SllaiiröiETtFEH ^ÜÏTE^ANDr UPS' SAFE-INRICHTING BINNENLAND. DE EEMLANDER" YLEE8GBH0DWER EN LAMME hecbileebinogx. EERSTE BLAD. Kerstnadering Hotel MON0POLE PRIJS DER mmwM met inbegrip van cct HHiGEBBACHI Ho. 4. IELEPHOOH Ho. 304 Deposilo-Renie: Hen jaar vast s»/0 zes maanden opzegging 4»/3®/0 een dag a1/."/, .HOTEL MONQPOLE" MENU 20e Jaargang No. 145 i po*t 1 J.—V »etk l"1** r**0* 1rcrrekeriD« en ongelukken) f 0.17*. «fooarterlyfa' i ojos. AMERSFOORTSCi ty DIRECTEUR-UITGEVER» «t VALKHOFF, BUREAU: ARNHEMSCHE POORTW4L. TEt. INT 613. Winkel: HOF 10 TEl. 018 Monsterkamers: PAPENHOFSTEDE Jfoor Mevr. E. H. du Quesne van Goglu Hoort, hoort, En'glen trekken 't klokkekoord I 'Klanken van goedheid. Klanken van zoelheid; Steden en velden vermelden <Ze 't stralende Woord. Spreiden een mantel van goud :fVoor wie zijn zwak en oud; !Pie moe zijn, zoo moe, •Van 't werelds gedoe; Pen reinen, den kleinen, Steken ze lelie-ving'ren toe Kerst-eng'len met rozen getooid Luiden de Kerstmis in, Hoort, ja hoort I pee. 1921. a< Politiek Overzicht. De Engelsch-Iersche regeling, naar welker ajrotificatie duizenden in 't Vereenigde Koninkrijk ^net de meeste spanning uitzien, heeft met een Ipantal moeilijkheden te kampen: van de zijde Iersche extremisten, die De Valera tot Woordvoerder hebben, van de zijde van Ulster en ten slotte van de zijde der oppositioneele fcmionisten. Dit is te meer te bejammeren, daar feitelijk 0e onderhandelaars over de schikking het vol komen met elkander eens zijn. Allereerst Lloyd George, die bij de besprekingen over de netelige Iersche kwestie het leeuwenaandeel heeft gehad; teijn tevredenheid vindt grond in 't feit, dat de Jersche onderhandelaars genoegen namen met Ifle kwestie van trouw aan de Engelsche kroon ten mede toestemden in het lidmaatschap van Britsche rijk en het gemeene burgerSchap. Deze principes waren volkomen aanvaard. En is t>ok niet door Curzon verklaard, dat de over eenkomst drie essentieele beginselen hooghield: jde suprematie van de kroon, de veiligheid van 't Vereenigde Koninkrijk en de integriteit van r.ors alles zouden doen, wat van hun werd ver- vondigheden obstructie voerde tegen een vlotte regeling der tusschen Engeland en Ierland han gende kwestie. De extremist De Valera beweert, dat de Iersche afgevaardigden buiten hun boekje waren gegaan, omdat zij hun handteeke- ning onder de overeenkomst hadden gezet, voordat deze eerst was beoordeeld door het kabinet van Sinn Fein. „Wanneer", aldus De Valera's betoog, „de ontwerp-overeenkomst voor de onderteekening ons was voorgesteld, zou ik olies hebben ge daan om tot eenstemmigheid te geraken; maar deze kans was verkeken, daar de definitieve tekst ons niet was gezonden." Wel hadden de Iersche afgevaardigden naar hij van oordeel was volmacht om te teekenen, maar in de opdracht was volgens zijn lezing mede de voorwaarde vervat, dat het Dail Eireann de schikking vooraf had moeten goedkeuren. Griffith zoowel als Collins, beide Sinn-Fein-onderhandelaars, heb ben gereageerd op De Valera's verwijten; de korte zin van hun verklaringen komt hierop neer, dat de onderteekening van de overeen komst niet hetzelfde was als de bekrachtiging ervan. Alleen hadden zij zich verbonden de rati ficatie aan 't Dail Eireann aan te bevelen. Dit kon dan doen, wat het verkoos: aanvaarden of verwerpen. Zeer bondig en eenvoudig is de staat van zaken door Griffith soamgevat, die zeide: „De Britsche regeering moet te dezen einde (d. w. z. wat de al- of niet-aanvaarding der over eenkomst betreft) naar het Engelsche parlement gaan en wij moeten ons tot het onze (de Dail Eireann) wenden." Men ziet dus, dat de bedenkingen, die door De Valera worden opgeworpen, vrij futiel zijn, omdat in laatste instantie immers het Dail Eireann heeft te beslissen, of de overeenkomst al dan niet wordt bekrachtigd. Met spanning wordt de uitslag tegemoet ge zien, temeer daar naar verluidt de partijen, die elkaar in 't Sinn Feinparlement bestrijden, vrijwel even sterk zijn. Maar dan is er Ulster nog, dat eveneens een struikelblok kan vormen; het heeft er allen schijn van, dat het er geen genoegen mee zal nomen, tot den Ierschen vrijstaat toe te treden. Zoo verwijt Sir James Craig, de Ulsterpremier, in een brief aan Lloyd George Sinn Fein, dat dit niet als de zelfregeerende dominions den eed van trouw wil aanvaarden. En ook is Craig, die niets moet hebben van een ondergeschikt zijn aan de regeering van Sinn Fein, tegen de benoeming van een commissieaan wie zou zijn opgedragen de grens van Ulster te herzien. Wel heel fel is Woensdag de overeenkomst gekritiseerd door Charles Craig in ft Hoogerhuis. Deze is een broeder van den Ulsterpremier en heeft niet minder verklaard, dan dat de eed van trouw niet het papier waard was, waarop hij neer was ge schreven. Hij was minder goedgeloovig als Lloyd George, die had aangenomen, dat de Sinn Fei- rijk? v Anderzijds waren de Iersche onderhandelaars j rht. Hij integendeel geloofde er niets van, Lloyd George heeft zelfs van sommige zijden tevreden met hetgeen zij hadden bereikt voor dit verband moeten hooren, dot hij Ulster Ierland: den status van een dominion van 't Brit- >,n(J verraden. Maar hiertegenover is door Lloyd sche rijk, van een vrijstaat in 't rijk, die alleen '.George geantwoord, dat er steeds de definitieve trouw was verschuldigd en zweren moest aan den koning. Dit hield in: een algeheele controle voor Ierland van zijn eigen binnenlandsche aan gelegenheden; eenig ander deel van 't rijk zou wat dit betreft zich niet in zijn zaken mogen mengen. Bovendien zou Ierland ter verdediging van zijn visscherij, enz. een vloot en een leger op de been mogen houden, die echter onder controle stond van 't Britsche rijk. En ook heb ben de Iersche onderhandelaars er zich mee kunnen vercenigen, dat, krachtens de overeen komst, er een permanente en een voorloopige schikking werd getroffen. De eerste zou worden geformuleerd door de Iersche vertegenwoordi gers zelf, naar het voorbeeld van elke constitutie in 't rijk. En wat nu de voorloopige schikking aanging, werd aan de hand gedaan een voor loopige regeering te vormen, die de bestaande meerderheid van de Iersche vertegenwoordigers omvatte. Zoodra deze schikking was getroffen, zou de verantwoordelijkheid van de regeering van Ierland behoudens de Noordelijke pro vincie aan die regeering worden overgedra gen. Hierop zouden dan de strijdkrachten van de Britsche kroon worden teruggetrokken. Ierlond's positie wanneer de voorgestelde regeling een feit wordt zal des te gunstiger zijn, nu de beteekenis der dominions grooter is geworden in verband met den steun, die zij in den oorlog aan Engeland-in-engen-rin hebben verleend. Het gevolg hiervan is dan ook Lloyd George wees er gisteren nog op dat elke mate van vrijheid, die de dominionstatus aan Canada, Australië, Nieuw-Zeeland en Zuid- 'Afrika verleent, zich ook tot Ierland zal uit strekken. Practisch zal dit voor Ierland beteeke- iten een volkomen beheer van zijn eigen binnen landsche zaken. En bovendien moet niet worden x vergeten, dat sinds den oorlog de dominions gelijke rechten hebben gekregen als Groot-Brit- tannië, wat het vaststellen der buitenlandsche Staatkunde van 't rijk aangaat. Terwijl het En gelsche ministerie van buitenlandsche zaken het z.g. instrument 'der buitenlandsche politiek is ((waarmee de dominions genoegen hebben ge nomen) berust de uitsluitende controle over het buitenlandsch beleid thans bij 't rijk als geheel. Wanneer Ierland thans rijkslid wordt, zal het mede een stem hebben, evenals de andere do minions, wanneer moet worden beraadslaagd óver kwesties van buitenlandsche politiek. Maar thans de moeilijkheden. Deze worden O.a. berokkend door De Valera. Dit is o.a. eer gisteren gebleken toen De Valera in de bijeen komst van de Dail Eireann nog al met spits- belofte was gegeven, dat op geen voorwaarde de Engelsche regeering haar goedkeuring zou hechten aan eenig voorstel, dat dwang voor Ulster zou beteekenen. Maar aldus de lijn van Lloyd George's denken dit neemt niet weg, dat de regeering mag trachten Ulster te overreden om deel te nemen aan 't al-Iersche parlement. Ulster was zoo vrij als een vogel in de lucht: het kon deelnemen aan 't parlement van Ierland of wel precies blijven, zooals 't was. En dan ten slotte vinden de oppositioneele unionisten, dat Engeland te ver is gegaan en zich zelf door zijn toegeeflijkheid ondermijnt. Men ziet dus, dat de moeilijkheden niet gering zijn. Maar ondertusschen wijzen de teekenen er op, dat vrij zeker vandaag of morgen het En gelsche parlement de Engelsch-Iersche overeen komst zal ratificeerem MORGEN; Blefstnk een. aarfl. MAANDAG: Bolp ent, appelmoes. Londen, 16 Dec. (R.). Hot debat in het Hoogerhuis werd besloten door Lord Birken head, die een heftig en vinnig antwoord gaf op den aanval van Carson op do regeering en in het bizonder op Curzon. Hij kenschetste Car son's toespelingen op Curzon als onbekookte en zoete woorden. Hoewel er nog altijd elemen ten van onzekerheid in den toestand waren, zoo meent hij toch, dat de kans bestond, dat de regeling de verlangens van het Iersche volk zou bevredigen. De ecnige kouze die overbleef was in elk Iersch dorp het vuur en het zwaard te doen regeeren, maar men zou dan niet beter af zijn en men zou dan ten slotte toch moeten doen wat men thans doet, nJ. met het Iersche volk onderhandelen. De zitting van het Dail Eireann. Dublin, 16 Dec. (R.). Het Dail Eireann vergadert nog steeds achter gesloten deuren, zonder dat het tot een besluit is gekomen no pens de ratificatie van de overeenkomst. Londen, 16 Dec. (R.) Uit Dublin wordt gemeld De Dail Eireann is vanmiddag uiteen gegaan. Morgen komt hij weer met gesloten deu ren bijeen, maar de openbare vergadering is definitief vastgesteld op Maandagochtend om 11 uur. Dc houding van De Valera. De Evening Standard verneemt, dat, hoewel De Valera in de openbare zitting als hoofdbe zwaar heeft doen gelden, dat de gevolmachtig den het ontwerp-verdrag niet aan Dublin heb ben voorgelegd alvorens het te teekenen, de werkelijke verdeeldheid achter de schermen de kwestie der trouw betreft; dat zou het struikel blok zijn. De houding van Ulster. Londen, 16 Dec. (B. T. A. Draadloos). Bericht wordt, dat de bezwaren van Ulster een gevolg zijn van de vrees, dat door de commissie voor de grensregeling de protestantsche dis tricten, die tusschen de katholieke gebieden cn de grenzen van Sinn Feih zijn gelegen, aan Sinn Fein zullen worden uitgeleverd. In het Lagerhuis werden dienaangaande door Lloyd George en Chamberlain geruststellende verklaringen afge legd. Zij zetten uiteen, dat het de taak der com missie zou zijn de grenzen tusschen Noord- en Zuid-Ierland te herzien, opdat, voor zoover dit met de economische en geografische omstandig heden is te vereenigen, zij, die thans niet bij Noord-Ierland behooren en daarbij wenschen te worden ingelijfd, inderdaad daarbij worden ge voegd; terwijl zij, die thans tot Noord-Ierland behooren en daarvan wenschen te worden ge scheiden, dan ook daarvan zullen worden ge scheiden. Zatèrdag 17 December 1921 bewijsnummer, elke regel racer 0.25, dienstaanbiv dingen en Llctdadigheids-advextentiën voor de held der prijs. Voor bande) cn bedrijf bestaan zeer ^oordceiige bepalingen voor het adverteeren. hen a circulaire, bevattende de voor waai Jen, wordt op aanvraag toegezonden- ten over de gevangenissen te Breda A. J. Ai/ Vcrschraage, notaris, wonende aldaar. Kameroverzicht Tweede Kamer.'* In de zitting van Vrijdag waren aan de orde verschillende kleine ontwerpen. Tegen een suppletoire Justitiebegrooting 1919 worden be zwaren gemaakt door den heer Teens tra dio betoogt dot dit ontwerp veel te laat werd inge diend en meent dat de bedragen der over schrijdingen veel te hoog zijn. DE NIEUWE GRONDWET. De Tweede Kamer heeft de herziening dett Grondwet in eerste instuntie achter den rug-' De eindstemming moet nog plaats hebben. Dan volgt de behandeling door de Eerste Kamer en, later die door bet nieuw-gekozen porlemcnt. 3 Aannemende, zegt do Tel. dat er verdefii geen ongelukken mee gebeuren, willen wij hiert een korte samenvatting geven van de verander ringen, die in de Grondwet worden aangebracht^ De stemming wordt aangehouden tot na de 'in de volgorde der bestaande artikelen. Berichten. DE CONFERENTIE TE WASHINGTON. Enffelsch voorstel nopens de afschaffing der onderzeeërs. Washington, 16 Dcc. (R.) Balfour heeft verklaard, dot Engeland officieel aan de conferentie zal voorstellen de duikbootcn af te schaffen. De Fransche gedelegeerden hebben hun voor stellen inzake den vlootbouw bij de conferentie ingediend. De Fransche vloot. W a s h i n g t o n, 1 6 D e c. (R.) Frankrijk stelt voor het toe te staan om in den tijd van tien jaar, te beginnen na 1925, tien slagschepen elk van 35,000 tón te bouwen. Verklaard wordt, dat een. dergelijk program, wordt het uitgevoerd, het geheele plan voor een vlootovereenkomst in de war zou sturen. Vernomen wordt, dat Italië het voorstel niet goedkeurt, maar meent dat het gedwongen zal zijn een dergelijk program uit te voeren, indien Frankrijk zijn plan uitvoert. De uitzonderingstoestand in Duitschland iB e r 1 ijn, 16 Dec. (W. B.) Na langdurige besprekingen nam de Rijksdog het voorstel tot intrekking der verordening inzake den uitzonde ringstoestand aan. DE ENGELSCH-IERSCHE OVEREENKOMST. Ratificatie door 't Engelsche parlement. Londen, 16 Dec. (N. T. A. Draadloos uit Lcafield.). De overeenkomst tusschen Enge land cn Ierland is in beide Huizen van het Brit sche parlement geratificeerd. In het Lagerhuis verklaarde Henderson uit naam van de Arbei derspartij, dat de regeering nog nooit juister den geest en den wensch van het Engelsche volk liad weergegeven da nzij met deze over eenkomst deed. Het échec der oppositioneele unionisten. Londen, T6 Dec. (R.). Het Hoogerhuis heeft het amendement van de oppositioneele unionisten op de troonrede met 166 tegen 47 stemmen verworpen en daarna met algemeene stemmen het adres aangenomen. De Iersche overeenkomst is derhalve, in overeenstemming met één der bepalingen van de overenkomst, Geratificeerd. Dir. STREEFKERK TEN KLOOSTER Zondag 18 December. i i 4.- Hors «l'Oenvre Varlö Consommé Lecumes Turbot, Sauce pereile Pom mes Nature Alloyeati «Ie boent Haricots Piinxesse Pond lug Cabinet Sauce-au flt-lmm Fruits Prima keuken. Exquise wijnen. De staking te Berlijn opgeheven. B e r 1 ij n, 16 Dec. (W. B.) De directie der Hochbahn is in rechtstreeksche onderhandelin gen met de stakers tot overeenstemming geko men. Het verkeer op de Hoch- und Untergrund- bahn wordt vermoedelijk morgen, Zaterdagmid dag, hervat. Plunderingen te Berlijn. B e r 1 ij n, 16 Dec. (W. B.) Hedenmiddag is het op verschillende pinten in het centrum der stad tot nieuwe plunderingen gekomen, voor het meerendeel van uitdragerijen en winkels van oude kleeren, waaraan in hoofdzaak jonge men- schen deelnamen. In een zaak werd voor 50,000 mark gestolen. Er konden zes personen gear resteerd worden. DE HONGAARSCHE KONINGSKWESTIE. Boedapest, 16 Dec. (H. K. B.). De Hon- gaarsche regeering maakt den tekst openbaar van het protest, dat ex-koning Karl aan de re- geering heeft gericht naar aanleiding van zijn onttroning en verwijdering uit het Hongaarsche gebied. Dit protest luidt Het onder buitenlandschen druk en dwang genomen besluit der Nat. Verg., waarbij ik ver vallen word verklaard van den Hongaarschen troon, verklaar ik overeenkomstig de Hongaar sche constitutie cn de Hongaarsche wetten on- geldg en ik protesteer tegen genoemd besluit. Alle rechten, die mij als drager van den Heili gen Stefanus-kroon en als apostolisch koning van Hongarije toekomen, handhaaf ik met na druk. Ik teeken verzet aan tegen het optreden der Hongaarsche regeering, waar het geldt mijn op grond van een besluit der conferentie van gezanten geschiede uitlevering, daar ik volgens de Hongaarsche wet het onaanvechtbare recht heb als Hongaar op het Hongaarsche grondge bied te verblijven. Dc Kemalisten contra Envcr Pasjo. C o n st a n t i n o p e 115 Dec. (B. T. A.). Uit Angora wordt bericht, dat de Nat. Verg. in haar zitting van 22 Nov. heeft besloten een afzonderlijk legercorps te vormen om op te tre den tegen de door Enver Pasia od touw ge zette bewecintr. pauze. De aanvrage von f 225.000 voor aankoop van een gebouw voor het Consulaat-GeneToal te Sjanghai wordt op voorstel van den heer Gcrrclson aangehouden totdat minister Van Kornebeek uit het buitenland zal zijn terugge keerd. Suppletoire Justitiebegrooting. De suppletoire Justitiebegrooting, waaivan voor de pauze de stemming werd uitgesteld, wordt aangenomen met 34 tegen 21 stemmen. Begrooting. De begrooting voor het Staatsboschbedrijf 1922, de hoofdstukken 2, 7a en 12 der Staats- begrooting 1922 en de Wet op de Middelen wor den zonder stemming aangenomen. Portvrijdom. In bespreking komt de brief van den minister von waterstaat betreffende de afschaffing van den portvrijdom. De heer Van Bcresteijn dient een motie in om herstel van het invoeren von portvrijdom totdat over de regeling zal zijn beslist bij sup pletoire begrootingen voor de aanvrage van kosten aan de afschaffing voor departementen verbonden. Dinsdag komt deze motie in stemming AJgcmecne beschouwingen over dc Staatsbegrooting. De heer A. P. Staalman betoogt, dat van de dooivoering van de Christelijke politiek bij dit kabinet niets terecht komt. Dc heer Rutgers betoogt dat alleen een rechtsche meerderheid basis kon zijn voor een parlementair kabinet, ook omdat alleen bij de rechtsche partijen de beginselen positief zijn, Spr. dringt er bij de regeering op aan, vooral het oog gevestigd te houden op de geestelijke goederen van het volk. Hij ontkent dat deze regeering de geestelijke vrijheid aanrandt. Hij verheugd zich over de inserting van de Zondagswet. Spr. betoogt voorts, dat de anti- revolutionnairen de ware strijders voor de vrij heid zijn en volstrekt geen militairiston. De anti- revolutionnairen blijven samenwerking met an dere rechtsche partijen plicht achten. Berichten. De Staatscourant van heden 16 De cember bevat om. ne volgende kon. beslui- ten benoemd tot commisaris van politie te Am sterdam C. E. J. Hogendijk en J. H. Quanjer beiden thans hoofdinspecteur van politie al daar benoemd tot officier in do Oronje-Nassau orde J. C. Wirtz Czn., te Groningen inspecteur van -het lager onderwijs in het inspectie Win schoten verleend de bronzen ecre-medaille in de Oranje-Nassau orde aan den korporaal-torpe- dist F. M. van Rijn op verzoek eervol ontslagen H. Martin als leèraar aan de RH.B.S. tc Dragten benoemd tot leeraar aan dé R.H.B.S. te Roer mond D. Poort thans tijdelijk op verzoek eervol ontslagen G. van Drecht en J. M. de Groot, als architect-afdeelingchef bij den dienst der onderwijsgebouwen benoemd tot belasting-ontvanger te Kaatsheu vel J. Rozeboom, deurwaarder ter directe be lastingen te 's-Gravervhage op verzoek eervol ontslagen dr. N. J. Polak, accountant, hoofd van het Iste bureau van den accountantsdienst der directe belastinge te Rot terdam. W. P. I. de Goede, rijksklerk der directe be lastingen en accijnzen te Oss, tijdelijk belast met de waarneming der betrekking van ontvanger der zelfde middelen te Heeze, met ingang van 1 Januari 1922 ontheven van die waarneming; op verzoek eervol ontslag verleend aan J. Veldmeyer, verificateur der invoerrechten cn accijnzen te Groningen; bevorderd tot verificateur der invoerrechten en accijnzen de adspirant-verificateurs dier mid delen E. Bokma en L. C. M. Luyk en de kom miezen-verificateurs der directe belastingen, in voerrechten en accijnzen H. Jager cn A. C. Lap; benoemd tot kantonrechter-plaatsvervanger in het Kanton Meppel, met ingang van 20 Decem ber 1921, H. J. Ploos van Amstel, ontvanger der Registratie en Domeinen te Meppel; bij de Koninklijke Bibliotheek te 's Graven- hoge benoemd tot wetenschappelijk assistente eerste klasse mevrouw J. G. C. Schmidt—Ger ritsen, thans wetenschappelijk assistente tweede klasse; aan mr. C. Uiterwijk, lid van het college van regenten over de gevangenissen te Leeuwarden; W. J. Roelfsemo Hzn., lid tevens voorzitter van het college van regenten over de gevangenissen te Groningen; mr. V. G. A. Boll, lid tevens voorzitter van het college van regenten over de Rijkswerkinrichting voor vrouwen te Gorinchem; W. L. G. A. Schwartz, lid van het college van regenten over de gevangenissen te Breda; op hun verzoek uit die betrekking eervol ontslag erleend, onder dankbetuiging voor de als zoo danig bewezen diensten; benoemd: tot lid van het college van rogen ten over de gevangenissen te Leeuwarden L. Feenstra, inspecteur der directe belastingen, wo nende aldaar; tot voorzitter van het college van regenten over de gevangenissen te Groningen drT S. Meihuizen, lid van het college; tot lid van het college von regenten over de gevangenissen te Groningen mr. F. J. Lisman, rechter in de rechtbank aldaar; tot voorzitter van het college van regenten over de Rijkswerkinrichting voor vrouwen te Gorinchem S. Biegel, lid van het col lege; tot lid van het college van regenten over de Rijkswerkinrichting voor vrouwen te Gorin chem, mevr. C. H. J. Heuff, geb. Meyster, wo nende aldaar; tot lid van het college van regen- 1. De uitdrukking „Koloniën on bezittingen in andere werelddcelen" is geschrapt, en cn wordt thans bepaald dat het Koninkrijk der Nci derlanden omvat „het grongebied von Nederi land, Nederlandsch-Indië, Suriname cn Cura^ao"^ 2. De bepaling dot voor iedere naturalisatie een afzonderlijke wet noodig is, is geschrapt^ „Naturalisatie geschiedt door of krachtens d4 wet", luidt het nu. 3. De regeling der troonopvolging in dezenf zin gewijzigd, dat a. do vreemde vorsten of cx-vorsten, die tc<! genwoordig recht op erfopvolging bezittery) doorvan vervallen zijn verklaard. b. de erfopvolging beperkt wordt „tot dert' man of vrouw, die den laatst overleden KoningJ in de lijn der afstamming van Hare Majesteit Koningin Wilhelmina, het naost, doch niet vcrdcir don in den derden graad van bloedverwant-I schap bestaat" (in den versten graad kleindochi ters en tantes van den laatst regeerenden vorst)«' c. de Koning, wanneer er geen bevoegde* opvolger is, bij de wet waarover natuurlijk} de Stolen-Generaal beslissen cr één k a it voordragen. d. wonneer de Koning van die bevoegdheid geen gebruik heeft gemaakt en cr olzoo bi| zijn overlijden geen bevoegde opvolger is, da Statcn-Gcneronl binnen 4 maanden daarna ii* dubbelen getale door den Raad van State wor den bijeengeroepen, om in vereenigde vergode* ring een Koning tc benoemen. 4. Dc bepaling, dot dc Koning het recht heeft de Kroon von Luxemburg te dragen is ge schrapt. 5. Het joarlijksch inkomen von de leden van het Vorstelijk Huis is gebracht voor de regeerende vorst op T.200.000, be houdens het inkomen uit de domeinen (wonneer er een nieuwe vorst optreedt, kan het bedrag binnen 2 jaar bij gewone wet worden gewijzigd), voor de Koning-Weduwe op 300.000, voor den Kroonprins op 200.000 (te begin nen met het T8e jaar), welk bedrag bij huwe lijk wordt verdubbeld. Verder wordt voortaan ook aan de dochter des Konings, die vermoedelijk" troonopvolgster is, hetzelfde inkomen toegekend als aan don Kroonprins, eveneens te beginnen met het 18e jaar. 6. Behalve dc Koning en Kroonprins zijn voortaan ook dc Koningin-Weduwe cn dc ver moedelijke troonopvolgster vrijgesteld van alle personoele lasten. 7. Het janrlijksch bedrag voor onderhoud der Koninklijke Poleizen is gebracht op 100.000. 8. De Koning mag geen oorlog meer ver klaren „dan na voorafgaande toestemming van de Staten-Generanh" In ieder geval echter moet eerst geprobeerd zijn het geschil „op te lossen door rechtspraak cn andere vreedzame middei len." 9. Alle verdrogen met vreemde mogendheden behoeven, alvorens ze bekrachtigd worden, da. goedkeuring der Stolen-Generaal. Dezelfde goed* keuring is vercischt voor dc opzegging. „Andera overeenkomsten" dan verdrogen moeten zo spoedig mogelijk aan de Staten-Generoal vo* den medegedeeld. 10. De bestuursbepob'ngen in zake Oost- c1" West-Tndic zijn redactioneel gewijzigd. De in wendige aangelegenheden worden grootcndeels overgelaten „aan aldaar gevestigde organen, op de wijze, bij de wet vast te stellen." 11. Wanneer de Kamers zijn ontbonden, konf de wet voor de nieuwe Kamers een anderen) zittingsduur vaststellen, dan de gewone (die 4 jaar bedraagt). Eenzelfde bepaling is opgei nomen voor de Provinciale Staten. 12. De dochter des Konings, die vermoodci lijk troonopvolgster is, krijgt zitting in» den Raad van State, wanneer zij haar 18e jaa< zal hebben bereikt. 13. De instelling von vaste collegiëni van advies en bijstand nan de Regeering zal geschieden bij de wet, die tevens hun benoei ming, samenstelling, werkwijze en bevoegdi heid regelt. 14. Opgenomen is thans de eed (verklai ring, belofte) die een Minister bij zijn ambtsi aanvaarding heeft af te leggen. 15. Het vrouwenkiesrecht voor Ka-' mers, Staten en Raad is in de Grondwet opi' genomen f 16. De Eersle Kamer zal worden sameni gesteld volgens het evenredig kiesrecht. 17. Zij, die van de verkiesbaarheid zijn ont-i zet, kunnen niet tot lid van een der Kamers, van dc Staten of den Raad gekozen worden, behoui. dens een enkele uitzondering met het oog op politieke misdrijven. 13. De schadeloostelling voor lei den der Tweede Kamer is op 5000 gebrachfJ en voor de voorzitter op 10.000. Bovendicrtr on reiskosten, eonjj eigen pensioen van 150 per dienstjaar tot cenfl maximum van 3000 en een pensioen voort weduwen en weezen (ook te verlcenen aan di<{ van gewezen Kamerleden) volgens regels dooi( de wet te stellen. 19. De z i 11 i n g s d u u r der Eerste Kamej is gebracht op 4 jaar. De leden treden tegelijk al 20. De Ministers mogen zich in de Stateni Generaal doen bijstaan door ambtenaren", 21. Ook voor de Ministers, de Regeerings* commissarissen en de in het vorig punt bedoel- de ambtenaren is de parlementaire o ru schendbaarheid opgenomen. 22. Stemmingen over personen in dl Staten-Generaal zijn slechts geldig verklaard wanneer het aantal ingeleverde briefjes, tel minste de helft plus één van het aantal ledel bedraagt. 23. De indiening van t w e e j a a r 1 ij W sche begrootingen is mogelijk verklaard. 24. Mogeliik wordt de o n t bi ix.<r d4t

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1921 | | pagina 1