AMERSFOORTSCH DAGBLAD „DE EE M LAN DER"
Firma Fontein Schippers - Langestraat 24
ST. EÜSILIO
bij J. L SCHOTERMAN Zn., Utr.str. 17. Tel 145
A. v. d. Weg, Langestr. 23
tigenqemaakle KinietkleeÉj.
Laat üwe RACKETS repareeren
üURGENS'
PLANTENBOTER
lydiNK
Per füesch ff 1.©0S per anker ff ©5*.
TWEEDE BLAD.
VOEDZAAM
HEERLIJK
VOQRDEELJG
PHYTOPHILiWE legen schadelijke insecten of planten.
YEPMEX tegen ongedierte enz., op huisdieren en pluimvee. - Verkrijnbaar bij:
IVÜagaz.
De Dom"
Willem Groenhuizen, juwelier
Gero Zilver
Jamlepels
Fruitlepels
Suikerstrooiers
FEUILLETON.
DE GENEZER
Is Klas Goederen.
G. VAN DUIN, Jflwelier-Opticien.
20» Jaargang
No. 302
Zaterdag
24 Juni 1922
BehangerU Stoffeerderü BeddenmakerU
By zonderheden
ZONZEILEN EN MARKIEZEN
SS
ORIGINEELE
zeer aan te bevelen
Bordeaux, gewas 1917
Uit de Pers.
DE NEDERLANDSCHE POSTCHEQUE.
EN GIRODIENST.
'Aan een artikel van den heer C. A. Burgers,
.verschenen in „Economisch Statistische berich
ten" (redactie prof. Bruins) ontleenen wij het
Volgende:
Do postchèque- en girodienst werkt goed.
De ïinancicele gestie valt echter minder te
roemen, daar de verliezen veel grooter zijn
dan men zou vermoeden.
Men bedenke, dat de kosten van een
reusachtig aantal portvrije brieven ten be
hoeve van den girodienst geheel ten laste
komen van het Staatsbedrijf der posterijen
en dat andere diensten, welke dit bedrijf ten
behoeve van don girodienst verricht, veel te
laag worden getaxeerd. Zoo meent men de
kosten van den loket dienst, welke in 1921
aan ruim 1700 kantoren 4.198.6C0 stortin
gen en betalingen verwerkte, ten bedrage
van bijna twee milliard gulden voor 1922 te
mogen stellen op slechts 198,000. Hierin
zijn dan nog inbegrepen de groote kosten
/verbonden aan controle en aan de enorme
geldverzendingen, welke de-girodienst in de
boezem der administratie noodig maakt.
Ook had de dienst uit. December 1920
een vordering op den Staat van 2,398,000
wegens geleden koersverliezen op effecten
zonder dat het noodig* wordt geacht onder
•de exploitatie-uitgaven een bedrag op te
nemen ter afschrijving.
De girodienst concurreert tegen den post
dienst. Tegenover de tariefverhoogingen
van de laatste staat, dat de eerste op 1 Juli
1921 haar tarieven vrijwel heeft afgeschaft
cn hare rentevergoeding heeft verhoogd.
Alleen bij een reusachtig tegoed van post-
rekeninghouderswaarover meer rente
wordt gekweekt dan betaald, zouden de in
komsten eenigermate in staat zijn de enorme
werkelijke kosten van den girodienst te
dekken. Behalve onttrekkingen van gelden
ean de deposito banken zou hieraan groot
gevaar verbonden kunnen zijn voor 's Rijks
schatkist, waarop de verplichtingen van den
postchèque- en girodienst op de meest on
gelegen tijdstippen zullen worden afgewen
teld.
Het aantal stortingen en het aantal afge
schreven chèque's bedroeg te zomen over
1921 4.198.600 (v. j. 2.656.900), dus een
vermeerdering van 58 percent.
Het tegoed van rekeninghouders bedroeg
'uit. December 1921 138,375,000 (v. j.
107,183,400).
Niettegenstaande dus de aan den post
chèque- en girodienst verbonden arbeid en
daarmede het bezwaar voor het Staatsbe
drijf der posterijen enz. geweldig toenam,
groeide de bron, welke de inkomsten moet
leveren, slechts met 29 percent.
Onze bedenking, zegt do schrijver, tegen
een zeer groot dadelijk opvraagbaar tegoed
van rekeninghouders raakt hierdoor eenigs-
zins op den achtergrond, maar des te meer
klemt ons argument, dat zonder een
steeds groeiend bedrag van over de saldo's
meer gekweekte dan betaalde renten, de
postchèque- en girodienst via het noodlij
den Staatsbedrijf der posterijen groote of
fers blijft vergen uit 's Rijks schatkist zon
der dat dc volksvertegenwoordiging en het
publiek zich daarvan rekenschap geeft.
Ernstig moet dan ook worden gewaar
schuwd tegen de uitvoering van het voor
nemen van het ministerie van financiën de
betaalmeesters op wachtgeld te stellen en
hunnen arbeid zuinigheidshalve aan den
postchèque- en girodienst op te dragen,
B*Hchteo.
VEREENTGING VOOR NATIONALE VRIJ-
ECONOMISCHE STAATKUNDE.
Leiddraad voor de verkiezingen.
Te Den Haag heeft de Vereeniging voor
Nationale, Vrij-Economische Staatkunde een
vergadering gehouden onder lejding van prof.
dr. J. C. Kielstra, om het standpunt van de ver
eeniging ten aanzien van de verkiezingen vast
te leggen.
Het bestuur had daaromtrent een voorstel
gedaan. De voorzitter lichtte dot toe in een
korte toespraak, waarin hij wees op de matheid
in den politieken strijd en het contrast daar
mede gevormd door het geweldige belang van
de vraagstukken, die in de eerstvolgende wet
gevende periode moeten worden opgelost.
Daarbij sloot zich een aansporing aan, om in
elkg eval te gaan stemmen. Een geconcerteer
de actie voor verschillende voorkeurcandidolen
op partijlijsten kan misschien nog wel wat
opleveren. In dot verbond werd ook de vraag
besproken, wat dc bete kenis is van de vele
kleine partijen en in hoever die wellicht ook
nog iets kunnen bijdragen tot gezondmaking
van ons politieke leven.
Geciteerd werd een woord van den heer H.
Colijn over de mogelijkheid van een regeering
op breedere basis en in verband daarmede ge
wezen op het feit, dat vogels van diverse poli
tieke pluimage samenwerken bij de oplossing
van staatkundige vraagstukken. Deze vereeni
ging is evenals bijv. het genootschap voor zede
lijke volkspolitick een bewijs, dat er gezocht
wordtn aar contact tusschcn naar de partij ge
scheiden personen.
Het resultaat der discussie was dus dat het
volgende besluit werd genomen
De algemeene vergadering der Ver. v. Na
tionale Vrij-Economischo Staatkunde van Za
terdag 17 Juni in Den Haag besluit aan de
kiesgerechtigden bij de a.s. verkiezingen aan
te bevelen
lo. Ondanks de vermindering van de wanHe
der voorkeurstem toch niet per st. no. 1 van
de betrokken partijlijst tc stemmen, maar met
overleg voorkeurstemmen uit te brengen, ten
einde de verschillende stroomingen in de par
tijen tot uitdrukking te doen komen
2o. aan degenen, die op een der hier ver-
muled lijsten hun stem wcnschcn uit te bren
gen, aan te bevelen die te geven aan de hier
achter vermelde enndidaten, als zijnde degene,
die naar het oordeel der Vereeniging het
meest daarvoor in aanmerking komen.
Ar.ti-revolutionairc partijlijst Leeuwarden,
Groningen, Assen, H. Colijn; lijst Zwolle, Am-
hem, Nijmegen, 's-Hcrtogenbosch, Maastricht,
prof. dr. H. Visscher lijst Utrecht, Leiden. F.
IT. dc Monté Verloren; lijst Amsterndm, Hel
der, P. Bergmcyerlijst oDrdrccht, Middel
burg, Tilburg, anr. J. A. de Wilde; lijst Rotter
dam, 's-Gravcnhnge, Haarlem, H. Colijn
Christ. Historische Unie. Eerste lijstjhr.
nu. D. J. de Geer of ff. J. Gerretson.
Liberalen. Eén lijst in alle kieskringen, mr. R.
A. Fockema, of A. H. baron van Hordenhroek
van Ammcrstol.
Partij voor Volkswelvaart. Eén lijst behalve
v. Amsterdam, Zwolle en d cnBosch, mr. Ph.
S. dc Laat de Kuntei
Vrijheidsbond. Lij/jt Den Haag. Rotterdam,
Dordrecht, W. J. C. Schuurman lijst Amster-
damdam, Helder, Hïlarlem, Leiden, mr. J. Ger
retson; lijst Groningen, Leeuworden, Assen,
Zwolle, Welmoet Dyserinck )mevr. Wynocndts
Francken) lijst Ut recht, Arnhem, Nijmegen,
prof. dr. Ant. v Gijnlijst Middelburg, Til
burg, 's-Hcrtogcnbosch, Maastricht, mr. A-
Ha«x.
Ecnige discussie ontspon zich over de vraag
of men ook de lijsten der R. K. Staatspartij
en die der N. K. P. zou noemen in dit verband,
besloten werd overeenkomstig het bpstuurs-
voorslel dat niet te doen.
De verkiezingen en de vrijhandel.
De vereeniging „Het Vrije Ruilverkeer" heeft
een brochure uitgegeven onder den titel „Dc
verkiezingen van 1922 en do Vrijhandel". H^t
geschrift heeft niet de strekking om bepoolde
partijen aon te bevelen, maar slechts om ieder
die tot de stembus geroepen wordt, op te wek
ken, zich bij zijn of haar keuze uit den overvloed
van candidoten mede te laten leiden door de
vraag, welk standpunt die Candida ten innemen
ten opzichte van onze handelspolitiek.
De brochure geeft een bespreking van het ad
vies van de Commissie voor dc Economische
Politiek en van de beschouwingen der sub-com
missie. Daaruit wordt aangetoond, hoe groot dc
gevaren van protectionistische maatregelen zijn,
ook in de oogen van hen, die zulke maatregelen
bepleiten. Vorder wordt gememoreerd het
schrijven, dat namens onze vereeniging cn na
mens de Engelsche en Honganrsche zu erver-
eenigingen aan'de conferentie te Genua is aan
geboden.
Ten slotte worden enkele cijfers aangevoerd,
ontleend aan het onlangs verschenen tweede
deel van het verslag von de commissie von on
derzoek naar de toestanden in het bouwbedrijf,
welke cijfers helder in het licht stellen welke
groote bcteekenis dc buitenlnndscho concurren
tie heeft voor de doling van de prijzen.
EEN NATIONALE REFZÏGERSBOND.
Het Interprovinciale Comité uit de vijf uitmid
delpuntige provincies, (secretariaat: Groningen,
Heerenstront 79,) dat o.a. werkt voor de weder
invoering der kilometerkeorten, heeft nu een
uitnoodigmg gericht tot een groot aantal ver
een igingen in geheel Nederland om 7 Juli
te Amsterdam een vergadering bij te wonen
ter oprichting van een in het centrum te ves
tigen nntionnlen Reizigersbond.
Het plan gaat uit van de gedachte dat de rei
ziger in elk opzicht weerloos staat tegenover
de directie der gTOOte vervoersmaatschappij.
Bij die directie zijn aandeelhouders en beambten
vertegenwoordigd, niet de reiziger. De natuur
lijke beschermer van den reiziger, de stoot, de
regeering, is in veel gevallen niet meer in staat
den reiziger te beschermen, is vaak ook zelf:
te veel partij. De rechter kan wel beschermen
doch de reiziger dringt niet tot hem door, om
dat procedeeren voor d enindividueelen reiziger
te duur is.
Daarin wil men voorzien door te trachten een
sterke vereeniging op te richten, die dan de be
langen van den reiziger overal tegenover elke
vervoermaatschappij zal vertegenwoordigen.
Aanvankelijk zijn alleen vereenigingen op
geroepen, doch het is ook de bedoeling individu-
eele loden, liefst in zoo groot mogelijk aantal
legen een geringe contributie toe te laten opdat
de Reizigers-Bond zoo de sterkte zal krijgen,
welke zij behoeft voor de vervulling van de
moeilijke taak die haar wacht..
Vreemdelingenverkeer.
In het jaarverslag der Alg. Ned. Vereeniging
voor Vreemdelingenverkeer over 1921 schrijft
het Dag. bestuur o. m.:
Varkensmarkt
- Amersfoort.
Speciale aMeellns;
Maicnn WAN F IRA ERE RU.
Maison VAN EIMEREN.
Coillciir Po.miclionr Collicuse
WIJERSSTKAAT I I. - Tel. 205
Hoogst Modorno Salons voor
1>AH ESen 1IEERDN - Manicure
Magazijn van Parfumurioën on
Toilot-Arlikolon.
BADINRICHTING
ZGLF3 'T KLEin^TE. OHDCRDEEI-DER
"'"""is HET RE1SULXAAT m
VAH JAR-ELT-ti^AMGE.
PBAKTUJ;
rABRiE.rsE.ri III
I AM elpofoortIIII
„Moeten wij cencrzijds dankbaar gestemd zijn,
dat Holland nog behoort tot de landen, die een
„Edelvaluta" hebben, anderzijds weerhoudt dat
echter een groot deel vun onze vroegere bczoef
kers om hier te komen, terwijl de Engelschen en
Amerikanen, die in Nederland veelal eerst ver
schijnen na hun bezoek naai Oostenrijk, Itnh'Ö
of Duitschland, en daardoor in de gelegenheid
zijn vergelijkingen te maken, den indruk krijgen,
dat allo prijzen hier zeer hoog zijn
Vergelijkt men evenwel de prijzen, die men te
genwoordig in de hotels moet betalen, met dio
van vóór den oorlog, dan zijn deze miet in de
zelfde verhouding gestegen uls dc looncn, le
vensmiddelen, brandstoffen, belastingen en^
zoodat wij in dat opzicht een gunstige uitzonde
ring maken in vergelijking met het buitenland."
Om onze hotclcijfcrs in het buitenland be
kend te maken, werden „folders" samengesteld,
hotellijstjes met vermelding van prijzen voor
kamers met ontbijt, déjeuner, diner cn pension
in verschillende hotels im plaatsen, die veel door
vreemdelingen bezocht worden. Deze folders
werden als reclamemateriaal naar het buiten
land gezonden.
Het verslag betreurt het echter, dat eenigo
hotelhouders zich niet geheel hielden aan do op
gegeven prijzen, of voorgaven van die hotelprij-
zon niets af te weten.
Een vreemdeiimgenstntistiek, met medewerking
von autoriteiten van 54 gemeenten aangelegd,
wijst uit, dat in 1921 ons land werd bezocht door
4913 Amerikanen, T0I07 Belgen, 36480 Duit-
schers, 634T Engelschen, 2896 Fronschen cn
8145 personen van verschillende nationalitei
ten.
De rekening sluit in ontvangst cn uitgaaf mei
108.183.37.
Dc regeering heeft hnnr jnorlijksch subsidlf
van 25000 op 35000 gebrocht; de spoor
wegen drogen 15000 bij.
De inkomsten moeten sterk toenemen, wil men
blijven voortgaan, zooals in T92I werd gewerkU
Nosokémos.
Te Amsterdam is de jaarvergadering gehou
den van Nosokomos, Ncd. Ver. tot bevordering
van de belangen van Verpleegsters en Verple
gers. Na de opening door de presidente werd
met algemeene stemmen besloten tot aanslui
ting (bij het Alg. Ncd. Vakverbond. Hierna hield
Zr. B. v. d. Sprenkel, secretaresse van Nosokos-
mas, een uitvoerig referaat over de noodzaak
van vakonderwijs voor de verpleegden, waarna
een motie werd aangenomen, waarin bij de leden
der Tweede Kamer en de ministers van Arbeid
en Onderwijs er ten sterkste op wordt aange
drongen, de opleiding der verplegenden tot wet-
37
door
ROBERT HERRICK.
„Waarom hebben ze hem laten gaan?'
De dokter haalde de schouders op.
,,'t Is een Italiaan op de eene of oudere
manier heeft hij van de plaats hier gehoord en
is zeker ontsnapt ze letten niet erg op zie
ken daar in zoo'n kamp van wegwerkers."
„Ze moeten daar hun eigen dokter hebben,"
hield ze koppig volze was uit haar humeur
<>mdat de zieke stoornis had gebracht in den
dag, die zoo prettig beloofde te zijn.
„Ja, dat moest ook, maar ze hébben er geenl"
«ei hij kortaf
Dien avond zou de jonge vrouw haar man nog
beter leeren begrijpen. Na het avondeten was de
dokter nog even naar zijn nieuwen patiënt gaan
kijken en met stijgende onrust wachtte zij op
hem. Toen hij eindelijk terugkwam straalde zijn
gezicht, zooals zij dat slechts een paar maal
gezien had, toen zij te zamen hadden ge-
«taan in de morgenschemering aan den voet van
dén Macatawa en ewinri toen zij voor
eerst hun eigen huis waren binnengegaan. On
willekeurig haatte zij het denkbeeld, dat iets bui
ten haar zelf om, de macht had, dal licht in zijn
oogen te ontsteken, 't Was puur egoisme en
trots, die hem nu zoo opwonden. Het idee, dat
die arme stumperd, in zware koorts hem in zijn
ellende gezocht had, zooals een stukje staal
naar de magneet trekt, omdat het niet anders
kan, vleide hem. En zijn ijdelheid werd ge
streeld omdat het blinde instinkt om hulp te
zoeken dit verwaarloosde schepsel al die mijlen
door dikke sneeuw had doen gaan, zonder zelfs
de taal van het land te kennen, om eindelijk in
zijn armen ineen te zakken. Het was zooals het
water naar het meer stroomt of zooals een kind
in angst naar zijn ouders loopt, het vertrouwen
had hem geleid.
En de noodzakelijkheid om dat vertrouwen
niet te beschamen om zijn macht te gebrui
ken deed zijn oogen schitteren, bracht hem
in dien toestand van opwinding, zooals bij he
denavond was.
Half spottend zei ze
„Zoo, dus nu heeft je mooie, nieuwe barak
een bewoner
„Ja riep hij luid, en hij liep heen en weer
met groote stappen, zooals hij altijd deed in
oogenblikken van opwinding. „Ja, ik wist wel,
dat het noodig zou zijn DiDt is nog maar
de eerste patiënt maar nu zullen er meer
komen I"
„Ben Je van plan je heelo leven hier te blijven
om houthakkers en wegwerkers te verzorgen?"
Zij vroeg het hem plotseling op den man af,
zonder er bij te denken hoe hard haar woor
den klonken.
De koele, korte manier waarop hij haar ant
woordde, deed haar schrikken.
„En waarom niet Houthakkers en wegwer
kers hebben me blijkbaar noodig, even zoo
goed als ElDOrt aC.,
„Of ik I" vulde ze bitter aan.
„Je schijnt de zaak niet te begrijpen," ver
volgde hij en hij traohttte kalm te spreken zoo
als hij tegen een kind zou doen. „Iedereen, die
mijn hulp noodig heeft, die mij hier in de bos-
schen komt zoeken, zal die ook vinden. Daar
om leef ik op deze manier dut ik mijzelf er
heelemaal aan geven kan en me niet voor
geld go verkoopen, zoouls ik zou moeten doen,
als ik in de maatschappij leefde. Be ben vrij I
Be zal de bron de oude tooverkracht
weer teruggeven ik zal genezen I"
Op dat oogenblik werd haar ijverzuchtig
vrouwenhart tot zwijgen gebracht, want ze was
bang voor de uitbarsting, die zij zelf had uitge-
Hebt IJ al eens kennis gemaakt met
onsje artikelen. Bij een billijken
prijs verkoojpen wij uitsluitend
lokt, voor het vuur dat verborgen smeulde in het
hart van haar „Wildo"
IX.
De zieke Italiaan was de eerste patiënt in het
hospitaal, het eerste slachtoffer ook van een
epidemie. Na den gezonden, kouden winter, kwa
men er verscheiden gevallen van longontsteking
voor in het distrikt, zoodra het natte seizoen
was begonnen. Het scheen wel alsof de kwaad
aardige infectie, die ontstaan was in de over
bevolkte arbeiderskampen, nog heviger optrad,
wanneer zij toevallig daarbuiten in de wildernis
nieuwe slachtoffers maakte. De bosschen en
het meer vormden geen afsluiting tegen de
besmetting. De kwade koortsen vonden hun weg
overal, waar een paar houthakkers samen waren
of een kamn van iagers of wegwerkers zich
bevond. Ofschoon de mannen er op het oog
stevig en gehard uitzagen, waren ze een ge
makkelijke prooi voor de besmetting, doordat
zij sliepen in benauwde en overbevolkte hutten,
waar zij voortdurend bedorven lucht inademden
terwijl hun voeding zwaar en meestal slecht was.
Heele kampen werden door de ziekte aange
tast.
Tegen het eind van April waren de acht bed
den van het nieuwe hospitaal alle bezet, en zelfs
de oude hutten waren weer geopend. Nieuwe
patiënten werden van verafgelegen kampen, op
sleden, door mannen getrokken, aangevoerd.
Voor den dokter was het onmogelijk om alleen
met Jack's hulp zoovelen te verzorgen, en daar
om werden er een paar verpleegsters aange
vraagd van de nonnen uit het klooster St. Anna.
Helen zag de in het grijs gekleed» vrouwen met
de groote witte kappen af en aan loopen tus-
schen de kale boomen in het dal.
Holden werkte hard, nacht en dag, en maakte
lange tochten naar de afgelegen kampen in
het distrikt. Maar eindelijk ging hot werk ook
zijn krachten te boven de zieken moesten tij
den zonder eenige hulp, alleen in hun eenzame
hutten blijven liggen. Op een avond toen hij na
donker thuiskwam, doodop en afgewerkt, zei
hij tegen zijn vrouw
„Ik heb een boodschap gezonden naar dat
sjonge broekje" om hier te komen en me te
helpen."
„Dr. Percy I" riep ze uit.
„Ja," zei hij kregel. „Iemand moet er hier blij
ven als ik word uitgeroepen Misschien
komt hij niet eens, maar als hij werkelijk goed
wil, dan is hij verstandig en grijpt deze gelegen
heid aan."
Helen dacht aan het gezellig*», drukke leven
in de stad, waartoe de algemeen bekende jonge
dokter behoorde, en zij twijfelde hard of hij aan
den oproep uit de wildernis, om te komen hel
pen, zou gehoor geven in dezen lijd van het
jaar. Maar ze had hem verkeerd beoordeeld. Hij
verscheen, tegelijk met het telegram, dat zijn
aankomst meldde, diep in een pels gedoken en
hij deed vreemd in de wildernis met zijn stadse
kleeren aan. Maar gauw had hij zich ingebur
gerd cn hij stortte zich hals over kop in he«
werk, dat hem wachtte. Na den avond van zijn
komst zag Helen hem alleen maar uit de vertq
zooals ze de nonnen zog, vlug heen cn weei
loopend over de besneeuwde paden van he'»
kamp. Haar man scheen bijzonder blij met zijn
komst.
„Dat kereltje is werkelijk heel veel waard,"
zei hij. „Hij is nu eenmaal in de wieg gelegd
om te doen wat een ander hem zegt om een
trouwe knecht te zijn."
En ze begreep, dat dat was wat haar man
noodig had.
De jonge vrouw werd intusschen aan haar lot
overgelaten, zij stond buiten het werk van haar
man en leefde stil boven op de klip. Eerst had
zij een zwakke poging gedaan om te helpen,
zij ging beneden in het drukke kamp, maar haar
man had haar beknord om haar roekeloosheid
voor het nieuwe leven, dat zij bij zich droeg. Nu,
meer dan ooit, scheen hij haar als een heilig©
in een nis te willen plaatsen, om haar veilig en
zeker te bewaren voor de gevaren en moeiten
van het leven.
(Wordt vervolgd).
Magazijn „VEDEA"
Langestraat 116. JOH. t. DIJK
Per snaar f 0.50 en f 0.60