P Hl LAG
- F 6.50.
f is.- jS»;
Boaz-Bank
Valda Paslies
't Zit
hier!
nü Peiaeynsitaat 4
Abdijsiroop
AMERSFOORTSCH
H DAGBLAD B
Adverlantiên
ESectrische Rifwieilamp,
opzetten inbegrepen.
abonnement rijwiel schoenmaken, halen en
hengen inbegrepen, éénmaal per week
L. POSIHGUWEi?, Utrechtschestr. 25
TEL, 81.
KASP2R KSDDSPJK's Wijnhandel
voor Oamss en Uiisjes
E'.n raad voor iedereen.
Handbeschermsrs
0. IWEMSi - HIKtnjUKl
Motorbootdienst „Burgemeester v. Amersfoort on 4"
AmersLort
Telefoon 674.
Wnria
ÜiWieU KeefTr
VALDA
B HET B
oen boozem van 's Lands Staatcn, totdat zij
ic den jare 1750 gtfédvoncTGfl hetzelve aan
den Prinso Erfstadhouder op tc draagen,
mei het regt van opvolging op der zelfs 11a-
komeünger e-1? dat. van de vrije jagt. gelijk
dezelve reed» ff. te Heerlijkheden van Soest,
Baarn, ter Bczfc ?a in de Leusdenscho bos-
schen aan zijne Hoogheid opgectraagen was.
Be beide Dorpen, welken aan deze Heerlijk
held leggen waren weleer onder den naam
\an Eenmes of Emm en es begrepen waarom
de plasts gezegd wordt een mijl lang 10
iijn, tcrzclver eigendom behoorde wel van
cuds aan den Bisschop en 'l Stigt, althans
voor eane \ierde; in dien gelijk waarschijn
lijk is. op rl' lijst der goederen der Utrecht-
sche Kerken bij IIcda en van Mieris te vin
den door Ilermcsche en Hennesse. Ecmnes
gemeend word: immers dat deze dorpen
van de rivier de Eem hunnen naam heb
ben. is zeker: deze nu word Hcmus en de
Ei-ome ers of Ecmlanders worden bij Bekn
Ilomani genaamd on do R kan hier zoowel
als in Amersfoort ingekomen zijn, maar in
den jare 1345, begaven die van Ecmnes zig
onder do gehoorzaamheid van Willem den
IV, Groavc Nan Holland, tegelijk den tytel
van Oosthollanders aannemende. Doch deze
apal kwam hun duur te staan, tewijl Bis
schop Jan van Arkcl hen kort daarna over
viel, en toi hunnen pligt bragt. Daarna
vielen die van Eemnps weder van den Bis
schop af en lileevcn twee jaren lang don
Hollander onderworpen; tusschcn welken
en die van 't Stigt in den jare 1348, op
eene vlakte Lopers genoemd, hij Ecmnes,
een slag voorgevallen zou zijn. waar in die
van Iv iiuies, zig onder n i idllaudschen
Hoofdman, begeeven hebbende dapperlijk
togen ilc Bisschoplijken vogten, doch ein
delijk hel nederspit delften. De Bisschop
vermecsteidc toen de plaats andermaal, en
noodzaakte de ingezetenen, den ouden naam
van Eemncssers dien zij afezworen hadden,
wederom aan tenemen en dien van Oost-
hollanders af tc leggen. Zij hadden egter
geene reden om zig tc beklagen," dat zij
wederom onder den gehoorzaamheid van
den Bisschop gebragt waren, dewijl hij hun
waarschijnlijk kort daarna, verscheidene
voorregten en stads regt en verleende. Want
wij vinden een en brief van den jaarc 1352
waarin Burgemeesters, Schepenen en Raa-
den van Eemnes hunne plaats eene stad
noemen, gelijk dezelve ook meermalen ccne
stad genoemd wordt in 't Octrooi door Kei
zer Karei den V in den jaare 1532, aan die
van Eem hes Buitendijks verleend." In 't jaar
1355, vielen die van Êemnes weder van den
Bisschop af; doch zij werden, waarschijnlijk
begreepen in den Zoen, tusschen Willem van
Beieren en den Bisschop, in 't volgende jaar
gemaakt; wanneer de eigendom der Eemnes-
scn toegekend werdt aan den Bisschop, na
dat hij, nyït zeven stoolen gezworen hadt,
dat zij hein toebehoorden.
Jo 't volgende jaar beloofden die van Eem
nes,. den Bisschop trouw te zullen blijven.
Zedcrt is er geen verschil over de Opper-
magt geweest. Wij vinden wel dat cr in den
jaare 1438 oneenigheden ontstaan zijn, doch
waarin die geschillen eigenlijk bestaan heb
ben en hoe die beslist zijn, heeft men niet
kunnen nasporen. Dit is zeker dat er ten
alle tijden twist is geweest over de Veencn
en aangewonnen landen bij den mond van
de Eem. die de Hollander zig toeeigenden;
en dat de verschillen daar over eerst uit
den weg geruimd zijn, door Keizer Karei den
V. Eenmes was in den jaare 1481,.deels door
de menigte van t Utrechtschc en Amers-
foortschc volk, zoo sterk dal het in den eer
sten aanval, bevrijd bleef van de Hollanders,
die toen uit wederwraake het stigt afstroop
ten. Het lag gelijk nog heden, geheel in de
lengte uitgestrekt, en hadt maar twee toe
gangen. Voor het overige was liet meest al
ongenaakbaar, door de moerige Vcengron-
d.'ti en afgebrokenc landen ter wederzijde
Doch de stadhouder Lalaing, wceteiulc dai
de landslieden van rondomine in den waan
van aldaar veilig te zullen zijn, met hunne
meeste Haven en Vee, derwaarts gevlugt
waren, liet niet na, de plaats met alle raagt
aan te tasten, die hij ook vermeesterde. De
Hollanders vonden cr een grootcn buit, en
leiden bij hun vertrek de plaats in Kooien.
Jn weerwil, egter van dezen ramp, herstelde
Ecmnes zich weldra in zijnen voorigen
6laat. Doch het wordt opnieuw uitgeplun
derd in 't jaar 1527, door dc Gelderschen
welke toen de stad Utrecht bezet hielden, en
van daar het stigt afliepen. Ook leedt het
veel^van den moedwil der Franrchen in 't
jaar 1672. 't ïs onzeker, wanneer Eemnes in
twee doelen gescheiden, en van eene stad tot
twee dorpen geworden is, die beiden één
Rechtsgebied hebben. Van Ecmnes Buiten
dijks, vindt men reeds gesprooken in den
gemclden brief van Karei den V. Dit deel is
xekerlijk liet oudster, ten minste zooveel de
Kerk belangt, die, bewesten den Wakkcr-
dijk omtrent een uur gaans van de Zuider
zee staat. Den tijd haaror stigtingc vinden
wij niet gemeld; mogelijk is dezelve ge
bouwd kort na bet jaar 1352; want in dat
Jaar hebben die van Eemnes van den Abt
van S. Paulus te Utrecht, onder welken zij
in t Kerkelijk stonden, vrijheid verkreegen,
ccne Kerspel Kerkte timmeren op de plaatse
cl aar zij te voren eene Kerk gehad hadden;
die waarschnijlijk, mot de Huizen verbrand
zal zijn, toen Eemnes,.door Bisschop Tan
van Arkel in kooien gelegd werdt. Dc Kerk
is groot, doch geene kruiskerk; zii heeft een
Zwaarcn Tooren die vrij hoog uitsteekt en
met twee verdiepingen en transen en van
b en moj een tamelijke spitse voorzien is.
Van hier loopt langs den Wakkerdijk Ier
ïicuerzijde een buurt Huizen, tot aan de
Kerk van Eemnes Binnensdijks aan de
'Oostzijde van den Dijk, een half uur prnans
Van de andere gebouwd, gelijk het opschrift
van eonen steen uitwijst in den jaare 1439
tot de timmeringe van decze nieuwe Kerk,
en 't onderhoud van den Pastoor, gaven de
gemccne buuren van Eemnes Binnensdijks,
gezamenlijk al hun regt en toezeggen dat zij
se i de Zuidweind hadden over.
Deze Kerk is kleiner dan die van Ecmnes
Buitendijks, doch de Tooréh is even zwaai
en vierkantig en heeft binnen oenen trans,
leen ongemeen laager top, die men naauw-
ïijks eene splitse noemen kan. In 't Koor
zag men eertijds de Wapens van den ver
maarden Rcgtsgeleerdcn, Willem van Raa-
'ch 'and, die te Eemnes gebooren was en in
*t .aar 1662 overlccdcn is. Ieder dorp heeft
ifeen bijzonderen Predikant, die Leden van
'dc Klassis van Amersfoort zijn. Ook is er
fcene statie van Roomsch gezinden. Te Eem
nes Binnensdijks zijn drie en zestig te
Eemnes 'Buitcnsdijks honderd zeven en ze-
yentig Huizen.
B.
De Bilt, T Nov. Sinds eenige weken is in
Eet seismologisch paviljoen van het Meteoro
logisch Instituut een nieuwe seismograaf in
werking gesteld, die een groote aanwinst betee-
leent voor deze inrichting. Het is een verticaal»
peismogroaf r.aar Galitzin, dienende tot tegi-
a.rcering van de verticale componente der bo-
Ifembeweging. Hiermede kunnen thans ook de
Rechtstandig uit den aardbodem stijgende tril
lingen worden opgeteekend. Ook voor de juiste
locatie van opgeteekende aardbevingen is het
«po groot r.uL
He. thans in De Bilt opgestelde instrument
heeft een geschied, r zegt de Tel.
Prins Galitzin, een bekend Russisch „grand
seigneur" en ge'cerde. hield zich voor den oor
log druk bezig met dc studie der seismologie.
Hij liet eenige scismografen construeeren, die
ook de dusver bekende groote verbeteringen
inhielden en voornamelijk door groote nauw
keurigheid uitblonken.
De instrumentmaker, die volgens de aan
wijzingen van den prins wekrte, kreeg dus wel
dra bestellingen uit het buitenland op deze toe_
stellen. Te De Bilt bezat men dan ook reeds
twee Galitzin-seismografen.
Toen de vindingen van den prins hem nu
ook tot de constructie van de verticaol-seismo-
gvaaf bruchten, bestelce het Metereologisch
Instituut ook zulk een toestel. Kort daarna brak
de oorlog uit en men hoorde niets meer van do
bestelling. Prins Galitzin stierf voor het uitbre
ken der revolutie. Na de omwenteling in Rus
land was alle contact met den instrumentmaker
verbroken. Deze dook cenigen tijd geleden plot
seling wcr in Letland op, waarheen hij ge
vlucht was. Hij toog er weer aan het werk en
eenige weken geleden kwam het lang verbeide
toestel uit Dorpat aan.
Het is prachtig afgewerkt en zal stellig voo»*
het wetenschappelijk onderzoekwerk van het
instituut zijn r.ut afwerpen.
B a a rn. Het bestuur van het fanfarecorps
„Crosccndo", directeur de heer J. H. van Dop
peren, heeft in overleg met de financieele com
missie besloten tot omzetting van het fanfare
corps in een haimoniegezelschap. Aangekocht
zullen worden'TO klarinetten, 1 fluit, I pico'o
en I contrabas, terwijl het in de bedoeling ligt
later een es-klarinet en -hobo aan te koopen.
Voor het bespelen der houten blaasinstrumenten
hebben zich reeds verscheidene muziekliefheb
bers aangemeld.
De verkoop van bloempjes ten bate von dc
Vereeniging- van Centrale Armenzorg alhier
heeft ruim f 166 opgebracht.
De slagers alhier hebben de prijzen van
het vleesch met 4 cent per Kg. verhoogd tot
dekking van de dooi hen te maken onkosten
van het slachten aan het gemeentelijk abattoir.
Doorn.
HET HUWELIJK VAN DEN EX-KEIZER.
Naar wij van zeer bevoegde zijde vernemen,
zullen de zes getuigen, die bij de huwelijksvol
trekking var den ex-keizer overeenkomstig de
bepalingen van do Néderlondsche huwelijks
wetgeving* aanwezig* moeten zijn, dc volgende
personen zijn
Mr. dr. F. A. C. graaf van Lynden van San-
denburg, commissaris der Koningin in de prov.
Utrecht; mr. J. B. Kan, secretaris-generaal
in algemeenen dienst, Den Haag; K. R. A. graaf
van Aldenburg Bentinck, te Leersum; C. L.
graaf von der Goltz, uit Arnhem; jhr. H. van
den Bosch te Leersum, en S. W. A. A. C F.
von Ilsemann, te Amerongen.
Omtrent het huwelijk van den ex-keizer deelt
men ons nog verschillende ceremonieele bizon-
derheden mede
De keizer zal getooid zijn in een scharlaken
rood uniform van het garde-regiment. Zooals
wij reeds meldden, zal de kerkelijke inzegening
in de vestibule van net kasteel p'oats vinden,
waartoe een troonhemel in de vestibule wordt
opgericht. In de ceremonie z-.l de kroning van
de prinses tot koningin zijn opgenomen.
Bij het bericht omtrent de door de soc.-
dem. rijksdagfractie aang-evraagde interpellatie
inzake de diadeem voor de bruid des keizers
merkt de „Vorwarts op Deze interpellatie is
des te noodiger, daar wij reden hebben te ver
moeden, dat de koeriers naar Dooin, dank zij
het tegemoetkomend optreden van onderge
schikte ambtenaren, faciliteiten genieten, dio
het mogelijk maken kapitaal te smokkelen. Het
toeval wil, dat tegen een der juweliers, die met
de vervaardiging van het diadeem belast wa
ren, reeds eens een 'proces wegens het smokke
len van juweelen naar het buitenland aanhan
gig is gemaakt.
Zeist. Gisteravond werd in Irene een pro-
pagondasamenkomst gehouden door de Vereen.
,,De Macht van 't Kleine", welke organisatie
de verpleging te Haarlem en Heemstede van
een 500 lijders en lijderessen aan vallende
ziekte mogelijk maakt.
Voor een vrij groote schare belangstellenden,
hoofdzakelijk dames, werd na een inleidend
woord van den weleerw. Heer Metz door broe
der J. Smit een uiteen-zetting gegeven van don
omvang van het werk der barmhartigheid in
de inrichtingen van .,De Macht van 't Kleine",
welk werk in 't laatste jaar reeds een uitgave
van f 350000 vorderde en toch noodzakelijk
moet worden uitgebreid, wil men niet velen van
de T2000 patiënten in ons land teleurstellen
bij hun verzoek om verpleging.
„Draagt elkanders losten en vervult alzoo de
wet van Christus", zoo besloot broeder Smit,
de hoop uitsprekende, dat ook uit Zeist meer
dere medewerking mocht worden ondervonden.
Door een viertal muzikale ingezetenen wer
den ter afwisseling eenige muzieknummers ten
gehoore gebracht.
De verharding en rioleering van de Driest-
laon, Antonlaan en Jagerloan is gegund aan de
laagste inschrijvers, gebr. Renes en G. Goris
alhier.
Door de ofdeeiïng Zeist van den Bond van
Ned. Onderwijzers zullen alle daarvoor in aan
merking komende organisaties worden opge
roepen tot een samenkomst, ten einde te ko
men tot oprichting van een Zeisier comité van
actie tegen de eventueele verslechtering van
het onderwijs door de voorgenomen, wetswijzi
ging
Likeurstokerij en E>i*tlllcerderii te AMSTEItl)4M.
FIHnallï A V EX STRAAT 141); HILVERSUM.
ROODE BOPDEAUXWIJNEN
BISSCHOPWIJN
per flesch
van Bordeauxwijn 1 00
Bisschop 0.70
PUNCH SIROPEN
l er flesch
Arac punch .45
Ram punch 2.45
Citroen punch 2.45
per Vz flcsch 1.25
AMERIKA NT JE.
Vraagt Hiddink's
Amerikaantje
per litersfl. 3.00.
St. Estèphé
Medoc
St. Julien
Margcaux
St -Emiïion
per flesch
0.80
1.20
n 1.50
H 1-75
2.00
SCOTCH WHISKY.
per flesch
Enig Haig 8.50
Wat-on No. 10 7.50
John Walker 9.50
Perfection 7.00
Bestellingen worden door ons Filiaal van Hilversum tc
Amersfoort zonder prijsverhooging aan huis bez.orgd. Maan
dag, Woensdag en Vrijdag. Vraagt prijscourant.
Grondig onderricht In Patroonkninpen, Maat, Confectie, Knip
pen en Naaien, Opleiding als 1ste Coupeuse, Leerares, Costu-
ntière Lingerie Coupeuse, enz.
Dames, die aan den cursus deelnemen mogen de nieuwste
costnums voor zich zelf vervaardigen.
Tevens beslaat er gelegenheid tot naaien en knippen voor
huishoudelijk gebruik grondig to leeren, een zeer gemakkelijke
constructie zonder **ekcnen, teekenen o£ schrijven. Ook voor
eerst beginnenden die geheel in het vak wenschen opgeleid te
woidan.
Dag-, avond-, speciale-, privaat- en clublessen.
Nadero inlichtingen verstrekt de directrice G. HARKINK.
Spreekuren Dinsdag en Donderdag van 45 uur van Asch
van Wijckstraat 31.
P.S Patronen naar maat en naar ieder qewenscht model
verkrijgbaar.
Wanneer eii goed gezond bloed hebt. wees er dank
baar voor en gebruik uw krachten goed. Maar wan
neer gij bloodarm zijt, en uw middelen helpen u
niet draal dan niet langer. Zet een middel weg
dat uw toch niet helpt en proheer liet eens met de
SANGUINOSE, die u zeker helpt. Laat u daarvan
nu eens niet terughouden. Hebben de middelen die
men u gegeven heelt, geholpen? Immers niet? Pro
beer dan nu eens d SANGUINOSE!
De Sanguinose maakt uw bloed gezond en krach
tig, wekt uw eetlum op maakt uw slaap diep en ver
kwikkend; uw oogopslag helder, uw gelaatskleur
blozend en fraai. Hardnekkige hoofdpijn wordt door
de Sanguinose vercreven. en dat gevoel van moeheid
en lusteloosheid waarbij U alles te veel is, wordt door
een algehcele levensopgewektheid vervangen. Gij
moet het zelf maar eens met de Sanguinose probee-
ren, dan kunt gij er zelf over oordeelen. Maar zorg
dot gij de echte kriigl en
WACHT U VOOR NAMAAK.
Sanguinose kost oer fl. 2.6 fl. 11.12 f!. 21.
Verkrijgbaar bij de meeste apothekers en goede
drogisten.
VAN DAM Co.,
De Ricmerstraat 2c/L Den Haag.
Flcsschen worden teruggenomen.
in verschillende kwaliteiten
nu
TELEFOON 132
HOUTZAAGER HEINEMAN.
DIENSTREGELING
an Amersfoort lederen
Baarn Maandag. *8 AvOQdS 5 DDP
Amsterdam Woensdag.
Vrijdag.
Iigplaati tAmcterdnniOadeaebau» T«or No. 30
Intero. telefoon 4746 N.
Hoofdkantoor te Amersfoort: Groote Spul ld b
Interc. telefoon 28.
Agentschappen:
Spakenbnrg
Bunschoten
Nil j kerk
Krmclo
Credlelen
Voorschotten op
Incassl
Cleques
Rekening-
Courant
Disconto's
Denosito's
van 3'/t tot 5 o/#
Administratie
inn raiirtclszuken
en Vermogen*.
GIJ hebt kou gevot, Uw
keel ls dik en ontstoken,
Uw amandelen opgezet
Past op I Griep cn bron»
chitls bedreigen U ernstig.
In enkele dagen kunt gij
genezen en ernstiger com»
plicaties vermijden, jIs ge
onmiddellijk Uw heil zoekt
bij de wereldberoemde
Ket krachtige middel dat onmiddellijk uitwerking
heeft bij borat- en keelaandoeningen, hoest,
heeschheid, griep, Influenza, catarrh, bron-
chiUs, asthma. Verzachtend en genezend.^,
Overal verkrijgbar. Pci Hejch f 1.90. f 3.60, f 6.-.
Eiseht ome hindteekening L. I. AKKER. Rotterdam.
Tn lokalen waar veel mcnschcn bij elkaar
komen in kerken,schouwburgen, bioscopen,
c.ifé's, etc, is het gevaar voor besmetting
der slijmvliezen van dc ademhalingsorganen
altijd het grootst. Zorgt daarom steeds een
doosje der ontsmettende Valda Pastilles bij
U tc hebben, al was het alleen maar om
een opkomende hoestbui direct te kunnen
onderdrukken en anderen niet tc hinderen.
Maar vraagt cn cischt uitsluitend dc echte-
die slechts worden geleverd, verpakt in ge
sloten blikken doozen, met Nederlandsch
opschrift en ongeschonden Nederlandsche
vvaarborgstrooTT Voor dusdanig verpakte
Valda Pastilles wo(dt alleen gegarandeerd.
Bij alle apothekers cn drogisten k f 1.—
per doos met den naam
IS ONMISBAAR VOOR ELK STADGENOOT
MET EENIGE INTRESSE VOOR HET
msm PLAATSELIJK LEVEN mm
