WIJNHANDEL J. A. SCHOTERMAN Zn.
•W" AMERSFOORTSCH DAGBLAD „DE E EM LANDER" Zaterdag 8 Sépt. 1923
Eigen gemaakte Kinderkleeding.
TWEEDE BLAD.
BINNENLAND.
ftöagaz. „De Dom"
M
Goud- Zilver- en Uurwerken
FEUILLETON.
ZELFBEDROG.
Katoenen en Flanellen.
JOH. vm DIJK
DTR.STB4AT 17 -r- TELEFOON 145
Per flesch Per Anker
Gewas 1920 Raymond Macau F 1.F 40.—
Gewas 1917 St. Emilion F 1.60 F 65.-
HET REGEERIN GS JUBILEUM.
Cour van gelukwcnschen.
De Koningin hield gister van 10-12 een cour
von gelukwenschcn. Hier verschenen de civicli
autoriteiten o.a. het gemeentebestuur van Am
sterdam, de consuls van vreemde mogendheden
tc Amsterdam, de rechterlijke macht, de Raad
van Toezicht en het bestuur van de Rijksverze
keringsbank, de directie van dc Rijkspostspaar
bank cru. Daarna volgden de rijks, gemeente,
en kerkelijke commissies, de Ned. Bank en an
dere bankinstellingen, de Ned. Handel Mij., de
Koninklijke Academie von Wetenschappen, dc
Universiteit van Amsterdam en de vrije uni
versiteit, de commissie van toezicht der Rijks
academie van beeldende kunsten, de raad van
toezicht en discipline van de orde van advoca
ten, de Raad van Arbeid, de Verzekeringska
mer, het staatsbedrijf der artillerieinrichtingen,
de raad van beroep. Ongevallen verzekering en
Burgerlijk Armbestuur. Inspecteur en school
opziener bij het Lager Onderwijs in Amster
dam, de plaatselijke commissie voor het toe
zicht op het lager en voorbereidend onderwijs,
de verschillende kerkbesturen, de vrije gemeen
te, het Leger des Heils, het Ned. Bijbelgenoot
schap enz.
In de 3e plaats volgden de particuliere com
missies, de b'chamen op het gebied van scheep
vaart, handel en nijverheid, liefdadigheidsge-
nootschappen, kunstinstellingen, vrouwenorga
nisaties, sportvereenigingen, patroons- cn ar
beidersorganisaties, middenstandsvereenigin-
gen, studentenbonden, buurtvereenigingen enz.
Ten slotte kwamen de particulieren.
Bezoeken van H. M. dc Ko
ningin-Moeder.
Om 10 uirr is de Koningin Moeder
uitgereden tot het brengen van officieele be
zoeken aan het Rijks Museum cn aan Aiti.
H. M. nam in het Rijksmuseum het door de ver-
ecniging „Rembrandt" tentoongestelde in oogen
schouw en in Arti bezichtigde dc Koningin
Moeder de tentoonstelling van portretten uit het
Huis van Oranje-Nassau cn van die welke
daarop betrekking hebben. Om kwart over 12
was H. M. weer in het paleis teruggekeerd.
De aanbieding van Toorop's
portret der Koningin-Moeder.
Omtrent de te Amsterdam plaats ge
had hebbende aanbieding aan H.M, de Koningin
van het in opdracht von leden cn bestuur van
de Koninklijke Kunstzaol Klcyknmp door
Toorop geteekende portret van H M. de Konin-
Moeder, meldt men ons nog, dat het geschenk
werd aangeboden door een delegatie, bestaan
de uit de heeren mr. J. van Hoboken, M
Knoops, P. Kleykamp, C. G. en A. J. Kley-
kamp cn mevr. P. Kleykamp-Hooger Smit.
Mr. von Hoboken voerde namens de dele
gatie het woord en merkte o.a. op, dat het
een verheugend teeken was, dat onze tijd man
nen voortbracht als Toorop, die van zoo'n por
tret een teeken des tijds weten te maken. Hij
bracht dank aan H.M. dc Koningin-Moeder
voor het welwillend poseeren en verzocht H.M.
namens de schenkers het geschenk te willen
aanvoorden.
De namen der schenkers zijn vermeld in
een tevens aangeboden album, dat in wit peau
de sucdc is ingebonden cn behalve een op
dracht van dr. J. E. Schroder te Hilversum een
reproductie van het aangeboden portret bevat.
H.M., zichtbaar verheugd en getroffen door
het geschenk, verzocht dc delegatie aan dc
schenkers haar groeten donk uit te spreken
cn zij verklaarde zich zeer erkentelijk voor de
teergevoelige gedachte, die aan het geschenk
ten grondslag lag.
Na bezichtiging van het portret verklaarde
H.M. zich zeer voldaan en verzocht zij nog
maals haar dank te willen overbrengen.
De opdracht in het album luidt als volgt
't Verleden dringt heden tot jubelende klanken,
tot uiting van vreugd op dit zilv'ren feesL
Het dringt ons. Vorstin, voor alles te danken
Wat Gij voor 't Vaderland steeds zijt geweest
Het Heden zendt heden tot God den Almachte,
Och zegen Gij mildlijk de Vorstelijke Vrouw
En moeder haars volk bij elke gedachte
Bescherming der Kunst, haor roeping getrouw.
Het morgen breng' zorgen 't moog donker
soms wezen,
Het wisselende lot zij nu droevig dan schoon.
Wij heffen het hoofd en kennen geen vrcczen,
Zoolang, Oranje nog zit op den troon.
Het gedrang op het Lcidsche-
plein le Amsterdam.
Wij lezen hieromtrent in de Tel. nog het vol
gende:
Om zeven uur begon de politic het Leidsche-
plein af tc zetten. Dc afzettingslijn liep eener-
zijds ongeveer van restaurant Trianon naar het
American hotel tot ver in de Marnixstraat, an
derzijds volgde zij de vluchtheuvels van het po
litiebureau en voor het zijpleintje waar het tij
delijke eindpunt van de Kraoienknip zich be
vindt. In den aanvang wist dc politie het publiek
op deze lijnen te houden, wat gezien de kalmte
van de feestgangers in deze dagen niet moeilijk
viel. De gezindheid van hen, die gekomen waren
om de vorstelijke familie' in de gouden koets
te zien voorbijrijden, was van dien aard, dat
men de gehelmde manschappen in alles behulp
zaam was.
Er kwam echter steeds meer volk aanzetten.
De Hobbemostraot vertoonde een breedon
stroom van menschcn en uit de richting Over
toom kwamen duizenden toestroomen. Alles
ging naar het Leidscheplcin, waar de massa ten
slotte tegen de afzetting vastliep. Tot kwort-
over-zevenen reden de tramwagens der Üjnen
I cn 2 nog over het plein, wat ten laatste ook
ol niet meer doenlijk bleek. Zelfs de wagens
die in de richting der buitenwijken gingen, ge
raakten in de knel, zoodat de dubbele rij wa
gens oorzaak was, dat het publiek nog meer
in elkaar geperst werd.
En nog altijd kwamen honderden nieuws
gierigen opzetten. Er ontstond gedrang cn de
afzetting werd, vijftig minuten voor de komst
der gouden koets reeds, terug gedrongen. On
geveer tien ruiters en veertig politie-beombten
te voet moesten er aan te pas komen om een
einde aan dezen toestand tc maken.
Op dat oogenblik viel het eerste slachtoffer.
Het was een oude vrouw, die door menschcn
uit het publiek binnen het afgezette gedeelte
moest worden gedragen. Spoedig volgde een
tweede en derde.
De situatie was zoo dreigend, dat de direc
teur van den Geneeskundigen Dienst, de heer
Heijeimnns, die zelf ter plaatse was, het voor
alie eventualiteiten noodig oordeelde een auto
brancard met verplegend personeel te requirec-
ren. Dat dit geen verkeerde gedachte was bleek
ol spoedig.
Het gedrang werd zoo hevig, dat toen de
klok half ocht wees, al vijf personen, die in de
drukte onwel waren geworden, onder de peris
tyle von den Stadsschouwburg gelegd moesten
worden. De menigte won steeds meer terrein
en tal van personen, die kaarten voor het thea
ter hadden, moesten worstelen om binnen dc
afzetting te komen.
Er kwam politieassitentie en het wos met zeer
veel moeite, dat een detachement van 14 be
ambten met inspecteur Modderman aan het
hoofd zich door de massa wrong. Maar ook
deze politiemacht was nog niet voldoende. Van
alle kanten kwamen nu agenten aanzetten, die
allen naar de bedreigde plek, tusschcn Hirsch
en het Amcrican-Hotel werden gedirigeerd.
Het was intusschen een treurig gezicht de
schouwburgbezoekers te zien, die in het ge«
drang waren geweest. Een dame in décolleté
was de bovenkleeding letterlijk van het lijf ge
rukt. Een heer miste zijn hoed, een onder zijn
jas. Boorden waren gescheurd, japonnen afge
trapt.
Om vijf minuten over halfacht verschenen
nog II man van dc politie ten tooncele, ter
wijl rechercheurs, die bij den schouwburg op
gesteld, eveneens gerequireerd werden om den
menschelijken wal, die onverzettelijk de tram
baan van lijn 10 naderde, tegen te houden.
Plotseling klinkt uit het publiek een hevig
gegil. Men schreeuwt tegen de bereden stads
en militaire politie, doch door de herrie begrij
pen de manschappen niet, wat er aan de hond
is. Met geweld ruimte makend werd het slacht
offer, dat een zenuwtoeval had gekregen en luid
schreeuwend met armen en beenen sloeg, naar
den outo-brancord werd gedragen. Een politiebe
ambte wist nog bijtijds twee kleine kinderen,
die op 't punt waren onder den voet te gera
ken, uit de menigte te halen.
Onder een hoeraatje van het nog immer blij
moedige publiek komt een open victoria dwors
door het opeengepakte volk aanrijden. Het is
de burgemeester, dei zich naar den schouw
burg begeeft.
Het aandragen der slachtoffers duurt voort.
Om kwart voor ocht telden wc er tien. Op last
van den heer Heyermans werd het personeel
van den Geneeskundigen Dienst telefonisch or
der gegeven met vijf autobrancards naar het
Leidscheplein uit te rukken en na eenige minu
ten verkondigden de claxons, dat de wagens in
aantocht waren.
De vrouw met gehovende kleeren en met los
hangend haar wordt in een der wagens gebor
gen; een onder, die er nog slechter oon toe was,
werd terstond naar een der gasthuizen ver
voerd.
Kwart voor 8. De politie wordt zenuwachtig.
De bereden manschappen beduiden met de wit-
geschoeide handen het publiek terug te gaan.
De masso is gegroeid en beslaat een opper-
lakte van het Leidschcboschje tot vlak voor
de kruising op het plein. Eenige beambten zijn
tusschcn het publiek en trachten van hier uit
de massa te doen wijken. Het lukt niet Dc
verwarring wordt steeds grooter. Mannen
schreeuwen, vrouwen gillen. Als op een plek d<
menschen teruggedrongen worden, puilt de af
zetting aan den anderen kant weer uit. Een ver
gelijking met een elastieken bal dien men in
drukt is hier zekerlijk niet op haar plaats.
Ten einde raad laten eenige manschappen
der militaire politie hun paarden steigeren. Dit
kon slechts de verworring vergrooten. En het
resultaat is, dat nog een paar vrouwen en kin
deren in de vestibule van den schouwburg, die
een lazaret is herschapen, moeten worden
binnengebracht.
Het valt op, dat nu eerst de commissaris Van
Santen, zich naar de bedreigde plek begeeft.
Maar ook zelfs zijn aanwezigheid richt niets
uit. Zeven ruiters der stadspolitie en drie der
ilitaire politic probeeren thans met hun paar
den de centimeter voor centimeter vooruit-
dringende massa te stoppen. Hier cn daar wordt
een paard teruggedrongen.
Om vijf minuten voor acht ontstaat plots een
doorbraak aan dc zijde waar deze niet verwacht
wos, n.l. van de Weteringschans. Eenige agen
ten, die er heen liepen zogen op de plaats
die zij verbeten, weer andere menschen door
breken.
Om ocht uur gebeuren dir.gen, die aan een
klucht doen denken. Een aantal meisjes op de
voorste rij barst los in een „En van je hela,
hola, houdt er den moed maar in." Een inspec
teur von politie in uniform dirigeert en het gaat
hem beter af dan het duwen, dat toch geen re
sultaat hcéft. Dan vlucht, gelijk een haas uit
het struikgewas een dikbuikig heer met een
hoofdbedeksol zonder rand, uit het gedrang.
De agenten geven, zooals de Londensche
bobbics dat gewoon zijn, elkaar een arm, zetten
zich schrap en probeeren zoo de menigte op
haar plaats te houden.
Men is nu tot over d© trambaan gekomon.
Het aantal flauw gevallenen en onwel gewor-
denen is tot ongeveer negentig gestegen en ver
plegers zijn druk in de weer met hun flesch-
jes vlugzout. De ongclukkigen, die tegen de
zuilen der peristyle leunen, er tegen aan lig
gen 'of in de vestibule zijn neergevleid maken
een gehavenden en treurigen indruk. Er zijn
moeders bij die hun kinderen waren kwijtge
raakt.
Eindelijk om tien minuten over acht klinkt
het verlossende gejuich. De stoet is gode zij
dank in aantocht en spoedig zwenkt de gouden
koets voorbij het front van het theater. Nauwe
lijks is de vorstelijke familie uitgestegen en
zijn de volgrijtuigcn opgereden, of de afzetting
wordt losgelaten. Van orde is ook nu geen
sproke meer cn alles dringt door elkaar. Ook
de rijtuigen en auto's geraken in de knel, maar
gelukkig deden zich geen verdere ongevallen
meer voor en na een kwartier kv/am er weer
eenige teekening in het verkeer.
Volgens mededeeling van den Geneeskundi
gen Dienst bedraagt het totaal aantal flauw
gevallen personen negentig.
Het is een onaangename geschiedenis ge
weest voor de hoofdstedelijke politie en de
commissaris die dnar de leiding had en het te
ver liet komen mag zécr dankbaar zijn, dat het
publiek de zaak zoo goedmoedig opnam.
In aansluiting op het bovenstaande werd ons
heden nog gemeld dat het totale aantol per
sonen die gister tijdens de feesten onwel zijn
geworden 150 bedraagt.
Te Apeldoorn.
Te Apeldoorn is het Regeringsjubileum
met opgewektheid gevierd, niettegenstaande
de groote feestdag gehouden zal worden op 26
dezer, ols de Koningin weer op Het Loo ver
toeft.
Apeldoorn is Woensdag gewekt orn halfacht
door een reveille van vier de gemeente door
kruisende muziekkorpsen. Van 8% tot 9uur
werd bij de Gedenknaald, bij de Groote Kerk
en bij het Gemeentehuis plechtige koraalmuziek
uitgevoerd. En om half tien werden de klokken
van kerken en torens geluid.
De morgenuren zijn gewijd geweest aan de
kerkelijke herdenking van de troonsbestijging
der Koningin. Alle kerkgebouwen waren stamp
vol.
In de namiddaguren werden in alle buurten der
gemeente kinderspelen gehouden, terwijl op het
Marktplein een groote gymnastiekdemonstratic
plants had met medewerking van „De Nieuwe
Turnkring", K. D. O. en „Oiympin".
Een groot vuurwerk aan den „Driehoek" be
sloot 's avonds de feestviering.
o Tc Leeuwarden.
In dc Friesche hoofdstad hebben de jubileum
feesten drie dagen geduurd.
Maandag was het hoofdnummer een groot
kinderfeest, waaraan ongeveer 4000 kinderen
deelnomen. Dinsdag werd een motorrondrit ge
houden, met motorwedstrijden tot slot. De gon
delvaart, die op den avond van dien dag zou
worden gehouden, moest wegens regen worden
uitgesteld.
Woensdag was er historische optocht. Na een
godsdienstoefening in alle kerken, ving om on
geveer halftyvee het historisch spel aan, ver
beeldende den intocht van Willem Karei Hen
drik Friso en zijn gemalin Anna van Hannover,
op den llden Mei 1734, in Leeuwarden. Zoo
veel mogelijk historiegetrouw werd dit gebeur
de weergegeven. Dc Prins, den 24sten Maart
1734 in de St. Jameskapel te Londen gehuwd
met de dochter van George II, kwam met zijn
jonge vrouw den 9den Mei te Harlingen aan,
werd daar ontvangen door zijn moeder, prinses
Maria Louisa (Marijkemoai) en deed twee da
gen later zijn intocht te Leeuwarden. Evcneis
toen, had de magistraat der stad zich opge
maakt ter „inhalinge van Siine Furstelijkc Door-
luchtigkeid"; een rij van edellieden, een esqua-
dron huzaren, de schutterij en een compagnie
verensgezellcn uit de voorstad Het Vliet, „zin
nelijk in het wit gekleed", brachten ook thans
aan den prins hulde en eer.
De stoet bestond uit ongc-veer 150 personen;
vijf staatsiekoetsen vormden de hoofdmomen
ten er van.
De stoet trok naar het stadhuis, waar de
huidige burgemeester de hooge gasten verwel
komde (burgemeester Beilanus had reeds op de
grens van het stedelijk rechtsgebied in een toe
spraak van antieken vorm zijne doorluchtigheid
hulde betuigd) cn daarna door de gansche stad,
naar de Wilhelminabaan, waar ter eere van de
vorstelijke personen een korte-baan-herddra-
vcrij werd gehouden.
Woensdagavond vond de uitgestelde gondel
voort plaats. Een vuurwerk was het slot van de
welgeslaagde feesten.
Te Groningen.
Het programma van de feestviering te Gro
ningen was sober in verband met het feit, dat
de stad onlangs bijna een week feest gevierd
heeft ter herdenking van het feit, dat Gronin
gen 250 jaar geleden ontzet werd.
Het gemeentebestuur heeft zich ditmaal be
paald tot het zenden van een telegrafischcn
gelukwensch aan H. M.
Woensdagavond is het regeeringsjubileum in
de kerken, ook in dc hoofdsynagoge herdacht.
Dicht bij de stad, tc Paterswolde, werd het meer
verlicht en werd gedanst.
Donderdagochtend half-zeven trok een uit
verschillende muziekgezelschappen gevormd
corps naar het station om de Groningsche
deelnemers aan de huldebetooging op den Dam
to Amsterdam in den trein en irvde hoofdstad
te vergezellen.
In den middag hield de Vereeniging voor
Volksvermaken in het Stadspark volksspelen
Varkensmarkt Amersfoort-
Speciale aldeellngr.
Mais'on de Coiffure
I m
RTJERSSTRAAT 14. Tel. 205
Speciale behandeling tegen alt
vallen cn albreken ran het haar.
Haarzalt - Haarzeep voorkomt
de roos cn het vet worden
van het ha.tr.
voor jongens en meisjes tot 17 jaar en voor
meisjes tot 17 jaar cn voor jonge mannen en
vrouwen, die dezen leeftijd overschreden heb
ben. In enkele buurten werden kinderfeesten in
gericht. In andere buurten zal men in den loop
van deze en dc volgende weck dergelijke fees
ten organiseeren. Helpman zal dit op ietwat
grooter schaal doen.
Gisteravond zou er een gondel vaart zijn en
zou in de Harmonie een populair concert wor
den gegeven, gevolgd door een dansconcours.
Door de zorgen van den gemeentearchivaris,
dr. H. P. Coster zijn ter gelegenheid van het
regeeringsjubileum in het Museum van Oud
heden portretten van Oranjevorsten en vorstin
nen tentoongesteld.
Te Arnhem.
De jubileumfeesten zijn Woensdag te Am-
hem voortgezet Des middags waren duizenden
op de been om een optocht, door de vereeniging
Oranjedag georganiseerd, gade te slaan. Ver
schillende vercenigingen namen met een praal
wagen aan den optocht deel, en ook handelaren
cn industrieelen zorgden voer eenige versierde
wagens. Over het algemeen stelde de stoet
echter teleur.
Des avonds werd een vuurwerk aan de over
zijde van den Rijn afgestoken, waarna de feesten
met een fakkeloptocht gesloten werden. Tot
zeer laat bleef het in de straten en in de café's
zeer druk.
Te Haarlem.
Tc Haarlem is de reeks jubileumfeesten op
waardige wijze besloten. De geheele week wer
den er op verschillende plaatsen van de stad
fcestconcerten gegeven, en hadden muzikale
wandelingen plaats. In den Stadsschouwburg en
in den schouwburg aan den Jansweg werden ge
legenheidsstukken gespeeld. Ook op het feest
terrein was lederen avond concert Daar waren
kermisvermakelijkheden.
Donderdagmorgen werd de feestdag ingezet
mei klokgelui von olie klokken der stad. Dear-
no volgde koraalmuziek ven den toren der Groo
te Kerk cn vervolgens carillonbespeling. Van 9
tot half 10 werd op de Groote Markt een aubade
van 4000 schoolkinderen gehouden, die door
verschillende autoriteiten werd bijgewoond o.m.
het collego van B. en W., behalve den heer
Reinalda.
Na de aubade trokken de kinderen naar het
feestterein, waar zij getxccteerd werden en ver
schillende spelen gehouden werden.
In den namiddag werd op het „HoarleirT-ter-
rein aan den Schotcrweg een voetbalmatch ge
houden tusschen een Haarlemsch elftal en een
elftal van elders. Des avonds vond op de Dreef
een wielrenwedstrijd plaats.
Op de Groote Markt, op het Stationsplein en
op het feestterrein werden fcestconcerten ge
geven, terwijl op het laatst een schitterend vuur
werk Haarlems jubileumfeesten besloot
Te Breda.
Ln opdracht van den raad van Breda hebben B.
cn W. een adres van hulde aan de Koningin ge
zonden, waarin herinnerd wordt aan do innige
banden tusschen haar huis en Breda.
Uit Hongarije,
Het Korr. Bur. seint ons uit Boedapest:
President Szeitoveky heeft bij de openings-
Wilfiem Groenhuizen
Langeslr. 43. Tel. 852. Poatr. 75821
Goede nikkelen
Pols-en zakhorloges
1 4.-, 1 4.Ï5 en I 4.50
naar het Noorsch
van
JOHAN BOJER
door
D. Logemanvan der Willigen.
I.
Het begon reeds te schemeren toen Knut
Norby, in zijn arreslede met één paard, van
een vergadering van de schoolcommissie
naar huis reed. Het ijs van de Mjüscn was
den laatsten tijd niet erg te \ertrouwen ge
weest, waarom hij zijn vrouw beloofd had
den landweg terug te rijden. Maar verschil
lende ergernissen -dien dag hadden den
ouden man opgewonden; bij de rotspunt
onder aan den landweg gekomen trok hij
plotseling de leidsels in cn draaide het
groote meer op. „Het ijs heeft voor vandaag
wel anderen gedragen", dacht hij in zich
zelf, „waarom zou het mij dan niet hou
den! Het paard spitste de ooren en liep
met bange treden over de ijsbrokken heen,
jnaar Knut zweepte het aan, zoodat de ar
met hevige schokken op de gladde, blanke
ijsoppervlakte terecht kwam.
Als do ééne ergernis dicht op de andere
volgt, is het alsof men nog een stoot krijgt
daar, waar men op voorhand al een wond
bekomen had.
Eerst had hij zijn zin niet gekregen bij
dc schoolcommissie het betrof een zaak
over het ellendigo bestuur van de hoogere
volksscholen. En toen te midden van die
oreernis ziin schoonzoon een nieuw voor
schot op de erfenis kwam vragen, had de
oude man een gevoel of hij gewoon werd
afgezet. Toen hij daarenboven een uur later
hoorde, dat koopman Wangen failliet was
gegaan, namen de paar duizend kroncp,
die hij daar bij inschoot, een afmeting aan,
dat hem van woede dc keel dichtkneep. „Ik
zal weldra de halve streek te eten mogen
geven," dacht hij. ,.'t Is of ze 't er op heb
ben aangelegd de laatste penning van me
af te stroopen."
Het paard was een groote, zwarte hengst
met roestkleurige, golvende manen, en dan-
tcle bewegingen. De oude man zelf zat ver
scholen in een dikken boercr.pels met hoog
opstaanden kraag. Op het ijs begon de
duisternis te vallen en over het sneeuw-
bleekc landschap rondom het meer werd
het ééne licht na het andere op do hoeven
aangestoken.
„En als je vrouw dit nu eens te weten
komt?" dacht hij in zichzelf, terwijl dc
bellen rinkelden cn liet ijs uit de paardehoe-
ven sloeg. Hij had achter haar rug de ga
rantie voor Wangen onderteekend. Het was
zeker wel drie k vier jaar geleden en de
borgstelling diende om Wangen meer cre-
diet te geven bij een groothandelaar in do
hoofdstad. Maar toen reeds had hij zijn
vrouw beloofd nooit meer voor iemand borg
tc staan. Zij hadden al genoeg verloren.
En nu?
„Wel verduiveld! Hoe had hij zich dien
keer toch voor den mal kunnen laten hou
den!" dacht de oude man. Maar de flinkste
heeft wel eens een zwak oogenblik als ze
goed en vriendelijk voor je zijn. Zij waren
beiden in de stad en Wangen had op een
goed maal in het hotel Carl Johan getrac-
tcerd. En daarna was het gebeurd. En nu?
Het was een duur maal geworden! En
terwijl Norby er tegen op begon te zien,
beschaamd \oor zijn vrouw te moeten ver
schijnen en te bekennen, dat hij zijn woord
gebroken had, kwam er tegelijkertijd een
hevig gevoel van kwaadwilligheid in hem
op tegen Wangen, di,e van alles immers de
schuld was. „Hij had natuurlijk zijn bedoe
ling met zijn invitatie, die kerel." En on
willekeurig begon Norby zich allerlei slechte
vanaf f 3.90.
Lanseslraat 116 Tel. 70
dingen van Wangen te herinneren, omdat
er nu eenmaal een soort zelfverdediging ligt
in het zich woedend voelen op een ander.
De schaduwen van de dennen hellingen
werden zwart, dc sterren kwamen te voor
schijn, terwijl er in het Westen een vuur-
gelo streep in dc duisternis opgloeide en
vlammen over het ijs uitschoot.
Hot schitterde in de nikkelbeslagen van
paardentuig en ar en wierp op het ijs van
man en paard groote schaduwen, die voort
durend op zij van de slede medereden. Op
do verlaten ijsvlakte was nauwelijks één
levend wezon waar te nemen. In de verte
zat er een eenzame visscher bij een bijt,
waar de gloeiende spiegel met de puntige
bergschaduwen samen viel en ginds aan de
landpunt zag men een klein stipje van een
man die zich voortbewoog met een slee
achter zich.
„En Herlufsen van Rud? Nou die zal zich
in de handen wrijven!"
Omdat Norby zelf een strijdlustig heer
was, die hard tegen anderen kon uitvallen,
verbeelde bij zich ook, dat een massa men
schen op de loer lagen om hem aan te val
len. Als hij een voordecligen boschhandcl
gedaan had was liet eerste wat hij met een
soort welbehagen dacht: „Wat zullen ze
nu lekker jaloersch zijn!" En bij mislukte
ondernemingen wenschte hij het verloren
gold naar clcn duivel. Wat hem nu vooral
hinderde was, dat het nu de beurt van an
deren was om zich in de handen te wrijven.
Nu is hij midden op het ijs cn rijdt van
den rooden vuurspiegel de donkere scha
duwen in. Het paard hoort bellen rinkelen
aan land, heft den kop op zonder den draf
te verminderen on hinnekt.
„Als het ijs nu eens niet houdt?" dacht
Norby en een rilling voer hem door de
leden.
Zijn vader, een oude boer uit het Sölvdal,
reed eens een zwaren last geslepen iera-
nielblokken dwars het meer over en toen
het ijs onder dc vracht begon tc kraken cn
te buigen, vond de oude rnan het toch
al te gek er een paar van de dure blokken
af te werpen om den last te verminderen.
Neen hij ging liever op de knieën lig
gen cn bad tot Onzen Lieven Heer: „Als U
mij veilig en wel aan land brengt, dan olfer
ik tien mud \an mijn boste gerst aan den
predikant." En veilig aan land kwam hij.
Maar toen hij aan wal stond, keek hij eens
over het ijs en zcide grinnekend: „Daar heb
ik hem lekker beet gehad hoor!" En de
predikant krec-e geen graan.
De hellen rinkelden met frissche, genoeg
lijke, zilveren tonen, maar de oude man
verbeeldt zich den gehcelen tijd dat hot Ijs
niet houden zal.
„Als ik er nou doorzak, dan is 't misschien
wel omdat ik Zondag niet naar het avond
maal wil gaan," dacht hij.
Want toen hij van huis ging, had hij zijn
vrouw zoo wat half beloofd bij der, koster
aan te gaan om te zeggen, dat zij Zondag
aan het avondmaal zouden deelnemen.
Maar op het laatste oogenblik was er een
stukje van den ouden idealist in hem ont
waakt en was hij den koster voorbij ge
reden. „t Is immers tegen je «eweten," had
hij gedacht. „Je gelooft immers niet aan de
heilige communie, evenrriin als aan de ver
zoening van Christus."
Er waren twee verschillende menschen
m den machtigen Knut Norby. De ééne had
zijn idealen over scholen in de predikante
woning. over reizen en allerlei boeken. Maar
toen hij na den dood van zijn vador diens
hoeve moest overnemen werd hij langza
merhand ook ecnigszins aan hem gelijk.
Het was of zijn vader zelf nog ging over
het werkvolk, de bankboeken, de dichte
bosschen, over onafgedane zaken, maar
vooral of hij zelf nog de rang regelde die
het geslacht Norby ln de streek innam. Het
sprak bijna van zelf, dat hij door moest
gaan met te wezen zooals zijn vader go-
wecst was. En dikwijls als hij op het punt
stond een nieuwen boschhandel te sluiten,
was het hem of hij plotseling zijn vader
was, en onwillekeurig zag hij dan met
diens oogen, gebruikte kunstje? en had op
dat oogenblik hetzelfde geweten als zijn
vader. En de andere Knut Norby was in
de weer met boeken en politieke en gods
dienstige vrijzinnigheden als de eerste Knut
Norby niets te doen had.
(Wordt vervolgd).
