Handschoenen
B. NIEWEG
FOTOGRAFIE LEIPILO.
MMMLMSPMS mT?Ó.E Z tZ
„DE EEMLANDER"
PSliS OER ADV£8T£HÏ1ËH s
BUITENLAND.
HOTEL „MON0PGLE"
„L'HIRORBELLC'
n Wol en int. SuèJa m|i. kappsn
Giro Zilver.
Giro Alpacca.
BINNENLAND.
FEUILLETON.
In den laaSsfroom
iflorgfcn: Haclié met roofle kool f!.6Q
21e Jaarqanq wo, i3l
pc. post i 3.*-, per weck (met gratis verzekering
.tegen ongelukken) f 0.17°, afzonderlijke nummers
1.05.
*b&
Vrijdag I Djce*^ber 18L5
I.0J
van eenj
OIRECTEUR-UITQEVERi j. VALKHOFF. ARNHEMSch"RPOORTWAL 2 a.
postrekening n". 47910. tel. int. 613,
bewijsnummer, elke reKcl meer 0j\ "dm^sfnanbie.
d.n5co en Ucldadlehelrfs-adne.(fallen voor de h-lft'
der prijs. Voor handel cn 'oedrljl bc.taan Ü2
wooiuccüge bepalingen, voo» bet «dvcrlcercn. Eeo.:
circulaire, bevattende d* voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
Politiek Overzicht.
'>n<ler de kogels van een «oldateska zijn
G erlnnd's beste mannen van West-Europee-
tic'nbe.n. hev V.g- gevaiien. Niet zonder deernis
en het di°ni<.e medelijnen voor het Helleensche
volk za1 elkeen, d:? d~~? mannen bende, het ont
stellende nieuws uit Athene hebben vernomen.
Vrs roders var hun land zijn zij niet geweest;
zij hebben naar beste kunnen gewerkt en wer
den 'net -slachtoffer van de oneenighedsn on in
trigues in den boezem der Entente, wier willoos
werktuig Griekenland sinds het begin van den
oor lory is geweest".
Aldus de aanhef van eer. artikel, getiteld „Die
gfi"^chische Tragödie", dat Karl Lahm heeft ge-
schievcr. ir. de Voss. Ztg. naar aanleiding van
de executie der oud-ministers, waarmee wij ons
an hel overzicht van gisteren bezig hielden.
Karl Lahm herinnert eraan, dat, toen Venize-
Jos in Nov. T920 uit Athene moest vluchten, het
Griekscho voBc, da- da heerschappij van wille
keur van dezer, tribuun beu was, weer vrij
kon ademen. Honderden politieke gevangenen
werden vrijgelaten, die sinds vele maanden van
hun vrijheid waren be-- jofd, orro'ct zij eens tegen
het betrokken worden van den stoot in den oor
log waren opgetreden of verdacht werden van
royalistische gezindheid. De uitzinnige jubel,
waarmee de terugkeer van Constantijn werd be
groet, gold zegt Lahm voor een goed deel
de liberale mannen, die oen Moedig-demagogisch
.bewind hadden opgeruimd. Den grijzen premier
Rhallys hadden zich Goenaris, Theolokis
Stratos ter beschikking gesteld om de groote
mogendheden le „kalmeeren"; te Parijs, Londen
en Rome meende men Venizelos te moeten steu
nen, omdat hij Griekenland in den oorlog aan
hun zijde had doen schoren; men weigerde Con
stantijn als koning te erkennen, omdat hij ver
dediger der Grieksche neutraliteit was geweest.
iToen na het plebisciet Constantijn Athene bin
nen trok, heette het, dat de buitenlandsche ge
zanten zouden worden teruggetrokken. Zij ble
ven cn het spel begon, welks epiloog, aldus
Lnhm, thans moet worden geschreven.
Het felst had zich Frankrijk verzet tegen het
weder op den troon komen van den „zwager
van Wilhelm II". Een mededeeling van het ge
zantschap hield in, dat de in de Piraeus liggen
de Fransche kruiser het koninklijke schip niet
zou groeten; de Engelsche kruiser kreeg een,
den Franschen onbekend, bevel om zich discreet
uil de haven te verwijderen. Daarna hooide men
met verbazing, dat zich de Brilsche admiraal
dadelijk ten paleize had laten aandienen en de
orde van den Verlosser had gekregen. Groote
ontstemming in 't Fransche kamp: do eerste
dicatie, dal Engeland van ziris was met Grieken
land een ufzonderlijke politiek le voeren en mis
schien Constontijn's terugkeer heimelijk had
begunstigd.
Te dien tijde vertoefde Lahm in Athene en
had hij gelegenheid met Goenaris, Stratos ei»
Theotokis over den toestand en de vooruitzich
ten van Griekenland te spreken. Goenaris was
minister van oorlog. Hij maakt-? binnen de vier
muren van zijn kabinet vcor den Duilschen jour
nalist er geen geheim van, dat hij de last, die
op hem woog, zwaar vond. In Thracië cn Klein-
Azië bevond zich het Grieksche front precies
door, waar de Entente dit had bevolen; van gren
zen kon men niet spreken, daar cenerzijds de
Helleensche militairen de TKracische linie
slechts „voorloopig" noemden en de bezetting
van Constantinopel door dezen „Constantijn" als
de vervulling eener hoogere toezegging wilden
beschouwen en daar anderzijds in Klein-Azië de
Oorlog met de Turken in guerillo-vorm werd
voortgezet. Volgens Lahm was Goenaris heele-
manl niet belust op avonturen; hij was misschien
slechts minister van oorlog gev.'orden om daar
het ergste te vorkomen. Goenaris was gematigd
5n woorden en daden. In 1915 werd hij zelfs pre-
Imier en hij behoorde tot hen, d'e niet op ver
overingen uit waren. Om van Klein-Azië niet te
spreken, beschouwden zij zelfs een al te groote
gebiedsuitbreiding in Thracië u'* d°r> kooze.
Aangenomen moet worden, volgens Lahm, daj
Goenaris en Stratos den koning persoonlijk voor
het politiseerende en haantje-de-voorste-deel
Van de militaire partij waarschuwden en ook
Jongen tijd hun inzichten door den koning wis
ten te doen deelen. Goenaris reisde naar Rome,
Parijs en met name naar Londen, bovenal om
leeningen op te nemen. Het resultaat was teleur
stellend. De city bleek slechts bereid te zijn in
bescheiden mate te helpen, daarenboven nog in
het geheim en naar gewoonte met poli
tieke voorwaarden, geheel in het voordeel von
Engeland. Voor de Constantinopelsche doel
einden van Lloyd George moesten de Grieksche
soldaten in Klein-Azië opkomen. Na een voor
jaarsoffensief bleef de opmarsch naar Angora
steken; daarna had de déb&cle der troepen
plaats, die den oorlog moede waren. Evenals
elders na een catastrophe werd geroepen om de
schuldigen. De generaals en oorlogspolitici had
den de natie den dolksteek gegeven en daarom
vielen zij onder de kogels. Lahm besluit zijn
artikel:
„Wanneer Goenaris en Stratos eenigsziits
mede schuld hebben aan de gebeurtenissen, dan
slechts in zooverre, dat zij, geboren volksverte
genwoordigers, zich in den ernstigsten tijd niet
konden onttrekken aan persoonlijke kleingees
tige jalousieën. Stratos, de leider der z.g. refor
mistische partij, stond, wat zijn overtuigingen
betreft, Goenaris zeer no; maar deze advocaat
wenschte voor zich de eerste rol en maakte de
volksvertegenwoordiging gedwee, waa-rir. den
niet talrijk gebleven Venizelisten nieuwe invloed
werd toegestaan. De cene crisis volgde op de
andere; de militairen werden aan zich zelf over
gelaten; in plaats van den eersten generalissimus
Papoelas kwam generaal Hadjianeslis, die door
het revolutionaire comité van de grootste te
kortkomingen werd beschuldigd. Theotokis, de
vroegere gezant te Berlijn, geheel een diploma
tieke verschijning, had stellig geen voMceriöe
kennis om als minister van oorlog den militairen
toestond te kunrfen overzien. Ook hij was geen
nationalistisch fanaticus evenmin als Baltazzi en
Protopopadakis, wier rol van minder be teekenis
was. Het in de motiveering van 't vonnis ge
maakte verwijt, als zouden zij, om Constantijn
te houden, het volk niet de waarheid over den
oorlogstoestand hebben durven zeggen, is
voor tegenspraak vatbaar; want het is heele-
maal niet twijfelachtig, dat mannen als Goena
Stratos en Theotokis het land toch boven den
koning stelden. Hun Engelsch-georienteerde po
litiek was hun dwaling volgens een Fransen
gezegde, „meer dan een misdaad, een fout". Zij
moesten boelen en het helpt hen niet meer, dat
de Britsche gezant zijn paspoort heeft geëischL
Chauvinisme na een verloren oorlog, cat op
zoo bloedige en zelfvernietigende wijze tot
uiting komt, als thans in Athene, is slechts een
teeken, dat men naar het beneden glijden nog
niet de laatste trap heeft bereikt. Het beschaafde
Europa is meer onder den indruk van een moord
dan van een vonnis. De droom van dë Hellenis
tische wedergeboorte schijnt voorbij.''
mogelijk van de opnieuw opgeworpen kwesties.
De vrije vakvereenigingen hebben, een dergelij
ke motie aangenomen.
De Kölnische Zeitung maakt melding vam een
heele reeks betoogingen in vcrschi.lende krin
gen der bevolking en zegt, dat heel Rijnland
thans opnieuw de wereld toeroept, dat het
Duitsch is en Duitsch wil blijven.
De verplichte graqnleveringen.
B e r 1 ij n, 3 0 Nov. (Wit B.) Naar enn de Ma*
,den wordt gemeld, is het niet uitgesloten, dat
het binnenkort noodig :al zijn aardappelmeel
aan het brcodmeel toe co voegen. Van het eer
ste derde deel von de gedwongen graanleverin-
gen is nog steeds niet alles afgeleverd. In het
algemeen is 72 afgeleverd, in Pruisen 82
Volledig afgeleverd hebben Oldenburg en An-
halt. D^ prijs, die voor het graan werd betaald,
moest door het riiksgrnanburcau voor rogge van
30.090 op 90.000 mark, voor tarwe van 32.000
op 96000 mark worden verhoogd.
Onteigening van woningen.
Berlijn, 3 0 Nov. (W. B.) Volgens het
StutlTorter Tageblatt is du Wurltembergsche re
geering van plan de beloofde wet of te kondi
gen, waarbij bepaald wordt, dat de huizen, die
de eigenaars door hun schuld laten vervallen of
willen laten vervallen, zullen worden onteigend,
JK3BEB532
16- 8 L4MEESIRAAT
DUITSCHLAND.
Onwelv. iiiende bejegening van intcr-
gealiieerde commissies.
Londen, 30 Nov. (V. D.) De officieren
der intergeallicerde controle-commissie, die de
militaire garantie-commissie vervangen heeft,
zijn bij verschillende gelegenheden door Duit-
sche beambten m hun werkzaamheden bemoei
lijkt, waarvan de ernstigste gevallen waren te
Stettin in Juli j.l. en le Passau in October en
den volgenden dag te IngolstadL
De laad van gezanten heeft over deze zaak
beraadslaagd en terwijl de Duitsche regeering na
veel uitstel voldoening heeft gegeven ten op
zichte van het incident te Stettin, kon hetzelfde
niet worden gezegd ten opzichte van de beide
andere incidenten, die de geallieerden buitenge
woon ernslig achten. Het is blijkbaar niet waar
schijnlijk, dat de geallieerde militaire controle in
Duitschland zal worden verminderd, zoolang
zulk? voorvallen kunnen plaats hebben.
De Fransche Rijnland-politiek.
B e r 1 ij n, 3 0 Nov. (W. B Near uit Keu
len aan de Voss. Ztg. gemeld wordt, heerscht
ei in Rijnland tengevolge van de t° Parijs aan
gekondigde politiek van „productieve onder-
ponden" groote opgewondenheid, die t<jy uiting
komt in een reeks moties cn verklaringen. In
een motie van de christelijke vakvereen'gingen
wordt gezegd, dat de tijd voorbij is, waarin over
het nationale wel en wee füeen moar beschikt
wordt door politici. Zonder den wil van het ar
beidende volk aan don Rijn is geen oplossing
ia zeer vela sooi^ea.
Tiamstaking te Aken.
Aken, 3 0 Nov. (V/. B.) Hedenmorgen is
het personeel van de stoomtram in staking ge
gaan. Volgens mededeeling van de maatschappij
is de staking, naar de Echo der Gcgenwart meldt,
een wilde staking, daar het personeel na ver
werping van de arbitrale uitspraak van den mi
nister van arbeid etc., terwijl men nog onder
handelingen voerde n^t de maatschappij, be
sloot, om tegen den wensch der vakvereeniging
en zelfs tegen dien van den bedrijfsraad, in sla
king ie gaan.
ENGELAND.
DE RIJKSCONFERENTIE.
Definitief wordt medegedeeld, aldus een tele
gram uit Londen, dat deze week de telegram
men worden verzonden, waarin de Dominions
worden uitgenoodigd vertegenwoordigers te zen
den naar de Economische Conferentie, waar
over Bonar Law tijdens de verkiezingscampag
ne reeds gesproken heeft. De Conferentie zal
te Londen plaats hebben in het begin van het
volgende jaar. Verwacht wordt, dat net niet
absoluut noodzakelijk is, dat de vertegenwoor
digers de premiers zijn, doch gehoopt wordt,
dat het zullen zijn bevoegde personen op eco
nomisch cn zaken-gebied, competent voor het
geven van advies en tot hef houden van be
sprekingen. Bonar Law beoogt een olgemcene
en verreikende ontwikkeling van de Empire. Hij
verlangt de koopkracht te vermeerderen cn
voortdurend betere handelsresultaten te verzeg
keren.
IERLAND.
De ïersche grondwet in het Koogerhuis.
Londen, 30 Nov. (R.). Na een kort debat
heeft het Hoogerhuis het wetsontwerp inzake de
ïersche grondwet met al emeene stemmen in
tweede lezing aangenomen.
Opnieuw drie personen terechtgesteld,
Gisteren zijn te Dublin opnieuw drie mannen
geëxecuteerde, in wier bezit bommen werden ge
vonden, Het totool^iontal personen, de laatste
ven tlen dagen geëxecuteerd, bcdraogt thans
acht.
DENEMARKEN.
Firn Scandinavische tclegroaf-conferentie.
Kopenhagen, 30 Nov. (N. T. A. Draad,
loos). De telegraaf directies von de drie Soandi
navische landen zullen begin Dcc. te Kopcnhi
gen een conferentie houden, alwaar o. a. de
draadlooze telegrafie cn telefonie ter sprake
zullen komen.
OOSTENRIJK.
De credictvQrlcening.
G e n v c, 3 0 Nov. (N. T. A.) In een tele-
guirn uit Berlijn d.d. 27 dezer werd o. o. gezegd,
dat de Oostenrijksche socialisten in de Nat,
Verg. te Ween en tegen het wetsontwerp hebben
gestemd, waarbij aan de regeering buitengewone
volmacht zou worden verleend voor een tijds
duur van twee jaar. Dit bericht was onjuist, orn
aat de waarheid was, dot het ontwerp met al
gemeene stemmen, dus ook met die der socia
listen, is aangenomen. Dit beteekent, dat ook
de socialisten vertegenwoordigd zullen zijn in
den buitengewonen staatsraad, die de regeering
gedurende deze periode var. twee jaar znl bij
staan in de doorvoering van het plan van den
Volkenbond. Teneinde hun principieele opposi
tie tegen het Gcneefschc plan te doen uitkomen,
stemde de socialistische minderheid tegen de
protocollen en het hervormingsprogrom, maar
doordoor wordt de proctische waarde vnn het
feit, dnt zij hun stem ten gunste van de boven
genoemde wet hebben gegeven, niet beïnvloed.
RUSLAND.
DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
Berlijn, 50 Nov. (W. B.) Tsjitsjerin heeft
met betrekking tot de ontwapeningsconferentie
te Moskou verklaard, dat het Rusische voorstel
o. o. inhoudt de instelling van contróle-zönes
tusschen de nabuurstaten, waarin het aontal
grenstroepen niet grooter mag zijn dan door de
nationaliteiten is goedgevonden.
TURKIJE.
DE KWESTIE VAN 'T NABIJE OOSTEN.
De houding der Russen.
Lausanne, 30 Nov. (B. T. A.) De strek
king is bekend geworden van het antwoord, dat
de Russen vanavond aan de geallieerde mogend
heden zullen geven. De Russen vestigen de aan
dacht van de conferentie op de zeer ernstige
gevolgen, die naar hun meening zullen voort
vloeien uit de aanvaarding van de werkwijze,
aangeprezen door de groote mogendheden, n.l.
zonder medewerking van Rusland. Zij verklaren
dnt elke beslissing, die zal worden genomen
zonder hen, door hen zal worden beschouwd
nis van nul en geener waarde. Ton slotte ver
zoeken zij om de zitting, vastgesteld op morgen,
tot het behandelen van de kwestie der zee
engten, uit te stellen tot o.s. Maandag.
Lausanne, 3 0 Nov. (B. T. A.) Volgens
Rakofski moet het antwoord der Russen aan de
gedelegeerden der groote mogendheden worden
geïnterpreteerd in dien zin, dat zij zullen deel
nemen aan de besprekingen over de kwesties der
zeeëngten.
De Otlomonnsche schuld.
Uit Lausanne wordt aan het Journal des
Débats gemeld d.d. 30 Nov.:
De sub-commissie voor de Ottomaonsche
schuld is hedenmorgen bijeengekomen. Uit de
verklaringen van de verschilende gedelegeerden
bleek, dat alle vertegenwoordigde staten het in
beginsel eens zijn omtfent de verdeeling van de
schuld over de landen, die vroeger deel von het
Turksche rijk uitmaakten. De voorzitter Bom-
part nam nota van dit accoord. Turkije cn
Griekenland hebben eenig voorbehoud gemaakt.
Een pessimistische verklaring van Bencs.
Naar de Duitsche draadlooze dienst meldt,
heeft de Tsjechische minister van buitenland
sche zaken Benes te Lausonne aangedrongen op
een spoedige beëindiging der conferentie, opdat
het schade1 oedingsvraogstuk kan worden op
gelost, aangezien het gevaar voor de ineen
storting van Dui'schland en voor een catastro-
fe voor de overige landen van Europa, mot na«
me Tsjecho-Sk>wakije, steeds dreigender wordt
Engeland en het nieuwe kalifaat,
Een draadloos N. T. A.-tcls>grom meldt, c
de waarnemend Britsche hoog? commissaris
Constantinopel ecu officieel bezoek aan d
nieuwen kalief heeft gebracht, v. ruit men tl-
gomecn de gevolgtrekking mankt, dut Brittanr.iSl
het nieuwe geestelijke hoofd van Turkije alt]
zoodanig erkent.
GRIEKENLAND.
DF. EXECUTIE DER OUD-MINISTERS.
Do terugroeping voi»
9 den Britschen gczuutA
Austen Chamberlain vroeg gisteren in 't la-c
gerhuis, of de Britsche re jeering in verbon®
met de actie te Athene had gehandeld in sn-J
werking imet de geallieerden en of do gealli-<
eeiden voornemens waren over te goon tot cenf
zelfde houding cn hun vertegenwoordigers te
Athene terug te roepen. Bonur Law antwoord-]
deIn dit geval hebben wij niet gehandeld in
somenwerking met onze geallieerden. Het isf
oen zaak, welker mérites de regeering naar wij
meer.cn rechtvaardigden over tc goon tot do"]
houding, die zij heeft aangenomen.
Een Britsch radiogram meldt nog, dat Bor or.
Lnw inzake de terugroeping van den Bngel^
sohen gezant uit Athene verklaarde, dat de
Britsche regcering de Gricksoho had gewonr^
schuwd, dot, indien de executies van de oud-
ministers werden uitgevoerd, dc Britsche ver-^
tegenwoordiger te Athene zou worden terug
geroepen. De Engelsche rogcering had zich lo
ten leiden door de olgomeene overweging, dnt
hot Indruischt tegen de praktijk von bcsohnafdo
regeeringen cm aftredende ministers ter dood
te veroordcelen, omdat hun politiek mislukt
was.
Do houding van Italië,
Havas meldt uit Italië: Ondanks de zeer leven
dige besprekingen, door de Itolionnscho blad' n,
gewijd aan de terechtstelling der Griekscho
oud-ministers, laat geen blad voorzien, dat Italië
zijn gezantschap te Athene zol terugroepen.
Uit voorraad leverbaar.
LANGESTRAAT 39
EGYPTE.
DE KABINETSCRISIS.
Kqiro, 3 0 Nov. (R.) Tewfik Nessim pasja
lveeft een nieuw kabinet gevormd met Mahmocd
Fakri pasja als minister van buitenlandsche za
ken.
Kameroverzicht.
Zitting van Donderdag 30 Nov. 1922.
Voortgegaan wordt met de behandeling der
begrooting von onderwijs, kunsten en
wetenschappen.
Bij afdeeling kunsten cn wetcnschuppen bes
toogt de heer Kleerckopcr dat bezuiniging
van 50.000 op deze afdeeling groote schade
moet toebrengen oan de cultureele belangen von
ons volk.
De heer Rutgers meent dat de heer Kleo-
rekoper de zaak overdrijft. De finencieele toe
stand dwingt nu eenmaal tot beperking.
Minister De Visser wijst er op, dof op de
kunst naar evenredigheid veel minder is bezui
nigd dan op de meeste andere zaken.
De heer Merchant wijst den heer Rutgcva
erop, dat goede kunst het goede bevordert.
De heel Z ij 1 s t r a dringt oan op verminde
ring van subsidies aan volksuniversiteiten.
De heer KI eerekoper wijst op de nood*
zakelijkheid van schoolmotige ontwikkeling voor
volwassenen.
De Minister zal deze zaak in studie nei
men.
'i LAAMTJS 3.
Het lijden is sensitief en helderziende;
het geluk heeft sterkere zenuwen en een
zwakkeren blik.
Roman van
OLGA WOHLBRüCK.
j) Geautoriseerde vertaling van Mevruuw
i 1 Wesselinkvan Rossum.
74
Zuster Friederike deed de deur maar half
;jbpen. Ze had blijkbaar groot toilet gemaakt.
X-Iet rook naar water en zeep, waschgoed lag
op don grond en het lange, donker blonde
h^.ar hing los over de witte nachtjapon. Ze
zng er hleek uit en haar groote oogen lagen
a1-; uitgcMuscht in de kassen. Maar het ge
lukt? haar toch te glimlachen.
„Wat ziet u er aardig uit, mevrouw!"
„Beneden, wordt er gezongen en gedanst."
„Ja, ik kan alles op mijn kamer hooren..."
fcvat wilde dio Jonge vrouw van haar was
Eij door mevrouw Elise gestuurd. Kwam zij
misschien spionneeron?
..Mug ik niet ovon binnen komen, suster?"
Miir. kamer ia erg wanordelijkneem
mij niet kwalijk, movrouwkan lk u an-
dien**
Het was Susanne afschuwelijk pijnlijk,
haar zoo op den drempel uit te vragen, maar
nu was ze er eenmaal
„Mijn man zou graag willen weten hoe het
met mijnheer Frank gaathij heeft reeds
een paar lessen verzuimd, en, en
Ze werd zoo rood, dat de zuster haar plot
seling scherp opnam. Dat was het dusl
Daarom zag mijnheer Frank er zoo slecht
uit, was hij zoo nerveus cn viel hij zoo af!
Waarom liep die mooie kleine vrouw dien
man na hij was toch getrouwd! Hij had
toch een mooie, goede vrouw thuis die
zich bezorgd om hem maakte en op hem
wachtte! Moest er clan altijd nog één tus
schen komen, wanneer twee menschcn bij e'
kaar hoorden?
Haar groote oogen flikkerden toornig, haar
stem beefde van ingehouden verontwaardi
ging, toen zij de woorden uitbracht: laat dien
gaanhoort u!Die moet naar huis,
naar zijn vrouw, naar zijn kinderenhem
doet het geen goed, hier te zijn
„Ik begrijp u niet, zuster
„Ik heb zijn vrouw beloofd op hem te let
tenik had haar moeten* schrijvenal
lang had ik dat moeten doen! Toen uw jon
gen nog hier lag en hij altijd urenlang met. u
in de kamer zattoen al had ik moeten
schrijven!"
Ze sprak met snellen adem, merkte het
niet, dat zij Susanne steeds meer terug drong
die bleek van angst, met bezwerend opgehe
ven handen voor haar stond.
.Zusterhoe komt u erbij? Hoe kunt u
zoo iets zeggen 11"
Maar zuster Friederike was reeds in haar
kamor. Wat had zij met die Jonge vrouw te
maken?
Met haar niet en mèt niemand me^rl
Het laatste, dat uit de buitenwereld, waar-
v9n zij griezelde, lp. haar kamer c orgedron
gen was, was een brief geweest: .Per bode
bestellen" „persoonlijk." Ze had den bode cao
fooi g?geven cn zich toen opgesloten, om den
brief te lezen. I-Iet opschrift reeds: „Mijn
lieve Friederike" benam haar den adem.
Friederikezoo noemde hij haar toch an
ders nooitZe las en lasbegreep
eerst niet, wat hij van haar wilde
Het speet hem erg, maar er was r.iets meer
aan te veranderen. Een ongetrouwde dokter
kwam niet vooruit. Zool? hij in het sana
torium was ging het nogMaar onder
deze omstandighedenHij moest nu aan
een eigen praktijk gaan denken, on daardoor
was alles een beetje onverwachts gekomen.
Hij had haar anders voorbereid. Maar ze zou
toch ten slotte ook zelf wel inzienen hij
had een zeer goede keus gedaan. Zijn meisje
was van goede Berliinsche familie met de
beste relaties, zij v beschaafd, v mogend
en had hem ook lief. Ze zou zijn geluk toch
niet will.:- vernietigen, die goede Fritz! Hi]
zou nooit vergeten, wat li ij haar schuldig
was n wanneer hij eerst maar getrouwd
was, dan jn hij ook zijn malerieele ver
plichtingen jegens haar nakomen. Hij had
voor zijn vrouw zijn verhouding met haar
ook heelem? 1 niet verborgen gehouden,
want in Berlijn dacht men over z^o iets heel
anders dan in Pommersche dorpen. Ze
hoopten beiden, zijn meisje en hij, dat die
goede Friederike troost zou vinden in haar
beroep. En zij zouden beiden haar overal
aanbevelen want goede particuliere ver
pleging leverde veel meer op en hij zelf
kwam nu k in goede kringen. En n
drukte hij haar nog ontroerd de goede, trou
we handen" verzoek'* haar tc b vooral
„niet boos op em te zijn", omdat h j
den, u 'k twaalf jaar geleden, zijn hart en
verstand volgde. Wat ze het hecie a»\
S> - eesd had e :och niet had kunnen góloo-
ven was nu toch gekomen. Met een paar
vriendelijke woorden en beloften; zoo kwam
zoo iots altijd!
En daarom had ze hem twaalf jaren van
haar leven gegeven opdat hij afscheid van
haar nam, zooals na een wandeling! Daar
om had ze hem vertroeteld, hem verzorgd,
zijn „doctor" voor hem betaald en hem zijn
betrekking bezorgd opdat een andore
kwam en hem van haar weg rukte!
Vergeten boerentrots steeg uit de diepte
op, een wilde haat tegen die medeminnares.
Voor die vriendelijke deelname van zijn
meisje bleef zij doof. Ze had haar door el
kaar geschud en bij de haren de kamer in
gesleurd, wanneer ze haar te pakken had
gekregen. Dat was misschien wel niet „Ber-
lijnsch" geweest, maar echt Pommcrseh
zooals do vrouwen op 't dorp zich gedroegen,
wanneer er een kwam, die den man verleid
de, die aan een andere toe behoorde. Daar
bestond er dan geen vriendschap en lieve
woordjes meer. Krepeeren kon dieen
dat was ook eerlijk.
Daar stond de ecne tegenover dc andere
en sloeg er met haar dikken Pommerschcn
kop en haar grove vuisten op los tot het
bloed op den muur spatte. Zoo ging het
daar. En dan word het haar ook lichter om
het hart, wanneer men haar beticht had
die andereOok wanneer boar den
man lietdien cllendigen kei Maar
dan wisten ze ook alle twee wat zc aan h m
hadden en. wat hij waard was
Juist op dat oogenblik had Susanne C-ra' b-
ner aan dc deur geklopt en naar Fe'ix Frank
gevraagd, cn toen was liet haar ie jon
ge vrouw met haar vragen ciic lachtige
koelbloedigheid van de. Berlijnscho vrouw
vertolkte, die tot zich lokte, wat haar beviel
en naar zich toe trok, wat bear tegen kwam,
zi": ook maar t'c vragen, wien liet behoor
deDaarom wilde ze niets meer met haar
te maken hebben, daarom had zij haar die
grove, beleedigende woorden naar 't hoofd
geslingerd cn zich verlustigd in de veront
waardiging en angst, die haar uit Susanna's
oogen tegen straalden.
En nu zat zij aan de kale tafel van haar
kale zusterkamer en beet met haar breedö,
stevige tanden op de knokkels van haar vin
gers, om het steunende geluid te dempeifc
dat van baar lippen kwam.
In haar beroep zou zij „troost vinden!"
Wel ja!Geloofden die twee dan werke
lijk, dat het jammeren van de zieken, het
rochelen van de stervenden, het angstzweet
van de gemartelden troostende vergoeding
boden, voor al die lichte, zonnige toekomst-]
droomen, aan welker verwezenlijking zij
twaalf jaren lang geloofd had? Verachting,
ergernis, woede wurgden haar, dat ze ineeap j
de te zullen stikken, ze vloog naar het rar.rtjp
trok het open en hield haar handen in cifcii j
stroomenden regen. Daarop ging ze na^.r
haar linnenkast, t ok de laden open, ver-j
scheurde alles wat van den man kwam,'
dien zij twaalf jaren in liefde gediend had...
Foto's or\ briefjes, die hij haar op zijn vifj
enntier n 1 rtuurd had, gedroogde bloe
men pn verbleekte linten. Hand schooner','
die hij haar gegeven had ki le zc aan klei-,
no stukk on ook een zwarte zijden shawl,-
die hij vcor haar van zijn eerste inkomstertj
als doctor gekocht had het kostbaar-idj
van alles wat zij bezat. En zo wroette etfj
zocht in alle hoeken bij elkaar, wat cck^
maar eenigszins met hem in verband stond-
Ze weende niet hield zich good.
altijd alleen waren haar boweiringa.-)
en hort, zoodo t z i veel liet vallen, en s.icïea
weer bukken moest om het up te wpen. i
<Worct