De roman van een stóiile.
DIES RIJGSCKDENTJE8
met blieizH vanaf f S.59
DE EEMLANDER"
BUITENLAND.
FEUILLETON.
1B0HHEMEHISPRUS
PRI1S DER ADVERTEKVlEü met inbegrip van een
Hotel RfiONOPOLE
Schoenhantlel GROOTENDQRST
IZ9o Jaargang No. 120
per 3 maanden voor Amen»
toort f 2.10, idem liane»
per port f J." P** wtek (me< r™14* veriekering
legen ongelukken) f 0.17*. afzonderlijke nummert
f CdDX.
ma port f y~~P**
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DIRECTEUR-UITGEVER i X VALKHOFF.
BUREAU:
ARNHEMSCHE POORTWAl
Tm (NT 513.
Vrijdag 18 November 19ZT
bewijsnummer, elke regel meer 0.25. dienstaanbio»
dingen eo Liefdadig} f.-adveitentien voor de helft
der prijs. Voor bandcl en bedrijf bestaan teer
nooideeiige bepalingen voor het adverteeren. Ken#
cncuiaire. bevattende da voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
Politiek Overzicht
.DE CONFERENTIE TE WASHINGTON.
De heele conferentie houdt zich thans bezig
£net het Zuidzee-vraagstuk. De toestand is
echier komiek. Een aanloopje ter opening van
ide besprekingen is nog steeds niet gevonden.
Soodra iemand eenige neiging toont tot het
oen van een voorstel en zijn vinger uitsteekt,
♦rekt hij dien dadelijk weer terug alsof hij zich
gebrand had. Vandaar dot men nog niet tot de
behandeling van het Chineesche voorstel toe is
kunnen komen, daar niemand er zich nog aan
waagt, omdat de conferentie heel goed al da
delijk op de radicale eischen van China zou
kunnen schipbreuk lijden. De Japanners too-
nen zich in interviews niet' geheel en al afkee-
rig van de Chineesche eischen, moor dat is on
getwijfeld slechts toktiek. De Japanners spre
ken opmerkelijk veel en moeten hoogst zenuw
achtig zijn. Prins Tokoegowa treedt zeer me
thodisch op. Hij luistert pijnlijk nauwkeurig toe
en slaat even nauwlettend de andere afgevaar
digden gade. Hij maakt voortdurend oanteeke-
nngen, welke hij later weer zorgvuldig ver
scheurt, waarbij hij vaak de voorzorg neemt de
sninpers in zijn vestjeszak te steken.
Bij al het ondoorgrondelijke, dat men in de
kringen der conferentie aantreft, vindt men de
verwachting van een verrassing van Jopansche
zijde, niet alleen ten aanzien van de voorstellen
in zake de Zuidzee, waarover reeds van aller
lei bij geruchte verluidt, maar ook van takti-
schen aard. Men vreest de mogelijkheid, dat
Japan zal voorstellen het Zuidzce-vrnogstuk in
het openbaar te behandelen, wat Amerika on
mogelijk zou kunnen weigeren. Dit zou voor
Japan groot voordeel opleveren, omdat de Ja
panners in den Stillen Oceaan heati possidpntes
zijn en Ameriko's oanvalsknnsen in openbare
vergaderingen veel meer belemmerd zouden
zijn. Doch dit zijn alle klaarblijkelijk nog maar
voorbereidende overwegingen.
Ook inzake de beperking van dc wapening
ter zee is de gong van zaken stroef. De Ameri
kanen zijn niet genegen toe te geven aan Enge-
land's verlangen om elk inar de vervargig van
één schip toe te staan. Ook beweert Amerika
dat het de behoefte beeft aan een groot aantal
duikbootrn wegens zijn uitgebreide kimtontwik-
keling. Het wil alleen toestemman in het opge
ven van den duikbootkru'ser. E n nadere moei
lijkheid vormt de behoefte van Engeland en
Australië oan kleire snelvarende lcrinsere.
De voornaamste belangstelling richt zicb och
ter op het Zuidzeevrangstuk, dat elk oogenblik
een verrassing kan opleveren.
Van een zeer betrouwbare zi'de wordt de vol
gende inlichting ontvangen, welke slechts on
der voorbehoud kan worden med-e-e-^-ld. Tn
officieuse besprekingen in men het on alle voor
name punten al zoover eens geworden, dat de
conferentie spoedig uiteen zal kunnen gaan. Het
vraagstuk van debespre7 rng vnn bewapen'
ter zee, met inbegrip van Frankrijk en Italië,
hun toestemming hebben gegeven, is "-eregeld.
Amerika zal dienaangaande onmiddelijk een
ontwerp bij den Senaat indienen.
Het vraagstuk van de bewapening te land
Ir. niet aangeroerd de Finnscbe voorstellen zul
len op een volgende conferentie behandeld wor
den. Het belangrijkste is evenwel de toonade
ring in het Zuidzeevrnagstuk. Men is het er over
eens geworden, dat niet alle Zuidzeevrangstuk-
ken op deze conferentie kunnen worden opge
lost en heeft daarom besloten de algemeene
richtsnoeren vost fe stellen en vervolgens een
jCommissie te vormen van vertegenwoordigers
der negen mogendheden, met opdracht de zaken
grondig onder de oogen te zien langs de getrok
ken richtsnoeren. Het Chineesche voorstel, dat
men uiterst handig acht, heeft bijgedragen tot
het verkrijgen van overeenstemming. Fen vol
gend jaar te houden conferentie zal dan een
blijvende overeenkomst opstellen. Men beweert,
dat Amerika gemakkelijk toegankelijk was voor
pogingen om tot overeenstemming te geraken,
omdat de openbare belangstelling in de Zuid-
zeevraagstukken niet levendig genoeg is om het
op een groote krachtmeting oan te laten ko
men.
Briond wil naar huis, de Italianen eveneens,
wier belangen niet evenredig zijn aan de kos
ten hunner afvaardiging, en ten slotte ook de
Japanners, die bang zijn, dat het tot een conflict
zal komen. De algemeene stemming is dus gun
stig voor een bespoediging van den gang van
zaken.
Nopens de beperking der wapening ter zee
verneem ik nog onder voorbehoud, dat men den
volgenden grondslag zou hebben gevonden voor
overeenstemming Engeland behoudt 22 groote
schepen, de Ver. Staten 18, Japan 12, Frankrijk
10 of 8 en Italië 8 of 6.
Berichten.
DE CONFERENTIE TE WASHINGTON.
De duikbootenkwestie.
Washington, 17 Nov. (R.) Ofschoon er
reden is aan te nemen, dot Engeland gaarne een
olgeheele afschaffing van duikbooten zou zien,
hebben de Engelsche afgevaardigden nog geen
formeel voorstel nopens deze afschaffing gedaan.
Tot nog toe hebben zij zich bij hun officieuze
vertoogen bepaald tot beperking van de tonnen-
maat voor onderzeeërs. Zij zullen misschien
een limiet van 45,000 ton en 250 ton per schip
voorstellen.
De Clunceschc voorstellen.
Washington, l'J Nov. (R.) Op verzoek
der Japonsche en andere delegaties is een uit
stel van verscheidene dagen toegestaan om de
Chineesche voorstellen te onderzoeken, eer dat
de commissie voor de vraagstukken betreffende
het Verre Oosten en den Stillen Oceaan bijeen
komt.
De sub-commissie voor dc procedure heeft be-
slolen, dat de commissie voor de vraagstukken
van het Verre Oosten en den Stillen Oceaan
erst een algemeene bespreking zal voeren over
de kwestie betreffende China en daarna achter
eenvolgens een bespreking over de afzonderlijke
kwestie, o.o. de voorstellen van de Chineesche
lelegatie. Dit besluit zal het mogelijk maken, dat
le algemeene bespreking onmiddellijk- kon be
zinnen, zonder te wachten op het onderzoek
door de Japanners van de Chineesche voorstel
len.
Dc bewapening te land.
Washington, 17 Nov. (R.) Men ver
wacht, dat Briand de volgende week een rede
over de bewapening te land zal houden in een
voltallige bijeenkomst van de conferentie en
omstreeks 25 Nov. naar Frankrijk terug zal
kecren.
Hcrrick aan 't woord.
Far ij s, T 7 Nov. (H. R.) Bij de plechtige
promotie van Myron Herrick, den Amerikaan-
schen gezant te Parijs, tot doctor honoris causa
ion de universiteit van Nancy, hield deze een
toespraak, waarin hij hulde bracht aan'de uni
versiteit, die Poincaré en Foch tot haar leer
ingen heeft geteld. Hij wees op de verlangens
van alle volken naar een periode von vrede cn
veiligheid, die den notionalen idealen recht zal
laten wedervaren. Hij verwacht, dat deze ont
wikkeling zich geleidelijk maar zeker zal vol
trekken. De conferentie van Washington zal in
ruime mote tot dit doel bijdragen door het be
roep, dat zij doet op het menschel ijk geweten
en de eendracht der volken. Herrick eindigde
met de woorden Wij zijn gedwongen samen te
werken of te gronde te gaan.
Beperking von dc landmacht.
Londen, 17 Nov. (R.) Volgens den Wos-
hingtonschen correspondent van de Associated
Press denkt de regeering der Ver. St. er niet
aan een definitief program nopens de beper
king van de landmacht voor te stellen; voorzoo
ver bekend heeft geen enkele buitenlandsche de
legatie dergelijke voorstellen in voorbereiding.
JTen verwacht, dat deze geheele kwestie naar de
commissie voor de bewapening zal worden ver
wezen. Groot-Brittannië en Amerika hebben niets
voor te stellen omtrent de vermindering van
lu n eigen legers en wenschcn niet zelf het initia
tief te nemen tot voorstellen betreffende ver-
nvndcring van de legers van andere mo rendhe-
den. In verbind met den wcnsch van Frankrijk
1 etit-fiende beloften van beschermi.ig van den
A-nit van Engeland en Amerika in geval van
een Duitschen aanval wordt van gezaghebbende
zijde verklaard, dat de hoop hierop reeds bij
voorboot veroordeeld is onvervuld te blijven,
daar Amerika zich sterk verzet tegen elk vei
drag, waarbij het tot zulke hulp gebonden zou
zijn.
MorqM Erwtensosp met werst-
De Amcrikoonschc marine.
Washington, 17 Nov. (N. T. A. Draad
loos). In het Huis van Afgevaardigden is door
den afgevaardigde Britton (Illinois) een i*?solutie
ingediend, waarbij de staatssecretaris van marine
wordt uitgenoodigd alle werkzaamheden en uit
gaven voor oorlogsschepen stop te zetten. Deze
resolutie is verwezen naar de marinecommissie.
Het vlicgwezen.
Washington, 17 Nov. (N. T. A. Draod-
oos). Er wordt op geweien, dot de ontwape
ningsvoorstellen van Hughes niet betrekking
hebben op vliegtuigen, daar hij zich niet wil
mengen in de ontwikkeling der luchtmacht, om
dat de mogelijkheid bestaat, dot deze zich voor
handelsdoeleinden zal ontwikkelen.
Het antwoord van Harding
oan koning George.
Londen, 17 Nov. (R.) In antwoord op
het telegram van den koning seinde president
Harding Dc hernieuwde verzekering, dot Uwe
Majesteit en het Britschc rijk volkomen sym-
pothiseeren met het doel, dat wij hopen te be-
leiken ten gunste von den duurzamen vrede,
versterken ons vertrouwen, dot de arbeid dei
conferentie de beoogde resultaten zal afwerpen.
De houding van 't Amcri-
kaonsche congres.
Woshington, 17 Nov. (R.). Zoowel de
democratische als de republikeinsche leiders
in het congres overwegen plannen om te voor
komen ,dat maatregelen zouden worden geno
men, die er op berekend zijn het werk van de
ontwapeningsconferentie te hinderen. Men be
spreekt een plan om de buitengewone zitting
van het congres nog deze maand te doen ein
digen.
DE ALBANEESCHE KWESTIE.
P a r ij s17 Nov. (B. T. A.). De raad van
den Volkenbond is heden ochtend in openbare
zitting bijeeengekomen. Bij het begin der ver
gadering zette Fisher (Engeland) het standpunt
van de Engelsche regeering uiteen ten aanzien
van het conflict tusschen Albanië en Zuid-Sla-
vië. Vervolgens verklaarde hij tot de Zuid-Sla
vische afvaardiging, dat de Engelsche regeering
hoar geenszins vijandelijk is gezind en de meest
mogelijke sympathie voor het Zuid-Slavische
volk gevoelt. Dooi na beschreef hij de laatste
militaire invollèn op Albaneesch grondgebied.
Uit het feit maakte hij op, dot een plan moet
bestaan om Noord-Albanie of te scheiden von
d« regeering te Tirana, door zekere hoofden
van opstandige stammen aan te moedigen.
De ofgevaardigde van Zuid-Slavië bestreed,
dat Zuid-Slavische troepen op eigen initiatief de
linie von Franchet dEsporey hebben overschre
den en voegde eraan toe, dat Zuid-Slavië van
oordeel is, dat het besluit van den gezantenraad
gebrekkig is, daar dit zonder zijn toestemming
is genomen. De Zuid-Slavische regeering is
echter bereid haar troepen terug te trekken op
een vast te stellen linie. Morgen zal zij uitvoe
riger antwoorden. De afgevaardigde van Alba
nië verklaarde alleen, dat de regeering te
Tirana het besluit van den gezantenraad aan
vaardt.
Morgen is de volgende vergadering.
P a r ij s, 17 Nov. (R.) De Zuid-Slavische re
geering heeft de grenslijn in Albanië,-zoools die
door den raad van gezanten is aangegeven,
goedgekeurd.
DE DEUTSCHE SCHADELOOSSTELLING.
B e r I ij n, 17 Nov. (W. B.). De Deutsche
Allgemeine Zeitung verneemt uit parlementaire
kringen, dat vanmiddag de eerste officieele on
derhandelingen zijn gevoerd tusschen de rijks-
regeering en de commissie van herstel.
B e r 1 ij n, 17 Nov. (W. B.). Gedurende de
besp-ekingen der rijkscommissie uit de centrum
partij werd met algemeene stemmen het ver
trouwen uitgesproken in rijkskanselier Wirth.
B c r 1 ij n, 17 Nov. (N. T. A. Draadloos). In
de rijksdagzitting van heden werd een wetsont
werp aangenomen, volgens hetwelk de regeering
den uitvoer van buitenlandsche middelen van
betaling in ruimer kring dan tot nog toe kan
verbieden om zich de aanzienlijke bedragen tot
betaling te verschaffen, die vercischt zijn om te
voldoen aan het ultimatum van Londen.
HET HERSTEL VAN NOORD-FRANKRIJK.
Amiens, 1 7 N o v. (B. T. A.). Tegen het
plan om elf dorpen in dc streek von Chaulncs
door Duitsche arbeiders-organisaties te doen
herstellen, zijn tol von protesten ontvangen van
vcrcenigingen van oud-strijders en aannemers
in het departement de la Somme, die vnn zins
zijn een beroep te doen op de openbare mee
ning, teneinde te protesteeren tegen het plan
om Duitsche arbeiders naar dc verwoeste gebie
den te holen. Ook de burgemeesters der betrok
ken dorpen zijn beducht voor conflicten tus
schen Fronsche en Duitsche arbeiders.
DE DUITSCHE INDUSTRIE EN DE
SPOORWEGEN.
B c r 1 ij n, 17 Nov. (W. B.) De besprekingen,
die dc lontstc dogen tusschen het rijksministcrio
von verkeer en dc bonden der spoorwegbeamb
ten nopens don eisch van den bond der Duit
sche industrie om dc rijksspoorwegen in parti
culier bezit te nemen, werden gehouden, leidden
tot volle overeenstemming. Vnn bijzonder belang
is het onvoorwaardelijk vasthouden van het per
soneel aan het beginsel om de spoorwegen in
rijksbezit te laten; zij verlangen voorts, dot
spoedig een reorganisatie tot stond znl komen
door gemeenschappelijke beraadslagingen van
het beheer en het personeel.
Duitsche consuls in Amerika.
B c r 1 ij n 17 Nov. (N. T. A. Draadloos).
Tot Duitsch consul-generaal te New-York is
benoemd de vroegere gouverneur-generaal van
Oost-Afrika, Schnee; te San-prancisco d" vroe
gere consul-generaal te New-York, Zicglcr.
Verdere benoemingen worden verwacht.
Uit den Pruïsischcn Landdag.
B e r 1 ij n, 17 Nov. (W. B De Pruisische
Landdag heeft heden dc motte van vertTouwen
.aangenomen met 198 tegen 99 stemmen.
Uit Opper-Silczic.
O p p e 1 n, 1 7 Nov. (H. R.) Tusschen Rntibor
en Kossel is op een vrachtauto, waarmee 6 Duit
sche en 4 Poolsche gevangenen onder escorte
werden vervoerd, een aanval gedaan door een
met geweren cn mitrailleurs gewapende bende,
die de Duitsche gevangenen ontvoerde. Dc
aanranders behoorden tot een Duitsche strijd
organisatie.
De Donau-commissic.
B e r 1 ij n17 Nov. (N. T. A. Draadloos).
Op 22 Nov. komt te München de internationale
Donau-commissie bijeen, onder voorzitterschap
van den Itolioonschen gedelegeerde.
Een proces tegen communisten.
Leipzig, 17 Nov. (W.-B.). Heden is voor
liet Rijksgerechtshof hot proces begonnen tegen
de communisten te Stassfort. Zij zoliden daar,
evenals bij de reeds berechte opstanden te
Koethen, Schoenbeck en Velbert, een geweld-
dndigen aanslag op de grondwet hebben ge
pleegd 40 personen uit Stossfort en omgeving
zijn aangeklaagd, van wie zich 17 in voorarrest
bevinden.
Het proces zal vermoedelijk twee h drie
weken tijds vergen.
HET IERSCHE VRAAGSTUK.
Het antwoord van Ulster.
Londen, 17 Nov. (R.). Het antwoord van
Ulster is heden in Downingstreet overhandigd.
De conferentie der unionisten.
Londen, 17 Nov. (N. T. A. Draadloos).
Verwacht wordt, dat dc heden te Liverpool te
houden vergadering van den nationolen Unionis-
tenbond belangrijken invloed zal hebben op den
loop der Iersche onderhandelingen; 1800 gede
legeerden zijn naar de vergadering in Liverpool
bijeengeroepen, die waarschijnlijk een van de
meest belangrijke vergaderingen in de geschie
denis der conservatieve partij zal zijn.
De jongste discussies en de beslissing, in het
Lagerhuis hebben getoond, dat, hoewel de Ier
sche politiek der regeering door een overwel
digende meederheid der leden werd gesteund,
er evenwel een kleine hecht aaneengesloten min
derheid is van uiterste unionisten, die vreezen
dat de belangen van Ulster zullen worden opge
offerd cn de loyalisten von Zuid- cn West-Icrt
land onvoldoende zullen worden beschermd
Door deze uitersten zal een poging worden ge*
daan zich den steun te verschaffen van do partij*
organisatie voor hun stondpunt.
Hft schijnt, dat zij groote z<J#g hebben be*
steed ann de samenstelling van dc onn de ver*
gndering voor te leggen resoluties. Vele, die
schijnbaar in te heftige bewoordingen waren ge*
stcld om den algcmcenen steun te verzekeren,
werden verworpen en slechts één is er overge
bleven ter behandeling door de gedelegeerden.
Het is teekenend, dat een der verworpen reso*
luties inderdaad een in scherpe bewoordingen
gesteld protest tegen de regeering nopens da
Iersche onderhandelingen inhield.
Het dngelijksch bestuur van do Unionistische!
partij heeft echter besloten, dat zelfs de conig®
overgebleven mo,:e niet non de vergadering kar»
worden voorgelegd, zonder een nadere officioelo
omendeet ing. Een zeker soort van vertrouwelijk®
mcdedeelin^r werd noodig geoordeeld. Dit za!,.
naar vernomen wordt, door de leiders in Liver*!
pool naar voren worden gebracht cn men ver-
wacht, dot het resultaat znl zijn, dot de regec-'
ring beter bij machte znl zijn een compromis
tusschen do partijen in Ierland tot stand t#
brengen.
Liverpool, 17 Nov. (R.) Tweeduizend
vertegenwoordigers der unionisten kwamen he*
den bijeen ter bespreking van een resolutie dcV
..Die-hards", waarin de misdaden en opstand iff
Ierland worden veroordeeld en verklaard wordt,
dat geen regeling aannemelijk is, waarbij de po*
sitic, door Ulster verworven, ntet ateoheel wordt
geëerbiedigd, de belope-on van het rijk niet won
den gewaarborgd en de lovnlisten niet worden
beschermd. Na een levendig debat word een
amendement, de hoop uitsprekend dat er een
oplossing voor bet Iersche vraagstuk znl wog
den gevonden, vereenigbnar met de suprematie
der kroon, de veiligheid des Riiks en de he*
lof ten aan Ulster gegeven, met overweldigend®
meerderheid nnreepomen. Alleen tusschen do
zeventig en honderd gedelegeerden stemden
tegen. De aonnemirg van dit amendement is een
votum van vertrouwen voor de unionistisch®.-,
leiders.
Staking in T.igurië.
Genua, 17 Nov. (B. T. A.) Daar de be'*
sprekingen, die te Rome gehouden zijn tusschen
nntroons en metaalbewerkers, schipbreuk leden,
is de algemeene staking in Ligurië oteekondigd.
Tsjcchn-Slownkiio en Zuid-Slavië.
Praag, T7 Nov. (W. B.) Bonos en Pasjits
hebben telegrammen gewisseld, waarin zij do
solidariteit van Tsjecho-Slowakije en Zuid-Slavitf
prijzen, die tengevolge von de gebeurtenissen in
Hongarije is ontstaan.
Incident te Boedapest.
Boedapest, 17 Nov. (B. T. A.) BH een
botsing tusschen een Hongoorschc patrouille en
drie Engelsche soldaten is een Engclsch soldnn*
gewond.
Polen cn Lifauen.
Kofno, 17 Nov. (W. B.) Het Litausch Te!»
Ag. meldt: De Polen zijn de onrifdi'ge stroolc
binnengedrongen tersJiepte van 3 KM. bij Punckf
in het gouvernement Soewolki en onderdrukken
de Litausche bevolking, die dc hulp heeft inge*
roepen van den Volkenbond met het verzoek!
zich ter plaatse van den toestand op de hoogt#
te komen stellen.
DE OPSTAND IN DE OEKRAÏNE.
Kopenhagen, 17 Nov. (W. B.) Aon Ber*
lingske Tidcnde wordt uit Hclsingfors geseind
dat de Oekroinische opstandelingen voor do
wintercnmpngne goed uitgerust zijn. Gewapend®
troepen boeren rukten tot Tcterew in de nabij
heid van Kief op cn lieten den spoorwegbrug
over den Dnjestr in de lucht vliegen. In Odessa
werd de stoot van beleg vcrklaord. Trotzki heeft
het bevel uitgevaardigd alle steden vnn 't op
standige Oekroinische gebied met den gTond
gelijk te maken ,cn dc opstondige bevolking to
dooden. De matroos Antonoff leidt de rebellen
in Tambow. (Het evcntueel-lendentieuse von dit
telegram laten wij voor rekening van 't W. B. -*
Red!).
DE ERKENNING DER RUSSISCHE
SCHULDEN.
R e v a I, 16 Nov. (B. T. A.). Uit Moskou
wordt bericht, dot Tsjitsjerin Krossin heeft ver*
Ons voornaamste werk licht vóór, niet
^.chter ons.
door
RUDOLPH STRATZ
uit het Duitsch door
Mevicuw A. E. NUIJS-POSTHUMUS.
37
„Ik kan je nu geen uitsluitsel gevenI" zeide
hij na eenige oogenblikken droog. „Ik heb de
boeken cn bewijzen niet hier!"
„Kom! Met jouw wonderbaar geheugenl Ik
verlang ook geen afrekening tot op een cent
t- alleen een algemeen overzicht!"
Hij streed met zichzelf.
„En bovendien heb ik geen lust, om het nu
te zeggen! verklaarde hij eindelijk kortaf.
„Maar dat moet jel Ik heb het recht dit te
jrerlangenl"
„Erna! klonk het nu barsch, „verlang het
f\et. Dc waarschuw je. Het is er nu de tijd niet
voorl"
xrEn wanneer komt die tijd dan?"
i »fAls je eenmaal mijn vrouw bent!"
r- Zij lachte toornig, doch te gelijk verbleekte
«u van onbestemden angst.
„Altijd weer het oude spelletje. Welt ver
band is er dan tusschen mijn fabriek en jouw
huwelijksaanzoek?"
Y Hij haalde de schouders op, klemde zijn
fujpje vost tusschen de lippen en zweeg.
Haar hart klopte. Zij was bijna bang voor
fe meuwsïriorighejdg dia
alles in haar overschaduwde. Opeens gevoel
de zij hij wist werkelijk iets, wat zij niet wist,
ofschoon het haar betrof, en hij gaf zich alle
moeite om dat geheim te bewaren en zich niet
te aten meeslepen door zijn drift.
„Plaag mij nu niet langer!" sprak zij op ru
wen toon. „Wat is er?"
Met zijn levendige, onrustige oogen zag hij
haar aan. Een bijna onmerkbar espot deed zijn
lippen trillen.
„Twijfel je er soms aan, of ik je vermogen
wel goed beheer
„Als je mij volstrekt geen rekenschap wilt
geven, moet ik dat wel bijna gelooven I"
Nauwelijks had zij het onbedachtzame woord
gèuit, of zij had er spijt van. Dat had zij eigen
lijk niet willen zeggen. Zij wist zelf niet hoe het
haar ontsnapt was, en onwillekeurig greep zij
John's hand om hem zachter te stemmen.
Tot haar schrik bleef hij echter bedaard.
Dat was een slecht teeken bij bem. Dat betee-
kende strijd, meedoogenloosheid, zakelijke
koelheid. Zenuwen en gemoedsopwellingen en
andere kinderlijke kleinigheden van het dek, en
alles gereed tot dèn strijd I
Dat was zijn gevoelige plek, evenals bij haar
het „kleine meisje". Zijn trots als eerlijk koop
man mocht men niet te na komen.
Als gewoonlijk opende het gevecht van ge
heel onverwachte zijde.
„Morgen vertrek ik dus I" zeide hij terloops,
„en ga de drie fabrikanten opzoeken, met wie
je zooveel medelijden hebt I Zoo ben ik ook,
zooals je straks zeide, indertijd bij je vader ge
komen. Bij zulke onderhandelingen is het eer
ste Boeken op tafel I Hebt gij levensvatbaar
heid of niet Meestal is in zulke gevallen de
uitkomstniet 1 Er zijn hier ongelooflijk veel
kapitalisten, die het eigenlijk niet zijn.
„Zij kunnen niet Teven en niet sterven. De
Z&oje houdt hen boven water, de schulden trek
ken hen naar beneden. Dat is een ontzettende
spanning tusschen de vier kantoormuren, waar
niemand anders in mag kijken. Want naar bui
ten is alles nog groot en prachtig. Nu zijn de
karakters van de menschen vedschillend. De
een schikt zich in zijn lot, de andere strijdt er
eerlijk en kleingeestig tegen dan is er nog
een derde soort hoogvliegende, op hun ma
nier geniale fantasten dichters onder de
kooplieden heb ik ze eens genoemd, toen wij
over je vader spraken die zoeken door wan-
Langestraat 82.
hopig hoog spel het verlorene te herwinnen.
Zij sluiten de oogen voor de werkelijkheid om
niet het toenemende verval te zien, zij hopen
op het een of andere gelukkige toeval en
blijft dat uit dreigt alles in elkaar te stor
ten dan is nog altijd hun toevlucht de re
volver, die naast het grootboek licht."
Hij zweeg een oogenblik. Met bleek gelaat
wandelden zij in den maneschijn langs den weg
Waarheen wisten zij zelf nauwelijks.
„Zulk een koopman heb ik toen beneden aan
den Rijn leer en kennen I" hernam hij. „Hij was
niet meer te helpen, von het standpunt van on
zen trust gezien. Mijn plicht was het geweest,
hem het zijden koort, zooals je het straks
noemde, te overhandigen.» Ik heb hem echter
geholpen, voor mijn eigen rekening/ cn zoo
zijn fabriek weer levensvatbaar gemaakt.
Uiterlijk had daarbij geenerlei verandering
plaats. Voor het oog van iedereen bleef de
eigenaar, op mijn verlangen ik zal je dade
lijk zegge, waarom. De fabriek ging verder
haar gang en alles scheen goed. Eén ding was
echter niet goed je vader kon den slag niet
te boven komen I Hij bezweek onder den last
en stierf toen ik in China washij is met eer
gestorven enbcgravcn. Ik heb hem bewaard
voor een bankroet en en voor nog erger."
„Natuurlijk is dat alles om jou gebeurd", ging
hij voort. „Ik was toen ten tijde van het zij
den koord I erg verliefd op je; ik maakte je
het hof en begon reeds aan verschillende ver
schijnselen te bemerken, dat ik vorderingen
mnalcte dat de overwinning nabij was. Je ver
weerde je nog met al de energie, die de natuur
je heeft geschonken maar je trots verminder
de met den dag. Ik won veld, duim voor duim
het was nog slechts een kwestie van enkelo
weken I
„Daar vernam ik, midden in de uitvoering van
mijn plannen, hoe hot met je vader stond I Hij
had er lang tegen opgezien om mij de volle
waarheid te zeggen. Te middernacht uitte hij
het beslissende woord: „Ik ben bankroet!" en in
gedachten verzonken, begaf ik mij naar huis.
„Als jij mijn vrouw zou worden, moest ik mijn
aanstaanden schoonvader helpen I Dat was dui
delijk. Mijn eigen naam in zaken was ermee ge
moeid. Een bankroet onder de naaste bloed
verwanten daar moest ik niets van hebben I
„De vraag was alleen of jij het moest ver
nemen
„De verzoeking was groot I Je mocht mij toch
ai goed lijden. Nu verscheen ik in het licht van
den weldoener en redder uit de armoede en allo
verde*" ongeluk vont ie vader was werkelijk
op het punt, edn onderen, een wanhopigen stop
te doen I Ik zal je zijn brieven uit dien lijd
eens laten lezen I en don zouden bij iemand ols
jij dankbaarheid en plichtbesef het overige doen.
Ja, ik had zelfs eenvoudig tegen je vader kun*
ncn zeggen: „Ik geef je mijn krediet, en dnnrvoof
neem ik je dochter." En dan was het zóó gei
beurd.
„Dat heb ik echter niet gezegd I Om je to
ontzien, denk je Dat ook 1 Wont ik had je lief
en wilde je geen leed doen. Maar over het geheel
behoor ik niet tot de opofferingsgezinde, roman*
tische menschen. Neen in dc eerste plaat»
heb ik ann mijzelf gedacht. Ik ben strijdlustig
vnn aard f Ik verover, wnt ik hebben wil. Jou
wilde ik hebben, en ik wilde je veroveren -- niet
je in het laatste oogenblik, toen de overwinning
toch reeds nabij was, zoo armzalig koopen voor
donkbaarheid en plichtbesef. Dot was in strijd
met mijn zelfbewustzijn. Je mocht mij niets te
donken hebben; vrijwillig cn trotsch moest je j®
aan mij geven ik heb alles gedaan om de ver
nedering van jc verwijderd ie houden, en gezwe
gen als het graf. Totdot nu deze dolheid erbif
kwam je vlucht naar Heidelberg I Het nfma*
ken van ons engagement, en nog wel met eei*
beetje overmoedigen spot cn hoon. t
„Nu ik ben wel geen gemoedsmensclv
maar ik hoop toch een gentleman te zijn. Wel
was mijn eerste gedochte: „Holt I Jc behoort
mij I Zoo was het niet bedoeld!Maar daarop
moest ik mijzelf voorhouden: Zij weet er imm< ra
niets van zoomin als iemand anders, wicn .iet
niet aangaat, zij weet dus ook niet wat zij de
En ik besloot te zwijgen, en te trachten, je td
herwinnen, en als dat niet ging, stil weer tc v-c*
trekken en een beteren tijd af tc v/achten. Jij
zelf hebt mij gedwongen tc spreken. Want oa|
men twijfelt aan mijn eer als koopman, dal
verdraag ik niet. Je hebt de waarheid willeip
weten. Door heb ie ze 1"
(Wordt vervolgd)