten in de richting van het schiereiland terugtrokken. Naar aanleiding van den aanval der roo- de troepen op het leger van generaal Wrangel, schrijft de Temps, dat laatstge noemd leger wel in gevaar is en genood zaakt is zich terug te trekken naar de streek, vanwaar uit het in dén zomer is opgerukt, maar dat het ongetwijfeld een onherstelba re nederlaag zal kunnen vermijden. Ten slotte wijst de Temps er op, dat het in de eenste plaats het Russische volk zelf is, dat het bolsjewisme ten val moet brengen er dat Wrangel en zijn soldaten zoqlang moe ten volhouden tot dit geschied is. Den Turksohen nationalisten gaat het on- dertusschen niet voor den wind. Volgens Havas-Reuter wordt het échec der nationa listische troepen op het Armeensche front bevestigd: de terug-tocht is in een wanorde lijke vlucht ontaard. De leiders der nationa listen trachten de beweging op de lijn Tre- bizondeErzeroemBitlis tot staan tp brengen, maar zij stuiten op groote moei lijkheden door het gebrek aan levensmid delen en ambulances, terwijl de epidemieën groote verwoestingen in hun gelederen aan richten. Een uit Angora aangekomen delegatie is besprekingen mef den minister van binnen* Iandsche zaken begonnen om een terrein van toenadering te vinden. Men gelooft ech ter algemeen, dat een overeenstemming niet mogelijk is, omdat de leiders der na tionalisten onverzoenlijk schijnen ten op zichte van de toepassing van het vredesver drag van Sèvres. Buitenlandsche Berichten Londen, 4 N o v. (N. T. A. Draadloos van Horsea). De Volkenbond heeft nieuwe verdragen gepubliceerd, die bi' dit instituut zijn ingediend. Het eerste deel bevat negen verdragen, waarbij zestien staten betrokken zijn. Zij betreffen o.a. de Engelsch-Japan- sche overeenkomst, om het verdrag tus- schen die beide landen ter beslissing van den Volkenbond voor te leggen; luchtver- bindingen; het waarborgen der rechten op den industrieelën eigendom in verband mej den oorlog en wederkeerige emigratie. Tot dusver zijn zes-en-twintig verdragen bij den Volkenbond geregistreerd. Duitschland heeft hoewel het nog niet tot den Volkenbond is toegelaten, den Bond er van verwittigd, dat het al zijn overeenkomsten zal registreeren. Het tweede deel met verdragen zal binnen kort worden gepubliceerd. Verwacht wordt, dat daar de registratie der verdragen automatisch zal geschieden, de publicatie er van eveneens automatisch zal plaats hebben en binnen enkele jaren zal deze reeks alle bindende internationale overeenkomsten bevatten. Het Volkenbonds verdrag bepaalt, dat na 10 Jan. 1920 geen verdrag bindend is zoolang het niet is ge registreerd. Londen, 4 Nov. (N. T. A. Draadloos uit Horsea). Lloyd George verklaarde in het Vraagt Prijslijst Termijnbetaling toegestaan Lagerhuis, dal hij nog geen besluit had ge nomen of hij de vergadering van den Vol kenbond op 15 Nov. te Genève zou bijwo nen. Dit zou van de omstandigheden afhan gen. B e rl ij n, 3 Nov. (V. D.) De hoofdcom missie van den rijksdag besprak de uitvoe ring van het vredesverdrag. In het debat werd gezegd, dat Amerika de kosten van zijA 17.000 man bezettingstroepen op 1.220.000 dollar berekent. Dit zijn rond 90 millioen mark i-n papier per dag of rond 32 milliard per jaar. Voor de haven in Ludwigs- haven zijn de kosten niet 8, maar 42 mil lioen mark. Voor een nieuw vliegkamp bij Mainz worden 15 millioen mark geëischt. Bovendien heeft België Lij Aken inf.-, cav.~ en art.-kampen verlangd, die op 56.750.000 5$ GRAVENETTE RE GEN MANTELS WATERPROOF mark zullen komen. Naar den huidigen geldkoers moeten aan Frankrijk 500 mil lioen fr. worden betaald. Ook voor Fran- sche tooneelspelers en tooneelspeelsters wordt verblijf verlangd. Duitschland had vroeger in het bezette gebied 70.000 man; nu zijn er meer dan 130.000 man bezet tingstroepen. Pa rij*, 4 Nov. (N. T. A. Draadloos), in elk der negen deelen van het vroegere ge vechtsfront in Frankrijk, waar de strijd het hevigste heeft gewoed, zal het lijk worden opgegraven van een als Franschman her kend soldaat, wiens persoonlijke identiteit niet kon worden vastgesteld. Het stoffelijk overschot dezer negen soldaten zal in eikenhouten kisten naar de citadel van Ver dun worden gebracht, waar een compagnie infanterie van oud-strijders de militaire eer bewijzen zal brengen en de wacht zal be trekken. Een door. den minister aangewezen soldaat van die compagnie zal dan uit het gelid treden, om aan te wijzen welke van die negen kisten naar het Pantheon zal worden overgebracht. B er 1 ij n, 4 No v. (N. T. A. Draadloos). Tegen de veelvuldige schennis von Duit- sche soldatengraven in Elzas-Lotharingen en de voorgenomen verwijdering van Duit- sche oedenkteekenen heeft de Duitsohe re geering te Parijs geprotesteerd. Brussel, 4 Nov. (II.-R.). De Nation Beige zegt in staat te zijn te verzekeren, dat eenige Belgische en buitenlandsohe commu nistische agenten op Allerheiligen in Brus sel zijn bijeengekomen om den internatio- - BIJ MAISON PJHiRONDELLE." nalen toestand in revolutionair opzicht te bespreken. Zij hielden zich bezig met de verschillende stakingsbewegingen, die in België, Frankrijk, Spanje en Italië zijn los gebroken of in voorbereiding zijn. De gede legeerden zijn met zeer nauwkeurige in structies naar hun resp. landen terugge keerd. B e r I ij n, 4 N o v. (W. B.). Helfferich ver klaarde in den rijksdagDe SGhulden van het rijk nemen toe tot in het oneindige. Al leen kolen blijven ons als betaalmiddel over- De Entente moet de dingen zien, zooals ze zijn. Onze verplichtingen moeten nauwkeu rig omschreven worden. De rijksminister van financiën, dr. Wirth, zeideDe stabilisatie onzer valuta is de voornaamste taak van het kabinet. Men zal met de Entente niet tot overeenstemming? komen, zoolang in Frankrijk het denkbeeld blijft heerschcn, dat Duitschlond alles zal betelen. B e r I ij n, 4 Nov. (N. T. A. Draadloos), Door verdere versterking der grensbewa king met rijksweerbaarheid hoopt de Duitv sche regeering in den vervolge hei enge* oorloofde overschrijden van de grens naar Litauen onmogelijk te kunnen maken. Ove rigens hadden sinds 16 October geen grens overschrijdingen meer plaats. De door do Litausche regeering teruggezonden ;,ovcr- loopers" worden voorshands gemterneerd om te onderzoeken or hun optreden straf baar is. Londen, 3 Nov. (N. T. A. Draadloos uit Horsea). Te Glasgow stemden slechts vier kiesdistricten voor verbod en 9 voor inkrimping der vergunningen, terwijl 24 (?y slemden voor 't handhaven van den toe stand. De 11 districten van Aberdeen stpm- den voor „geen verandering". Van 48 on* dere „boroughs" waren 37 voor geen ver andering, 10 voor verbod en 1 voor bepezw kin-g der vergunningen. Londen, 4 Nov. (R.) Smith, inspec teur-generaal van de Iersche politiemacht, heeft ontslag genomen. De D^ily Mail ver klaart, dat het ontslag verband' houdt met zijn desavoueeren van het ongediscipli neerd optreden en het vernielen van eigendommen door clc gewapende maoltf van den kroon. Saragosso, 4 Nov. (H. R.) De politie heeft een syndicalist in hechtenis genomen, die de dader zou zijn van de bomaanslagen; van den laatsten tijd. De politie meent nu den sleutel in hanclen te hebben van de terroristische beweging, waarvan Saragossa sinds enkele maanden het tooneel is. De leden van het syndicaat van metaalbewer kers zijn, met uitzondering van den voor zitter, in hechtenis genomen, alsmede de voorzittes van verschillende andere syndi caten. Zurich, 4 Nov. (H.-R.) Blijkens een radiogram uit Moskou hebben Tsjitsjerin en Rakofski, de Oekrainische commissaris van buitenlandsche zaken, bij de geallieerde re- geeringen geprotesteerd tegen de aanhech ting van Bessarabië bij Roemenië. Zij wij zen er op, dat deze kwestie niet kan worden opgelost zoncler dat vertegenwoordigers van Rusland en de Oekraïne aan de bespre kingen deelnemen. H e 1 s i n g f o r s, 3 Nov. (V. D.) De roode bladen molden, dot Wrongel cloor het verlies van Alexandrofsk den spoorweg ver loren heeft, waardoor de verbinding tus- schen de doelen van zijn front werd inl stand gehouden. Wrangel bereidt thans een landing bij Taganrog aan de Kaukosische kust voor. Zijn vloot is door drie in de zee van Azof aangekomen Fransche torpedo- booten versterkt. Wrongel heeft de eerste graanzencling naar Frankrijk afgeleverd en maakt in de Krim en het gouvernement Jekaterinoslnf 120 millioen poed graan voot een nieuwe zending naar het buiten land gereed. Londen, 4 Nov. (N. T. A. Draadloos uit Horsea). Cecil Harmsworth, onderminis ter voor buitenlandsche zaken, deelde in het Lagerhuis mee, dat een telegram, uit Azerbeidsjan ontvangen, meldde, dat de vroegere consul te Bakoe en alle andere Britsche gevangenen uit de gevangenis waren ontslagen en naar Tiflis waren ge zonden. Thans zouden geen hinderpalen meer bestaan voor een onverwijlde uitwisse ling van gevangenen met Rusland. P a r ij s, 3 Nov. (N. T. A. Draadloos van Lyon). Venizelos, in antwoord op de com- pngne van Goenaris ten gunste van Con- De liefde stoort zich niet aan kaste noch slaap zich aan een schamel bed. Het levendige Nancy deed ons een oogenblik de juist aanschouwde ellende ver reten. Een fabrieksstad, oppervlakkig be- .eken, noch mooi, noch leelij^ Veel stand* aeelden, mooie nieuwe hotels. Lunéville, Baccarat, Raon 1' Etape, we komen merk baar in de Vogezen. St. Dié een alleraar digst militair plaatsje. We willen in een vrij behoorlijk uitziend café wat gebruiken. Be deden kunnen we wel café noir krijgen. Voor café au lait en eventueel dejeuner moe ten we in betere, hiér hoogere regionen we zen. Boven een stel ineenloopen'de kamer tjes, tafels gedekt, servetten in gemerkte sachets naast de borden. Blijkbaar van de losloopende officieren van het garnizoen. Veel bedrijvigheid, aandragen van tomaten- gerechten en reuk van gebraden vleesöh en veel uien. Wij kunnen er niet terecht, moe ten beneden zijn, zegt Madame. We begrij pen hier niet aan 't goede adres te zijn en besluiten de aftocht te blazen. De auto om- rmgd door kijklustig publiek. Een bijzonder heid1 van het cafétje kan ik niet onder mij houden er was .een W. C. voor steanide gasten. Twee holten in de vloer in de vorm van een- voet en een soort van goot daar achter T Of het hier was of elders dat ilc de •preuk heb gelezen„Die sta zie toe dat hij niet vaJle." weet ik niet meer. Toen we later in Italië door den waard van een kleine Al- bergo voor dergelijke dringende zaken naar het bosch werden verwezen, ging ik bijna generaliseerenld Europa boven de equator door twee beschavimgscirke'ls in drie deelen verdoelen. We gingen dus van St. Dié weg om elders ons dejeuner op te scharrelen. Als bijzonderheid dien ik nog te vertellen, dat de Fransche dorpjes en patelms die we doorkwamen door het „ici(naam)" dui delijk werden aangeduid. Is dat niet een navolgenswaord voorbeeld? Minder navol- genswaard is wed de uiterlijke toestand dier dorpen. Ook daar waan geen sporen van kogels of granaten te vinden zijn. Vuil, ar moedig en leelijk. Geen en'kefl huis wat zich merkbaar van de andere onderscheidt No tabelen wonen er blijkbaar niet. In veel plaatsen w s er een kennisje of hvèm er een. De bewoners leven er dunkt mij meer patriarchaal dan bij ons. 't Lijkt een groote familie. A'lles zit buiten bij elkaar, de kinderen apart. Alle plaatsen hebben een waschgelegenheid, waar men, anders dan, als regel, bij ons, zijne „linges sales" met elkaar wascht. Het is dikwijls een schilder achtig schouwspel. Ook doet het geplas en gewasoh eigenaardig aan, als men de mest voor de huiizen en de viesgrauwe kleur der huisgevels ziet. Daarbinnen zal het wel niet onvermengd genoegelijk zijn. Enfin, men leeft daar veel in de open lucht l 't Is zeer waarschijnlijk, dat de armoede en de ver slagenheid tengevolge van de oorlogsram pen oorzaak zijn, d'at in jaren niets aan de huizen gedaan is. Als men even aan onze Hollandsche of Friesche boerendorpen denkt, zoo zindelijk en zoo geituiigend van welvaart en vooruitgang bevangt ons een diep gevoel van medelirden met deze over winnaars in óen grooten oorlog. Na St. Dié begon de merkbare stijging en de toename van natuurschoon. Gérardmer aan het meer van dien naam f We waren crp- getogen 1 Vooral' toen we stegen in de rich ting van de Col de Ia Schlucht en van de grotte du Diable een blik in de diepte wier pen op meer en plaats. We stijgen sinds het verlaten der Nederlandsche grens in hoogte en in schoonheid naarmate we zuidelijker komen. „Semprre crescendo I" Boven on de Col de la Schlucht de verminkte overblijf selen van hotels, restaurants en dergelijke. Ditmaal door Frensche granaten verwoest. Hier, op een van de hoogste punten van de Elses. Het afdalen van deze Col opende d'e meest verrukkelijke vergezichten, zoo schoon hadden we ons de wereld niét ge droomd. In de mooist denkbare valleien ge vormd door prachtig, als met kantwerk be groeide bergen, heel in de liepte, lachende dorpjes, al9 zilveren linten kronkelende stroompjes. We zweefdalen, naderen een dorpje al meer en meer. De zon schijnt vroolijk, de eene bergwand liohtgroen, de andere ernstig zwart, de vogels zingende krekels hoort men boven het lichte geraas van de machine uit. We rijden als door een droomland. Kijken opmerkzaam uit naar het naderend dorpje, ofs verwachtten we van daar iets heel bijzonders, iets in overeen stemming met ons innerlijke geroerdiheid een sprookje. Steeds d'alen we en we zien de schakeeringen door het zonlicht op de bergwanden, de schaduwen in de vallei, vlak bij ons ontspringt een beekje. Het water fonkelt in de zon. Een belletje en daarna meer belletjes. Een paar geiten huppelen langs de rotswand. Daar begint boven ons een kerkklokje te luiden f Nog een bocht en het dorpje ligt aan onze voeten. Een dorpje Het geraamte van een dorp! Alles op en door elkaar, stuk geschoten. Ge enbuis heeft nog vier muren, twee kerk jes zonder dak. We zijn rn Munster en blij ven langzaam dalen, worden gedwongen, d'e verschrikking van alle kanten door en door te zien, opdat niets ons bespaard blijve f Weet U, dat er mensohen zijn, die reizen, lang en vermoeiend, niet om in de 'heerlijke natuur Gods schepping te bewonderen, doch óm dit -werk des durveLs te aanschouwen? Na het verlaten van het dal kwam een minder gehavend deel van de plaats, daarna Mül'hau-sen, vervolgens Colmar en toen was Basel, althans de voorstad St. Louis bereikt. Berst-eenig heen en weer rifden en vragen en toen werd* de passénkwestie afgehandeld en Zwitsersche bodem betreden. Na al die meer of min vuile en onaanzienlijke Fran sche plaatsen, het keurige, flink gebouwde Basel. Een mooier station zag ik nerggns. 's Avonds oefende een mannenzangkoor in de gelagkamer van ons hotel. Een groote, gezellige heeren'kring, bier drinkend, sou- peerend en zingend. Een goede stem zet een Üod :n en anderen vallen in of hooren met merkbaar genoegen toe. Alles klonk zeer muzikaal en beschaafd. We wilden niet te laat naar bed, want ons wachtte een zeer lange dag rijdens, 322 K.M. Ik smul nog als ik de rij plaatsen na lees die we op onzen tocht naar Lausanne zouden passeeren, den 3 Augustus. Voor de merkwaardigheid som ik ze even op, daar ze bij vele lezers aangename herinneringen moeten opwekken. Liesta'l, Hauensteinpas* Olten, Sursee, Luzern, Samen, Brünigpas, Brienz, Interlaken, Spiez, Zweis>immenf Saanen, Gesteig, Pillonpas (1547 M.), Aigle^ Montreux, Verey, Lausanne. Laat ik beginnen te vertellen, diat de den volgenden ochtend vroeg, -ik meen Kalf ze ven op weg gingen, vol blijde verwachting van al het heerlijks wat we te aanschouwen! zouden krijgen. Het beloofde wederom een prachtdag te zullen worden en de zon begoni al gauw te stoven. Onmiddellijk werden we getracteerd op flinke hellingen, die wo kalm namen en al gauw zaten we midden in( heit Zwitserland, zooals een ieder het kent van de plaatjes, 't Zag er uit, zoo keurig en welverzorgd, als een schilderijtje. De wegen, de huizen met hun uitstekende daken, hunl schilderwerk, de pracht en verscheidenheid van bloemen voor elk raam. 't Was, of een! groote zaak een aantal modeldorpen had! ingericht en of dat alles niet blijvend wa9< Ook niet de boomgaarden en de velden door de keurige wegen doorsneden. De kinderenl wuifden allemaal de auto toe, dikwijls als uit macht der gewoonte, zonder er haast naar te kijken. Onwillekeurig gingen miina gedachten naar ons Marken, waar al het bij" zondere wordt gehandhaafd terwille van he< vre emd eléng-en vp.rk e^r. (Wordt vervolgd).

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1920 | | pagina 1