Beslet onze speciale étalages gedurende de feestweek
MANTELMAGAZIJN „DE ADELAAR" varkensmarkt a teussS:
FQÜTMANN Hs HEHEN&f Langesfraaf S3- Tel. 88.
TAPIJTEN EN BEDDEN. msm
complete ev1eu3ileering.
eveneens prljsovereenkomsten hebben aange
gaan.
Het bestuur van de „Tuinbouw-aankoop-cen-
trale" zegt, op grond van wat het riet gebeu
ren op het gebied van prijsopdrijving door al
lerlei kombinaties
„Indien de Nederlandsche tuinbouwers tegen
over deze vertrustingsaktie niet een krachtige
aktie plaatsen, den zal zulks den Nederland-
schen tuinbouw millioen gulden kosten".
„Het dient hier gezegd", laat het bestuur
voorafgaan, „dat voor vela artikelen de toe
stand reeds zoo is, dat de importeurs en groot
handelaren of fabrikanten, zoowel iedere groep
afzonderlijk, als alle groepen gekombincerd,
overeenkomsten gesloten hebben, die de be
trokkenen verbieden lagere prijzen te vragen
dan de vastgestelde, die, ongeacht de werke
lijke waarde van het artikel, bepaald zijn. De
in ons bezit zijnde bewijsstukken toonen zulks
maar al te duidelijk aan. Het is hier niet de
plaats om int te wijden over dc gevolgen van
het kartel-, trust-, syndikeat- of ringstelsel,
doch wjj wcnschen de Nederlandsche tuinbou
wers er met nadruk op te wijzen, dat zij onder
de huidige omstandigheden de dupe daarvan
worden".
„Er is" schrijft de heer Wibaut, „een zin
snede in'de cirkuloire van de „Tuinbouw-aan-
koop-ccntrale", waarop wij bijzondere aandacht
willen vestigen.
Het' bestuur zegt„Reeds hebben vooraan
staande personen, door middel der groote pers,
de regcering opmerkzaam gemaakt op dezen
toestand. Toch zal het voor deze o.i. zeer moei
lijk zijn afdoende maatregelen daartegen te
nemen, omdat geheimhouding een eerste voor
waarde is voor dergelijke kombinaties".
Het bestuur van de „aankoop-oentrale" komt
blijkbaar xuet op de gedachte, dat het juist de
regeering is, en uitsluitend de regeering, die
over het middel beschikt om, althans wat de in
Nederland werkzame combinaties betreft, de
geheimhouding op te heffen. Dit middel zou
bestaan in een officieel regeeringsonderzoek ten
opzichte van de werkzaamheid der combinaties.
Merkwaardig is nu dat zulk een onderzoek,
een z.g. trust-enquête, een paar jaar geleden
door velen werd verwacht Bij Koninklijk be
sluit van II Maart 1920 toch werd door de
regeering ingesteld een „Staatskommissie tot
onderzoek door welke wettelijke maatregelen
en voortbrenging en verdeeling van goederen
meer dienstbaar kunnen worden gemaakt aan
het algemeen belang". Het was in den tijd toen
ons socialisatie-rapport algemeen aandacht
had De sociaal-democraten, die tot deze
staatskommissie werden uitgenoodigd, voorza
gen aanstonds, dat zij, om doeltreffend werk te
tot liquidatie van de Vereenïging zou leiden,
gerechtvaardigd is? En dan zeg ik hartgrondig:
absoluut nietlll Indien een dergelijk besluit zou
worden uitgelokt, dan zou dat n.m.m. het ge
volg zijn van niet begrijpen, niet kennen van den
werkelijken toestand, of wel van door angst of
door praatjes van anderen ontstane verkeerde
meening.
Overzien wij de situatie nu eens onbevoor
oordeeld.
"Wij weten reeds eenige jaren, dat we een be
langrijke financieele schade hebben in te ha
len. Die schade is voor wat de Verbruiks
Instelling betreft het gevolg van de enorme
waardevermindering van vooral in het najaar
van 1918 ingeslagen oorlogsgoederen, waarvan
toen niet kon worden vermoed, dat ze als
gevolg van de zich snel wijzigende omstandig
heden ontstaan door den onverwacht ingetre
den wapenstilstand niet meer verkoopbaar
zouden zijn, dan op den langen weg en dan
voor zeer lage prijzen. Waren wij bij het uit
breken van den wereldoorlog alleen bezield ge
weest met zuiver zake!ijken koopmansgeest, en
hadden wij van den aanvang af met de in voor
raad zijnde goederen en waren den kleinhandel
gevolgd in het opdrijven van de prijzen, dan
hadden wij een zoodanige winst gemaakt, dat
wq daaruit een reserve-fonds hadden kunnen
vormen, om daaruit weer het verlies wegens
waardevermindering der oorlogsgoederen te
kunnen bestrijden. Het tekort van thans ware
ons dan bespaard. Van koopmans standpunt
mogen wij dus verkeerd gehandeld hebben, van
coöperatief standpunt deden wc toen een wel
daad aan het Spoorwegpersoneel, dat in nood
toestand kwam te verkeeren als gevolg van den
snel stijgenden levensstandaard, terwijl daar
voor nog niet dadelijk vergoeding gevonden
werd in toeslagen of hoogere loonen. Het zou
minstgenomen een hard oordeel mogen heeten,
indien het Bestuur der „V. I." verantwoordelijk
zou worden gesteld voor de geleden verliezen,
zonder dat daarbij in aanmerking werden ge
nomen de goede bedoelingen welke het des
tijds had, bij het zoo lang mogelijk handhaven
van de vóóroorlogsprijzenl
Vet hier over de „V. I." is gezegd, geldt
zeer zeker ook voor de Instelling „Levering aon
Leden" ten aanzien van de levering van schoe
nen, brandstoffen, enz.
Vat het tekort van de Hoofdvereeniging be
treft, is er misschien uit commercieel oogpunt
geen afdoende verontschuldiging bij te bren
gen, maar ook wel weer, als men de zaak eens
wil bezien var. den ethischen kant. Zij heeft er
moeilijk toe kunnen besluiten haar ethische
werken stop te zetten, niettegenstaande deze
Dit klemt te meer, nu het eenmaal een feit is,
dat elk Kd bij liquidatie ian „V. A." niet
alleen zijn aandeden kwijt is, maar bovendien
nog 50.zal moeten bijpassen in het van
zelfsprekend dön ontstane passief. Laat men zich
niet vervoeren door engstaonjagerij, dan is in
deze de keus voor het Spoorwegpersoneel niet
moeilijk, n.1. onze Coopra te redden. De leden
kunnen daarbij niet meer verliezen, dan ze zeker
verliezen indien ze door als lid te bedanken
de Verecniging tot liquidatie voeren, aangezien
bq aanneming van de door het Hoofdbestuur
voorgestelde wijzigingen der Statuten, waarin
wordt vastgesteld, 'dat "bij event latere liquidatie,
he bedrog waarvoor de leden in een event te
kort aansprakelijk rijn, n.l. 50.verminderd
wordt met de thans geëischte bijdrage ad 40,
voor zoover deze dan nog niet door uitloting
van de bctr. aendeelen door de leden werd te
rugontvangen.
GEVAARLIJKE BEMOEIZUCHT VAN
VROUVEN.
In zaken van verloving en
huwelijk.
Emmy J. B(elinfante) in De Midden
standsbond:
„Er zijn landen, waar de vtouw een eisch tot
schadeloosstelling kon instellen wegens schen
ding van trouwbelofte. De bedoeling is natuur
lijk het meisje eenigszins te beschermen tegen
de lichtvaardige beloften van mannen, die een
verloving beschouwen als een goed middel tot
een meer vertrouwelijken omgang met het fat
soenlijk meisje, dat den man geen voorrechten
zal toestaan, zoolang zij in hem niet den toe-
komstigen echtgenoot ziet
Intusschen zullen de meeste vrouwen, die
zich baar waardigheid bewust zijn, als zij be
drogen werden in haar genegenheid, haar leed
in stilte dragen en niet haar intiemste aange
legenheden prijsgeven aan een op sensatie be
lust publick. Da financieele vergoeding kan
haar niet teruggeven wat zij verloor aan geloof
in het andere geslacht, aan hoop op geluk, aan
vertrouwen in het leven. Een verbroken verlo
ving, als blijkt, dat een def partijen als spel
heeft opgevat, wat de andere heilig emst was,
is altijd voor de teleurgestelde een uiterst bit
tere ervaring; het verlies van een mooie illusie
en daarmede van een stukje onbezorgde jeugd.
Wanneer de ontgoochelde een meisje is, komt
daarbij meestal nog de pijnlijke bezorgdheid
voor wat de wereld zal zeggen of denken, de
gekwetste ijdelheid van het zich versmaad ge
voelen en dc vrees voor spot of onkicsche be
moeizucht
Want de wereld is menigmaal even onkiesch
als wreed en het is juist de vrouwenwereld, die
kost alleen een beetje pijn aan de betrokkenen.
Het is niet noodig, dat de buitenwereld dat leed
vergroot En dot doet de vrouw, die lief-mede
lijdend de verloofde komt troosten, in plaats
van hear de eenzaamheid te gunnen om haar
evenwicht te vinden. Wie begrijpt, dat het ge
luk van twee mcnschen op het spel staat bij
iedere verloving en ieder huwelijk, zal wat
voorzichtiger zijn met het geven van raad of
aanmoediging of troost, in gevallen, die de be
trokkenen met elkaar hebben uit te maken. De
vriendelijkste bedoeling om twee menschen bij
elkaar te brengen in dc meening. dat zq bij
elkaar possen, kan evenveel ongeluk tengevolge
hebben ais de hatelijkste stokerij tusschen twee,
die dachten samen door het leven te gaan.
Het zijn meestal vrouwen, die zich schuldig
maken aan dergelijke bemoeiingen. Plagen op
zichzelf is reeds gevaarlijk, maar de koppel-
manie van sommige vrouwen kon een even
groot kwaad zijn als de lasterpraatjes van haar
zusteren. Over het algemeen lezen vrouwen
nog altijd te veel romans, rijp en groen, en zoo
willen zq in het leven nog altijd den roman ma
ken, terwijl 't leven op zichzelf romantisch ge
noeg is. Het is voor de moderne menschen, die
in het drukke, gecompliceerde leven, zeer vaak
hun evenwicht verliezen, zeer moeilijk een har
monisch huwelijk te sluiten, maar daarom mag
niemand hun moeilijkheden verzwaren. Men
late hun vrij in het vinden van den partner,
vrij in het scheiden van den partner en spare
hun elke critiek, die hen zou kunnen doen wan
kelen in hun besluit.
Voor iedere vrouw moge de woorden verlo
ving en huwelijk gedachten wekken aan den
roman, laat zij haar belangstelling beperken
tot haar eigen roman en kiesch de oogen slui
ten voor den roman van een zuster."
HET ZOMERKLIMAAT IN NEDERLAND.
Een lezing van den heer
Chr. A. C. Nell.
Men meldt ons:
Dinsdagavond heeft de heer Chr. A. C. Nell
meteoroloog te 's-Gravenhage in Hotel Nas-
sau-Bergen te Bergen aan Zee voor een aantal
genoodigden een lezing gehouden over een on
derzoek van het zonneklimaat in Nederland, de
waarnemingen van den zonneschijn, de metho
den van het onderzoek der hoogere luchtlegen
en het belang-van deze waarnemingen voor het
practische leven, voornamelijk in verband met
de lichttherapie.
Spreker begon met er op te wijzen, dat dc
dampkring is als een luchtoceaan, op den bo
dem waarvan wij leven. Het menschelijk li
chaam ondervindt in hooge mate den invloed
van de natuurkundige eigenschappen van den
dampkring, die steeds aan het veranderen zijn.
DE VERDWIJNENDE ZIER1KZEESCHE
RECHTBANK.
De laatste zitting. Scherpe
redevoeringen.
Woensdagmiddag werd in tegenwoordigheid
van zeer vele belangstellenden de laatste open
bare terechtzitting in civiele zaken gehouden
van de Zierikzeesche Rechtbank, die, zooals be
kend, met I Sept a. s. verdwijnt.
Na afdoening van enkele zaken verkreeg de
ambtenaar van het O. M. het eerst het woord.
Het was niet alleen mot grooten weemoed, dat
spr. voor dit college het laatste requisitoir uit
sprak, maor ook, in het besef van ernstigen
droeven plicht Want wat spr. thans moest
eischen, was een vordering, z<5<5 vreemd aan ons
recht, aan ons strafstelsel, aan ons volks- en
rechtsbewustzijn, dat alleen het plichtsbesef die'
eisch over zijn lippen kon doen komen. Di<=
eisch was la mort sans phrasede doodstraf
voor dit college. En dan zulk een requisitoir tc
moeten nemen in het besef van de onschuld van
den delinquent, maakte sp.'s taak oevindig zwaar
der. Want wat heeft dit college misdreven cm
zulk een lot te verdienen Niat anders dan dat
het veranderen van een rechterlijke indeeling het
rechtsgebied te klein had gemaakt. Dat feit heeft
in verband met den allesfceheerschenden bezuini-
gïngseisch de opheffing der rechtbank veroor
zaakt
Aan het slot dit merkwaardig requisitoir
dankte spr. het scheidend college voor de aan
gename samenwerking met het O. M.
Daarna sprak de president, mr. S. F riezen-
b e r g. Spr. wees erop, hoe verschillende stem
men in den lande, speciaal in het „Weekblad van
het Recht" zich hadden verheven ten aanzien
van de wenschelijkheid van de opheffing, op ccn
wijze die zwijgen zijnerrijds haast onmogelijk
maakte. Toch heeft hij zich van kritiek onthou
den. Zierikzee moet een offer brengen, zóó groot,
cat men de vraag haast niet onderdrukken kan
Kon dit offer worden gevraagd Het is het laat
ste, wat Zierikzee kon offeren. Het is de ampu
tatie van het laatste lid, dat Zierikzee verliest,
waardoor het gedoemd is, afstand te doen van
haar aansluiting aan een roemrijk verleden, hare
geschiedenis als stad af te sluiten, om haar be
staan voort te sleepen als eenvoudig landbouw-
dorp.
Zierikzeevifle morte I
Dc Rechtbank was hier niet een dood willekeu
rig instituut, ze was hier levende traditie, ze zat
hier vast aan het verleden met een onafgebro
ken draad, evenals het Huis van Bewaring, dat
onafgebroken drie eeuwen lang als gevangenis
is gebruikt
X'jyiJWwffgri
kunnen doen, een onderzoek ten opzichte van
de prijsvorming, een onderzoek dus ten op
zichte van prijs-combinaties, kartellen, enz.,
niet zou kunnen missen. Zij verzekerden zich
er te voren van, dat de regeering tot de wette
lijke instelling ven zulk een enquête te zijner
tijd zou medewerken. De Staatscommissie heeft
veie onderhoudende zittingen, waar min of
meer belangrijke discussies werden gehouden.
Van het instellen der bedoelde enquête werd
echter nog niets vernomen. Gefluisterd wordt,
dat er van die enquête niets zal komen.
Te zijner tijd, wanneer het verslag van ge
zegde Staatscommissie zal uitkomen, zal met
preciesheid blijken, hoe de zaken in dit op
zicht zijn geloopen. Doch mede op grond van
de feiten, in de circuliore van de „Tuintouw-
aankoop-centrale" op den voorgrond gebracht,
mag worden vastgesteld, det, indien de en
quête ten opzichte van prijsvorming achter
wege blijft, het zeker niet is omdat prijsop-
drijving niet op groote schaal, op vrijwel elk
gebied van het bedrijfsleven plaats vindt
Het bestuur van de afdeeling Aalsmeer van
de „Tuinbouw-aankoop-centrale" schat de ge
volgen van deze prijsopdrijving, indien zij niet
kan worden belet, voor den Nedcrlandschen
tuinbouw op „milli oenen guldens". Het is
voor de tuinbouwers maar een geringe troost,
dat die „mülioencn guldens", toch ergens ko
men, n.1. in de zakken van de samenwerkende
ondernemers in de fabrikage en den verkoop
der artikelen".
DE COÖPERATIE VAN SPOORWEG
PERSONEEL „VOOR ALLEN"
De oorzaken van het tekort
Naar aanleiding van de op 2 September a-s.
te Amsterdam te houden algemeen* ledenver
gadering van de Coop. Vereen, van Spoorweg
personeel „Voor Allen" schrijft de heer E. J.
Ludding, lid van het hoofdbestuur, in een arti
kel „Voor allen" in gevaar?", dat de bijlage
gevoegd is bij het laatst uitgekomen correspon
dentieblad der Vereen, over den toestand der
Vereeniging o.m.
Sedert de mededeelingen door den Voorzit
ter van het Hoofdbestuur gedaan onmiddellijk
na de opening van de Algem. Corresp.-Verg.
va» Zondag 17 Juli j.l., inzake den door de Di
rectie der Ned. Spw. gestelden eisch omtrent
vermindering van het door haar verleende cre-
diet, en de daarop gevolgde circulaire van het
Hoofdbestuur, is „V. A." dermate zelfs in
de Pers in bespreking gekomen, dat het m.i.
riet ordienstig is nog een enkel woord tot de
leden te zeggen, alvorens de Algemeene Leden
vergadering op 2 Sept a.s. zal bijeenkomen,
om over het al of niet voortnertaan van „V.A."
tc beslissen
Bestaat werkelijk <!c mogelijkheid, dat op 2
Sept a.s. zoodanige besluiten worden genomen,
dat daardoor het voortbestaan van „V.A." in
gevaar is? Inderdaad, jal
Een andere vraag evenwel is: „!s de toestand
ran ..V.A." van dien aard, dat ecnig besluit, dnt
werken steeds meer geld kostten, zonder vol
doende dekking dier kosten door de van die
werken profitecrende leden. Ook dat mag een
fout zijn, maar het is geen onherstelbare, in
dien we maar eendrachtig onze coöperatieve
beginselen hoog houden en overwegen, dat de
schade, welke wij hebben in te halen, nu bij
de hoogere loonen beter te dragen is, dan
dat wij de vroeger genoten voordcelcn hadden
kunnen ontberen.
Na er op gewezen te hebben dat koersver
andering voor de vereeniging noodzakelijk is
om debet en credit in overeenstemming te bren
gen en er aan te hebben herinnerd det de netto
winst over 1922 14000 bedroeg, vervolgt het
artikel
Eerst nu komt eigenlijk de eisch van de Di
rectie der Nederlandsche Spoorwegen in ^et ge
ding, en rijst de vraag, of de Directie dien eisch
gesteld kan hebben alleen uit overweging van
'n minder gunstg financieelen toestand van
.V. A."
Het wil mij voorkomen, dat zulks niet het ge
vel is. De gestelde eisch is m. i. het gevolg van
op de Directie geoefenden drang, om gezien
de slechte financieele uitkomst van het Spoorbc-
drijf, gepaard aan den plicht van den Staat der
Nederlanden, om 5 pCt dividend over het ge
zamenlijk aandeelenkapitaal te garandeeren
althans den financieelen steun aan een Vereeni
ging van Spoorwegpersoneel te beperken.
Wat nu de eisch der Directie betreft, gezien
in het licht van onze Vereeniging en haar veel-
zijdigen arbeid, ben ik van meening, dat die
eisch afgezien van allerlei bijkomstige om
standigheden niet onbillijk is. We moeten
toch bedenken, dat slechts een bijzonder loyale
opvatting als kassier of geldschieter het moge
lijk heeft gemaakt det wij een zaak in stond kon
den houden, welke pl.m. IY, millioen gulden aan
waren per jaar omzet en dus een daaraan even
redig bedrijfskapitaal behoeft, en dat wij dat
konden doen met persoonlijk voor zegge
10.— (2 .aandeelen a 5.in die zaak be
trokken tc zijn. Mogen wij het nu als een zoo
belangrijke gebeurtenis beschouwen, det wij
gezien de voorstellen ven het Hoofdbestuur
onze financieele interesse voor die zaak moeten
brengen van 10op 50en dot wij
40.daarvan renteloos ter beschikking stel
len en dan nog wel tijdelijk, aangezien daardoor
onze rentelast belangrijk verlicht wordt en het
daardoor mogelijk wordt die rentelooze leening
des te spoediger door jaarlijksche uitloting
van een aantal aandeelen af te lossen
Mogen we het nu aanzien, dot „V. A." in ge
vaar wordt gebracht door verzet tegen den nu
eenmaal noodigen maatregel, van het zij het
slechts tijdelijk sluiten van een verplichte ren
telooze leening onder de leden Zeker niet, zon
der getracht te hebben de leden onbevooroor
deeld hun stem te doen uitbrengen over het al
of niet voortbestaan von „V. A." i
vaak het scherpst kan worden, het grofste pijn
doen. Het is of sommige vrouwen leedvermaak
scheppen in de nederlaag van een zuster, maar
het is in ieder geval of de nieuwsgierigheid en
babbelzucht het bij sommige vrouwen winnen
van het natuurlijk medegevoel en van de nei
ging die lijden te ontzien, hun leed te eerbiedi
gen.
Vlucht de verlatene uit haar woonplaats, het
ontbreekt niet aan venijnige toespelingen en
vermoedens, blijft zij, men spaart haar niet on
bescheiden te vragen, welke voor belangstelling
moeten doorgaan, maar niet anders beteekenen
dan ruw wroeten in een wonde, die nog niet is
genezen.
Hoe minder ontwikkeld de vrouwen, hoe min
der zij te doen hebben, met des te meer genot
mengen zij zich in de persoonlijke aangelegen
heden van anderen, niet om te helpen en te
troosten, maar om stof te vinden voor haar
lecge praatjes. En de verbroken verloving
levert zooveel stof. Er is de schuldkwestie,
want de schuld van anderen is een van de ge
liefkoosde onderwerpen voor dergelijke vrou
wen.
Er zijn misschien ook verbroken verlovingen,
waarbij geen sprake is van schuld, waarbij met
wederkeerig goedvinden de twee, die zien, dat
zij zich vergist hebben, uit elkaar gaan, eenige
ervaring rijker en een beetje jeugdigen over
moed armer. Het leven staat nog voor hen open,
beiden hebben nog de kans een nieuw geluk
te vinden, al zullen zij misschien iets voorzich
tiger en wantrouwender de liefde ontmoeten.
En al kunnen rij elkaar niets verwijten, al
schamen zij zich niet over hun besluit, al zeg
gen zij het rondui^ dat zij het beter vonden
ten halve gekeerd, dan geheel gedwaald, er
blijft toch voor hen:na het scheiden een leegte.
Ook voor hen beteekent het besluit het opge
ven van een illusie. Er is soms moed voor noo
dig de waorheid onder de oogen te zien, dot
men niet bij elkaar post Et kan aan een der
beide konten, er kan bij beide partijen nog iets
bestaan van de oude gevoelens. En dan
partir c'est mourir un peu. Er is iets van wee
moed bij elk afscheid en dan toch zeker bij
een afscheid van twee, die dochten elkaar ge
lukkig te kunnen maken. Zullen zij ooit den
moed hebben opnieuw te beginnen Maar me
vrouw X. verwacht een haorfqn relaas van de
motieven, die hebben geleid tot het verbreken
der verloving. Er zijn vrouwen, die bijzonder
grof kunnen zijn en verloving is evenals hu
welijk een teer onderwerp, waarbij de inmen
ging van derden uit den booze is en meestal
meer kwaad don goed doet
Een verloving is nog geen verbintenis voor
het leven, het is de gelegenheid voor beide par
tijen om elkaar te leeren kennen en zoo zij
niet bij elkaar passen is het veel beter, dat zij
tijdig uit elkaar gaan, don den stap doen, die
niet ongedaan is tc maken, al bestaat er ook
echtscheiding voor de gevallen, waar het hu
welijk onhoudbaar is. Echtscheiding beteekent
ochter in vele gevallen vernietiging van het
geluk van derden, verbreking van een verloving
Bovendien is de dampkring een groot lichtfil-
ter, dat het door de zon uitgestraalde licht ge
heel, en voortdurend op een andere manier ge
wijzigd, doorlaat, zoodat wij slechts een deel
van het zonlicht ontvangen. Het is dus een be
langrijk vraagstuk, hoe de invloed van den
dampkring, els lichtfilter beschouwd, op het
zonlicht werkt Om dit vraagstuk tot oplossing
to brengen, moet men dus eenerzijds nagaan
hoe sterk het zonlicht is, dat wij kunnen opvan
gen, uit welke stralingen het bestaat, en hoeda
nig de veranderingen in de sterkte zijn, terwijl
anderzijds moet worden onderzocht, op welke
wijze de fütreerende eigenschappen van den
dampkring zich wijzigen en hoe deze verande
ringen met de zonnestraling in verband kunnen
worden gebracht Wanneer dat alles nauwkeu
rig bekend is geworden, kan de medicus, die zijn
patiënten aan de geneeskrachtige werking van
het zonlicht wil blootstellen, uitmaken in welke
jaargetijden en op welke dagmen de gunstigste
therapeutische lichtwerking is te verwachten.
Er is in verschillende landen een studie ge
maakt van zonnestraling. In Nederland is door
medewerking van de Ned. Vereen, van Thalas-
so-Therapie, in 1921 een systematisch onder
zoek te Scheveningen aangevangen, dat weldra
gecombineerd zal worden met den aan het Me
teorologisch Instituut te de Bilt ter vergelijking
van kust- en land-lichtklimaat Reeds eerder in
1909, heeft de Ned. Weerkundige Vliegcr-Ver-
eeniging te Scheveningen een onderzoek der
hoogere luchtlagen met behulp van metorolo-
gischo vliejcr-oplatingen op touw gezet, waar
van thans belangrijke resultaten beschikbaar
zijn. O.a. is gebleken, dat in de hoogere lagen
van den dampkring aan zee eenigszins andere
toestanden heerschen dan meer in het binnen
land.
Nadat spreker in het kort aan de hand van
lichtbeelden de methoden van onderzoek had
besproken en ook het een en ander had mede
gedeeld omtrent de reeds verkregen uitkomsten
van de waarnemingen ven de rechtstreeksche
zonnestraling, wees hij er op, dat het van het
grootste belang voor het onderzoek van het
hchtklimaat is, dat de waarnemingen gecombi
neerd worden met die in hoogere luchtlagen
en dat hij te Scheveningen dan ook sedert
eenigen tijd de observaties daarnaar had inge
richt. Een dergelijke werkwijze is echter ge
heel nieuw en wordt nog niet elders op deze
wijze toegepast. Het bestaan van een metcoro-
ügische vlieger-station en van een inrichting
voor het registrceren van de verschillende stra
lingen, die in het zonlicht voorkomen, als te
Scheveningen besteat, maakt deze werkwijze
mogelijk, al kunnen daar om technische rede
nen zijn idealen van het onderzoek niet verwe
zenlijkt worden.
Spr. eindigde met de verwachting uit te spre
ken, dat het onderzoek veel belangrijke resulta
ten zal geven, die wezenlijk zullen kunnen bij
dragen tot verhooging van het menschelijk wel
zijn.
Naast materieele schade wordt ernstig nadeel
toegebracht ook aan intellectueele belangen.
Daarom is het een dubbele ramp, dat juist in
deze miserabele tijden een der weinige kertien
van ontwikkeling aan de stad wordt ontnomen.
Zierikzee komt meer dan ooit in een achterland
te liggen, een „Ultima Thule", een land aan de
uiterste gTens van de beschaafde wereld.
Wanneer de bevolking geen lust gevoelt jubi
leumfeest te vieren, dan vindt spr. dat zeer na
tuurlijk en begrijpelijk, maar dan moet deze
onthouding voortvloeien uit rouw en niet uit
wrok.
Wanneer spr. kritiek wil leveren, dan geldt
deze alleen die schrijvers over de rechtbank,
die zich geroepen hebben geacht, om, soms op
de meest onbeschofte wqze, de beteekenis van
deze rechtbank niet alleen op overdreven wijze
nog kleiner te maken, dan ze was, dcch zich
zelfs niet hebben ontrien deze rechtbank be
lachelijk te maken. Ze hebben hun doel be
reikt. Straks zal het laatste spoor verdwenen
zijn van het feit, dat Zierikzee van ouds de
tweede stad van Zeeland was.
Voor Zierikzee beteekent de opheffing van
de rechtbank hetzelfde, als voor Den Hnag b.v.
zou zijn de verplaatsing van het Hof de Mi
nisteries en de Staten-Generaal, voor Amster
dam het verlies van zijn handel.
Dit offer is te groot voor deze stad, dit is
de genadeslag, die haar wordt toegebracht I
Ds. J- H. de Roode, voorzitter van den
Voogdijraad, sprak uit naam van dien Raad
een woord van erkentelijkheid voor de prettige
samenwerking. Hij hoopte, dat den leden van
het opgeheven college straks in een anderen
werkkring de gelegenheid zal worden geboden,
hun krachten dienstbaar te maken aan het alge
meen belang. Spr. deelde het pessimisme ven
den vorigen spreker niet, waar deze sprak over
Zierikzee als ville morte. Spr. gaf de verzeke
ring, dat alles zal gedaan worden, om het cul-
tuecle leven hier zooveel doenlijk op peil te
houden.
Mr. J. P. Can de vorige president van de
rechtbank, was het een behoefte geweest hier
heen te komen, om aanwezig te zijn bij de be
grafenis ven een goede bekende, een familielid.
Hij herinnerde aan vroegere pogingen tot op
heffing dezer rechtbank, welke evenwel alle
faalden. Toen de oorlog kwam, heeft spr. voor
haar behoud gevreesd en men kan zeggen, dat
ze als slachtoffer van den oorlog is gevallen.
Zierikzee behoeft niet te worden een ville morte,
het blijft het middelpunt van een welvarende
landbouwstreek.
Aan het slot dankte de president alle opge-
komenen voor de laatste eer, aan de rechtbank
belezen.. Het speet hem zeer, dat in deze laat
ste zitting het gemeentebestuur, vertegenwoor
digd door haar dag. bestuur, niet aanwezig was.
Hierop sloot hij de laatste openbare terecht
zitting in civiele zaken van de arrondissements
rechtbank vnn Zierikzee.
