DE EEMLANDER"
PilllS M ADHtfj met inbegrip van ecu,
BUITENLAND.
Ll'kirondelle
.0
FEUILLETON.
Ibi cfers ^1aalstlro©hrs
LAANTJE 3.
21b Jaargang Ne, 83
post i Jwv% pet weck (met gratis verrek er mg
ongelukken) f 0.17&, abjmdcrlykc nummers
j 0.0X
Vrijdag 8 October 1922
DIRECTEUR-UITGEVERi J. VALKHOFF,
BUREAU:
arnhemsche poortwal za.
POSTREKENING N® 47910. TEL. INT 513.
bewijsnummer, elke regel meer f 0.25, dicnstaanbic?
dingen en Llcldadigheids-adveitentiifn voorde helfl?
der prijs. Voor handel cn bedrijf bestaan zee^1
voordccligc bcnalfneen voor hef advcrtccrcn. Ecne
Circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
Politiek Overzicht.
Het heelt zijn bezwaar over den octueelen toe-
fcaïtd in het nabije Oosten met betrekking tot
Be conferenie van Moedania te schrijven. Hoe
pel een niet-officieel telegram uit Constantino-
pél al heeft gemeld, dat de confereerende ge
neraals reeds tot overeenstemming zijn geko
men, laten de uiterst beknopte Frnnsche en En-
ïelsche communiqués, ol gewagen ook die van
|en bevredigend verloop, zich eenigszins minder
ftositief uit. De Kemalisten zouden in beginsel
file geallieerde nota hebben aanvuard en Ismet
pasja zou order aan de Turksche troepen hob-
Jbon gegeven or voor te zorgen, dat olk contact
rot de Engelschen) wordt vermeden. Volgens
Piansche communiqué kon de conferentie ten
Jppzichte van het meeiendeel der artikelen over
feenstemming bereiken. Allee# zou ei
fcog moeten worden gepraat over de Turksche
bezwaren, die van niet-furidamenteelen aard
Ivorden genoemd. Of men 't ook op dit stuk van
0aken eens werd, is nog niet bekend. In allen
gevalle: een vreedzame oplossing wordt van
Srele kanten mogelijk geacht. Men zou hieruit
pus kunnen afleiden, dat de Kemalisten geen
Bteil standpunt hebben ingenomen. Zouden zij
misschien zich soepel hebben betoond, nadat
'perst de Engelschen concessies van belang heb
ben gedaan Een hardnekkig gerucht dienaan
gaande wordt door de Matin gemeldop de
fconferentie te Moedania zouden de Britten, naar
{Verluidt, goed hebben gevonden bun troepen le-
Jtug te trekken van Tsjanak naar de Europeesche
jDevers van Gollipoli. De Turken, van hun zijde,
iouden als contraprestatie de neutrale zóne aan
Sflen Bosporus en de Dardancllen geheel ontrui
men. Dit zijn echter nog geen officieel erkende
leiten, docli slechts on-d its. Men cient ze, al
in beginsel de juistehid eervan niet onrnoge-
Bik. onder voorbehoud te aanvaarden. Ditzelf-
0e geldt ook van hetgeen de Chicago Tribune
meldt, een Amcrikaansch blad, waarvan men de
berichten steeds critisch moet lezen. Volgens dit
prgaan zou reeds in den avor.d van 3 October,
Sus den eersten conferentiedag, aan boord van
0en Franschen kruiser Edgar Quinet een vocr-
loopige oveieenkomst met de Turksche natio
nalisten zijn aangegaan. De strekking daarvan
zou zijn, dot de Grieken in een tijdsbestek van
tien dagen Thracië tot aan de Maritza moeten
Ontruimen, Adrianopel inbegrepen. Het leger
tier Kemalisten zcu evenwel pas, nadat het vre
desverdrag zou zijn geteekend, Thracië mogen
bezettenvoordien zou het land onder bestuur
Xebben moeten staan van Engelsche, Fransche
In ïtaliaansche troepen. Mochten de Grieken
(Weigeren lhracië te verlaten, dan zou de Brit-
Bche vloot, gesteund door een intergeallieerd
bskader, de Grieksche havens blokkeeren. Te
kens zouden de Kcmalistische troepen dan de
jeeëngten over mogen steken om de Griken uit
(lhracië te verjagen. Van Kemalstisrhe zijde zou
#jn toegestemd in 't verblijven der gealli.erden
In Consfontincpel, totdat de vredesonderhande-
fipgeii definitief haar beslag hadden gekregen.
Inmiddels zouden do burgerlijke Kcmalistische
overheden zich onverwijld te Constantinopcl mo
gen inslalieeren. De hoofdstad zou aldus komen
♦e staan order het gemengde beheer van de ge
allieerden en de Turksche nationalisten. De En
gelschen en Turken zouden zich wederzijds ver
plichten de neutrale zones te ontruimen. Men
giet, dat dit laatste détail van 't Ameiikaensche
\>ind klept met het door de Matin gerepro
duceerde gerucht. Van deze voorloopige over
eenkomst zou de verdienste teekomen aan
Franklin Bouillon. Over de kwestie der zeeëng-
len rept het telegram echter niet. V/at er van
feen en ander aan is, meet de toekomst lecren.
Dr.dertusschen wordt opnieuw het telegram uit
Athene gelanceerd, volgens hetwelk de Griek
sche gedelegeerde te Moed-anip in geen geval
mag goedvinden, dat Thracië wordt ontruimd,
ïn dit verbond zouden de lichtingen T9T7 en, 18
lijn opgeroepen. Een Duitsch radiogram mankt
Cr dan ook terecht attent op, dat vorenver-
mcld bericht in tegenspraak is met het tele
gram uit Londen inzake de vei klaring van Veni
ce! os tegenover den Amen'kaanschen gezant te
Londen, volgens welke Venizelos aan de regee-
fir.g te Athene heeft meegedeeld, dat zij voor
alles de Grieksche troepen uit Thracië moet te
rugnemen, wanneer zij v.enr-'ht, dat hij de Griek-
iche zaak bij de geallieerden bepleit.
DUITSCH LAND.
De verkiezing van den rijkspresident.
Ber 1 ijn, 5 Oct. (N. T. A. Draadloos). Naar
bericht wordt, zijn do Tegeeringspartijcn het
eens met het voorstel der regeering, dat de ver
kiezing van den rijkspresident zal worden ge
houden op 3 Dec.
B e r 1 ij n, 5 Oct. (W. B.). De Bcrl. Ztg. am
Mittag meldt, dat met groote zekerheid tc ver
wachten is, dat in de ziling van he kabinet op
heden een wetsonwerp word geredigeerd, waar-*
bij de verkiezing van den rijkspresident op 3
Dec. wordt vastgesteld.
Do tabaksbelasting.
B e r 1 ij n, 5 Oct. (W. B.). Naar verscheidene
bladen meedeelen, heeft het rijksministerie be
sloten van elke verhooging van het invoerrecht
op tabak af te zien cn de invoerbelemmering
voor tabak dadelijk op te heffen.
HET PRCCES-RATHENAU.
D.d. 5 Oct. wordt uit Berlijn aan het Hbld,
gemeld
Het verhoor van den oudsten Techow heeft
diens verdedigingssysteem, dat volkomen voor
bereid was, op de beslissende punten geheel
omvergeworpen. Zijn oorspronkelijke bewering,
dat hij tot het laatste oogenblik niet in het
moordplan was ingewijd, kon hij zelf niet staan
de houden. Zijn bewering, dat hij net met hel
plan niet eens was geweest, wordt weerlegd
door een brief, dien hij op 5 Juli uit de
vangenis aan zijn moeder schreef, en waarin hij
zeide: „U kunt mij gelooven, wanneer ik u de
verzekering geef, dat ik nooit de hand geleend
zou hebben tot een dergelijke daad, indien ik
niet de vaste overtuiging was toegedaan, dat
door deze daad, of veeleer door de politiek'
gevolgen daarvan, de toestand van ons vader
land verbeterd kon worden. Ik weet, en dat
houdt mij staande, dut u de vaste overtuiging
hebt, dat ik het voor ons vaderland heb willen
doen. Trouw lot in den dood, dat maakt den
niensch sterk en vrij. Moreel ben ik ei weer
bovenop, ik geloof, hcop en vertrouw."
Nadrukkelijk wijst hij er in dit schrijven op,
dot hij bij zijn toetreden tot de organisatie C.
zijn eerewoord heeft moeten geven, over haai
te zwijgen en te gehoorzamen.
Toen de beklaagde over het gebeurde na den
moord getuigenis aflegde, viel de gewezen rijks
kanselier Fehrcnbach hem levendig in de rede
en zeide: „Wat deedt gij toen Kern u toeriep:
„Doorrijden, wij hebben zoceven Rather.au ver
moord" I Bent u toen niet vreeselijk ge
schrokken Mijn hemel, u bent toch een jonge
man van 21 jaar I Maakte dat dan heelemaal
geen indruk op u?" Techow antwoordde een
voudig: „Wat had ik dan moeten doen; ik
moest toch verder rijden met de auto I"
De jongere broeder, Hans Techow, verklaar
de, dat hij bij zijn samenkomen met Kern cn
Fischer den indruk had gekregen, dat deze bei
den niet tegen het moordplan waren, al hadden
zij het plan van den gymnasiast Stubenrnuch
ook ironisch behandeld. Het plan om Rathenou
te vermoorden, werd ernstig overwogen. In de
dagen vóór den moord had hij zijn broeder en
de beide moordenaars nog in de autogarogc
gesproken: Het heele gezelschop was sterk aan
geschoten. Toen de beklaagde den student
Günther vroeg, wat zij in den zin hadden, ant-
oordde deze: „Wij hebben een grootsche daad
in den zin". Beklaagde meent, dat met deze-
woorden de moord op Ralher.au bedeeld werd.
Eerst in den namiddag van den volgenden dag
hoorde hij van den moord. Hij veronderstelde
dadelijk, dat Kern en Fischer de moordenaars
waren. Toen zijn broeder thuis kwam, bestond
er geen twijfel meer voor hem, of ook deze had
aan de daad deelgenomen. De kleine Techow
tracht zijn broeder echter te ontlasten. Ook hij
heeft die uiterlijke rust, waarvan re.en niet weet
of het zelfbeheersching is dan wel het zich geen
rekenschap geven van den ernst ven het oogen
blik. Terwijl de oudste Techow telkens van zijn
„kleinen broer" spreekt, zeide de jongere en
plotseling had zijn slem iets mcnschelijk warms
„Ik kende immers eiken trek van zjjn ge
zicht I Wij kenden elkaar zoo goed I"
De deskundige Pickenbach, de huisarts van
de familie Techow, deed mededeelinjjeu om
trent de geestelijke gesteldheid van den jongen
Techow. Hij acht hem geestelijk en lichamelijk
niet volkomen normaal. In zijn kinderjaren leed
hij voortdurend onder lichamelijke stoornissen,
waardoor de geheele linkerzijde van het lichaam
verschrompelde. De linkerarm is zeer abnor
maal en do linkerhand ontbreekt bijna geheel.
Door Röntgen-opnemingen is gecprrUiteerd, dat
ook de linkerzijde van de borst verschrompelt
cn ook de linkerhelft van de hersenen is aange
daan. Naar de meening van don deskundige is
de jonge Techow geestelijk eenigszins minden-
waardig. Ten aanzien von den oudsten Techow
verklaarde de deskundige, dat hij in het ouder
lijk huis altijd aan het gebruik von alcohol ge
wend v/os, dot hij zich licht onder den invloed
'van sterken drank kwam en ook zeer gemakke
lijk bukte voor den wil van vreemden.
Hierna weid de z.'tling tot Donderdag ver
daagd.
De derde dr.g ven het moordproccs-Rnthenau
begon met het verhoor van den beklaagde
Willv Günther, die de meest spraakzame der
13 beklaagden is. De verwachting, dat dit ver
hoor de eerste belangrijke onthullingen omtrent
de samenzwering zou brengen, werd verwezen
lijkt.
Günther maakte geen ernstigen en geen gun-
stigen indruk. Hij is iemand, die gewichtig doet,
cn een bluffer. Hij val overal een hoofdrol of
een lin'tcnantsrol spelen. Wanneer hij eens naar
het dept. von buitenl. zaken gaat, vertelt hij ol
zijn bek-nden, dat hij er voor dienstzaken heen
gaat. Hij heeft steeds een akt^ntasch bjj zich
en, door hij een gevaarlijk revolutionair wil
schijnen, een handgranaat, echter een, waarvan
de huls met lood is gevuld.
Hij vert lt eerst over zijn politiek verleden.
Met den T8-jarigen Stubenrnuch, zijn geestver
want, was hij intiem bevriend, Stubenrauth ver
trouwt hem volkomen en wijdt hem in zijn plan
nen in, op het doodschieten van Raibenau in den
Rijksdag betrekking hebbende. Teen dit plan
onuitvoerbaar bleek, stelde Siubenraurh voor,
Ralhenau in het huis van een bekende, waar hij
veel verkeerde, te vermoorden. Günther nam
op zich, een schriftelijke uiteenzetting van het
plan-Sluhenrnuch naar de organisatie C. te
München te brengen. Wel verklaarde hij thans,
den brief niet te hebben verzonden, daar hij geen
/j/yr "vnj&s&n
A JLiiBigCBlrnat
Aiaersloori.
csetscsss
verbinding met de organisatie C. had, maar het
is duidelijk, dat hij, blijkbaar uit vrees voor de
wraak der organisatie C., deze niet wil verraden.
Voor de eerste maal ziét men een begrijpelijk
verband lusschcn den oorsprong- van de daad en
de organisatie. De organisatie C. vernam van
Günther van het plan-Stubenrauch. Zij is reeds
ingelicht omtrent do onbetrouwbaarheid van
Günther en stuurt daarom Kern en Fischer, die
zich telefonisch met het lid der organisatie
Techow in verbinding stellen, Günther bij zich
laten komen, zijn plannen aanhooren, doch te
kennen geven, dat zij reeds een uitgewerkt plan
den zak hebl>en.
Günther verklaart, dot het gepraat omtrent
het bevrijden van gevangenen te Mainz hem
steeds een doorzichtig voorwendsel heeft toe
geschenen.
Hij schetst dan de verschillende bijeenkom
sten met Slubenrauch, Kern, Fischer en de beide
Techows. Hij kwam daarbij steeds meer tot de
ovei tuiging, dat een aanslag op Rathenou met
behulp van een auto in het voornemen lag. Zijn
eigen laak bestond nu vooreerst hierin, een ga
rage te zoeken, waartoe hij zich bereid ver
klaarde en Fischer wachtte in dien tijd op zeke
ren Tilly (hoogstwaarschijnlijk de beklaagde
Tillesen), die het geld voor de onderneming zou
bi engen.
Verder verklaarde Günther, dat hij op den
avond van den dag van den moord in den
Duitsch-nntionalen Jeugdbond met „hallo I" was
begroet. Vol eigenwaan en gewichtig doende had
Günther zich voor den moordenaar van Ro-
thenau uitgegeven.
De voorzitterGij zijt dus als een held ge
vierd
GüntherJawel
Voorz. Latei, bij het verhoor door de poli
tie, hebt rjij verklaard, dat dit maar opsnijderij
is geweest.
Günther bevestigt dit.
Do verdediger Hahn v/ijst er op, dot op den
nationalen feestavond van den Duitsch-nutitona-
len Jeugdbond de m ,<rd op Rohenau als een
onv/aaiciige daad werd beschouwd cn dat de
leider von den avond den moord met scherpe
woorden afkeurde. Günther, dien men met „hal
lo I" hod begroet, was niet ernstig genomen. Men
beschouwde he m als een soort hansworst.
GüntherJawel, men heeft mij niet ernstig
genomen I (Groote hilariteit).
Tenslotte meiv;t zich Fchrenboch in de discus
sie met de vraag, hoe het mogelijk is, dat jon
gelui een moordenaar met „hallo I" begroeten
en of men hem dan niet, als men de daad ver
afschuwde, als moordenaar er eenvoudig zou
hebben uitgeworpen.
GüntherNiet direct. (Nieuwe vroolijkheid).
Hiermee eindigt het verhoor van Günther.
De meest zekere houding nam heden de bc-
kloagde v. Salomon, een der volwasser.cn, aan.
Hij zeide den rechters openlijk in het gezicht,
dot hij den rechter van instructie bewust had
voorgelogen. Hij verklaorde met onbeschaamde
vrijmoedigheid, dat hij voor Kern, den moorde
naar van Rathenou, een dwepende vereering
koesterde, cn ook door de vraag van den voor
zitter. of men dan een moordenaar kon vereeren,
liet hij zich niet van zijn geestdrift afbrengen,
Overigens houdt ook deze jonge man er een
zeer voorzichtige tnkliek op na. Hij geeft zich
tlwns voor een ongevaarlijke tegenstander van
Ralhenau cn verklaart," dat met het uit den weg
ruimen van Ralhenau, waarover hij vroeger
heeft gesproken, geenszins het vermoorden von
laatstgenoemde was bedoeld. v
Een incident.
B c r 1 ij n, 5 Oct. (W. B.). Een Fransch ka
pitein, lid van de intcrgcollieerde luchtverkeer-
en goiontiecommissie heeft gisteravond te Wil-
mersdorf een koopman, die in 't zelfde huis
woon', lastig gevalien omdat het bij dezen al te
luidiuchlig toeging. Gedurende de woordenwis
seling drong de koopman den kapitein buiten
de deur der woning, waarop de Fronschmnn zijn
cvo'vcr te voorschijn haalde cn den onder in
de onderkaak trof. De buren kwamen tusschen-
beide en trokken partij voor hun landgenoot.
De politie onderzoekt het voorval. De koopman
heeft tegen den Fronschmnn een aanklacht in
gediend.
IERLAND.
Een arrestatie.
Dub i in, 5 Oct. (R.) Robert Barton, een
van de ondcrtcckenaars van het verdrag, die
naderhand een tegenstander van de ratificatie
is geworden, is heden gearresteerd. Hij is een
fomililid van den bekenden Erskine Childcrs.
cc lecning wordt besteed voor do economisch^!
finoncicole wcd-ropheffinp vnn Oostenrijk
dol het geld niet wordt onrjemonVt voor dd
logclijkschc uitgaven der Oostenrijk -Sc i cc.
ting.
De keuzo goot voor Oostenrijk, zei hij, tusi
schcn een jour long doorslaan van nog g.wotcü
onlbcring dan het iond sinds 1919 k leden WtL
niet vooruitzicht op blijvende verbetering on
anderzijds ontbinding cn verhongering, die hom
je.ijlt» in onzen lijd niet zouden kannen vinden
dun alleen in Rusland. Er i; geen boop voor
Oostenrijk, verzekerde Uullour, den alleen wan.
leer het er in berust die behandeling tc onder,
goon, dio betere omstondigheden in het leven
ken roepen.
Twee dingen moeten gebeuren: Oostenrijk
moet zichzelf hervormen cn hot buitenland moet
credicten geven om die hervoimingen uitvoer,
boor Ie muken. Met zal niet gomnkkclijk zijn!
voor de Oostenrijkschc rcgecring, moor het is o
hopen, dot binnen Irt jn u de don uitgevoerde
hervormingen mogelijk zullen mnken, dot do
Oostenrijkschc begroeiing een r -nwichlsloe.
stond bereikt.
Bnlfour zei er zeker van le zijn, dat de CV •-
tcnrjjksche rcgecring cn het Oostenrijkschc v 'c
zich aan die taak zullen wijden en f' it het
tont zal zijn, dat Oostenrijk zijn plnnrs tus-f'- n
de vnlken znl kunnen hernomen in vr- V, dn
spoed cn zelfrespect en dat het weer een n. u
factor in de beschaving von Europa zal w \ru
Daarna spraken de vertegen woo r^Jger.'.
Frankrijk, Italië, Tsjecho-Slowokijo, Japan,
België cn Spanje.
TSJECHO-SLOWAKIJE.
L c ©rvi ver 1 ng-ing-.
Prang, 5 Oct. (W. B.) Naar het Prager
Tageblatt meldt, heeft de vereeniging van werk
gevers in de texiiel-industrie besloten de duur-
tetoeslogen van 15 October of met 35 pet. te
verminderen. De arbeiders hebben zich mei
deze vermindering vtreenigd.
OOSTENRIJK.
De stakingen.
Salzburg, 5 Oct. (\V. B.) De onderwij
zers in stad en lande van Salzburg zullen mor
gen de staking beëindigen en weer aan het werk
gann.
Salzburg, 5 Oct. (W. B.) De huiseige
naars te Salzburg hebben besloten uit solidari
teit met die le Weenen te staken.
De Volkenbond en de credietvcrleenning.
Draadloos uit Londen d.d. gisteren:
In de zitting van den Volkenbondsraad, die de
credietverlecnning aan Oostenrijk defitief heeft
geregeld, verklaarde Balfour, dat het thans vast
gestelde hulpplan behelst het verstrekken van
jen leening, groot 21 milliocn pond sterling,
mn Oostenrijk, welke lecning door de mogend
heden zal worden gegarandeerd. De leening zou
beheerd worden door een hoogen commissaris,
aan te wijzen door den Rnad en door een com
missie, bestaande uit vertegenwoordigers der
garondeerende staten. De voornaamste taak van
den hoogen commissaris zou zijn te zorgen, dat
TURK ME.
DE KWESTIE VAN 'T NABIJE OOSTEN.
Dc conferentie te Moednnin.
Constantino pel, 5 Oct. Officieel. (R.)
De geallieerde gene raals hebben Wocnsdug to
Moede.nii eon Ismed Posjo den tekst van het
protocol overhnndtTd, Iriir.ed Pasja maakte bkn-
tegen veischillenu bezwaren, waarvan enk -o
door de geallieerde generaals werden erke *t.
Toen de conferentie des avonds werd verdaagd,
was alleen nog maar op enkele punten tr- cn
overeenstemming Leieikt. Dc conferentie w- rd
Donderdagmorgen hervat. Dc geolli - rde ge
neraals confereerden Wotv.xdnguvonrl met do
Grieksche gedelegeerden. Men hoopte heden
ot vollïdige oveieenstcmnnng te komen.
Londen, 5 Oct. (N. T. A- Draadloos'. !V
officieele berichten omtrent de confcter' «r
Moedania, die in het ministerie van buitenland*
sche zaken te Londen zijn ontvangen, zijn in
zooverre onbevredigend, omdat zij toonen, dat
dc Kemolistische vertegenwoordigers track'en
politieke kwesties op tc werpen, die buiten h^t
bestek der bijeenkomst liggen. !n de geallr o
nota aan de rcgecring van Angora, d.d. 23 Sep*
tember, werd duidelijk uiteengezet, dat het deel
der conferentie was de linie vast le steliciy
waarachter de Grieksche strijdkrachten in Oost*
Thracië moesten terugtrekken en er werd ver*
kloard, dat deze afbakening door geullicerdo
generaals zou geschieden in ove - enstrmming
met de Grieksche en Turksche militaire autori
teiten. Het lag niet in de bedoeling andere den
militaire vraagstukken te berde te krengen.
Constantinopcl, 5 Oct, (R.). Volgens
betrouwbare inlichtingen toonen de Turken zich
onverzettelijk op cnkc-le punten von beteekenis,
waarover dc geallieerden gelukkig overeenstem
men en gevoelt men dus de noodzakelijkheid
voor het handhaven van een krachtige eensge
zindheid. De bijeenkomst tc Moeduiuu zal van
daag wellicht toch op dc een of andere wijzB
ten einde komen, daur bij het ontbieken van
overeenstemming beide partijen wellicht rugge
spraak zullen motten houden met hun regee
ringen.
Londen, 5 Oct. (R.) Reuter verneemt, dat
tengevolge von het ontvangen van minder be
vredigend nieuws uit Constantinopcl vanavond
laat hoastiglijk een kobietsraod bijeen is geroe
pen.
De ontruimingsmonlregelcn der
Turken.
De Turksche militaire bevelhebbers in de neu
trale zóne, aldus een Duitsch radiogram, hebben
bevel gekregen terstond de ontruiming von het
door hun troepen bezette gebied voor te berei
den. De cavalerie in den sector bij dc Dordas
nellen is reeds op den terugtocht.
«ic-n.
De waarheid wondt, mcar niet om wee te
Potgieter.
»JU. ra
Roman van
OLGA WOHLBRüCK.
Geautoriseerde vertaling van Mevrouw
Wesselinkvan Rossum.
26
Heel duidelijk zal hij het zeggen, opdat ik
lhet vooral zal hccren I Opdat ik vooral zal we
ten, hoe slecht ik ben en ho'e weinig ik hem ont-
xic. En dan denk ik, dal het maar het beste zou
2ijr\, als ik dood was I" Zij ging nu fn de kamer
op en neer, opende de kast en de latafel,
„Och ja ik moet in de kinderkamer zijn I"
A's een slaapwandelaarster ging zij door de
Sm Jle deur naar de kamer er naast. Dadelijk
jth /op kwam zij met leege handen terug.
./.Vat moest ik ook weer, zeg het nog eens,
lïuhus
ij ging snel op haar toe, nam haar gezicht
®ls bij een kind tusschen zijn handen, streek
Ir»- beide duimen over haar slapen en zei
èt ng:
Wat zijn dat voor kinderachtigheden, Susel,
y*cei link f Nachtgcui YQpr den jc^tgen zpu ie
^pakken."
Het was als een vei schrikt ontwaken, toen zii
de oogen tot hem opsloeg. Haastig en schuld
bewust stamelde zij ,,Er zal niet veel zijn, wij
hadden juist de wasch een of twee hemden
maar morgen een glimlach vloog
over haèr gezicht, een glimlach die niet in over
eenstemming was met den ernst van het oogen
blik .morgen breng ik hem mooi, nieuw on
dergoed I"
Het was haar in de gedochte gekomen, dat
zij morgen geld zou ontvangen, geld, waarvan
haar man niets behoefde te weten, en overmor
gen zou zij ook geld krijgen en vele, vele dogen
achter elkaar I Dat gaf haar den moed terug.
Zij legde haar hand op die van haar zwager,
omknelde zijn vingers met de hare,,En je zult
hem genezen. Julius, hij zal geen pijn hebben
Hij za' niet sterven V
Nu eerst ontwaakte de angst in haar. Hij ech
ter duwde haar zacht van zich of. Maar als een
klis drukte zij zich tegen hem oen, sloeg beide
armen om zijn hals„Lieve, beste I Zeg het mij
je kunt immers alles Zeg het Otto ock, o
toe zeg het hem, dat het niet erg is ik
ben zoo bang
Zij streelde zijn gezicht met haar kleine war
me handen, drukte zijn armen tegen zich aan,
dreng haar week jong lichaam tegen hem aan,
hartstochtelijk en toch onschuldig als een kind,
dat zijn smeeken door lichamelijke nabijheid
meent te kunnen steunen.
Er trilde iets in zijn gezicht. Zijn hond, die
haar eerst ruw van zich af wilde stooten, legde
zich plotseling op heur haar.
„En dat wil vrouw, dat wil moeder zijn I"
Een groot medelijden steeg in hem op.
„Daar is nu niets aan te doen, Susel, heb ver
trouwen dat is het beste nog I"
Zij maakte zich van hem los, keek hem met
v~-"f groote stralende oogen aan 1» logde d$
-Widen tegen de v j ^Afe.in don lieven God
zooveel vertrouwen heb ik in je el tijd 1
gehad. Als in den lieven God werkelijk I"
Hij moest aan zijn vrouw denken. Of ^ie ooit
zulke woorden voor hem had gevonden Daar
waren zij nu beiden uit liefde getrouwd, hij en
zijn broer en geen van hen wist recht wat
met zijn vrouw aan te vangen. Het was mis
schien twee. misschien ook wel drie jaar gele
den, dat Elise het laatst haar armen om zijn
hals geslagen had. Hij had het nauwelijks ont
beerd en nauwelijks gemerkt maar nu moest
hij er aan denken. Misschien kwam het daar
door, dat bij ze'f zoo weinig teederheid voor
haar gevoelde. Misschien had hij haar laten
ontberen, en had zij zich in uiterlijke onver
schilligheid gehuld uit boerschcn trots of ge
kwetst gevoel Het vrouwtje hier was anders
aangelegd.
Zijn broer moest vooral op haar letten T
Hij glimlachte nauwelijks bij hare woorden.
Als had hij ze niet gehoord, zei hij„En een
deken moet je ook klaar houden, Susel."
Daarmee ging hij de kamer uit.
In de klas brandde een gasvlam, en Felix
Frank stond bij het open raam en wachtte op
den ziekenwagen.
„Wat duurt dat lang," mompelde Otto Graeb-
ner.
Heelemaal vervallen zag hij er uit, zooa'.s hij
nu op een stoel naast den jongen zat, die on
samenhangende woorden uitte. Hij leek veel
ouder dan zijn broer in zijn doffe wanhoop, met
de diepe kringen onder de donkere oogen, den
ronden rug, de loodgrijze kleur van zijn mager
gezicht.
„Je moest weer eens naar den oogspecialist,
zei dokter Graebner om hem van het steunende
kind af te leiden.
„Wat die zegt, weet ik beste kereL Zagen,
naaien. düt kunhen iullie. Maar inko
men vermeerderen, dat je niet I Dat is de
zaak.
Dokter Graebner wist weinig van de omstan
digheden bij zijn broer. Hij schrok.
Ja hoor eens is het zoo met je ge
steld Heb je wat noodig En meteen deed hij
een greep in ziin binnenzak Snel en verlegen,
want hij wist zelf niet, wat hij er in vinden zou.
„Neen, neen,, Julius, laat maar zoo ver zijn
wij nog niet. Als je niet mijn broer was dan.
Nou ja bij menschen als wij kan een ziekte
een romp worden, maar zoo kan men tenminste
goedkoop sterven."
Het getoeter van een autohoorn weerklonk, in
de voorkamer werd een raam gesloten. Felix
Frank kwam snel binnen.
„De wagen is er ol."
En hij ging naar de vestibule om de deur
voor de zuster te openen. Susanne kwam met
een pnkje ondergoed, het dienstmeisje sleepte
een deken aan.
„Zoo, Iaat mij er nu maar eens bij."
Dat was weer de korte, geen tegenspraak dul
dende toon van den dokter. Otto Graebner trok
zich zonder iets te zeggen achter in de kamer
terug. Als een voorwem sleepten zij den jongen
uit het huis als hoorde hij hem in 't geheel niet
meer toe. i
„Ik kan hem toch wel naar beneden dragen,"
zei hij. Niemand antwoordde hem.
Zuster Frederikc nam Susanne het pak uit de
hond.
„Het ondergoed zeker vroeg zij.
Zij kende dit als verlamd voor zich uit sta
ren, als plotseling een ongeluk de deur van een
stil huis openrukte. Dan moest zij dikwijls zc'.f
kasten en laden'openen, om te zoeken, wat zij
noodig had, moest met harde handen de zich
vastklemmende vingers losmaken en doof zijn
voor. luid gejammer.
„Laat mij meerijden," vroeg Otto Graebnejj.
Maar de dokter schudde het hoofd.
„Nu kan ik niemand van jullie gebruiken
morgen
Susanne sloop naar haar man en greep :ijn
hand.
„Laat mijl" klonk het hord van zijn lippen.
Hij keek haar daarbij niet aan en tiok fijn
hand terug. Zij bleef naast hem staan en werd
zeer bleek.
Even daarna viel zij op een stoel neer en
verroerde zich niet meer.
Het werd stil in de kamer. De gangdeur sloeg
dicht, een keer en toen nog eens. .Slechts het
zachte gesuis von de gasvlam, vervulde nog do
ruimte.
Susannes hoofd viel achterover en sloeg tegen
den v/and.
„Misschien word ik bewusteloos," dacht zij,
En in den eencn alles beheerschcnden wer.
alles te vergeten, aan nllcs ontrukt te ziin, '^t
zij zich door de warreling der jagende gr 'v*
ten neerhalen in een donker diep ledig
Dokter Julius Graebner wist van de vrou n
slechts, wat zij hem over zichzelve verteld^? n
wat door hun lichaam bevestigd werd. En in n
leefde een voortdurend medelijden met hen. j
behandelde hen ook riet graag, hoofdzakc
omdat hij de weekheid miste, waarop zij, v -
gens zijn meening, recht hadden en die hl t*
i woorden en uiterlijk geduld niet voldoende kort
I toonen. Zij maakten hem onzeker met al hn.e
j vragen en angsten. Zij hielden op slechts eer*
voorwerp te zijn, als zij zich met haar ijskov a
J vingers aan hem vastklemden, en met hare -
1 en doellooze vragen ,,Zal het geen pijn doer.
I „Zal ik dan heelemaal gezond worden?" Leur
I school altijd een tragische liefdesgeschiedenis
1 achter, een verwoest huwelijk.
(Wordt vervolgd),