AMERSFQORTSGH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS
DE EEMLANDER"
BUITENLAND.
MODE -MAGAZIJN
L' H8RONDELLE"
CONFECTIE
FEUILLETON.
In Eeuwigheidslicbt
22e Jaargang No. 7
P«*
3 maasden voor Amen*
foort i 2.10, Adem tranco
per post f 5.-, per week (met gratis verzekering
(«ges ockgelakken) f 0.17s, afzonderlijke nummers
10.05.
77
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF.
BUREAU:
ARNHEMSCHE POORTWAL 2-A.
POSTREKENING N*. 47910. TEL INT. 513.
Maandag 9 Juli 1923
PRUS DER AOïERTENTIEN met Inbegrip van een
bewijsnummer, elke regel meer 0.25, dienstaanbie
dingen en Llefdadigheids-advei ten tien voor de helft
der prijs- Voor handel en. bedrijf bestaan zeer
voordeelige bepalingen voor het adverieeren. Eene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden. j
VOLKENBOND.
DE RAAD VAN DEN VOLKENBOND.
Ganève, 7 Juli. (B. T. A.) De Raad van den
Volkenbond onderzocht in een voltallige zitting
de kwesties betrekking hebbende op de vrije
stad Danzig. De vertegenwoordiger van Polen en
de president van de vrije stad Danzig vereenig-
den zich met de conclusies van het rapport-
Quinones de Leon.
De Raad hield zich vervolgens bezig met het
rapport betreffende de ophon en nam een reso
lutie aan, die de Vergadering uitnoodigt haar
hulp te verleenen met het oog op de verwezen
lijking van de doeleinden, die de opium-commis
sie omschreef. Hij droeg aan het secretariaat-ge
neraal op het rapport mede te deelen aan alle
staten, die lid van den Volkenbond zijn.
De Raad wijdde vervolgens zijn aandacht aan
de kwestie van de vermindering der bewapcnin-
I gen en de uitwisselingen van inlichtingen betref-
fende de militaire uitgaven van de verschillende
Btaten en leende het oor aan Robert Cecil, die
het nut betoogde van een jaerlijksche publica
tie, zooals door de tijdelijke gemengde commis
sie aanbevolen werd. Hanotoux verzette zich niet
tegen deze publicatie.
De Raad besloot daarna, op verzoek van Ha
notoux, aan de lijst van landen, die tot de inter
nationale douane-conferentie worden uitgenoo-
digd de namen van Egypte, Tunis en Malta toe
te voegen.
DUITSCHLAND.
DE BEZETTING VAN HET ROERGEBIED.
P a r ij s, 7 Ju 1 i. (B. T. A.). Het gerucht,
Hat generaal Degoutte het slachtoffer van een
aenslag is geworden, is volslagen onjuist.
De besprekingen tusschen do
geallieerden.
Parijs, 7 Juli. (N. T. A. Draadloos). De
Saint Aulaire, de Fransche gezant, heeft in zijn
onderhoud met Curzon hem de meest volledige
inlichtingen gegeven over het Fransche stand
punt. De gezant is gemachtigd door het Foreign
Office afschrift te laten nemen van de instruc
ties, die hem d.d. 15 Juni door de Fransche
regeering waren gegeven.
Londen, 7 Juli. Reuter verneemt, dat de
besprekingen der geallieerden ten aanzien van
de schadevergoedingen nog steeds in een waas
van geheimzinnigheid zijn gehuld. De algc-
meene indruk is, dat de positie niet veel hel
derder is geworden door de gesprekken van
gisteren. Volgens de bladen gelastte de Quai
d'Orsay den Franschen gezant te Londen zijn
geschreven instructies betreffende de schade
vergoedingskwestie aan het Britsche departe
ment van buitenlandsche zaken voor te leggen,
met het doel het in staat te stellen ze over te
schrijven.
Het standpunt van Italië.
Londen, 7 J u 11. (N. T. A. Draadloos).
De besprekingen tusschen lord Curzon en den
Itallaansche gezent was buitengewoon harte
lijk. Leatstgenoemde verklaarde
„Italië is ©t buitengewoon verlangend naar
met Engeland op zeer positieve wijze samen te
werken. Niet dat Italië iets voor Duitschlend
gevoelt: integendeel wenscht het Duitschland
ertoe te nopen tot het uiterste van zijn vermo
gen te betalen. Italië beseft nochtans, dat de
tegenwoordige toestand noodlottig is voor de
zaak van het herstel van Europo, dat de ge
meenschappelijke zaak der wereld is. Dit sluit
geen enkele vijandigheid tegenover Frankrijk
in zich. Het is evenwel geen geheim, dat voor
zoover er meeningsverschillen bestaan, Italië
veel meer overhelt naar het Britsche stand
punt dan het Fransche".
De bemoeiingen van het Valicaan.
Rome, 7 Juli. (B. T. A.). De secretaris van
Staat van het Vaticaan verklaart niet te weten
van instructies, die naar Parijs en Brussel ge
zonden zouden zijn, ten einde de regeeringen
daar te verzoeken de strenge maatregelen, die in
het bezette gebied getroffen of aanstaand© zijn,
te verzachten.
B e r 1 ij n, 7 Juli (W3.). Het Abendblatt meldt:
In kringen, die met de opvattingen der curie
vertrouwd zijn, wint de meening veld, dat de ac
tie van den paus, die met den brief aan Gas-
parri begon en met het telegram aan den nun
tius Pocelli werd voortgezet, tot nieuwe in
structies aan de nuntii te Parijs en Brussel heeft
geleid. De paus zal zich bovendien in een en
cycliek ter gelegenheid van het zesde eeuwfeest
der heiligverklaring van Thomas van Aquino
op 18 Juli, behalve met godsdienstige ook met
wereldsche vraagstukken bezig houden. De paus
zou vastbesloten zijn, zich ditmaal gehoor te
verschaffen, omdat hij den tijd voor een wijzi
ging der politieke methodes uit den tijd van den
wereldoorlog gekomen acht
B e r 1 ij n7 Juli. (V. D.) De besprekingen
tusschen den rijkskanselier en den nutius Pacelli
zijn Vrijdagavond geëindigd. Volgens een semi-
officicel communiqué wees de rijkskanselier in
antwoord op de wenschen van den Heiligen
Stoel er op, dat het in het Roergebied gaat om
gebeurtenissen, die te verklaren zijn uit de op
winding van een overspannen bevolking in haar
wanhopig vorzet. De rijksregeering is het even
wel daarover met den Heiligen Stoel eens, dat
ieder gewelddadig regiem te veroordeelen is.
Naar verluidt, zal de rijksregeering vermoe
delijk het resultaat der besprekingen in een
nota vastleggen, die binnen enkele dagen den
nuntius Pacelli ter hand zal worden gesteld voor
doorzending naar den Heiligen Stoel.
Het Centrumorgaan Gerrnania meldt van be
voegde zijde, dat het telegTam van den paus
aan nutius Pacelli niet voor publicatie bestemd
was.
J Stappen van Frankrijk en Bel
gië te Berlijn inzake den aan
slag bij Hochfeld.
B e r 1 ij n7 Juli. (W.-B.). Officieel wordt
gemeld
Na afloop van het onderhoud tusschen rijks
kanselier Cuno en den nuntius Pacelli over de
gepleegde daden van sabotage, bracht des
avonds de Belgische gezant en na hem de Fran
sche gezant op het rijksministerie van buiten
landsche zaken den bom-aanslag nabij Duisburg
ter sprake. Beide vertegenwoordigers zetten uit
een, dat de opvatting hunner regeeringen is, dat
de rijksregeering in verband met de door haar
astgestelde verordeningen en haar telegram
men van deelneming met het lot van activisti
sche persoonlijkheden, voor 't lijdelijk verzet
verantwoordelijk is. Om deze reden moeten
naar de vertegenwoordigers verklaarden de
Belgische en Fransche regeeringen den eisch
stellen, dat de rijksregeering over den bom-an-
slag nabij Duisburg haar -afkeuring uitspreekt
en alles doet, wat in haar vermogen is, om de
daders op te sporen en ter verantwoording te
roepen. Als bewijs, dat Duitschers aan den ge-
wraakten bom-aanslag medeplichtig zijn, voerde
de Belgische gezant het feit aan, dat op de Rijn
brug deelen van de ontplofte bom zijn gevon
den. De rijksminister van buitenlandsche zaken,
dr. Von Rosenberg, antwoordde in den volgen
den geest
De bom-aanslag nabij Duisburg is de Duitsche
regering tot dusver nog slechts uit krantenbe
richten bekend. Haar pogingen om een duide
lijk beeld van den toestand te verkrijgen, zijn
mislukt, hetgeen niet te verwonderen is, daar de
Duitsche plaatselijke ovtoriteitcn geen gelegen
heid hadden den staat van zaken ter plaatse na
te gaan; maar zelfs, indien Duitschers aan den
aanslag medeplichtig zouden zijn, kan de Duit
sche regeering niet toegeven, dat zij daarvoor
ook maar de ministe verantwoordelijkheid draagt
of op de een of ondere wijze tot het plegen v8n
den aanslag «ou hebben aangemoedigd. De door
de Duitsche regeering bij het begin der bezet
ting van het Roergebied uitgevaardigde veror
deningen zijn niet de oorzaak, maar het gevolg
van het uit de kringen der bevolking spontaan
opgekomen lijdelijk verzet Het zenden van de
telegrammen van deelneming in het geval-
Schlageter, was heel natuurlijk, daar deze Duit-
schcr door vreemde krijgsraden op Duitschen
grond voor de niet uit eerlooze motieven ge
pleegd daad wederrchtelijk veroordeeld en te
rechtgesteld werd. Het lijdt immers geen twij
fel, dat het niet zijn bedoeling was bloed te ver
gieten hij beoogde slechts den bezettingstroe
pen het onrechtmatig gebruik van Duitsche ver
keersmiddelen onmogelijk te maken. Het is een
begripsverwarring, als thans Frankrijk en België
zouden meenen, dat zij het recht hebben Duitsch
land voor de gevolgen van het wederrechtelijk
binnenrukken in het Roergebied en voor de ge
volgen van de grenslooze terreur der bezettings
troepen verantwoordelijk te stellen. Men mag
niet vergeten, dat, vóór ook maar één Fransch-
man of Belg in het bezette gebied ook slechts
een haar gekrenkt werd, reeds twintig Duitschers
door de kogels der bezettingstroepen het leven
verloren.
Een daad van gewold, zooals volgens de Fran
sche en Belgische leringen op de Rijnbrug nabij
Duisburg is gepleegd, ligt niet in de bedoeling
en vormt geen onderdeel van de politiek der
Duitsche regeering, die niets nalaat, teneinde de
geplaagde bevolking te bewegen zich te bepalen
tot het lijdelijk verzet.
De medcdeeling, dat men op de plaats van de
ramp een bom heeft gevonden, is niet voldoende
om de Duitsche regeering le overtuigen vnn de
misdadige deelneming van Duitschers. In dit
verband moet er b.v. aan worden herinnerd, dat
volgens mededcelingen van Fransche zijde den
laatsten tijd heihnaldelijk gevallen zijn voorge
komen, waarbij Fransche soldaten door eigen
kameraden zijn doodgeschoten.
Wat een medewerking van de zijde der Duit
sche regeering betreft voor de verdere behande
ling van 't geval, hierover zal laatstgenoemde
haar mcening te kennen geven, zoodra haar in
concreten vorm en welomlijnd het resultaat vr.n
het onderzoek, dat thans wordt ingesteld, wordt
oorgelegd. Overigens moet worden opgemerkt,
dat de Duitsche regeering in talrijke gevallen
(heeft verzocht Duitschen autoriteiten de gelegen
heid te geven ter plaatse een onderzoek in te
stellen. Aan dit verzoek is nooit voldaan. Even
min antwoordde de Fransche regeering op het
dikwijls verhaalde voorstel van Duitsche zijde
om een internationale commissie van onderzoek
te stellen, die tot taak zou hebben den staat
van zaken na te gaon.
19
I6|33 Langestraat, Amersfoort.
Brussel, 7 Juli (B. T. A.). Bevestigd wordt,
dat de Belgische regeering haar vertegenwoor
diger te Berlijn heeft opgedragen aan den rijks
kanselier een formcele desavoueering te vragen
van den aanslag te Duisburg en de medewer
king van de Duitsche regecring te vragen bij het
opsporen van de schuldigen. Eveneens wordt be
vestigd, dat de Fransche regeering zich met
dezen step heeft vereenigd.
De sabotage.
A k e n, 7 Juli (B. T. A.). De Oberprësident in
het Rijnland, waarin de geheele Belgische zone
ligt, heeft door middel van aanplakbiljetten de
bevolking verzocht zich te onthouden van elke
daad van sabotage. Men meent, dat dit het eer.
ste resultaat is van de strenge maatregelen, die
door de autoriteiten genomen zijn ten gevolge
van den aanslag bij Hochfeld.
v. Een betooging te Brussel tegen
den aanslag bij Hochfeld.
Brussel, 8 Juli. (B. T. A.). De door de pa
triottische vereeningingen georganiseerde na
tionale betooging tegen de jongste Duitsche mis
daad te Duisburg werd hedenmorgen volkomen
ordelijk in de straten van Brussel gehouden. De
betooging droeg een ontroerend en grootsch
karakter. De stoet bestond uit vele duizenden
manifestanten, die defileerden voor het graf van
den onbekenden soldaat, waarop uit naam van
de familie der slachtoffers van den Duitschen
aanslag bloemen werden neergelegd. Tal van
autoriteiten, senatoren en afgevaardigden waren
aanwezig. De bctooging werd besloten door een
vergadering waarin de sprekers krachtig pro
testeerden tegen den misdadigen aanslag te
Duisburg en er bij de regeering op aandrongen
de noodige maatregelen te nemen, teneinde de
veiligheid der soldaten afdoende te verzekeren.
De verkeersstremming.
TrieT, 7 Juli. (W. B.) Naar ons van be
trouwbare zijde wordt meegedeeld, zijn de Fran
schen voornemens na afloop van de 14-daag-
sche verkeersstremming deze nog met ongeveer
zes weken te verlengen en wel, omdat de daders
van den aanslag bij Hochfeld nog niet zijn
ontdekt.
Berlijn, 7 Juli. (W. B.) Omtrent Ket be
richt, dat de Franschen ven plan zijn de ver
keersstremming in het Rijnland en het Roerge
bied met zes weken te verlengen, merken de
kranten op, dat dit een nieuw bewijs zou zijn,
dat de sabotagc-daden Frankrijk slechts het
voorwendsel non de hond doen om hun brutale
machtsheerschappij te bekronen, het economi
sche leven totaal te ontredderen en een maat
schappelijke ramp in 't leven te roopen.
Inbeslagnemingen.
Dusseldorp, 7 Juli. (B. T. A.) Bij de in
beslagnemingen in de mijn Mannesmann zijn
reusachtige metaalvoorraden ontdekt.
Dusseldorp, 7 Juli. (B. T. A.) Om de
boete van 30 milliard, die aan de stad Duis
burg is opgelegd wegens een aanslag, te in
nen, hebben de Belgische autoriteiten een be
drag van 4 milliard bij de rijksbank in beslag
genomen.
Een veroordeeling.
Buer, 7 Juli. (W. B.) De krijgsraad te
Sterkrode heeft den redacteur Diebold van de
Buersche Volkszeitung tot een jaar gevangenis
straf en vijf millioen mark boete veroordeeld,
omdat hij had geschreven, dat de ingezetene
van Buer Tomb rinks om 10 minuten voor acht
is neergeschoten, ofschoon het verkeersverbod
pas om acht uur 's avonds inging.
De uitzettingen.
Duisburg, 7 J u U. (W. B.) Er zullen weer
200 gezinnen, te zamen uit ongeveer 700 per
sonen bestaande, worden uitgewezen.
B e r 1 ij n, 7 Juli (W. B.). Naar een avondblad
uit het Roergebied meldt, hebben de spoorweg-
mannen te Duilsburg en omstreken van de 1
gische overheid aanzegging gekregen zich
Maandagochtend op de Belgische commandan*
tuur te melden, om een uitzettingsbevel te ont
vangen. Ongeveer 200 gezinnen van gezamen
lijk 700 menschen zullen worden uitgezet. Gis
teren ziin te Duisburg sterke troepen aangeko
men met zware artillerie.
DE SAARKWESTIE.
De behandeling door den Vol
kenbon dsrpad.
Genève, 8 Juli. (Haves). De Volken-
bondsrood heeft met elgemeene stemmen een
resolutie aangenomen betreffende de Saarkwes-
tie. De resolutie geeft met name Uiting aan de
voldoening over de amnestie-maatregelen, on
langs genomen door de regeerings-commissie
en apprecieert de economische overwegingen,
die ertoe leidden de franc als wettig betaalmid
del in het Saargebied in te voeren. De raad ap
precieert ten zeerste het werk van de bestuurs
commissie gedurende 3ks jaar onder buitenge
meen moeilijke omstandigheden. Aan de com
missie wordt de volledige steun verzekerd voor
het vervullen herer taak.
DE STAKINGEN TE BERLUN.
Uitbreiding van het conflict te
wachten
Uit Berlijn d.d. 8 Juli aan de Cour.:
De Vossische Zeitung meldtDe toestand
in de staking der metaalarbeiders is onveran
derd. Er wordt uitsluitend in die bedrijven ge
staakt, waarin het werk van den aanvang der
staking af, werd neergelegd. Het Rijksministerie
von Arbeid heeft opnieuw pogingen aangewend
tot het treffen van een regeling en heeft de be
stuurders der vakverbonden uitgenoodigd sa
men te komen tot het voeren van nieuwe on
derhandelingen en besprekingen. Volgens de
Vonvarts hebben de leiders der staking gis
ternacht in een vergadering besloten, op deze
uitnoodiging van den Rijksminister van Arbeid
te gaan. Intusschen worden van communis
tische zijde voortdurend pogingen gedaan, ook
de andere metaalbedrijven bij den strijd te be
trekken, doch de handharing der discipline on
der de stekende arbeiders door de leiders der
staking heeft dit tot nu toe weten te voorkomen.
Nu de stakende bouwvakarbeiders het jong
st© loonvoorstel van de zijde der werkgevers
hebben afgeslagen, duurt deze staking nog
voort. Ondanks de bemiddelingspogingen van
het Rijksministerie van Arbeid is de staking
nog verscherpt Onder de geheele arbeiders-
klasse doet zich steeds meer de eisch gelden
dat de waardevastheid der loonen definitief
wordt verzekerd. De „Vorwarts" deelt mede, dat
deze eisch thans ook zeer categorisch gesteld
wordt door de gemeente-arbeiders cn de spoor
wegbeambten, zooals bij de deze week te voe
ren loon-onderhandelingen zal blijken. Indien
met dezen eisch geen rekening wordt gehou
den, is een zeer snelle en krachtige uitbreiding
der staking te verwachten.
ERNSTIGE TREINBOTSING.
ÜïpfcjB Vele gewonden.
Berlijn, 8 Juli (W. O.). Hedenmiddag had
aan het station General Papestrasse te Schone-*
berg zoo'n hevige botsing plaats tusschen twee
'treinen van de ringlijn, dat een locomotief en
vijf wagons ontspoorden. Van de inzittenden wer
den drie personen zwaar en zestig licht gewond.
FRANKRIJK.
MILLERAND AAN HET WOORD. T
P a r ij s, 7 Juli. (N. T. A. Draadloos.). De
president der republiek, vergezeld van ver
scheidene ministers, heeft Parijs Zaterdagoch
tend verlaten om te Clermont Ferrand de
feesten ter herdenking von den 300sten ge
boortedag van Pascol bij te wonen.
Clermon t-F errand, 8 Juli. (Havas.)
In een rede bij de herdenking van den 300sten
geboortedag van Pascal verklaarde de presi
dent der ropubliek, Millerand, o.a., dat Frank
rijk den laatsten wil der dooden uitvoert, door
het herstel van de vreeselijke verwoestingen in
het 10de departement te eischen. Drie jaar
lang heeft de Fransche regeering met geduld
en gematigdheid onderhandeld met verschil
lende Duitsche regeeringen, ten einde het
vredesverdrag uitgevoerd te krijgen. Deze on
derhandelingen hebben tot niets geleid. De
regecring is dus tot andere methodes moeten
overgaan en heeft met de Belgische vrienden
het Roergebied bezet, geenszins met annexio-
nistische doeleinden, maar enkel en alleen om
betaling te erlangen. Frankrijk heeft zijn doel
duidelijk aangegeven ei) het zal zijn politiek
tot het einde toe dóórzetten, overtuigd als het
is, dat de goede trouw zal zegevieren over alle
verkeerde meeningen.
Millerand besloot zijn rede met een beroep
op den steun van de geheele Fransche natie,
met terzijdestelling van alle partijbelangen,
DE VERDRAGEN VAN WASHINGTON.
Frankrijk ratificeert
Parijs, 7 Juli (B. T. A.). De Kamer heeft
met 460 tegen 106 stemmen het wetsontwerp
tot ratificatie van de verdragen van Washington
aangenomen.
Parijs, 7 Juli (Havas). Bij een debat in de
Kamer over ratificatie van de verdragen van
Washington, legde Guernier, de rapporteur, er
den nadruk op, dat er voor de toekomst geen
sprake is van het beperken onder alle omstan
digheden van de Fransche vlootmacht met be-?
trekking tot die van de andere mogendheden.
Briand, tusschenbeide komend, verklaarde,
dat de verdragen waren gesloten tusschen be
vriende en geallieerde landen. Indien de toe
stand mocht veranderen, zou Frankrijk, hetgeen
vanzelf sprak, zijn algehcele vrijheid hernemen.
Poincaré verklaarde, dat de regecring, wat
de interpretatie von de verdragen betreft, het
volkomen met Briand eens was. Een brief van
Briand aan Hughes, den Amerikaanschen staats-
secietoris van buitenlandsche zaken, had het
Fiansche standpunt zeer duidelijk uiteengezet.
Het is zeker, zeide Poincaré verder, dat wij geen
definitieve beperkingen van onze vlootbewape-
ning hebben aanvaard.
Blijmoedigheid Is zonneschijn.
van
MARGREET DIJKSTRA,
Het roode gezichtje is in ernstigen frons,
bf het volkomen doordrongen is van -het
groote gewicht van dezen dag. De vuistjes
zijn stijf toegeknepen en het kleine, wijze
vrouwtje drukt ze parmantig en o zoo snoe
perig liei tegen de roze wangetjes. Op 't
zachte, kloppende hoofdje liggen de donzige
haartjes en oortjes en mondje en neusje,
't is roze en teer en wonderlijk volmaakt
van schepping. Lang 6taat de oude meid
daar en ze draagt aan met blijde handen
en een dankend hart al haar schatten,
myrrhe en wierook, om ze te leggen in
stille liefde aan de voeten der jongge
borene.
Dan legt ze het meisje zachtens neer.
Ze kijkt mevrouw Dieuwke. zwijgend aan.
En de moeder leest in die koele, klare
oogen een belofte van trouw, die reikt het
heele leven over.
't Is stil nu ln de slaapkamer van Dieuwke
Boukema.
Door 't hoog opgeschoven raam speelt de
koele avondwind en draagt zoete geuren
aan en tilt óp het strakke lancaster, dat
zacht tikkend tegen 't kozijn weer neervalt.
't Is het eenige geluld, dat even dc stilte
yerbreekt-
In de lage, oude schommelwieg van het
geslacht Boukema slaapt rustig nu het
kindje.
Voor het bed van zijn vrouw zit Ferdi
nand Boukema.
Daarbuiten vallen de schaduwen dieper
en donkerder, de hitte des daags is overge
gaan in een weldadige koelte, die mensch
en dier en plant ontspannning en verade
ming brengt en oude Ward van de heide
drijft met zachte kluitjes aarde de schapen
naar de lage kooi. Zachte zomergeluiden
drongen zwak door. De zon daalt jager en-
alom verspreidt zich stiller en stiller een
zoete rust
In het hart van de moeder is het ook stil.
Haar is een kindeke geboren op d' aard.
Haar hand legt zich innig en vast op die
van haar man en haar blijde oogen zoeken
zijn gelaat Hij streelt haar blonde haar.
„Ben je nu gelukkig?" vraagt hij zacht.
Haar oogen vullen zich met tranen.
„Ons kindje ons eigen lieve, kleine
meiske", fluistert ze.
Zo ligt heel stil. Het geluk is al te groot
voor haar kleine hart-
„Wat wensch je haar toe, man?" vraagt
ze eindelijk.
Hij kijkt haar ernstig aan.
„Veel geluk, veel heerlijk, mooi, warm
menschengeluk, kind!"
De moeder vouwt haar handen:
„O ja, véél geluk", zegt ze innig, „veel
geluk!" Maar dan fluistert zc zachter nog:
„needat ze naar het hoogste zal grijpen
in 't leven, dat ze steeds weer het beste, het
mooiste zal willen."
„Dat beteelcenl lijden. Dieuwke!"
De moeder glimlacht.
„Dat beteekent strijden en winnen aan
dieper vreugd."
Een opschallende vogelentoon trilt door
het vertrek. Het kindje in de oude wieg
slaapt door, even opzuchtend in haar vasten
eersten slaap.
„De hemel was open", fluistert de moeder,
„de hemel was open en de engelen zongen
en ik weet, niet, hoe ik God danken moet."
Hij buigt zich over haar heen en het hart
is hem te vol voor een enkel woord.
't Was een stralende, jubelende Julidag.
'tWas de geboortedag van Ilske Bouke
ma.
II.
Dien eersten wonderlijken dag dat was
„de dag der dagen", cn stond alles -stil in
ademlooze spanning om al. wat er te gebeu
ren stond. Maar nu, nu wordt klein Ilske
opgenomen in het lvcn rondom haar, nu
wordt ze een deel van alle wordende dingen
om haar been.
En dc zon straalt naar binnen met inni-
gen, gouden glans en wekt bet kleine kindje
cn de vogels zingen luid hun weelde en
schateren en jubelen vol wilde zomervrcugd
en de bloemen geuren in blijder volheid en
het alles roept en juicht en noodt: „het
leven, het blijde leven wacht!"
In het groote huis wordt alles in geregel
de banen geleid, in banen overdacht door
moeder en goedgekeurd door een ernstige
zuster. Daar wordt voor het badje gezorgd
en de zon speelt in het zachte, bewegende
water en toovert kleuren en golfjes van
stroomend, dansend goud. En op botzclfdo
uur, morgen weer, wacht kindje het gol
vende zonnebad.
Er trilt een huilgeluidje, maar naast de
verrukt schittering in moeders oog, ligt een
waarschuwing en de blijde, gelukkige mond
spreekt wijze woorden: en niet wordt stout
Ilske opgenomen en getroost.
Daar wordt klein, lief kindje bij haar
eigen moeke gelegd om zelf te zoeken moe
ders zoete, warme melk en zelfs ddór,
op het heerlijke, heiligste plekje van de ge
heele wereld, leert klem Ilske luisteren naar
de waarschuwende klanken van beneden.
Maar ondanks alle wijze menschen en alle
storende regels van orde en netheid, on
danks alle beperktheid: wat is het leven
heerlijk!
Een vogeltje komt zitten op het hek tus
schen het groene klimop, met vlugge kraal
oogjes en wippend staartje en dansende
roze pootjes. Het maakt een buiginkje met
het sierlijke vogclenlijfje naar klein Ilske
en het zingt, met zilveren, trillende tonen
voor hóar alleen.
En komt daar niet op Vaders arm de
groote, zwarte Bella met haar hangende
ooren, die blij zich schudden, met haar
krullende staart, die zich slingort in wilde
verwachting? Zc wringt om los te komen,
om te kunnen springen van louter vreugd,
maar eerst met haar trouwe honden oogen
kijkt ze llskc aan en ze belooft haar haar
eerlijke vriendschap.
En later nog, daar staat over de lage
wieg gebogen een oud, klein vrouwtje met
vreemde kleeren aan, die gescheurd zijn en
wel vuil. Ze draagt bij zich de geur van de
bleoiende heide en op den grond liggen de
gebonden boenders.
Het is oud Aafke van de groote Drentscho
hei. Ze raakt niet aan het wiegje met haar
bevende handen, maar ze spreekt over het
slapende kind hüér zegewensch uit.
En dan is daar Vé.dcrl
Vader, o Vader komt telkens!
Die is als de stralende zonneschijn met
zijn gelukkige, blijde oogen! Die is onbe
perkt en zonder orde en regel in zijn liefde,
die is de koestering en de streeling en de
trouwe veiligheid zelf.
En als haar kleine, zachte kopje weg
schuilt in zijn groote, warme hand, dan
wilde ze, dat ze hem zeggen kon, hoe heer
lijk. hoe onuitsprekelijk heerlijk ze het alles
op deze schoone aarde wel vindt.
En kindjes eerste droomen worden ge
dragen door zachte zomerluchten, door blij
de vogels en geurende .bloemen.
Dieuwke Bouwkema is de laatste afstam
meling in rechte lijn van het oude. Frie-
sche geslacht Boukema.
Wel was het een wonderlijke speling van
het lot, dat Dieuwke, bij kennissen gelo
geerd. in den jongon burgemeester van het
dorp een verren bloedverwant van den zelf
den naam moest ontdekken.
Ferdinand Boukema had niets meer met
het Friesche geslacht gemeen, dan den
ouden naam. Een zijlinie van de Boukema's
verliet langen tijd geleden Friesland, en
vestigde zich in Holland.
Nooit nog voor zijn huwelijk zag Ferdi
nand het Friesche dorp bij Heerenveen,
waar het groote huis. „de State", Dieuwke's
geboortehuis stond.
Als overlevering uit den ouden tijd, hoor
de hij een enkelen keer spreken over zijn
Friesche voorouders. Zijn overgrootvader
huwde een Geldersch meisje, zijn grootmoe
der en moeder, het waren beiden Hollan
ders. en zoo was in hem niet bewaard ge
bleven het echte Friesche. Hij was Hollan
der geworden, Hollander in voelen en den
ken, maar toch bewaarde hij diep in zich
een stille, nooit uitgesproken vereering voor
het oude Doopsgezinde geslacht in Fries
land.
Zoo ontmoette hij Dieuwke.
Dieuwke. die naam was hem welbekend.
In het ouderhuis was een gele statenbij
bel. Voorin stonden namen, vele, en daarin
las hij die telkens torugkeerende naam
„Dieuwke".
De stammoeder van zijn geslacht, het was
een Dieuwke: „Een oprechte Friesche
vrouw", had een van haar nazaten achter
den naam geschreven. En met de zekere
trouw aan het oude geslacht had een Hol-
landsche Dijkstra zijn dochter ook Dieuwke
genoemd. Achter dien naam stond
(Djoeke).
i JWqrdi *ervold.)
JTN-z}
