AMERSFilORTSGH DAGGLAD FITOH LEOPOLD. PRUS DER ADVERTEHTIEN BUITENLAND. BINNENLAND. 't LAANTJE 3. FEUILLETON. 22e Jaargang No. 11 pet post 1 3.—. per week (met gratis verzekering en ongelukken) f 0.175. afzonderlijke nummers 10.05. Vrijdag 13 Juli 1923 „DE EEMLANDER" DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF. BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAL 2 A. POSTREKENING N°. 47910. TE I van 1 —4 rege*s f LOJ met inbegrip van een bewijsnummer, elke regel meer 1 0.25, dienstaanbie» dingen en Licidadigheids-adveitentiën voor de helft der prijs. Voor handel en bedrijf bestaan zeer voordeelige bepalingen voor het adverteeren. Ecne circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. DUITSCHLAND. •E BEZETTING VAN HET ROERGEBIED. De tekst von Baldwin s mede- decling. Londen, 12 Juli. (N. T. A. Draadloos). Idwin heeft heden in het Lagerhuis en Cur- ai in het Hoogerhuis de volgende gelijkluiden de verklaring afgelegd betreffende de houding :r Britsche regeering ten aanzien der Duitsche iade vergoeding en de bezetting van het Roer- ibied Het kan niet duidelijk genoeg worden ge- iokt in het belang zoowel van de betrokken lOgendhcden als van ieder, die misschien pro- hoopt te trekken van de verschillen tus- :hen die mogendheden, dat het eenige motief 'yoor een mogelijk meeningsverschil betreft de meest doeltreffende middelen om dc oogmerken t« bereiken, die een levensbclong voor allen vormen en waarover allen het eens zijn. Deze Bmbeleinden zijn, gelijk zij steeds zijn geweest, 1 betoling der Schadevergoedingen en een rste! der veiligheid van Europa. Om deze deinden te verzekeren, hebben de geolliecr- n zich in het verleden geenszins onwillig be loond en evenmin zullen zij dit in de toekomst at. Deze verantwoordelijkheid wordt erkend ;«n in gelijke mate gedeeld door Frankrijk, Ita lië, België en ons. Misschien kan men aanne- jaten, dat zij in zeer groote mate op de Fren- jache en Britsche naties valt krachtens de groote offers, die deze zij aan zij in de jaren der be- •roevmg hebben gebracht, door de feiten en de lerinncringen, die hen thans vereenigen en h®t minst door de ervaring, die de/e -vee Joude beschavingen door de eeuwen heen heb- gedeeld. Een dergelijke eenheid van ge- .chten en daden bindt ons in de tegenwoor- ige omstandigheden aan onze andere gcallieer- len, wier belangen in geen opzicht afwijken van nze eigen belangen. Met het Êfemeenschappe- ijk verlangen naar een regeling en pacit'icniie turnen wij samen volkomen openhartig spre ien, met een volledig begrijpen van onze deel- jenooten, door een zelfde lostbeschikkütg oan tetzelfde doel gebonden. Wij zijn vastbesloter, tvenals ieder onzer bondgencoten, dat Duitsch- and vergoeding moet geven voor de schade, fedurende den oorlog aangericht, in de vo'ste note van zijn capaciteit. Wij hebben op dit punt looit gewankeld. Ik geloof niet, dat ons volk lit ooit zal doen. Wij zijn bereid eiken maat regel tc baat te nemen, om Duitschland te no ren te betalen tot het volledig bedrag zijner capaciteit. Wij beseffen evenwel als „business"- r\atie, dat, als wij Duitschland vragen te beta len boven zijn capaciteit, wij niet zullen slagen sn dat wij en onze bondgenooten daaronder het meeste zullen lijden en wij zijn vast overtuigd, dat methodes, die alleen kunnen leiden tot den >ndergang van Duitschland, noodlottig zullen ujn voor dit lord, voor onze bondgenooten en /oor geheel Europa. Van den beginne af hebben wij duidelijk doen litkomen. dat naar onzo meening de bezetting ran het Roergebied er niet op berekend is het Ttaximum-bedrag der schadevergoedingsbctalin- ?en aan de geallieerden te verkrijgen. In Januari leden wij in Parijs een aanbod, dat wij be schouwden als een zeer edelmoedige regeling, jeneinde te vernujden wat ons voorkwam een ïconomische romp te zijn. Dat aanbod werd verworpen en sindsdien hebben wij ons afzijdig gehouden, geleid door een geest van oprechte loyauteit jegens een verbond, dot naar onze meening de voornaamste waarborg is geweest voor den Europeeschen vrede en dit nog steeds "s. Tol van gevolgen, die verwacht werden, zijn op weg naar vervulling. De geallieerden krij gen minder scahdevergoeding dan vóór de be zetting. De schadevergoeding, die zij nog krij gen, wordt verkregen ten koste eener toenemen de ontwrichting van het Duitsche economische fctelsel, en, naar ons waarschijnlijk voorkomt, yen de volledige ineenstorting in de toekomst Van dat stelsel zelf. De Fransche en de Belgische regeering ver zekeren ons, dat haar eenig oogmerk bij de be zetting van het Roergebied is de betaling der Schadevergoeding te verzekeren. Als dat zoo is, is het verschil tusschen ohs er meer een va» methode don van doel, maar wij zijn overtuigd, dat die onbepaalde voortzetting van dezen stand van zaken vol ernstige gevoren is. Duitse1'land zelf schijnt snel in dc richting te gaan van een cconomischen chaos, die wellicht zelf weer ge volgd wordt door een maatschnppelijkcn en in- dustrieelen ondergang. De plaatselijke bevol king lijdt in vele gevallen ernstig en er is wer kelijke beduchtheid voor een voedseltekort. Dit is geen toestand, dje Duitschland alleen raakt. Naarmate de productieve kracht van dat land uitgeput wordt, wijkt het herstel van zijn crc- diet en de betaling zijner schulden terug in een vage verte. Ieder land van Europa betaalt den prijs voor dezen stand von zaken. Het eene land betaaalt het met een gestadig dalenden wissel koers, een ander met vermindering van zijn handel, een derde met toenemende werkloos heid. Als wij geroepen werden de zaak van ons eigen land alleen uiteen te 'zetten of te verdedi gen, zouden wij zonder moeite de ernstige uit werking kunnen aantponen, die reeds teweeg is gebracht ten aanzien van den Britschcn handel. Ondanks de zeer groote uitgaven van den Staat het cijfer is ongeveer vier honderd millioen pond sterling sedert den wapenstilstand heb ben wij in dit land nog werkloosheid op groote schaal. Niet alleen, dat onze verwoesting voovt- durrt in plaats van hersteld te worden, niaar zij gaat in toenemende mate voort, daar de ze delijke uitwerking er van zich verspreidt onder ons volk. De openbare meening in geheel Europa en niet het minst in Britannic, wordt meer en meer gevoelig voor dezen toestand en verontrust over het voortduren ervan. Het is niet te veel gezegd, dat het herstel der wereld in gevoar is en dat de vrede, waarvoor zooveel offers gebracht wer den, op het spel staat. Het is onder deze omstandigheden, dat Zijner Majesteits regeering in toenemende mate onder den indruk is gekomen van de noodzakelijkheid om handelend op te treden. De wisseling van vriendschappelijke besprekingen blijkt niet in alle gevallen tot positieve resultaten te laiden. Het wordt duidelijk, dat de houding der vooi- naamste betrokken partijen klaarder moet wor den omschreven. Als de toestond hierboven juist omschreven is, kan men hem niet zoo maar laten gaan in de verwachting, dat hij zichzelf zal herstellen. Naor ik geloof, zal men het alge meen cons zijn over de volgende denkbeelden: aan het tijdperk van heftig conflict dient zoo spoedig mogelijk een eind worden gemankt; de onbepaalde bezetting door het eene land van gebied van een onder in tijd von vrede is een zeldzaam en bctreurenswaordig verschijnsel, waarvoor zoo spoedig mogelijk een eind moet worden gevonden; de schuldenaar moet niet al leen geroepen worden zijn schulden te betalen, maar moet ook in eenn toestand' worden ge plaatst, dat hij dit kan doen; zijn capaciteit moet, waar daarover twijfel bestaat, worden on derzocht en vastgesteld en er dienen gemeen schappelijke pogingen te worden gedaan om deze doeleinden te verwezenlijken. De vrede zal niet definitief worden verkre gen en het herstel zal niet worden verzekerd, vóór een oplossing gevonden is voor drie groote kwesties. Deze zijn (I.) de betaling der schadevergoedingen (2.) de i egeling der in- tergeallieerde schulden en (3.) de veiligheid van het gepacificeerde Europa. Op deze kwes ties dient dc aandacht der wereld gevestigd te zijn. Onze wensch is, dat er zoo mogelijk vor dering wordt gemaakt en dat als het kan iets definitiefs wordt bereikt. Wij hopen bij dit streven nog steeds de medewerking van Frank rijk en België te verkrijgen, niet minder dan die van Italië. Wij hebben inderdaad alle reden te geioovcn, dat het standpunt der Italiaansche regeering in wezen overeenkomt met het onze. Welke zijn nu de stappen, die noor wij mee- nen onverwijld dienen te worden gedaan Dc Duitsche nota van 7 Juni stelde een on derzoek voor naar de betalingscapaciteit van Duitschland door een onpartijdig lichaam, ge paard met de verbintenis de bedragen te be talen, vastgesteld op de wijze, die aan de hand zou worden gedaan. Zij bevatte verder het aanbod van een aantal concrete waarbor gen. Ik geloof niet, dat deze denkbeelden, of zij voldoende zijn of niet, genegeerd moeten wor den. Wij zijn van oordeel, dat zij moeten wor den onderzoent en nagegaan, opdat wij kun nen omdekken of er de mogelijkheid in ligt om vorderingen te maken. Vernemende dat de Fransche en de Belgische regeering niet ge neigd zijn het initiatief te nemen om een ont- woordwoord in overweging te geven of schoon wij ccn dergelijk optreden hunnerzijds zeer welkom zouden hebben geheetcn heb ben wjj cr deze regceringen, evenals de Ita liaansche, van in kennis gesteld, dat wij zelf bccid zijn de verantwoordelijkheid op ons te ncnen van het geieedmakèn ven een ontverp- onlv.ooiu Wij zullen dit antwoord met de minst mogelijke verhoging aan onze bondge nooten voorleggen te hunner overweging cn om er bun opmcikingen over te maken en wij vleien ons met de hoop, dat wij in staat zul len zijn met hen tot overeenstemming te ko men ten aanzien der bewoordingen. Bij het uiteenzetten van dit standpunt, is de Britsche regeering nici zonder hoop, dnt zij het gevoelen der geallieerden evenzeer weergeeft als haar eigen. Wij gclooven niet, dat wij in beginsel ver van hen gescheiden zijn, zoo er ol von scheiding sprake is. Mce- nings/erschil over de methode mag niet on oplosbaar zijn. Voor zoover een vereenigd optreden mogelijk is, zullen wij voortgaan dit na te streven, gelijk wij steeds getracht heb ben en wij zullen met vertrouwen de welwillen de ove.v.eging inroepen van ale onze geallieer den en vnn alle betrokken staten voor onze voorstellen, die geen ander doel hebben don de pacificatie van Europa en het herstellen der uitgeputte wereld MODE -IVi AGAZIJN „Ls HËÜO^DELLE" 16|!8 Lanrjestraat, Amersfoort. ©^IJFEGTIE Een verklaring van Poincaré. P a r ij s, T 2 Juli. (V^ D.). Poincaré heeft aan verschillende vertegenwoordigers van Pa- rijschc bladen verklaard, dat een spoedige re geling van het Roervraagstuk slechts te ver wachten is, als Engeland voor Frankrijk aan nemelijke voorstellen doet Het Engelsche volk ziet steeds duidelijker in, dat Engeland op Frankrijk aangewezen is en niet Frankrijk op Engeland. Het zal zich door bankiers en zaken lieden niet van de wijs laten brengen. Gelden in beslag genomen. Du ss el dorp, T2 Juli. (B. T A.) Te Vohwinkel is 60 milliard mark in beslag ge nomen, welk bedrag afkomstig was van parti culieren te Berlijn en toegezonden werd aan hooggeplaatste personen te Keulen. Aangezien het niet aangegeven was, heeft de bezettings overheid zich van de som meester gemaakt. Proteststaking, wegens inbeslagneming. Witten, 12 Juli. (B. T. A.) De arbeiders von de Wilhelmshütte te Essen zijn in staking gegaan om to protesteeren tegen de in beslag neming von steenkool op 8 Juli. Strafmaatregelen. Koisersla uteren, 12 Julêi. (W. B.) Aangezien de directie van de posterijen in de Palts, die thans te Heidelberg zetelt, de te Spiers achtergebleven ambtenaren verboden heeft Fransche diensttelegrammen door te zen den, heeft de eerste afgevaardigde van de inter nationale commissie dc volgende beslissingen getroffen: (1). krachtige strafmaatregelen, (2). alle post-, telegraaf- en telefoonverkeer, ook voor de autoriteiten in de Palts, moet 5 dagen gestaakt worden. Deze termijn kan verlengd worden. Duiischcrs bescheten. Duisburg, T2 Juli. (W. B.) Wachtpos ten hebben sinds gisteren herhaalde malen in de huizen geschoten. Het aantal gewonden is groot. Te Hamborn, waar het verkeer niet is ver boden, is iemand van het grondgebied van Duisburg uit beschoten en ernstig gewond. Duitsche verecnigingen ontbonden. C o b 1 e n z, 12 Juli (B. T. A.) De Rijn- londcommissie heeft de ontbinding gelast van 17 Duitsche vereenigingen cn den directeur vnn het kantoor van rijksgoederen te Coblcrrz uit gezet. Personen, die relaties met Fran- schcn onderhielden, verdwenen. Witten, 12 Juli. (B. T. A.) De verdwij ning van een zeker aontal inwoners von Wik ten, die betrekkingen onderhielden met de be zettingsoverheid, is opgemerkt. Zij zouden des nachts door Duitsche politicmannen zijn weg gevoerd die daarvoor speciaal uit onbezet Duitschland waren gekomen en te Ham ge vangen zijn gezet. Er is een onderzoek begon nen om de medeplichtigen op te sporen. DE METAALARBEIDERSSTAKING VOORKOMEN. B e r 1 ij n 12 Juli (W.-B.). De dreigende sU.k.ng v«n de Beilijnsche metoolarbeiders is door aonvaording von' de bemiddeling van het rijks ministerie van arbeid voorkomen. FRANKRIJK. De ratificatie van de overeenkomst van Washington. P n r ij s, 12 Juli. (N. T. A. Draadloos). Tij dens de discussies in den Senaat heeft de pre mier eraan herinnerd, dat het verdrag alleen betrekking heeft op kapitale schepen. Wij be houden dc volledige vrijheid, wat de lichte schepen cn de onderzeeërs betreft. Het Fransche credict aan Zuid-Slavic. De Kamer heeft gisteren, naor wij in 't jongste avondblad meldden, een crediet van ten hoogste 300 millioen toegestaan aan het ko ninkrijk der Serviërs, Kroaten cn Slowenen. Poincaré verklaarde nog volgens Havas, dat er geen sprake we» van toebereidselen tegen Rus land. Zuid-Slavië heeft echter nog andere bu ren, Hongarije en Bulgarije, die de gezanten- raad reeds heeft moeten herinneren aan het na komen von de vredesverdragen, die zij slechts onvolkomen uitvoerden. Zuid-Slavië heeft geen reden tot ongerustheid, moor tal van redenen tot waakzaamheid, waarin Frankrijk het zal steunen. De kwestie der Russische schepen. P a r ij s, 12 Juli. (B. T. A.) In haar ant woord op de jongste mededeeling uit Moskou herhaalt de Fransche regeering, dat zij de Rus sische schepen van de Zwarte Zeevloot slechts asylrecht heeft verleend en zich bereid heeft verklaard ze op kosten van den Russischen staat te onderhouden. SPANJE. DE STAKING TE BARCELONA OPGEHEVEN? Madrid, 13 Juli. (B. T A.) Dc minister von binnenlandschc zaken maakt bekend, dat de gouverneur van Barcelona bezoek heeft ont vangen van vijf gedelegeerden der arbeiders confederatie, die hem kwamen verklaren, dot de arbeiders de staking als geëindigd be schouwden en het werk onverwijld zal worden hervat. TSJECHO-SLOWAKIJE. EEN SPIONNAGE-PROCES. B e r 1 ij n, 12 Juli. (W- B.) Uit Praag wordt gemeldTe Brünn heeft het proces plaats ge had tegen vijf spionnen, die aan de Poolsche spionnagc-ccntrale in Poolsch Teschen de ge heime verordeningen van de Tsjechische mili taire overheid en het mobüisatieplan voor de spoorwegen in honden hadden gespeeld. De beklaagden zijn tot zware vrijheidsstraffen ver oordeeld. Bij het proces is gebleken, dat er een wijdvertakte Poolsche spionnogedienst in Tsjecho-Slowokije was georgoniseerd. ROEMENIE. ERNSTIGE SPOORWEGRAMP. 64 personen gedood. Boekarest, 12 Juli. (B. T. A.) Naar de bladen melden, heeft bij Klauscnburg een ern stige spoorwegramp plaats gevonden; 64 pern soncn werden gedood. Ntdere bijzonderheden- ontbreken. Boekarest, 12 Juli. (B. T. A.). Het aan tal dooden bij het spoorwegongeluk te Vinte-j lennca bedraagt 45dat der gewonden 200., Vreeselijkc tooneclen speelden zich af. POLEN. Dantzig en Polen. Dantzig, T 2 Juli. (W. B Met betrek-; king tot de besprekingen tusschen Dantzig en Polen te Genève is bij den Senaat het volgen- j de telegram ingekomen De onderhandelingen zijn afgeloopen, de Poolsche regeering zal de uitzetting van de 16 Dantziger onderdanen in- trekken. TURKIJE. DE CONFERENTIE TE LAUSANNE. Een geschil. Lausanne, 12 Juli. (B. T. A.) De gealli eerde en Turksche afgevaordigden hebben ver- gederd met gesloten deuren. Het geschil over j het terugtrekken van de geallieerde oorlogs-i schepen is nog niet opgelost. Lausanne, 12 Juli. (R.) Men drukt alge-1 meen zijn verwondering er over, uit, dat Ismet pasja teruggekomen is von de overeenkomst van Zondagnacht met betrekking tot de con-j cessies in het protocol en nu aandringt op het; terugtrekken van de oorlogsschepen tegelijk met de ontruiming door de troepen. De bij-( eenkomst van vanmiddag is uiteengegaan in een verstoorde stemming. Het resultaat wordt.' met ernstige bezorgdheid tegemoet gezien. De besprekingen afgebroken. Lausanne, 12 Juli. (B. T. A.) Met het oog op do onverzoenlijkheid der Turken heb ben de geallieerden de besprekingen heden-, avond tot nader order afgebroken en de zitting-, zaal verlaten. Het incident ontstond bij de be-'- spreking von twee verschillende kwesties, waar-; bij een geheel nieuwe, n.l. die betreffende de ontruiming von de Turksche wateren door de^ geallieerde oorlogsschepen. VERSPREIDE BERICHTEN. Een uitvinding. Blijkens een N. T. A.-bericht uit Stockholm zou een Zwcedsch ingenieur er in geslaagd zijn een middel te vinden om niet geobonneerden buiten staat te stellen te luisteren naar hetgeen draadloos wordt getelefoneerd in de ruimte. Kameroverzicht EERSTE iLAMER. Vergadering van Donderdag. Bij de regeling der kosten van openbaie verpachtingen en verkoopingen verdedigt de heer De Veer handhaving der strijkgelden hij zal tegen stemmen. De heer W esterdijk verdedigt dc afschaf fing in overeenstemming met de rapporten staatscommissies voor het Landbouw- en Pachtvraagstuk. De heeren Van Hardenbroek, Blom- jou s en S m e e n g e zijn tegen het ontwerp eveneens de heer van Langho'st. De beer van Embsden is voor. De heer Haffmans is tegen het ontwerp Minister Heemskerk verdedigt het ont werp, omdat de voordeelen voor de afschaf»,: firvg" grooter zijn dan de nndeelen. Niet voor de school, maar voor het leven leeren we. In Eenwigbeidslïcht J> 'V van MARGREET DIJKSTRA. Ze sprak hem over haar goede heiligen, die eerst als gewone menschen, alle men- schelijke ellende en leed en vreugde had den meegemaakt en daarom den mensch zoo na stonden. Ze heeft hem lieve bidplaat- jes gegeven en een mooi beeld van de Moe dermaagd, maar toen Ilans ouder werd- kwam hij met véle cn wonderlijke vragen- Hij blééf vragen, en ze voelde steeds ze kerder: ze zou hem niet winnen voor haar alleen-zaligmakend geloof. Hans' moeder was protestant geweest en hij zelf, hij ging op de proteslantsehc lee ring en de predikant zocht hem veel. Maar tochhij was ook het kind van haar goed-geloovige man. Ze hield van hem en ze zag zijn leven moeilijk worden. wMiin jongenzei ze dan. „je wilt alles zelf ontdekken. Jp hebt alle krachten zoo noodig om je werk in de wereld te doen. Je kan je zoo heelemaal geven als je rust in je hebt. Heusch Hans. het is zoo Heerlijk zeker te zijn en verder prettig en blij te kun nen leven en veel goed tc doen." Maar Hans vroegbij vroeg ook altijd. zuchtte Tante Louise, hij zei nooit eens „Ja". Ze stuurde hem naar den pastoor, maai bij ging naar den predikant, die een ander antwoord gaf. „Zijn moeder was protestant, 'twas een brave mouw. Kom, Louise', zei Oom Lee mans ernstig en Tante heeft er in berust. Zij heeft gedaan, wat ze kón doen, het ook haar biechtvader verzekerd. 2e heeft bc- rusi, maar 't bleef hinderen. Hans komt veel bij Moeke, hij komt heel veel op de oude hoeve, maar meer nog komt er Karei- Die twee. Karei en Ilske, soelen al hun spelletjes samen. Ze dragen alle leed, alle \rcugde samen en Mevrouw' Leemans beeft gelijk- 't zal zeker een span netje worden, ondanks Aukje of een ande re. mogelijk storende geestelijkheid. Ze kunnen het wondergoed samen vinden. Maar nu nü is er een ongeluk- ge beurd. Een gróót ongeluk...! Ze zijn bovpn op Kareis kamer. Ze hebben met het spoor gespeeld en alle auto's zijn uitgereden. Ze hebben de stoelen aan el kaar vast gebonden eneigenlijk zijn ze uitgespeeld cn nu kijken ze de kamer rond, of er dan niets meer van hun gading is. Op het lage kastje dicht bij het raam staat een Mariabeeld, met het Kmdeke Je zus in de armen. ,,'t Is mooi", bewondert Ilske. Er naast, verder in een hoek geschoven, priikt oen kleiner beeldje, t Is de Heilige Jozef. Met zoeten glimlach kijkt hij de kin deren aan. En toen is het gebeurd. Ilske klom op een stoel: ze moest het beeldje even vasthouden en Karei, die w ist, dat dat niet mocht trok haar er af, juist toen Ilske den Heilige in haar handjes hield, cnnu is zijn hoofd er af! „Oo", schrikt Karei en Ilske knipt met dc» oogjes om niet tc huilen. l Is heel eng, dat weet ze wel. Ze kijken elkaar verslagen aan.' „'t Is jouw schuld", verwijt Karei. „Nietes", jokt Ilske. „Welles!" 1 „Zuwwe Hans..." stelt. Ilske voor, die een onverwoestbaar geloof heeft in Hans' al macht „OchWat kan Hans nou!" Karei zegt het met de noodige. minachting. Hij houdt het lijf van Jozef triest in zijn handen en Ilske bekijkt het hoofd. ,,'t Kan best gelijmd!" ontdekt Karei en hij ziet een lichtpuntje. „Ja. best, echoot Ilske en dan is de heelc wereld weer vol licht want Aukje die alles lijmt, wat los en vast zit: Aukje zal redding brengen. „Zuwwe meenemen naar Aukje? Zoo in mijn zak?" Ze tilt haar jurkje op en in den witten zak, die onder het rokje hangt, verbergt ze het hoofd. „Ja", zegt Karei enthousiast", gauw! Pas op, moeder!" Ze sluipen de gang over. dicht tegen el kaar aan met heel schuldige, angstige oo- gen. waarin ontelbare geheime lichtjes flikkeren, ze duinen elkaar niet aan zien en in de stille dorpsstraat zetten ze het op een loopen. „Achter om", hijgt Karei. Natuurlijk, dat is veel echter, achter om! Gelukkig is liet al een beetje donker en, Aukje zit in haar keuken rustig te breien. Ze heeft haar witte neepjesmuts op. Zon dags draagt Aukje een oorijzer, Moeke ook, maar Ilske vindt het ziheren van Aukje \ccl mooier dan het. gouden van Moeke. Aukje zit breed uit, met haar \oetenopde sloof. \oor de wit geschuurde tafel. Ze heeft de blinden gesloten, de lamp brandt en op het fornuis staat de ketel zwak tc stoomen. „Aukje Ilske gluurt om de deur. Ze knikt opge wonden tegen Karei, die haar weg wil du wen. Aukje is er! En heelemaal alleen! „Wat is er. m'n wi'chie?" „Aukje, de Heilige Jozef is kapot. Zuwwe lijmen?" Aukje schuift haar hoornen bril hoog te gen het. \oorhoofd en haar breikous zakt in haar schoot „Ja zegt Karei. Hij haalt uit dc mouw- van zijn ias het onderstuk en Ilske diept met een kleurtje van opgewondenheid het hoofd uit raar zak op. „As je me nou", zegt Aukje beteuterd. ,,'t Is de Heilige Jozef', vertelt Karei, „en 't is Ilskes schuld". „As je me nou", herhaalt Aukje in de zelfde toonaard. i Ze heeft geen ander woord- En dat die onnoozele kinderen nou bn haar komen! Van zelfs, 'tzijn kinderen. „Toe Aukje', smeekt Karei, ..Moeder wordt vast boos" en Uske legt. haar armp jes cp Aukjes schoot en kijkt smeekend op. Staat er niet ergens geschreven: Ze gin gen over voetangels en klommen cn 'tdeer de hun niet? Aukje neemt de twed kapotte stukken ia haar handen i?ast ze voorzichtig op elkaar. „Zóó heeft het gezeten", zegt ze geinttv xesseerd. Haai kunstgevoel ontwaakt. rToe Aukje", smeekt Ilske weer. „Wacht nou, m'n wichie", vermaant Aukje. „Ja zoo moet het en nou er afblijven, want als er een griezeltje afvalt, is het mis, vanr.elfs. Kon jij", vraagt ze gewichtig aan Ilske, „deverf uit de kelder halen? Onder aan. je weet wel Aukje gebruikt nooit lijm, maar altijd witte \erf: dat hoïidt beter. Karei en Ilske rollen bijna het kleine trapje af. „As jc me nou de rommel daar ook nog breekt!" dreigt Aukje. Zo smidt nu een luciferstokje puntig en voorzichtig strijkt ze dc dcelen aan- Dicht tegen haar geleund staat Ilske en aan den anderen kant van haar schoot ziet Karei gespannen toe. 1 Aukje is in actie. „Is hij niet mooi, Aukje?" vraagt Uske. „Mooi??? Pas op kind. wacht, dat plakt niet goedMooi??!?!" Aukje kijkt op. „Daar hebben onze \oorouders nou voor gevochten: dat hebben onze voorouders alle maal kapot gegooid en daar zit ik me waren dig Ze laat het beeldje in haar schoot zakken cn met een zieligen zwaai rolt het hoofd er weer af. „Aukje!" schrikt Karei en Ilskes lipjes trillen. „Van zelfs", moppert Aukje en ze begint op nieuw. Ze heeft haar lippen stijf op el kaar geklemd en haar ruwe handen doen heel voorzichtig. „Wat is dnt. je „voorouders"," vraagt Karei, die er meer van moet weten. „Je voorouders? Dat is je vader en je moeder en zoo!" „En hebben diezegt Karei, stom ver baasd. „Nee, diè. niet", leoraart Aukje kribbig. „Vroeger stonden er overal van die beelden. En toen gingen de menschen er voor bidden en dat mag niet, van zelfs. En toen rebben we ze allemaal kapot geslagen!" „Allemaal?" vraagt Uske met groote oogen. „Die op Kareis kamer ook?" „Och nee, kind, die niet. van zelfs niet Ze hebben weer nieuwe gemaakt", zegt Aukje mismoedig, ,,'t Gaf niks, niemendal". Ze maken altijd weer nieuwe!" „Kom. zuwwe". stelt Uske vol vurigen geloofsij\er voor! „Wel ja", zegt Aukje boos, „en dan zeker hier komen. Wel ja. waarom niet!" (Wordt vervold.)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1923 | | pagina 1