De roman van een stóiile. DIES RIJGSCKDENTJE8 met blieizH vanaf f S.59 DE EEMLANDER" BUITENLAND. FEUILLETON. 1B0HHEMEHISPRUS PRI1S DER ADVERTEKVlEü met inbegrip van een Hotel RfiONOPOLE Schoenhantlel GROOTENDQRST IZ9o Jaargang No. 120 per 3 maanden voor Amen» toort f 2.10, idem liane» per port f J." P** wtek (me< r™14* veriekering legen ongelukken) f 0.17*. afzonderlijke nummert f CdDX. ma port f y~~P** AMERSFOORTSCH DAGBLAD DIRECTEUR-UITGEVER i X VALKHOFF. BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAl Tm (NT 513. Vrijdag 18 November 19ZT bewijsnummer, elke regel meer 0.25. dienstaanbio» dingen eo Liefdadig} f.-adveitentien voor de helft der prijs. Voor bandcl en bedrijf bestaan teer nooideeiige bepalingen voor het adverteeren. Ken# cncuiaire. bevattende da voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. Politiek Overzicht .DE CONFERENTIE TE WASHINGTON. De heele conferentie houdt zich thans bezig £net het Zuidzee-vraagstuk. De toestand is echier komiek. Een aanloopje ter opening van ide besprekingen is nog steeds niet gevonden. Soodra iemand eenige neiging toont tot het oen van een voorstel en zijn vinger uitsteekt, ♦rekt hij dien dadelijk weer terug alsof hij zich gebrand had. Vandaar dot men nog niet tot de behandeling van het Chineesche voorstel toe is kunnen komen, daar niemand er zich nog aan waagt, omdat de conferentie heel goed al da delijk op de radicale eischen van China zou kunnen schipbreuk lijden. De Japanners too- nen zich in interviews niet' geheel en al afkee- rig van de Chineesche eischen, moor dat is on getwijfeld slechts toktiek. De Japanners spre ken opmerkelijk veel en moeten hoogst zenuw achtig zijn. Prins Tokoegowa treedt zeer me thodisch op. Hij luistert pijnlijk nauwkeurig toe en slaat even nauwlettend de andere afgevaar digden gade. Hij maakt voortdurend oanteeke- nngen, welke hij later weer zorgvuldig ver scheurt, waarbij hij vaak de voorzorg neemt de sninpers in zijn vestjeszak te steken. Bij al het ondoorgrondelijke, dat men in de kringen der conferentie aantreft, vindt men de verwachting van een verrassing van Jopansche zijde, niet alleen ten aanzien van de voorstellen in zake de Zuidzee, waarover reeds van aller lei bij geruchte verluidt, maar ook van takti- schen aard. Men vreest de mogelijkheid, dat Japan zal voorstellen het Zuidzce-vrnogstuk in het openbaar te behandelen, wat Amerika on mogelijk zou kunnen weigeren. Dit zou voor Japan groot voordeel opleveren, omdat de Ja panners in den Stillen Oceaan heati possidpntes zijn en Ameriko's oanvalsknnsen in openbare vergaderingen veel meer belemmerd zouden zijn. Doch dit zijn alle klaarblijkelijk nog maar voorbereidende overwegingen. Ook inzake de beperking van dc wapening ter zee is de gong van zaken stroef. De Ameri kanen zijn niet genegen toe te geven aan Enge- land's verlangen om elk inar de vervargig van één schip toe te staan. Ook beweert Amerika dat het de behoefte beeft aan een groot aantal duikbootrn wegens zijn uitgebreide kimtontwik- keling. Het wil alleen toestemman in het opge ven van den duikbootkru'ser. E n nadere moei lijkheid vormt de behoefte van Engeland en Australië oan kleire snelvarende lcrinsere. De voornaamste belangstelling richt zicb och ter op het Zuidzeevrangstuk, dat elk oogenblik een verrassing kan opleveren. Van een zeer betrouwbare zi'de wordt de vol gende inlichting ontvangen, welke slechts on der voorbehoud kan worden med-e-e-^-ld. Tn officieuse besprekingen in men het on alle voor name punten al zoover eens geworden, dat de conferentie spoedig uiteen zal kunnen gaan. Het vraagstuk van debespre7 rng vnn bewapen' ter zee, met inbegrip van Frankrijk en Italië, hun toestemming hebben gegeven, is "-eregeld. Amerika zal dienaangaande onmiddelijk een ontwerp bij den Senaat indienen. Het vraagstuk van de bewapening te land Ir. niet aangeroerd de Finnscbe voorstellen zul len op een volgende conferentie behandeld wor den. Het belangrijkste is evenwel de toonade ring in het Zuidzeevrnagstuk. Men is het er over eens geworden, dat niet alle Zuidzeevrangstuk- ken op deze conferentie kunnen worden opge lost en heeft daarom besloten de algemeene richtsnoeren vost fe stellen en vervolgens een jCommissie te vormen van vertegenwoordigers der negen mogendheden, met opdracht de zaken grondig onder de oogen te zien langs de getrok ken richtsnoeren. Het Chineesche voorstel, dat men uiterst handig acht, heeft bijgedragen tot het verkrijgen van overeenstemming. Fen vol gend jaar te houden conferentie zal dan een blijvende overeenkomst opstellen. Men beweert, dat Amerika gemakkelijk toegankelijk was voor pogingen om tot overeenstemming te geraken, omdat de openbare belangstelling in de Zuid- zeevraagstukken niet levendig genoeg is om het op een groote krachtmeting oan te laten ko men. Briond wil naar huis, de Italianen eveneens, wier belangen niet evenredig zijn aan de kos ten hunner afvaardiging, en ten slotte ook de Japanners, die bang zijn, dat het tot een conflict zal komen. De algemeene stemming is dus gun stig voor een bespoediging van den gang van zaken. Nopens de beperking der wapening ter zee verneem ik nog onder voorbehoud, dat men den volgenden grondslag zou hebben gevonden voor overeenstemming Engeland behoudt 22 groote schepen, de Ver. Staten 18, Japan 12, Frankrijk 10 of 8 en Italië 8 of 6. Berichten. DE CONFERENTIE TE WASHINGTON. De duikbootenkwestie. Washington, 17 Nov. (R.) Ofschoon er reden is aan te nemen, dot Engeland gaarne een olgeheele afschaffing van duikbooten zou zien, hebben de Engelsche afgevaardigden nog geen formeel voorstel nopens deze afschaffing gedaan. Tot nog toe hebben zij zich bij hun officieuze vertoogen bepaald tot beperking van de tonnen- maat voor onderzeeërs. Zij zullen misschien een limiet van 45,000 ton en 250 ton per schip voorstellen. De Clunceschc voorstellen. Washington, l'J Nov. (R.) Op verzoek der Japonsche en andere delegaties is een uit stel van verscheidene dagen toegestaan om de Chineesche voorstellen te onderzoeken, eer dat de commissie voor de vraagstukken betreffende het Verre Oosten en den Stillen Oceaan bijeen komt. De sub-commissie voor dc procedure heeft be- slolen, dat de commissie voor de vraagstukken van het Verre Oosten en den Stillen Oceaan erst een algemeene bespreking zal voeren over de kwestie betreffende China en daarna achter eenvolgens een bespreking over de afzonderlijke kwestie, o.o. de voorstellen van de Chineesche lelegatie. Dit besluit zal het mogelijk maken, dat le algemeene bespreking onmiddellijk- kon be zinnen, zonder te wachten op het onderzoek door de Japanners van de Chineesche voorstel len. Dc bewapening te land. Washington, 17 Nov. (R.) Men ver wacht, dat Briand de volgende week een rede over de bewapening te land zal houden in een voltallige bijeenkomst van de conferentie en omstreeks 25 Nov. naar Frankrijk terug zal kecren. Hcrrick aan 't woord. Far ij s, T 7 Nov. (H. R.) Bij de plechtige promotie van Myron Herrick, den Amerikaan- schen gezant te Parijs, tot doctor honoris causa ion de universiteit van Nancy, hield deze een toespraak, waarin hij hulde bracht aan'de uni versiteit, die Poincaré en Foch tot haar leer ingen heeft geteld. Hij wees op de verlangens van alle volken naar een periode von vrede cn veiligheid, die den notionalen idealen recht zal laten wedervaren. Hij verwacht, dat deze ont wikkeling zich geleidelijk maar zeker zal vol trekken. De conferentie van Washington zal in ruime mote tot dit doel bijdragen door het be roep, dat zij doet op het menschel ijk geweten en de eendracht der volken. Herrick eindigde met de woorden Wij zijn gedwongen samen te werken of te gronde te gaan. Beperking von dc landmacht. Londen, 17 Nov. (R.) Volgens den Wos- hingtonschen correspondent van de Associated Press denkt de regeering der Ver. St. er niet aan een definitief program nopens de beper king van de landmacht voor te stellen; voorzoo ver bekend heeft geen enkele buitenlandsche de legatie dergelijke voorstellen in voorbereiding. JTen verwacht, dat deze geheele kwestie naar de commissie voor de bewapening zal worden ver wezen. Groot-Brittannië en Amerika hebben niets voor te stellen omtrent de vermindering van lu n eigen legers en wenschcn niet zelf het initia tief te nemen tot voorstellen betreffende ver- nvndcring van de legers van andere mo rendhe- den. In verbind met den wcnsch van Frankrijk 1 etit-fiende beloften van beschermi.ig van den A-nit van Engeland en Amerika in geval van een Duitschen aanval wordt van gezaghebbende zijde verklaard, dat de hoop hierop reeds bij voorboot veroordeeld is onvervuld te blijven, daar Amerika zich sterk verzet tegen elk vei drag, waarbij het tot zulke hulp gebonden zou zijn. MorqM Erwtensosp met werst- De Amcrikoonschc marine. Washington, 17 Nov. (N. T. A. Draad loos). In het Huis van Afgevaardigden is door den afgevaardigde Britton (Illinois) een i*?solutie ingediend, waarbij de staatssecretaris van marine wordt uitgenoodigd alle werkzaamheden en uit gaven voor oorlogsschepen stop te zetten. Deze resolutie is verwezen naar de marinecommissie. Het vlicgwezen. Washington, 17 Nov. (N. T. A. Draod- oos). Er wordt op geweien, dot de ontwape ningsvoorstellen van Hughes niet betrekking hebben op vliegtuigen, daar hij zich niet wil mengen in de ontwikkeling der luchtmacht, om dat de mogelijkheid bestaat, dot deze zich voor handelsdoeleinden zal ontwikkelen. Het antwoord van Harding oan koning George. Londen, 17 Nov. (R.) In antwoord op het telegram van den koning seinde president Harding Dc hernieuwde verzekering, dot Uwe Majesteit en het Britschc rijk volkomen sym- pothiseeren met het doel, dat wij hopen te be- leiken ten gunste von den duurzamen vrede, versterken ons vertrouwen, dot de arbeid dei conferentie de beoogde resultaten zal afwerpen. De houding van 't Amcri- kaonsche congres. Woshington, 17 Nov. (R.). Zoowel de democratische als de republikeinsche leiders in het congres overwegen plannen om te voor komen ,dat maatregelen zouden worden geno men, die er op berekend zijn het werk van de ontwapeningsconferentie te hinderen. Men be spreekt een plan om de buitengewone zitting van het congres nog deze maand te doen ein digen. DE ALBANEESCHE KWESTIE. P a r ij s17 Nov. (B. T. A.). De raad van den Volkenbond is heden ochtend in openbare zitting bijeeengekomen. Bij het begin der ver gadering zette Fisher (Engeland) het standpunt van de Engelsche regeering uiteen ten aanzien van het conflict tusschen Albanië en Zuid-Sla- vië. Vervolgens verklaarde hij tot de Zuid-Sla vische afvaardiging, dat de Engelsche regeering hoar geenszins vijandelijk is gezind en de meest mogelijke sympathie voor het Zuid-Slavische volk gevoelt. Dooi na beschreef hij de laatste militaire invollèn op Albaneesch grondgebied. Uit het feit maakte hij op, dot een plan moet bestaan om Noord-Albanie of te scheiden von d« regeering te Tirana, door zekere hoofden van opstandige stammen aan te moedigen. De ofgevaardigde van Zuid-Slavië bestreed, dat Zuid-Slavische troepen op eigen initiatief de linie von Franchet dEsporey hebben overschre den en voegde eraan toe, dat Zuid-Slavië van oordeel is, dat het besluit van den gezantenraad gebrekkig is, daar dit zonder zijn toestemming is genomen. De Zuid-Slavische regeering is echter bereid haar troepen terug te trekken op een vast te stellen linie. Morgen zal zij uitvoe riger antwoorden. De afgevaardigde van Alba nië verklaarde alleen, dat de regeering te Tirana het besluit van den gezantenraad aan vaardt. Morgen is de volgende vergadering. P a r ij s, 17 Nov. (R.) De Zuid-Slavische re geering heeft de grenslijn in Albanië,-zoools die door den raad van gezanten is aangegeven, goedgekeurd. DE DEUTSCHE SCHADELOOSSTELLING. B e r I ij n, 17 Nov. (W. B.). De Deutsche Allgemeine Zeitung verneemt uit parlementaire kringen, dat vanmiddag de eerste officieele on derhandelingen zijn gevoerd tusschen de rijks- regeering en de commissie van herstel. B e r 1 ij n, 17 Nov. (W. B.). Gedurende de besp-ekingen der rijkscommissie uit de centrum partij werd met algemeene stemmen het ver trouwen uitgesproken in rijkskanselier Wirth. B c r 1 ij n, 17 Nov. (N. T. A. Draadloos). In de rijksdagzitting van heden werd een wetsont werp aangenomen, volgens hetwelk de regeering den uitvoer van buitenlandsche middelen van betaling in ruimer kring dan tot nog toe kan verbieden om zich de aanzienlijke bedragen tot betaling te verschaffen, die vercischt zijn om te voldoen aan het ultimatum van Londen. HET HERSTEL VAN NOORD-FRANKRIJK. Amiens, 1 7 N o v. (B. T. A.). Tegen het plan om elf dorpen in dc streek von Chaulncs door Duitsche arbeiders-organisaties te doen herstellen, zijn tol von protesten ontvangen van vcrcenigingen van oud-strijders en aannemers in het departement de la Somme, die vnn zins zijn een beroep te doen op de openbare mee ning, teneinde te protesteeren tegen het plan om Duitsche arbeiders naar dc verwoeste gebie den te holen. Ook de burgemeesters der betrok ken dorpen zijn beducht voor conflicten tus schen Fronsche en Duitsche arbeiders. DE DUITSCHE INDUSTRIE EN DE SPOORWEGEN. B c r 1 ij n, 17 Nov. (W. B.) De besprekingen, die dc lontstc dogen tusschen het rijksministcrio von verkeer en dc bonden der spoorwegbeamb ten nopens don eisch van den bond der Duit sche industrie om dc rijksspoorwegen in parti culier bezit te nemen, werden gehouden, leidden tot volle overeenstemming. Vnn bijzonder belang is het onvoorwaardelijk vasthouden van het per soneel aan het beginsel om de spoorwegen in rijksbezit te laten; zij verlangen voorts, dot spoedig een reorganisatie tot stond znl komen door gemeenschappelijke beraadslagingen van het beheer en het personeel. Duitsche consuls in Amerika. B c r 1 ij n 17 Nov. (N. T. A. Draadloos). Tot Duitsch consul-generaal te New-York is benoemd de vroegere gouverneur-generaal van Oost-Afrika, Schnee; te San-prancisco d" vroe gere consul-generaal te New-York, Zicglcr. Verdere benoemingen worden verwacht. Uit den Pruïsischcn Landdag. B e r 1 ij n, 17 Nov. (W. B De Pruisische Landdag heeft heden dc motte van vertTouwen .aangenomen met 198 tegen 99 stemmen. Uit Opper-Silczic. O p p e 1 n, 1 7 Nov. (H. R.) Tusschen Rntibor en Kossel is op een vrachtauto, waarmee 6 Duit sche en 4 Poolsche gevangenen onder escorte werden vervoerd, een aanval gedaan door een met geweren cn mitrailleurs gewapende bende, die de Duitsche gevangenen ontvoerde. Dc aanranders behoorden tot een Duitsche strijd organisatie. De Donau-commissic. B e r 1 ij n17 Nov. (N. T. A. Draadloos). Op 22 Nov. komt te München de internationale Donau-commissie bijeen, onder voorzitterschap van den Itolioonschen gedelegeerde. Een proces tegen communisten. Leipzig, 17 Nov. (W.-B.). Heden is voor liet Rijksgerechtshof hot proces begonnen tegen de communisten te Stassfort. Zij zoliden daar, evenals bij de reeds berechte opstanden te Koethen, Schoenbeck en Velbert, een geweld- dndigen aanslag op de grondwet hebben ge pleegd 40 personen uit Stossfort en omgeving zijn aangeklaagd, van wie zich 17 in voorarrest bevinden. Het proces zal vermoedelijk twee h drie weken tijds vergen. HET IERSCHE VRAAGSTUK. Het antwoord van Ulster. Londen, 17 Nov. (R.). Het antwoord van Ulster is heden in Downingstreet overhandigd. De conferentie der unionisten. Londen, 17 Nov. (N. T. A. Draadloos). Verwacht wordt, dat dc heden te Liverpool te houden vergadering van den nationolen Unionis- tenbond belangrijken invloed zal hebben op den loop der Iersche onderhandelingen; 1800 gede legeerden zijn naar de vergadering in Liverpool bijeengeroepen, die waarschijnlijk een van de meest belangrijke vergaderingen in de geschie denis der conservatieve partij zal zijn. De jongste discussies en de beslissing, in het Lagerhuis hebben getoond, dat, hoewel de Ier sche politiek der regeering door een overwel digende meederheid der leden werd gesteund, er evenwel een kleine hecht aaneengesloten min derheid is van uiterste unionisten, die vreezen dat de belangen van Ulster zullen worden opge offerd cn de loyalisten von Zuid- cn West-Icrt land onvoldoende zullen worden beschermd Door deze uitersten zal een poging worden ge* daan zich den steun te verschaffen van do partij* organisatie voor hun stondpunt. Hft schijnt, dat zij groote z<J#g hebben be* steed ann de samenstelling van dc onn de ver* gndering voor te leggen resoluties. Vele, die schijnbaar in te heftige bewoordingen waren ge* stcld om den algcmcenen steun te verzekeren, werden verworpen en slechts één is er overge bleven ter behandeling door de gedelegeerden. Het is teekenend, dat een der verworpen reso* luties inderdaad een in scherpe bewoordingen gesteld protest tegen de regeering nopens da Iersche onderhandelingen inhield. Het dngelijksch bestuur van do Unionistische! partij heeft echter besloten, dat zelfs de conig® overgebleven mo,:e niet non de vergadering kar» worden voorgelegd, zonder een nadere officioelo omendeet ing. Een zeker soort van vertrouwelijk® mcdedeelin^r werd noodig geoordeeld. Dit za!,. naar vernomen wordt, door de leiders in Liver*! pool naar voren worden gebracht cn men ver- wacht, dot het resultaat znl zijn, dot de regec-' ring beter bij machte znl zijn een compromis tusschen do partijen in Ierland tot stand t# brengen. Liverpool, 17 Nov. (R.) Tweeduizend vertegenwoordigers der unionisten kwamen he* den bijeen ter bespreking van een resolutie dcV ..Die-hards", waarin de misdaden en opstand iff Ierland worden veroordeeld en verklaard wordt, dat geen regeling aannemelijk is, waarbij de po* sitic, door Ulster verworven, ntet ateoheel wordt geëerbiedigd, de belope-on van het rijk niet won den gewaarborgd en de lovnlisten niet worden beschermd. Na een levendig debat word een amendement, de hoop uitsprekend dat er een oplossing voor bet Iersche vraagstuk znl wog den gevonden, vereenigbnar met de suprematie der kroon, de veiligheid des Riiks en de he* lof ten aan Ulster gegeven, met overweldigend® meerderheid nnreepomen. Alleen tusschen do zeventig en honderd gedelegeerden stemden tegen. De aonnemirg van dit amendement is een votum van vertrouwen voor de unionistisch®.-, leiders. Staking in T.igurië. Genua, 17 Nov. (B. T. A.) Daar de be'* sprekingen, die te Rome gehouden zijn tusschen nntroons en metaalbewerkers, schipbreuk leden, is de algemeene staking in Ligurië oteekondigd. Tsjcchn-Slownkiio en Zuid-Slavië. Praag, T7 Nov. (W. B.) Bonos en Pasjits hebben telegrammen gewisseld, waarin zij do solidariteit van Tsjecho-Slowakije en Zuid-Slavitf prijzen, die tengevolge von de gebeurtenissen in Hongarije is ontstaan. Incident te Boedapest. Boedapest, 17 Nov. (B. T. A.) BH een botsing tusschen een Hongoorschc patrouille en drie Engelsche soldaten is een Engclsch soldnn* gewond. Polen cn Lifauen. Kofno, 17 Nov. (W. B.) Het Litausch Te!» Ag. meldt: De Polen zijn de onrifdi'ge stroolc binnengedrongen tersJiepte van 3 KM. bij Punckf in het gouvernement Soewolki en onderdrukken de Litausche bevolking, die dc hulp heeft inge* roepen van den Volkenbond met het verzoek! zich ter plaatse van den toestand op de hoogt# te komen stellen. DE OPSTAND IN DE OEKRAÏNE. Kopenhagen, 17 Nov. (W. B.) Aon Ber* lingske Tidcnde wordt uit Hclsingfors geseind dat de Oekroinische opstandelingen voor do wintercnmpngne goed uitgerust zijn. Gewapend® troepen boeren rukten tot Tcterew in de nabij heid van Kief op cn lieten den spoorwegbrug over den Dnjestr in de lucht vliegen. In Odessa werd de stoot van beleg vcrklaord. Trotzki heeft het bevel uitgevaardigd alle steden vnn 't op standige Oekroinische gebied met den gTond gelijk te maken ,cn dc opstondige bevolking to dooden. De matroos Antonoff leidt de rebellen in Tambow. (Het evcntueel-lendentieuse von dit telegram laten wij voor rekening van 't W. B. -* Red!). DE ERKENNING DER RUSSISCHE SCHULDEN. R e v a I, 16 Nov. (B. T. A.). Uit Moskou wordt bericht, dot Tsjitsjerin Krossin heeft ver* Ons voornaamste werk licht vóór, niet ^.chter ons. door RUDOLPH STRATZ uit het Duitsch door Mevicuw A. E. NUIJS-POSTHUMUS. 37 „Ik kan je nu geen uitsluitsel gevenI" zeide hij na eenige oogenblikken droog. „Ik heb de boeken cn bewijzen niet hier!" „Kom! Met jouw wonderbaar geheugenl Ik verlang ook geen afrekening tot op een cent t- alleen een algemeen overzicht!" Hij streed met zichzelf. „En bovendien heb ik geen lust, om het nu te zeggen! verklaarde hij eindelijk kortaf. „Maar dat moet jel Ik heb het recht dit te jrerlangenl" „Erna! klonk het nu barsch, „verlang het f\et. Dc waarschuw je. Het is er nu de tijd niet voorl" xrEn wanneer komt die tijd dan?" i »fAls je eenmaal mijn vrouw bent!" r- Zij lachte toornig, doch te gelijk verbleekte «u van onbestemden angst. „Altijd weer het oude spelletje. Welt ver band is er dan tusschen mijn fabriek en jouw huwelijksaanzoek?" Y Hij haalde de schouders op, klemde zijn fujpje vost tusschen de lippen en zweeg. Haar hart klopte. Zij was bijna bang voor fe meuwsïriorighejdg dia alles in haar overschaduwde. Opeens gevoel de zij hij wist werkelijk iets, wat zij niet wist, ofschoon het haar betrof, en hij gaf zich alle moeite om dat geheim te bewaren en zich niet te aten meeslepen door zijn drift. „Plaag mij nu niet langer!" sprak zij op ru wen toon. „Wat is er?" Met zijn levendige, onrustige oogen zag hij haar aan. Een bijna onmerkbar espot deed zijn lippen trillen. „Twijfel je er soms aan, of ik je vermogen wel goed beheer „Als je mij volstrekt geen rekenschap wilt geven, moet ik dat wel bijna gelooven I" Nauwelijks had zij het onbedachtzame woord gèuit, of zij had er spijt van. Dat had zij eigen lijk niet willen zeggen. Zij wist zelf niet hoe het haar ontsnapt was, en onwillekeurig greep zij John's hand om hem zachter te stemmen. Tot haar schrik bleef hij echter bedaard. Dat was een slecht teeken bij bem. Dat betee- kende strijd, meedoogenloosheid, zakelijke koelheid. Zenuwen en gemoedsopwellingen en andere kinderlijke kleinigheden van het dek, en alles gereed tot dèn strijd I Dat was zijn gevoelige plek, evenals bij haar het „kleine meisje". Zijn trots als eerlijk koop man mocht men niet te na komen. Als gewoonlijk opende het gevecht van ge heel onverwachte zijde. „Morgen vertrek ik dus I" zeide hij terloops, „en ga de drie fabrikanten opzoeken, met wie je zooveel medelijden hebt I Zoo ben ik ook, zooals je straks zeide, indertijd bij je vader ge komen. Bij zulke onderhandelingen is het eer ste Boeken op tafel I Hebt gij levensvatbaar heid of niet Meestal is in zulke gevallen de uitkomstniet 1 Er zijn hier ongelooflijk veel kapitalisten, die het eigenlijk niet zijn. „Zij kunnen niet Teven en niet sterven. De Z&oje houdt hen boven water, de schulden trek ken hen naar beneden. Dat is een ontzettende spanning tusschen de vier kantoormuren, waar niemand anders in mag kijken. Want naar bui ten is alles nog groot en prachtig. Nu zijn de karakters van de menschen vedschillend. De een schikt zich in zijn lot, de andere strijdt er eerlijk en kleingeestig tegen dan is er nog een derde soort hoogvliegende, op hun ma nier geniale fantasten dichters onder de kooplieden heb ik ze eens genoemd, toen wij over je vader spraken die zoeken door wan- Langestraat 82. hopig hoog spel het verlorene te herwinnen. Zij sluiten de oogen voor de werkelijkheid om niet het toenemende verval te zien, zij hopen op het een of andere gelukkige toeval en blijft dat uit dreigt alles in elkaar te stor ten dan is nog altijd hun toevlucht de re volver, die naast het grootboek licht." Hij zweeg een oogenblik. Met bleek gelaat wandelden zij in den maneschijn langs den weg Waarheen wisten zij zelf nauwelijks. „Zulk een koopman heb ik toen beneden aan den Rijn leer en kennen I" hernam hij. „Hij was niet meer te helpen, von het standpunt van on zen trust gezien. Mijn plicht was het geweest, hem het zijden koort, zooals je het straks noemde, te overhandigen.» Ik heb hem echter geholpen, voor mijn eigen rekening/ cn zoo zijn fabriek weer levensvatbaar gemaakt. Uiterlijk had daarbij geenerlei verandering plaats. Voor het oog van iedereen bleef de eigenaar, op mijn verlangen ik zal je dade lijk zegge, waarom. De fabriek ging verder haar gang en alles scheen goed. Eén ding was echter niet goed je vader kon den slag niet te boven komen I Hij bezweek onder den last en stierf toen ik in China washij is met eer gestorven enbcgravcn. Ik heb hem bewaard voor een bankroet en en voor nog erger." „Natuurlijk is dat alles om jou gebeurd", ging hij voort. „Ik was toen ten tijde van het zij den koord I erg verliefd op je; ik maakte je het hof en begon reeds aan verschillende ver schijnselen te bemerken, dat ik vorderingen mnalcte dat de overwinning nabij was. Je ver weerde je nog met al de energie, die de natuur je heeft geschonken maar je trots verminder de met den dag. Ik won veld, duim voor duim het was nog slechts een kwestie van enkelo weken I „Daar vernam ik, midden in de uitvoering van mijn plannen, hoe hot met je vader stond I Hij had er lang tegen opgezien om mij de volle waarheid te zeggen. Te middernacht uitte hij het beslissende woord: „Ik ben bankroet!" en in gedachten verzonken, begaf ik mij naar huis. „Als jij mijn vrouw zou worden, moest ik mijn aanstaanden schoonvader helpen I Dat was dui delijk. Mijn eigen naam in zaken was ermee ge moeid. Een bankroet onder de naaste bloed verwanten daar moest ik niets van hebben I „De vraag was alleen of jij het moest ver nemen „De verzoeking was groot I Je mocht mij toch ai goed lijden. Nu verscheen ik in het licht van den weldoener en redder uit de armoede en allo verde*" ongeluk vont ie vader was werkelijk op het punt, edn onderen, een wanhopigen stop te doen I Ik zal je zijn brieven uit dien lijd eens laten lezen I en don zouden bij iemand ols jij dankbaarheid en plichtbesef het overige doen. Ja, ik had zelfs eenvoudig tegen je vader kun* ncn zeggen: „Ik geef je mijn krediet, en dnnrvoof neem ik je dochter." En dan was het zóó gei beurd. „Dat heb ik echter niet gezegd I Om je to ontzien, denk je Dat ook 1 Wont ik had je lief en wilde je geen leed doen. Maar over het geheel behoor ik niet tot de opofferingsgezinde, roman* tische menschen. Neen in dc eerste plaat» heb ik ann mijzelf gedacht. Ik ben strijdlustig vnn aard f Ik verover, wnt ik hebben wil. Jou wilde ik hebben, en ik wilde je veroveren -- niet je in het laatste oogenblik, toen de overwinning toch reeds nabij was, zoo armzalig koopen voor donkbaarheid en plichtbesef. Dot was in strijd met mijn zelfbewustzijn. Je mocht mij niets te donken hebben; vrijwillig cn trotsch moest je j® aan mij geven ik heb alles gedaan om de ver nedering van jc verwijderd ie houden, en gezwe gen als het graf. Totdot nu deze dolheid erbif kwam je vlucht naar Heidelberg I Het nfma* ken van ons engagement, en nog wel met eei* beetje overmoedigen spot cn hoon. t „Nu ik ben wel geen gemoedsmensclv maar ik hoop toch een gentleman te zijn. Wel was mijn eerste gedochte: „Holt I Jc behoort mij I Zoo was het niet bedoeld!Maar daarop moest ik mijzelf voorhouden: Zij weet er imm< ra niets van zoomin als iemand anders, wicn .iet niet aangaat, zij weet dus ook niet wat zij de En ik besloot te zwijgen, en te trachten, je td herwinnen, en als dat niet ging, stil weer tc v-c* trekken en een beteren tijd af tc v/achten. Jij zelf hebt mij gedwongen tc spreken. Want oa| men twijfelt aan mijn eer als koopman, dal verdraag ik niet. Je hebt de waarheid willeip weten. Door heb ie ze 1" (Wordt vervolgd)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1921 | | pagina 1