FRANCAIS
EEE3133
L
J. J. v. d. BERG
MA
Huizen te koop
C. BEKKERS, Coiffeur. M. DEKKERSJoifisuse,
MAGGI'S Aroma
p
DU IJ VIS'
LEESBIBLIOTHEEK
Adverterctiën
Onderwijs in alle vakken
J. FRANK,
Beekensteinschelaan 24.
H.v. Galen Last
Brandstoffen
wisfera
D. Mulder, Arnhemschestraat 9
IN UURWERKEN
N. G. UDING, Horlopr-Goadsmid
Firma Gebrs, van EEDEM.
Laat nu Uw Zonneschermen en
Markiezen repareeren. - -
H.H. WiïtëKELSERS
HAVIK 18a
GEBRUIKTE ORGELS
Prijzen vanaf f somet langdurige garantie
DE BEKENDE „DAVO" HAARDEN,
Utrechtsche straat 37
Onze vertegenwoordiger te Amersfoort
Pallié ColniBbia-Platen en Gramafoons
-I- S. v. d. WERF,
S. J. ROSIER,Zuidsingel 58
Specialiteit in Rijbroeken.
l BOEKHANDEL PATRI A
Jozef Klein en Zoon.
Muurhuizen 2.'
Amersfoortsclis Electrische Fijne
Wasch-, Glans- en Strükinricliting
ZUIDSINGEL 2{
v--
f Firma E. J. v. OMMEN Arnh. str. 19 Tei.
j Ie Klas Vleeschwaren
GOEDKOOPEUITSTAPJES
JANS Co., Passageagenten. BERGSTRAAT 37.
F. Bosman, Kampstraat 8.
B. STEGGERDA, (Gedipl.
Dames- en Heerenkleeding
naar maat
kunnen voortvloeien. Wij hebben dit o a. een
Epaar jaar geleden gezien, toen n.l. een groot
'deel van de Duitsche margarine-nijverheid in
(een zeer kort tijdsverloop onder Nederlond-
tschen invloed is geraakt. Het scheen echter,
'dat dit proces sindsdien goeddeels tot het ver-
Heden behoorde. De aondeelen zelf werden min-
ider goedkoop, toen de koersen allengs met
'honderdduizenden percenten stegen, waardoor
,de daling van de Mark natuurlijk voor een aan
merkelijk deel werd gecompenseerd.
De belegging in Markenfondsen bleek bo-
vendien de gedroomde aantrekkelijkheid te mis-
,scn, al ware het slechts, dat de dividenden, in
;goud omgerekend, minstens even veel achter
uit holden als de Markenkoers. Maar boven
dien heeft de eene Duitsche maatschappij voor
cn de andere na in haar statuten bepalingen
[opgenomen tot het weren van buitcnlandsche
invloeden. Al zou het goud, bij wijze van spre
ken, „op straat hebben gelegen", bij aankoop
Van dergelijke waarden, toch moesten buiten-
landsche industrieelen en banken hiervan wel
pfzien, voor zoover het althans betrof het ver
krijgen van contróleerende belangen van de
^desbetreffende ondernemingen.
Die bescherming tegen buitenlandsche in
vloeden is in Duitschlond op andere manier
verkregen, dan te onzent. In ons land zou men
voor dit doel eenvoudig 25,000 of 50,000 gld.
preferente aandeelen hebben gecreëerd, met het
uitsluitend recht om voordrachten te doen ter-
zake van bestuursbenocmingen etc. Maatschap-
i pijen met kapitalen van tientallen millioenen
kunnen op die wijze volkomen worden gecon
troleerd, daar bij het verleenen der Koninklijke
(bewilliging op de statuten tegen deze feitelijke
'uitschakeling van de gewone aandeelhouders
geen bezwaar door het ministerie van justitie
■wordt gemaakt. In Duitschland zouden daar
entegen de wettelijke bepalingen inzake naam-
looze vennootschappen iets dergelijks geheel
lonmogelijk maken. Hetzelfde doel wordt er ech
ter langs anderen weg bereikt, hetzij door het
jcreccren van een belangrijk bedrag aan prefe-
irente aandeelen met tienvoudig, of nog hooger
'stemrecht, wat in de Duitsche wet wel wordt
Itoegelaten, hetzij doordien aanzienlijke bedre
igen nieuwe aandeelen uitgegeven en b.v. slechts
(voor tien percent volgestort woiden, welke
[Stukken dan in handen blijven van het bestuur
of van met de instelling gelieerde bonken of
'particulieren. Het is duidelijk, dat beide metho-
'den veel grootere kapitaalsuitgaven vorderen
'dan in Nederland het geval is. Men heeft daar
[echter niet tegenop gezien, en dientengevolge is
jhet thans praktisch uitgesloten, dat het buiten
land de controle over belangrijke Duitsche on-
jdememingen verkrijgt, tenzij met uitdrukkelijke
1 toestemming van de grootc Duitsche belang
hebbenden.
Wat zich nu thens voor begint te doen, is het
(merkwaardige feit, dat de directies van groote
■Duitsche maatschappijen, welke zich statuair
volkomen verschanst hebben tegen buitenland-
jsche contróle-aankoopen, thons zelf zich tot
buitenlandsche belanghebbenden wenden, met
het verzoek, om alsjeblieft de controle te wil
len overnemen. Dat geschiedt niet als schijn-
maatrcgcl, om zich te onttrekken aan eventu-
eele verplichtingen der Duitsche industrie in
zake de oorlogsschatting etc. Men mag aanne
men, dot de groote Ncderlandsche bankinstel
lingen, welke bij deze transacties betrokken
zijn, te hoog staan, om zich voor zulk een door
zichtig spel te leenen, waardoor zij trouwens
;in moeilijkheden van internatioralen aard zou
den kunnen worden gewikkeld.
NCat zich thans in Duitschland afspeelt, fs dan
ook van geheel anderen aard. De verarmde
Duitsche Wirtschaft is niet meer in stent, de
noodige middelen op te brengen voor het fi
nancieren van tal van groote ondernemingen,
voornamelijk wanneer het aenkoopen van grond
stoffen in het buitenland betreft. De groote
Duitsche banken hebben weliswaar credieten
verleend, die aanvankelijk in de millioenen, la-
'ter in de tien- en honderdtallen millioenen, ten-
I slotte zelfs in de tientallen milliarden Marken
'zijn gaan loopen. De geweldige wanrdeverlo-
ging van de Mark heeft echter tot gevolg, dot
(zelfs credieten van honderden milliarden Mar-
jken thans voor het beoogde doel niet meer
[voldoende zijn, zoc.dat men in Duitschland voor
:een onmogelijke taak komt te staan ten op-
izichte van het financieren van dergelijke maat"
'schappijen.
Ten aanzien van de Phoenix wordt b.v. ge-
jTneld, dat zij van de Rijksbank en van de groo-
te particuliere banken credieten 'had verkregen
tot een gezamenlijk bedrag van 200 milliard
'mark, terwijl zij in de volgende maanden nog
'een verder bedrag van 50 milliard Mark zol
noodig hebben. Men duizelt van dergelijke ge
tallen en toch gaat het slechts om een beschei
den aantal millioenen Hollandsche guldens,
wanneer men het bedrag tot den fegenwoordi-
gen Markenkoers omrekent. Geen wonder der
halve, dat groote Ncderlandsche bankinstellin
gen zeer goed in staat zijn lot datgene, wat in
Duitschland boven de krachten van de groot
ste banken blijkt te gaan. Het is te begrijpen,
dat men zich in Duitschland ongerust maakt
over deze nieuwe „Überfremdung"r waartegen
natuurlijk met statutaire bepalingen niets velt
uit te richten, omdat het juist de directies der
maatschappijen zelve zijn, welke in het belang
van het voortbestaan der ondernemingen hun
toevlucht tot deze trensacties nomen.
N In dezen toestand is dan ook geen verbetering
te verwachten, zoolang dc oorzaak, n.l. de voort
durende verdere val Van de Mark, blijft aan
houden. De Rijksbank heeft den hopcloozen
strijd tegen deze depreciatie van den wissel
koers moeten opgeven, omdat de vraag van
handel en nijverheid, cn ook van particulieren,
naar buitenlandsche wissels, onverzadigbaar
bleek. Of alsnog een spoedige wending hierin
zal intreden, zal wel in hoofdzaak afhangen van
het lot, dat aan de nieuwe Duitsche nota zal
worden beschoren. Mochten de Geallieerden
bereid blijken, op de basis der nieuwe Duitsche
voorstellen ernstige onderhandelingen te ope
nen omtrent de oorlogsschatting, dan zal mis
schien het vertrouwen in het Duitsche bedrijf
sleven eenigszins terugkeeren en een nieuwe
steunactie kunnen worden ondernomen. In het
Wellicht nog verder bergafwaarts gaan.
Of het inderdaad tot nieuwe onderhande
lingen zal komen, is nog altijd onzeker. Van den
aanvang of was het duidelijk, dat de Engelsche
regeering zulk een plan welgezind was. Men
'mag gerust aannemen, dat de nieuwe Duitsche
nota, zoo zij al niet door Engeland is gedic-
teerd, dan toch min of meer van 'Engelsche zijde
geïnspireerd is, daar vóór de publicatie lang-
dvr'gc r -^k'n '~i -r-hT 'n
Engelsche regceringskringen hebben plaats ge
vonden. Aan Britsche zijde liggen dan ook dc
moeilijkheden niet. Geheel anders staat men
echter te Parijs tegenover dc Duitsche voor
stellen. Men wantrouwt niet alleen de ernst der
Duitsche beloften, nu Duitschlond begint met
gtdurende vijf jaar uitstel van betaling te vra
gen. Maar bovendien zou een ontruiming van
het Roergebied op grond van de nieuwe Duit
sche voorstellen tevens tot gevolg hebben, dat
Frankrijk zou moeten afzien van zijn droom,
om het verdrag van Versailles te corrigeeren
door uitbreiding van Frankrijk's directen of in-
directcn invloedsspheer in de richting van het
industrie-gebied. Geen enkele Fransche regce-
ring zou hiertoe vrijwillig overgaan, tenzij zij
eenerzijds meent, dat dit het eenige middel is,
om in financieel opzicht belangrijke concessies
te verkrijgen, cn aan den anderen kant reden
heeft, om aan te nemen, dat Engeland Frankrijk
niet in het ongestoorde bezit van het Ruhrge-
bied zou laten. Om dit punt draait dan ook fei
telijk de kwestie, el wordt deze in de uitingen
der wederzijdsche diplomaten met schoone
woorden bemanteld.
De eenige vraag is feitelijk, hoe ver Frank
rijk ecner- en Engeland anderzijds zijn eigen
standpunt zal durven doordrijven en in hoe
verre elk van hen dc kans zal durven loopen,
zich den andere blijvend tot vijand te maken
door een partij kiezen vóór of tegen de Duit
sche voorstellen. Het waarschijnlijkst is natuur
lijk, dat men weder een compiomis zal trachten
te vinden. Dit kan dan echter slechts ten koste
van nieuwe langdurige onderhandelingen ge
schieden, Zoodat de onzekerheid hieromtrent
nog wel eer.igen tijd zal voortduren. In verband
h'ermede heeft dc fondsenmorkt dan ook een
stil en gereserveerd aanzien gehad.
De bovenbesproken gebeurtenissen bij de
Phoenix hebben eens te meer de aandacht ge
vestigd op de gestadige verarming van hel
groote Duitsche Rijk, nadat de bedrijvigheid in
het zakenleven, veroorzaakt door de mogelijk
heid om, dank zij de lage valuta met het buiten
land scherp te concurreeren, een schijn van wel
vaart over het land had gebracht. Duitschland
is langzamerhand in de positie gekomen, waarin
Oostenrijk zich reeds longen tijd bevindt: bij de
geringe waarde van het landsgeld kon de be
volking zich zelfs de meest noodzakelijke le
vens-behoeften, die uit het buitenland geïmpor
teerd moeten worden, en welker prijs derhalve
onmiddellijk van den stand der wisselkoersen
afhankelijk is, niet meer verschaffen. Dit ver
klaart dan ook wel, waarom op de Amsterdam-
sche beurs aandeelen van Indische cultuur
maatschappijen etc., die oppervlakkig gezien
toch wel heel weinig met de politieke ontwik
keling vun Europa uitstaande hebben, zoo ge
voelig zijn voor de meer of mindei groote kans,
dat het tot een regeling van het vraagstuk der
schadevergoeding, die op zijn beurt weder een
stabilisatie of verbetering der Duitsche valuta
in de hand zou werken, zal komen.
De productenmarkten hebben don ook mee-
rendcels een lusteloos aanzien verkregen. Te
New 7ork is de prijs voor Cuba-suiker scherp
teruggcloopen, en ook op Java is de handel
stil en heeft de V. I. S. P. geen verdere afdoe
ningen tot stand kunnen brengen. De cultuur
waarden niettemin slechts weinig in koers te-
rvggeloopen, moet hieraan worden toegeschre
ven, dat de geheele oogst 1923, en circa een
derde ven oogst 1924, reeds op levering ver
kocht is tot prijzen, die een flinke winstmarge
laten; zoodat men de toekomst rustig kon tege-
moec zien.
Dc aankondiging van bevredigende dividen
den door de cultuurbanken heeft bovendien
steun aan dc morkt verleend. De Koloniale
Bonk, waarvoor het dividend langen tijd op
9 getaxeerd vos, keert II uit. De Nrder-
landsch-Indische Handelsbank, die het vorige
janr tengevolge van groote verliezen op debi
teuren met een nadeelig saldo van ruim 20
millioen (dat uit de reserves gedekt werd) had
afgesloten, stelt een dividend voor van 6
Tot voor korten tijd was er rekening mede ge
houden, dat de instelling ook over het elge-
loopen jaar geen dividend zou betalen. Sinds
dien is echter in haar positie een aanmerkelijke
verbetering ingetreden, dank zij de wijziging,
die inmiddels op de suikermarkt heeft plaats
gevonden. Hierbij is de bank n.l. niet alleen in
direct betrokken door de hierdoor veroorzaakte
verbetering van den algemeenen economischen
toestand in Ned.-Indië, maar ook direct door
haar dochteronderneming, de Nederlandsch-
Indische Landbouw Mij., een van de grootste
suikcrculturondemerningen, welke natuurlijk
van de ingetreden verbetering van den suiker
prijs in belangrijke mate profiteert
Van handelsvennootschappen konden Com-
pnnia Mercantil Argentina, die angznmerhand
tot ca. 12 waren afgebrokkeld, voorbijgaand
verbeteren op het gerucht, dat het jaarverslag,
in verhouding tot de slechte verwachtingen, die
men ervan had, nog zou meevallen Spoedig is
echter weder ee,n reactie ingetreden, toen uit
het inmiddels gepubliceerde jaarverslag bleek,
dat het de maatschappij nog steeds niet is ge
lukt, uit de imposse te geraken. Wel is het be
drijfsverlies dit jaar niet zoo groot als het vo
rige. Dit jaar word n.l. f 3./!8 millioen verlo
ren tegen 18.77 millioen v. j. Destijds is echter
reeds de geheele reserve opgeofferd, woomo nog
een verlies van f 3.36 millioen op nieuwe re
kening overging. Dit verlies is dus thans aan
gegroeid tot f 6.85 millioen. Van een verbete
ring van den toestand schijnt, naar uit het ver
slag valt af te leiden, vooralsnog geen sprake.
De onderhandelingen tot versterking der posi
tie der aandeelhouders, waarvan het vorige
jaarverslag gewaagde, hebben geen resultaat
gehad. De directie heeft onder deze omstandig
heden moeten besluiten tot drastische inkrim
ping der organisatie, die op haar beurt de moge
lijkheid tot realisatie van installoties en beleg
gingen opent. In het verslag wordt er echter
iccds op gewezen, dat dc waarde van het mee-
rendeel dezer bezittingen ten nauwste met het
bedrijf als zoodanig verband houdt, zoodat het
zeer de vraag is, wat bij evcntuee'en verkoop
V3n de ƒ5.77 millioen, waarvoor zij op de ba
lans voorkomt.
Op de bcleggingsmarkt is de bedrijvigheid
eveneens aanmerkelijk ingekrompen. De Indische
lecning is echtev nog vele molen onderteekend.
Nu deze 65 millioen hier te londe zoo grif
zijn opgenomen mag stellig ook wel op een
succes van het in Engeland uit te geven bedrag
gerekend worden. Aldaar zullen 5 millioen Pcftd
Sterling worden aangeboden, eveneens tot een
rente van 5 doch tot een emissie-koers van
92 Londensche usance, wat omstreeks over*
eenkomt met den omissie-koen» van__90%,^
v -|o" diTp.ir.T hier 1 nda is ganlsatst/
Directeur: A. J G. MOOT
Einddiploma Conseivalorium Amsleriam
SpreekuurMAANDAG 5-6 uur
Pr. Julianalaan I bij dsn Utr. Weg.
VLEESCMUWEI
van
Kampstraat 25 - Tel. 352
Zonda&R tot 12 nnrgeopend
de Fran9aise
diplomée M.O.
Utr. weg «7 a—70 b.
Groot en Kleinhandel
in alle soorten
Bezoekt hot Café
Te bevragen bij
Engel van Kuijzen,
Muurhuizen 55.
(Jtrechischevr. 50
Leusderweg 43 AiRaisloert
Goede Consumptie
prijzen.
Bockbier veris rijgbnar.
sea CENT mi
kost een week
abonnement op het
II DAG BLAO. II
Tevens gratis verzekering
tegen ongelukken.
LEBS1JJKBWEG 5
SOLIDE KEPARATIëX.
Arnli. straat O. AMERSFOORT Tol. 774.
Bij wie! magazijn IP. VAX OOIK, Amhomscheweg 123.
Vertegenwoordiger voor Amersfoort vao de be
kende nierken Gazelle en Dürkopp.
Een Heer over veel rijen tijd beschikkende, wonscht dien
te besteden met het BIJHOUDEN van boeken of met ander
SCHRIJFWERK. Condities zeer billijk-
Br. onder No. 4115 bureau Amersf. Dagblad.
Wij bieden U aan eenige
Gemakkelijke betalingsvoorwaarden.
nimmer kolendamp in de vertrekken,
zijn verkrijgbaar bij don Heer
J. E. VAN NIE
LAVENDELSTRAAT 13
feeiledeing en üniformen naar Mant.
Scherp concurreerende prijzen.
PUDDING,
V /LA's en algemeen gebruik.*1"
UTR. WEG 46. TEL. 653.
- CATALOGUS VERKRIJGBAAR.
»o» cocoeo ss»
- i
In- en Verkoop tan:
Heerejf- en Dameskleeding
Geheele of gedeeltelijke Inboedels,
Boeken, Muziek, enz.
Men lette wel op het adres:
Muurhuizen 2L,
SIMT ANFR1DÜSSTRAAT 28
verbetert niet slechts op verrassende wijze den
smaak van soepen, jus, sausen, stamppot enz.,
maar bevordert ook den eetlust en beinvloedt
de spijsvertering op weldadige wijze.
De vacantie breekt weer aan
Amsterdam staat op de Sijst bovenanr
Tourisjen zij gaan wandelen en rijder
a
Q
O»
3
Door de sifaiTlongs alle zijden
Ook theaters worden beschouwd
En plannen voor den avond gebouw<-
T»Ck valt_dc_i£.eii8 niet iwaar/
écf
Te irrteafer Is FLOBA zoo'waar
En wat. men da^r bracht/
<fc
Wel had dat gedacllc V -
Als ge een genotvollen avond hebt gehad
Trolsch zegt ge dan: Dat doet je wal!
DAMES- LX ME EREN K LEER 91.4. M.E RIJ
ONTVANGEN EEH PHACHTCOLIECTIE DER NIEUWSTE VGORjAARSTOFEEN.
A. HOLLANDER - ALDEGOXDESTR1AT 03
naar ALGIERS. TANfiER, GENUA, euz. met de
prachtige booten van de S. 91. NEDERLAND.
Inlichtingen gratis.
J. H. BLOM
K R O KI ra
BOUWKUNDIGE -|
ESTRAAT I4B 1
BELAST ZICH MET HET MAKEN
VAN ONTWERPEN - PLANNEN
BESTEK EN BEGROOTINGEN
TOEZICHT HOUDEN OP BOUWWERKEN
Sloom Wasch- en Slriikinrichting „DE VGLHARGiNG" Apeldoorn. 2
fE? Mevr.!
Velen ziin U reeds voorgegaan, vraagt daarom nog
heden prijs. x
25 Zoowel per kilo als per stuk.
Aanbevelend,
G. v. d. BERG, Eigenaar.
■3 Vertegenwoordiger voor Amersfoort: J. v. d'. BERG,,
ofi Leusdenveg 72. 1
«-?■
5 5
Sm
o
C£ s
f
5 2
9
In Meubeüen, Sport- en Kinderwagens.
conpenr.3
0 X'arcissiraat 66
o
Amersfoort.
5
Reparatie spoedig on billlilr. TVigaliilcs oniTfnvten. w
