UK's IMslofienMil Utrechtscbeweg 71 Tel. 538 - Soeierwea-poor |5T mmmmwiK STADSNIEUWS. fTl II IflN ORIGINEELE &b I 1 8 fia K i I zeer aan te beveien Bordeaux, gewas 1917 Per ?9esch f 1.75, per anker f 7S-. bij I. k .SCMEHU J kUtr.sfr.Iel. !45 J. POLDERMAN, iGORTEPAP GEBRUIKT MIEBSF08TIA'S PUP Hebt U een Taxi of Auto noodig Bel dan op Ho. 42 ion. aolet 30/SO m/m. per H L 1 3.50. Holl. antl.raclet 30/50 m/m. per MX. t 3.70. Dnltsche antbraclct 30/30 m/m. 1 2.75, Eierkolen ner H I e «a Me,g. a,,U,mc,el 30/50 m/,n. per MX. t 3.00. B„, aD<h,.n(.ie, 30/50 m/m. per KX. I X30. Brainko^rlk.^eó £rVoó K!g 11 per per H.L f 3.70, anlbraciet 20/SO m/m* Accountant en Lesraar M. 0. Boekbonden. Anra Paulow 'alaan 1. Opmaken van Balansen en verdere Acconntantswerkzaambilen- - Telcf. 331. Bereidt ait prima GORT- en ROOftlKARNEMELK Overheerlijk van smaak ÖE STEIN WEG VLEUGEL, let Ideaal-instrument voor kamermuziek Firma A. VAN DEN BURG, AMERSFOORT HARDERWIJK. KORTER ARBEIDSTIJD WEER ARBEIDSPRESTATIE ÉB.&G HOOLEMAN CLCCTRO-TCCHNI^(H BUBEAU AMEWf QORT smalle pfto 12 telcf 423 Sterkste heeft ontladen. 2. Hetgeen de Oommisie ter beoordecling van 'de annuleerings-transactie mededeelt, kan slechts een geheel onjuiste voorstelling wekken. Het daarbij genoemde cijfer is foutief. 3. Tegenover een kans op winst (prijsdaling grooter dan 2.751 stond een kans verlies (prijs stijging, of prijsdaling kleiner dan 2.75). Van een normale winstmarge tegenover een extra voordeel als uilsluitend gevolg van de daling der kolenprijzen kan dus niet gesproken worden. De door ons aanbevolen systemen van aan koop, waarbij de winstmarge vooraf was vast gesteld. werden niet toegepast. 4. De voorstelling der Commisise, alsof wij bij de annuleering zouden hebben vastgehouden :oan het voordeel, dot de daling der kolenprijzen ivoor ons medebracht, is geheel in strijd met de werkelijkheid. De annuleering bracht de R. K. D. ;een voordeel van ca. 1,300,000 en berokken- 'de ons dezelfde winstderving. Nederlandsche Roode Kruis. In de week van 16 tot en met 22 October Is bij het hoofdbestuur van het Nederlandsche Roode Kruis te 's-Gravenhage aan giften inge komen een bedrag groot 4006.50, met be ls temming voor Frankrijk 762.50 Rusland 17.—Rust huis 1227.Bergambacht 2000.Op- Ipau Mk. 80, benevens een belangrijke hoeveel heid uitgelote- Oostenrijksche en Hongaarscho fondsen en coupons. Comité voor Ncd. kinderen in den vreemde. Het aantal giften van particuliere zijde was Ir de afgeloopen maand niet groot en bedroeg 'r.'echts ongeveer ƒ1300; gelukkig echter kon [men van een krachtige instelling onder N. R. te N. N. 6638.40 boeken cn droeg het onder comité Winschoten /1773.52>< bij (dat echter hog niet voldoende was voor de uitgaven van dat comité, zoodat in totaal een ontvangst te boeken viel van 9738.17 en mrk. 190, ma kende met vorige opgaven 390117.18)4 en mrk. 35328. De uitgaven bedroegen in de afge loopen. maand 7419.82 en mrk. 3006.15. Op eene in den loop dezer maand gehouden vergadering werd de verbroken somenwerking tusschen deze beide groepen hersteld, zoodat in 1922 de Blauwe Week-actie weder gezamenlijk zal worden ter hand genomen, waardoor de propaganda voor Geheelonthouding en Plaatse lijke Keuze met meer kracht zal kunnen wor den gevoerd. De Zuiderzeewerken. Aan de Maandelijksche Mededeelingen October-nummer) betreffende de werkzaamhe den voor de afsluiting en droogmaking van de Zuiderzee is het volgende ontleend De grondboringen in de Zuiderzee bezuiden den afsluitdijk werden voortgezet. Hierbij bleek, dat ook op het Vrouwenzand nabij Sta voren onder een oppervlakkige zandlaag van eenige meters dikte veen- of kleilagen worden aangetroffen. In verband met het ontwerp voor een kanaal door Wieringen werden eenige boringen in zee bezuiden dit eiland nabij De Haukes verricht. Met het oog op de mogelijkheid dat de rich ting van den afsluitdijk nabij de Middelgronden eenigszrns zal worden gewijzigd, bleek het ge- wenscht, aldaar over nadere gegevens omtrent den ondergrond te beschikken, in verband waarmede werd aangevangen met een serie grondboringen te dier plaatse. Het nieuwe perron te Leiden. Uit Leiden wordt gemeld Het kostbare en voor het reizend publiek las tige nieuwe 2de perron der Hollandsche Spoor wegmaatschappij te Leiden is thans wegens zijn ondoelmatigheid weder gedeeltelijk buiten ge bruik gesteld in dien zin, dat de treinen van Den Haag en naar Haarlem, weder langs het eerste perron rijden. Voor de reizigers beteekent dit een groot ge mak. Geen duizend ééngezinswoningen. Onlangs heeft de wethouder voor de volks huisvesting te Amsterdam, de heer S. R. de Mi randa, aan de regeering toestemming en steun verzocht voor het doen houwen in het voorma lig Watergraafsmeer yan duizend ééngezins- wongingen. Thans word* vernomen dat de regeering bij missive ten^ennis van het gemeentebestuur heeft gebracht, dit plan niet te kunnen goed keuren De melkprijs te Amsterdam. Men meldt ons uit Amsterdam In de gecombineerde vergadering van de be sturen von den Bond vnn Melkveehouders, den R.-K. Bond van Melkveehouders, de R.-K. Slij- tersvereeniging „St. Rochus"" cn den Aig. Melk- slijtcrsbond is thans besloten den melkprijs van 18 ct. franco stad te handhaven. DE LOONSVERLAGING IN DE METAALINDUSTRIE. 1Gisteravond zijn in de groote Koopmans* beurs te Rotterdam de personeelsvergaderingen gehouden voor de werklieden van de Rott. Droogdok-Maatschappij en Wiltons Scheeps werf. Na afloop werd er gestemd op groene en gele briefjes, resp. voor de georganiseerde en ongeorganiseerde arbeiders. Indien 70 van het totaal aantal aanwezigen voor staking zou stemmen, zou voor de firma, waartoe dit perso neel behoort, de staking worden geproclameerd. De stemming had het volgend resultaat Rott. Droogdok Maatschappij. Van de geor- gonise^rden voor 420, tegen 20, blanco 6 van de ongeorganiseerden: vcor 330, tegen 65, blanco 1. Wiltons Scheepswerf. Van de georganiseer- den 290 voor, tegen 27, blanco 6van de on georganiseerden voor 350, tegen 167, blanco 69 (in dit laatste cijfer zijn alle oningevulde biljet ten begrepen). Voor de staking verklaarden zich dus bij de R. D. M. 750, tegen de staking 85, blanco 7, van de blijkens deze cijfers 842 opgekomen werklieden van deze Mij. Bij Wilton stemden voor de staking 640, tegen 194, blanco 75 (omtrent dit laatste cijfer de zelfde reserve a Is boven) van de 909 opgeko men werklieden van Wilton. Bij de R. D. M. heeft dus 89 voor staking gestemd, bij Wilton 70 Bij beide firma's moet dus de staking door de organisaties worden geproclameerd. De nachtploegen hebben echter nog niet ge stemd. Donderdag a. s. zal door dit gedeelte van de personeelen vergaderd worden. Blauwe Weck. Men meldt ons: Zooals bekend ging de in het voorjaar ge boerde Blauwe Week-octie uit van twee groe- jpen, n.1. de Blauwe Week-Commissie uit de /Nationale Commissie tegen het Alcoholisme en l'de Ned. Ver. tot Afschaffing van Alcoh. Dran ken, die elk afzonderlijk een Blquwe Week or- iferanirafttdgp Ontslag bij den Kon. Holl. Lloyd. Naar „Het Volk" verneemt, heeft de Kon. Holl. Lloyd gisteren 150 man personeel ontsla gen, omdat eenige schepen opgelegd zullen worden. De ontslagenen zijn voor het over- groote deel zeelieden, een deel bestaat uit de z.g.n. slijmploegen. Onder een belangrijk deel der ontslagen zee lieden die aangesloten zijn bij de syndicalisti sche zeeliedenver. „Voorwaarts", heerscht, naar het blad meldt, groote ontstemming, om dat, nu zij zich melden voor werkloozenuitkee- ring, hun blijkt, dat deze organisatie de werk- loozenkas heeft „opgedoekt". Hoarlemsche rechtbank veroordeeld was tot 20 jaar^ gevangenisstraf, met aftrek van de pre ventieve hechtenis, terzake dat hij: „op of om streeks 5 November 1910 onder de gemeente Hoarlemmerliede cn Spaarnwoude, alleen, al thans te znmen en in vereeniging met een on bekend gebleven persoon opzettelijk Cornelia Melchior en Willem Melchior, ontvanger van de gemeente Spaarndam, van het leven heeft be roofd. door daartoe eerstgenoemde, na haar met een hakmes, althans hard voorwerp, met geweld opzettelijk op, althans tegen het hoofd te hebben geslagen, tengevolge waarvan een le vensgevaarlijke schedelfractuur ontstond; opzettelijk met geweld met een scherp mes, althans scherp voorwerp door een, althans twee sneden een diepe, doodelijke wonde aan den hals toe te brengen, waarbij de groote rechter halsslagader cn de rechter halsader werden doorkliefd, althans aangesneden en door daartoe laatstgenoemde eveneens opzettelijk met geweld met een mes, althans een scherp voorwerp meerdere sneden en steken in hoofd en hals toe te brengen, waardoor een doode lijke wonde aan den hals ontstond, waarbij de schildklier en de bloedvaten daarvan benevens de luchtpijp werden doorkliefd, ten gevolge van welke handelingen beide bovengenoemde perso nen onmiddelliik althans korten tird daarna, al daar zijn overleden door verbloeding en zulks na alleen, althans te zamen en m vereenrgirrg met bovenbedoelden onbekend gebleven persoon te voeren in kalm overleg cn na rifp beraad het voornemen te hebben opgevat en het besluit te hebben genomen Comelia en Willem Melchior voornoemd, althans laatstgenoemde opzettelijk vnn het leven te berooven." Er waren heden T8 getuigen Jt charge en 13 a décharge gedagvaard. De President, rar. H. Bijloveld, vroeg Dirk R. waarom hij hooger beroep heeft aangeteekencL waarop deze antwoordt: „Omdat ik heclemaal onschuldig ben." Nadat eenige "-etuigen formeele verklaringen hebben afgelegd, liet de President den beklaagde plaats nemen voor de tafel van h~t Hof en nam hij hem een omstandig verhoor af. Onzedelijkheid in de strafgevangenis Gister sprak de 4e kamer der Arrondisse mentsrechtbank te Amsterdam den onderwijzer en bestuurslid van het Genootschap tot zedelij ke verbetering der gevangenen, wien het plegen i onzedelijke handelingen met gevangenen ten laste gelegd was, vrij. Naar men ons hieromtrent nog meldt, waren in het eind van 1920 klachten tegen bedoelden onderwijzer ingekomen, maar waar deze zijn werk in de gevangenis steeds met veel toewij ding en tot volle tevredenheid van het gevan- genisbestuur had verricht, werd eerst tot ver volging overgegaan, nadat de onderwijzer zelf de zaak bij de politie aanhangig had gemaakt, omdat een ex-gevangene het hem lastig maakte door chantage. Bij «het onderzoek, dat nu volgde, bleken de klachten uitsluitend afkomstig te zijn van ge vangenen, wier cellen dicht bij elkaar lagen en die door de ondoelmatige inrichting der venti latie met elkaar in contact konden komen, ter- ijl het meerendeel der klagers Homo-sexueele neigingen bezat. De gedetineerden, wier cellen verder verwij derd waren van de cellen dér klagers, hadden geen klachten, roemden integendeel den be klaagde als een humaan man, die zich buiten gewoon veel moeite gaf om het lot der gevan genen te verzachten. Dit feit gevoegd bij de om standigheid, dat dentallen getuigen de recht bank inlichtten omtrent het onbesproken ge drag buiten de gevangenis van den verdachte, die reeds meer dan 20 jaar een deel van zijn tijd geeft voor maatschappelijk werk, wekte alreeds twijfel aan de rechtmatigheid der klachten. Een inmiddels ontslagen inbreker meldde zich aan, en maakte voor de rechtbank aannemelijk, dat eenige gevangenen door de ventilatie een complot tegen den onderwijzer op touw gezet hadden. De bovenvermelde omstan digheden leidden, zooals te verwachten was, tot vrijspraak. Doodslag tc Boxtel. Het gerechtshof te 's Hertogenbosch heeft den 43-jorigeh metselaar A. W. te Boxtel, wegens doodslag te Boxtel op 1 Februari 1920 ge pleegd; op v. d. B., tot een gevangenisstraf van 15 jaar veroordeeld. De inbraak te Heerenveen. T. de V., uit Oranjewoud, die, naar wij meld den, in verband met de inbraak bij den heer Rui ter te Heerenveen was oangehouden, is al weer op vrije voeten gesteld, daar zijn onschuld aan de zaak gebleken is. Auto-ongeluk. Op den straatweg van Beilen naar Assen .reed. een auto, waarin de chauffeur en een heer gezeten waren, in een sloot. De inzittenden wer den ernsfig gewond, terwijl de auto erg bescha digd werd. Onder een lorrie. Een zoon van den landbouwer L. te Stad Har- denberg, aan den Hoogeweg, geraakte met zijn hoofd onder een lorrie en overleed kort daarna. Stroopersongeluk. Zaterdagnacht waren drie inwoners van Box tel met een lichtbak bezig te stroopen. Terwijl een van hen zijn geweer wilde afschieten, vloog dit uit elkaar, met het gevolg dat hij de lading en ook stukken van het geweer door een hand kreeg en zeer ernstig gewond werd. Luitenant Versteegh 10 jaar vliegenier. In het vlieg/Lamp te Soesterberg wordt Woens dag 2 November q.s. een bijzonder jubileum gevierd. Op dien dag is het tien jaar geleden dat de Tste luitenant W. C J. Versteegh te Wien-Neustndt zijn internationaal vliegbrevet behaalde. Na dien tijd heeft hij onafgebroken de Ne derlandsche aviatiek met groote energie en kennis helpen opbouwen, zoodat deze thans niet voor de buitenlandsche behoeft onder te doen. Tijdens dc E. L. T. A. wist de heer Versteegh ook onder zijn buitenlandsche collega's naam te maken. Trefend is het, dat de huldiging komt uit de boezem, van de Luchtvaartafdeeling. Van plaotscorveër tot den commandant toe hebben zich vereenigd om den jubileumsdag niet onge merkt te laten voorbijgaan. De volgende autoriteiten eijn uitgenoodigd de plechtigheid bij te wonen. Vertegenwoordigers van de ministers van Oorlog, Marine en Waterstaat, de Chef van den Generalen Staf, generaal v. d. Hegge Zijnen, de voorzitter van dc K. N. L. M., Jhr. Loudon, de burgemeester van Soest, de Commandant van de Marine Luchtvaart-afdeeling, de directeur van de Rijks Studiedienst Luchtvaart. Garnizoen. De bronzen gesp voor 18 jaren trouwen dienst wordt op 7 November 1921 toegekend aan den muzikant A. dc Groot van het 5e Re giment Infanterie. Scholen voor Verlofsofficieren. Bij K. B. is bepaald, dat van af 15 Novem ber a.s. bij het wapen der infanterie in stede van drie, slechts twee scholen voor verlofs- ofBeieren zullen zijn en wel de eerste school te Amersfoort en de tweede school te Breda. De te Maastricht bestaande school voor ver- lofsofficiercn komt te vervallen. Commissie van Toezicht op liet L^« ger Onderwijs. Dinsdag 1 November vergadert bovengenoem de commissie. De Agenda vermeldt behandeling van de rapporten van hoofden van scholeit over de regeling van het handwerkonderwijs. Person alia. Zuster C. Muller, hoofdverpleegster van het interneeringsdepot te Harderwijk, is met ingang van 15 November a.s. benoemd tot directrice van het Treeker Bergie, Herstellingsoord van Zandbergen. Als blijk van goedkeuring en tevredenheid is de bronzen eerepenning voor menschlievend hulpbetoon en een loffelijk getuigschrift toege kend aan onzen stadgenoot, den heer B. Wal et. werkzaam aan de gem. gosmobriek, wegens hot met levensgevaar tot staan brengen van hollen de paarden. (Ecmbode). Kamer v. K. en F. De Kamer van Koophandel en Fabrieken te Amersfoort, zal op Vrijdag den 28 Oct. 1921, des namiddags te 8 ure in het gemeentehuis eene openbare vergadering houden. Cursussen Ned. Ver. van Huisvrouwen. De Ned. Ver, van Huisvrouwen zal hier ter stede eenige cursussen doen houden in het ma ken en garneeren van hoeden fijne keuken onderhoud huisraad en behandeling van den mensch. Voor bijzonderheden zie men de advertentie in dit nummer. DE MOORDZAAK TE SPAARNDAM VOOR HET AMSTERDAMSCHE HOF. Onder groote belangstelling is gister voot het gerechtshof te Amsterdam in hooger beroep behandeld da zaak van Dirk KL. die door dq EEN VERMOEDELIJKE NIEUWE *7 ZEERAMP. Bij het departement van Marine is bericht ingekomen dat de loodschoener no. 2, kruisende voor de mond van de Eems, niet op haar post is teruggekeerd sedert den jongsten storm. Het vaartuig is met tien opvarenden bemand. Hr. Ms. Zeehond en een torpedoot zijn gezonden om het vaartuig te zoeken, terwijl het ook in de bedoeling ligt te trachten het vaartuig door vliegtuigen van den MarineluehtY&^tdtenst Concert Amersf. Mannenkoor. Het was een avond van beleekenis, dit eerste concert. Een avond gewijd aan de plechtige herinnering van den te vroeg ontslapen en zeer geliefden directeur van het koor den heer Nic. Hazendonk. Dat het koor en het orkest in deze herdenking zoo weigeslaagd is, zoowel in gees telijken als in artistieken zin en dat het geheele concert de stille wijding droeg van een plech tigheid een groote kerk waardig, zijn feiten, die wij hier gaarne memoreeren. En bij het overwegen van de vraag of de taak die koor cn. orkest zich hadden gesteld niet weggelegd zou moeten zijn. voor beter en langer geoefen- den (want het Requiem is buitengewoon „zwaar") klinkt ons het feestelijk en prachtig geslaagde Sanctus als antwoord voor ons gees- tesoor weer op. Neen, het was in het geheel genomen een artistieke gebeurtenis, waarbij wij nog in aanmerking dienen te nemen het sym pathieke doel, waaraan het batig saldo dezer avonden (want er worden er 3 gegeven) geof ferd zal worden. Wij willen onze lezers, die belang stellen, in het muzikale leven onzer stad een verslag ge ven van den avond en daarna onze inzichten omtrent de uitvoering te berde brengen. De avond stond onder leiding van twee diri genten, n.I. de heeren G. Bikkers en P. Tiggers. Eerstgenoemde (directeur van het symphonie- orkest der Ve Inf. Brig.) leidde zijn orkestnum mers, n.I. de Ouverture van Kalliwoda, een Romance voor fluit en cello van den dirigent zelf, met begeleiding van orkest; de Peer Gynt- suite van Grieg en de Vrijmetselaars Treurmu ziek van Mozart. Het behoort tot de zeldzame feiten, wanneer de heer Bikkers met zijn orkest voor de Amersfoortsche burgerij speelt en wij moeten onzen spijt hierover uitdrukken, want deze orkest-soli waren doorgaans verwonder lijk mooi van stemming en uitdrukking. Als wij maar eens herinneren aan de pret tige ouverture van Kalliwoda, aan de gevoelige Romance voor fluit en cello, aan de wei-ge slaagde scene-muziek bij ïbsen s drama Peer Gynt en aan de verheven treurmuziek vani Mozart. En als wij thans het minder zuivere van uitdrukking voorbij willen gaan, dan moe ten wij wel in het bijzonder onze be(ver ?)won- dering neerschrijven over de orkest-suite van Grieg. Alleen dit stuk met het zeldzaam mooi gespeelde Aase's dood, de wilde dans^ van Anitra en de griezelige dwergenmarsch in het paleis van. den bergkoning (waarin de hoorns, fagot trombone s met hun lage tonen werkelijk een verhooging aan het effect gaven) zou vol- trompet te steken, ware het niet dat deze dirfa gent' al over eenige geacheveerde trompetisteif beschikte. De heer Bilkers dirigeerde door zijl#' jarenlange routine correct, beheerscht en te4 vens aanvurend, doch hij zal goed doen bij voM gende opvoeringen de volkomen zuiverheid der. „uiterste" blazers de hoeksteenen van hef symphonisch monument te erlangen. Dit lieÉ in de ouvertures, in de morgenstemming en inI het requiem wel iets te wenschen over. Zijr eigen compositie ontving een dankbaar ap plaus en het succes was wel hoofdzakelijk ta danken aan de heeren Elsmann en Leistikow den fluitist en den cellist, die hunne soli mooi van toon, gevoelig en muzikaal ten gehooref brachten. (Was de cellist wat nerveus? hij waf niet altijd vast van greep I) Tegenover de viel door den heer Bikkers te leiden stukken stelde de nieuwe directeur (dien verscheidenen in Amersfoort kennen als den bekwamen dirigent der opera „Martha") slechts 2 werkenhet r,Ecce quo modo moritur justus" en het Re quiem van Cherubini. Deze bescheidenheid mag hem als een eer worden aangemerkt want hij wist blijkbaar vooruit, dat elk ander stuk mannenkoor muziek) tegen over dit Requiem verbleken moest Zelfs een fijn en met overtuiging gezongen „Ecco quo modo..." (een van de mooiste lie- dertafelnummers) wordt door den machtigen ïna druk van het Requiem op den achtergrond ge schoven. Laat ons over de beoordeeling van het Requiem evenwel eerst beginnen met een aan merking, die eerlijkheidshalve ons uit de pen moethet Introïtus was niet mooi. Niet warm van uitdrukking, niet semekend genoeg, in het exaudi orateem" enonzuiver. En dit was jammer, want bij een overigens bijna vol maakte uitvoering der zes volgende deelen geeft deze kleine smet het blanke gewaad der reine vertolking een ontsiering. Wanneer hef Introitus op de 2e uitvoering naar onze mee ning wat zachter, met meer devotie en zuiver ge-t zongen wordt, dan kunnen wij het Amersfoorts Mannenkoor gelukwenschen met een volko men geslaagd concert. De heer Tiggers heeft in zes maanden iets grootsch van het koor ge maakt de uitspraak van het latijn (welk een heerlijke taal om te zingen I) was bepaald ver rassend duidelijk en zijn leiding van het geheel bestaande uit ruim honderd medewerkende!* was zonder één enkele weifeling, overtuigd^ muzikaal, rytmisch mooi afgewogen duidelijk in de contrapuntiek, met schoone buiging in de melodiek. Het zou ons niet verwonderen als het koor nieuwe banen opgaat met den nieuwen direc teur men late hem niet los, want hij is jong en heeft stellig beschaafdheidtwee zaken die een weg naar een grootere omgeving mogelijk' maken. Zooals gezegd waren van de zeven deelen van het Requiem er zes uitnemend, en in het bij zonder het Sanctus met de prachtige tenorpas sage in het „benedictus," qui venit in nonimel Do mine". De fugatische gedeelten „quam Olim Abrahaea" waren stoer van iythmo het „oro suppelex" in no. 3 ontroerend van accentuatie. En dan na het „Tuba mirum" in no. 3 de alge- heele verstomming van koor en orkest op het moment, dat gezongen zal worden „Mors Stu- pebit" welk een prachtig gevonden effect Waarlijk, dit concert was een gebeurtenis in het begin van het seizoeneen concert waaropf koor, orkest en directeuren hun besten kunnen naar voren hebben gebracht- Ad. Int Rusland. In de Arend werd gisteren een openbare lichf- beeldenavond gegeven, waarbij als toelichtef optrad het Tweede Kamerlid Ds. Kruijt. De zaal was goed bezel. Aan de muren waren plakkaten aangebracht vermeldend tot steun aan hongerend Rusland. Ds. Kruyt begon met te zeggen, dat wanneer hij, mede naar aanleiding van zijn reizen naar Rusland, iets over dat land zou vertellen hif natuurlijk allereerst de aandacht moet vestigen' op den zeer bijzonderen toestand waaronder Rusland thans verkeert, dat is een noodtoestand. Er is hongersnood, zooals vroeger misschien ook wel voorkwam, al hoorden we dat niet, maar in ieder geval is er thans een hongersnood var de allerergste soort. Spr. herinnert aan zijn reizen van verleden en dit jaar. Hij is daardoor in staat een en ander omtrent den hongertoestand mede te deelen. De bedoeling van dezen avond is niet allereerst zegt spr. medelijden op te wekken, maar wel do krachtige wil te vestigen, het ongeluk van het tegenwoordige Rusland, zooveel mogelijk te be perken. Vorig jaar, toen spr. in Rusland was* was te bemerken hoe de toenmalige droogte reeds een hongersnood aankondigde. 1920 was een uiterste noodtoestand aan de Wol- ga. De Russische volksaard is er niet naar zoO gauw een beroep op hulp van een ander te doen. Daarom hebben we er toen niet van gehoord. De Russen hebben dan ook allereerst zich zelf geholpen. Het is de veelgesmade re geering van thans, die er voor gezorgd heeft,, dat het zaaigraan voor de volgende oogst reeds, in den grond is en niet reeds als broodkoren is, gebruikt. De hongersnood in Rusland is niets nieuws en dus niet aan het Sovjetbewind to wijten. Ongeveer eens in de 20 jaar komt eB zoo'n hongercrisis voor. Waarom drong dat niet tot ons door? Omdat, aldus spr., onder het vroegere stelsel voortdurend roofbouw werd gee plee^d. De boeren werden zoo dom mogelijk gee houden. Alles liet men bij het oude. De Duite sche landbouwdeskundige Pervers heeft dat reeds 20 jaar geleden aangetoond. Het Rusland van vandaag, is het land döf revolutie. Spr. zegt thans in het midden te wiü len laten, of deze revolutionaire regeering goed of slecht voor het land is geweest. Politiek moe€ vanavond vermeden worden. Maar in ieder ge^ val heeft deze revolutie uitgewerkt, dat than$ niet meer door de regeering deze noodtoestand den, weggemoffeld en met verkeerde schaamt^ verzwegen worden- En ook spreken vrijuit q Wolga-bewoners, van wier nood vroeger geetj West-Europeaan hoorde. Eén ding is zeker en vast, wanneer daar Rusland honger geleden wordt, dan zijn er du: zenden landgenooten, die zeggen: daar in Kus land is een vijandige regeering en laat die maa eerst verdwijnen, voor ik help. Spr. noemt een beestachtig standpunt. Hij gispt in verb1 hiermee dei Brusselsche geallieerden contes

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1921 | | pagina 2