SPORTNIEUWS
UIT DEN OMTREK.
STADSNIEUWS
waarover één der Zettensche inrichtingen de
voogdij heeft aanvaard, en waarvan later blijkt
dnt ze eigenlijk niet in Zetten thuishooren, maar
in andere inrichtingen, b.v. in Ermelo of Rek
ken. De vereeniging, die de voogdij heeft aan
vaard, is genoodzaakt het verpleeggeld van de
nieuwe inrichting te betalen; een verpleeggeld,
dnt vaak veel hooger is dan de toegekende
subsidie. Uit eigen middelen moet dan het te
kort worden aangevuld, zoodat het geld wordt
gebruikt niet voor eigen werk, maar voor andere
inrichtingen.
Spr. betoogde, dat voor hem de ideale op
lossing zou zijn, dat die vereenigingen, die voog
dijkinderen opnemen, een onderlinge overeen
komst sloten, waarbij ze zich verbonden eikaars
verpleegden, bij mogelijk voorkomende gevallen,
&p te nemen tegen het bedrag van de subsidie,
voor die verpleegden oorspronkelijk toegekend.
Hij betwijfelde of een dergelijke regeling, we
gens den ongunstigen financieelen toestand van
de meeste vereenigingen, wel den eersten tijd
tot stand kan komen.
Een breede discussie volgde op dit onderwerp.
Dr. Lammerts van Bueren antwoordde den
sprekers, dat de moeders in Zetten kunnen wor
den verpleegd en het Rotterdamsch Comité zich
dan verder zou kunnen belasten met het toe
zicht op moeder en kind. Ook hoopte hij, dat
de finoncieele hulp uit Rotterdam grooter zal
worden, daar ze niet evenredig is oan het aantal
verpleegden uit deze stad.
Mr. De Graaf en mej. Dudok van Heel braken
een lans voor gezinsverpleging. Mr. De Graaf
adviseerde om de gezinnen, die voor opneming
von kinderen in aanmerking komen, financieel te
steunen, in plaats van het geld in een nieuw ge
bouw te steken.
Na nog eenige gedachtenwisseling over dit on
derwerp sloot ds. O. G. Heldring, directeur der
Heldringgestichten, de vergadering met dankge
bed.
Nationale Woningraad.
Zaterdagmiddag is te Amsterdam de jaarlijk-
sche vergadering von den Nationalen Woning
raad gehouden. Voorzitter was mr. G. van den
Bergh. In zijn jaarverslag deelde de voorzitter
mede, hoe hij met den secretaris een reis door
Nederland had gedaan om de verschillende af-
deelingen te bezoeken. Op dien tocht werden
buitengewoon veel klachten gehoord over de
hooge huren in verband met het dalende loon
peil; vooral over de huurpolitiek van de regee
ring werd in vele opzichten geklaagd. Zoo de
bepaling van het percentage van het inkomen
dat de huur moet bedragen, verder ook de be
paling van het woningpeil.
De Woningraad heeft allereerst gepoogd de
woningen von vereenigingen weer onder de
Huurcommissiewet te krijgen; hierin is men
echter niet geslaagd. De woningraad heeft toen
een plan ontworpen, waarbij vijf commissies van
beroep werden ingesteld, waarin regeering en
vereenigingen vertegenwoordigd zouden zijn.
Hierbij zouden huurders en vereenigingen over
de beoordeeling van de huur in beroep kunnen
komen. Deze week heeft het bestuur over dit
plan een onderhoud gehad met de regeering, do
beslissing van den minister, die thans is afge
komen, luidt echter geheel afwijzend. Vooral de
hooge kosten vindt de minister een bezwaar.
De Woningraad wil thans, zoo mogelijk in sa
menwerking met andere centrales, trachten dit
plan als initiatief ontwerp van wet ingediend te
krijgen bij de Tweede Kamer. De raad is echter
van meening, dat een goede oplossing alleen zal
zijn te verkrijgen door algeheele afschrijving on
der het hoofd crisislasten, van de geheele kapi-
taliseerende staatsbijdragen.
Resirmeerende zeide spreker, dat er in 1920
22,000, in 1921 40,000 en in 1922 46,000
woningen werden gebouwd; neemt men het noo-
dig aantal leegstaande woningen op 2 pet. van
het totaal aan, dan was het tekort op het eind
van 1920 75,000 woningen, ulto 1921 68,000
en ulto 1922 55,000 woningen; neemt men aan
dat er in 1923 en 1924 45,000 woningen per
jaar worden gebouwd, dan zal per ultimo 1923
het tekort zijn 32,000 en per ultimo 1924 11,000
woningen; zoodat op den laatstgenoemden da
tum de acute woningnood zal zijn overwonnen.
De regeering steunde den vereenigingsbouw in
1921 van 20,111 woningen met 159 millioen gul
den, in 1922 van 4821 woningen met 27 mil-
Jioen gulden. Wat de gemeentebouw betreft werd
gesteund in 1921 de bouw van 3741 woningen
met 39 millioen gulden, en in 1922 van 2448
woningen met 17 millioen gulden. Tenslotte
werd voor den premiebouw in 1921 uitgegeven
44 millioen gulden voor den bouw van 25,058
woningen, en in 1922 22 millioen gulden voor
den bouw van 29,148 woningen.
In de nomiddagzitting werden allereerst de af
tredende bestuursleden, de heeren H. P. J.
Bloemers, mr. D. Hudig, L. Kopnan, J. Kors,
K. Kruitlof en M. Laernoes, herkozen.
Aan de orde was hierna het volgende voorstel
van de algemeene coöperatieve Enschedesche
bouwvereeniging te Enschede, luidende: „De
nationale woningraad trachte ingetrokken te krij
gen den door den minister aan middenstands-
bouwvereenigingen gestelden eisch, dat de huur
moet bedragen een zeker percentage van het
gezinsinkomen van den huurder." Aan dit voor
stel was de volgende toelichting gevoegd:
Het gevolg van bovenstaande eisch is, dat de
huurders steeds varieerende huurprijzen moeten
betalen en soms tot zoodanige bedragen, dat
de huurwaarde niet onbelangrijk wordt over
schreden. De besturen der bouwvereenigingen
moeten bij het berekenen van de huurprijzen af
gaan op de opgegeven inkomsten door de huur
ders. Waar hierop dikwijls geen controle moge
lijk is, kan dit tot groote onbillijkheden aanlei
ding geven. De ervaring heeft althans geleerd,
dat de huurders alles in het werk zullen stellen
om onder de bepaling uit te komen. De minister
zal de bepaling in het leven hebben geroepen
om het batig saldo op de jaarlijksche exploi
tatierekening, dat in 's rijks kas moet worden
gestort, op te voeren. Het is de vraag of van
die stortingen in 's rijks kas wel veel terecht
komt. Het zou daarom meer aanbeveling ver
dienen, dat bouwvereenigingen verplicht werden
jaarlijks een vast bedrag in 's rijks kas te storten
en dat zij vrij werden gelaten in het bepalen van
de huurprijzen.
Besloten werd dat het bestuur onderzoek zou
doen of inderdaad ook de middenstendsbouw-
vcrcenigingen van de bovengenoemde en ge
wraakte eischen last hebben.
Blijkt dit het geval te zijn, dan zal men in
het vroeger genoemde plan voor beroepscom
missies, waarvan men een wetsontwerp hoopt te
maken, ook de middenstandsbouwvereenigingen
opnemen.
Hierna kwam in behandeling het voorstel der
Woningbouv/vereeniging „Delfland" te Delft:
„De nationale woningraad richte zich tot de
regeering ten einde te verkrijgen dat deze zioh
bereid verklaart op aanvrage van de gemeente
te verstrekken fonds perdu het bedrag, dat
een woningbouw vereeniging moet betalen aan
hare architecten voor niet uitgevoerde opdrach
ten, doch ook alleen dan, indien het niet door
gaan van die pionnen kan worden aangetoond
niet de schuld te zijn van de woningbouwver
eniging.
De voorzitter verwees hierbij naar hetgeen hij
in zijn openingsrede had gezegd omtrent de hou
ding van de regeering in deze kwestie.
Besloten werd de beslissing van de regeering
af te wachten.
Bij de behandeling van de verdere voorstellen
werden door verschillende der aanwezigen be
zwaren opgesomd, verbonden aan de verorde
ningen, voortvloeiende uit, de huidige huurpoli
tiek van de regéering.
Erfelijk rentmeesterschap.
De Ambochtsvrouwe van de Heerlijkheid
Sliedrecht jkvr. M. A. O. C. gravin von By-
la'ndt te 's-Gravenhage heeft als opvolger van
wijlen den heer L. M. Prins tot rentmeester
harer goederen in voornoemde Heerlijkheid be
noemd den heer A. Prins Thzn. te Sliedrecht.
Met deze benoeming is dit Tentmeesterschap
volgens oude traditie overgegaan op den oud
sten mannelijken nakomeling van het geslacht
der familie Prins, die in rechte lijn afstamt van
den eersten rentmeester benoemd door den
Ambachtsheer S. P. baron Collot d'Escury,
heer van Naaltwijk en von Sliedrecht. Erfwa-
tergraaf in de Nederwaart, Raat in de Vroed
schap en Burgemeester der Stad Gorinchem in
het jaar T777, zoodat dit rentmeesterschap nu
ongeveer 150 achtereenvolgende jaren dooi' de
familie Prins is waargenomen.
Nederlandsche Roode Kruis.
In de week van 24 tot en met 30 Juni is bij
het Hoofdbestuur van het Nederlandsche Roode
Kruis aan giften ingekomen met bestemming
voor
Rusland 578,39.
Kas der Vereeniging 5,75.
Duitsche Universiteiten 12,87.
Benevens talrijke fondsen en coupons voor
Oostenrijk en Hongarije.
Het Roode Kruis.
Het dagelijksch bestuur van het Nederland
sche Roode Kruis heeft het voornemen in de
moond October van dit jaar een groote actie op
touw te zetten, om gelden te verzamelen voor
zijn vredeswerk. Meer bijzonder ligt het in de
bedoeling te trachten leruging te brengen in den
nood welke tengevolge van velerlei omstandig
heden in ons eigen vaderland geleden wordt.
Steenkolen- en zoutontginning.
De Ned. Maatschappij tot het Verrichten
van Mijnbouwkundige Werken te Haarlem
heeft haar aanvrage om concessie voor de
ontginning van steenkolen in de gemeente
Winterswijk en Lichtenvoorde zoodanig aan
gevuld, dat ze thans ook concessie vraagt voor
de ontginning van het in het mijnveld voorko
mende steenzout.
Jopansche zijderupsen in „Artis".
Door vriendelijke bemiddeling van Hr Ms.
Gezantschap te Tokio is „Artis" in de gelegen
heid gesteld de prachtige, reusachtige, groene
met glanzende zilvervlekken versierde rupsen
von den Japonschen zijdevlinder tentoon te stel
len-
Binnen enkele weken worden de groengele zij
derupsen tusschen de eikebladeren, het voedsel
der rupsen gesponnen, die in Aug. of Sept. door
de imposante vlinders verlaten worden.
Deze Japansche rijderupsen zijn een heel an
dere, veel fraaiere en veel grootere soort dan
de gewone Chineesche, welke ze binnenkort in
het Insectarium tot buren zullen krijgen.
Verscheidene jaren achtereen waren iederen
zomer de Japansche zijderupsen in het insec
tarium van „Artis" aanwezig, tot de wereldoor
log hieraan een eind maakte.
Nog in 't midden van de vorige eeuw was de
uitvoer von levende eieren, rupsen, poppen of
vlinders van deze soort in Japan streng ver
boden en werd met den dood gestroft. In 1860
kwem ze voor 't eerst in Europa, zoodat een
Franschman de eieren heimelijk naar Europa
stuurde. En in 1863 smokkelde de Hollondsche
Geneesheer Pompe van Meerdervoort de eieren
naar ons land, waar verschillende entomologen
de soort opkweekten. Ze werd toen in 't volgend
jaar in hasr verschillende ontwikkelingsstadio
beschreven en afgebeeld in het Tijdschrift voor
Entomologie door E. A. de Roo van Westmaas.
Kritieke toestand van „De Tribune".
Het partijbestuur der Communistische Partij
heeft, naar „De Tribune" mededeelt. Zaterdag
j.l. langen tijd beraadslaagd over den financi
eelen toestond von dit blad.
Het resultaat daarvan is geweest, dat het
Partijbestuur het niet mogelijk acht het blad
langer te handhaven, tenzij er van de partij-
genooten en geestverwanten een buitengewone
hulp komt.
De toestand is derhalve uitermate kritiek.
Het partijbestuur aldus wordt verder me
degedeeld zal volhouden zoolang het kan,
maar het kon zonder buitengewonen hulp
slechts een kwestie van dagen zijn. Er zijn
binnen enkele dagen minstens 3000 noodig
om de meest dringende schulden af te doen.
ROOFMOORD.
Zondagmorgen is de 72-jarige vrouw F. Hou
termans in haar woning te Heerlen vermoord
gevonden.
Door het parket uit Maastricht werd onmid
dellijk een uitgebreid onderzoek ingesteld.
Het was bekend, dat de oude vrouw niet on
vermogend was. Vastgesteld werd, dat een per
soon, zich door een gat in een der muren te
boren, toegang heeft verschaft tot de woning,
de oude vrouw in haar bed aangevallen en
haar met een hard voorwerp het hoofd heeft
ingeslagen. Het lijk was vastgebonden en ver
keerde in verregaanden staat van ontbinding,
waaruit werd afgeleid, dat de moord reeds
eenige dagen vroeger gepleegd moet zijn.
Een gouden kruis werd vermist. Daar de oude
vrouw haar geld in vaste goederen hod belegd,
waren in huis bijna geen contanten aanwezig.
Na onderzoek door den aanwezigen genees
heer werd het lijk begraven.
Tot dusver heeft de justitie van de(n) de-
der(s) geen spoor kunnen ontdekken.
DRANKDRAMA.
Zondagmiddag is de 70-jarige juffrouw R..
die met een 74-jarigen man in de z.g. Hoogka-
raersgang aan den O. Z. Achterburgwal te Am
sterdam samenwoont, gewelddadig om het le
ven gebracht. De man had in den vroegen mor
gen, omstreeks half vier, de woning verlaten
met het doel te gaan visschen. Hij schijnt echter
in verschillende café s te' zijn terecht gekomen.
Toen hij althans om ongeveer drie uur in den
middag thuis kwam, bleek hij niet al te frisch
meer te zijn. Er is toen tusschen den halfdron
ken man en de oude vrouw ruzie ontstaan,
welke slechts kort duurde. Even Inter werd het
stil en ging de man de deur uit. Op straat ge
komen sprak hij een agent aan, wien hij mede
deelde, dat hij zijn „kostjuffrouw" dood op den
grond had gevonden. De agent ging met den
man mede naar de Hcogknmersgang en trof
daar inderdaad de vrouw stervend aan. Hij ver
zocht den man even mede noar het politie
bureau te gaan en aongezien de zaak erg
vreemd leek, werd de. commissaris van de Pie-
tershal, de heer Heeroma, gewaarschuwd, die
met eenige rechercheurs een onderzoek instel
de.
In de komer, waar de vrouw met een wond
aan het hoofd lag, werden bloedsporen waar
genomen.
De verklaringen van den ouden man, die maar
volhield, dut hij de vrouw in dien toestand had
gevonden, terwijl de buren verklaarden, dat er
een hoogloopende ruzie- heeft plaats gehad, ge
ven der politie aanleiding den 74-jarigen N.
te airesteeren.
Het lijk werd ter schouwing naar het Binnen
gasthuis overgebracht.
In den laten namiddag verscheen nog in de
kamer, waar het drama zich heeft afgespeeld,
de subst.-officier van justitie,, mr. dr. P. van
Hevnsbergen, teneinde een onderzoek ter plaat
se in te stellen.
He. valt nog niet met zekerheid te zeggen,
op welke wijze do doodslag heeft plaats gegre
pen. Tot dusver werden nog geen moordwerk
tuigen gevonden en onmogelijk is het niet, dat
de vrouw door den man tijdens de twist tegen
den grond werd geworpen, tengevolge waarvan
een hoofdwonde ontstond en een bloeduitstor
ting een einde maakte aan haar leven. De man
blijft ontkennen, de vrouw van het leven te
hebben beroofd.
De bende van „Piet".
Gistermorgen is door de Scheveningsche po
litie de prlvaatput van het politiebureau der 7o
sectie (voormalig hoofdcommissariaat aan het
Alexanderveld) leeggehaald, omdat een der leden
V8n de bende van „Piet" verklaard had, dat
daarin gouden voorwerpen waren weggeworpen.
Werkelijk werden dan ook. eenige gouden ket
tinkjes en broches gevonden. Vermoedelijk zijn
deze voorwerpen door P. v. d. Z., den eersten
aangehoudene, die op heeterdaad betrapt werd
bij de inbraak op den Houtweg, in het privaat
geworpen.
Bedriegelijke bankbreuk.
De Leidsche recherche heeft een winkelier
aldaar, die voor een aanzienlijk bedrag aan
zijn boedel heeft onttrokken, terwijl de man
failliet was verklaard, aangehouden en in
arrest gesteld. De man was van plan het land
te verlaten, doch werd nog te Utrecht gear
resteerd
Inbraak m een kerk.
In den nacht van Zaterdag op Zondag is in
de R.-Kath. kerk te Hazerswoude ingebroken.
De dieven hebben een brandkast geforceerd en
de voorwerpen van waarde, alsmede eenig
geld- meegenomen.
Inbraok in een zuivelfabriek.
In de stoomzuivclfabriek „Erica" te Zelhem
is een inbraak gepleegd, die hetzij gister
nacht, hetzij in den nacht van Zater
dag op Zondag moet hebben plaats gehad.
Vermist wordt bijna 13000.
De politie stelt een nauwkeurig onderzoek
in. Vooralsnog ontbreken nadere bijzonderhe
den. (Tel.)
Motorongeval.
Zondag zou te Bcemster een koppelwedstrijd
voor wielrenners over 100 K.M. gehouden wor
den.
Een paar K.M. was men weg, toen een der
beste rijders over de kop zou gaan. Plotseling
brok zijn voorvork en kwam hij met een smek
op de straat terecht. Hevig bloedend werd hij
bewusteloos opgenomen en bij een der nanstbij-
zijnde boeren ingebracht Zonder bij kennis te
zijn gekomen is hij per boot naar een der gast
huizen te Amsterdam vervoerd.
In den put gevallen.
Gisternacht is te Oldenzaal de 84-jarige
Koehorst, oud-politieagent aldaar, toen hij zich
even buiten zijn woning wilde begeven, in den
put gevallen on verdronken.
Vergiftiging.
In het gezin van den postbeambte van T. in
de St. Maartenstraat te 's-Hertogenbosch werd
gisteren bij het middagmaal soep gegeten, die
van Zondag was overgebleven en in een geëmail
leerde pan was bewaard. De man, vrouw en vier
kinderen gebruikten ervan, teiwijl acht kinderen
er niet van medeaten. Na het maal begaf van T.
zich naar den trein, waarop hij dienst moest
doen, doch hij kreeg hevige krompen en moest
voortdurend braken men bracht hem naar huis
en vond daar allen, die von de soep gegeten
hadden, doch deze ook alleen, met dezelf
de vergiftigings-versöhijnselen.
Direct werden dokters ontboden, men liet
den man met zijn vrouw en de vier kinderen
per auto naar het groote ziekenhuis overbren
gen, waar de doktoren hun magen leegpompten.
Zij gaven hoop, dat het geval goed zal ofloopcn.
De politie heeft beslag gelegd op het over
schot van het eten en alles wat bij het middag
maal gebruikt werd.
Hondsdolheid.
Te Doetinchem is een géval von hondsdolheid
geconstateerd. Een achtjarig jongetje is door het
dier gebeten. Een muilkorfbevel is reeds uitge
vaardigd.
Kun9t en Wetenschap.
~CATEAU ESSER f.
Cateau Esser, de ojmichtster en directrice
van de School der Vereeniging tot bevordering
der vocale en dramatische kunst te Amster
dam, is Zondagavond overleden.,
Mej. Esser, studeerde, naar het Hbld. meldt,
onder leiding van Jos. A. Verheijen, later on
der Stockhausen, Heymann, Bohme, Pauline
Viardot, Got en Regnier. In 1895 werd op
hoar initiatief de Vereeniging tot bevordering
van vocale en dramatische kunst opgericht
aanvankelijk gaf mej. Essex haar lessen op een
bovenhuis in de Vondelstxaatvier jaar later
kon een eigen gebouw worden betrokken het
nog bestaande aan de Weteringschans. Voorts
is zij eenigen tijd (omstreeks 1910) artistiek
leidster geweest van de toenmalige Noord-Ne-
derlandsche Opera onder haar leiding gaf de
Veieeniging tot bevordering van vocale en
dramatische kunst ook een opvoering van
Weingariner's Genesius.
Van bekende opera-zangers en tooncelkun-
sienaors, die geheel of gedeeltelijk door haar
zijn opgeleid, worden genoemd Anion Dirks,
Chris de Vos, Herre de Vos, mevr. Judels
Kamphuizen, Hermann Schwab, Louis Moor,
Royaards, Pine Beider, Else Mauhs.
Schermen.
DE GROOTE SCHERMWEEK TE
s-GRAVENHAGE.
Vrijdag is de strijd om het kampioenschap
uitgevochten tusschen de Hollanders Ekhart
en De Jong en de Franschen Perrodon en Con-
raux.
Toen Fraterman echter van Conraux wist te
winnen, was de stand zoodanig, dat deze van
De Jong moest winnen om zijn kans te behou
den.
Daar laatste geen verliespartij meer moest
krijgen, omdat anders Perrodon hem zou voor
komen, werd het een uiterst spannende partij,
waar het I1 en 2—2 werd, zelfs 53. De
partij was zoo vurig, dat De Jong tot drie maal
toe een kling brak. Na een korte pauze werd
de partij voortgezet en onder groote spanning
wist De Jong de partij te winnen, zoodat he»
zeker was, dot hij opnieuw het kampioenschap
had veroverd, dank zij het minder aantal ont
vangen treffers.
Do uitslag was als volgt:
Te. (Kampioen) A. G. W. de Jong met 10
gew. en 2 verl. partijen; 2e Perrodon met TO
gew. en 2 verl. part., 9 ontv. tr. meer; 3e Wy-
noldi Daniels met 7 gew. en 5 verl. port., 30
ontv. tr.; 4e Ducret met 7 gew. en 5 verl. part.
34 ontv. tr.; 5e Ekhart met 7 gew. en 5 verl.
part., 34 ontv. tr.; 6e Conraux met 7 gew. en
5 verl., 35 ontv. tr.; 7e Fraterman met 6 gew.
en 6 verl. part.; 8e Faillandier met 6 gew. .en
6 verl. part.; 9e Doorman met 5 gew. en 7
verl. partTOe v. d. Mandele met 5 gew. er. 7
verl. part.; He v. d. Wiel met 4 gew. en 8 verl.
pait.; I2e Delaunoy met 4 gew. en 8 verl. port.;
13e v. d. Voodt, 0 gew. en 12 verl. partijen.
Tusschen Ducret en Ekhart zol om den vier
den en vijfden prijs worden geloot.
In de Rotonde von den Dierentuin heeft Vrij
dagavond de gala-maaltijd plaats gehad.
Zaterdagmorgen werd de schermweek beslo
ten met een personeelen wedstrijd op floret
voor dames en een nationale equipewedstrijd op
degen en sabel.
Wielrennen.
Van Nek naar de Londenschc zesdnogsche.
Naar het Hbld. verneemt, zal KI. von Nek
deel nemen aan de zosdaagsche te Londen,
welke van 915 Juli aluaar wordt gehouden.
Hij zal zeer vermoedelijk een koppel vormen
met den Italiaan Verri.
Paarden.
Bij het te Groningen gehouden concours*
hippique werden o.a. de volgende prijzen be
haald w-dstrijd bestgaand officiersdienstpatxrd
Ie pr. kapt. J. M. de Kruvff met Electro; 5e
prijs ritm. Lobouchère met Gamin.
Springconcours2e prijs ritm. Lobouchère
met Dikkie Bigmans, 6e prijs kapt. J. M. de
Kruyff met Electra;
eervolle vermeldingen kapt. de Kruyff met
Radje, Ericstonc van luit. J. Daniels.
Kegelen.
Bij het te 's-Hertogenbosch gehouden natio
naal kegelconcours wist U. D. J. I. van hier zich
in den korpswedstrijd no. 5 te plaatsen met 241
punten.
In de vrije baan kwam onze stadgenoot de
heer P. Wagenaar no. 16 te staan met 43.42.
In de vrije boon dames kwam mevrouw Ok-
huyzen, alhier als no. 10 met 37.35., terwijl
bij personeel-enkele kaart de heer B. Kraal voor
komt als no. 11 met 44.
Het vergiftigingsgeval te
Utrecht.
Bij het door hoofdambtenaren der Utr. Gas
fabriek ingestelde onderzoek in het perceel aan
de Adelaarsstraat 6 te Utrecht moet, naar ver
luidt, zijn gebleken, dat de vermoedelijke vergif
tiging te wijten kan zijn aan het zich ontwikke
len van giftgas. Men heeft in het bloed der
slachtoffers sporen van het uiterst giftige kool-
monoxyde (C. O.) gevonden, dat uit het gewone
lichtgas onder bepaalde omstandigheden zich
kan afscheiden. Het is natuurlijk, zonder de
meest officieele gegevens, niet te zeggen, dot het
hier een geval van koolmonoxyde-vergiftiging is,
doch uit wat men ons mededeelde is zeer zeker
met vrij groote stelligheid als de vermoedelijke
oorzaak de koolmonoxyde te noemen. Geduren
de den bewusten nadht heeft een klein
gaspitje in het slaapvertrek, dat vrij klein is,
naar schatting een 15-tal kubieke meters
en waar de vier slachtoffers hebben geslapen,
heeft gebrand. Dit gaspitje wos een hang-
gloeilichtje, dat zoo laag mogelijk gedraaid wos.
Het is nu zeer wel mogelijk, dat deze vlam naar
binnen is geslagen, wat de ontwikkeling van
koolmonoxyde bevorderd heeft. Zooals men weet
is de werking van dit gas op de menschelijke
organen, juist door de zeer sterk oxydeerende
eigenschappen, buitengewoon snel en verwoes
tend.
De reeds gedane proeven worden ondertus-
schen door de scheikundigen tot op heden nog
voortgezet. Men wil natuurlijk alle mogelijke
zekerheid hebben, vandaar dat deze proeven des
noods met behulp van levende dieren worden
gedaan.
Magazijn Openb. Werken.
(Slot.)
Met deze berekening blijkt dus dat de tij
dige verkoop een minder verlies heeft opgele
verd van 78.187.18 J*.
Ter toelichting vap de gevolgde berekening
voor de verschillende steensoorten wordt hier
onder voor de soort rood een nadere omschrij-
ving gegeven.
Verkocht voor andere doeleinden dan ge
meentelijke woningbouw van T Nov. 1920
31 Dec. 1922 2.121.765 stuks.
Indien op 1 Januari 1922 er niet toe over
gegaan was om de «boekwaarde der steenen te*
rug te brengen tot marktwaarde, dan zou op
deze partij groot 2.121.765 stuks rood een ver
lies zijn geleden van 41.237.21 J*. De speci
ficatie hiervan is als volgt
Totale kostprijs (inclusief rente
en telloon 102.572.57
Totale verkoopprijs 60.058.50
42.514.07
Meerprijs der in 1922 overge
boekte klinkers - 88.23
42.602.30
Verlies op de voor den woning
bouw der gemeente verkochte
steenen (80.813 stuks) - T.365.08J*1
41.237.21 J*
Waren deze 2.121.765 niet verkocht dan zou
deze hoeveelheid op 1 Januari 1923 een boek
waarde hebben vertegenwoordigd van
2.121.765 X 49.444°/eo 104.908.55
Meerprijs der in 1922 overge
boekte klinkers t - 88.23
104.996 70
Deze hoeveelheid zou op 1 Janu
ari 1923 franco a.d. wol hebben
gekost
2.121.765 X 16.- 33.948.24
zoodot een verlies ware te boe
ken van
71.048.54
ongerekend de op den verkoop vollende kos
ten, als telloon enz.
Zonder rekening te houden met de in het
laatste geval genoemde kosten zou derhalve
71.048.54 - 41.237.21 VS 29.811.52j*
meer verlies op deze partij rood zijn geleden
dan in het eerste geval.
Tot zoover hetgeen ten aanzien van het ma
gazijn door ons in verricht.
Uit alles blijkt dat onderzoek op onderzoek
heeft plaats gehad, zoowel door ons, de politie
en verschillende raadscommissies.
Do groote fout waaraan wij ons volgens
meerdere raadsleden zouden hebben sohuldig
gemaakt, is het niet straffen na het bekend wor
den van het standpunt van de Comm. v. O. W.
In de raadsvergadering van 30 Januari 1923
werd te dien aanzien reeds een en ander mede
gedeeld.
Wij konden ten aanzien van den magazijn
meester niet tot ontslag overgaan, omdat het
feit, het maken von fouten door een ambtenoor,
gezien in het licht dat de hem opgedragen taak
te zwaar was geworden, niet voldoende aan
leiding daartoe gaf. vooral niet zoolang geen
opzet was gebleken.
Toegezegd is in de laatste raadsvergadering
dat verder beraadslaagd zal worden over de lei
ding van den dienst.
Wanneer men het geheele bovenstaande ver
loop van den aankoop, het niet doorgaan der
verschillende bouwplannen de buitengewone
werkzaamheden die van de leiding van den
dienst in die dagen werden verlangd, nog eens
overdenkt en zich stelt op het standpunt,
waarop ieder zich zal moeten stellen, dat geen
veroordeeling mag worden uitgesproken, zon
der dot de overtuiging vast staat, dat er in de
leiding bepaald te kort is geschoten, dan geloo-
ven wij, dat de Raad het door ons ingenomen
standpunt zal kunnen billijken.
Hetgeen in 1917 door de Comm O. W is
gezegd, zou bij een veroordeeling blijken een
juiste veronderstelling te zijn geweest en wij
zijn van oordeel dat de samenloop van omstan
digheden zoodanig is geweest, dat men geen.
veroordceling mag uitspreken over iemand die
de leiding heeft gehad in een zaak waarin alle
omstandigheden zoo tegen hem zijn geweest.
Tot slot rest dus nog op een zaak de aan-
docht te vestigen,
In de raadsvergadering van 30 Januari
1923 werd meerdere malen verwondering uit
gesproken, dat wij ons aan den Raad gericht
schrijven van I Februari 1921 weer bij destuk
ken voegden.
Wij kunnen dat rapport ook heden nog hand
haven, toegegeven moet worden, dat het on
volledig was, omdat na de vaststelling nieuwe
oorzaken zijn gebleken, doch dit doet de gron
den waarop het rapport was gebaseerd nog niet
vervallen. Volgens hetgeen ons thans bekend
is, waren er meer oorzaken, wij wisten die ech
ter op I Februari 1921 nog niet en gaven een
verklaring van het verlies op gronden die ons
bekend waren en aannemelijk voorkwamen.
Ook de Commissie van O. W. noemde na
haar onderzoek het rapport niet onjuist, het was
niet volledig.
Met onze mededeeling omtrent het verlies op
steen is het precies zoo gegoen, er was een,
o i. ook heden nog aannemelijke verkla
ring, doch juist een paar dagen voordot dit stuk
in den Raad komt blijkt de diefstal van 31.000
steenen, dit kon soms een ander licht op de zaak
werpen. Ook hier bleek, dat er een oorzaak
was die het verlies had vergroot, ons was die
oorzaak bij het schrijven van ons stuk niet. be
kend. Kan men ons daarvan een verwijt maken?
De Raad drong en met recht steeds aan
op bekendmaking van hetgeen door ons was ge
daan, wij gaven dit ten slotte voor zoover wij
iets wisten, doch gingen door met het instellen
von onderzoekingen.
Dat die onderzoekingen niet meer aan het
licht hebben gebracht, daarvan is ons geen ver
wijt te maken, wij hebben alles onderzocht wat
onder ons bereik was.
Hoe omvangrijk onze mededeelingen zijn ge
worden, toch zal niet een ieder daarin nog vin
den, hetgeen hij gaarne omtrent deze zaak zou
willen vernemen, wij hebben ons gehouden aan
de geschiedenis en daartusschen ons oordeel
verwerkt.
Wij zijn niet getreden m het verwerken van
al hetgeen door de Centrale Boekhouding ten
opzichte van het magazijn is verricht.
Voor een juiste beoordeeling daarvan zouden
alle boekhoudingen moeten worden nagegaan,
men zou moeten weten hoe de boekingen hebben
plaats gehad, balansen, winst- en verliesrekenin
gen over ai die jaren zijn samengesteld, enz.
Wij zijn van oordeel dat het enorme werk
daaraan verbonden niet zou opwegen tegen het
resultaat, een resultaat, dat toch in elk geval
niets zou kunnen veranderen aan de uitkomsten,
vooral ook omdat tot en met dienst 1921 allo
cijfers vastgesteld zijn in goedgekeurde reke
ningen.
Alleen zou men kunnen bereiken, dat men nog
eens ziet of er op een oogexiblik winst was ge-
