AMERSFOORTSCK DAGBLAD
buitenland.
feuilleton.
ZELFBEDROG.
A80NHEMENTSPRIJS 75 7?"™ 7""-
DE EEMLANDER
PRIJS OER ADVERTENTIE* met inbegrip van een
M. MIDDENSTANDS CRE01ETBANK
MIDDENSTANDS MMSï
KQSTELODZE DVERSGHRIJViNO
L' HSROI^IDELLE"
«ellen
Crcibloeses
CiiftPELlERiES en GEGARHEEROE KOEDEN
„Ballij Schoenen".
22e Jaargang No. 74
foort 1 210. idem Iran co
per posi f J.per «eek (met gratis verzekering
le$ö ongelukken) f 0.17s, afzonderlijke nummers
0.05.
11
11
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF.
BUREAU:
ARNHEMSCHE POORTWAL 2 A.
POSTREKENING N*. 47910. TEL INT 513.
Woensdag 26 September 1923
bewijsnummer, elke regel meer 0.25. d.enstaanbie.
dingen, en Liefdadigheids adveitcntiën voor de helft
der prijs- Voor handel en bedrijf bestaan zeer
voordeciige bepalingen voor het advtrteeren- Ecne
circu'aire. bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
DUITSCHLAND.
BIJEENKOMST VAN DEN RIJKSDAG.
Naar in het voornemen ligt, zal de com
missie voor buitenL zaken hedenmiddag bij
eenkomen en de rijksdag morgenmiddag in
voltallige zitting.
DE BEZETTING VAN HET ROERGEBIED.
De rijkskanselier over het op
geven van 't lijdelijk verzet.
B e r 1 ij n, 2 5 Sept. (W. B.) Gistermiddag
te twaalf uur hadden besprekingen plaats v>n
den rijkskanselier met vertegenwoordigers van
alle politieke partijen uit het bezette gebi-'d.
De rijkskanselier zette den financieelen toe
stand van t rijk uiteen, die, wanneer de Roer-
credieten nog langer worden uitbetaald, econo
mische, sociale en binnenlandsch-politieke ge
volgen kunr.en hebben en vermoedelijk moe
ten hebben, die door de regeering en hrt
volk niet gedragen kunnen worden.
Hij merkte daarna op, dat de bemoeiingen
der rijksregeering om met de voormalige vijan
delijke mogendheden tot een schikking te ko
men, die Duitschland de inwilliging zijner voor
naamste cischen (terugkeer der verbannenen,
invrijheidstelling der gevangenen en herstel dtr
soevereiniteitsrechten in het Rijnland en het
Roergebied) voor het opgeven van 't lijdelijk
verzet verzekert, geen resultaat opleverden. Bo
vendien is ook door het voortzetten van den
lijdelijkcn tegenstand geen resultaat ten gunste
eener verbetering van den buitenlandsch-poii-
tieken toestand te verwachten.
In de besprekingen, die volgden op de uit
eenzetting ven den rijkskanselier, plaatsten
zich de vertegenwoordigers van de partijen der
bezette gebieden, met uitzondering van de
Duitsch-nationolen, eens van zin op het stand
punt, dat de onvermijdelijke conclusie moest
worden getrokken uit de financicele uitputting,
die dwingt het passief verzet op te geven. An
ders bestond het gevaar, dat het lijdelijk ver
zet, dat een krachtig wapen was tegen de be
zetting, die in strijd met het recht geschiedde,
een wapen werd, gericht tegen het volk zelf.
De vertegenwoordigers van Rijnland en 't Roer
gebied zouden op zich nemen dc bevolking der
bezette gebieden weer te bewegen ordelijk het
werk te hervatten.
Nadat dc vertegenwoordigers der politieke
partijen hun verklaringen hadden afgelegd,
stelde de rijkskanselier vest, dat de verantwoor
delijkheid voor het besluit tot opheffing van
het door de bevolking in het Rijnland en in het
Roergebied sinds negen maanden uitgehouden
lijdelijk verzet alleen op de rijksregeering rust.
Tevens betuigde dc rijkskanselier den vertegen
woordigers der verschillende partijen zijn dank
voor de bereidwilligheid mede te werken aan
het uitvoeren van de thans noodzakelijk ge
worden moatrcgclcn.
In den namiddag vond een bijeenkomst
plaats van den rijkskenseÜT met vertegen
woordigers van verschillende economische
groepen en van de verschillende beroepen in
het bezette gebied en met leden van het rijks-
en het Pruisische kabinet. De rijks).anseiicr
stelde de aanwezigen in kennis van de een-
Voor Amersfoort cn Omstreken.
Langegracht 4 Telefoon 304
AMERSFOORT.
voor rekeninghouders
naar een ieder en naar ills plaatsen
in \e(I«rlau(l.
Vraagt inlichtingeu en vraagt
giroboekje.
stemmige opvatting der rijksregeering ten aan
zien van de noadzakelijkheid van de opheffing
van het lijdelijk verzet. Hiertegen werd van
geen enkele zijde bezwaar geopperd. De verte
genwoordigers van alle aanwezige groepen
spraken zich uit voor de opheffing van het
lijdelijk verzet en uitten den wensch hiertoe
in het belang van de bevolking in het Rijnland
en in het Roergebied. Men was unaniem van
oordcel, dat hervatting van den arbeid alge
meen en naar uniforme richtlijnen moet ge
schieden en dat een afzonderlijk optreden van
afzonderlijke groepen beslist moet worden ver
meden.
Ten slotte legde de rijkskanselier er den
nadruk op, dat de rijksregeering ook voor het
vervolg haar doeleinden, n.l. wcdertoelating van
de uitgewezenen, invrijheidstelling van de poli
tieke gevangenen cn herstel van het gezag in
het Rijnland en in het Roergebied onder alle
omstandigheden zal handhaven.
De vergadering eindigde met een krachtig
getuigenis ten gunste van de eenheid naar bin
nen en naar buiten van het rijk.
Tot opheffing van het lijdelijk
verzet besloten.
Berlijn, 25 Sept. (W. B.) Op de confe
rence van de minister-presidenten der afzon
derlijke staten met het rijkskabinet, is heden
middag besloten, dat het lijdelijk verzet op
grond van den birvnenlandschen politicken toe
stand cn vooral om finoncieele redenen moet
werden opgeheven.
Frankrijk heeft nog geen of
ficieel bericht omtrent dc sta
king van 't lijdelijk verzet ont
vangen.
P a r ij s, 25 Sept. (Havas). Het ministerie
van buitenlandsche zaken heeft alleen door de
pers kennis gekregen van het besluit van Stre-
hemann om het lijdelijk verzet op te heffen.
Geen enkele officieele mededeeling is te dien
aanzien aan den Franschen gezant gedaan.
Het spreekt vanzelf, dat als de intrekking van
dc verordeningen van Cuno eenmaal een feit
is geworden, er een nieuwe toestand zal zijn
geschapen, waardoor het openen van onder
handelingen tusschen Duitschland en de geal
lieerden mogelijk zal worden. Er zullen dan
onmiddellijk besprekingen beginnen tusschen
de geallieerde kanselarijen en het is waar
schijnlijk, dat Poincaré vooraf met de Belgi
sche ministers zal willen beraadslagen.
De indruk in het Roergebied.
Dusseldorp, 25 Sept. (B.T.A.) Het be
richt, dat de rijksregeering besloten heeft tot
opheffing van het lijdelijk verzet, schijnt niet
veel indruk te hebben gemaakt op de bevol
king in het Roergebied, die op dit stuk van
zaken blijk geeft van de grootste onverschil
ligheid.
Dc kosten van het lijdelijk verzet.
Berlijn, 25 Sept. _(W. B.) .In een lezing
van den Hessischen minister Koehler, wordt het
staken van het lijdelijk verzet gemotiveerd,
doordat het Duitsche. rijk het niet kan dragen,
wekelijks 1000 biilioen mark daarvoor uit te
geven.
De avondbladen merken in verband hiermede
op, dat de bedragen, die de strijd aan de Roer
eischen, veel meer zijn dan het door den Hes-
sischen minister genoemde bedrag. Voor de
eerstvolgende weken eischt die strijd, zooals de
rijkskanselier aan de vertegenwoordigers van
de politieke partijen op grond van gegevens van
den minister van financiën heeft medegedeeld,
8000 biilioen. Dit schrikbarende bedrag, dat tot
de depreciatie ven de Duitsche munt heeft ge
leid, is de voornaamste reden voor het besluit
van de regeering geweest.
VERBORGEN WAPENS ONTDEKT.
Communistische opslagplaatsen.
Uit Berlijn wordt d.d. gisteren aan de N. R.
Ct. gemeld
Dc Vorwërts deelde hedenochtend mede, dat
de lieriijnsche politic twee wapendepots heeft
ontdekt, welke door officieele organen van het
Beriijnsche sovjet-gezantschap zouden zijn in
gericht. Het feerste depót werd in een schuur bij
hel Goerlitzcr Bahnhof' gevonden. Een zekere
Otto Gacdeke, die deze schuur onlangs had ge
huurd, werd gearresteerd. Hij beweert met te
hebben geweten welke goederen in zijn schuur
waren ondergebracht. Kort daarop ontdekte de
politie to Neu Köln in een remise een tweede
voorraad wapens, alsook een geheime drukkerij
ven de communistische per tij.
Uit het onderzoek bleek, dat de voerman, die
dé wapens naar Neu Köln had gebracht, in
opdracht had gehandeld van een zekeren Fricke,
een bekend Berlijnsch communist, die in dienst
van de Russische handelsdelegatie staat. De
voerman had trouwens zijn paard en wagen
herhaaldelijk ter beschikking van Fricke moe
ten stellen, zonder echter zelf bij de transporten
tegenwoordig te zijn. De voerman kreeg in een
dergelijk geval steeds een op papier van het
Russische gezantschap geschreven opdracht.
In zijn bezit werd ook nog een rekening aan
het Russische gezantschap gevonden. De huur
ders van de remise te Neu Köln, alsook Fricke,
zijp voortvluchtig. Fricke trad op in opdracht
van Petroff, den militairen attaché bij het Russi
sche gezantschap. Deze heeft ook steeds alle on
kosten voor de transporten der wapens betaald.
De in beslag genomen wapens waren door Pe
troff te Berlijn voor een bedrog van T500 dol
lar gekocht.
In het geheel werden in beslag genomen T3
lichte machinegeweren, 7 zware machinegcwe-
ïen, een mijnwerper en verschillende kisten on
derdeden van machinegeweren. Behalve de
reeds genoemde Gacdeke werden ook de voer
man, die voor de transporten zorgde en zijn
zoon in hechtenis genomen. Volgens de Vor
wërts zou Petroff eigenlijk in het geheel geen
Rus zijn. Hij radbraakt alleen wat Russisch.
Daarentegen spreken zoowel hij als zijn vrouw
vloeiend Fronsch.
Zooals te venvachten was, deelt het Russi
sche gezantschap hedenavond mede, dat het
met de zeak niets te maken heeft. Krestinski,
de gezant, zal echter de zaak persoonlijk onder
zoeken. Een militair attaché is in het geheel niet
I6|i8 Langestraat, Amersiaort.
99
Wollen
SanUl CoiIk
17.50
Wo'lsn
lllSSJS
12.50
.*5 50
Ontvangen: Pracht Sorteerlug
aan de legatie verbonden, daarentegen dragen
niet minder dan drie medewerkers van het ge
zantschap den in Rusland zder veel voorkomen
den naam Petroff. Niet een hunner schijnt in-
tusschcn 'ie als militair httaché optredende
heer Petroff te zijn.
Berlijn, 25 Sept. (W. B.) De avondbla
den melden met betrekking tot het ontdekken
ven twee communistische wapenops'agplnatsen
te Berlijn, dat het ontdekte materiaal csrsï door
de politieke politie cn den rijkscommissaris
voor openbare orde zal worden geschift en on
derzocht. voordat er van Duitsche regcerings-
zijde eenige stap bij het Russische gezantschap
wordt gedaan. Indien werkelijk mocht blijken,
dat leden van het Russische gezantschap feite
lijk hebben deelgenomen aan het inrichten van
de communistische wapenopslagplaatsen, dan
zal van Duitsche zijde met nadruk worden ge
protesteerd tegen deze inbreuk op het verdr;
van Ropallo.
Het Russische gezantschap ontkent in een
communiqué, dat het iets heeft uit te staan met
de ontdekte wapens en verklaart, dat zij zich met
de Duitsche regeering in verbinding heeft ge
steld om de zaak zoo spoedig mogelijk op te
helderen.
BEROOYING IN EEN HOTEL TE EERLIJN.
B e r 1 ii n 2 5 Sept. (W. B.) Naar de avond
bladen melden, werd in een groot Berlijnsch
hotel nabij het station Friedrichstrasse aan een
Amerikaunsch echtpaar voor een waarde van
rond drie biilioen mark aan juweclgn on siera
den ontstolen. De bestolenen hebben een bcloo-
ning van tachtig milliard mark, waardevast in
dollars, uitgeloofd.
ENGELAND.
MIJNRAMP.
Zestig slachtoffers.
Londen, 25 Sept. (V. D.) Te Falkirk zijn
door een mijnoverstrooming zestig arbeiders
omgekomen.
Nadere bijzonderheden.
Londen, 25 Sept. (R.). De mijnramp bij
Falkirk is de ernstigste m Engeland sinds 1913.
Het ongeluk is ontstaan door de doorbraak
van een afsluiting tusschen de oude mijnen, die
vol water waren, en een mijn, waarin 71 man
werkten, toen de doorbraak plaats had9 man
nen slaagden er in te ontsnappen, terwijl 12
anderen wonderbaarlijk gered werden na held-
heftig werk van de reddingsbrigade, ondanks
de aanwezigheid vai» vergiftige gassen, daar
de ventilatie afgesneden was. Tot nu toe zijn
twintig lijken geborgen. Er bestaat een flauwe
hoop, dat twintig anderen nog kunnen worden
gered. Een dramatisch incident was het telefo
nisch gesprek met de levend begravenen, die
mededeelden, dat het water tot hun middel
stond en snel rees.
Londen, 25 Sept. (N. T. A. Draadloos).
In de mijn te Redding bij Falkirk in Schotland
zijn ongeveer 40 mijnwerkers ingesloten. Er be
vonden zich 70 arbeiders in de mijn, toen er
een ontzaggelijke overstrooming plaats had. Zes
mannen slaagden er in te ontsnappen, maar
de overigen werden afgesneden. Er werden wan
hopige pogingen aangewend door redders om
dc opgesloten mijnwerkers te bereiken, maar
hun pogingen werden onmogelijk gemaakt door
het gas, dat hun lichten doofde. Plotselin;
vernam men geroep, dat uit een oude lucht-
schncht op een halve mijl ofstond kwam. De
redders slaagden erin door deze schacht af te
dalen en brachten 16 mannen nog levend, maar
bijna allen bewusteloos, naar boven, benevens
een aantal dooden. De hoop is gering, dat men
erin zal slagen de andere mannen te bereiken.
In verband hiermede maakt men melding van de
volgende droevige bijkomstigheid. De vader
van een der afgesloten mijnwerkers was bezig
per telefoon uit het kantoor van de mijn met
zijn zoon te spreken. De jonge man vertelde
hem, dat het water snel steeg en reeds tot zijn
middel stond. Verschillende van zijn kamera
den, zeide hij, waren reeds verdronken. Plotse
ling zweeg ook zijn stem.
DENEMARKEN.
De kookkunsttentoonstelling.
Dior, de Fransche minister van koophandel,
is, blijkens een B. T. A.-telegram uit Duinker
ken aan boord van de Flora naar Esbjerg ver
trokken, van vaar hij naar Kopenhagen zal
gaan.
ITALIË.
HET CONFLICT MET GRIEKENLAND.
De ontruiming van Korfoe.
Athene, 2 6 Sept (B T. A.) Het
Atheensche Tel. Ag. publiceert een ncta, waar
in gezegd wordt, dat de secretaris van de Ito-
liaansche legatie aan den directeur-generaal
van het ministerie van buitenlandsche zaken
deed weten, dat de ontruiming van Korfoe 26
dezer geheel geëindigd zal zijn en dat het
eiland den volgenden morgen 27 Sept
aan de Gricksche autoriteiten zou worden over
gedragen.
Het rapport over den moord
bij Janina.
P a r ij s, 2 5 Sept. (B. T. A.) De gezanten-
raad heeft kennis genomen van het rapport van
de commissie van onderzoek onder leiding van
kolonel Sjïboeia nopens den moord op de Ita-
liaansche missie. Zij is tot morgen uiteenge
gaan om een definitieve beslissing te nemen.
AARDBEVING GEREGISTREERD.
R o m e, 2 5 Sept. (B. T. A.). De Corriere
d' Ito'io verneemt uit Napcis, dat het observrf-
torium daar ter stede een aardbeving heeft ge
registreerd, welker centrum zou leggen op 950
K M. afstand in Oost-Z. O. richting.
BULGARIJE.
RECONSTRUCTIE VAN HET KABINET.
Sofia, 25 Sept (B. T. A.). Na afgetreden
te zijn, heeft de regeering zich gereconstrueerd
met dezelfde ministers behalve den minister van
justitie Smilof. De nationaal-liberale partij, waar
toe Radoslavof behoorde, is nu niet meer in de
regeering vertegenwoordigd.
DE BULGAARSCHE WOELINGEN..
Sofia, 2 5 Sept (B. T. A.). Volgens het
Buig. Tel. Ag. was de toestand in den avond van
24 Sept., dat in het zindelijk deel van het land
de communistische beweging was onderdrukt en
de rust hersteld. In het noordoosten duurt de
QOÜ2 in enkele steden voort, maar alle maat
regelen zijn genomen tot een snel herstel van do
orde. Zwakke pogingen in het noorden hadden
geen succes. In het Timov o-departement, waar
de communisten sovjets uitriepen, moesten rij
capitulceren. De orde is hersteld, zonder dat er
bloed vloeide.
S o f i a2 5 S ep t. (B. T. A.) In de districten,
waar de communisten onlusten teweeg trechtten
te brengen, is de rust hersteld. Alleen in de
streek Ferdinandovo komen nog onlusten voor,
maar men gaat regelmatig voort de rebellie te
onderdrukken. Verscheidene bendehoofden
pleegden zelfmoord; anderen werden door hun
partijgenoot en vennoord. Een gTOOt aantal op
standelingen hebben hun wapenen ingeleverd;
de meeste dezer zijn Russische geweren. "£---
PERZIE. 1
EEN BOTSING TUSSCHEN RUSSEN
EN PERZEN.
Zes Perzen gedood.
Simla, 25 Sept. (R.) Een botsing tus
schen Perzen en Russen wordt gemeld, volgend
op een twist, voortvloeiend uit de vaststelling
van de Russisch-Perzische gTens. De Russen
doodden het Perzisch garnizoen, 6 man sterk,
te JBalaysavar. Ondanks Perzische protesten be
zetten de Russen Enzeli in strijd met de bepa
lingen van de Russisch-Perzische overeenkomst
van 1921, blijkbaar met het doel de oude Rus--
sische concessies daar opnieuw machtig te wor
den.
Ontvangen
Nonreaalé's
Prima Engelsche SchooIIaarzen.
Joh. Bottinga
Langestraat 2S Teleloon 59
JAPAN.
DE AARDBEVING^
Leniging van den nood.
Tokio, 25 Sept. (R.) Een dringend kei
zerlijk besluit kondigt de onmiddellijke toewij
zing van 100 millioen yen voor verlichting van
den nijpendstcn nood der dakloozen en andere
slachtoffers van de aardbeving aan. Een deel
van het bedrag wordt bestemd voor de oprich
ting van tijdelijke barakken. Tevens wordt aan
gekondigd, dat de geheime reed besloot 300
millioen te besteden in het buitenland voor aan
koop van de noodige voorraden.
CHINA.
HET BANDITISME.
Twee vrouwelijke Engelsche zende
lingen gevangen genomen.
Sjanghai, 25 Sept. (R.) Uit ChawHkow
(provincie Honan) wordt gemeld, dat de bandie
ten Zondag twee Engelsche vrouwelijke zende
lingen, behoorend tot de Chinecsche inwendige
zending, hebben gevangen genomen.
VEREENIGDE STATEN.
Maatregelen ten gunste van dc tarwe verbou
wende boeren.
Washington, 26 Sept. (R.). Een ver
gadering van Coolidge cn zijn kabinet over
woog de mogelijkheid van een verlaging der
vrachtprijzen voor tarwe en bloem, bestemd
voor den uitvoer en van verhooging van het
bestaande torief op tarwe als middel ter verbe
tering van den onbevredigenden toestand van
dc tarwc-boeren.
DE KU KLUX KL AN.
Gemeld wordt uit New-York, dat de staat
Oklahoma in afwachting is van den strijd tus-
De wereld behoeft Liefde.
EM. DE BOM.
WILLEM GROENHUIZEN Langestr. 43
Telefoon 852 Postrekening 75821
Zilveren ?orken, Lepels tc Messen
Tot zijn groote verbazing kwam dc oude
man dicht bij hem cn ging zoo zitten, dat
hij Norby recht in het gezicht zag
„Het is een moeilijke gang voor mij van
daag,:' begon de grijsaard.
„Hoe dat?" zei Norby.
„Ik kom u vragen uche uche!hij
hoestte, „ol u het met onzen Lieven Heer
over die zaak met Wangen gehad hebt."
Norby gaapte. Ilij leunde in zijn stoel
achterover, keek den ander eens aan en
gaapte weer. En hoe ellendig hij zich ook
voelde, kon hii niet nalaten in lachen uit
te barsten. Hii had het gevoel, zooals dik
wijls tevoren, dat hij nu zijn vader was die
dien man aanhoorde. En dat een van zijn
arbeiders, een oude sul, dien hij uit goed
heid daarboven op den heuvel m het leven
hield, dat die zich mengen wilde in het
geen hij met onzen Lieven lieer verhandel
de neen, die was al tc goed! En Norby
lachte. Het 'was als een gletscher die los
raakte, hij gierde het uit en kon niet op
houden. De grond dreunde ervan. En eigen
lijk wist hij niet of hij dien armen kerel
wat geld zou ge en of wel hem de deur zou
uitzetten.
„Hoe dat?" bracht hij eindelijk uit, terwijl
hij beproefde ernstig te zijn.
De oude arbeider liet zijn handen op zijn
stok tusschen zijn knieën rusten, en ging
kalm door: „Ik zou graag rust hebben in
het graf. maar ik zou ook niet graag tegen
u getuigen."
„Wat zeg je?" Norby kwam nu onwille
keurig wat dichterbij. „Heeft iemand je
daar dan om gevraagd?"
„Ja," zeide de grijsaard.
„Heeft Wangen je tabak geborgd?"
„Onze Lieve Heer heeft 't mij gevraagd.'
Lr ontstond een nieuwe pauze.
Eindelijk zeidè Norby zijn keel schrapend:
„En wat heb je dan te getuigen?"
„Ik ben toen met u mee naar de stad ge
weest."
„Wanneer?"
„Toen u de borgstelling ondeiteckende,"
zeide dc grijsaard.
Norby hield zich aan de leuningen van
den stoel vast cn perste dc lippen op elkaar.
Zii keken elkaar eens aan. Eindelijk
schraapte Norby weer zijn keel en begon-
„Je begint kindsch te worden. Het is het
beste als jc nu maar naar huis en naar bed
gaat Hij stond óp, keerde zich naar het
venster, maar alsof hij nog iets bedacht
keek hij opnieuw den werkman aan en
zeide. „En als het waar is dat je aan het
gerecht zult moeten getuigen, dan zal ik je
voor ontoerekenbaar verklaren. Ga nu maar
heen!"
„C-oeicndag," zcule de ander goedaardig
en sukkelde naar de deur. „Ik wou alleen
maar rust in het graf hebben," zeide hij nog
eens, terwijl hij voorzichtig de kamer uit
ging
Norby bleef met dc handen in zijn zakken
uit het venster staan kijken. Het had hem
goed gedaan eens te kunnen lachen. Maar
nog beter was het op iemand anders dan
op je zelf boos te kunnen zijn.
Dat mankeerde er nog maar aan dat een
ander er zich mee bemoeide wat hu en
Onzen Lieven I-Icer samen tc verhandelen
hadden. Dan zou hij ze nog wel dc deur
uit weten tc zeiten. Zeker, en het mankeerde
er nog maar aan, dat de lui vermoedden,
dat hij met zichzelf streed. Dat zou hij ze
nog wel eens anders leeren.
In ieder geval zou die arme drommel de
man niet zijn, die hem de knie deed buigen.
Er kwam dien dag niets van een bekentenis.
Hij zou nog wel een uitweg vinden.
Onder het avondeten zeide Mant glim
lachend: „Weet je dat de weduwe van Lida-
rende van plan is Wangen te helpen?"
„Neen Maar dat was een nieuwtje,
dat hem onaangenaam aandeed. En hij zag
liet stralend gezicht van het energieke
vrouwtje hem als altijd vriendelijk' toe
lachen; maar plotseling werd haar gezicht
ernstig en keerde zich naar Wangen.
Wel ja, dat mankeerde er nog maar aan,
dat men in de streek aan de schuld van
Wangen rang twijfelen Als ze er maar «mn
.bleven geloot en, dan zou Norby het wel met
Onzen Lieven Heer eens worden en daSi zou
hij nog tot een bekentenis kunnen overgaan
Maar zij moesten hem met rust laten. Zij
moesten zich niet verbeelden, dat hij zich
liet dwingen.
Zoodra iemand hem begon te tergen, was
het alsof er iets in hem wakker werd alsof
er iets in hem opstond, dat er hem toebracht
on alle manieren er tegen in te gaan. Die
vrouw die bezig was Wangen tc helpen ver
liet hem niet meer. Zij had een goede vriend
in den directeur van de hoogere volksschool
die Norby's voorstel tegenwerkte, die
dwaas! En weldra zag hij hoe die man zich
ooit met de weduwe bil Wangen aansloot.
En toen hij 's avonds in zijn bed lag zag
hij nog anderen zich bij de tegenpartij aan
sluiten.
„Je zult zien, dat je vijanden van de ge
legenheid gebruik maken om je aan te
vallen," dacht hij.
En de woede, die in hem ontstond, maakte
hem nog sterker.. Want wat is het niet een
verlichting de oogen van je zelf af te wenden
en jc gedachten bezig te houden met het
geen er mogelijk in de buurt gebeurt. Het
mankeerde cr nog maar aan, dat zijn vij
anden van de gelegenheid gebruik maakten.
Toen hoort hij op zekeren dag, dat zijn
oude vijand, advocaat Basting, Wangen's
verdediger zal zijn en dat hij niet alleen
Wangen onschuldig zal verklaren maar van
Norby een kolossale schadevergoeding
eischen zal. Daarenboven had Wangen ge
tuigen gevonden, die bewijzen zouden hoe
Norby al lang beproefd had de fabriek te
benadeelen. Norby lachte er om. Hij stond
op en begon met de wijsvingers in de arms
gaten van zijn vest de kamer op en neer te
loopen. Toch bleef hij staan en slaakte een
zucht van verlichting.
„Ja, ja. Marit, nu begint de wolf te huilen.
Basting! Wel, wel daar heeft me die advo
caat van den kouden grond dus ook wat te
doen gekregen! Ha, ha! En dan die leugens,
dat ik... neen, nu gaat het toch al te ver,
Marit!"
„Ja, zeg dat wel," zeide Marit
En van dat oogenblik af ontwaakte de
gemeente weer in Ivnut Norby, de gemeente,
die hij het best zag als hij de oogen sloot.
Voor hem deed niemand nu iets anders dan
op wegen en in huizen bij elkaar komen en
een partij kiezen. En al meer en meer lui
verlieten hem in zijn verbeelding, zoodat
hij op het laatst alleen zou staan, ze zouden
deze gelegenheid aangrijpen om hem voor
altijd den kop in te drukken. En dat prik
kelende, booze werd al sterker en sterker
in Knut Norby. Het was toch wat al te erg
dat christelijke mcnschen een leugenachtige
getuigenis tegenover hem zouden afleggen.
Hij had nooit Wangen's fabriek kwaad
willen doen. Nooit.
Hij lag nog in bed toen Mant op zekeren
morgen hem kwam vertellen van Sören
Kvikne, die bij Haarstad in dienst was ge
weest. Hij lag nog in bed, maar vloog on
middellijk overeind en zocht zijn pantoffels.
En lachend zeide hij: „Waarachtig Marit, ik
beu een boon als dat niet het werk is van
Mads Herlufsen."
En dit ontnam hem den laatsten last Nu
was Wangen niet langer te beklagen, want.
nu had hu zulke machtige vrienden en
zocht zelfs zijn toevlucht tot leugen. Nu
werd het bijna een kwestie tusschen Norby
en Herlufsen. Eindelijk had hij een waardi
ger tegenstander gevonden.
Nieuwe geruchten werden er verspreid.
Wangen had beweerd, dat Norby hem met
een houtlevering bedrogen had. Daarna, dat
hij een weduwe, wier belangen hij behartig
de, bedrogen had. En in zijn edele woede
woog Wangen zijn woorden zoo nauw niet,
die als giftige steken op Norby neervielen
en den ouden man aanhitsten en tegen die
feitelijke onwaarheden opzetten, cn hem al
meer en meer de oorspronkelijke oorzaak
van het geheolc geval deden vergeten. Hij
was nu integendeel do persoon, die zich be-
leedigd en vervolgd voelde en zich genood
zaakt zag zich te vordedigen.
(Wordt vervolgoj.
naar het Noorsch
van
JOHAN BOJER
door
D. Logeman—van der Willigen.
15