Inbraak en Brand uitge
en MOREN.
STADSNIEUWS.
UIT DEN OMTREK.
al
VKIJMti 15 Jont 's middags 2 uur Is in onze zaak
GROOTE DEMONSTRATIE
▼an liet beroemde kwiktoestel. Bij doorknippen der draad
OUFGHÖR()Ki;iV alarm.
Beleefd noodigen wij tot een bezoek uit.
komen, blijft deze nog altijd ontkennen, iets met
de inbraak cn de geweldpleging in de Francois
j Maelsonstraat uitstaande te hebben.
Inbraak.
Te Delft is Woensdag ingebroken in de wo
ning van den arbeider Hofland aan de Zweth.
j Een bedrag van 800 aan contanten werd ge
stolen.
UTRECHTSCMESTRAAT 25
AMERSFOORT
wm
60 JARIG BESTAAN VAN NEERBOSCH.
Neerbosch' Weesinlichting herdacht Woensdag
onder enorme belangstelling van weezenvrien-
den en oud-wcezen dier stichting, haar 60-ja
rig bestaan. De ruime inrichting met hüar com
plex gebouwen leek hoost te klein om allen te
kunnen bevatten en trots de betrokken lucht
en gedurige regenbuien gaf olies daar een echt
feestelijk aanzien, 't resultaat van wekenlange
ernstige voorbereiding.
Overal op 't groote weezendorp kon men aan
de groen- en bloemversieringen, het wapperen
van Neerland's driekleur enz. bemerken dat het
feest was en auto's, autobussen en rijtuigen
brachten den geheclen dog fecstgenooten aan
die hebben genoten van de gulle gastviijheid
en het bestuur dier stichting en dc onverwach
te groote verrassingen die zij daar mochten
vernemen.
Tjokvol was het ruime kerkgebouw dier stich
ting toen om elf uur de fecstgenooten bijeen
kwamen om den feestgroet van den voorzitter
van Neerbosch, dr. A. Pijnacker Hordijk te
vernemen om te luisteren naar het indrukwek
kend feestwoord van den grijzen ds. B. ten Ca-
te, die het heerlijk werk der weezenverpleging
in Juni 1865 door Joh. v. 't Lindenhout en
zijn vrouw in eigen kring begonnen, trapsge
wijze naging, dc beproevingen, de onweerswol
ken die Neerbosch had gekend en doorworsteld
niet onvermeld liet, om te eindigen met de i
heerlijke uitreddingen, waardoor Neerbosch
thans in vollen bloei op 60-jurigen leeftijd kon
getuigen„de Heer heeft alles wel gemaakt,
dies zijn wij verblijd, Looft den Heer onze ziel
en vergeet geene van Zijne weldaden
Bij tusschenpoozen kon men genieten van de
heerlijke zangen van het Neerbossche zang
koor der weezen onder bekwame leiding van
den oudsten wees, den oudsten oud-wees en den
„oudsten" medehelper op Ncerbosch, den heer
A. Sneep.
Na vorengenoemde plechtigheid in de wee-
zenkapel was er in verschillende gebouwen ge
legenheid om den „inwendigen" mensch te ver
sterken, te genieten van de muziek der Koloni
alen uit Nijmegen (gratis aangeboden) cn de
oefeningen der Spartanen aan brug en rek van
Neerbosch' gymnasten.
Om half drie werden de feestgenooten we
der'bijeengeroepen door een nieuwe reusachti
ge luidbel op den kerktoren, geschenk van ou
weezen van Neerbosch. Wal or in 'he paar uren
in dit prachtig vei sierde kerkgebouw gepas
seerd is, is maar niet in een paar regelen te
vertellen, maar 't was een moment vol verras
singen, voor directie, bestuui en kinderen dier
jubileerende stichting, t was een receptie rijk
oun genot en spontane feestvi oogde.
Daar werden namens 't bestuur van Neer
bosch bij monde van ds. Pijnorkci Hordijk aan
ds. Schrijver die thans 20 jaien met ijver en
toewijding van 't Lindenhout's opvolger was ge
weest, en diens echtgenoote, de levensgroote ge
schilderde portretten aangeboden (vervaardiger
de heer Thijssen, ook aanwezig) om deze naar
keuze een plaats in een der gebouwen te ge
ven. Daar voerde ds. Jonker uit Middelburg
het woord namens de leden der Verecniging
van Neerbosch en overhandigde hij ds. Schrij
ver een feestgave verzameld door 't geheele
land van kerkbesturen, leden en oud-leden de*"
Vereeniging voornoemd, tot een bedrag van
ruim 6000.Daar boden namens oud-wee-
zen in ons land en Amerika de heer M. v. d.
Hoeven uit Rotterdam Neerbosch een nieuwe
luidklok en een enveloppe aan met dc hartelij
ke wenschen en aanhankelijkheidsbetuigingen
de heer Lievegoed uit Utrecht bood een album
aan bevattende de namen der honderden oud-
weezen, bijdragers aan' de luidklokken. Dit al
bum, door hemzelf belangloos vervaardigd, is
een meesterwerk van boekbind-, ciseleer- en
calligrafeerkunst cn wekte ieders bewondering
nog werd een prachtige krans aangeboden om
te plaatsen op het monument van den stichter,
vader Van 't Lindenhout. Verder voerden het
woord afgevaardigden van corporaties in ons
land die met weezenverzorging en verpleging 't
zij in huisgezin of gestichten verband hielden.
Bloemenhulden, solo- en kinderzangen en or
gelmuziek wisselden elkander of onder al die
toesproken.
Het slotwoord, overvloeiende van dank voor
de enorme verrassingen, doorkruid met gees
tige gezegden was aan ds. Schrijver, die ook
nog gelegenheid vond zijn jaarverslag als di
recteur-secretaris der Weesinrichting uit te
brengen waarvan het slot was dat 192223
een voordeel van ruim 1800 had opgeleverd.
Na deze plechtigheid werden weder in verschil
lende lokalen ververschingen aangeboden en
had men gelegenheid te genieten van de mu
ziek der weezen, voetbalsport enz. en de ge-
wenschte inkoopen te doen aan de boekhan
deltent, waar het gedenkboek „Na 60 jaren"
door ds. J. G. Steenbeek, ruimen aftrek vond
omdat het een historisch overzicht geeft van
Neerbosch, geheel bijgewerkt is tot heden en
verlucht met zeer veele fraaie foto's.
Naar aanleiding van het 60-jarig jubileum der
weesinrichting te Neerbosch zijn de verpleegden
onthaald op een uitstapje naar Amsterdam, met
Artis tot doel.
Het gezelschap bestond met de geleiders, uit
525 personen.
Op de algemeene vergadering der Vereeni
ging zijn tot leden der Vereeniging benoemd de
heeren: J. M. A. Wijnaendt van Resandt, burge
meester van Wogeningen; baron Sloet van
Marxveld, te Huis ter Heide; jhr. mr. H. L. de
Beaufort, burgemeester van Driebergen; mr. dr.
G. Kolff, kantonrechter te Geldcrmalsen; mr. dr.
J. Schokking to Leiden; mr. A. Roosmole Nep-
veu, te Heerde; A. B. Cavaljé, burgemeester
van Zwollerkerspel; ds. C. A. de Bruijn, Pijn
acker; dr. A. W. van Haaften, te Nijmegen; J.
Tegen drankmisbruik.
De gemeenteraad van Naarden besloot bij po
litieverordening te bepalen, dat in tapperijen en
dergelijken niet mogen worden toegelaten per
sonen, die meermalen veroordeeld zijn wegens
drankmisbruik of naar 'het oordeel van burge
meester en wethouders misbruik maken van
sterken drank.
v. d. Schalk te Rotterdam; S. Maas te Rotter
dam; M. W. Bredius te Rhenen; B. Ruijs te De-
demsvaart; mr. dr. W. F. J. Frohwein te Heer
len; dr. J. P. de Bie te 's Gravenhoge; ar. W. A.
B. ten Kate te Vlissingen; jhr. dr. M. F. van Len-
nep te Bloemendaal, ds. P. J. Molenaar te 's Gra-
venhage; dr. W. v. d. Bijbel te Hilversum; ds.
jhr. J. L. A. Mortens van Sevenhoven te Utrecht;
Iz. Timmers te Klundert; ds. Eigemon te Wil
lemstad; jhr. J. D. Six te 's Grovenhage; Aart
Punt te Fijnaart, en ds. W. W. van Haaften te
Noordwijk-Binnen.
Als bestuursleden werden herkozen de heeren
ds. A. Pijnacker Hordijk, D. J. Haspels, mr. A.
Royaords van Scherpenzeel, jhr. G. J. A. Schim-
melpenninck en P. J. Brunt.
Onder degenen die 's middags gelukwenschen
aanboden, waren o. a. de inspecteur der Kinder
wetten, de heer van Rapperd, die sprak namens
den Minister van Financiën en de heer Smeets
namens directeuren en directrices van Rijks- en
particuliere Opvoedingsgestichten. Ook de Mij.
Zandbergen bood haar gelukwenschen aan.
Steenkool in den Achterhoek.
Bij Gedeputeerde Staten van Gelderland is
een aanvrage om concessie voor de ontginning
von steenkolen in een mijnveld van 3000 H.A.,
gelegen in de gemeenten Winterswijk en Lich
tenvoorde, ingekomen van de N.V. Nederl. Mij.
tot het verrichten van Mijnbouwkundige Werken
te Haarlem.
Opheffing Stoomtram.
Eenige maanden geleden, toen de N.-Z. Holl.
Stoomtram Maatschappij mededeelde haar
voornemen om den dienst Haarlem—Alkmaar
op te heffen, kwamen de aanliggende gemeen
ten in beroering en werden plannen besproken
om zulks te voorkomen. Tot dusver hoorde
men niets naders. Thans deelt men mede, dot
de Maatschappij het personeel in kennis heeft
gesteld met de stopzetting op I September o.s.
von den dienst op de lijn AlkmaarVelsen,
onder mcdedeeling dot overplaatsingen van het
daar werkzame personeel zullen geschieden
naar andere stations.
In het buitenland gepost.
Reeds is een aantal strafrechtelijke vervol
gingen ingesteld wegens vei boden vervoer van
stukken, bestemd om in het buitenland te wor
den ter post bezorgd. Het Hoofdbestuur der
posterijen en telegrafie vestigt er daarom nog
maals de aandacht op, dot strafbaar is gesteld
het vervoeren of het doen vervoeren door den
dienst der posterijen dan wel door derden van
stukken (brieven, briefkaarten, gedrukte stuk
ken, monsters, enz.), al dan niet tegen genot
van vracht, indien die stukken bestemd zijn om
in het buitenland te worden ter post bezorgd.
Een belangrijke arrestatie.
Men meldt ons uit den Haag
Woensdag* is door de politie te Schevenin-
gen met hulp von de centrale recherche aan
gehouden als verdacht van den diefstal met
geweldpleging in de Francois Maelsonstraat,
waar een 14-jarige jongen eenige weken ge
leden werd overweldigd en gebonden en
140 uit hel huis werd gestolen, een per
soon, die later bleek te zijn de befaamde „Piet"
van den inbraak die Zondag 27 Mei op klaar
lichten dag op den Houtweg is gepleegd.
Hij is door den 14-jarigen jongen pertinent
herkend. Ook is hij herkend door verschillende
burgers, die bij de achtervolging van de twee
inbrekers behulpzaam zijn geweest.
De aangehoudene, P. v. d. B. is chauffeur,
oud 27 jaar en woont in de Johannes Camp-
huysstraat. Er is huiszoeking bij hem gedaan,
er zijn reeds verschillende voorwerpen gevon
den, die aanwijzing geven, dat de aangehou
dene werkelijk de dader is van beide misdrij
ven, maar B. blijft ontkennen.
Vandaag worden nog andere huiszoekingen
gedaan.
Nader is nog gebleken, dat de man, die reeds
ter zake van den inbraak was ingesloten ook
aan de geweldpleging medeplichtig is.
Nader meldt men ons omtrent de aan
houding, dat door de politie van Schevcningen
gistermiddag een nieuwe huiszoeking is gedaan
in zijn woning aan de Johannes Camphuys-
straat, waarbij een vrachtauto vol allerlei goe
deren, o.a. barometers, schilderijen, kleeden,
sieraden, antiek en andere voorwerpen in be
slag is genomen.
Het verhoor van „Piet" zou gistermiddag
nog worden voortgezet. Met deze arrestatie
meent de politie een geode vangst te hebben
gedaan, te meer omdat beide aangehoudenen
niet voorkwamen in de politieregisters en dus
de aandacht nooit op hen kon vallen. Hoewel
zij dus nieuwelingen waren in het „vak", kan
een groote mate van brutaliteit en ook van
bedrevenheid hun niet ontzegd worden. Het
vermoeden wordt steeds gewettigder, dat zij
ook de personen zijn, die sinds geruimen tijd
door het ledigen van muntmeters de schrik
waren van ctagebewoners. Zij moeten, aldus
vermoedt de politie, nog de schuldigen zijn
von tal van andere inbraken, die thans wel aan
het licht zullen komen, vooral omdat een zoo
groot aantal, vermoedelijk gestolen, voorwer
pen door de politie in beslag zijn genomen.
Nader blijkt, omtrent dc aanhouding van
„Piet", de tweede vermoedelijke dader van de
inbraak aan den Houtweg, dat de b5ide aange
houdenen elkander reeds long kenden, hoewel
Z. verklaard had zijn makker niet anders te ken
nen dan onder den voornaam Piet. Z. is gerui
men tijd geleden controleur bij een der nacht
veiligheidsdiensten alhier geweest en „Piet" was
toen nachtwaker, dus een zijner ondergeschik
ten. Hoewel steeds meer bewijzen van schuld
tegen den tweeden aangehoudene aan het licht
Do werkverschaffing.
De werkloosheid is in onzen tijd een
groote 'ramp en voor menige gemeente is
het een moeielijk op te lossen probleem om
geschikt werk te kunnen geven.
Uier schijnen we tot nog toe gelukkig te
zijn geweest. Eerst hebben we geruimen tijd
gezien, dat de menschen bezig waren met
het afgraven van terreinen in het Soester-
wegkwartier.
Daar graafde men de tc hoog liggende ge
deelten af en vervoerde dezen grond, naar
de laag gelegen landen langs de Eem.
Dit lijkt ons een prachtige werkverschaf
fing geweest tc zijn. want we hebben nu
gekregen, niet alleen fabrieksterreinen,
maar ook kan daar nog menige arbeiders
woning gebouwd worden, waar nog steeds
groote behoefte aan is.
Nu hebben we een dezer dagen in oogen-
schouvv genomen de groote wegen, die op
den Berg-Zuid gemaakt zijn. De verharding
zal, naar men ons verzekerde, voorloopig
daar niet aangebracht worden, en wel omdat
er dan veel te veel kapitaal vastgelegd
wordt in het verhardings materiaal, waar
toch betrekkelijk weinig arbeidskrachten
voor noodig zijn.
Wij gelooven dan ook. dat er op het
oogenblik nog genoeg villa terrein is, al
liooren we nog al eens klagen, dat voor
kleine perceélen. voor eenvoudige landhui
zen, bijna geen grond beschikbaar is tegen
een matigen prijs.
Wanneer men van een mooie wandeling
en een prachtig uitzicht wil genieten, ver-
zuime men vooral niet eens te gaan zien
bij de noodbrug (ook geheel door de werk-
loozen gemaakt,) over de zanderij van wij
len den heer v. Achterbergh.
Het overzicht doet ons daar zien over de
bosschcn van Leusden en in de verte pieken
torentjes van de daargelegen dorpen uit het
groen op.
Zoo zien we, al is het verschijnsel van de
werkloosheid diep treurig dat met goeden
wil en opoffering de toestand van die
slachtoffers dragelijker wordt en de werk
zaamheden door hqn verricht, in de toe
komst hun waarde zullen hebben.
Gem. Arbeidsbeurs.
Aanvragen van werkgevers op 7 Juni.
Te. vohvossenen.
T blikslager, 5 dagmeisjes, 3 dienstboden, T
electricicn, I hulp in de huishouding, I schoen
maker (much.).
Aanbiedingen van werkzoekenden op 7 Juni
1923.
Te. volwassenen.
T betonwerker, 2 timmerlieden beneden de
T8 jaar, T metselaar beneden de T8 jaar, T
ieerling-stukudoor, I leerling-meubelmaker, T
beeldhouwer, T borstelmaker, T emballeur-pak-
kistenmaker, I mach-schoenmaker, 2 banket
bakkers, 8 bankwerkers, 3 behangers-stoffeer
ders, T bierbottelaar, 6 boekbinders, 9 boek
drukkers, 3 boekhouders, 3 broodbakkers, T
dagmeisje, 1 dienstbode (Dyitsche), 5 electri-
ciens, 76 grondwcikers, 2 chauffeurs, T incas
seerder, T huisknecht, I hulp in de huishou
ding, 10 kantoorbedienden (mann.), T idem
(vrouw.), 5 kantoorwerksters, 3 kellners, T2
letterzetters, 2 loodgieters, 2 loopknechts, T26
losse orbcideis, 2 mach.-houtbewerkers, 5
mach.-bnnkwerkers, I mach.-teekenaar, T cor
respondent, leidster voor fabriek, T steno
typiste, 9 magazijnknechts, 2 metaaldraaiers,
9 metselaars, T2 meubelmakers, 2 monteurs, 3
naaisters, 45 opperlieden, T pettenmaker (uni
form), 2 rijwielherstellers, 2 schilders (huis), 2
schoenmakers, 18 sigarenmakers, T smid, 2
slagers, 2 stokers, 3 straatmakers, T papierbe-
werksler, 1 noodhulp-dienstbode, 4 stukadoors,
2 suikerweikers, T tabaksbewerker, I teekenaar-
werktuigkundig, T3 timmerlieden, T tuinman,
4 voerlieden, 2 wagenmakers, T2 werkvrouwen,
4 winkeljuffrouwen, T zadelmaker, T zwikker
(schoen), I vooislaander, T metaalslijper, T
pianomaker, T schoensnijder, 3 wevers, T bos
jesmaker, T plakker, 3 reizigers, T handelsrei
ziger, T schipper.
Financiëel Overzicht.
De ruimte op onze geldmarkt wordt hoe lan
ger hoe meer gemarkeeid, evenals trouwens in
de meeste andere landen het geval is. Slechts
zeer betrekkelijk geeft deze toestand reden tot
verheugenis. Het valt nl. niet te ontkennen, dat
dit voor het grootste deel zijn oorzaak vindt in
de malaise van het zakenleven, welke tot gevolg
heeft, dat groote bedragen, die anders in handel
en nijverheid emplooi zouden vinden, thans
braak blijven liggen, en blijvend of tijdelijk be
legging zoeken op de geld- en kapitaalmarkt.
De fondsen met vaste rente stijgen dientenge
volge onophoudelijk. Zelfs waarden, waar men
enkele jaren geleden zeer wantrouwig tegen
over stond, met name de obügatiën van tal von
gemeenten, verheugen zich thans weder in een
groote en blijvende belangstelling van de zijde
van het beleggend publiek.
Wat dit laatste betreft, moet natuurlijk in aan
merking worden genomen, dat de vrees, die men
gekoesterd heeft voor extravagant gemeente-
beheer, voornamelijk onder den invloed van de
i in verschillende groote steden belangrijk in om
vang toegenomen „roode" fracties, niet bewaar
heid is. Voor een deel is dit toe te schrijven
aan het nauwlettend toezicht van Gedeputeerde
Staten en van het Rijk, voor een ander deel stel
lig ook hieraan, dat men in de betrokken kringen
zelf heeft leeren inzien, dat het gemeente-be
heer volgens zoodanige lijnen moet worden ge
voerd, dat het beleggend publiek hierin geen
aanleiding kan vinden, om zijn steun aan het
gemeente-crediet te onttrekken.
Voorts doet ook het wantrouwen en de te
leurstelling, die door den gang van zaken in
tal van takken van nijverheid zijn opgewekt,
hun invloed gevoelen, daar hieruit noodzake
lijkerwijze voorkeur voor andere beleggingen is
gaan voortspruiten. In dit opzicht is weder het
spreekwoord bewaarheid, „qu'on Tevient tou-
jours h ses premiers amours". De jongste lee
ningen von Amsterdam en Rotterdam hebben
dan ook een zeer groot succes gehad. Dc
hoofdstad heeft hiervan gebruik gemaakt voor
het uitschrijven van een nieuwe conversie-lee
ning. De Minister van Koloniën rhaakt zijner
zijds van den gunstigen wind gebruik voor het
aan de markt brengen van 75 millioen 5 pCt.
obligation Ned. Indië, tot den koers van 90 pCt.
Wanneer deze leening slaagt, dan zal men een
heel eind zijn opgeschoten in de richting van
consolideering van de nog overblijvende vlot
tende schuld van Ned. Indië, welke aan het
einde van dit jaar (natuurlijk zonder rekening
te houden met eventueele consolidatie uit het
provenu dezer nieuwe uitgifte), naar schatting
Tuim 300 millioen zou bedragen.
Deze consolidatie zal ook aan den toestand
der Nederlandsche schatkist ten goede komen,
daar wel evenals gewoonlijk het grootste deel
der opbrengst van de nieuwe leening zal wor
den aangewend tot het terugbetalen van voor
schotten, die door de Nederlandsche schatkist
aan Ned. Indië zijn verstrekt. Ook onze 'eigen
regeering kan nog steeds zeer goed geld ge
bruiken. Zij zal zich echter voorloopig wel te
vreden stellen met de versterking harer kas-
positie, die zal voortspruiten uit de terugbeta
ling van een deel der Indische vooi schotten
Natuurlijk heeft de regeering het altijd zelf
voor een gedeelte in haar hand, tot het succes
der Staats- en der Indische leeningen mede te
werken, door het beleggen van een deel der
ruime middelen van den Girodienst, het Pen
sioenfonds voor Burgerlijke ambtenaren etc. in
dergelijke uitgiften. Uit den aard der zaak ziet
men dè lecningen echter veel liever bij het
groote publiek geplaatst, teneinde zelf de han
den zooveel mogelijk te kunnen vrijhbuden ten
opzichte van de beleggingspolitiek.
Die beleggingspqlitiek van de groot kassen,
die geleidelijk onder direct of indirect beheer
van de overheid' zijn gekomen, vormt overigens
in den laatsten tijd een onderwerp van belang
wekkende discussies. In de eerste plaats gaat
het hierbij over den zoo snel in omvang toene-
menden Postchèque- en Girodienst. Of de bloei
dezer instelling geëvenredigd is aan*de uitbrei
ding van het bedrijf, is nog altijd een zeer kwes
tieus punt. De Girodienst heeft in de eerste jaren
van zijn bestaan met zeer groote tekorten ge
werkt, het laatste jaar zélfs met een deficit
van 7 ton. Thans is in uitzicht gesteld, dat daar
in verandering zal komen door de voorgenomen
concentratie van den dienst in den Haag en de
daarmede gepaard gaande aanschaffing van vele
ingenieuze en handenarbeid uitsparende kan
toormachines, etc. Het resultaat daarvan zal
moeten worden afgewacht.
Inmiddels heeft men echter de uitbreiding van
den dienst trachten te forceeren, door een hoo-
gere rentevergoeding voor direct opvraagbare
stortingen don bij enigerlei bankinstelling kan
worden verkregen. Aan den groei van het be
drijf is deze politiek in hooge mate ten goede
gekomen en er bestaat dus lot op zekere hoog
te reden, om zich over de activiteit van dit
staatsbedrijf te verheugen, wanneer men be
denkt, welke groote voordeelen er aan de uit
breiding van h'et baargeldjooze betalingsver
keer zijn verbonden.
Van de zijde der bankinstellingen wordt ech
ter in den laatsten tijd met klem betoogd, dat
die voordeelen te duur worden gekocht, wan
neer zij verkregen worden door een bedrijfs-
politiek, die tot gevolg heeft, dat aanzienlijke
saldi, welke anders aan de banken zouden zijn
toevertrouwd, naar den Postchèque- en Giro
dienst afvloeien. In economisch opzicht maakt
het inderdaad een belangrijk verschil, of tiental
len millioenen guldens aan den girodienst wor
den toevertrouwd, en door dezen aan den Staat
worden uitgekeerd, dan wel of dit geld in de
kassen der banken vloeit, cn besteed wordt
voor steun aan handel en nijverheid. Die steun
is misschien op het oogenblik misschien niet zoo
hard noodig, nu het bedrijfsleven in kwijnen
den toestand verkeert. De banken kijken echter
natuurlijk niet alleen naar den toestand von het
oogenblik, maar geven zich rekenschap von de
consequenties, die er aan vast zitten, wanneer
de beschikbare gelden in steeds grooteren om
vang naar het girobedrijf afvloeien.
De 'aak zou er anders voorstaan, wanneer
ook de girodienst haar middelen belegde in
handclswissels,' credieten aan de nijverheid, enz.
Deze dienst mist echter hiervoor zoowel de rou
tine als de outillage. Zij zou, als zij haar gelden
op deze wijze ging beleggen, uitgroeien tot een
volledig bankbedrijf, waaraan dan echter con
sequenties zouden vastzitten ten opzichte van
blanco credieten, financiering van im- en ex
port etc. Een dergelijke taak is aan den giro
dienst indertijd toegedacht in het bekende so-
cialisatierapport van de S. D. A. P. Het is
echter vrijwel uitgesloten, dat in afzienbaren
tijd andere politieke partijen de daarin ontwik
kelde denkbeelden zullen omhelzen.
Op de* duur zal men echter ook in dit op
zicht moeten kiezen of deelen. Men kon niet
duurzaam groote bedragen zonder schade aan
het bedrijfsleven onttrekken, en men zal dus,
hetzij den postchèque- en girodienst zelf als
bankier moeten laten optreden (waartegen, zoo
als gezegd, in de meeste kringen onoverwinne
lijke bezwaren zullen bestaan), of wel deze gel
den weder op andere wijze aan het ^arijfs-
leven moeten teruggeven. Dit kan op de een
voudigste wijze worden bereikt, door de giro-
rente aanzienlijk te verlagen, of zelfs ze geheel
af te schaffen. Dan zal de girodienst zich wel
minder snel uitbreiden, maar anderzijds zal ook
de ongezonde concurrentie verdwijnen met de
ongewenschte gevolgen, die er op den duur uit
zouden voortvloeien.
Nog in een ander opzicht heeft de beleg
gingspolitiek van den postchèque- en girodienst
in den laatsten tijd stof geleverd voor uitvoe
rige besprekingen. Vrijwel onopgemerkt heeft
minister Treub, in den tijd, toen hij aan het
ministerie van financiën den* scepter zwaaide,
in het girobesluit een bepaling doen opnemen,
kiachtens welke een deel der girogelden mag
worden belegd in scheepvaartobligatiën, als
mede in voorschotten aan landbouw en aan mid-
denstandsbedrijven. De rijkspostspaarbank, aan
welke het beleggen der girogelden is opgedra
gen, heeft tot nu toe voor den girodienst geen
gebruik gemaakt van deze beleggingsmogelijk
heden, maar zich bepaald tot soortgelijke fond
sen, als waarin zij zelf haar eigen middelen mag
beleggen. Van den kant der middenstandsban-
ken wordt nu sinds eenigen tijd pressie uit-
eoefend, om een deel der girogelden aan deze
banken toe te vertrouwen. Zij wijzen er hier
toe ook hunnerzijds op, dat de rentevergoeding
op girogelden tot gevolg heeft gehad, dat bij
dezen dienst aanmerkelijke bedragen zijn op
gehoopt, welke rechtstreeks aan de midden-
standscredietbanken zijn onttrokken, doordien
zij anders in den loop der tijden bij deze in
stellingen zouden zijn terechtgekomen.
Van andere zijde wordt tegen een dergelijke
belegging der saldi van den postchèque- cn
girodienst echter ernstig bezwaar gemaakt. Dc
belegging der gelden, welke door het publiek
aan den girodienst worden toevertrouwd, mag,
aldus redeneert men aan dien kant, niet het
minste risico met zich brengen en dit zou stel
lig wel het geval zijn, wanneer zij zouden wor
den aangewend voor credietverleening aan wel
ke groep der bevolking dan ook. Bovendien
zou men, wanneer men eenmaal het principe
van absolute soliditeit der belegging verlaat, op
een zeer#gevaarlijken weg geraken. Wat voor
een paar jaar de toenmalige minister Treub
bepaald heeft ten 'aanzien van de credietver
leening aan den middenstand, kan te eeniger tijd
door een. anderen bewindsman, wiens sympa
thieën in een andere richting gaan, voor een an
dere bevolkingsgroep gewenscht worden. Het
is dan ook te hopen, dat aan den aandrang,
welke den laatsten tijd door de middenstands-
banken wordt uitgeoefend, geen gevolg zal wor
den gegeven.
Op de fondsenmarkt is de stemming terug
houdend gebleven; politieke factoren, die de
beurs in de een of andere richting hadden kun
nen beïnvloeden, waren niet aanwezig. Men
verkeerde nog steeds in afwachting van de
nieuwste Duitscke no*a, ten aanzien waarvan de
verwachtingen bff voorbaat echter niet hoog
gespannen waren. Men nam aan, dat het voor
stel, evenals de vorige een compromis van dfi
opvattingen der verschillende politieke partijen,
door de 'Franschen, die zich sterk voelen met
het in hun handen zijnde vuistpand, het Roer
gebied, onvoldoende zou worden geacht. Intus-
schen moet nog worden afgewacht, in hoeverre
Groot-Brittonnië invloed op zijn vroegeren
bondgenoot zal weten uit te oefenen. Wanneer
eenmaal de Duitsche voorstellen als basis voor
onderhandelingen zouden worden aangenomen,
zou men reeds een heele stap verder zijn. Veel
hoop, dat het per saldo zoo ver zal komen,
heeft men blijkbaar nog niet, getuige de steeds
verder voortschrijdende daling in den koers van
de Duitsche Mark, waarvan thans reeds om
streeks 300 voor één cent verkrijgbaar zijn. De
Mark noteert thans reeds eenige percenten lager
dan de Oostenrijksche Kroon en zoolang de
Duitsche biljettenpers in het tegenwoordige
tempo blijft draaien, is het eind van den te
ruggang nog steeds niet in zicht.
Op de Amsterdamsche beurs is, nadat de
koersen in de eerste helft der week meerendeels
waren afgebrokkeld, latör eenig herstel inge
treden. De betere stemming ging uit van de
petroleumaandeelen onder leiding van Konink
lijke, die voorbijgaand vrij krachtig in koers
opliepen, toen de reeds langen tijd loopende
geruchten betreffende een bevredigende slot-
utkeering, die echter van anderen kant waren
tegengesproken, werden bevestigd door de aan
kondiging, dat het slotdividend T6>4 zal be
dragen, dit is nog een half percent meer dan
de slotuitkeering van het vorige jaar. Wel blijft
het totale dividend nog 4V2 bij dat over
T92I ten achteren (n.l. 26,tegen 31 doch
nn de mededeelingen betreffende den ongun-
stigen gang van zaken in Mexico, de daling der
petroleumprijzen etc., waren de verwachtingen
niet hoog gespannen en had men zelfs een tijd
lang niet eens op een uitkeering in contanten
durven hopen.
Uit het eerstdaags te verschijnen jaarverslag
zal thans moeten blijken, of en in hoeverre de
financieele resultaten minder gunstig zijn ge
weest dan in T92T. Tevens hoopt men uit dit
vorslag nieuwe gegevens te verkrijgen betref
fende de productie-capaciteit der Koninklijke
Shellgroep in Mexico cn elders. Blijkens de
jengste berichten zou tegenover de verminde-
rring der productie van de Mexican Eagle, ten
gevolge van het verzouten van verschillende
bronnen, een toeneming van de voortbrenging
door de andere Mexicaansche ondermagtschap-
pij van de Koninklijke, de Corona, staan, en
zou ook irv <je andere productiegebieden de
voortbrenging belangrijk zijn toegenomen. In
afwachting van de nadere mededeelingen om
trent een en ander in het jaarverslag blijft men
echter vooralsnog eenigszins gereserveerd cn
het behaalde koersavans van aandcelen Ko
ninklijke kon dan ook niet ten volle gehand
haafd worden.
Voor cultuurwaarden is 'de stemming goed
prijshoudend geweest. Wel zijn geen verdere
afdoeningen door de V. I. S. P. uit den nieu
wen oogst tot stond gekomen, doch men neemt
aan, dat de suikertrust, nu eenmaal een aan
merkelijk deel van dezen oogst verkocht is, de
verdere ontwikkeling van de suikermarkt wil
afwachten. Een lichte verbetering van den
Cuba-suikerprij? te New-York heeft bovendien
steun aan de markt ver eend.
Voor rubberwaarden bestond slecht# matige
belangstelling, doch het slot was levendiger op
het bericht betreffende een nieuwe uitbreiding
van de Rubber Cultuur Mij. „Amsterdam". Deze
maatschappij brengt 6000 bouws van haar
woesten grond in, in een nieuwe Onderneming,
de Rubber Cultuur Maatschappij „Amsterdam
II", met een oandeelenkapitaal van 3 millioen.
De inschrijving op deze aandeelen wordt a
pari, met re**ht van voorkeur voor aandeelen-
houders der Amsterdam-Rubber, opengesteld.
De moedermaatschappij garandeert een divi
dend van 6 Uiterlijk in 1929 zullen de
aandeelen kunnen worden omgewisseld in aan
deelen Amsterdam-Rubber, of zullen zij h 140
kunnen worden afgelost.
Scheepvaortaandeelen zijn slechts weinig ver
anderd. Tabakken en ook industrieele fondsen
waren ongeanimeerd. Een scherpe reactie heeft
plaats gevonden in Indische tramwegwaarden.
Gewone aandeelen Madoera liepen van 73 tot
25 terug, Modjokerto van 136 tot 83
(slot 90 op groote gedwongen liquidaties
van een in moeilijkheden geraakte Amsterdam
sche beursfirma, die aanzienlijke speculatieve
engagementen had loopen. De bedoelde firma
moet niet minder dan 1,700,000 gewone aan
deelen Madoera hebben gehad en f 984,000
Modjokerto, die thans plotseling op de markt
worden geworpen.
