i
PHIS OEI MIMI I"
"buitenland.
FEUILLETON.
Bri den ^aaSstrooiri
~G£fêO ZILVER"
ALPACC&
21e Jaargang No. Ill
iDOHHEMEHTSPÜUS "ot
tooct 2 10, Idem iranco
jpc post f 5.—, p«r week (met gratis verzekering
tegen ongelukken) f 0.17*, afzonderlijke nummer»
J .05.
DE EEMLANDER"
DIRECTlUR-UITGEVERt J. VAUKHOFF. ARNHEMSCH^POORTWAL 2A.
^OSTftEKEblINO N". «7910. TEL INT. SIS,
Woensdag 8 November ÏS22
ocwüsnummcr, elke rcBcl meer 0.25, dicnslaonb e.
dmsen en Uc(dadlsheids-ad»eitenti2n voor de bclft
der priji Voor handel co bedrijf bestaan leer
woordeeüge bepalingen voor hel adverlcercn. ben.
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
De cnderwiis-Terslechterlng.
'•'oen eeuig^en tijd geleden van regeerings-
We g e werd bekend gemaakt, dat er een wets-
ior fp zou worden ingediend^ dat ledden
tpou tot technische herziening van die Lager
jpivderwijswet 1920, wekte dat bij nienvand
teenige verbazing. Het was toch van vol
doende belcendiheid, dat die onderwijswet
gelegenheid bood tot lichtvaardige geldver
spilling ten aanzien van den scholenbouw,
wat vooral in dezen tijd van moeilijke eco
nomische constellatie niet te dulden was en
(waartegen maatregelen genomen moesten
(worden.
Met te meer gerustheid werd deze technic
Hebe herziening tegemoet gezien, waar ze
Zou worden ontworpen door een minister,
die verklaard had, dat hij, ingeval hij naar
bezuiniging op 't gebied van de onderwijs-
.wetgeving wenschte te streven, daarbij één
ding op den voorgrond wilde stellen, n.l.
dat de waarborgen voor ce deugdelijkheid
van goed onderwijs, niet mochten worden
Bange tast.
Welk een ontgoocheling werd hun bereid,
S3ie vertrouwd hadden op deze ministerieele
uiispraak, toen het wetsontwerp verscheen,
immers aanstonds bleek, dat het niet blijven
zou l ij enkele technische verbeteringen van
de v. :t (die inderdaad tot gerechtvaardigde
bezuiniging aanlêiding hac'.den kunnen ge
ve?), maar dat de bezuinigingswoede dezer
regv 'u ing zich voor een goed deel mede
richtte op het onderwijs, zonder dat daarbij
het oog werd gehouden op de waarborgen
van deugdelijkheid.
Waar het 'betrof het meest belangrijke
(wetsartikel, dat van invloed is op het slagen
van i .et onderwijs, n.l. dat, hetwelk regelt het
aantal leerlingen per onderwijzer, werden
twee zoo ingrijpende wijzigingen aange
bracht, dat ieder ouder, die het belang van
goed onderwijs voor zijn kinderen inziet, ten
zeerste in onrust gebraoht moet worden.
'$7at toch is het geval? Terwijl onder de wet
van 1920 het gemiddelde aantal leerlingen
per klas 56 bedroeg, kan de herziene wet
leiden tot klassen van 50 a 60 leerlingen.
En terwijl onder de oude wet (van '20) de
gemeente- en schoolbesturen het recht had
den om de reeds vrij gunstige getallen nog
te verlagen door 't aanstellen van z.g. sur-
numeraire onderwijzers (een recht, waarvan
door beide soorten van besturen niet zelden
gebruik werd gemaakt) is het benoemen van
zulke uit eigen kas betaalde onderwijzers,
wanneer 'het ontwerp-nvet in het staatsblad
gebracht is, absoluut verboden. Zoodat mag
v/crdcn geconstatec-rd, dat als regel open
bare en bijzondere scholen op dezelfde nood
lottige wijze worden gedupeerd en dus mag
worden verwacht, dat het verzet der ouders
eenstemmig zal zijn. Bij de beoordeeling van
d'it wetsontwerp toch kan geen sprake zijn
van 'politieke- of godsdienstige opvattingen,
want (hier is sprake van een algemeene ont
haling van de volksontwikkeling, genomen in
den breedst mbgelij'ken zin.
Wat zal terecht komen van het onderwijs
uwer en onzer kinderen, wanneer de klassen
aóó groot worden, dat de onderwijzer door
de massa het individu niet meer ziet? Hoe
ken rekening gehouden worden met den
aanleg der kinderen? Hoe zullen de zwakke
ren door deze regeling getroffen worden,
hoe de meerbegaafden door de groote klas
worden geremd I Wat wordt er van de op
voeding, die, zal ze slagen, zoo zeer reke
ning moet houden met aard en karakter van
Seder kind op zich zelf? Gaat het streven
dezer tijden-, uitgedrukt in de leuze, dat alle
onderwijs, dus ook het volksonderwijs leiden
moet lot volle ontplooiing van den mensche
llijken aanleg, dan zoo aan deze regeering
voorbijl, dat zij, de handen op den buidel,
de kinderen samenbrengt als in een kudde,
GOUDEN-, TROUW- EN
W EKLOVGftSGSR! MGE N
Grool© keuze
JUWEELENR!KG*N
waarvan do leider dan maar zal hebben te
maken, wat er nog van te maken is?
Hoe diep de regeering het bezuinigings
mes wil zetten in het onderwijs, ©preekt het
duidelijkst uit het feit, dot van de 33.000
onderwijzers er 7000 op straat zullen wor
den gezet Deze krijgen wachtgeld. En waar
het bedrag voor deze gelden uitgetrokken
dus zeer zal stijgen en alzoo een belang
rijke rem worden voor een groote daadwer
kelijke bezuiniging, stelt de regeering voor,
die wachtgelden te verminderen, zóó, dat de
onderwijzer, die door den loop der zaken,
dus buiten zijn schuld, zijn betrekking kwijt
raakt, aan de armoede wordt prijsgegeven.
Welk een bezieling, welk een levensvreugde
zal er uitstralen van, met weik een ambitie
zal les gegeven worden door een onder-
v/ijzerscorps, dat het zwaard van Daimocles
dusdanig boven zijn hoofd' ziet zweven?
Welk een perspectief; h-oè verheffend zal het
een en het ander, vermeerderd met andere
voorgestelde maatregelen1, even dood end
voor de volksontwikkeling als de geschetste,
werken op de algemeene cultuur van ons
volk 1 Hoe zullen ons eller kinderen in het
beste, wat we ze geven kunnen, n.l. goed
onderwijs, worden te kort gedaan, tenzij
tenzij gij, ouders van Amersfoort, van welke
godsdienstige of politieke opvatting gij ove
rigens ook zijt, of gij behoort tot de welge-
stelden of de armsten, met ons protesteert,
met ons uw stem verheft tegen deze onder
wijs-debacle, en daarvan blijk geeft op de
plaats en het uur, welke nader bekend zullen
worden gemaakt.
U, geachte Redactie, vriendelijk dankend
voor de verleende plaatsruimte,
Namens het Comité van Actie tegen
de verslechtering van het onderwijs,
A. VAN WIJNGAARDEN.
Amersfoort, 6 November 1920.
Houdt aanteekening van de zoogenaamde
waarheden door vrienden verkondigd en leest
rdan later hoe zij zich tegenspreken.
CARMEN SYLVA.
Roman van
OLGA WbHLBRüCK.
Geautoriseerde vei taling van Mevrouw
Wesselinkvan Rossum.
54
Fclij. Frank begreep het niet dadelijk.
,-Hoezoo geld toevertrouwen En waarheen?'
Mister Jack rookte behaaglijk voor zich heen.
Hier was toch niet altijd wat te verdienen. Dan
rebd Schöppke eenvoudig naar Hamburg of
Haar Keulen en wedde voor zijn klanten.
,Tuncy u die man beeft somtijds (win
ti -- en dertigduizend mark in zijn portefeuille,
el:, hij ergens heenreist en komt met een kwart-
£r o: n terug. En wat die verdient I Niet
elhen tien percent, zooals de bookmakers, oh
ito Telkens mede inzet van vijftig, hon-
Politiek Overzicht.
Wij gaven gisteren in ons overzicht een uit
voerige uiteenzetting van de ontwikkeling der
situatie in het nabije Oosten opnieuw is een cri
sis ontstaan en hoe de toestand zich zal ont
wikkelen, valt alsnog moeilijk te voorspellen.
Wu wel blijkt, is, dat de Tuiken een zeer hoo-
gen toon hebben aangeslagen. Ook blijkt een
eendere zelfbewustheid uit de Turksche óesiae-
ïnta, die bekend geworden zijn met betrekking
lot de a.s. conferentie van Lausanne, die
en passant opgemerkt waarschijnlijk door de
recente gebeurtenissen in Turkije zo! worden uit
gesteld en dus niet op 13 Nov. zal bijeenkomen.
Isinet pasja heeft n-l. van 'de Nationale Verga
dering van Angora opdracht gekregen te Lau
sanne gedaan te krijgen, dat de grenzen Van
Turkije worden vastgesteld volgens 't nationale
pact, Griekenland den Turken een schadeloos
stelling betaalt, do capitulaties worden opgehe
ven, de grenzen van Irak worden gewijzigd en
dot Turkije een volledige onafhankelijkheid er
langt in financieel, economisch en politiek op
zicht.
De geallieerden zijn ondertusschen slecht te
spreken over de Kemalistische eischen. Niet al
leen weigeren zij de intergeallieerde militaire
bezetling van Constontinopel op te heffen, maar
zij -schijnen evenmin geneigd te zijn te voldoen
aan den eisch der Turken, dat de oorlogssche
pen van alle nationaliteiten vergunning moeten
vragen om de zeeëngten binnen te varen. Hun
weigering wordt gemotiveerd met een verwij
zing naar de wapenslilstandsclousules.
Vooral de Engelscho pers gaat nog al te keer
cn bijna alle bladen hebben het druk over dc
Turksche schending van de overeenkomst van
Moedonia. De Kemalistische eisch inzake de ont
ruiming van de zóne van Conslantinopel wordt
door hen gewoonweg ridicuul gevonden en in
dit verband wordt eraan herinnerd, dat de hou
ding van Angora zoowel indruiscb* tegen den
inhoud der Parijsche nota van 23 September,
als onvereenigbaar is met hetgeen de convelWie
van Moedonia behelst. Daorom wordt don ook
derd, tweehonderd mark. Sometimes heeft hij
voor zich alleen, vijfhonderd mark er op staan.
Reken nu maar uit, wat dat geeft als hij een
stalcoup weet, het paard Suddenly vierhonderd
voor tien geeft. Tk heb Schöppke nog gekend,
toen hij een onbeduidend mannetje was, zco'n
schrijvertje bij den bookmaker, dat is nog niet
leng geleden. Toen heeft hij met twee anderen
samengedaan. Maar dat waren schurken, die
hebben met lcelijke streken gewerkt en zijn de
kast ingevlogen. Schöppke is een gentleman,
dien heeft men niets kunnen verwijten, nooit.
Daarom is Mis'cr Schöppke mijn vriend
als Schöppke zegtdeze paard is good, dan
is het good I Ook de beste paard kan wel eens
een mistake zijn. En ec zijn ook jockey's die
lammelingen zijn en niets uitlaten of bet ver-
koerd zeggen.
Daar kan dc fatsoenlijkste man niets maken."
Maar de mees'.en als ze zoo recht tipsy zijn on
money reuken, laten zich de wurmen uit d :n
neus halen
Felix Frank keek om zich heen, hij wilde be
talen en wachtte op Schöppke, om afscheid te
r.emen, maar Mister Jack maakte een afwerend
gebaar.
Schöppke is nu bij de jockeys. Altijd busi
ness, never mind. Ik zal hem van u groeten.
Komt u morgen in Karlshoist Daar zal hij ze
ker de beste tips hebben I U moet al'ijd maar
flink wagen f Good bye, Mister Frank....
bet was me heel aangenaam."
De kleine stond niet eens op om afscheid te
nemen. Hij zat behaaglijk achterover geleund en
reikte hem de hand toe over zijn schouder.
Van het publiek was er nog bijna niemand.
Slechts bedienden, staljongens, trainers en joc
keys hier en daar verspreid tusschen de stallen
en de weegschaal.
Vreedzaam en druk pratend leunde Schöppke
HOTEL „M0N0P0LP"
Morganüutspot me! klapstuk f 1.60
do raad gegeven de orde te handhaven in de
streken, die do gealieerden bezetten volgens het
wopenstilstondsverdrog van T9T8 cn waarvan de
grenzen te Moedanio werden vastgesteld
Natuurlijk houdt de pers zich evenzeer bezig
met de „revolutionaire" maatregelen der Ango
rn-regeering met betrekking tot het sultanaat.
En vooral wordt gewezen op den groolen in
druk, die de scheiding tusschen de wereldlijke
mochf en 't godsdienstig gezag des sultans heeft
gemankt op de Mohammedoansche wereld. Voor
al in Indië en Egypte zou de ontstemming zeer
groot zijn wegens het opdoeken der Ottomnon-
scho tradities door de moderne nationalistische
Turken en met nadruk wijst óe Britsche pers
op den ernst van het feit, dat de Kemalisten
de van het kalifaat uitgaande Oltomnansche
soevereiniteit hebben aangerand. Mej heimelijke
vreugde en den wcnkch, die misschien de va
der der gedachte is, wordt natuurlirk niet ver
zuimd de opmerking te maken, dat KcmaTs
prestige door zijn handelwijze danig geschokt
zul v/orden in die kringen, welke dioor de over
winning van Kemal den indruk hadden gekre
gen, dat een nieuw kampioen voor den Islam was
opgestaan, die de glcri? van 't kalifaat zou doen
herleven. Men zietde Britschc pers is op zeer
sentimenteele wijze bezorgd voor het intact-blij-
ven der kalifaats-traditie.
Hoe onmiddels c'e vork precies in den steel
zif roet betrekking tot hef aftreden van den sul
tan, is uif de elkaar tegensprekende berichten
niet duidelijk. Ook overigens krijgt men van de
siutetie in Constantinopel een verwarden indruk.
Terwijl sommige berichten de geruchten omtrent
gevechten tegenspreken, wordt in andere gewag
gemaakt van strijd in de Constcnlinopelschc
straten. Wij zullen afwachten, of nadere berich
ten ons doeltreffender iniichten.
BOMDELLE'
10-18 J<azig€fiti;»at - Anrenlooi'l.
IN VYELLETTE
HOOG EN LAAG SLUITEND
4.SO 3.7S
DÜITSCHLAND.
DE SCHADELOOSSTELLING.
Berlijn, 7 Nov. (Wï B.) Volgens de Bör-
senkurier zijn de onderhandelingen met de com
missie van herstel nopens de Duitsche kolenle-
verantics hedenmiddag beëindigd. De commissie
bepaalde zich tot het in ontvangst nemen van
inlichtingen der Duitsche deskundigen inzake
den toestand van &e Duitsche kolenproduclie.
Besluiten werden niet genomen.
De stabilisatie der mark.
Berlijn, 7 Nov. (W. B.) De Berl. Zeilung
am Miltag schrijft, dat het rijksminislerie heden
voormiddag reeds om tien uur in zitting is ge
gaan. Hedenmiddagom twaalf uur houden de
buiterdandsche finoncieele deskundigen hun
laatste zitting om het protocol betreffende de
besluiten in definitieven vorm op te maken; het
zal in den loop van den namiddag aan de regee
ring worden overhandigd.
DE FRANSCHE BEZETTING VAN
HET RIJNLAND.
Een verklaring van Poincaré.
P u r ij s 7 N o v. (Havos). Bii de begrootings-
debattcn in de Kamer verklaarde Loucheur, bet
eigenlijke terrein der besprekingen verlatende,
dot Frankrijk, ook al moet het er op bedacht zijn
betaald te worden, daarbij evenmin de kwestie
van zijn veiligheid uit het oog moet verliezen.
Spreker wees daarom op de noodzakelijkheid
van een Rijnland onder militair toezicht. Hij
wilde nooit herhaald zien, heigeen in 1914 ge
beurd was. Indien Frankrijk ook al milliordcn
verliest, vrede moet hot ten minste hebben.
Poincaré viel hier den spreker in de rede door
te verklaren, dat dit kan geschieden volgens hel
verdrag van Versailles zelf, hetwelk bepaalt, dat
pas wanneer Duitschlnnd aan zijn verplichtingen
heeft voldaan, de linkcr-Rijnocver ontruimd be
hoeft te worden. Deze zijn niet vervuld en dat
zal nog lang duren ook. Zoolang zij het echter
niet zijn, zal r< Franscho regeering dc bezetting
handhaven. De vorige regeeringen hebben dit
verklaard en ik herhaal hot Zoolang het vredes
verdrag nie' is uitgevoerd, zal Frankrijk de be
zetting handhaven. (Toejuichingen van alle zij
den. behalve van de communisten).
Dc keuze van den premier in Beieren.
M n c h e n, 7 Nov. (W.B.) De eerstvolgen
de openbaie zitting van den Beierschen Land
dag is op 8 Nov. vastgesteld. Op de agenda
staat o.m. dc keuze vnn den minister-president.
Dc broodvoorziening.
B e r 1 ij n, 7 Nov. (W. B.). In een hedenoch
tend gehouden algemeene vergadering van den
I.ancwirtschaftsrat voor het rijk heeft staatsse
cretaris Heir.richi vnn het rijksminislerie voor
voedselvoorziening zich over den legenwoordi-
gen toestand uitgelaten in verbond met dc
broodvoorziening van de bevolking moet cr op
word n gewezen, dat van de verplichte leverin
gen, die hef vorige jaar tot einde Oct. T.I4 mil-
lioen ton beliepen, dit jaar nog slechts 400.000
ton is binnengekomen.
Dc salarissen der ambtenaren.
Berl ij n, 7 N o v. (W.B.) De controlecom
missie idt den Rijksdag beeft met algemeene
stemmen de door do regeering voorgestelde
verhooging der ambtenaarssalarissen goedge
keurd.
Nieuw papieren geld.
Het Acht Uhr Abendblatf verneemt, dot bin
nenkort nieuwe biljetten van 50.000 mark zul
len worden o tgegeven, terwijl die van 500 cn
.1000 mark sterk zullen worden vermeerderd,
Dagelijks wordt voor een bedrog van II a 12
milliard aan nieuw bankpapier in omloop ge
bracht-
Vervaardiging van valsch bankpapier op groote
schaal.
De N. Berl. Miltag2tg. meldt blijkens Wolff
Het onderzoek der „valschgeldaffdeeling" van
de Rijksbank, dat Zoterdag heeft geleid tot de
ontdekking van een groote fubriek van valsch
geld in de Ornnienslrasse, heeft uitgewezen, dat
een groot deel van het valschc geld buiten Ber
lijn in omloop werd gebracht. Van de renbanen
1e Maagdenburg en Hannover worden groote
hoeveelheden voltche 500-morkbiIjetten toege
zonden, die bij dc totafisalors waren betaald.
Men vermoedt, dat zij door den in het begin
van October gearresteerden koopman Poul
Sichel daarheen waien gebracht. Het grootste'
deel van het bankpapier kon reeds in beslag
worden genomen. Het totaal bedrag is buiien-
gewoon hoog. Naar de andere schuldigen wordt
gezocht.
Twee stoomschepen over lij<L
Hamburg, 7 Nov. (W. BDe Duitsche
stoomschepen Herbert Sauber en Hermann Sou
bei, die de ofgcloopcn weck van Engelsche ha
vens naar Hamburg zijn vertrokken, zijn nog
niet binnengekomen. Gevaar bestaat, dot deze
beido schepen, die elk een equipage van 29
konpen hebber, en een drandlooz.e installatie
aan boord hebben, tijdens de jongste hevige
stormen vergann zijn.
FRANKRIJK.
Met vrouwenkiesrecht.
P a r ij s 7 Nov. (B. T. A.) De ministerraad
heeft zich bezig gehouden met de kwestie van
het vrouwenkiesrecht. Men gelooft, dat de rc-
geering voor uitbreiding is van het stemrecht
voor de gemeenteraadsverkiezingen tot die vrou
wen, die hei recht hebben tot raadslid te worden
gekc7.en. De corlogsweduwen zouden dit rech»
cok krijgen.
ENGELAND.
Hel nieuwe kabinet
Londen, 7 Nov. (N. T. A.). De koning
heeft heden de benoeming van de 16 ministers
bekrachtigd, die het nieuwe kabinet zullen vor
men.
DE VERKIEZINGSCAMPAGNE.
Lloyd George nun het woord#
Londen, 7 Nov. (N. T. A.) Lloyd Georga
heeft vandaag gesproken voor de kiezers ta
Newcastle, waarbij hij zijn houding cn die van
de nationonl-libernlen tegenover dc nieuwe re-
gcoring omschreef. Hij zcide, dat hij uit de on-
deivinding vnn dc laatste zes jaar, in do hoc-go
positio. die hij had bekleed, opgedaan, wist, hoc
groot de moeilijk noden waren. Frankrijk en Ita
lië hebben verschillende ministcriën sinds den
oorlog gehad en Duitschlnnd ook. Dat is een
maatstaf voor de onrust in de wereld en voor de
moeilijkheid van het behandelen van den (om
stand. Spr. was ei min of meer verwonderd over,
dn: na zes jaren alleen Engeland het had kunncc,
stellen zonder eenige verandering van de re
gee rig, welke ook.
„Daarom zol er, voor zoover mij betreft, gt on
onwelwillende kritiek worden uitgeoefend en
geen partijdige oppositie gevoerd. ll znl mijn
best doen het land uit zijn moeilijkheden te hel
pen. De ondervinding, die ik heb opgedaan, is ter
beschikking van den stool* zoolang gezondheid
cn krocht mij gegeven zijn."
Lloyd George, die in Newcastle het woord
heeft gevoerd, verklaarde, dat hem den toon,
die de nieuwe regcering Toeft aangeheven cn
die er een van matheid is, niet aanstaat; ook
hield hij niet von het denkbeeld ccncr regce
ring, die „mee geboren is". Inzake het nabije
Oosten zcide Lloyd George
„De Turken zegden Wij waren bevrijd van
dit heerschap er. kijk nu eens naar dc nieuwe
regeering! De Turken komen tot de conclusie,
dat het thans de tijd voor een nieuwe poging
Indien de Britsche regeering dc B(itschè vlag
hoog houdt, zullen mijn vrienden cn ik van
heeler harte echter hoor staan, menr wonnee'
zij de vlag lont neerhangen, zullen wij tegen
haar zijn."
LANGESTRAAT 39
Bonnr Luw aan 't woord.
Londen, 7 Nov. (R.) Bonar Law voerde in
Londen het woord cn zcide, dot de kritiek op
zijn politiek, die met het s!opcn-gaun gelijk
stoot, hem niet in het minst zol doen afwijken
van datgene, wot z. i. het land noodig heeft#
Hij ontkende, dot de regeering ccrng voorne
men heeft om den vokverecnigin^cn een polii
tieke octic te weigeren. Dc regeering droomt cr
niet van om de eerste drie, vier zittingen do
groote consiitutioneclc kwestie betreffende do
positie von het Hoogerhuis op te werpen, moor
de regcering moet vrij zijn om de kwestie to
behandelen, wanneer zich een geschikte gele
genheid voordoet.
Ten opzichte der toiicfhervorming zeide Bo
nar Low, dot het nieuwe parlement geen funda-
menteele wijzigingen in het fiscale stelsel zol
brengen, daar hij van oordeel is, dat ingrijpen
de veranderingen op het oogenbük slecht zijn.
Hij voegde er aan toe l Ik twijfel er niet oan
of wij zullen aan het einde der verkiezing de
meerderheid hebben.
DE SCHULDEN AAN AMERIKA.
Een tweede bciuling op Ti
November.
Draadloos wordt d d. 7 Nov. gemeld uit Lon
den
Het juiste bedrag, dut op 15 Nov. a.s., dóór
dt Britsche regcering oan de regeering aan de
Ver. St. moet worden betaald als rente op de
Brilsrhe schuld, kan niet definitief worden vast
gesteld, alvorens de Britsche commissie tot be*
ondslaging over deze kwestie te Washington is
aangekomen. In verband met het onvermijdelij
ke uitstel van het vertrek dezer commissie is
thans echter instructie gegeven om aan de re
gcering der Ver. St. op 15 Nov. a.s. opnieuw
vijftig millioen dollar uit te betalen Aan de
Ver. Sl. wordt verzocht dit bedrag ie «zanvonr-
den op rekening van de schuld, terv.iil de juiste
aanwending cr von geregeld z.al kunnen worden
door de regeering der Ver. St. cn dc Britscho
tegen een plank, voor hem stond de kellner, die
hem lammeling genoemd had.
Felix Frank nam even zijn hoed of. Als hij
met een gel ijk denken den vriend, met bekenden
uit zijn kringen hier geweest was, hij zou over
de heele episode mei Schöppke cn Mister Jack
gelachen en er niet verder over nagedacht heb
ben.
Maar de gedachten, die telkens kwamen over
nl wat l ij gezien cn gehoord had, brachten hem
in de war, des te meer, daar hij een aantal hon
derdmark biljetten mee naar huis bracht, die hij
voor een paar uur nog niet gehad had en dia
hij voor de eerste maal niet aan de grootmoe
digheid van zijn vrouw te danken had
De blinden werden juist gcslo'en, toen zi;n
auto van den Kaiserd.imm naar de Bismark-
strasze suisde. Hij liet voor een bloemwïnkcl1
stilhouden, voor welks winkelraam juist lang
zaam de jalouzie naar beneden begon te zakken.
Als ging het om zijn leven, zoo r.nel en drin
gend verlangde hij den grooten ruiker roode
rozen, die vanaf do uitstalling zijn bl'k ge'rof-
fen had. En toen betaalde hij lachend den schcn-
dnlig hoogen prijs, omdat hij zich voorstelde
hoe verheugd een pear groote bruine oogen
hem zouden tegenstralen, hoe genietend oen
zacht rozig gezichtje zich tegen het geurige,
stralende roode zou aanleggen.
En deze voorstelling was voor hem als een
reinigend bad. Misschien zou Otto Grnebncr
verwonderd zijn, dat hij vandaag zoo plotseling
en zoo laat opdook, dan kon hij immers zeggen,
dat hij gekomen was, om hen beiden af te holen
voor een café, of om vóór in den tuin van een
restaurant te gaan zitten.
Hij bad dot ol eens eerder gedaan, de vo
rige week op een der zoele ovonden van don
vroegen zomer.
Om te stikken zoo heet was het in de slechts
matig geluchte klasse geweest en Otto Graeb-
ner's s'em klonk heesch en moe als van uit de
verte tot hem, van over den broeden rug van
den concertvleugel, die zijn tijd gehad had.
„Ziet u, reeds Berlioz zegt in zijn instrument-
leer
„Berlioz ja
Hij onderdruk ie een geeuwen en maakte zijn
excuus.
„He: ic zoo drukkend heet, vindt u niet
Otto Grac-bner veegde zich over het klamme
voorhoofd. Hij had al acht uur les achter zich,
zijn boord lag slop en verdrukt, zijn oogen
brandden, moor toch ging hij behaaglijk verder:
„De Engelsche hoorn is om zoo te zeggen de
Alt der Obce en leeft daardoor." Uit de kamer
er naast klonk oen zacht geneurie en dit geluid
woei als een frinsche bries alle zwaarte uit zijn
leden, zoodat hij niet kon begrijpen, dat Graeb-
ner ergerlijk oo de piano sloeg on luid riep:
„Ik verzoek dringend cm stilte I"
Dadelijk daarop stak Smanné haar hoofd om
de deur, een schuldbewust en met een
o r. -1 - rd r uk1 o cX) e
„Kan jullie dan werkelijk bij die hitte wen
ken
„Nee, dat is onmogelijk," had hij vrijmoedig
bekend, en had voorgesteld, uit te rijden,
naar buiten, waar het groen cn frisch was, n.Yor
Huborlus, of liever nog naar Hundebehle. Daar
zouden ze samen soupeeren cn een bowl drin
ken.
Otto Graebner bedankte eerst onomwonden
Maar toen had Susanne hem er om gebedeld,
en ook hij zelf wilde geen tegenspraak hooren,
en zoo zalen ze dan na een kwartier in een
gemakkelijke onto en Susnnr.es oogen straal
den van blijde, kinderlijke vreugde. En daarna
aten ze ean een klein tafeltic in Hundebehle,
vlak bij het meer, verweo- van het lachende
gejoel der andere gasten.
Susannes lichte japon stak glanzend nf tegen
den donkeren boomstnm, waar ze i gen leun
de, cn als ze hoor hoofd omdrnelde blonken
haar oogen in het licht van den eenzamen lan
taarn, ols lichtende stenen.
Hij had honr dien avond wel bij de hand wil
len nemen en met hnar om hei ever loopen,
ols een overmoedige jongen. Hij had Laar, al
ware het moor voor een kort oonenbuk, geheel
alleen voor zich zc'f willen hebben, zuoals in
dertijd in de witte stille, koir.er vnn het zieke
kindf Hij had haar zijden haar willen streden
en haar steeds aanzien, met hu gevoel van
een sterke, beschermende tcederheid.
En toen de oogleden haar zwaar werden cn
ze door de lucht en den wijn en misschien ooi
door allerlei heimelijke zoete droomen, licht
bedwelmd en een beetle onzeker t -.schcn heg
cn haar man liep, .had hij hoar air. een Vleil
meisje in zijn armen willen nemen om haal
behoedzaam naar <!c outo te dragen cn haar
moede hoofdje zorgvol te steunen.
Terwijl Otto Grnehner een oo.enblik ach
terbleef, om een nieuwe sigaret non te steken
en bij honr in de auto hielp, raakte honr wang
bijna de zf'ne, en ze fluisterde zacht cn als in
een gelukkigen drcom„U is dus ai lijd nog
mijn vriend
„Altijd, kleine Susel, al lijddat weet u
toch I"
Zwijgend reden ze door den macht. Otto
Graebner bad zijn arm om Susanne gelegd ei..
ze scheen te slapen.
(Wordt vervolgd).
