iB0MEM[IISPIÜS^7^ZtZ
Idsnstends mm^m
LIPS' SAFE-INRICHTING
„HOTEL MONÖPOLE'
"binnenland;-
20e Jaargang No. 121
„DE EEMLA.M DER"
EERSTE BLAD.
BUITENLAND.
LA-GEBRACHT Ho. 4. ÏELEPM Ho. 301
Daposifo°Rente:
'per po«t 1 1-, ptt week (met gratii Teireker ng
■ttgtm ongelukken) 0.17». afzonde: lgkc nummcn
f OM.
ORTSCH DAGBLAD
DIRECTEUR-UITGeveRf J. VALKHOFP
BUREAU:
«RNH6WSCK6 POORTWA'
ra int 5t3
YLEESnHHODWFR FN IAMME
ntHBILEEKIXGEV.
Winkel: llltF 1# TEI.. #18
Monterkimert: PAPENBOFSTEDG
Politiek Overzicht.
Twee Amerikaansche presidenten hebben zich
tneer of minder opgeworpen als vredesaposte
len Harding, die de „ontwapeningsconferentie™
heeft bijeengeroepen thans, zijn voorganger
(Woodrow Wilson tijdens den oorlog. George
Bernhard, die in de Voss. Ztg. een parallel tus
schen beiden trekt, waarschuwt er tegen niet uit
het oog te verliezen het verschil tusschcn de
geestelijke „Einstellung" van Wilson en Harding;
z. i. had ook Wilson, Zich door zuiver Ameri
kaansche belangen latende leiden, het richtsnoer
van zijn politieke doden trachten te vinden
maar het lag in zijn natuur aan zijn persoonlijke
bestemming voor het scheidsrechtersambt der
wereld te gelooven en zoolong hij niet, zooals
te Parijs, zijn idealen behoefde te verdedigen
tegen nuchtere politici, maar vnn zijn schrijfta
fel uit door boodschappen de wereld meende
te regeeren, had hij zich stellig als apostel der
menschheid gevoeldmisschien was juist dit
geloof aldus Bernhard bij hem door de
handige wijze der Engelsche diplomatie gevoed
in 't tijdsbestek, dat de Engelsche staatslieden
durfden hopen, dat de gezindheid van president
iWilson proctisch te hunnen faveure kon wor
den geëxploiteerd. Maar Harding is z. i. uit ander
hout gesneden en slechts de uitvoerder van den
wil zijner partij en daarom mocht men don ook
wel met alle omzichtigheid de Amerikaan
sche bedoelingen apprecieerend aannemen,
dat hij bij het uitroepen van de conferentie
to Washington zich slechts liet leiden door
nuchtere overwegingen van Amerikaansche be
langen voor hem kwam 't er niet op aan de
wereld te verbeteren, maar Amerika te bescher
men. Vandoor, dot de vraagstukken, die zich
om den Stillen Oceeon groepeerden, het stand
punt bepoolclen von de Amerikaansche staatkun
deniet alleen de verhouding tot Japan, maar
ook de Chineesche kwestie.
Bernard verwondert er zich dan ook heele-
mnal niet over, dot door de rede van staatsse
cretaris Hughes op 't lijstje der punten ter be
raadslaging de beperking der maritieme bewape
ning vooraan is geplaatst; z. i. is 't uitgesloten,
dot de deelnemers aan de conferentie met na
me Engeland daarover bizonder verbaasd kun
nen zijn geweestwant wanneer men alleen
maar de verhouding der Vercenigde Staten tot
Japon in aanmerking nam, dan bleek reeds dui
delijk, dat de Japansche landmacht pas in de
tweede plaats voor Amerika in aanmerking
komt, daar toch pas het gereed zijn voor den
oorlog ter zee bij een eilandslont, als Jnpon is,
<3e „Auswirkung" der landmacht tegenover
Amerika mogelijk mankte. De verhouding der
Ver. St. tot Japan werd gecompliceerd door het
Britsch-Jnpnnsche verdrag, waardoor Grooi-
Brittonnië, dat eenerzijds met de Vereenigde
Staten, anderzijds met Japan vei bonden is, on
tegenzeggelijk een overwicht bezat. Bernhard
betoogt nader
„Door dit bondgenootschap wordt het Ja
pansche imperialisme aangemoedigd. En het is
toch een publiek geheim, dat de Engelsche poli
tiek den Japanners in den strijd om den Stillen
Oceaan dezelfde vol heeft toegedacht, als bij
beurto Du'tschland en Frankrijk in den strijd om
het Europeesche continent voor Engelsche re
kening hebben gespeeld. Hot behoeft niet in 't
bizonder te worden uiteengezet welk een groo-
te beteekenis een Jnponsclv-Amerikannsche
oorlog door den politieken band van beide sta
ten voor de veiligheid van 't Britsche wereld
rijk zou hebben. Maar ook zonder oorlog is dooi
de permanente bedreiging, die het bondgenoot
schap vormt, de Engelsche bemiddelaars-rol on
der zekere omstandigheden zeer winstbrengend.
Dot blijkt toch ook al met name zonder oor
logstoestand, ja zelfs zonder een toestand van
oorlogsgevaar in China, waar eigenlijk een
voortdurende oorlog in 't klein zonder kanonnen
tusschen Japan en de Ver. St. wordt gevoerd,
die ten slotte een oorlog vnn Engeland tegen
beide staten is, gelijk de handige Engelsche po
litiek steeds volgens het principe pleegt te han
delen bella gerant allii. Wonneer ten
aanzien van deze vanzelfsprekendheid in de En
gelsche pers en zelfs in de rede van Balfour
een groote verbazing over de Amerikaansche
voorstellen tot uiting is gekomen, don mag dit
niet al te ernstig worden opgevat. Het behoort
tot de regie. En het zou onjuist zijn in deze
v/oorden en hoofdartikelen de uiting van 't wer
kelijke gevoelen der Engelsche politici te zien.
Zij wi ten heel precies, wat zij te Washington te
verwachten hadden en zij weten ook precies,
wat zij te doen hebben. Dat zal in de beraad
slagingen der commissies nog duidelijker aan
den dag treden, maar is toch al in de voltallige
zittingen vrij duidelijk gebleken."
In zijn uitvoerig artikel herinnert de schrijver
er verder aan, dat de Engelschen evenals de Ja
panners zich hebben beijverd aanvankelijk ge
heel de wereld kond te doen, dat Engeland en
Japon de ontwapeningsvoorstellen van stoatsse-j
cretaris Hughes goëdgekcurd hebben. Het Reu- TiOavi
ter-bureau hod een dag voor de rede van Bal
four kort en wel de mededeeling verspreid, dat
Balfour den dog daarop zou instemmen met hét
program ven Hughes. Deze berichten hadden
hun weg naar de Duitsche pers gevonden en
hadden daar de uitwerking gehad, die bedoeld
was. Wunt ook den Duitschen krantenlezers, al
dus Bernhard, werd in groote opschriften be
richt omtrent de Engelsche instemming met
Hughes' plannen. In werkelijkheid hadden noch
Engeland noch Japan er mee ingestemd. Moor
zij hadden niet volgens het Duitsche recept
„Neen, want" maar volgens 't veel verstan
diger „Ja, maar" gewerkt. Balfour had in de
hoogste tonen den lof gezongen van 't princi-
pieele voorstel van Hughesvoor de wereld
derhalve had hij ze aangenomen maar pas in
de commissie zou hij blijk geven van zijn oppo
sitie.
Maar ook in de voltallige vergadering had
Balfour reeds de reden voor dit verzet opgehel
derd hij wees op de samenstelling vnn 't Brit
sche wereldrijk, waarvan 't middenpunt een
eiland was en waarvan het verbond berustle op
de veiligheid van de verbindingen ter zee. Woor
delijk had hij gewaagd van den „geogrofischen
toestand" van Engeland. Dit geeft Bernhard aan
leiding tot de opmerking
„Jammer, dat Duitschlond niet officieel te
Washington vertegenwoordigd is. Het zou
Duitschlond toch misschien mogelijk zijn ge
weest te kennen te geven, dat hetzelfde argu
ment van den geografischcn toestand, dot En
geland aanvoert voor zijn militarisme ter zee,
eens voor de Duitsche bewapening te lande is
gebruikt, zonderdot het tijdens den wereldoor
log juist door de Engelsche „Kriegshetzpropa-
gonda" ook maar eenigszins werd erkend. Of
dit argument is thans onjuist in den mond der
Engelsche vertegenwoordigers, of het was vroe
ger ook juist, toen Duitschlond er zich van be
diende."
frarüf
6en jaar vast
zes maanden opzegging
ten dag
5 °o
4»/s o/o
3i
2 IO
Berichten.
DE CONFERENTIE TE WASHINGTON.
Washington, 18 Nov. (R.. Hughes
heeft de derde voltallige vergadering der con
ferentie tegen Meandagochtend bijeengeroepen,
De minister van marine heeft heden no afloop
van een kabinetszitting, verklaard, dot het werk
aon de Amerikaansche oorlogsschepen, die op
stapel staan, zal worden voortgezet totdot de
conferentie een vaste overeenkomst heeft ge
sloten.
Washington, T8 Nov. (R.). Naar van
bevoegde zijde wordt verklaard, doet Engeland
al het mogelijke ter conferentie om China te
helpen de dit land toekomende plaats in de
handelswereld in te nemen door middel van de
politiek der „open deur."
Washington, 18 Nov. (R.). Uit hoog«
geplaatste Amerikaansche kringen verluidt, dat
de Amerikaansche afvaardiging de verhouding
ten aanzien "van de sterkte der vloten, zoools
die in het Amerikaansche voorstel voor de be
perking der vloten is vastgesteld, beschouwt
als een onaantastbaar principe. Een verande
ring daarin zou op de geheele onderhandelin
gen van noodlottigen invloed kunnen zijn.
Staking van Brilschen
scheepsbouw.
Londen, T8 Nov. (N. T. A. Draadloos uit
Leaficld). De Britsche admiraliteit heeft met
spoed maatregelen genomen tot staking van den
bouw van vier groote oorlogsschepen, waarvoor
het voorbereidende werk reeds begonnen was.
De regeering heeft aldus haar aanvaarding in be
ginsel van het Amerikaansche ontwapeningsplan
in een daad omgezet nog voor de Amerikaan
sche regeering in dezelfde richting officieele
stappen heeft gedaan.
Naar vernomen wordt zal, als de Amerikaan
sche voorstellen niet worden aanvaard, de bouw
dezer schepen terstond worden hervat. Drie der
schepen werden gebouw aan de Clyde en een
aan de Tyne en de totale kosten zouden 32
millioen pond sterling bedrogen. Het zouden de
eerste groote schepen zijn, waarvoor sedert den
slag bij Jutland voor de Britsche vloot de kiel
werd gelegd. De admiraliteit besloot in het be
gin van dit jaar met toestemming der regeering
tot den bouw ervan ter vervanging van vier der
dertig schepen, die begonnen te verouderen. Er
werd toe besloten als „een lang uitgesteld be
gin met de voorziening in moderne schepen,
waarin de lessen van den oorlog waren be
lichaamd", maar de admiraliteit onlk ndc des
tijds ecnigerlei bedoeling te hebben een bouw-
program te beginnen in antwoord op dat van
eenige andere mogendheid.
G e n v e, T 8 Nov. (B. T. A.) De arbeidsr
conferentie heeft besloten op het telegram van
Gompers te antwoorden door middel van een
adres, waarin de hoop wordt uitgedrukt, dat in
de nnaste toekomst de Ver. St. het mogelijk
zullen achten zich officieel aan te sluiten bij
haar arbeidsorganisaties, die veel aan het Ame-
rikaansch initiatief verschuldigd zijn.
DE DEUTSCHE WERKE.
Berlijn, 18 Nov. (N. T. A. Draadloos).
De Parijsche Matin ontving bericht uit Berlijn,
dat de geallieerde controlecommissie, hoewel zij
geneigd is met de belangen der Duitsche arbei
ders rekening le houden, moet aandringen op
vernietiging der „Deutsche Werke." Zij slaat
een termijn van vijf maanden toe.
De houding van Krupp's arbeiders.
B c r 1 ij n 17 No v.(W. B.) De Vorwarts
meldt, dat de arbeidersraad van de N. V. Krupp
te Essen aan generaal Noliet een brief heeft ge
stuurd, waarin de arbeiders hun vaste besluit te
kennen geven elke vervaardiging van oorlogs
materiaal te verhinderen. In de laatste dagen
zouden echter met name machines, die dienen
voor 't bewerken van zuiver vredesmateriaal op
bevel der intergeallieerde commissie vernietigd
worden. De arbeiders beschouwden de beschik
king nopens de vernieling der machines als on
verantwoordelijke maatregelen, ingegeven door
economisch egoïsme en geschikt om Duitsch-
land's economisch leven en zoodoende den
Duitschen arbeiders in groote mate nadeel te
berokkenen. De arbeiders van Krupp zullen bij
een eventueele vernietiging hunner productie
middelen hieraan niet medewerken.
IVHOreOPOLE
IWOKUFN
Gegranilneerdo Vischschotel
ROSTB1EF
HET ENTENTE-ONDERZOEK
NAAR WAPENS.
Dresden, 18 Nov. (W. B.) De commis
sie der geallieerden had dezer dagen het on
derzoek van een fabriek bij Dresden gcëischt,
dot haar geweigerd wos. Tbans heeft de politie
op verzoek van directie en werklieden zelf do
fabriek doorzocht en 150 loopen van chroom
nikkelstanl voor lichte houwitsers gevonden, dio
in verschillende stadia van bewerking verkeer
den. De directie en de vertegenwoordigers der
werklieden beweren, dat deze loopen in het
laatst van den oorlog in bewerking genomen zijn
en geen materiaal vormen, dot na het vredes
verdrag is aangeschaft.
HET HERSTEL VAN NOORD-FRANKRIJK.
B e r 1 ij n, 18 Nov. (N. T. A. D; -.adloos).
De Fransche minister van wederopbouw Lou-
cheur heeft aan de burgemeesters van 't ver
woeste gebied verklaard, dat hij zou eischcn,
dat de opbouw binnen zes jaren werd voltooid.
Duitsch verbod vnn intvocr van buitcnlandschc
effecten.
B e r 1 ij n, 17 Nov. (W. B.) De rijksdog nam
een wetsontwerp aan betreffende een wijziging
van de bekendmaking nopens buitenlnndsche ef
fecten. Volgens deze wijziging zal het uitvoer
verbod voor buitenlundsche zich ook uitstrekken
tot coupons en dividendbewijzen en nieuwe cou
ponbladen.
SPOORWWEGCONFERENTIE.
B e r 1 ij n 18 Nov. (N. T. A. Draadloos).
Morgen begint een spoorwegconferentie tus
schcn Duitschlond en de Oostzee-staten.
Een wet tegen slemppartijen.
München, 18 Nov. (W. B.) Een Beiersch
wetsontwerp stelt gevangenisstraffen en boeten
voor tegen zwelgpartijen. In geval van recidive
kan tuchthuisstraf van hoogstens vijf jaar wor
den gegeven. In Duitschlond vertoevende
vreemdelingen zullen onder deze wet vallen.
Staking van metaalbewerkers.
M a i n z, 18 Nov. (B. T. A.) Zestigduizend
metaalbewerkers te Dusseldorp en omstreken
zijn in staking gegaan in verband mot loon-
eischen. De patroons hebben geantwoord met
een algemeene uitsluiting.
FRANSCHE HULPVERLEENING AAN
RUSLAND.
P a r ij s, I 8 N o v. (H. R.). De Senaat heeft
met 230 tegen 10 stemmen in de Kamer aan
genomen ontwerp aanvaard om een crediet
van zes millioen tc openen ten bate van de
hongerlijdende Russen. Bij de bespreking zeide
de rapporteur Chéron, dat het geld door mid
del van de internationale conferentie te Brussel
aon het Roode Kruis zal worden overhandigd,
dat het recht zal moeten hebben de zendingen
te doen begeleiden tot aan de plaats van be
stemming. Noulens verklaarde, dat het zenden
vun fondsen een daad van menschelijkhcid is
jegens een land, welks fouten niet de bewezen
diensten moeten doen vergeten.
ENGELAND EN HET FRANSCH-
KEMALISTISCH VERDRAG.
Frankrijk beantwoordt dc
Engelsche memorie.
Londen, 18 Nov. (N. T. A. Draadloos).
Het Fransche antwoord op de opmerkingen
der Engelsche regeering met betrekking tot het
Fronsch-Kemolistische verdrag is vanmiddag op
het departement van buitenlnndsche zaken ont-
gen. De zaak wordt thans door de regeering
overwogen.
DE ENGELSCH-EGyPTISCHE
ONDERHANDELINGEN.
Londen, 18 Nov. (R.) De Times, die de
Egyptische onderhandelingen bespreekt, ver
klaart, dat deze een zeer delicaat punt hebben
bereikt. Wanneer er niet veel wijsheid en ge
duld aon beide zijden wordt ten toon gespreid,
is een afbreken ervan niet uitgesloten. Het blad
hoopt, dat de morgen plaats vindende bespre
king tusschen Curzon en Adli pasja geen haas
tige, onherstelbare besluiten van één van beide
zijden tengevolge zal hebben.
HET IERSCHE VRAAGSTUK.
Het unionistencongres.
Londen, 18 Nov. (N. T. A. Draadloos).
De beslissing, gisteren op het congres der unio
nistische vereenigingen te Liverpool gevallen,
wordt als een duidelijke aanwijzing beschouwd,
dat het streven der regeering naar een vrede
met Ierland gesteund wordt door de groote mas
sa der Britsche Unionisten.
De Times zegt: Chamberlain, Lord Birken
head en hun collega's in het kabinet hebben
thans de volmacht van de groote partij. De ver
gadering kon thans haar patriottische pogingen
om een oplossing van het Iersche vraagstuk te
vinden, voortzetten. Hoewel wij het niet eens
waren met de politiek van de regeering, kun
nen wij in .het licht ven de jongste gebeurte
nissen niet ontkennen, dat wij ons vergist heb
ben.
Het belong on do gisteren gehouden verga
dering ligt in het feit, dat de huidige onderhan
delingen over de oplossing van het Iersche
vraoestuk bovenal afhangen van het toegeven
van Ulster aan zekere Britsrl\e voorstellen, die,
naar men meent, aannemelijk zijn voor de lei
ders van Zuid- en West-Ierlond. De ministers
vnn het Noord-Iersche parlement hebben blijk
baar tot nu toe zich ongeneigd getoond te ant
woorden op de pischen van het Britsche kabi
net. Lloyd George is terstond naar Londen
teruggekeerd om deel te nemen aon dc verdere
onderhundelmgen, nndnt hem een nader ant
woord met de opvattingen vnn Ulster was mede
gedeeld, waardoor de onderhandelingen in een
nieuwe phnse zijn getreden. Zeer duidelijke ver
klaringen 7Ün in de gisteren gehouden vergade
ring aan do Unionisten afgelegd door Worthing-
ton Evans, die mogen worden beschouwd als
een basis, waarop de pogingen van het kabinet
om tot een vrede te geraken, zullen worden
voortgezet.
De minister van oorlog zeide: Ik zal geen en
kele regeÜng van het Iersche vraagstuk goed
keuren, die niet het onnerste gezag van de
kroon erkent en die Ierland ni t houdt binnen
het Britsche rijk. Ik zal ook niet meegaan met
een oplossing, die r;et de Britsche vloot erkent
als de eenie-e verdedigster von de kusten en
zeeën von Groot- Brittonnië en Ierland en ik zal
eveneens geen enkele onlossing goedkeuren, die
Ierland niet een hchoorb'tV aanvoel doet dragen
in de staatsschuld en dc betaling der pensioe
nen. Evenmin zal ik meegaan een oplossin1
van het geschil, waarbij op laster dwong wordt
g^ofend voor zim toestemming.
In een anderen vorm heeft Austen Chamber
lain een dergelijke verklaring afgelegd in de
groote orenbore vergadering die op de confe
rentie (e Liverpool volcrde. De Tïmes ze^t: ..Het
is niet waorschifnliik, dat de Ulster-imionisten
ooit in een gunstiger poritie am te onderhande
len zfin geweest dan thans."
DE VOLKSSTEMMING rN OEDENBURG.
W eencn, 18 Nov. (W. B.). De beslissing
der intergeallieerde generools nopens de orga
nisatie der volksstemming in 't gebied van
Oedenburg houdt het volgende in De volks
stemming zal acht dagen nndat de Oostenrijk
schc troepen op vreedzame wijze het gebied van
'l Burgenland tot del inie van Trionon (het ge
bied vnn Oedenburg uitgezonderd) bezet heb
ben en nadat de injprgeollieerde generaals zul
len hebben vastgesteld, dot het land zich in een
toestand bevindt von volkomen rust, plaats vin
den cn wel het eerst in de stod Oedenburg en
daarna in de landelijke gemeenten. Tusschen
deze twee handelingen zal een tijdsruimte lig
gen van één dog. De som der beide stemmings
uitslagen levert den definitieven uitslag van 't
plebisciet op. Recht van stemmen hebben alle
personen, die op T Jan. T92T het twintigste
levensjaar hebben voltooid, in 't plebïscietge-
bied geboren cn door „Zusfündig" zijn, óf sinds
een tijdstip voor 1 Jon. 1919 een vaste woon
plaats in 't nfstemmingsgebied hadden en sinds
T Jan. T92I een vaste woonplaats in 't afstem-
mingsgebied hadden en sinds T Jan. T92T een
vaste woonploats in 't stemmingsgebied hebben,
Elke stemmingscommissie zal uit minstens
drie intergeallieerde officieren met beslissende
stem en uit twee Oosten rijk sche en twee Hon-
gaarsche commissarissen bestaon, die echter
slechts een ndviseerende stem hebben. Dog cn
uur der stemming worden door de intergeallieer
de generaals vastgesteld. De stemloknfep wor
den door de intergeallieerde commissie vastge
steld. De stemming zal geheim zijn en geen der
heide partijen mogen op welke wijze ook open
lijk propaganda voeren.
Het o vontuur van Kor! van Habsburg.
Boedapest. I 8 N o v. (B. T. A.) De eer
ste minister heeft bevolen de bescheiden open
baar te maken betreffende het avontuur van
koning Karl, die in handen van de regeering
zijn.
GRIEKENLAND EN TURKIJE.
K o n s t o n t i n o p e 1, 18 Nov. (B. T. A.).
De Grieksche hooge commissaris spreekt het
gerucht, dat een Grieksch gevolmachtigde zou
zijn aangekomen om onderhandelingen te be
ginnen met Turksohe persoonlijkheden, die
rechtstreeks in verbinding staan met de re
geering te Angora, tegen.
Konstontinopel, 18 Nov. (B. T. A.).
Niettegenstaande den stilzwijgenden wapen
stilstand in de militaire krijgsverrichtingen in
Anotolië treft de regeering te Angora krach
tige voorbereidselen voor de wintercompagne,
daar zij ervan overtuigd is, dat de beste waar
borg voor de aanvaarding van het ongewijzig
de programma van het nationale verdrag ge
geven wordt door de macht van de nationalis
ten.
DE ONRUST IN BRITSCH-INDIE.
Zaterdag 19 Novemoer may
PRIIS DER ADVERTENYlEN met inbegrip van ccm
bewijsnummer, elke regel meer 0.25, dienslaanlue*
d'ngen en Lieldadl-heids-adveitentiën voor de helft
der prijs Voor üaudel en bedrijf bestaan zeer
woortieeiige hcpalinuen *00» het ad verteeren. ben®
encuaire, bevattende de voorwaarden, woedt op
aanvraag toegezonden.
Luisa bij den ingang von de baai, zijn 55 per*}
sonen, onder wie velo vrouwen cn kinderen, om*
gekomen.
STATIONSPLEIN
Dir. STREEFKERK TE» KLOOSTER
DIIVJA^CHE
FtflEsMÖ
1 3—
Prima keuken
Monigiunesoep.
Tari)»t Ilollitudsche Saus
ISoslStiel, Andijvie
Gebak, Fr aks
Exqalse Wijnen.
Eotsingcn tc Bombay.
Bombo/, 17 Nov. (R.). Fabrieksarbei
ders en anderen hebbe.i on de inboorlingonwijk
onlusten in 't leven geroepen, trams in brand
gestoken en Europeanen vermoord. Ook heb
ben zij verscheidene politieagenten gewond, die
op de menigte schoten en tal van slachtoffers
hebben gemaakt. Men is het gepeuel nog niet
meester.
Londen, 18 Nov. (R.). Een officieel be
richt van het ministerie van Indië meldt, dat
het le Bombay thans rustig is, hoewel dc mees
te fabrieken stil liggen. In 't geheel zijn vier
politieagenten gedood en 30 ernstig gewond.
Men denkt, dat de verliezen der opstandelingen
ongeveer even zwaar zijn.
Britsche maatregelen.
Londen, 18 Nov. (R.). Een officieel be
richt van het ministerie vnn Indië meldt, dot
men wegens de toenemende intimidatie en mo
lestaties waaraan het korps van Bengaleeschc
non>coöperatie- vrijwilligers en soortgelijke
lichamen zich schuldig maken, besloten heeft
deze corpsen tot onwettige vereenigingen te
verklaren.
EEN SCHEEPSRAMP.
Tientallen slachtoffers.
Manilla, 18 Nov. (N. T. A. Draadloos),
f- Bij een schipbreuk van het stoomschip Maria
Een pnsseerend schip redde 72 opvarcndciv
onder wie alle officieren cn de geheele beman*
ning. De reddingsbooten werden door de hoog®
golven omgeslagen. Do Maria Luisa onderhield
den dienst tusschen de eilanden.
Loonsverlaging in dc Ver. St.
Chicago, 18 Nov. (R.). Het personeel
in do slagerijen over het geheele land heeft
besloten genoegen te nemen met een loonsvcr*
laging, die gemiddeld veel meer dnn 10 pet. be*
draagt, welke loonsverlaging tien dogen gele-»
den door do patroons werd voorgesteld. T«
zamen zijn er een 125.000 man bij deze loons*
verlaging betrokken.
Verlaging van vrachtprijzen.
N e w-Y o r V, 17 Nov. (R.) Door 201 spoor*
wegmoatschappijcn is besloten hun vrachtprijzen
voor het vervoer van landbouwproducten zo&
gauw mogelijk met 10 pet. te veringen.
Verspreide Berlohten.
Hongerstaking.
In de strafgevangenis te Lichtcnburg in het
district Torgau is de hongerstaking door 100
communistische gevangenen geproclameerd. De
ze lieden zijn indertijd wegens deelneming aan
het oproer in Midden-Duitschlnnd gearresteerd
en tot vrijheidsstraffen van meer of minder lan
gen duur veroordeeld.
„Fatty" Arbucklc.
Dezer dogen begint, volgens het Hbld., te San
Francisco het proces tegen Roscoc „Fatty" Ar*
buckle, die, zoouls men weet, beschuldigd wordt
van doodslag in vorbnnd met den dood von de
filmnctrice Vcrginin Rappe ter gelegenheid vai>
een bacchanaal. Onder de elf juryleden, die wor»
den voorgesteld, zijn vijf vrouwen, allen gehuwd
Kameroverzicht.
Tweede Kamer.
Hot omcntlemcnl-MorchaiU inzake niet vent
plicht advies van den Raad van State over wets-
voorstellen, wordt in de zitting van Vrijdag ver
worpen met 39 legen 37 stommen.
De heer T r o c 1 s t r a licht een amendement
toe inzake do wettelijke instelling vnn de thans
bij koninklijk besluit ingestelde commissie van
advies en bijstand uan de regeering.
De hceren Bcumcr, Vnn Wijnbergen.
Schokking cn Dresselhuys gevoelen
veel voor het denkbeeld, neergelegd in het
amendement; zij hebben evenwel eenige practi
se he bedenkingen.
De hecrcn Van Rnvcsteyn, Kolthek
t Marchant steunen het amendement.
De Minister hoeft geen bezwaar tegen het
amendement, dat zonder hoofdelijke stemming
wordt aangenomen, nadat oen kleine redactie
wijziging is aangebracht.
De heer L c I y verdedigt een amendement
om in dc Gfondwet op te nemen hel formulier
van eed voor den minister, dat thans is vastge
steld bij Koninklijk besluit. De bedoeling is da
ministers geen gehoorzaamheid doch slechts ge—
ttouwheid oan den Koning te doen zweren.
Do Minister beveelt het amendement aan.
Dit wordt zonder hoofdelijke stemming aange
nomen.
Berichten.
De Staatscourant van ltt Nov. bevat o.a.
dc volgende Kon. besluiten:
aon den resorvc-ecrstc-luitonnnt J. C. Frouns
van het 4de regiment infanterie, op hel daartoe
door Item gedaan verzoek, een eervol ontslog
uit den militairen dienst verleend.
benoemd tot „djunct-phytopnlholoog b,j dc
plantenziekte-kundlgen dienst W. H. dc Jong,
i. te Utrecht.
den rcservc-le luit. J. C. Thonus van het 4d«
reg. inf., op verzoek, eervol ontslag uit
militairen dienst verleend;
benoemd tot lid, tevens voorzitter, van den
voogdijraad te Leeuwarden mr. J. M. van Het
tinna Tromp, wonende aldaar, «n aont mej.
H. J. Leemhuis, op haar verzoek, eervol ontslag
verleend uit hare betrekking van lid van den
Voogdijraad Rotterdam I, onder dankbetuiging
voor°dc nis zoodanig bewezen diensten.
DE PAUSELIJKE INTERNUNTIUS.
De Ned. meldt, dot de bijzondere kerkeraad
Ncd. Herv. Gom. te Amsterdam, naar aan
leiding von het optreden van den pauselijken
internuntius ten hove, het volgende adres oa?-
H. M. de Koningin heeft gericht:
Mevrouw,
„Het is den Kerkeraad der Ned. Herv. Ge
meente te Amsterdam een behoefte om Uwo
Majesteit zijn verontwaardiging en droefheid te
betuigen over het optreden vnn den pnusclijken
geznnt, die het wriagdc non Uwe Majesteit zich
voor te stellen als den vertegenwoordiger van
Christus Plaotslv^klceder op aarde.
De kerkeraad houdt zich overtuigd, dat Uwo
Pro test onïsche Majesteit smartelijk getroffen is
door deze onchristelijke nanmntiping en dat zij
haar steun in de Regeering des lands zoekt dij
den Koning von alle Kon:' gen en Potentaat aller 1
potentaten.
De kerkeraad spreekt den wcnsch uit, dot no
Regeering van het van Spanje en Ro.e- vrijge
vochten vaderland krachtig toone, orv. zoodanige
pretentie als waarmede de internuntius zich aan*
diende, niet tc erkennen.
Worde Uwe Majesteit bij voortduring gesterkt
tot Hoogst der ze! ver took en jcg€< Zij nog lang
tot zegen van lnnd en volk.
Afschriften van dit adres ziin gezonden aan
den Ministerraad en de beide Kamers.
NEDERLAND EN BELGIE.
Een nieuwe kwestie.
Een artikel over de conferentie te Washing*
ton waarvan de „N! R. Ct." melding maakt^
juicht de „Notion Beige" de aldaar onmiddellijk
na de bekendmaking van de voorstellen vaa
Hughes door de Nederlandsche en Belgisch®
gedelegeerden .uitgesproken woorden toe
Het blad betoogt, dat deze voorstellen vol*