DE EEMLANDER"
FEUILLETON.
(uwmispiiis z
PRIJS DER ADUERTEHÏlEil
BUITENLAND.
KOLONIËN.
BINNENLAND.
PEETJE QIRUE
20e Jaargang No. 167
'va post f y— p« weck i®* «"ekeriD«
ongelukken} f 0.17'. afzonderlijke nummer»
Vrijdag 13 Januari 1922
DIRECTEUR-UITGEVER» J. VALKHOFF.
BUREAU:
ARNHEMSCHE POORTWA»
rei INT 61X
van 1-4 regels f l.OJ
met inbegrip van cc»
bewijsnummer, elke regel meer 0.25, dienstaanbie^
dingen en Lictdadigheids-adveitcnticn voor de helft
des prijs Voor handel en bedrijf bestaan zeer
vooideeligc hepalingen voor het advcrtccren. Een»
circulaire. bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
fV
Berichten.
KABINETSCRISIS IN FRANKRIJK.
De ontslag-aanvrage aanvaard,
P or ij sf 1 2 J o n. (B. T. A.) Briand heeft pre
sident Millerond in kcnni9 gesteld met zijn besluit
pm definitief het bewind neer te leggen. Bij zijn
Ccrtrek van het Elysée verklaarde hij, dat hij
[echts aan het bestuur had kunnen blijven, wan-
ter men hem beter had gesteund. Hij voegde
bij, dat hij natuurlijk niet naar Cannes zou te-
kugkeeren, maar dat zijn ontslag stellig geen bc-
j^vaar zou opleveren voor het houden van de
(Conferentie te Genua, overeenkomstig het oor-
tspronkclijke pion,
Parij s, 12 Jon. (H. R.) Millerartd heeft
'liet ontslag van Briand aanvaard,
f P a r ij sT 2 J a n. (B. T. A.) President Mil
lerond is heden begonnen met zijn besprekingen
an verband met de crisis. Hij heeft den president
der Kamer, Raoul Péret, ontvangen, met wien
luj een onderhoud had, dat tot over half zeven
hedenavond duurde. Péret gaf den president een
.uiteenzetting van den algemeenen politieken toe
stand en hij wees Millerand erop, dat er in con-
ditutfoneelen zin niets tege was, dat Briand op
hieuw aan het bewind zou worden geroepen, om
dat hij vrijwillig zijn ontslag had ingediend, zon
der door een Kamer-votum daartoe te zijn ge
noopt. Vervolgens het geval ander de oogen
2icnder dat Briand zou weigeren het bewind weer
op zich te nemen, noemde Péret onder de poli
tieke persoonlijkheden, die in aanmerking zou
den kunr.en komen om een nieuwe regeering te
Tormen den oud-president Poincaré.
i Cannes, 12 Jen. (B. T. A.) Loucheur
kreeg hedenavond tijdens de zitting van den
Oppersten Raad kennis van het aftreden van het
kabinet. Ne de leiders der geallieerde delega
ties op de hoogte te h'ebben gesteld van de
noodzakelijkheid, in welke hij tengevolge van
Briand's aftreden was komen te verkeeren om
Cannes nog denzelfden avond te verlaten, keel
de hij naar zijn hótel terug. Lloyd George drong
er bij hem op aan te blijven tot den afloop der
besprekingen met de Duitsche gedelegeerden,
maar de Fransche minister volhardde bij zijn be
sluit om met don trein van 7.10 uit Cannes te
Vertrekken.
De Opperste Raad werd daarop aangevuld
met leden der commissie van herstel m zal van
avond na het vertrek van Loucheur het hooren
ider Duitsche vertegenwoordigers voortzetten.
Bij ontstentenis van Fransche vertegenwoordi
gers zal uit den aard der zaak geen enkele be
slissing worden genomen en pas wanneer een
nieuw Frensch kabinet ,zal zijn gevormd, zal
sprake kunnen zijn van een nieuwe bijeenroe-
Tu'ng van clen Oppersten Raad. Een deel der
rrcnsche delegatie zal Cannes nog hedenavond
verlaten. Het botste gedeelte zal morgen ver
trekken, terwijl Lloyd eGorge Zordag a.s. naar
Londen zal terugkeeren.
Briand in de Kamer.
P a r ij s, 1 2 Jan. ,B. T. A.). Briand heeft in
ïijn verklaring aan de Kamer gezegd Wanneer
Duitschland de Fransch-Engelsche entente ge
kend had zou de oorlog niet plaats hebben ge
had. Alleen de commissie van herstel heeft het
recht aan Duitschland uistel van betaling toe te
staan, maar donr Frankrijk in die commissie
roet de meerderheid heeft, is het verleenen van
een moratorium zeker. Daar het verleenen van
uitstel zeker is, komt de Frensche regeering on
voor de verdere belangen van Frankrijk. Zij
kan niet toelaten, dat het jaar 1922 nadeelig is
voor Frankrijk. Wanneer de belastingstaten ge
wijzigd worden zal zij waarborgen en toezicht
fcischen om Duitschland tot betaling te dwingen.
Briand aan Lloyd George.
P a r ij s, 1 2 Jan. (B. T. A.). Briand heeft het
volgend telegram aan Lloyd George gezonden
Tegenover de politieke omstandigheden, die ik
bij mijn komst te Parijs heb aangetroffen, heb
Sk gemeend, dai het nvj niet mogelijk was het
vooi zit torschap van den m'insierraad te behou
den en het ontslag van het kabinet bij president
Miilernnd ingediend. Ik kan dus niet naar Can
nes terugkeeren om aan de werkzaamheden van
den Oppersten Road deel te nemen. De verzoek
u dit ter kennis te willen brengen aan de ove
rige gedelegeerden en hun tevens mijn veront
schuldigingen en leedwezen te betuigen, dat ik
mijn samenwerking met hen moet beëindigen.
Wat u betreft, waarde heer Lloyd George,
het doet me in het bizonder leed de gesprekken
met u, die wij waren begonnen in het belang der
beide landen en in dat van den vrede van Euro
pa en die ik zoo gaarne tot een goed eindre
sultaat had geleid, niet te kunnen voortzetten.
Ik hoop, dot mijn opvolger ze met u zal hervat
ten en dat hij de doeleinden zal kunr.en verwe
zenlijken, die wij op het oog hadden.
Poincaré kabinetsformateur?
P a r ij 3, 12 Jan. (H. R.) Poincaré is uitge-
noodigd een kabinet te vormen. Hij verklaarde
zijn politieke vrienden te zullen raadplegen en
morgen te antwoorden.
DE CONFERENTIE TE CANNES.
Rothenou door den Oppersten
Raad gehoord.
Cannes, 12 Jan. (B. T. A.). De Opperste
Raad heeft heden te 12 uur Rothennu gehoord
over den economischen toestand van Duitsch
land. Rathenau hernieuwe zijn gisteren voor de
Commissie van Herstel afgelegde verklaringen
over de door de Duitsche regeering ondervon
den moeilijkheden bij het nakomen horer ver
plichtingen inzake de schadeloosstelling. Hij
trachtte aan te toonen, dat het deficit tusschen
den uit- en invoer geweldig is. Het eenige door
Rathenau beoogde middel tot verbetering is een
vermeerdering van de productie en den uitvoer.
Rutland's deelneming aan de
conferentie te Genua.
Moskou, 13 Jan. (N. T. A. Draadloos). In
verband met de uitnoodiging der geallieerden
aan Rusland tot bijwoning der conferentie te
Genua, schrijft Steklof in de Iswestia:
„De geallieerden willen de quadretuur van
den cirkel oplossen, n.l. een economisch ver
drag sluiten met de Sovjetregeering en de aan
wijzingen van deze tactiek zijn talrijk. De juridi
sche erkenning der Sovjet-regeering eischt de
teruggave der gebouwen en handelsschepen, die
door de Franschen en Engelschen in beslag wer
den genomen. Voorts willen de geallieerden
geen afstand doen ven het werktuig, dat zij be
zitten in de geëmigreerde witte garden."
Ex-keizerin Zita in Zwitserland.
Zurich, 12 Jan. (B. T. A.). Ex-keizerin
Zita van Oostenrijk is alhier aangekomen.
DE IERSCHE KWESTIE.
Londen, 12 Jan. (B. T. A.) De koning
heeft amnestie verleend voor alle politieke mis
drijven, die vóór den wapenstilstand van Juli 1.1.
in Ierland zijn gepleegd. Het in vrijheid stellen
dar gevangenen begint terstond.
De Zwcedsche begroeting.
Stockholm, 12 Jan. (N. T. A. Draadloos).
Da regeering heeft een wetsontwerp ingediend
voor een steunbedrag van 90 millioen kronen
ten behoeve der werkloozen. De hoofdgednchi*
van de ingediende begrooting is „zuinigheid"
De regeering stelt verhoogde rechten voor op
tabak en alcoholhoudende dronken en verhoog
de zegelrechten, belasting op onroerende goe
deren alsmede op het inkomen.
De Weensche Gobelins.
Londen, 12 Jan. (N. T. A. Draadloos.).
De wereldberoemde Oostenrijksche collectie
van gobelins zijn verpand aan een Ameri-
''aonsch syndicaat vcor drie millioen pond ster
ling. De collectie zal spoedig naar Amerika
worden gezonden. Deze Weensche gobelins,
900 in getal, vormen de fraaiste verzameling
Van dezen aard in de wereld. De tegenwoordige
waarde wordt geschat op acht millioen pond
sterling.
WILNA.
Wilna, 11 Jan. (Orient). De pers zegt, dat
naar schatting 70 procent van de ingeschreven
kiezers gestemd hebben. De waarschijnlijke uit
slag van de stad Wilna zou zijn 15 leden van
het centraal kiescomité, 2 socialisten en 1 de
mocraat
W i 1 n a, 11 Jan. (Orient). Er wordt gemeld,
dat in de stad Wilna 43490 personen gestemd
hebben op de 73950, dat is 55 procent. Waar
schijnlijk zal de landdag aldus samengesteld
MAISON WILMS,
Beekensteinschelaan 43. Te!. 237.
MENU voor 15 Januari t 1.05.
Tomatensoep, Hazenpeper, Appelmoes,
Pudding, Pompadour.
zijn: Centraal comité 45, Volksraad 25, popu
listen 20, Renaissance 12, socialisten 7, demo
craten 2, onafhankeliiken 1.
DE NOOD IN RUSLAND.
Moskou, 12 Jan. (N. T. A. Draadloos.).
Het plan tot verzending van 25 millioen poed
voorjaarslcoren naar de hongersnooddistricten
werd gewijzigd. De hongersnooddistricten zul
len thans 19 millioen poed zoaikoren ontvan
gen, o.a. acht millioen poed haver.
Moskou, 12 Jan. (N. T. A. Draadloos.).
De door den hongersnood in de provincie Sa
mara in 't leven geroepen toestond wordt al
door erger. Nauwelijks een tiende der bevol
king kan leven van hetgeen zij heeft. Door de
750 buitenlandsche hulpverleeningspostcn in
deze provincie kan maur het derde de 1 der
uitgehongerde kinderen 'worden gevoed. Tn het
geheel wordt 20 der bevolking door de bui
tenlandsche en Russische organisaties tot hulp
verleening van voedsel voorz.cn.
vmmwi ®?r»icfrnM.
/Een groot Amerikannsch kanaoJplon.
In het Ameriknansche Huis van Afgevaardig
den is een wetsontwerp ingediend om machti
ging te verleenen voor don aanleg van een
kanaal, dot de groote meren met de zee ver
bindt. De kosten zullen gelijkelijk over de Ver.
St. en Canada worden verdeeld.
Oost-lndlë.
De Volksraad en de minister.
Naar de Indische correspondent vaTv De Tele
graaf uiteenzet, heeft de Volksraad zich her
haaldelijk tegen de, van het Plein uitgaande
kleineering van zijn positie verzet. Thans is door
het Volksraadslid, den heer Kerkkamp, voorge
steld dat het college zich telegrafisch wende
tot de Stolen-Generaal om er op te wijzen
I. Dat nagelaten is het college te raadplegen
omtrent belangrijke wetsontwerpen betreffende
aangelegenheden van Nederlandsch-Indië;
II. dat in vele gevallen de door den Raad uit
gebrachte adviezen zonder behoorlijke molivee-
ring ter zijde zijn gelegd
ITT. dat de in deze door de Nederlnnd^che re
geering aangenomen houding voor den Volks
raad even ontmoedigend als teleurstellend is
weshalve aan de Staten-Generaal het verzoek
wordt gedaan, wel te willen bevorderen, dot in
de tot dusverre gevolgde gedragslijn verbete
ring wordt aangebracht.
Naar Nederland terug.
De heer W. Muurling, regeeringsgemochtigde
bij den Volksraad, gaat 'op 8 Maart met buiten-
landsch verlof.
De oud-vicepresident van den Raad van Iri
dic, generaal H. N. A. Swart, keert 25 Januari
met de Johan de Witt naar Nederland terug.
N. R. Ct.
Ib'erste Kamer.
Vergadering von Donderdag 12 Januari.
Verschillende wetsontwerpen.
Aon de orde worden gesteld de wetsontwer
pen
le. Voorziening omtrent het tijdstip van in
werkingtreding van gewijzigde bepalingen van
de Kieswet, de Provinciewet en de Gemeente
wet.
2e. Verklaring van het algemeen nut der ont
eigening van eigendommen, noodig voor en ten
behoeve van den bouw van een brug over de
Kostverlorenvoart en den aanleg van verbin
dingswegen tusschen die brug, den Overtoom
en den ontworpen hoofdverkeersweg naar Slo-
terdijk, in de gemeente Amsterdam.
3e. Verklaring van het algemeen nut der ont
eigening van eigendommen noodig voor uit-
ïicmg van het terrein der aardappclmarkt te
Xltrecht.
4e. Opleggen van voorloopige aanslagen in
de directe belastingen.
5e. Regeling van de inkomsten en uitgaven
van het Stoatsmuntbedrijf voor 1922.
6e. Wijziging van de wet van 4 April 1870,
houdende bepalirgen omtrent de uitgifte van
schatkistbiljetten enz.
7e. Verhooging van het VIIo hoofdstuk der
Staatsbegrooting voor 1920, (rente schatkist
papier).
8e. Begrooting van het fonds ter verbetering
van de kustverdediging, dienst 1922.
9e. Goedkeuring van den onderhnndschcn
verkoop van domeingrond, onder Prinsenhago
aan de stichting „Woningbouw voor arbeiders
Prinscnhoge."
10e. Aanvulling en verhooging van het tien
de hoofdstuk der Staatsbegrooting voor 1921
(voorschot enz. ten behoeve van .de N. V. Ne-
derlondsche Zuid-Afriknnnschc Stoomvaart Mij,
„Holland-Zuid-Afrika-Lijn".
11c. Onteigening ten behoeve van een spoor
wegverbinding von de Oronje-Nassaumijn IV.
12e. Aanvulling van art. 10 der woningnood
wet.
13e. Onteigening voor den bouw van wonin
gen te Krimpen aan den LJssel, ter voorziening
in den woningnood.
14e. Nadere aanvulling en verhooging van de
koloniale huishoudelijke begrooting van Suri
name voor 1921.
15e. Aanvulling van de koloniale huishoude
lijke begrooting van Suriname voor 1921 (voor-
scholten landbouwonderneming en wel koffie*
en cocaoaanplant).
16e. Nadere wijzigingen verhooging der be
grooting von uitgaven en middelen van Ned.-In-
dië voor 1921.
Bij het wetsontwerp sub Te. komt de heer
Von der Feltz (lib.) er tegen op dat hier
wijzigingen worden voorgesteld op een wets
ontwerp, dat bij de indiening van deze wijzi
gingen nog niet door beide tokken van de volks
vertegenwoordiging was aangenomen.
Spr. acht dit geheel in strijd met do Grond
wet. Goed beschouwd zijn deze wijzigingen niet
nndors dan amendementen op een reeds door
de Tweede Kamer afgedaan ontwerp en volgens
de Grondwet is de Tweede Kamer hiertoe niet
bevoegd. De heer Van der Feltz zal zijn stem
aan dit ontwerp dan ook niet kunnen geven.
De Min v. Binnenl. Zaken, de heer
Ruys de Beerenbrouck, merkt op, dat in bet
eindverslag slechts één lid bezwaren maakte
tegen de thans gevolgde wijze van handelen.
Op welke motieven deze bezwaren worden ge
grond, werd niet medegedeeld. Spr. geeft de
Kamer, aangezien hij niet op de door den heer
Van der Feltz aangehaalde juridische kwestie
was voorbereid, in overweging, over dc bezwa
ren van den heer Van der Feltz heen te stap
pen, en het wetsontwerp aan te nemen.
De heer Van der Feltz repliceerend,
dringt aon op aanhouding der behandeling van
het ontwerp. Misschien kan de minister in een
nota dan een nadere uiteenzetting geven.
De Minister kan dezen aandrang tot aan
houding niet steunen, aangezien hiertoe niet de
minste aanleiding bestaat. Overigens laat hij de
beslissing aan de Kamer.
De heer De Gijselaar (c.-h.) vraagt, of
dit wetsotnwerp niet min of meer spoedeischend
is. Spr. voor zich is huiverig om dit wetsont
werp uit te stellen, omdat dan de kans bestaat,
dat het ontwerp kan worden verworpen, als zijn
de in strijd met de Grondwet, en spr. vraagt of
dan de zaak wel in orde zal komen.
Als spreker zeker wist, dot bij uitstel het
wetsontwerp zou worden aangenomen, dan zou
hij hiertegen geen bezwaar hebben.
De heer M e n d e 1 s (s.-d.) vindt reen reden
om hel wetsontwerp aan te houden. Hij is von
meening, dat de Kamer het ontwerp gerust kon
aannemen.
De heer Van der Feltz tripliceert. Spr.
stelt voor de behandeling van het wetsontwerp
uit te stellen tot de volgende vergadering.
De Minister dupliceert.
Op een vraag van den heer de Gijselaar
antwoordt de Minister nog, dat de zaak bij
verwerping van het wetsontwerp niet zal loo-
peru
Het voorstel-Vr.n der Feltz tot aanhouding
van de behandeling wordt v e r~w o r p e n met
33 tegen 4 stemmen, waarna het wetsontwerp
wordt aangenomen met 33 tegen 2 stem*!
men.
Bij het wetsontwerp sub 4e. dringt de heef
De Gijselaar (c.-h.) aon op een spourzaonai
gebruik von het opleggen van voorloopige oan*
slagen. Ook hoopt spr. dat spoedig aan het op*1
treden van de tijdelijke inspecteurs een eind zal
komen.
De Min. van Financiën, do heer D6
Geer, deelt mede, dat van de 160 tijdelijke ini
spccteurs in het loopende jaar ongeveer da
helft zal kunnen worden afgeschaft.
Na repliek van den heer De G ijso 1 o a f,
wordt het ontwerp z. h. s. aongenomen.
Aangezien do Minister von Koloniën niet oan*
wezig is, worden de wetsontwerpen sub T4e, 15®
en 16e van do agenda afgevoerd.
Do overige wetsontwerpen worden z. h. s*
aangenomen.
De vergadering wordt hierop te 2.25 ver*
daogd tot Dinsdag 31 Junuuri, des avonds t^
half negen. t
Berichten.
De Staatscourant von gister bevat o.
de volgende Kon. besluiten:
benoemd tot officier in de Oranje Nnssauoi
L. W. de Vries, burgemeester von Borradecl;
benoemd tot burgemeester van Almkerk J. W,
Egberts;
benoemd tot secretaris von het college vort;
curatoren non de Rijks-Universiteit te Utrecht
mr. B. J. Lintelo baron de Geer von Jutphaos>
referendaris aan dc Provinciale Griffie t®
Utrecht;
op verzoek eervol ontslagen H. G. Buints al£
leeraar aan de R. H. B. S. le Alkmaar;
benoemd tot tijdelijk leeraar aan de R. H. B. S*
te Appingedam, Sappenneer en Warffum mej. A*
G. E. de Deveer te Groningen;
tot leeraar aon de R. H. B. S. te Drachten H*
D. Veenstra te Groningen;
tot idem aan de R. II. B. S. te Vcendam G«
H. Streurman te Groningen;
tot leeraren aon de R. H. B. S. te Heeroiweon
J. J. Soons on J. A. Prak, beiden te Groningen;
tot idem aan de R. II. B. S. te Steen wijk J. L»
Piok te Groningen;
ingetrokken de benoeming van II. van Tonge
ren tot onderwijzer oan de Rijks-Kwcekschool
voor onderwijzers te Middelburg en ols zoodanig;
benoemd A. de Jonge te Rotterdam;
eervol ontslogen uit den zeedienst de officiers
vlieger 2e klasse F. Verploegh Chassé;
op verzoek eervol ontslagen W. L. Bosschort
als consul-generaal von Nederland te Melbourne
en hij ter beschikking gesteld;
eervol ontslogen op verzoek de ccrste-luite*
nont op non-activiteit jhr. W.G. L. van Spongier,
het wapen der artillerie en hij benoemd tot
reserve-eerste-luitenant bij het le regiment ves
ting-artillerie;
eervol ontslagen op verzoek dc reserve-offi
cier van gezondheid der 2e klasse W. Schijven
schuurder, van het personeel van den genees*
kundigen dienst dor landmacht.
Dc conferentie tc Washington.
Men seint uit Washington aan de N. R. Cf.,
dat het plan van de Nederlandsche delegalio
om 21 dezer uit Washington te vertrekken, ia
opgegeven wegens het voortduren van de con
ferentie. Slechts de morinedeskundige Putman
Cramer keert dan terug.
Consulaire dienst.
Met de waarneming van het consulaat-gene*
raai voor den Austraüschen Statenbond *en
Nieuw Zeeland is belast de consul der Neder*
landen te Sydney, de heer S. E. Teppema.
Voorts zijn de hoeren C. v. Lede, mr. P. W<
M. J. Russel, mr. A. Rucb en G. Haitsma Mu*
lier erkend en toegelaten nis consuls van
Luxemburg, resp. te Rotterdam, Maastricht^
's Gravenhage en Utrecht.
Ingevolge koninklijke machtiging is de heef
E. Nabel erkend en toegelaten ols vice-consul
van de Vereenigde Staten van Amerika Ae Rot#
terdam.
Ontduiking tolrechten
In meerdere Indische bladen en eveneens irt
De Telegraaf von 13 December 1921 wordt be
weerd, dat de olietrust ongestoord voortgaat
buitenlandsche olie (van Serowok) binnen ons
De menschen klagen zoo dikwijls, dat ande
ren hen niet begrijpengeloof mij, er zijn wei
nigen, die het zich zelf doen.
door
VIRGINLE LOTfiLUVO.
Vlaskoopman I
Dot kon Peetje toch niet worden I
Een glimlach verscheen op zijn dierlijk gelaat
bij het vermoed voorstel, dat in zijn beneveld
brein een vonk van zelfkennis deed glimmen
„Be heb geen verstand van affairens," gichelde
bij.
„Zoo meen ikfc het ook niet," zei' de man,
„maar zie hier, Triene Mostaard zij werd al
dus genaamd omdat zij mostaard verkocht
roekt al lang om haar winkelken over te laten
ze zou in een gesticht gaan. Mostaard maken
en „spekken" verkoopen is niet moeilijk. Ik
zal u de maten en de gewichten leeren kennen;
ge zult van de straat zijn en treffelijk uw brood
Jferdienén."
Het voorstel van een reis naar de maan zou
beetje niet onmogelijker voorgekomen zijn.
„Da Tc zot ware I" was zijn antwoord.
Glad af geweigerd 1
.Welaan, ga dan zelf ook in een gesticht."
.En de baan gewend zijn l" zei Peetje.
„De baan, de baan I wat voor een baan is dat
In regen en wind gaan „s c h o o i e n," nu ge
bruikte hij het geducht woord in zün veront
waardiging, „en overal veracht en vernederd
worden, soms weggejaagd als een hond I"
Peetie scheen niet te begrijpen.
„Karei Cies, als 't u belieft, belieft Ket u
toch, schiet mij wat centen voor om kleeren te
gaan koopen naar Deijnze," vroeg hij
schreierig.
„Ge zult ginder op de markt gestroopt wor
den." waarschuwde Te Leer.
En hij bedacht zich, hij had medelijden met
het eng begrip en het hulpeloos onverstand van
Peetie
„Ik zal morgen zelf met u meegaan," be
loofde hij.
„Godloon, godloon," zei Peetje met de han
den gevouwen.
En 's anderdaags keerden zij terug van Deijn
ze, Peetje in een nieuw pok. met een strooien
hoed op het hoofd, kousen en schoenen oan.
O. die schoenen I
Het was een der goocheldroomen van Peetje
geweest, eens in zijn leven een poar nieuwe
schoenen te bezitten en een hoed op het hoofd
te hebben.
Nu was dit alles en nog veel meer, als een
hoorn des overvloeds, over hem uitgestort I
Het effect v/as in tegenstelling met het ver
wachte, de schoenen drukten hem watonwille
keurig schokte hij bestendig de schouders op,
als om het frakje, waarvan de spanning hem
hinderde, af te schudden, hij, gewend aan losse,
linnen kleederdrachtmaar het ergste was zijn
hoofd, hoe gloeide het onder den rand van dien
hoed I Herhaaldelijk moesf deze afgenomen
worden en Peetje wreef met zijn hand over zijn
voorhoofd en zijn slapen, en wreef die hand toen
af op zijn lichtgrijze broek of de lichtgrijze
mouw van zijn linker arm. Hij was kieskeurig op
zijn bonden.
Hij was heel moe, toen hij het dorp naderde,
veel erger vermoeid dan als hij door hitte of
kou met een kluts aardappelen of een zak kolen
op den rug van zijn zwerftochten langs dó boe
renhoeven weerkeerde.
In den Hoel was zijn blijde intrede iéts van
belang de vrouwen kwamen op hare drempels,
de werkelooze mannen schoolden samen en al
de kleine jongens liepen hem achterna, joelefid,
juichend en roepend
„Geef mij ne cent I"
„Ne cent, ne cent, ne cent I" ging het om hem
henen.
Peetje kreeg een eigenaardig gevoel verle
genheid mengde zich in zijn zelfbewustzijn
hoovaardij en oprechte schaamte onderging hij
tevens over zijn deftige kleedij en het afgunstig
gewild ptil-spottende zijner luie, werkelooze
buren.
Hij stelde het op een draafje, vergat den vlas
koopman te danken en zelfs goênnacht te wen-
schen.
Hij haastte zich binnen in zijn huttéken,
schoof den deurgrendel voorwierp zijn hoed
op den uilgebrokkelden vloer, trok met geweld
zijn kazak uit en had de grootste moeite van de
wereld om zijn schoenen ook uit te krijgen.
Zoodra ze bij den hoed gegooid waren, kwa
men de kousen hen gezelschap houden en
Peetje verademde in de oude lompenpij, bloots
voets, blootshoofds, neergezeten met een stuk
meegebracht spek op een snee roggebrood, en
in de andere hand een flesch bier, waaraan hij
veruitgestoken gretig dronk uit den hals.
Hij wes heelemaal in zijn element.
„Als een puit in 't versch water," zei hij bij
zich zei ven, jubelend en „Wacht maar eenige
dagen, Peetje, jongen, ge zult afkomen met de
dikke beurs, er zal veel volk naar komen kij
ken I"
Peetje schudde zich van onbedwingbare
vreugd.
De vlaskoopmon hield geen wrok. Overigens
zijn eigen belangen stonden op het spel. Hij
moest zim voorgeschoten fondsen terug zien te
krijgen. Hij vertrouwde dien sul van een erfge
naam niet, Peetje liep gevaar alles kwijt te ge
raken, aleer hij terug was. Te Leer vergezelde
hem naar de stad.
De beiden keerden huiswaarts van Gent in
triomf. De som was nog beduidender dan eerst
vermoed werd. En Te Leer, de waarde van het
te beschermen geld kennend, had Peetje weten
te overreden ziin fortuintje op de Sloats-Spaar-
bank te plaatsen met de verzekering, dat hij tel
kens kon halen, wat hij voor zijn onderhoud
noodig had.
Indien alles toch moest verleefd worden, was
het best nog, zulks met orde en methode te
doen.
Peetje had toegegeven onder de verstandelij
ke oppermacht van zijn begeleider en zedelijken
leidsman, wel belust op het behouden van zijn
schat, maar zonder wilskracht, zonder de noo-
dige stoutheid om zijn eigenaarsrecht of zijn
verspilzucht te doen gelden.
Enkel had hij bedongen onmiddellijk over
honderd frank te mogen beschikken, wat hem,
hoewel noode, was toegestaan.
„Jongen, het ligt op de straat niet te rapen,
heb eerbied voor wat een onder heeft vergqard
en gespaard, verteer niet nutteloos, laat u uw
geld niet afdoen door schavuiten en slecht volk.
Weet, dat ge maar eenmaal de kans zult heb
ben iets te bezitten."
„Ik moet toch de gebuurte tracteeren," zei
Peetje.
Dat tracteeren staat nog in de geschiedboeken
van D^n Hoel vermeld als de grootste braspar
tij, die er ooit heeft plaats gehad, een paar ton*
ncn bier waren ten beste gegeven, hespen irt
schellen gesneden voor al wie eten wilde, brood
en boter in overvloed, tabak en ten laatste je*
never.
Peetje was de held von het feest en voor d®
eerste maal van zijn leven had hij zelf eert
glaasje tc veel.
Toen het natuurlijk gevolg niet uitbleef, en
drinkebroers twist kregen, en Peetje tusschen*
kwam met vredeswoorden, onbeschnofd als eert
hondgeblaf, maar uit een goed hart voortvloei*
end, werd hij weggestampt. Vuistslagen vielenf
tusschen de* strijders, waarvan er een voor eert
ander bestemd, hem trof, en ols herinnering aart
het feest een blauw oog naliet.
's Anderdaags waren de biertonnen uit bal*
dadig vermaak den bodem ingeslagen, de jenct
verflesschen gebroken in gevaarlijke scherven!
rondgezoaid, cn op het gras en tusschen de ne*
tels van het slroatpad lagen de weggesmeten
hespeknuisten, deels nog met vleesch oan, dooi!'
wemelende mierscharen overwemcld.
Peetje, heel beteuterd, moest bij den vlas*l
koopman bekentenissen doen en geld vragerwj
Hij had niets meer. De laotste overgehoudert"
vijffrankstukken waren uit zijn vestzak verdwe*j
nen, hij begreep niet hoe.
Hij kon toch niet zoo dadelijk weder van d®
post afhalen, wat er nog geen vierentwintig
uren was geplaatst.
Met vaderlijke vermaningen kreeg de aanzoe<
ker weer von den vloskoopman een voorschot/
Hij beloofde zuiniger te worden en ging ort
brood.
(Wordt vervolgdji