AMERSFilORTSGH DAGGLAD
FITOH LEOPOLD.
PRUS DER ADVERTEHTIEN
BUITENLAND.
BINNENLAND.
't LAANTJE 3.
FEUILLETON.
22e Jaargang No. 11
pet post 1 3.—. per week (met gratis verzekering
en ongelukken) f 0.175. afzonderlijke nummers
10.05.
Vrijdag 13 Juli 1923
„DE EEMLANDER"
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF.
BUREAU:
ARNHEMSCHE POORTWAL 2 A.
POSTREKENING N°. 47910. TE
I van 1 —4 rege*s f LOJ
met inbegrip van een
bewijsnummer, elke regel meer 1 0.25, dienstaanbie»
dingen en Licidadigheids-adveitentiën voor de helft
der prijs. Voor handel en bedrijf bestaan zeer
voordeelige bepalingen voor het adverteeren. Ecne
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
DUITSCHLAND.
•E BEZETTING VAN HET ROERGEBIED.
De tekst von Baldwin s mede-
decling.
Londen, 12 Juli. (N. T. A. Draadloos).
Idwin heeft heden in het Lagerhuis en Cur-
ai in het Hoogerhuis de volgende gelijkluiden
de verklaring afgelegd betreffende de houding
:r Britsche regeering ten aanzien der Duitsche
iade vergoeding en de bezetting van het Roer-
ibied
Het kan niet duidelijk genoeg worden ge-
iokt in het belang zoowel van de betrokken
lOgendhcden als van ieder, die misschien pro-
hoopt te trekken van de verschillen tus-
:hen die mogendheden, dat het eenige motief
'yoor een mogelijk meeningsverschil betreft de
meest doeltreffende middelen om dc oogmerken
t« bereiken, die een levensbclong voor allen
vormen en waarover allen het eens zijn. Deze
Bmbeleinden zijn, gelijk zij steeds zijn geweest,
1 betoling der Schadevergoedingen en een
rste! der veiligheid van Europa. Om deze
deinden te verzekeren, hebben de geolliecr-
n zich in het verleden geenszins onwillig be
loond en evenmin zullen zij dit in de toekomst
at. Deze verantwoordelijkheid wordt erkend
;«n in gelijke mate gedeeld door Frankrijk, Ita
lië, België en ons. Misschien kan men aanne-
jaten, dat zij in zeer groote mate op de Fren-
jache en Britsche naties valt krachtens de groote
offers, die deze zij aan zij in de jaren der be-
•roevmg hebben gebracht, door de feiten en de
lerinncringen, die hen thans vereenigen en
h®t minst door de ervaring, die de/e -vee
Joude beschavingen door de eeuwen heen heb-
gedeeld. Een dergelijke eenheid van ge-
.chten en daden bindt ons in de tegenwoor-
ige omstandigheden aan onze andere gcallieer-
len, wier belangen in geen opzicht afwijken van
nze eigen belangen. Met het Êfemeenschappe-
ijk verlangen naar een regeling en pacit'icniie
turnen wij samen volkomen openhartig spre
ien, met een volledig begrijpen van onze deel-
jenooten, door een zelfde lostbeschikkütg oan
tetzelfde doel gebonden. Wij zijn vastbesloter,
tvenals ieder onzer bondgencoten, dat Duitsch-
and vergoeding moet geven voor de schade,
fedurende den oorlog aangericht, in de vo'ste
note van zijn capaciteit. Wij hebben op dit punt
looit gewankeld. Ik geloof niet, dat ons volk
lit ooit zal doen. Wij zijn bereid eiken maat
regel tc baat te nemen, om Duitschland te no
ren te betalen tot het volledig bedrag zijner
capaciteit. Wij beseffen evenwel als „business"-
r\atie, dat, als wij Duitschland vragen te beta
len boven zijn capaciteit, wij niet zullen slagen
sn dat wij en onze bondgenooten daaronder het
meeste zullen lijden en wij zijn vast overtuigd,
dat methodes, die alleen kunnen leiden tot den
>ndergang van Duitschland, noodlottig zullen
ujn voor dit lord, voor onze bondgenooten en
/oor geheel Europa.
Van den beginne af hebben wij duidelijk doen
litkomen. dat naar onzo meening de bezetting
ran het Roergebied er niet op berekend is het
Ttaximum-bedrag der schadevergoedingsbctalin-
?en aan de geallieerden te verkrijgen. In Januari
leden wij in Parijs een aanbod, dat wij be
schouwden als een zeer edelmoedige regeling,
jeneinde te vernujden wat ons voorkwam een
ïconomische romp te zijn. Dat aanbod werd
verworpen en sindsdien hebben wij ons afzijdig
gehouden, geleid door een geest van oprechte
loyauteit jegens een verbond, dot naar onze
meening de voornaamste waarborg is geweest
voor den Europeeschen vrede en dit nog steeds
"s.
Tol van gevolgen, die verwacht werden, zijn
op weg naar vervulling. De geallieerden krij
gen minder scahdevergoeding dan vóór de be
zetting. De schadevergoeding, die zij nog krij
gen, wordt verkregen ten koste eener toenemen
de ontwrichting van het Duitsche economische
fctelsel, en, naar ons waarschijnlijk voorkomt,
yen de volledige ineenstorting in de toekomst
Van dat stelsel zelf.
De Fransche en de Belgische regeering ver
zekeren ons, dat haar eenig oogmerk bij de be
zetting van het Roergebied is de betaling der
Schadevergoeding te verzekeren. Als dat zoo is,
is het verschil tusschen ohs er meer een va»
methode don van doel, maar wij zijn overtuigd,
dat die onbepaalde voortzetting van dezen stand
van zaken vol ernstige gevoren is. Duitse1'land
zelf schijnt snel in dc richting te gaan van een
cconomischen chaos, die wellicht zelf weer ge
volgd wordt door een maatschnppelijkcn en in-
dustrieelen ondergang. De plaatselijke bevol
king lijdt in vele gevallen ernstig en er is wer
kelijke beduchtheid voor een voedseltekort. Dit
is geen toestand, dje Duitschland alleen raakt.
Naarmate de productieve kracht van dat land
uitgeput wordt, wijkt het herstel van zijn crc-
diet en de betaling zijner schulden terug in een
vage verte. Ieder land van Europa betaalt den
prijs voor dezen stand von zaken. Het eene land
betaaalt het met een gestadig dalenden wissel
koers, een ander met vermindering van zijn
handel, een derde met toenemende werkloos
heid. Als wij geroepen werden de zaak van ons
eigen land alleen uiteen te 'zetten of te verdedi
gen, zouden wij zonder moeite de ernstige uit
werking kunnen aantponen, die reeds teweeg is
gebracht ten aanzien van den Britschcn handel.
Ondanks de zeer groote uitgaven van den Staat
het cijfer is ongeveer vier honderd millioen
pond sterling sedert den wapenstilstand heb
ben wij in dit land nog werkloosheid op groote
schaal. Niet alleen, dat onze verwoesting voovt-
durrt in plaats van hersteld te worden, niaar
zij gaat in toenemende mate voort, daar de ze
delijke uitwerking er van zich verspreidt onder
ons volk.
De openbare meening in geheel Europa en
niet het minst in Britannic, wordt meer en meer
gevoelig voor dezen toestand en verontrust over
het voortduren ervan. Het is niet te veel gezegd,
dat het herstel der wereld in gevoar is en dat de
vrede, waarvoor zooveel offers gebracht wer
den, op het spel staat.
Het is onder deze omstandigheden, dat Zijner
Majesteits regeering in toenemende mate onder
den indruk is gekomen van de noodzakelijkheid
om handelend op te treden. De wisseling van
vriendschappelijke besprekingen blijkt niet in
alle gevallen tot positieve resultaten te laiden.
Het wordt duidelijk, dat de houding der vooi-
naamste betrokken partijen klaarder moet wor
den omschreven. Als de toestond hierboven
juist omschreven is, kan men hem niet zoo maar
laten gaan in de verwachting, dat hij zichzelf zal
herstellen. Naor ik geloof, zal men het alge
meen cons zijn over de volgende denkbeelden:
aan het tijdperk van heftig conflict dient zoo
spoedig mogelijk een eind worden gemankt; de
onbepaalde bezetting door het eene land van
gebied van een onder in tijd von vrede is een
zeldzaam en bctreurenswaordig verschijnsel,
waarvoor zoo spoedig mogelijk een eind moet
worden gevonden; de schuldenaar moet niet al
leen geroepen worden zijn schulden te betalen,
maar moet ook in eenn toestand' worden ge
plaatst, dat hij dit kan doen; zijn capaciteit
moet, waar daarover twijfel bestaat, worden on
derzocht en vastgesteld en er dienen gemeen
schappelijke pogingen te worden gedaan om
deze doeleinden te verwezenlijken.
De vrede zal niet definitief worden verkre
gen en het herstel zal niet worden verzekerd,
vóór een oplossing gevonden is voor drie
groote kwesties. Deze zijn (I.) de betaling der
schadevergoedingen (2.) de i egeling der in-
tergeallieerde schulden en (3.) de veiligheid
van het gepacificeerde Europa. Op deze kwes
ties dient dc aandacht der wereld gevestigd te
zijn. Onze wensch is, dat er zoo mogelijk vor
dering wordt gemaakt en dat als het kan iets
definitiefs wordt bereikt. Wij hopen bij dit
streven nog steeds de medewerking van Frank
rijk en België te verkrijgen, niet minder dan die
van Italië. Wij hebben inderdaad alle reden te
geioovcn, dat het standpunt der Italiaansche
regeering in wezen overeenkomt met het onze.
Welke zijn nu de stappen, die noor wij mee-
nen onverwijld dienen te worden gedaan
Dc Duitsche nota van 7 Juni stelde een on
derzoek voor naar de betalingscapaciteit van
Duitschland door een onpartijdig lichaam, ge
paard met de verbintenis de bedragen te be
talen, vastgesteld op de wijze, die aan de
hand zou worden gedaan. Zij bevatte verder
het aanbod van een aantal concrete waarbor
gen. Ik geloof niet, dat deze denkbeelden, of zij
voldoende zijn of niet, genegeerd moeten wor
den. Wij zijn van oordeel, dat zij moeten wor
den onderzoent en nagegaan, opdat wij kun
nen omdekken of er de mogelijkheid in ligt
om vorderingen te maken. Vernemende dat de
Fransche en de Belgische regeering niet ge
neigd zijn het initiatief te nemen om een ont-
woordwoord in overweging te geven of
schoon wij ccn dergelijk optreden hunnerzijds
zeer welkom zouden hebben geheetcn heb
ben wjj cr deze regceringen, evenals de Ita
liaansche, van in kennis gesteld, dat wij zelf
bccid zijn de verantwoordelijkheid op ons te
ncnen van het geieedmakèn ven een ontverp-
onlv.ooiu Wij zullen dit antwoord met de
minst mogelijke verhoging aan onze bondge
nooten voorleggen te hunner overweging cn
om er bun opmcikingen over te maken en wij
vleien ons met de hoop, dat wij in staat zul
len zijn met hen tot overeenstemming te ko
men ten aanzien der bewoordingen.
Bij het uiteenzetten van dit standpunt, is
de Britsche regeering nici zonder hoop, dnt
zij het gevoelen der geallieerden evenzeer
weergeeft als haar eigen. Wij gclooven niet,
dat wij in beginsel ver van hen gescheiden
zijn, zoo er ol von scheiding sprake is. Mce-
nings/erschil over de methode mag niet on
oplosbaar zijn. Voor zoover een vereenigd
optreden mogelijk is, zullen wij voortgaan dit
na te streven, gelijk wij steeds getracht heb
ben en wij zullen met vertrouwen de welwillen
de ove.v.eging inroepen van ale onze geallieer
den en vnn alle betrokken staten voor onze
voorstellen, die geen ander doel hebben don
de pacificatie van Europa en het herstellen der
uitgeputte wereld
MODE -IVi AGAZIJN
„Ls HËÜO^DELLE"
16|!8 Lanrjestraat, Amersfoort.
©^IJFEGTIE
Een verklaring van Poincaré.
P a r ij s, T 2 Juli. (V^ D.). Poincaré heeft
aan verschillende vertegenwoordigers van Pa-
rijschc bladen verklaard, dat een spoedige re
geling van het Roervraagstuk slechts te ver
wachten is, als Engeland voor Frankrijk aan
nemelijke voorstellen doet Het Engelsche volk
ziet steeds duidelijker in, dat Engeland op
Frankrijk aangewezen is en niet Frankrijk op
Engeland. Het zal zich door bankiers en zaken
lieden niet van de wijs laten brengen.
Gelden in beslag genomen.
Du ss el dorp, T2 Juli. (B. T A.) Te
Vohwinkel is 60 milliard mark in beslag ge
nomen, welk bedrag afkomstig was van parti
culieren te Berlijn en toegezonden werd aan
hooggeplaatste personen te Keulen. Aangezien
het niet aangegeven was, heeft de bezettings
overheid zich van de som meester gemaakt.
Proteststaking, wegens inbeslagneming.
Witten, 12 Juli. (B. T. A.) De arbeiders
von de Wilhelmshütte te Essen zijn in staking
gegaan om to protesteeren tegen de in beslag
neming von steenkool op 8 Juli.
Strafmaatregelen.
Koisersla uteren, 12 Julêi. (W. B.)
Aangezien de directie van de posterijen in de
Palts, die thans te Heidelberg zetelt, de te
Spiers achtergebleven ambtenaren verboden
heeft Fransche diensttelegrammen door te zen
den, heeft de eerste afgevaardigde van de inter
nationale commissie dc volgende beslissingen
getroffen: (1). krachtige strafmaatregelen, (2).
alle post-, telegraaf- en telefoonverkeer, ook
voor de autoriteiten in de Palts, moet 5 dagen
gestaakt worden. Deze termijn kan verlengd
worden.
Duiischcrs bescheten.
Duisburg, T2 Juli. (W. B.) Wachtpos
ten hebben sinds gisteren herhaalde malen in
de huizen geschoten. Het aantal gewonden is
groot.
Te Hamborn, waar het verkeer niet is ver
boden, is iemand van het grondgebied van
Duisburg uit beschoten en ernstig gewond.
Duitsche verecnigingen ontbonden.
C o b 1 e n z, 12 Juli (B. T. A.) De Rijn-
londcommissie heeft de ontbinding gelast van
17 Duitsche vereenigingen cn den directeur vnn
het kantoor van rijksgoederen te Coblcrrz uit
gezet.
Personen, die relaties met Fran-
schcn onderhielden, verdwenen.
Witten, 12 Juli. (B. T. A.) De verdwij
ning van een zeker aontal inwoners von Wik
ten, die betrekkingen onderhielden met de be
zettingsoverheid, is opgemerkt. Zij zouden des
nachts door Duitsche politicmannen zijn weg
gevoerd die daarvoor speciaal uit onbezet
Duitschland waren gekomen en te Ham ge
vangen zijn gezet. Er is een onderzoek begon
nen om de medeplichtigen op te sporen.
DE METAALARBEIDERSSTAKING
VOORKOMEN.
B e r 1 ij n 12 Juli (W.-B.). De dreigende
sU.k.ng v«n de Beilijnsche metoolarbeiders is
door aonvaording von' de bemiddeling van het
rijks ministerie van arbeid voorkomen.
FRANKRIJK.
De ratificatie van de overeenkomst van
Washington.
P n r ij s, 12 Juli. (N. T. A. Draadloos). Tij
dens de discussies in den Senaat heeft de pre
mier eraan herinnerd, dat het verdrag alleen
betrekking heeft op kapitale schepen. Wij be
houden dc volledige vrijheid, wat de lichte
schepen cn de onderzeeërs betreft.
Het Fransche credict aan Zuid-Slavic.
De Kamer heeft gisteren, naor wij in 't
jongste avondblad meldden, een crediet van ten
hoogste 300 millioen toegestaan aan het ko
ninkrijk der Serviërs, Kroaten cn Slowenen.
Poincaré verklaarde nog volgens Havas, dat er
geen sprake we» van toebereidselen tegen Rus
land. Zuid-Slavië heeft echter nog andere bu
ren, Hongarije en Bulgarije, die de gezanten-
raad reeds heeft moeten herinneren aan het na
komen von de vredesverdragen, die zij slechts
onvolkomen uitvoerden. Zuid-Slavië heeft geen
reden tot ongerustheid, moor tal van redenen
tot waakzaamheid, waarin Frankrijk het zal
steunen.
De kwestie der Russische schepen.
P a r ij s, 12 Juli. (B. T. A.) In haar ant
woord op de jongste mededeeling uit Moskou
herhaalt de Fransche regeering, dat zij de Rus
sische schepen van de Zwarte Zeevloot slechts
asylrecht heeft verleend en zich bereid heeft
verklaard ze op kosten van den Russischen
staat te onderhouden.
SPANJE.
DE STAKING TE BARCELONA
OPGEHEVEN?
Madrid, 13 Juli. (B. T A.) Dc minister
von binnenlandschc zaken maakt bekend, dat de
gouverneur van Barcelona bezoek heeft ont
vangen van vijf gedelegeerden der arbeiders
confederatie, die hem kwamen verklaren, dot
de arbeiders de staking als geëindigd be
schouwden en het werk onverwijld zal worden
hervat.
TSJECHO-SLOWAKIJE.
EEN SPIONNAGE-PROCES.
B e r 1 ij n, 12 Juli. (W- B.) Uit Praag wordt
gemeldTe Brünn heeft het proces plaats ge
had tegen vijf spionnen, die aan de Poolsche
spionnagc-ccntrale in Poolsch Teschen de ge
heime verordeningen van de Tsjechische mili
taire overheid en het mobüisatieplan voor de
spoorwegen in honden hadden gespeeld. De
beklaagden zijn tot zware vrijheidsstraffen ver
oordeeld. Bij het proces is gebleken, dat er een
wijdvertakte Poolsche spionnogedienst in
Tsjecho-Slowokije was georgoniseerd.
ROEMENIE.
ERNSTIGE SPOORWEGRAMP.
64 personen gedood.
Boekarest, 12 Juli. (B. T. A.) Naar de
bladen melden, heeft bij Klauscnburg een ern
stige spoorwegramp plaats gevonden; 64 pern
soncn werden gedood. Ntdere bijzonderheden-
ontbreken.
Boekarest, 12 Juli. (B. T. A.). Het aan
tal dooden bij het spoorwegongeluk te Vinte-j
lennca bedraagt 45dat der gewonden 200.,
Vreeselijkc tooneclen speelden zich af.
POLEN.
Dantzig en Polen.
Dantzig, T 2 Juli. (W. B Met betrek-;
king tot de besprekingen tusschen Dantzig en
Polen te Genève is bij den Senaat het volgen- j
de telegram ingekomen De onderhandelingen
zijn afgeloopen, de Poolsche regeering zal de
uitzetting van de 16 Dantziger onderdanen in-
trekken.
TURKIJE.
DE CONFERENTIE TE LAUSANNE.
Een geschil.
Lausanne, 12 Juli. (B. T. A.) De gealli
eerde en Turksche afgevaordigden hebben ver-
gederd met gesloten deuren. Het geschil over j
het terugtrekken van de geallieerde oorlogs-i
schepen is nog niet opgelost.
Lausanne, 12 Juli. (R.) Men drukt alge-1
meen zijn verwondering er over, uit, dat Ismet
pasja teruggekomen is von de overeenkomst
van Zondagnacht met betrekking tot de con-j
cessies in het protocol en nu aandringt op het;
terugtrekken van de oorlogsschepen tegelijk
met de ontruiming door de troepen. De bij-(
eenkomst van vanmiddag is uiteengegaan in
een verstoorde stemming. Het resultaat wordt.'
met ernstige bezorgdheid tegemoet gezien.
De besprekingen afgebroken.
Lausanne, 12 Juli. (B. T. A.) Met het
oog op do onverzoenlijkheid der Turken heb
ben de geallieerden de besprekingen heden-,
avond tot nader order afgebroken en de zitting-,
zaal verlaten. Het incident ontstond bij de be-'-
spreking von twee verschillende kwesties, waar-;
bij een geheel nieuwe, n.l. die betreffende de
ontruiming von de Turksche wateren door de^
geallieerde oorlogsschepen.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Een uitvinding.
Blijkens een N. T. A.-bericht uit Stockholm
zou een Zwcedsch ingenieur er in geslaagd zijn
een middel te vinden om niet geobonneerden
buiten staat te stellen te luisteren naar hetgeen
draadloos wordt getelefoneerd in de ruimte.
Kameroverzicht
EERSTE iLAMER.
Vergadering van Donderdag.
Bij de regeling der kosten van openbaie
verpachtingen en verkoopingen verdedigt de
heer De Veer handhaving der strijkgelden
hij zal tegen stemmen.
De heer W esterdijk verdedigt dc afschaf
fing in overeenstemming met de rapporten
staatscommissies voor het Landbouw- en
Pachtvraagstuk.
De heeren Van Hardenbroek, Blom-
jou s en S m e e n g e zijn tegen het ontwerp
eveneens de heer van Langho'st.
De beer van Embsden is voor.
De heer Haffmans is tegen het ontwerp
Minister Heemskerk verdedigt het ont
werp, omdat de voordeelen voor de afschaf»,:
firvg" grooter zijn dan de nndeelen.
Niet voor de school, maar voor het leven
leeren we.
In Eenwigbeidslïcht
J> 'V van
MARGREET DIJKSTRA.
Ze sprak hem over haar goede heiligen,
die eerst als gewone menschen, alle men-
schelijke ellende en leed en vreugde had
den meegemaakt en daarom den mensch
zoo na stonden. Ze heeft hem lieve bidplaat-
jes gegeven en een mooi beeld van de Moe
dermaagd, maar toen Ilans ouder werd-
kwam hij met véle cn wonderlijke vragen-
Hij blééf vragen, en ze voelde steeds ze
kerder: ze zou hem niet winnen voor haar
alleen-zaligmakend geloof.
Hans' moeder was protestant geweest en
hij zelf, hij ging op de proteslantsehc lee
ring en de predikant zocht hem veel.
Maar tochhij was ook het kind van
haar goed-geloovige man. Ze hield van hem
en ze zag zijn leven moeilijk worden.
wMiin jongenzei ze dan. „je wilt alles
zelf ontdekken. Jp hebt alle krachten zoo
noodig om je werk in de wereld te doen.
Je kan je zoo heelemaal geven als je rust
in je hebt. Heusch Hans. het is zoo Heerlijk
zeker te zijn en verder prettig en blij te kun
nen leven en veel goed tc doen."
Maar Hans vroegbij vroeg ook altijd.
zuchtte Tante Louise, hij zei nooit eens
„Ja".
Ze stuurde hem naar den pastoor, maai
bij ging naar den predikant, die een ander
antwoord gaf.
„Zijn moeder was protestant, 'twas een
brave mouw. Kom, Louise', zei Oom Lee
mans ernstig en Tante heeft er in berust.
Zij heeft gedaan, wat ze kón doen, het ook
haar biechtvader verzekerd. 2e heeft bc-
rusi, maar 't bleef hinderen.
Hans komt veel bij Moeke, hij komt heel
veel op de oude hoeve, maar meer nog
komt er Karei- Die twee. Karei en Ilske,
soelen al hun spelletjes samen. Ze dragen
alle leed, alle \rcugde samen en Mevrouw'
Leemans beeft gelijk- 't zal zeker een span
netje worden, ondanks Aukje of een ande
re. mogelijk storende geestelijkheid.
Ze kunnen het wondergoed samen vinden.
Maar nu nü is er een ongeluk- ge
beurd. Een gróót ongeluk...!
Ze zijn bovpn op Kareis kamer. Ze hebben
met het spoor gespeeld en alle auto's zijn
uitgereden. Ze hebben de stoelen aan el
kaar vast gebonden eneigenlijk zijn ze
uitgespeeld cn nu kijken ze de kamer rond,
of er dan niets meer van hun gading is.
Op het lage kastje dicht bij het raam
staat een Mariabeeld, met het Kmdeke Je
zus in de armen.
,,'t Is mooi", bewondert Ilske.
Er naast, verder in een hoek geschoven,
priikt oen kleiner beeldje, t Is de Heilige
Jozef. Met zoeten glimlach kijkt hij de kin
deren aan.
En toen is het gebeurd.
Ilske klom op een stoel: ze moest het
beeldje even vasthouden en Karei, die w ist,
dat dat niet mocht trok haar er af, juist
toen Ilske den Heilige in haar handjes hield,
cnnu is zijn hoofd er af!
„Oo", schrikt Karei en Ilske knipt met dc»
oogjes om niet tc huilen.
l Is heel eng, dat weet ze wel.
Ze kijken elkaar verslagen aan.'
„'t Is jouw schuld", verwijt Karei.
„Nietes", jokt Ilske.
„Welles!" 1
„Zuwwe Hans..." stelt. Ilske voor, die een
onverwoestbaar geloof heeft in Hans' al
macht
„OchWat kan Hans nou!"
Karei zegt het met de noodige. minachting.
Hij houdt het lijf van Jozef triest in zijn
handen en Ilske bekijkt het hoofd.
,,'t Kan best gelijmd!" ontdekt Karei en
hij ziet een lichtpuntje.
„Ja. best, echoot Ilske en dan is de heelc
wereld weer vol licht want Aukje die alles
lijmt, wat los en vast zit: Aukje zal redding
brengen.
„Zuwwe meenemen naar Aukje? Zoo in
mijn zak?"
Ze tilt haar jurkje op en in den witten
zak, die onder het rokje hangt, verbergt ze
het hoofd.
„Ja", zegt Karei enthousiast", gauw! Pas
op, moeder!"
Ze sluipen de gang over. dicht tegen el
kaar aan met heel schuldige, angstige oo-
gen. waarin ontelbare geheime lichtjes
flikkeren, ze duinen elkaar niet aan zien
en in de stille dorpsstraat zetten ze het op
een loopen.
„Achter om", hijgt Karei.
Natuurlijk, dat is veel echter, achter
om!
Gelukkig is liet al een beetje donker en,
Aukje zit in haar keuken rustig te breien.
Ze heeft haar witte neepjesmuts op. Zon
dags draagt Aukje een oorijzer, Moeke ook,
maar Ilske vindt het ziheren van Aukje
\ccl mooier dan het. gouden van Moeke.
Aukje zit breed uit, met haar \oetenopde
sloof. \oor de wit geschuurde tafel. Ze heeft
de blinden gesloten, de lamp brandt en op
het fornuis staat de ketel zwak tc stoomen.
„Aukje
Ilske gluurt om de deur. Ze knikt opge
wonden tegen Karei, die haar weg wil du
wen.
Aukje is er! En heelemaal alleen!
„Wat is er. m'n wi'chie?"
„Aukje, de Heilige Jozef is kapot. Zuwwe
lijmen?"
Aukje schuift haar hoornen bril hoog te
gen het. \oorhoofd en haar breikous zakt in
haar schoot
„Ja zegt Karei. Hij haalt uit dc mouw-
van zijn ias het onderstuk en Ilske diept
met een kleurtje van opgewondenheid het
hoofd uit raar zak op.
„As je me nou", zegt Aukje beteuterd.
,,'t Is de Heilige Jozef', vertelt Karei,
„en 't is Ilskes schuld".
„As je me nou", herhaalt Aukje in de
zelfde toonaard. i
Ze heeft geen ander woord- En dat die
onnoozele kinderen nou bn haar komen!
Van zelfs, 'tzijn kinderen.
„Toe Aukje', smeekt Karei, ..Moeder
wordt vast boos" en Uske legt. haar armp
jes cp Aukjes schoot en kijkt smeekend op.
Staat er niet ergens geschreven: Ze gin
gen over voetangels en klommen cn 'tdeer
de hun niet?
Aukje neemt de twed kapotte stukken ia
haar handen i?ast ze voorzichtig
op elkaar.
„Zóó heeft het gezeten", zegt ze geinttv
xesseerd. Haai kunstgevoel ontwaakt.
rToe Aukje", smeekt Ilske weer.
„Wacht nou, m'n wichie", vermaant
Aukje.
„Ja zoo moet het en nou er afblijven,
want als er een griezeltje afvalt, is het mis,
vanr.elfs. Kon jij", vraagt ze gewichtig aan
Ilske, „deverf uit de kelder halen? Onder
aan. je weet wel
Aukje gebruikt nooit lijm, maar altijd
witte \erf: dat hoïidt beter.
Karei en Ilske rollen bijna het kleine
trapje af.
„As jc me nou de rommel daar ook nog
breekt!" dreigt Aukje.
Zo smidt nu een luciferstokje puntig en
voorzichtig strijkt ze dc dcelen aan- Dicht
tegen haar geleund staat Ilske en aan den
anderen kant van haar schoot ziet Karei
gespannen toe. 1
Aukje is in actie.
„Is hij niet mooi, Aukje?" vraagt Uske.
„Mooi??? Pas op kind. wacht, dat plakt
niet goedMooi??!?!"
Aukje kijkt op.
„Daar hebben onze \oorouders nou voor
gevochten: dat hebben onze voorouders alle
maal kapot gegooid en daar zit ik me
waren dig
Ze laat het beeldje in haar schoot zakken
cn met een zieligen zwaai rolt het hoofd er
weer af.
„Aukje!" schrikt Karei en Ilskes lipjes
trillen.
„Van zelfs", moppert Aukje en ze begint
op nieuw. Ze heeft haar lippen stijf op el
kaar geklemd en haar ruwe handen doen
heel voorzichtig.
„Wat is dnt. je „voorouders"," vraagt
Karei, die er meer van moet weten.
„Je voorouders? Dat is je vader en je
moeder en zoo!"
„En hebben diezegt Karei, stom ver
baasd.
„Nee, diè. niet", leoraart Aukje kribbig.
„Vroeger stonden er overal van die beelden.
En toen gingen de menschen er voor
bidden en dat mag niet, van zelfs. En toen
rebben we ze allemaal kapot geslagen!"
„Allemaal?" vraagt Uske met groote
oogen. „Die op Kareis kamer ook?"
„Och nee, kind, die niet. van zelfs niet
Ze hebben weer nieuwe gemaakt", zegt
Aukje mismoedig, ,,'t Gaf niks, niemendal".
Ze maken altijd weer nieuwe!"
„Kom. zuwwe". stelt Uske vol vurigen
geloofsij\er voor!
„Wel ja", zegt Aukje boos, „en dan zeker
hier komen. Wel ja. waarom niet!"
(Wordt vervold.)