AMERSFOORTSCH DAGBLAD
N@d. Munt 10 cents sigaa:
Inius 3 cents sigaret
e
e ui
o
De Nederlandsche Kegelsport;
m
m
m
O
w
m
m
m
k:
Mi
9
m o)
O
m
m
m
m
m
m
m
m - w
m w -
m
m w
m i
m
m m
m
m
m
m
mm
w
pTRA «OMMtff
VRIJDAG 16 JUNI 19
STATIONSTRAAT
hoek
VLASAKKERWEG
STATIONSPLEIN
KIOSK.
o
e
3
O
2; s j ïw
W
l£l
Ui
e
S
lm
73
s
UJ
O
X
fis .«te
r-
"L-
ls dat kegelen nu eigenlijk zoo'n geweldige
jcunst, vraagt men dikwijls, is 't niet meer
ie doen om eens genoegelijk een glaasje bier
jS drinken en een vrij avondje onder zijn
yrienden door te brengen, dat men dezen
iak van sport beoefent?
Mijn antwoord daarop kan zijn Ja en neen.
Zeker, kegelen is kunst d. w. z. om datgene
te bereiken wat men zich voorstelt n.l. 't
hoogst aantal kegels om te werpen, daartoe
behoort routine, kalmte en berekening.
Een ieder die onze populaire sport beoe
fent, zal dat met me eens zijn. Natuurlijk,
bij kegelen spreekt ook 't geluk een woordje
mee, maar mag ik vragen is dit soms niet
geval ijl allo andere sportafdeelingen?
Kan men ook niet bij biljarten, voetballen
önz. enz. spreken van pech en geluk? Zij
die meenen dat 't kegelspel bestaat in 't
op de plank houden van de ballen, waar
moe men werpt, slaan de plank mis, hoe-
Wel het natuurlijk een eerste vereischte is.
Kijk eens op een wedstrijd naar een Clifford
!pf een Nieman, dan krijgt ge een kijk op ons
spel.
Wat de vraag betreft of kegelen niet meer
ÜS een sport om zwelgpartijen te houden en
Als antwoord aan hen die zich vasthouden
Aan de meer dan conservatieve idee dat onze
Sport aanleiding geeft tot excessen in bac-
Chö, wil ik opmerken, ga eens naar wedstrij
den kijken, Amersfoort biedt daarvoor een
prachtgelegonheid en oordeel zelf.
In den tegenwoordigen tijd, nu de gehee-
Je kegelsport is georganiseerd en 't spel be
oefend wordt op een serieuse wijze, kunnen
dergelijke ouderwetsche opvattingen ons
pigenlijk weinig deren. Zij die getuige zijn
geweest van concoursen in groote steden en
elders, zij die korps- en bondenwedstrijden
hebben aanschouwd en den werkelijk har
den strijd hebben gadegeslagen die dan ge
streden wordt, zullen moeten toegeven, dat
al mogen dan op clubavonden eens excessen
.Voorkomen, dit nog geen aanleiding mag zijn
ipnze zoo populaire sport te kwalifceeren als
minderwaardig, 't geen nog maar al te dik-
jfrijls 'gebeurt.
Laat deze kleine causerie, die ik hier houd
medewerken, om hen die onbekend zijn met
kegelspel, do oogen te openen, laten zij die
^ooroordeelen hebben en die zoo gaarne af
breken, waar op te bouwen is eens hun be
langstelling toonen door een kijkje te nemen
pp de wedstrijden van den Amersfoortschen
Kegelbond. De gelegenheid is er. Ze zullen
zeker een ander oordeel vellen over een sport
'die in iedere stad, in iedere kleine plaats
zelfs wordt beoefend en die sinds de oprich
ting van den Nederlandschen Kegelbond een
geweldige vlucht heeft genomen.
Onze kegelsport is een nationale sport, die
Soor duizenden beoefend wordt, jong en oud,
'dames zoowel als heeren.
Was er vroeger van organisatie geen spra-
f e, was *t vroeger mogelijk dat iedere café-
f baanhouder wedstrijden kon uitschrijven,
waarbij regeling etc. vaak veel te wenschen
jóverliet, thans wordt door den N.K.B. alles
jgeleid en geregld en behooren de wantoe
standen tot 't verledene. Ons land telt mo
menteel 26 bonden en pl.m. 500 aangesloten
'clubs. Aller belangen worden thans be
schermd door den Ned. Kegelbond met dit
'gevolg dat wat organisatie betreft de N. K.
B. met den besten sportbond in ons land
kan wedijveren.
Wat het kegelspel betreft, ik heb reeds ge
memoreerd dat 't niet genoeg is den bal op
.<je plank te houden, hoewel dit voor begin
nelingen natuurlijk een eerste vereischte is.
De finesses van 't spel leert men door ge
kegelde oefening. Enkele opmerkingen zijn
hier wellicht op hun plaats.
Begin met een bal te wei-pen die ge han-
teeren kunt, 't zij met, 't zij zonder gat
Neem een houding aan die u gemakkelijk
Is met of zonder aanloop. Ge kunt dit later
nog veranderen indien 't een of 't andere u
iiiet bevalt.
Kijk met *t weggooien van den bal niet
steeds naar de kegels, deze loopen niet weg,
jnaar naar de plaats van de plank waar ge
den bal neergooit. De zoogenaamde opzet is
van 't grootste belang.
't Gooien naar links of naar rechts, met of
zonder effect, leert ge later wel. Allereerst
fcaoet getracht worden den bal op de plank
te houden. Leer onthouden waar ge den bal
werpt en probeer dit steeds op dezelfde ma
nier te doen. In 't begin wordt veel zooge
naamd middenhout gegooid, maar dat hin
dert niet.
Vraag indien ge van een club lid zijt steeds
naar voorlichting en gooi niet op eigen ge
zag indien ge leek zijt. Als ge geoefende spe
lers onder uw clubgenooten telt, zullen deze
u gaarne zeggen wat te doen, van hen kunt
ge veel leeren.
Om niet al te veel plaatsruimte te vërgën
Wil ik besluiten met enkele historische bij-
kon derheden omtrent ons spel.
Men kan ongeveer nagaan met vrij groote
•juistheid dat reeds in de 15e eeuw 't kegel
spel in ons land zijn intrede heeft gedaan.
't Spel werd toen evenwel anders gespeeld,
plaatste 9 of meerdere kegels zoo maar
iop den grond in de open lucht, waarna met
Jcleine houten* balletjes getracht werd deze
Kegels om te werpen. Een plank werd niet
gebruikt. Dit spel werd beoefend zoowel
voor dames als heeren.
In dé 17e eeuw was 't kegelspel in Duisch-
jflnd, Nederland, Frankrijk, Rusland, Zwe
den, Italië en Zwitserland alsook in Enge-
land zeeï'dleejmëén bekend, hoewel in al
deze landen verschillend gespeeld werd.
Meestal varieerde 't aantal kegels. Eerst in
de 18e eeuw waren 9 kegels 't gewone getal
van 't spel, al heeft men ook nog wel eens
getracht dit getal uit te breiden (17).
Zooals gezegd, werd 't sp' l beoefend in de
open lucht. Toen men evenwel overging tot
't leggen van banen en plateau's waarop de
kegels stonden, bleek 't al gauw dat 't on
mogelijk was buitenshuis 't spel behoorlijk
te beoefenen, daar deze banen en plateau's
die van hout gemaakt waren, natuurlijk aan
elke temperatuursverandering onderhe\i°r
waren. Zoo kwamen de kegelbanen in do ca-
fó's tot stand, oorspronkelijk nog vaak ge
brekkig ingericht; Men gebruikte vroeger en
trouwens hier en daar ziet men 't nog, pla
teau's waarop de kegels stonden in een krin
getje. Van patent kegel was toen nog geen
sprake terwijl thans voorschrift is dat men
ijzeren plateau's gebruikt met patent-kegels.
Ook aan 't leggen van kegelbanen wordt te
genwoordig de meeste zorg besteed.
Wat de beoefening van 't spel betreft met
't oog op den algemeenen gezondheidstoe
stand, vermeld zij, dat iedere overdrijving
in welken tak van sport ook, uit den booze
is, maar dit is zeker, dat waar 't spel wordt
beoefend niet overdreven en geregeld het èn
op do spijsvertering èn op slaap en harts-
working een weldadige uitwerking heeft
Lichaamsbeweging is voor een ieder nood
zakelijk en van 't grootste belang.
Moge deze kleine causerie haar. doel niet
missen, n.l. belangstelling wekken voor onze
zoo geliefde kegelsport en mogen de groote
feesten te Amersfoort een middel tevens
zijn om een pracht-propaganda te maken
voor deze sport.
J. WIRTJES,
Secr.-Penn. Ned. Kegelbond.
Kegelaars ten strijde!
Er was een tijd, dat de kegelsport te
Amersfoort druk en met succes beoefend
werd; een tijd, waarin de Amersfoortsche ke
gelaars geduchte tegenstanders waren en op
tal van concoursen menig prijsje, door hen
werd veroverd. En dok in de stad onzer in
woning zelve getuigde menige wedstrijd van
de hoogte waarop onze kegelaars stonden
en als van Aaken's toen alom bekende ke-
gelmarsch het oude vuur had aangewak
kerd, werd er gestreden tot minstens een
eereplaats op de ranglijst was ingenomen.
Het was in de nadagen van Beckering en
in den triomftijd van Nicman terwijl ook
Clifford, van Huystee, Kuyper e. a. reeds ge
vreesde mededingers waren. Men moest dus
wel een knappen bal gooien om tot de eer
sten te behooren, maar onze stadgenooten
wisten zich steeds een behoorlijke plaats te
verzekeren; wel een bewijs, dat zij er moch
ten wezen. En de concoursen uit dien tijd
in hot Valkje, behoorden tot de drukst be
zochte en ongetwijfeld tot de meest geani
meerde, waar het immer vroolijk toeging.
Na dien is er een inzinking gekomen; men
hoorde weinig meer van de kegelsport, al
werd er nog wel op de clubavonden druk
gegooid. Maar naar buiten merkte men er
weinig meer van.
Tal van concoursen werden in ons land ge
houden, maar onder de prijswinners trof
men geen stadgenooten meer aan; de spel-
kwaliteit der Amersfoortsche kegelaars
scheen ontzettend gedaald te zijn. En toch
waren er nog wel, -die alle negen wisten te
gooien, die trouw bleven aan de oude club
en gestaag doorgingen met het beoefenen de
zer echt oud-Hollandsche sport Het bleef
echter in hoofdzaak bij de clubavonden, ge
zellig om het gooien en ook om wat er bij
kwam. Toch was dat menig kegelaar niet
naar den zin, men wilde meer, men wilde
ook wel weer eens naar buiten laten zien
wat men kon. En de Amersfoortsche Kegel
bond heeft dat streven gesteund en al het
mogelijke gedaan om de Amersfoortsche ke
gelsport weer omhoog te brengen, boven het
gewone clubgooien. En als uiting daarvan
zullen we nu krijgen het internationaal ke
gelconcours in de sociëteit „Vereeniging".
Het 25-jarig bestaan der Kegelclub „Val om",
een der oudste en gezelligste clubs te dezer
stede bood daartoe gereede aanleiding en nu
zullen we van af heden tot en met 3 Juli
Amersfoort weer zien staan in het teeken
der kegelsport. Dat is een verheugend feit,
niet alleen voor de sport zelve, maar ook
voor de stad onzer inwoning, waar wel eens
behoefte is aan iets, dat eenige afwisseling
brengt in het dagelijksche leven. Daarom
een eere-saluut aan hen, die dit concours or
ganiseerden en daarmee zorgden, dat Amers
foort weken en weken ook buiten de grens
palen zal genoemd worden.
'Amersfoortsche kcgelaars, onderschat de
beteekenis van zoo'n concours niet Met het
organiseeren er van zijt ge ér nog niet. Ge
hebt te zorgen, dat de bezoekers niet alleen
'een goeden indruk krijgen van de" stad als
zoodanig, maar ook van u zelf als kegelaars.
Zorgt er daarom voor, dat er veel hout wordt
gegooid, niet alleen door de vreemdelingen,
ipaar ook door zelf, zodat in de verschil-
Tcifde wedstrijden ook FAmersfoörtsche na-
#i
73
m h
8
ÜB
H
•o
O
g
1
B%
r*
h
c N
H ÏS1 2
m
(0
Ss.
9L
I»
s
J5 f»
-j
M
O
e
s
s
JË
e
Q
<6
L.
S P
"3
H
O
L
V
BB Si y,
UJ
vrT
W
Ut Bram W
7? m
-1®,,,.
1 2, i
C B
1 s S I
x
4) "O O
4Ü&
W
Cu#
2
3<
S
m
I si BB ""W
i 5 8
men onder de prijswinnaars komen to prij
ken. Er was oen tijd, dat dat als regel gold;
zorgt gij er voor, dat die oude tijd terugkomt
en dat er weer gezegd zal kunnen worden:
in Amersfoort wordt do kegelsport druk be
oefend om de sport, zoodat er veel goede ko
gelaars zijn. Dat dc avond van 3 Juli ons
daarin niet zal telcurstcllon!
De Kegelspoi! te Amersfoort.
Nu morgen ter gelegenheid van het 25 Jarig
bestaan van de Amersfoortsche Kegelclub, hier
het internationaal kegelconcours geopend wordt,
achten wij het niet ondienstig eens een en ander
van het stedelijk kegelleven van voorheen en
thans te vertellen. Wij hebben ons daartoe in
verbinding gesteld met eenige kopstukken uit de
kegelsport, die ons bereidwillig de noodige in
lichtingen verstrekten.
Het was dan 25 jaar geleden dat de heeren
L. A. Houbaer, H. Eijsvogel, E. E. van Sweden,
A. P. Houtzaager, G. Wessels, S. Meijers, W. v.
d. Donker en C. Eijsvogel op een genoeglijken
avonds in de sociëteit „Vereesiging" besloten on
der de schoone titel van „Val Om" een kegel
club op te richten. Juist was de baan vernieuwd,
zoodat er reeds dadelijk onder groote ambitie
begonnen kon worden. Er bestond wel reeds een
oudere club „Acht om den Koning", welke de
tijd nog had meegemaakt dat men in de open
lucht kegelde, doch deze club voerde een kwij
nend bestaan, en verdween na eenige jaren uit
de kegelweréld.
Na het jonge „Val Om" werden nog opgericht
„Houdt Plank"; „U. D. I."; „Thor II" en „Wo-
dan".
In deze jaren was men nog niet in een bond
georganiseerd. Elke club was op zich zelf aan
gewezen en hield zijn wekelijksche clubavond.
In 1914, vlak voor den oorlog werd de Amers
foortsche Kegelbond opgericht, welke door do
oorlogsmisère een kwijnend bestaan leèd.
Eerst in het vorig najaar toen de competitie
wedstrijden werden gespeeld, kreeg de Bond
nieuw leven. Het bestuur bestaat thans uit de
heeren: Dr. W. A. M. Kalkman, voorzitter. B. J.
Kraal, secretaris en W. Groenhuizen, penning
meester. Aangesloten Zijn twee clubs uit de
sociëteit „Amicitia" n.l. „Acht om den Koning"
en „Coroibos"; en vijf clubs uit de sociëteit „Ver
eeniging", n.l. „Gooi Hout", „U.D. I. „Val
Om", „Houdt Plank" en „Gooi Om".
De bond is nu zeer krachtig en het is een
groote eer dat het bestuur van den Nederland
schen Kegelbond, dit jaar het Internationale Ke
gelconcours te Amersfoort houdt. Zeer veel heb
ben onze kegelaars in deze te danken aan den
heer B. J. Kraal, die hiertoe alles in het werk
heeft gesteld en thans de ziel van het concours is.
Betreffende de jubileerende vereeniging „Val
Om", zij nog opgemerkt dat deze club, behalve
het serieus beoefenen der kegelsport, nog jaar
lijks een vacantie-uitstapje maakt.
De verstandhouding der leden is voortreffelijk.
De club geniet aller symphatie en is zeer ge
wild bij haar zusterverenigingen. Het bestuur
bestaat momenteel uit de heeren: W. v. d. Don
ker, voorzitter, A. J. van Zalingen, secretaris en
H. W. J. Fortuin, penningmeester.
Het zal „Val Om" deze dagen niet aan belang
stelling ontbreken, talrijk zullen de felicitaties en
huldigingen zijn. Ook wij sluiten ons hier gaarne
bij aan, en wenschen de club veel goeds voor de
toekomst.
VAN HASSEL'.
eiulikampioenscbap van den
Ned. Kegelbond.
1909 „Phoenix", Haarlem 280 houten.
1910 „Twee Duifjes", Amsterdam 297
1011 „Genoegen zij ons Doel", Gilze
Rijen 334
1912 „O. D. I", Zwolle 294
1913~„Veendam", Veendam 290
1914 Niet verkegeld.
1915 Niet verkegeld.
1910 „Klein Hamburg", Rotterdam 270 w
1917 „Dussel", Sappemeer .....v... 283
1918 „D. O. S.", Rotterdam 299
1919 „Limburgia I", Den Haag M 359
1920 „Limburgia I", Den Haag 303
1921 „Genoegerf zij ons Doel", Gilze
Rijen 284
lndeoilng van het Concours
en Banen.
Baan A cn B. Zondag 18 Juni.
Bonden-wedstrijd om het Kampioenschap
N.K.B.
Onmiddellijk na afloop t/m Maandag 3 Julll
Vrije baan-wedstrijd, Juniores, voorrang.
Vrije baan-wedstrijd, Seniores; op alle Zon
dagen en Donderdag 29 Juni Seniores voorrang.
Baan C. Van Zaterdag 17 Juni t/m Maasdal
3 julit
Vrije baanwedstrijd, Seniores, voorrang,
Vrije baanwedstrijd, Juniores.
Baan D. Van Zaterdag 17 Juni t/m ZoudaD
2 Juli:
Pers. Kampioenschap N.K.B. voorrang.
Vrije baan-wedstrijd Dames,
Maandag 3 Julit
Vrije baan-wedstrijd, Seniores, voorrang,)
Vrije baan-wedstrijd, Juniores»
Vrije baan-wedstrijd, Dames.
Baan E. Van Zaterdag 17 Juni t/m Zondpj»,
2 Julli
Clubkampioenschap N.K.B. voorrang.
Korps-wedstrijd.
Maandag 3 Julil
Vrije baan-wedstrijd, Juniores, voorrang,""^
Vrije baan-wedstrijd Dames.
Baan F. Van Zaterdag 17 Juni t/m Zondag
2 Julli
Personccle wedstrijd, voorrang.
Vrije baan-wedstrijd. Ilamburgerteillng^ v
Maandag 3 Juli:
Vrije baan-wedstrijd. Seniores, voorrang.
Vrije baan-wedstrijd Juniores.
Jury ïoor den Bondenwedstrp
B. Groenewegen, C. L. Zeilinga, J. WirtJcS,
E. Prima, namens den Nederlandschen Kegel
bond. Ti
H. C. Klcinschmit, namens den Nederland^
schen en den Zwolschen Kegelbond.
Joh. Diepen, namens den Alkmaarschen
A. W. Schols, namens den Amsterdamschen f
J. H. C. Bauer, namens den Arnhemschen
J. van Dixhoorn, namens den Bredaschen
W. Schwarze, namens den Delftschen
H. J. Gordijn, namens den Dordrechtschen 4
A. J. Hartog, namens den Gooi Eeml.
J. M. Adam, namens den Haagschen
Joh. Jung, namens den Haarlemschen
J. M- Blaak, namens den Heerlenschen
L. J. H. de Leyer, namens den Bosschen
Fischer, namens den Kennemer K B.
S. Geerlings, namens den Oost Gelderschen
F. Mersel, namens den Rotterdamschen
H. Bentcn, namens den Tilburgschen K B.
R. H. Friezendorp, namens d. Twentschen
G. H. Figi, namens den Utrechtschen
W. Wories, namens den Z. Limburgschen
O. Rubingh, namens den Kegelbond Meppel etf
Omstreken.
