F«
Dames Rijgschoentjea
met Lakneuzen vanaf f
Cs roman van een stutós.
BUITENLAND.
Hotel IVIOHOPOLE
BINNENLAND.
20e Jaargang No. 128
per p<x< f y—per week fmet gratie vertekenn*
ongelukken) t 0.17», «Itonrtftlyhf nummers
AMERSFOOHTSGH DAGBLAD
Vrijdag 25 November 1921
PRIJS DER ADVERTEREN
L
OIRECTEUR-UITGEVERt J.
VALKHOFF.
DE EEMLANDER"
BUREAUr
ARNHEMSCHE POORTWV
TEl INT 61X
van I 4 rebels l.Of
met tabegrip va» cc»
bewijsnummer, elke regel meer 0.25. dtenstainbte»
dingen en Lietdadigheids-advejtentiên voor de belft
der prijs Voor handel en bedrijf bestaan utf
vooidceltge Henalinccn toor hef adverieeren. Een»
circulaire, bevattende da voorwaarden, wordt 09
aanvraag toegezonden.
Politiek Overzicht
V
D. onlusten in Indië, bezorgen Engeland
fceel wat hoofdbrekens en last. Er gaat bijna
yeen dag voorbij dat geen troebelen plaats vin-
Hen. Den opstand der Moplahs, een Moham-
inedaansche stam, is het nog steeds niet
Welukt te onderdrukkende guerilla-oorlog
bi de ontoegankelijke bergen van de Malo-
.parkunst (Engeland weet eveneens dichter bij
{huis, in Ierland, wat een guerillaoorlog betee-
ikentl) geeft Engeland handen vol werks en wan-
beer hij een einde zal nemen is moeilijk te voor-
«pellen. Er zijn al verschillende rebellen, die
men gevat heeft, gedood of achter slot en gren-
Jdel gezet, maar het bloed der martelaren is 't
faod der kerk; deze maatregelen van Engelsche
tijde wakkeren het fanatisme slechts aan. Nu
Tormen wel de Moplahs een bizonder krijgs
zuchtige stam, die het den Engclschen al de
cennia lang moeilijk heeft gemaakt, maar, zoo-
»!s de Fr. Ztg. dezer dagen opmerkte, de oor
zaken van den opstand liggen ditmaal veel die
per: de Moplah's worden beïnvloed door een
uitgebreide, wijd-vertakte agitatie, die des te
fataler voor Engeland is, omdat zij een beroep
doet op de reügieuse sentimenten der Muzel
mannen. Het betreft hier de z.g. kalifaat-agitatie,
tlie dateert van den tijd, dat het verdrag van
Sèvres werd gesloten. Het Turksche rijk toch kon
worden beschouwd als het zinnebeeld van de
politieke macht der Muzelmannen; de overwin
naars echter amputeerden dit rijk op geduchte
wijze en dit zette bij vele Mohammedanen kwaad
bloed. Bovenal was de opwinding gericht tegen
Engeland, dat zich in Voor-Azië in 't bezit
stelde van de meest belangrijke Turksche gebie
den. De Engelsche invloed moet het dan ook
zeer ontgelden; men herinnert zich, dat in 1920
de ontevredenheid in Mesopotamië uitliep op
gevaarlijke opstanden; Engeland is in dit ver
band zoo tactisch geweest een nationaal koning
schap in te stellen; wel was dit in wezen slechts
een schijnkoningschap, maar Engeland streelde
er niettemin de eigenliefde der Arabieren mee.
Zoodoende lukte het de rebellen in Mesopotamië
te kalmeeren. Maar de Engelsche invloed ver
dween grootcndeels tengevolge van den invloed
van 't verdrag van Sèvres in Afghanistan en
Perzië. Maar veel kostbaarder bezit dan al de
vorengenoemde streken is voor Engeland na
tuurlijk Indië en juist hier ziet het er voor En-
land het meest bedenkelijk uit. Aan het hoofd
der beweging in deze streek, een beweging, die
het er op aanstuurt de idee van de kalifaats
macht bij de geloovigen levendig te houden,
staan de gebroeders Ali.
„De Engelsche zoowel als de Indische regee-
ringf", aldus de Fr. Ztg., „heeft hun activiteit
lang met de armen over elkaar aangezien en
zich deswege de bittere vijandschap op den hals
gehaald van de militaristen, die het'netelige
vraagstuk het liefst volgens het recept van Am-
ritsar zouden willen oplossen, waar een gek ge
worden generaal de menigte met machinegewe
ren uit elkaar dreef. Maar dat bloedblad in de
Pendsjaab is voor Engeland een vloek cn mene
tekel geworden:' geen gebeurtenis heeft naast de
buitverdeeüng na den oorlog de volkeren van
Indië zoo verbitterd als dit. De Indische regee
ring handelde in den vervolge wiislijk; zij nam
tegenover de beweging onder de Mohammedanen
een afwachtende houding oan, vertrouwde op de
toekomst en verwachtte veel van 't slechte ge
heugen der menschen. Pas zeer kort geleden
nam zij krachtige maatregelen: zij arresteerde
de gebroeders Ali, die de inboorling-soldaten en
-politieagenten aanspoorden tot ongehoorzaam
heid en zij zal tot dien stap wel zijn overgegaan
in verband met den opstand der Moplahs, die
de activiteit der beide broeders nu als een zeer
ernstig op te vatten gevaar voor 't oogenblik
deed voorkomen. De leiders boeten nu voor hun
opstandige 'redevoeringen in het tuchthuis.
De Mohammedanen, waarvan in 't voren
staande sprake is, vormen evenwel maar een
'deel van de Indische bevolking; verreweg het
grootste deel maken de Hindoe's uit, die al
evenzeer Tedenen voor ontevredenheid hebben,
al zijn die natuurlijk niet gelegen in 't verdrag
van Sèvres. De zeer precaire economische
toestand speelt in dit verband een rol, een
situatie, die, als alom ter wereld, in het
leven is geroepen door den oorlog. Boven
al in de noordelijke provincies hebben dan
ook herhaaldelijk de boeren zich verzet tegen de
landeigenaars. Bovendien speelt een rol het ver
longen der Indiërs naar onafhankelijkheid, het
gevoel, zooals de Fr. Ztg. het juist uitdrukt, van
den donkergekleurde jegens den blanke, den
knecht jegens den meester, den inboorling je
gens den vreemde, wiens heerschappij hij met
tegenzin duldt. En hoewel bij de Mohammeda
nen inzonderheid de teleurstelling over den, den
kolif aangedanen, smaad een woordje (een héél
groot woord) meespreekt, bezielen natuurlijk de
vorenaangeduide gevoelens der Hindoe's even
zeer de Mohammedanen: prikkels tot verzet van
de Muzelmannen vormen evenzeer zoowel de be
narde economische omstandigheden als de
vreemde heerschappij; zoo is het dan ook te
verklaren, dat de non-cooperations-beweging,
die oorspronkelijk is ontstaan in de Hindoe-
landen, ook vele aanhangers telt onder de Mo
hammedanen.
De non-cooperation-beweging verwerpt het
geweld zij wijkt dus of in dit opzicht van de
kalifaat-propoganda zij pleegt lijdelijk verzet
tegenover het Engelsche systeem en weigert
naar de naam reeds te kennen geeft den be
schikkingen van de regeeringsorganen haar me
dewerking te verleenen. Het passieve karakter
der non-cooperation-beweging blijkt voorts uit
het feit, dat haar aanhangers een lans breken
voor niet-deelneming aan de verkiezingen en uit
de verkiezingen voortkomenden wetgevende ra
den. De advocaten willen zij verre houden van
do gerechtshoven, de kinderen van de scholen,
de studenten van de universiteiten. Op deze
wijze probeeren zij te komen tot hun einddoel
het zelfbestuur van 't Indische volk. Zooals door
ons een tijd geleden in een overzicht reeds is
meegedeeld, verwachten zij ook veel heil van
den boycot der Engelsche nijverheid. De Fr.
Ztg. noteert te dezer zake, dat de hoofden der
beweging het ietwat kinderlijke geloof leidt, dot
men, om Indië's onafhankelijkheid te verwerven,
slechts in elk huis een weefstoel en spinnewiel
zou behoeven te hebben om zich von de Engel
sche katoenindustrie, waarvan 40" pet. der pro
ducties naar Indië gaan, onafhankelijk te ma
ken.
„De laatste stap van het volkomen on
der den invloed der nationalisten staande
pan-Indische nationale congres (van de
nationaal-Indische organisatie) waagt zich thans
op een gevaarlijk gebied. Nu wil men zich niet
meer met den boycot der openbare instellingen
tevreden stellen men predikt de „civil disobe
dience" von geheele provincies, die onder ze
kere voorwaarden beproefd zal worden. Tot dus
ver is dot niet gebeurd. Het geestelijke hoofd
von heel deze beweging is Gandhi, advocaat van
beroep, in alle menschelijke en politieke zaken
een ziener en droomer, vervuld van een religieu-
se geestdrift. Religieus is ook de ondergrond van
deze beweging, wijl trouwens de grenzen tus-
schen religie en dangsche doening, het zinnelij
ke en 't bovenzinnelijke onder den hemel von
't wonderland in elkaar vloeien. De bewegin?
der witte hoofddeksels is een idee van de op
Europeesche hoogescholen opgeleide intelleo
tueelen. Hoe diep zij in 't volkswezen is doorge
drongen, is moeilijk te zeggen. Maar haar stu
wende kracht alleen zal wel njet sterk genoeg
zijn. Gevaarlijk wordt die pos in verbinding met
de kalifaat-agitatie. Aan het Moploh-oproer,
welksTeligieuse dweepzucht niet alleen uitbarst
te tegen de Europeanen, maar evenzeer tegen de
Hindoes, heeft zij geen deel, daar zij doden van
geweld van de hand wijst. De buitensoorigheden
bij de ontvangst van den prins van Wales spre
ken daar niet tegen. Gandhi zelf wilde ter kol-
meering naar het opstandige gebied reizen,
maar dit werd hem door de regeering belet."
Wat zal ondertusschen de toekomst van In
dië zijn De vraag wordt gemakkelijker gesteld
dan beantwoord. Sinds het begin van dit jaar is
een grondwet van kracht volgens het hervor-
minsplan van Montagu en Chelmsford. Indië
heeft toen provinciale landdagen gekregen en
een rijksparlement met beperkte bevoegdheden.
Volgens Engelsche mededeelingen zijn deze uit
een zeer beperkt kiesrecht voortgekomen verte
genwoordigende lichamen proefhoudend geble
ken. Gandhi en de zijnen wenschen echter meer;
terwijl de meest vooruitziende Engclschen dan
ook een uitbreiding van bovengenoemde con
stitutie bepleiten, die den inlanders grooter aan
deel geven in 't bewind, wenschen de Gandhi-
Morgen: geb. bot, aartf-salade.
volgers de volle zelfrcgeeriRg en 't algeheele
zelfbestuur.
Door een bind als de Fr. Ztg. wordt het be
twijfeld, of hun begrippen cn eischen, die ver
band houden met instellingen en normen van 't
Westen web dadelijk toegepast kunnen worden
op Indië als zijn oordeel geeft het Fronkfort-
sche orgaan te kennen, dat de Engelsche regee
ring stellig in zooverre gelijk heeft, wanneer zij
alles wil overlaten non een langzame ontwik
keling. Nader betoogt het blad
„Zij zal dit is waar wonneer deze on»~
wikke'ing niet zo' worden gestoord, ook met
den op zich zelf beschouwd, zeer gemotiveer-
den, Indischen eisch nopens gelijkberechti^d-
heid van den Indiër binnen 't kader van 't En
gelsche riik meer rekening moeten houden.
De politieke gevaren voor het oude kroonland
zijn groot. De Engelsche wrevel wegens de over
eenkomst van Angora, dat voor Indië een enor
me beteekenis heeft, is begriioeliik. Afghanistan,
Perzië, het bolsjewisme dit minder als com
munistische leer dan als erfgenaam van de oer
oude exoonsiezueht in de richting van de Indi
sche grens zijn stormsignolen op Engeland's
weg."
Berichten.
DE CONFERENTIE TE WASHINGTON.
Woshi ngton, 24 Nov. (R.) Vanochtend
is Briond naar New-York vertrokken. Vivioni
vervangt hem als hoofd d°r Frnnsche delegatie.
Vóór zijn vertrek heeft Briond verklaard, dat
hij voldaan was.
Omdat het heden Dankdag, de froot~ Ame-
rikoansche feestdag, is, ziin de officiecle han
delingen van de conferentie geschorst. De af
gevaardigden hebben kerkdiensten bijgewoond.
Uit den Pruisischen Landdag.
Berlijn, 24 Nov. (W.-B.). De gistermid
dag begonnen zitting van den Pruisischen Land
dag heeft geduurd tot hedenmorgen half zes.
De obstructie der communisten tegen de voort
zetting der debatten omtrent de nieuwe wijze
van vaststelling der agenda, werd door een
hoofdelijke stemming verijdeld. Ten slotte werd
het desbetreffende voorstel onder groot rumoer
der communisten definitief aangenomen.
In den loop der zitting kwam het opnieuw tot
stormachtige tooneelen, waarbij de communis
ten president Leinert met scheldwoorden over
laadden, waarop deze echter geen acht sloeg.
Een communistisch voorstel om het rooken toe
te staan, werd verworpen. In weerwil daarvan
en van Leinerts protest begonnen vele manne
lijke en vrouwelijke communisten toch te rooken.
„Zijne Majesteit, koning Runprecht van Beieren".
Berlijn, 24 Nov. (W.B.). De Duitsche re
geering heeft naar aanleiding van het telegram
van den Hongaarschcn regent Horthy aan prins
Rupprecht van Beieren, waarin deze den prins
met „Zijne Majesteit" betitelt, te Boedapest
diplomatieke stappen gedaan.
De Duitsche gezant te Rome.
B e r 1 ij n, 2 4 N o v. (W. B.). De Duitsche "ge
zant te Rome, von Beercnberg-Gossler, heeft
om ontslag uit 's rijks dienst verzocht. Als re
den hiervoor geeft hij op, dat hij van oordeel
is onder de tegenwoordige omstandigheden het
doe! niet te kunnen bereiken, dat hij zich ge
steld heefc bij het aanvaarden van zijn ambt.
DUITSCHE ORGANISATIES ONTBONDEN.
B e r 1 ij n, 2 4 Nov. (W. B.). De rijksregee-
ring heeft vandaag op grond van T van de
wet nopens de uitvoering van art. 177 en 178
van 't vredesverdrag van 22 Maart 1921 en in
verband inet het ultimatum der gealieerde re
geeringen van 5 Mei '21 de organisaties-Ross-
boch, Hubertus, Aulock, Heydebreck en Ober
land voor ontbonden verklaard. Deelneming
oan een ontbonden organisatie wordt met geld
boeten tot 50000 Mark of met vesting van drie
maanden of gevangenisstraf van gelijken duur
gestraft. De ontbinding werd door de intergeal-
lieerde militaire controlecommissie op grond van
t ultimatum van 5 Mei 1921 opnieuw herhaal
delijk geeischt. De rijksregeering moest oan den
eisch voldoen, wanneer het bewijs werd gele
verd, dm oe/c bonden blijkens hun activiteit
onder de wet van 22 Maart in verband met het
ultimotum vielen. Het onderzoek bracht bewij
zen vaststaat, dot de bonden, nl streven zij
tevens economische doeleinden na, militair zijn
ingedeeld eb zich zoowel alleen als in onder
ling verbond over groote deelen van 't rijk uit-
stiekken
OPPER-Y'LEZIE.
B e r 1 ij n, 2 4 Nov. (N. T. a., Draadloos),
Noor uit Oppeln wordt gemeld, de inter-
geallieerde commissie den Duitschen gevol
machtigden bericht, dot het tegen hen uitge
vaardigde verbod om zich nnor Opper-Sileziè
te begeven, is ingetrokken, nndat de vroeger
daartegen bestaande bezwaren door het begin
nen der onderhandelingen te Genève zijn weg
genomen. De eerste Duitsche gedelegeerde voor
de economische kwpsties, von Roumer. heeft
reeds vergunning verkregen om zich nnor Opper-
Silezië te begeven om persoonliik inlichtingen
in te winnen over de economische verhouding
tusschen Duitschers en Polen in Oppcr-Silezië.
Vulsche munters cn smokkclnors.
Knldenkirchen, 24 Nov. (W. B.). De
politie is een uit verschillende personen bestaan
de bende van valsche munters en smokkelaars
op het spoor gekomen. Verschillende biljetten
van 20 mark en groote partijen zijde zijn ol in
beslag genomen.
Motie van vertrouwen in de Fronsche
rcgccring.
P a r ij s, 2 4 Nov. (W. B.) De Kamer be
ëindigde heden de bespreking der interpellaties
met betrekking tot don fimvncieelen toestond. Zij
nam met 347 tegen T80 stemmen een motie van
vertrouwen in de regeering aan, waarin aller
eerst er op wordt aangedrongen, dot de regee
ring zal toezien op de stipte uitvoering van
Duitschlands verplichtingen en in het buiten
land alle noodige maatregelen zal nemen om
de Fronsche vorderingen te waarborgen; in de
tweede plaats, dat zij alles moet vermijden, wat
zou kunnen dienen tot vermeerdering van het in
omloop zijnde bankpapier.
Een aanslag.
P a r ij s, 2 4 N o v. (N. T. A.). Vanmorgen
is een aanslag gepleegd in het verkoopbureau
van de Petit Parisian. De chef van het bureau
werd aangevallen door een individu, dat met ge
richte browning, geld van hem eischte. Er ont
stond een gevecht, waarbij een schot ofging
zonder iemand te roken. De aanvaller nam den
wijk naar de eerste verdieping, waar hij zich
wilde verschansen. Ten slotte gaf hij zich over.
Men gelooft te doen te hebben met een anar
chist. behoorende tot een georganiseerde ben
de van misdadigers.
De prins van Wales in Indië.
Londen, 24 Nov. (N. T. A. Draadloos
uit Leafield). Het departement van Indië beves
tigt, dat het vertrek van den prins van Wales
van Bombay naar Baroda tot groote geestdrif
tige manifestaties aanleiding heeft gegeven. Zijn
trein kon moeilijk vertrekken, daar de zich ver
dringende menigte zijn rijtuig wilde aanraken,
terwijl het vertrok. De betoogingen waren een
herhaling van die bij zijn aankomst te Bombay
en Poona. Bij een cricketwedstrijd en een mili
tair toumooi te Bombay wedijverden alle klassen
om hun loyauteit te betoonen.
DE IERSCHE KWESTIE.
Ongeregeldheden te Belfast.
Londen, 24 Nov. (R.) Twee trams zijn
vanmiddag te Belfast met bommen beworpen. In
de eene zijn drie personen gedood cn verschei
dene gewond. In het andere geval werd de per
soon, die den aanslag pleegde, gevangen geno
men.
DE DEENSCIIE HUWELIJKSWFTGEVTNG.
Kopenhagen, 24 Nov. (N. T. A. Draad
loos). De minister van justitie heeft gisteren in
1 et Deensche hoogerhuis een ontwerp inge
diend voor een nieuwe huwelijkswet. Het ont
werp heft de verplichting tot het burgerlijke
huwelijk op en stelt daarom het kerkelijke en
het burgerlijke huwelijk gelijk. Zoowel bruid als
bruidegom zullen een verklaring moeten teeke-
ncn nooit aan eenige venerische ziekte te heb
ben geleden. Eventueel zal een medisch attest
vereischt zijn, dat geen gevaar voor infectie
bestaat of zoo dit wel mocht bestaan dat
de andere partij daarvan onderricht is, of dat
beide partijen er von onderricht zijn, welke
varen uit zulke ziekten kunnen voortvloeieiü
Verder moeten beide partijen een medisch eer*
tlficaat overleggen, ten bewijze, dat zij nielj
lijdende zijn aan cmtapsie. Bovendien zijn oold
de bemerkende bepalingen met betrekking tot d4
onderlinge bloedverwantschap gewijzigd.
Echtscheiding zal kunnen worden verkregenR
op grond van dronkenschap, oversóe! ernstigdr
one'-nigheden. afwezigheid zonder brtkerd ver*
blirf gedurende drie jaar, weigering van rohn*
bitat'e gedurende twee jaor, wreedheid, krank*'
zinnigheid gedurende drie jaar en venerisch»
infectie.
Kabinetscrisis in Zuid-Sl.ivië.
Gr ar, 24 Nov. (W.-B.). De Toge*ipost
meldt uit Relen-ado De heden gehouden zitting)
van de radicale rhrb duurde kort, maar was zeen
stormachtig. De club sprak haar vertrouwend
uit in don leider der partij, minister Pasitsf,!
maar noodigde hem tevens uit den koning bet
ontslag van het gehr- kabinet aan te bieden,
waaraan hïf onmiddëilii! fevolg gaf. Do konin®
nam het ontslog aan.
De Aiilnndkwesfie.
Berlijn, 21 Nov. (W. B.) Vol gens eert)
bericht, bij het Finsche gezantschap te Berlijn'
ontvangen, heeft de Finsche regecring in ont*
woord op de soviot-no«n inzake het besluit vnn
rtnpJWc over d» Aalnndkwestie in een no»a vnn
TQ Noy. betoogd, dat de conferentie te Gorièvo
door den Volkenbond bifeengeroeoen was en dat
Finland h^t volle re«bt heeft er in toe te stem
men, dot ziin bevoegdheden over oin --n gebied uit
militair oogpunt vastgelegd worden.
OVERFEWOMST TUCCGwpN AFGHA
NISTAN EN ENGELAND.
Londen, 24 Nov. (N. T. A. Draadloos).
De regeering van Indië deelt mede, dat do be
vredigend omschreven waarborgen, dot geen
Russische consulaten zullen worden toegestaan
in Jolnluhnd, Ghnzni en Kandahar, ziin ontvnn*
gen van de ^egeoring van Afghanistan. Hef
„verdrag van vriendschan" tusschen Engeland
en Afghanistan werd op 22 Nov. in Kaboel er-
teekend. Het verdrag, dat nog moet worden
geratificeerd, treedt onmiddelliik ia werking en
erkent Afghanistan. Beide landen zorgen voor
Ret handhaven van de orde langs de grenzen.
Voorbereidingen zijn getroffen voor het herstel
van den handel en het postverkeer
Een gevecht met smokkelaars.
San Antonio. (St. Hidalgo, Mexico), 2 4
Nov. (N. T. A.). Hier zijn 3000 gallon sterken
dronk, verpakt in 32 kisten, in beslag genomen.
Bij het gevecht inet de Mexicoonsche smokke
laars, dat daarop volgde, werden drie nersonen
gewond.
Kameroverzicht.
Tweede Kamer
Minister Ruys veró d!gt in de zitting
van Donderdag het behoud van de Eerste Ka-
er.
Spr. betoogt dat overleg van dc regeering
met de Tweede Kumcr alleen niet steeds vol
doende is cn voo: tweede instantie is de Eersto
Kamer beter geschikt don het referendum, welke
instelling veel meer leidt tot verwerping van
wetsvoorstellen dun die der Eerste Kamer.
Hierna wordt gerepliceerd.
De heer Oud neemt uit het sub-omendement-
Van der Waerden over de bepalingen, dot geen
referendum mag gehouden worden over ontwer
pen in de Tweede Kamer aangenomen met of
meer der stemmen en dat voor de geldigheid van
het referendum deelneming van minstens de
helft der kiezers noodig is. Hij wijzigt voorts het
amendement zoo, dat in plaats van 20,000
kiezers 1/50 der kiezers noodig zou zijn voor
aanvrage van een referendum.
De heer Von der Waerden trekt do
overige sub-amendementen in.
Het omendement-O u d (afschaffing der Eerste
Kamer) wordt verworpen met 46 tegen 38
stemmen.
Het artikel betreffende de samenstelling der
Eerste Kamer volgens het evenredige stelsel,
wordt aungenomen met 68 tegen 17 stemmen^
Het amendement-Oud (referendum) verwor*
Homo Sum Wees mensch.
Alsof we allen niet slechts menschen waren.
FEUILLETON.
door
RUDOLPH STRATZ
uit het Duitseh door
Meviouw A. E. NUIJS—POSTHüMU
41
Zij voelde zich gedrukt, vernederd bij-
fa schuldig, toen zij daar voor het raam
stond. Het was zulk een onbehagelijk ge-
voel geen geld te hebben. Het was, alsof
iedereen haar verwijtend aankeek: „Wat
heeft uw vermogen verloren? Maar hoe
kan dat? Dat past toch niet!"
Het paste ook werkelijk niet den maat-
«chappelijken ladder af te dalen! Het kleed
de haar volstrekt nietl Haar hart was be
klemd zjj bemerkte, dat alles, wat zij tot
dusverre had gedacht en gewild, in bewe
ring kwam. Alles raakte van zijn plaats.
rl>eens 2ag zij de wereld geheel anders inl
Zonderling, dat er toch zooveel menschen
)n de wereld werkte-! Die huurkoetsiers en
straatvegers, die forsche kruier, die geeu-
ve"de Politieagent, al die metselaars en op
perlieden aan de nieuwe huizen, die win
keljuffrouwen, die schoenlapper in zijn
werkplaats, die boer daar met zijn hand-
jcar, die vrouwen met pakken waschgoed,
die meiden die naar de markt gingen
/Lila6'® werkten all* menschen I Heel
telden rag men iemand, die niets te doett-
had. een vreemdeling, een student, een jon
ge dame.
Tot die weinigen had zij nog gisteren be
hoord! Dat was haar wereld. De andere,
eigenlijke wereld, die van den arbeid, had
zij dagelijks voor pogen gehad en toch nooit
goed gezien. Of liever, opvoeding en be
schaving hadden haar er over heen doen
kiiken. Die werklieden waren er wel, maar
wat zij deden, was toch zeer automatisch,
en niet de moeite waard om het van nabij
te beschouwen. Men kende hen niet en stel
de geen belang in het schimachtige, onper
soonlijke, dat hun eigen was.
En toch vormden die lieden verreweg de
meerderheid. En hun gebed: Geef ons heden
ons dageliiksch brood was zeker het
wachtwoord over de geheele wereld.
Daar ging een rijtuig voorbij. Een paar
korpsstudenten reden naar de Hirschgasse
De koetsier liet de zweep knallen, blaffend
sprongen de honden het rijtuig na zoo
ging de focht naar het bloeiende Neckar-
dal, naar de lente, juist ais gisteren.
Vijandig zag Erna hen na. Waarom had
den die jongelui, met hun verwende, gladde
gezichten hun maandelijksche toelage van
huis en zij niet meer? Dat waren toch man
nen die konden werken, en zij was een jong
meisje in haar kringen een soort van
luxe-artikel, dat men zorgvuldig behoedde
voor elk tochtje, om het zoo zacht en teer
te houden ais maar mogelijk was.
Opeens viel haar in, hoe mooi het nu aan
de Riviera moest zijn. Alleen uit zucht tot
tegenspraak zij merkte het wel! .Omdat
zij wist, dat zij er nu niet meer kon heen
gaan. Vroeger zou zij er niet eens aan ge
dacht hebben, in den tijd, toen zij slechts
den wensch behoefde te uiten, om dadelijk
reisgezelschap, te hebben, en alles yoot zich
(e zien gereedmaken. De vernedering, dat
was het; dat belette haar na te denken over
den toestand, hoe zeer zij ook haar best er
toe deed, en vervulde haar met een gevoel
van geleden onrecht, van verbittering tegen
al wat haar tot dusverre omringd had
Gelukkig nog maar, dat David Gallus
haar niet in zijn laboratorium had willen
toelaten. Dat had alweer zóóveel Mark ge
kost en die paar zilverstukken waren nu een
vermogen.
Sshoenhandel GROOTENCORST
Langes'raat 8?.
Een beetje geld een duizend Mark
had zij nog wel. Maar., eigenlijk behoorden
die haar ook niet toe, maar John Henry, die
haar na den dood haars vaders, nu reeds
een jaar lang, uit zijn zak haar rente be
taalde. Van die rente van John Henry was
de japon gekocht, die zij aanhad, de hoed,
dien zij droeg, laarzen en handschoenen
alles. En al wilde zij haar weinige siera
den verkoopen, om zich nieuw en beschei
den in het pak te steken die sieraden wa
ren ook weer geschenken van John Henrv.
Zelfs de postzegels, op den afscheidsbrief
geplakt, waren voor zijn geld gekocht. Al
les was ziin ei/zenrfoni-
Zij ging weer naar binnen. Oneens werd
de geheele toestand haar duidelijk: zooals
zij daar ging en stond was zij dus eigenlijk
het eigendom van John Henry van Lennep!
Als zoodanig eischte hii haar op, volkomen
te goeder trouw en met het volste recht. Niet
om de geldeliike offers, die hij voor haar
gebracht had. De moreele dwangreden was
veel krachtiger. Hii had het leven en de eer
van haar vader gered.
Zij huiverde. Was hij toen maar niet ge
komen of onversrHiu™ voorbijgegaan. Veel
nood en ellende had uj haar en de haren
bespaard, en dan-voor vorderde hij slechts
de meest natuurlukc dankbaarheid neen,
dat niet eens: alleen het houden van een
eens gegeven woord.
Eigenlijk had hij ';ninen geliik!
„Dus nu ben ik ziin eigendom!" sprak zij
luid en weersnannig.
En zij dacht vrij te zijn, en als een zelf
standig mensch te kunnen handelen) En bii
den eersten stap in het verboden land moet
zij hooren:
„Ziet toe gij behoort den man toe! Hij
zal uw heer zijn!"
Toen zij haar kamerdeur opende, om bui
ten frissche lucht en frisschen moed te gaan
scheppen, stond er een kleine kellner met
een brief voor haar, en vroeg, of hier ook
soms juffrouw Bauernfeind woonde.
„Ja geef maar hier!" zeide zij werk
tuigelijk. „Dat ben ik!"
Zij las den brief.
„Lieve Erna", stond erin, „ik wil je lijd
laten om na te denken over al wat je, jam
mer genoeg, gisteren van mij hebt willen
vernemen. Ik geloof, dat dit beter is. Van
middag om vijf uur ben ik bij je. Met har-
teliiken proef, je
,1. H. VAN LENNEF.
Om vijfuur! Dan had zij nog tijd genoeg.
Dat was al een heele verlichting. En tege
lijk hoorde zii tot haar groote geruststelling
hoe er eindelijk in dc kamer naast haar be
weging kwam en hoe daarna Meta Wig-
gers aan haar deur klopte, om haar goeden
morgen te zeggen, voordat zij naar het col
lege ging. Meta zette groote oogen op, want
Erna nam haar zonder complimenten het
cahier uit de handen, bracht haar naar een
stoel, en verzocht haar, veel nederiger en
bescheidener dan anders haar gewoonte
was:
„Lieve koele blondine, Iaat vandaag je
college in den steek ik weet, dat is iets
verschrikkelijks, maar het moet gebeuren,
om mij genoegen te doen en ga daar zit
ten en luister naar mij!"
En nu vertelde zij, welke groote verande
ring er in haar leven was gekomen, wat er
gisteren gebeurd was.
„En daar zit ik nu!" zoo besloot zij. „Ik
ben zoo arm als een kerkmuis'cn aües
draait in een kring om mij heen, en ik weet,
niet wat ik nu moet beginnen! Weet jij
hef"
Meta was zeer ernstig geworden en valte
haar beide handen. Haar oogen waren voch
tig, en Erna zou het liefst eens flink met
haar geschreid liebben. Zij hield zich echter
goed.
„Lieve Meta," zeide zij, medelijden helpt
hier niets. De vraag is nu, wat ik doen zal.
Wat zou jij doen?"
„Wil ie eerliik mijn meening hooren?"
vroeg Meta eindelijk.
Erna knikte. Zij begon nu toch te snik
ken en drukte haar zakdoek tegen haai
bleek gezichtje.
'(Wordt vervolgd.)