ST. EmiLION
bij 1. A. SCHOTEBHAN A Zn., Itr.str. 1Z. Tel. 145
binnenland.
économische bepalingen niet alleen een onrecht-
^aardigheid ten opzichte van het Duitsche volk.
Jvaar zij weerloos tegenover staat, maar tevens
^en inbreuk op het redesverdrag van Versailles,
Waartegen de te Genève getroffen en door de
geallieerde mogendheden aangenomen regeling
fndruischt. De Duitsche regeering teekent daar-
llom tegen den hierdoor geschapen toestand, die
ieen schending van het recht inhoudt, uitdrukke
lijk protest aan. Slechts onder den druk der in
fdc nota genoemde bedreigingen en om de Duit
sche bevolking van het Opper-Silezische indus
triegebied zooveel mogelijk te behoeden tegen
ide ellende, die anders te wachten zou staan, ziet
«de Duitsche regeering zich genoopt zich bij de
beslissing der mogendheden neer te leggen en
'den daarin bedoelden gedelegeerde te benoe-
ïnen."
De naam van den gedelegeerde zal zoo spoe
dig mogelijk worden medegedeeld.
De
economische onderhandelingen nopens
Opper-Silezië.
Berlijn, 2 7 Oct. (W. B.) Tot gevolmach
tigde der Duitsche regeering voord e cconomi-
Jche onderhandelingen betreffende Opper-S'lezië
/ordt de oud-minister Schiffer en tot zijn.plaats
vervanger de staatssecretaris Lewald benoemd,
die daarmee ontslagen wordt van zijn tegen-
ftvooidige functie in het ministerie.
De motie van vertrouwen in den Rijksdog.
B er 1 ij n„ 2 7 Oct. (\V. B.) Bij de gisieren
/ehouden stemming in den Rijksdag hebben
volgens de Vorwarts het centrum, de sociaal
democraten en de onafhankelijken in him ge-
neel vóór de door Wels en Marx ingediende
motie van vertrouwen gestemd, terwijl de meer
derheid der democraten zich eveneens voor de
motie uitsprak. Een deel der democraten stem
de niet. Tegen stemden de Duitsch-Nationalen,
«de Duitsche Volkspartij, de Beiersche Volkspar
tij en do communisten, in het geheel 132 stem-
men.
Het Mcmclgebied.
8er 1 ijn, 2 7 Oct. (N. T. A. Draadloos). Op
,de internationale arbeidsconferentie te Genève
\eeft de delegatie der Memelsche vakvereen'-
fingen een motie ingediend, waarin de volko
men zelfstandigheid van het Memelgebied wordt
geëischt, terwijl geprotesteerd wordt tegen een
Inlijving van dit gebied bij Polen of Litauen.
Aan den Oppersten Raad is een dergelijk protest
gezonden.
Het herstel van Noord-Frankrijk.
Londen, 27 Oct. (N. T. A. Draadloos). De
city van Westminster, die het Fransche dorp
Gavrille in de Hindenburg-linie geadopteerd
jheeft, heeft 1500 pond geschonken om het te
(roorzien van een moderne drinkwater-voorzie
ning, waaraan in de eerste plaats behoefte
Is. Door bemiddeling van den Engelschen hulp-
bond zijn thans ongeveer 80 Fransche gemeen
ten door Britsche steden geadopteerd.
Zwitserland en het nsylrecht.
Bern, 2 7 Oct. (B. T. A.) Het bestuur van
3e Zwitsersche socialistische partij eischt in een
openbaren oproep een nauwgezette bewaking
van allen, die in Zwitserland het asylrecht ge
nieten en tot de hooge politieke kringen uit het
buitenland behooren. Het bestuur draagt de so
cialistische fractie in den nationalen raad op
in de eerstvolgende zitting van den bondsraad
te interpelleeren over de vlucht van ex-keizer
Karl en de voorzorgsmaatregelen, die naar aan
leiding daarvan zijn genomen.
Karl en Zito als gevangenen.
Boedapest, 27 Oct. (W. B.) Ex-koning
Karl en diens vrouw zijn Woensdagochtend van
Teta overgebracht naar het klooster der Bene
dictijnen te Tihany in het Plattenmeer.
Weenen, 27 Oct. (W. B.) Het Weensch
correspondentiebureau verneemt uit Boedapest:
Motorbooten en rtoepen zorgen voor een zoo
streng mogelijke bewaking van het klooster te
Tihany. Kanja, gevolmachtigd minister, verbon
den aan het ministerie van buitenlandsche za-
<ten, is te Tihany aangekomen, om met Karl
over den vorm van den troonsafstand van ge
dachten te wisselen.
Dc toekomstige verblijfplaats van
ex-koning Karl.
Londen, 27 Oct. (N. T. A. Draadloos).
sieverbod terugnam. Het verband met de trakte
menten voor geestelijken is hem niet duidelijk.
De heer Wijnkoop betoogt dat bolsjewis
me en democratie zeer goed vereenigbaar zijn.
De heer Schokking geeft toe dat de her-
zieningsvoorstellen over het geheel niet von
gTOOte beteekenis zijnhij juicht dit evenwel toe
omdat het land behoefte heeft aan rust ook op
staatkundig terrein.
De spreker is de regeering erkentelijk voor het
weglaten van de opheffing van het processie
verbod. Hij is met de heer v. d. Laar van gevoe
len, dat de vrijheid van de niet-Katholieken zich
verzet tegen processievrijheid.
De heer Rutgers kan het toejuichen dat
de voorstellen niet meer ingrijpend zijn. Hij be
treurt evenwel, dat het hoofdstuk Eeredienst bui
ten de herziening is gelaten. Dc financieele ver
houding tusschen Kerk en Staat en de rechts
positie der kerken vereischen dringend nadere
regeling. Daarom is spr. erkentelijk voor het te
rugnemen van de processievrijheid, waartegen
hij overigens* geen bezwaar heeft.
Min. Ruys de Beerenbrouck wijst er
op, dat de Regeering in 19T8 geen verwachtin
gen wekte omtrent meer uitgebreide herziening
en dat ons land met de voorgestelde wijzigingen
niet achterblijft bij andere landen, waar de de
mocratie zegevierde.
Wat de processievrijheid betreft, de regeering
was tot de overtuiging gekomen, dat herziening
van hoofdstuk VI niet mogelijk zou zijn zon
der het losmaken van den finoncieelen bond tus
schen kerk en staat. En daar dit te hooge kosten
zou vorderen heeft de regeering reeds in het I
begin van Juni besloten tot het terugnemen van
de processievrijheid.
Berichten.
ORIGIN EELE
zeer aan ie bevelen
Bordeaux, gewas 1917
Per f§esch f 1.759 per anker f 72-.
nemen, bedraagt het totaal der inschrijvingen
op de 6Y> Ned. Indische leerling T92T d,
welke worden aanvaard 56 millioen, waarvan
hier te lande 38.195,800 en in Indië
17,806,200.
J. H. Heemskerk.
Te Amsterdam is plotseling overleden Jn
den ouderdom van 42 jaar de heer J. H.
Heemskerk, die sedert 1919 lid van den Ge
meenteraad was. De heer Heemskerk was in
katholieke kringen een bekende persoonlijkheid,
o.m. was hij hoofdbestuurder van den Roomsch
Katholieken Bond van Openbare Lichamen en
Bedrijven St. Paulus.
Mr. H. J. v. d. Poel Hiddingh. f
Te Arnhem is in den ouderdom van 71 jaar
overleden mr. H. J. van der Poel Hiddingh, oud-
rechter in de rechtbank te Arnhem.
Het midden-Damtcrrein
Het HblcL verneemt dot een bekende make-
laarsfirma te Amsterdam, namens haar princi
palen het gemeentebestuur heeft verzocht, het
midden-Dam tor rein te mogen koopen, tot het
daarop vestigen van eenige gTOOte winkelhui
zen.
AMSTERDAMSCHE GEMEENTERAAD.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft gis
teravond na uitvoerige discussie met 23 tegen
16 stemmen de voordracht van B. en W. aange
nomen, om hen te machtigen, aan de Naaml.
Vennootschap „Provinciale en Gemeentelijke
Elcctriciteits Mij.", gevestigd te Haarlem, in
1Aan de Staatscourant van gister ontlecnen eigendom over te dragen de aan de gemeente
wij nog de volgende Kon. Besluiten toebehoorende electrische centrales.
aan mr. J. B. F. van Hasselt en H. W. van j ^Eene motie van den heer E. Polak, om boven-
Riet, beiden commissaris der Fransche leeszaal genoemde overdracht aan te houden, totdot be
en bibliotheek te Rotterdam toestemming ver- kend is, welke maatregelen de Provinciale Sta-
leend tot bet aannemen van de benoeming tot ten aanzien van de toekomst van het Prov.
„officier d'Acodémie" Electrische Net zullen nemen, vooraf verworpen
aan mr. B. M. Taverne op zijn verzoek, eer- met 20 tegen 19 stemmen,
vol ontslag verleend uit zijne betrekking van
rechter-plaatsvervanger in de arrondissements
rechtbank te Amsterdam
Gemeenteraad vun Rotterdam.
Voor den aanvang van de gemeenteroadszit-
aan mr.
cureur
het aannemen
den Koning van Zweden geschonken onder- overleed. Spreker had steeds den ijver en de
scheidingsteekenen von Ridder der koninklijke toewijding bewonderd van dit gemeenteraadslid,
Wasa-Órde eerste klasse zoowel in de openbare zittingen als in de com-
tot wederopzegging benoemd tot plaatsver- m!"ic- ,Z'in verdienste in het publiek belang
vanger van den districtsveearts wien Amster- mbenntet worden vergeten,
dam als standplaats is aangewezen de veearts I De Raad hoorde deze woorden staande aan.
R. H. Veenstra, onder-directeur van het ge-1 DMrna verzocht de burgemeester zich nog
meentelijk slachthuis te Amsterdam ifTl V°n t ze'e,svte vcrJheffeJn' ,lhon5
aan P. C. Jongeneel te Rotterdam verlof ver- herdacht spreker de burgers uit dat deel van
leend tot het aanvaarden van de benoeming Rotterdam vertveg aan zee gelegen, the om-
door de regeering der Fransche republiek tot karnen h.j de vervulhng van hun schoone,
er- j'x jmenscnlicvcnde taak. Hun moed wordt door den
officier d Academie j r» j i i
da aspiront-vice-consul der Nederlanden in gemeenterend van Rotterdam m dankbare be-
elgemcenen dienst, de heer H. M. J. Fein werk- «ondermg en waardeer.ng herdacht,
zaam aan het consulaat-generaal der Nederlan- „V°or's dcc!de. de Wemeester mede, dat
den te Pretoria, bevorderd tot vice-consul der e
Nederlanden in algemeencn dienstI betrekkingen van hen, dte bt, het ver-
de heer J. Robertson erkend en toegelaten n h J l
s consul van Italië te Batavia voor Java, Bor- <7™ vcr,oren' ho'c °P«chte deelnemtng te be-
als
neo, Bali, Sumatra en de in de nabijheid daar
van gelegen eilandengroepen.
DE RAMP AAN DEN HOEK VAN HOLLAND.
In opdracht van H. M. de Koningin heeft
haar adjudant de kapitein-luitenant ter zee ten
Broecke Hoekstra gister bij de begrafenis te
Hoek van Holland van slachtoffers van de jump
met de reddingboot „President van Heel een
krans nedergelegd op het stoffelijk overschot.
De hoofdinspecteur van de scheepvaart, de
heer Muller, heeft in opdracht van den minister
van landbouw, nijverheid en handel de begra
fenis bijgewoond.
Het budget van den Volkenbond.
Noar wij vernemen zal, op uitnoodiging van
den Raad van den Volkenbond, dr. J. A. Ne-
tuigen.
Geen Stationschef en Raadslid.
De heer G. Adriaansen Gib.), stationschef te
Goes, welke tot lid van den gemeenteraad was
benoemd, kan deze benoeming niet aannemen,
daar de directie der Nederlandsche Spoorwe
gen daartoe bezwaar maakt. De directie heeft
besloten de verulling van het ambt van ge
meenteraadslid niet toe te staan aan enkele
categorieën personeel, waaronder die van sta
tionschef.
Een handig Spoorboekje.
Sinds lang werd in ons land de behoefte ge
voeld aan een spoorboekje, dat is samenge
steld met het voorop gestelde doel, het reizend
publiek in het warnet von treinverbindingen
van voorlichting te dienen op een werkelijk
i. J. a. lie- I
derbrogt, chef von de directie van Economische j ee"voudige en practische manier,
zaken van het departement van Buitenlandsche!. Dlt .hecft de D® Bont ?n ZooIV druk-
Zakcn, zitting nemen in de controle-commissie, kers-uitgevers te Rotterdam, geleid tot de ge-
door dien Read ingevolge den wensch van de f«hte «e trachten een Spoorgtds samen te stel-
Fen der Sp^nsche eiïonden "zoT waa^chTnlijk vergadering van den Bond ingesteld, ^rekening gehLden m" het LwTan
A'orden gekozen els verblijfplaats van ex-koning ^eze commissie, waarvan het voorzitterschap is rejzen(£ pUkljek
Karl. opgedragen aan den heer Noblemaire, heeft tot j a j- 1" r. i
tank jaarliiks het budget van den Bond aan een A1 d,rect m h* OC*' dot, a™. den
ondezoek te onderwerpen, alvorens het aan - t"' ^'"erbtndtngen.
j f, ,L i>it is een der kardinale punten van verschil in
ae vergadering ter goedkeuring wordt voorge-1 r
Na ex-koning Karl's coup d'état
Boedapest, 27 Oct. (W. B.) Rakowsky,
Andrassy, Gratz, majoor Osztenburg en over-
ste Kurz zijn na"ar Boedapest gebracht en in
voorloopige hechtenis gesteld. De afgevaardig
den Gebenizcy en Szmreczsamy hebben zich
vrijwillig aangemeld en zijn in het huis van be
waring opgenomen.
Het ultimatum der Kleine Entente.
Weenen, 27 Oct. (W. E"?) De Neue Freie
Presse verneemt uit Belgrado, dat het ultima
tum, waarin de Kleine Entente de onverwijlde
en onverkorte tenuitvoerlegging van het vredes
verdrag van Grand Trianon eischt, gisteren aan
de Hongoarsche regeering ter hond is gesteld.
Over de abdicatie van Karl wordt in dit ultima-
Tim niets gezegd.
B e r I ij n, 2 7 Oct. (N. T. A. Draadloos).
Volgens berichten uit Belgrado wordt in het
ultimatum der Kleine Entente geëischtde uit
levering van Karl, de vervallenverklaring van
alle Hobsburgers van den troon, ontwapening
onder controle en met vergoeding der mobili-
satiekosten. Bij niet-in wil liging van het ultima
tum zullen de Tsjechische cn Joego-Slavische
troepen de Hongaarsche grens overschrijden en
bij wijze van sanctie een deel van het Hon-
Grieken contra Turken.
Angora, 27 Oct. (B. T. A.). Volgens den
legd.
Grondwetsherziening.
De heer Mar chant c.s. heeft een zijner amen
dementen zoodanig gewijzigd, dat thans voor
gesteld wordt art. 61 der Grondwet te lezen als
volgt:
„De Koning heeft het opperbestuur over Ncd.-
Indië, Suriname en Curasao. Voor zooveel niet
bij de Grondwet of bij de wet bepaalde be
stuursbevoegdheden aan den Koning zijn voor
behouden, wordt het bestuur van die gebieden
overgelaten aan aldaar gevestigde organen, of
de wijze bij de wet vast te stellen.
vergelijk met andere spoorboekjes. Tot een deT
factoren n.l. welke oorzaak zijn, dat de be
staande gidsen practisch genomen, voor een
op dit terrein „ongeschoolde" niet leesbaar
zijn, behoort ongetwijfeld genoemd te worden
het feit, dat op de pagina van een betreffende
treinverbinding tusschen de uren van vertrek
en aankomst, cursief gedrukt de verschil
lende uren van vertrek en aankomst der indi
rect met het gezochte traject verband hou
dende treinen voorkomen. Dat dit bij het lezen
storend werkt en het overzicht ten zeerste be
lemmert, zal wel geen nader betoog behoeven.
De uitgeefster nu von den hier besproken
de
De Koning doet jaarlijks aan de Stoten-Gene- Spoorgids heeft al deze treinen tusschen
raai een omstandig verslag geven van den staatrechtstreeksche verbindingen laten vervollen
waarin deze gebieden zich bevinden." en overgebracht naar een speciale rubriek „Di-
De heeven Van Rijckevorscl en Van SchaTk j recte Snelverbindingen". In deze rubriek heeft
stellen bij amendement voor art. 20 der Grond- zij alle plaatsen van eenige beteekenis onderge-
wet te laten vervallen.
HET OUDE DELFT BEHOUDEN.
De minister van Onderwijs, Kunsten en Weten
schoppen heeft aan den Raad der gemeente
Delft bericht gezonden, dat hij met groote be
langstelling de discussies in de dagbladen en
tijdschriften heeft gevolgd omtrent de plannen
tot het aanleggen van een electrische tram langs
commissaris voor buitenlandsche zaken hebben j het oude Delft, terwijl hij zich beeft doen voor-
e neken tot eind September 79 dorpen in i lichten door de Rijkscommissie voor de Monu-
brand gestoken in de streek tusschen Sokoria j mentenzorg.
en cskisjehir. ^ja kennisneming van een en onder komt het
j den minister voor, dat de aesthctische bezworen
tegen bedoelde plannen zoo ernstig zijn, dat zij
van de uitvoering daarvan moeten weerhouden.
Te meer, daar vermoedelijk wel een andere weg
mogelijk is. De minister dringt er daarom bij
den Raad met krocht op aan zijn medewerking
tot e!e~trificatie, zooals die in de bedoeling der
H. T. M. ligt, niet te verleenen.
Kameroverzicht.
Tweede Kamer.
TWEEDE KAMER.
In de zitting van Donderdag v/erd voortge- Do K VI naar Indië.
faan met de algemeens beschouwingen over de De onderzeeboot KVI heeft Donderdagmid-
n, ,r D*'°n<«we,s|lcrzicning. d0fr onder bevel van den luit. ter zee le kl. J.
met veeTnee^td 'iTh de voorstellen niet J. v. d. Have, haar reis noar Oost-Inóië van den
volk .»™.hTL i Wr°e'en. Zij aten ook het Helder uit aanvaard.
volk tamelijk koua. De regeenng kon niettemin I
in t algemeen rekenen op den steun cn de stem j INDISCHE LEENING.
der Katholieken. Spr. begrijpt evenwel niet waar-' Men meldt ons uit den Haag:
.Wa SQ Mgeennji de opbeilmg .von het Proces- l_ Maar wii van het ministerie van Koloniën ver- 1 hoofd.
bracht in olphabetische volgorde, ieder op
haar beurt als uitgangspunt en als plaats van
aankomst. Voorts bevat deze gids nog tal van
nuttige aanduidingenplaatsen waar men
moet overstappen en nog tal van specialo wen
ken worden in het boekje op duidelijke wijze
aangegeven.
Arbeidsduur stuwadoorsbedrijf.
De directie van de Hollandsche Stoomboot
Maatschappij, te Amsterdam, heeft den mi
nister van landbouw een uitvoerig adres gezon
den^ in verband met de voornemens van de re
geering eenerzijds de bestaande voorschriften
betreffende den arbeidsduur in het Stuwa
doorsbedrijf te gaan aanpassen aan den acht-
urigen werkdag, resp. vijf en veertigurige
werkweek, en anderzijds over te gaan tot in
voering van een wettelijken achturigen ar
beidsdag op de zeeschepen.
Adr. verzoekt den minister, in het belang van
handel, scheepvaart en niet het minst in het
belang van de arbeiders, daarin werkzaam, te
bevorderen, dat niet worde overgegaan tot de
invoering van den 8-urigen werkdag en de
45-urige werkweek in het stuwadoorsbedrijf
noch ook tof de invoering van een 8-urigen
werkdag op zee, en het daarheen te leiden, dat
de thans bestaande wettelijke bepalingen in de
Stuwadoorswet ongewijzigd blijven gehand-
De melkprijs te Haarlem.
Te Haarlem wordt voor de melk nog 25 cent
per Liter betaald. De melkverkoopers hebben
thans aan de veehouders- voorgesteld, den in
koopsprijs van 19 op 17 cent te brengen, op
dat de melk voor 23 cent verkocht zaf kunnen
wodren.
De veehouders zullen daarover beraadslagen.
Dc zaak GroenendaaL x
Men meldt ons uit den Haag
Aangezien het geneeskundig onderzoek in
zijne zaak is algeloopen en verder verblijf in het
militair hospitaal niet noodzakelijk is gebleken,
werd Herman Groenendaal gistermorgen naar de
hulpgevangenis voor militairen overgebracht.
GEEN LOONSVERLAGING IN DE
METAALINDUSTRIE?
Deze dagen meldde het „Centrum", dat po
gingen werden aangewend om alsnog tot een
overleg te komen in zake het dreigend conflict
in de metaalindustrie.
Nader kan het blad melden, dat de besprekin
gen reeds in een vergevorderd stadium zijn ge
komen, wat er op wijst, dat heel spoedig een
bepaald besluit zal worden genomen, dat zal
leiden tot een gunstig resultaat
Gisternamiddag hebben de besturen van
de werkliedenorganisatie in de metaalindustrie te
Rotterdam huishoudelijk vergaderd met de
nachtploegen van de Rott Droogdokmaatschap
pij en Wilton's scheepswerf.
Do „Voorwaarts" meldt, dat de verschil
lende afdeelingen van de Metaalbewerkersorga
nisaties een vergadering belegd voor het per
soneel van de Maatschappij Fijenoord. Vnn de
998 uitgebrachte stemmen waren 748 vóór sta
king, 203 tegen en 47 blanco en van onwaarde.
In de gisteren te Amsterdam gehouden
vergadering van hot comité uit de besturen der
samenwerkende metaalbewerkersorganisatie is
aan de hand van de ingekomen rapporten en
stemmingen van de betrokken leden en perso-
neelen, besloten met ingang van Maandag 3T
October de werkstaking af te kondigen voor
Rotterdam, Utrecht, Dordrecht, Deventer, Apel
doorn en Amersfoort.
Stakende ondersteunden.
Het Burgerlijke Armbestuur te Haarlem had
een werkverschaffing voor bedeelden geopend,
n.l. een tabaksstripperij. De helft van het ver
diende loon werd van de ondersteuning afge
trokken. De bedeelden namen daarmee geen ge
noegen een hebbn een staking geproclameerd.
Er is kans, dat de tabaksstripperij gesloten zal
worden.
DE ONREGELMATIGHEDEN BU DEN
HAAGSCHEN SCHOUWBURG.
Voor de Hoogsche Rechtbank heeft gister
terecht gestaan de 57-jnrige J. C. v. d. Tol, uit
den Haag, vroeger directeur-administrateur
van den Koninklijken Schouwburg te den Haag,
thans gedetineerd, terzake dat hij op verschil
lende tijdstippen in het tijdvak tusschen Au
gustus 1920 en Mei 1921 zich verschillende
bedragen, tot een.totaal van ongeveer ƒ15000,
welke gelden bij voor de exploitatie van den
Schouwburg had ontvangen, heeft toegeëigend.
Beklaagde bekende, doch meende, dat het
totaal bedrag niet 15000 kan zijn. Bij een
zorgvuldige telling kwam hij zelf tot ongeveer
oen bedrag van 5000. Waar het verschil in
lag, kon hij zich niet begrijpen.
Als getuigen werden gehoord mr. M. v. d.
Veen, hoofdcommies ter gemeente-secretarie
en W. Th. J. Steffelaar, directeur van den ge
meentelijken accountantsdienst, die de boeken
gecontroleerd hadden. De laatste verklaarde,
dat het tekort ongeveer 15000 bedroeg. Zelf
was beklaagde niet administratief aangelegd,
waarom hem dan ook, zij het niet officieel, ie
mand toegevoegd was om de boeken bij te
houden.
De eerste getuige antwoordde nog op een
vraag van den verdediger, mr. Varenkamp, dat
er eenige wijziging bestond tusschen de
Schouwburgcommissie en den beklaagde, waar
door diens werk cenigszins bemoeilijkt werd.
Dr. J. W. Dckmatei, die een onderzoek noar
de geestvermogens van den beklaagde had in
gesteld, achtte beklaagde wel toerekenbaar,
doch vond hem totaal ongeschikt voor de be
handeling van financieele aangelegenheden.
Strafrechterlijk, meende de deskundige, was
beklaagde wel aansprakelijk voor zijn daden.
Een vraag van den verdediger of de kwestie
met de Schouwburgcommissie en de financieele
moeilijkheden niet de oorzaken kunnen zijn ge
weest, dat beklaagde in het laatste jaar geheel
overstuur geraakte, kon dr. Déknatel bevesti
gend beantwoorden.
De heer Spoel, die beklaagde bijstond bij
de afdoening der financieele aangelegenheden,
achtte beklaagde totaal ongeschikt voor het
bijhouden der boeken.
Het O. M„ waargenomen door mr. Baudinn,
achtte beklaagde schuldig aan het ambtsmisdrijf
van art. 360 van het Wetboek van Strafrecht.
Deze misdrijven worden in den regel zwaar ge
straft, maar dan moet vaststaan dat die per
soon in staat was, het beheer te voeren, dat hem
opgelegd was. Dit was blijkens de getuigen
verklaringen niet het geval; hiermede zal door
de rechtbank rekening moeten worden gehou-
Spr. eischte 6 maanden gevangenisstraf met
aftrek der preventieve hechtenis.
Mr. Varen kamp wees er op, dat hij, als
vriend van den beklaagde, de verdediging niet
op zich zou hebben genomen, als hij niet over
tuigd was niet met een misdadiger, doch met
een zieke te doen te hebben; een psychopaat, die
niet geheel aansprakelijk is voor hetgeen hij
doet.
Pleiter wees er op, dat feitelijk niet vast
staat, waar de 15.000 gebleven zijn. Beklaag
de bekent toch slechts 5000 te hebben ver
duisterd. Dit doet evenwel aan de zaak niets af.
Beklaairde heeft nimmer groot geleefd en hier
om groote uitgaven gedaan, zooals in Den Haedr
verteld wordt; evenmin heeft hij gespeculeerd?
Hij leefde integendeel zeer sober.
Het geld is er niet meer; waar het gebleval
is, weet niemand. Dat beklaagde alles echter
zou hebben verduisterd, gelooft pleiter niet.
Verschillende catostrophen hebben dezen h&s
klaagde, die een onbewogen leven achter dert
rug had, getroffen: zijn tweede vrouw overleecfjp
zijn fortuin ging verloren. Toen kreeg hij de be*
trekking van directeur van den schouwburg*
Hij wist evenwel niet, dat hij ook de admini*
stratie moest beboeren, anders had hij vast ert
zeker deze betrekking niet aangenomen.
Beklaagde zou b.v. aan een tooneelgezelscha#
vaak te veel willen uitbetalen, doch nimmer tei(
min. Een bewijs van zijn eerlijkheid. Pleiter
schetste beklaagde verder als een zeer vrees
achtig en benauwd man, die, om een voorbeeld
te noemen, niet alleen een plein durfde overste*
ken of in den schouwburg in het midden van eest
rij te zitten.
Beklaagde had slechts over een inkomen tfll
beschikken van ongeveer 100 in de maan<L
Onder deze omstandigheden ging hij zich en-
gageeren en later zelfs trouwen. Toen raakt®
hij het stuur kwijt; hierbij komen nog verschil-
lende strubbelingen, die de beklaagde had meti
de Schouwburgcommissic.
Pleiter noemde verschillende wonderlijk^
dingen op, die beklaagde deed en meende, dat
alles er op wees. dat beklaagde niet meer nor
maal en geheel de klust kwijt was. Iedereen had
dan ook medelijden met hem, toen men hoordé
wat er gebeurd was.
De bedoeling was in het eerst niet, beklaagd®
te vervolgen, doch een dagblad meende echter
het feit wereldkundig te moeten maken. WaS
dit niet gebeurd, dan hadden vrienden het gat
gestopt, waardoor de gemeente voordeel zorf
hebben gehad en beklaagdes naam gered zot*
zijn.
Pleiter meende t slotte, dat de beklaagd^
toen hij de daden pleegde, absoluut ontoereken
baar was en niet meer wist wat hij deed. Eert
oobergen van dezen beklaagde m de gevange
nis of in een krankzinnigengesticht is niet weni
scheliik. Een straf gelijk aan de preventieve
hechtenis is hier op zijn plaats, zoodot beklaagn
de bij de uitspraak 11 vrijheid kan worden ge»5
steld.
DE SPAARNDAMSCHE MOORDZAAK VOOB
HET HOF TE AMSTERDAM.
Het r rechtshof te Amsterdam heeft giste#
voorlgr-et de behandeling der zaak van DirP
Roza, die door de Kvarlemsche rechtbank verf
oordeeld is tot 20 jaar gevangenisstraf terzakf
van moord op Cornelia en Willem Melchior,
te Spaarndam.
De Raadsheer-rapporteur, mr. Jolles, wees bff
den aanvang der zitting den beklaagde erop, dat
verschillende getuigen décharge hem welis*<
waar hebben afgeschilderd als een zachtmoedige,
zoetsappige man, docSt uit de verschillende dos
siers blijkt eerder het tegendeel, want R. heeft
reeds verschillende vonnissen gehad terzake van
wedersponnigheid, mishandeling, poging tot
moord en andere misdrijven-
De advocaat-generaal, mr. baron Harinxm®
thoe Slooten nam vervolgens requisitoir.
Het geldt hier aldus de odvocaat-generaa'
een zeer zonderlinge zaak. Beklaagde ontf
kent alles en zoo heeft de behandeling dezet
zaak een voortdurenden strijd te zien gegeveif
tusschen beklaagde en diens verdediger.
Beklaagde heeft den verdediger de verdediging
toevertrouwd en omgekeerd heeft de verdedige'
aan beklaagde de verdediging toevertrouwd. All.
men de verschillende getuigenverklaringen na--
gaat, blijkt er geen sprake van te zijn, dat be<
klaagde een zwetser is, zooals de verdedigei
getracht heeft hem voor te stellen. Het is bec
klaagde zelf geweest, die herhaaldelijk tegen
gesproken heeft een opsnijder te zijn. Vastge
steld kan worden, dat de mededeelingen van be-
.klaagde aan verschillende personen omtrent de
omstandigheden, waaronder de moord is ge
pleegd, precies kloppen met de feiten, welke uit
het onderzoek zijn gebleken. Wat evenwel niet
duidelijk is geworden, is de omstandigheid, hoé
beklaagde in het huis van Melchior is binnen*
gekomen. Te dien aanzien kan slechts vermoe
den bestaan. De moord moet gepleegd zijn met
het mes van Maas, flat toevallig op den dag na'
den moord was schoongemaakt. Hieruit en even
eens uit de omstandigheid, dat hij drie wekert
voor den moord deze misdaad hod aangekon
digd en bovendien uit de wetenschap, dat de
moord te Spaarndam hem voortdurend bezig
hield, kan afgeleid worden, dat Dirk Roza da
dader is. Hebben we ooit een geschiedenis ge
had, die zoo sterk het menschelijk geweten
heeft gedemonstreerd, als de geschiedenis van
dezen beklaagde Melchior, die altijd door Roza
bedreigd werd en dan ook het voorgevoel had
het slachtoffer van den beklaagde te worden, is
dit inderdaad geworden.
Komend op de verklaringen van de getuigen
décharge die ^jftklaagde als een goedaardig-
mensch beschouwden, vroeg de advocaat-gene
raal of men in Spaarndam dan niets weet van
den aanval door Roza in Anna Paulowna op een
rijksveldwachter, van een poging tot moord van
beklaagde op mejuffrouw De Vries en de his
torie van den „Kattenboer".
Al deze verklaringen zijn slechts afgelegd uit
een soort medelijden. Resumeerend, kwam de ad
vocaat-generaal tot de conclusie, dat het bewijs
geleverd is door de buitenrechtelijke bekentenis
met de toevallige omstandigheden, als het mes
en de voorspellingen. Met het requisitoir van deri
Officier van Justitie te Haarlem is de advocaat-
generaal het in zooverre niet eens, dat er n.l#
rekening moet gehouden worden met het feitj»
dat de .-.oord tien jaar geleden is gepleegd.
Deze man mag niet meer op de maatschappij
worden losgelaten en daarom requireerde de ad-j
vocaat-generaal vernietiging van het vonnis del
Haarlemsche rechtbank en opnieuw rechtdoend!
veroordeeling van beklaagde tot levenslange gé!
vangenisstraf.
De verdediger, mr. Pouwels, die het Hof dankr
te voor het breedvoerig onpartijdig onderzoek
merkte allereerst op, dat sterk in twijfel getroklt
ken moet worden of beklaagde wel toerekenbaar
is. Als Roza onderzocht wordt, zal blijken, da^
dit niet het geval is. Beklaagde is een dronkeif
zwetser, een verschoppeling, doch tot het pl^t
gen van een moord acht men algemeen fa
Spaarndam hem niet in staat.
Gebleken is, dat Roza wel vaak gepocht heefg
op het plegen van allerlei misdaden en waar isi
dat hij herhaaldelijk plannen daartoe gemaakt
heeft, maar tot uitvoering daarvan is nimmeU
iets gekomen. Daar bleek hij te laf voor te
PI. betwist de geloofwaardigheid der getuigenr
h charge, die allen van hetzelfde slag waren ak|
beklaagde zelf en in dit verband herinnert hij
aan een uitlating van den hoogst bekwamen Pro®|
cureur-generaal, mr. Van Geuns, dat de verkia®
ringen van een getuige, die slechts een
onwaarheid heeft gesproken^ bijna alia yraarc^
